GELUK AAN NATUURBOTER
DE 20U2T
ZUN IN SMAAK EN VOEDINGSWAARD
No. 15GOO. 1>BIBSCH DAGBLAD, Dinsdag1 £9 December. Tweede Blad. Anno 19Ilt
ON£GRAT12KINQER?yQSCHRiFT
Buitenlandsch Overzieht.
Tweede Kamer.
Weinig oorlogsnieuws. Eeuigo
tegenstrijdige berichten omtrent Soiiermutr-
selingen. Arabieren hebben geschoten op
aan torpedoboot. Oorlogsschepen, zijn ge
zien hier en daar. Belangrijk lijkt ons dc
bezetting van de oase Zanzaur door de
Italianen. Hun positie rond Tripoli sohijnt
tooh wel wat te beteren.
De Popoio Romano" betoogt, dat de
oorlog in een week gedaan zou zijn, wan
néér de Engelsche en Fransohe autoriteiten,
in Egypte en Tunis scherp wilden letten
op het binnensmokkelen van Turksche con
trabande in Tripolis over hun gebied.
Dat lijkt ons wel wat heel kort.
Omtrent de besprekingen over de D a r-
dane 11 e n-k w e s t i e tusschen Rusland
en Turkije verluidt: Tsarikof hafl de
>- Porte den vrijen dc. or tocht door de Darda-
nellen alleen voor do Russische schepen
verlangd en, als Tutfkije zijn toestemming
I^KS^gaf, het volgende m het vooruitzicht ge-
r^^^ steld: Hij zoii zien te bewerken, dat Turkije
een leening ia Frankrijk kon sluiten tot
uitbreiding van ziju grensspoorwegen. Het
zou een schadeloosstelling in Klein-Azië
krijgen en Rusland zou ijveren voor een
Balkanverbond, dat niet onder Russi&ohe,
maar onder Turkscke leiding hou staan.
Turkije heeft daar echter niet aan ge
wild, zij (kennen Ts;»rikof al lang. Men weet
nog niet eens, of hij. deze besprekingen in
opdracht van zijn regeering of op eigen
gelegenheid gedaan heeft.
Wederom wordt verzekerd, dat de oorlog
niets geen kwaacl heeft gedaan aan het
Drievoudig Verbond.
Wij kunnen met nadruk verzekeren, »oo
zegt de „Tribuna", dat de Duitsche en
Oostenrfilcsche regeeringen ten opzichte van
Italië sinds den aanvang van den oorlog
een volstrekt loyale en vriendschappelijke
houding hebben aangenomen en nog steeds
handhaven.
In de F ranscheKamer heeft thans
C a i 11 a u x, de minister-president over
Marokko gesproken en het gesloten
tractaat verdedigd. Hij had nog al succes.
Hij begon voor een min of meer vijandige
Kamer, maar in den loop van de rede werd
da stemming beter. De Kamer liet zich wel
niet tot uitingen van sympathie brengen en
slechts bij enkele passages werd algemeen
en luide ingestemd, maar toch was de in
druk beter dan verwacht was. Caillaux's
vijanden hadden gehoopt-, dat hij door de
rede zijn positie verzwakken zou. Dit is ze
ker niet 't geval geweest. Voor den afstand
van gebied haalde Caillaux precedenten
aan; omtrent de open deur in Marokko be
toogde hij, dat )>jj moderne verkeersbehoef-
ten voor nieuwe koloniën de gesloten deur
onmogelijk is.
Met. betrekking tot Duitschland zeide
Caillaux: De bepaling betroffende de ver
wijzing naar het Haagsche Hof ia niet vol
doende. Wat van belang zal zijn, dat is de
methode van onze actie, die veel omzichtig
heid en beleid vordert. Door de overeen
komst goed te keuren zal de Kamer het op
treden van Frankrijk in Afrika voortzetten,
zooals dat ook door zijn bondgenoot en zijn
vrienden is goedgekeurd. De overeenkomst
maakt een einde aan de langdurige bespre
king van de twee groote volken. Frankrijk
heeft nu de handen vrij. Heb wil aan de
zijde van zijn bondgenoot en zijn vrienden
zioh tob Europa terugwenden. De beste
waarborg voor den vrede is een krachtige
militaire macht, gesteund door een krachtig
erediet; ook is het de zedelijke kracht van
het land.
Een merkwaardig verhaal komt er van
de zitting van den Raad van de Duit
sche gemeente, Lichtenberg.
Prin3 August Wilhelm van Pruisen woon-
d*e verleden week, met den Regeeringsp resi
dent-, eeri bijeenkomst bij van dezen gemeen
teraad, waarin het plan tot annexatie bij
Berlijn besproken werd. In die zitting werd
het plan eenstemmig goedgekeurd.
Doch in een onmiddellijk daarop volgende
gemeenschappelijke zitting der gemeente
raden van Lichtenberg en Rummelaburg,
die door den prins niet wed bijgewoond,
bleek, het-, dat verschillende lichtenberger
gemeenteraadsleden bezwaren hadden te
gen de annexatie, zoodat de afgevaardigde
Düwell eindelijk opstond om te vragen:
Waarom hebben de hecren hun bezwaren
tegen de annexatie niet vroeger, tóen de
prins en regeëringsprc&ident aanwezig wa
ren, uitgesproken? De heeren waren het
toen toch alleen eens met de annexatie?
Pijnlijk zwijgen volgde. Maar eindelijk
stond een der oude gemeenteraadsleden op
en verdedigde zich heel naïef met de woor
den: „Wij hebben de handen niet durven
opstoken/'
In een brief aan den burgemeester heeft
de prins dank gezegd voor de leerzame bij
eenkomst; het is echter jammer, dat- hij niet
de gelegenheid hacl ook het naspel bij te
wonen, dat in de gemeenschappelijke zit
ting werd afgespeeld.
Uit Eng.eland weer kiesrecht-
nieuws.
Terwijl de eerste ministér Asquïth aan
een deputatie van tegenstanders van het
vrouwenkiesrecht den raad gaf vooral de
openbare meening tc bewerken en deze
van de gevaren en nadeelen van het vrou
wenkiesrecht te overtuigen, zijn een tweetal
andere ministers, sir Edward Grey en de
heer Lloyd George, Zaterdag in een door
de Women's Liberal Federation belegde
vergadering opgetreden als kampioenen
voor het vrouwenkiesrecht.-
„Al de groote problemen des levens, zoo
zeide bijv. de heer Lloyd George, zijn door
mannen en vrouwen gezamenlijk opgelost.
Zij deelden te zamen de vreugden en smar
ten des levens. Hun compagnieschap is de
oudste, meest duurzame en meest succes
volle. En ik mag wei zeggen dat het een ze
genrijke dag aal sijn voor dat Rijk: indien
deze samenwerking zioh ook zal uitstrek
ken tot de sfeer d?c regeering."
Sir Edward'-Grey vcrklaiardè, waarom de
voorstanders van heb vrouwenkiesrecht in.
het (kabinet niet wilden doorzetten, dat ook
dit kiesrecht in de r.ïeuwe kieswet zo-u wor
den opgenomen. Stel, zoo zeide hij, dat wij
dezen eisch stellen. Het resultaat zal dan
zijn dat de regeering uiteenvalt. Dan zal er
in het geheel geen wetsontwerp komen.
Hoezeer wij omtrent het vrouwenkiesrecht
van meening verschillen, wij zijn allen ver-
eenigd in loyauteifc aan den eersten minis
ter. Wij zullen niets doen, hoe talrijk wij
ook mogen rijn, dat deloyaal jegens den eer
sten minister zou zijn. Deden wij dit-, wat
zou dan het gevolg zijn? Alleen dit, dat dc
andere partij aan het bewind zou komen.
De militante (kieereohtvrouwen konden
zich weer niet rustig houden. Zij' hoonden
de beide ministers op straat en Lloyd Geor
ge kreeg een blikken bus naar het hoofd,
waardoor hij zelfs een kleine wond opliep.
De kwestie tusschen Rusland en
Amerika naar aanleiding van de Jood-
sche paspoorten is vrij pijnlijik.
President Toft zal, om te verhinderen,
dat de Rusland zeo onaangename motie
Sulzer in den Senaat aangenomen wordt-,
in een boodschap mededeelen, dat hij zelf
het Russisohe handelsverdrag zal opzeggen,
zoodat dit reeds begin Januari 1912 met-
meer van (kracht zil zijn. Dan zal hij de
goedkeuring van den Senaat vragen. Vol
gens de grondwet is deze goedkeuring van
den Senaat voldoende en is de medewer
king van het Huis van Afgevaardigden bij
buitenl. aangelegenheden onnoodig. Op
deze wijze zjou bec dus president Taft- gOs
lukken ernstige diplomatieke verwikkelin
gen te vermijden en aan Rusland het voor
wendsel te ontnemen om de onderhande
lingen over een nieuw verdrag te weigeren
na het opzeggen van het oude.
Een Reuter-telegram meldt reeds, dat
president Tafb het verdrag met Rusland op
15 dezer heeft opgezegd.
Uit Perzi.ë en China weinig nieuws.
Alleen dit vrij ongelooflijke nieuws, dat
wanneer de Chine esche revolutionnairen
en de regeering gedurende den wapenstil
stand niet tot overeenstemming moeten ko
men, verschillende mogendheden plan zou
den hebben om zoo noodig militaire maat
regelen te nemen.
Volgens een modedeeling in de „New-
York Herald" zou oud-president Roose
velt zich nu wee: wat duidelijker hebben
uitgelaten over da houding, die hij bij de
presidentsverkiezing wil aannemen.
De heer Roosevelt, zoo verklaart de „He
rald" zal een republikeinsche candidaat-
stelling niet zoeker, ma-ar evenmin afwij
zen. Hij zal zich dus niet offirieel candi-
daat stellen, maar geeft men hem de voor
keur, dan zal hij ook niet weigeren. Dat
klinkt dus al heel andeis, dan de vroeger©
berichten, dat Roosevelt geen oandidatuur
hou willen aanvaarden.
J a p a n gaat bezuinigen. De mi-
litaritische politiek die het land bijna tot
een staatsbankroet bracht, heeft- afgedaan
De minister van marine Saito, had een
vlootprogram van 350 millioen opgemaakt
en dreigde met ontslag als het niet word
aangenomen.
De minister van financiën, Yamavoto
heeft zich door deze bedreiging niet van
de wijs laten brengen en het vloot-program
tot afmetingen teruggebracht, waarbij de
buitengewone uitgaven slechts 90 millioen
yen, over jzCar vèrdeeld, zullen bedra
gen.
Minister Saito is echter niet heengegaan
en a>e hoogere marine-officieren hebben
hun ontslag niet genomen, daar zij inza
gen, dat zij de openbare meening niet meer
op hun hand hebben.
Tegelijk met de beperking van het vloot
program wefd ook de organisatie van twee
nieuwe divisiën voor Korea uitgesteld.
Wat bezuinigingen op ander gebied be
treft, valt mélding te maken van het uitr-
Btel voor onbeiperkten tijd van de voor 1917
in uitzicht gestelde wereldtentoonstelling
en van een nieuw parlementsgebouw.
Begrooting van Binnenland-
acheZaken.
In de zitting van gisternaraiddag, waarin
de Voorzitter liet doorschemeren, dat
wellicht ook na Kerstmis nog zittingen moe
ten worden gehouden ter afdoening der be
grooting, ving, zooals wij reeds met een
enkel woord meldden, het algemeen debat
over liet Lager Onderwijs aan, hetwelk de
Voorzitter eerst wilde uitstellen,
niaar waarvan werd afgezien, toen de heer
Ter Laan zich daartegen verklaarde.
Toen bepleitte de heer Oosterbaan
reorganisatie van heb schooltoezicht vóór
1913, en keurde hij af het kleine kringetje,
waaruit examinatoren voor de akte Lager
Onderwijs worden gerecrubeerd. Spreker
achtte verder heb aanvangssalaris van de
meerderheid der hoofden van scholen te
laag. Ook de salarissen van de overige on
derwijzers en onderwijzeressen acht hij te
laag. De meerderheid verdient nog geen
duizend gulden.
Ook bij het Bijzonder Onderwijs achtte
de heer Oosterbaan de salarissen te
laag, zoowel bij het Christelijk als bij het
R.-Katholiek.
De heer K u y p e r concludeerde uit heb
feit, dat hier te lande pogingen worden
aangewend tot opriohting van een Tucht-
Unie, waartoe 21 vereenigingen met circa
100,000 leden een oproep doen* dat de tuch
teloosheid en bandeloosheid onder de jeugd
op dit oogenblik nog zeer groot is, ja on
rustbarend. Het is nog wel kattekwaad,
dat evenwel hoe langer hoe meer voortwoe
kert bij 18- k 19-jarige jongelui tot crimina
liteit. De schuld ligt niet bij de sociaal
democratie, die alles doet om tuchteloos
heid te vermijden, ook door drankmisbruik-
beperking. Maar de verkeerde geest kom#
voort nib de volksjeugd zeJf. De Amgber-
damsche stakingsrelletjes hebben dat be
wezen.
De middelen, die de Tucht-Unie aangeeft
tot verbetering, zijn niet de ware. Maac
verbetering van het Lager Onderwijs zal
het middel kimnen zijn. De jeugd moet op
geleid worden in alle Christelijke en uiaat»
schappelijke deugden.
Het beste middel echter tot verbetering,
althans gedeeltelijke, ligt in meerdere ont
wikkeling van het Bijzonder Onderwijs
een overtuiging, die meer en meer yeld
wint, ook aan liberale zijde.
De Openbare School generaliseert te
veel; specialiseert en individualiseert te.
weiniga Spr. heeft hier met voordacht niet
het oog pp de Christelijke Bijzondere
School, maar dé gewone speciale school,
die ook door liberalen onderhouden w®rdf.
En nu ontwikkelt spr. verder de grief, dab
dezo soort van Bijzonder Onderwijs ia d©
groote steden, waar het juist welig fcan
bloeien en de specialisatie goed is do<a> te
voeren, wordt gestuit en tegengewerkt. Ten
piattelande heerschen nog sleohter toestan
den in dat opzi ht, zelfs onhoudbaarder
dan vóór 1889.
Er zijn drie uitwegen, om uit die toestan
den te geraken: ;o. een afzonderlijke be
lasting, waaruit liet Openbaar Onderwijs
betaald wordt; 2o facultatieve splitsing
zoodanig, dat gelijkgezinde ouders hun
kinderen naar dezelfde school kunnen zen
den, maar niet medezeggenschap der ouders
in de keuze van het schoolhoofd; 3o. ver
plichting der gemeenteraden, om hetzelfde
bedrag, dat zij uitgeven voor een leerling
op de Openbare School, ook te bcstedqn
voor eon leerling op de Bijzondere.
De heer D e V i s s ex, wijzende op b?t
gebrek aan bijzondere scholen in de grapte
centra, dringt aan op subsidieering yoor
schpolbouw, op de wijze, zooals dat hij heb
Departement van Justitie gebeurt ten aan
zien van de bijzondere opvoedingsgestich
ten. Verder wijst spreker op ongelijko toe
passing van het subsidie-wetje betreffende
het M. U. L. O., zoodat in sommige provin
cies dergelijke scholen geen subsidie kun
nen krijgen.
De heer Kooien sluit zich bij dit laat
ste aan.
De heer Van Nispen (Rheden) be
pleit onderwijs in de eerste beginselen van
het eenvoudige boekhouden op de gewono
lagere school.
De heer Ter Laan wijst er op, dat de
sulisidie-regeling vast loopt, wat op verbrok
keling van het Lager Onderwijs zal uitloo-
pen. Er wordt voor rijken meer gegeven
dan voor armen, en de wet wordt daardoor
ontdoken.
Wat de subsidieering van het M. U. L.
O.-onderwijs betreft, is het onbillijk, klas-
een, welke er nog niet zijn, voor subsidie
mede te tellea*
