DE REGENBOOG.
TRUFFELJACHT.
Gjeen mensch, gf hij heeft wel eens een
negenhopg aan 'den hemel gezien; doch
indien men vroeg, waaraan die schoone
boog zijn ontstaan te danken Keeft, zou
menigeen met den mond vol tanden staan 1
Daarom zullen wij die vraag heden beant
woorden.
Hebt ge niet opgemerkt, dat gij de voor
werpen soms met eien gekleurden rand ziet,
als gij ze door een prisma of driekantig
glas bekijkt? Die kleuren neemt ge ook
waar, als de zonnestralen of de stralen
een er lamp door een karaf met water gaan
|en op den grond of den muur van onzef
kamer vallen I Hoe heerlijk schitteren des
morgens de 'dauwdroppels, die door de
zon beschenen worden I Zelfs ziet ge die
prachtige kleurschakeeringen, wanneer ge
gen gTOpte zeepbel blaast I
Soms namelijk worden de zonnestralen
Biet alleen teruggekaatst, maar ook inzfeven
kleuren ontbonden of gebroken, zooals
pien zegt. De kleuren zijn rood, oranje,
geel, groen, blauw, indigo en paars of
violet, Van deze kan men rood, geel en
yiolet het duidelijkst onderscheiden. Vangt
puen die zeven kleuren of stralen weer op
Idoor middel van een lens, dan krijgt men
hetzelfde beeld, dat de zonnestralen ga
ven. Ook de regenboog ontstaat door de
hreking en de terugkaatsing van de zon
nestralen in de regendroppels. De stralen
Worden namelijk bü hun intrede in de drop
pels gebogen, vervolgens door den achter
kant teruggekaatst en bij hun uitgang nog-
fnaals gebogen en in gekleurde stralen
pntbonden of ontleed.
De regenboog wordt gevormd, als feen
Wolk zich in regen oplost; hij staat altijd
(tegenover de zon, zoodat üe waarnemer
zich tusschen de zon en den regenboog be
vindt! Staat de zon in het pesten, dan ziet
gij den boog in het Oosten. Hoe komt het
dat een regenboog soms zoo groot is? Dat
komt, omdat de zon bijna ondergaat en
Zich dus dicht bij den horizon bevindt.
Naarmate de zon hooger staat, zien wij
pok een kleiner gedeelte van den boog,
terwijl geen boog voor ons zichtbaar is,
wanneer de zon zich 42 gr. boven den
horizon bevindt. Daarom zien wij den re
genboog slechts des morgens en des
avonds. Alleen in den winter staat de zon
in onze streken laag genoeg, om ook des
middags een boog te kunnen vormen. Bij
jeenig nadenken zult ge' nu* begrijpen, dat
wij een grooter gedeelte van den boog zou
den zien, indien wij met een luchtballon
ppfipegen I Ja, als wij ons slechts hoog ge-
nopg in het luchtruim konden verheffen,
ïpu de; boog, of liever de cirkel, voor ons
geheel achtbaar worden I (Wanneer zich
zoodanige kringen om de maan vormen,
dan gaat ook hiermede veelal het ver
schijnsel van twee of meer manen verge
zeld, die men bijmanen noemt.
In 'de onderstelling, dat de lichtstralen
der zon door ijskristalletjes worden ge
broken, kan men de j-uiste grootte
jen de onderlinge ligging, de doorsnijdings-
en rakingspunten van deze cirkels door
berekening bepalen; en het is werkelijk
gebleken, dat de waargenomen cirkels vol
komen met de betekende overeenkomen.
Soms zien wij van een boog slechts enkele
verlichte gedeelten; wanneer er na
melijk niet genoeg regendroppels zijn, om
al de stralen terug te kunrten kaatsen.
Prachtig gekleurde lichtbogen zien wij
(eveneens, ais wij bij een waterval of een
fontein staan, die door de zon beschenen
wordt. Een der meest .bekende voorbeel
den vindt men aan den waterval bij Schaff-
hausen. Het gebeurt somtijds, dat er zich
twee en' zelfs drie regenbogen te gelijk
vertoonen. Deze hebben dan hetzelfde mid
delpunt en dus onderling overal denzelf-
'den afstand van elkander, doch de volgorde
ider kleuren is bij den tweeden juist
htet omgekeerde van de binnenste en indien
er zich nog een derde' vertoont, dan is
deze orde weder evenals bij den eersten.
Bij den tweeden regenboog zijn de kleuren
reeds veel minder helder dan bij den eer
sten, terwijl men ze hij den derden slechts
met moeite kan onderscheiden. Ook de
Vaandel wij ding te Belgrado.
Wij zien hier weergegeven de plechtige wijding van de nieuwe vaandels van het
Servische leger door den metropolitaan.
wolken, die de zon en de maan omkran
sen, zijn soms met de kleuren van den re-,
genboog versierd.
Hebt gij wel eens een kring of rad om
de zon gezien? Dikwijls voorspelt dit na
tuurverschijnsel slecht weder 1 Al deze ver
schijnselen komen in de poolstreken dik
wijls voor. In onze streken zijn zij feen tee-
ken van koude in de hoogere luchtlagen.
Die lichtkransen ontstaan door de breking
van de lichtstralen in de damphlaasjes,
waaruit sommige wolken bestaan.
Wilt gij dit verschijnsel zelf in het leven
roepen? Houd dan een stuk glas boven
den wasem van een ketel, houd het daar
na dicht bij uw oog en zie er door naar
de vlam van een kaars!
Sommigen meenen, dat een regenboog
aan den Oostelijken hemel mooi weer voor,
spelt; wij zullen feens opletten, of die voor
spelling juist is. Ook bij maanlicht kan er
onder vereischte omstandigheden een re
genboog ontstaan, doch deze vertoont zioh
dan slechts met een zwak licht, waarbij
men nauwelijks kleuren kan onderschei
den.
Een regenboog ontstaat door breking,
ontleding en terugkaatsing van de zonne,
stralen in de regendroppels.
Als zoodanig beschouwd moge de bena
ming „truffeljacht" onjuist schijnen, zij is
toch de beste aanduiding voor het moeilijk
zoeken naar de kostbare zwammensoort,
welke door de fijnproevers op zoo hoo-
gen prijs wordt gesteld.
Evenals de jagers, die op wild uitgaan,
nemen de truffeljagers ook afgerichte hon
den mee; soms zelfs gedresseerde varkens.
De resultaten van |de jacht hangen door
gaans af van de betrouwbaarheid, en vaar
digheid. dezer dieren.
^Vant de truffel is de kostbaarste lek
kernij uit het plantenrijk, en zeer gezocht
om er mede te kruiden.
Reeds in het oude Rome werd zij door
de fijnproevers zeer geprezen. Toen was
het echter niet zöoals nu, voornamelijk uit
Frankrijk, maar uit Griekenland enNoord-
Afrika, dat men zich truffels verschafte.
In de middeleeuwen werden, naar het
schijnt, geen truffels gegeten. Toen in de
14de, eeuw in Frankrijk voor het eerst po
gingen werden gedaan om weer truffels pp
tafel te brengen, werd zelfs het zoekfen
er naar door de Regeering verboden. De
dichter Eustache Deschamps schreef feen
lange ode tegen het „menschonteerenld"
gebruik van dat „varkensvoeder."
Laatstgenoemde uitdrukking was letter
lijk bedoeld, want de varkens zijn grootts,,
liefhebbers van truffels, die zij, als men
hen laat begaan, op de meest verborgen
plekken in het bosch weten op te sporen.'
In sommige streken van Duitschland wor
den de truffels ook wel varkensamande-'
len" genoemd.
Men vindt truffels vooral in eikenbös-
schen, in welker lossen grond zij het best
gedijen. De eetbare truffel, die voor het
gebruik en den handel het meest in aan
merking komt en ook wel zwarte truffel
wordt genoemd, vormt aan de uiterste wor
tels van de eiken, op een diepte van 10,
tot 30 centimeter, knollen, welker grootte
afwisselt tusschen die van een walnoot en
van een aardappel en waarvan men altijd
een groot aantal bijeen vindt. Eerst in
het voorjaar zijn zij zoo groot als.* erwten,
-roodachtig van buiten en wit van binnen.
In het najaar hebben zij haar vollen was-;
dom bereikt. De kleur is dan van buiten
.donkerbruin bij zwart af en het vleesch
donkerbruin met witte aderen. Zij zijn dan
hard en zouden rauw zelfs sterken tan
den heel \yat te doen geven. Maar in
den winter wordt de knol zacht en hij_
smelt dan bijna tot een brijachtige massa,
waaruit zich dan het volgend jaar het nieu
we gewas ontwikkelt.
Den eigenaardigen geurigen smaak,
waarom de truffel zoozeer gezocht is, ver
krijgt zij als zij volkomen rijp is. Dan is
het tijd om|de kostbare knollen te bergen,
voordat zij oneetbaar worden.
In het Zuiden van Frankrijk, vooral in.
Périgord, dat de voornaamste truffels op
levert, en in Piemont (Noord-Italië) is de
truffeljacht, een bijzonder beroep, dat dik
wijls de eenige kostwinning is van de zoo
genaamde „truffeljagers." De truffeljagers
ontvangen van den eigenaar van het ter
rein, waarop gezocht wordt, een vast sa
laris of de helft der gevonden truffels.
Daar de truffels onder den grond groeien,
op sommige, plaatsen, dicht opeen gedron
gen zijn en dan op groote afstanden niet
worden gevonden, zou de truffel jager dik
wijls den grond van het geheele bosch
moeten omwoelen, als hij niet de hulp had
van twee bondgenooten, honden en var
kens of de zoogenaamde „truffelmuggien,"
een soort van muggen, die in den grond,
dringen om haar eieren te leggen in de,
knollen van de truffels. Men beweert, dat
de truffels daardoor lekkerder van smaak
en ook groofter worden; als er te vOel mug
gen komen, worden de truffels bOdorven
In de zomermaanden kan men de truffél
muggen in groote zwermen boven de plaat
sen, waar truffels groeien, zien vliegen;
de ervaren truffeljager zet dan op die
plaatsen een herkenningsteeken, om ze, als
