Geen dienstboden noodig.
De Elbetunnel ie Hamburg.
Leopold, en hij vouwde zijn handen tot ge
bed, ,,nmar aap, God, Wiens werktuig gij
geweest zijt."
Leopodd en Virginia zijn een gelukkig
echtpaar geworden.
Bij hen in huis woont een man, dien zij
liefhebben als een broeder en in wien nie
mand den bedelaar der straat zou herken
nen.
En de Louisville-Ne w s"verkondigde
na eem'ge maanden, dat tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld waren door
het Gerechtshof John Gerard Dalhie en
Victor Herman Spigler, de twee schurken,
die den heer Leopold op den avond van
den 15den Juli 190... hadden aangerand en
met het doel om hem van liet leven te be-
rooven, vastgebonden op de spoorlijn,
waarlangs de sneltrein moest passeeren.
De schurken zijn dus voor hun leven on
schadelijk gemaakt en opnieuw is bewezen,
hoe God een goede daad nimmer onbeloond
laat.
Een dame, die een tijdlang in Amerika
was, schïeef over de ervaringen en indruk
ken, welke zij er opdeed.
Ik logeerde daar, schrijft zij, bij' families
uit den middenstand, van wie sommige ver
diepingen bewoonden, anderen een eigen,
ruim huis bezaten, maar die het allen zon
der dienstboden stelden.
Al die huizen waren voorzien van de ge
makken van de tegenwoordige groote ste
den: gas, electrisch licht, waterleiding, cen
trale verwarming, telefoon, enz.
Ik begon met te logeeren in .een van de
groote steden. Mijn gastvrouw was een
Amerikaansche, mijn, gastheer een gewezen
Hollander; de kinderen, geboren en opge
voed in Amerika, waren geheel „verameri-
kaanscht." Wat een Hollandsehe heel sterk
opvalt in Amerikaansche huishoudingen, is
het van-zelf sprekende, dat de echtgenooten
en de zoons des huizes even goed „het huis
houden doen" als de vrouwelijke leden van
de familie.
's Morgens was ieder lid van het gezin
betrekkelijk vroeg bij de hand. Terwijl de
vrouw des huizes voor het ontbijt zorgde,
dat uitvoeriger" is dan een Hollandsch ont
bijt, -nam de heer des huizes het brood, de
melk, het ijs voor de ijskast (die de plaats
van een kelder innam), de vruchten, de
post, enz. in ontvangst. De zoon des huizes
poetste, met gummihand&choenen aan, de
schoenen van de dames. De heeren laten
hun schoenen op straat poetsen door schoen
poetsers of in automatische schoenpoetse-
rijen.
Na afloop van het ontbijt verdwenen de
heeren naar hun zaken en deden wij, da
mes, het huishoudenontbijt opruimen,
slaapkamers doen, stof afnemen, enz. Op
de vloeren lagen zeilen met karpetten.
Amerikaansche vegers zorgden er voor, dat
je niet op je knieën behoefde te kruipen,
als je veegde. Om te dweilen h'adt je ook
toestellen, waardoor je met je handen geen
yuile dweil behoefde aan te raken. Die
yoorwerpen zijn natuurlijk evengoed hier in
Holland bekend. Evenwel, of je er zoo goed
mee ,,in de hoekjes" kunt komen als met de
klassieke Hollandsehe manier van vegen en
'dweilen, betwijfel ik.
Na afloop van die werkjes gingen wij er
op uit om inkoopen voor het diner te doen,
dat zoowat tussohen twaalf en twee uren
viel. Het gewone menu was soep, vleesch,
groenten, aardappelen en dessert. De sla
gerswinkels waren groot en ruim voorzien.
Je zocht uit en wees aan en werd vlug be
diend. Dan om aardappelen en groenten.
Behalve versche groenten en groenten in
flesschen of blikken, kan je ook klaarge
maakte groenten koopen, die je maar even
hebt op te stoven. Ik heb me er nooit aan
gewaagd.
Met gummihandschoenen aan schilde ik
aardappelen, maakte de groenten schoon,
enz. In het begin bevorderden die hand
schoenen de handigheid niet, maar dat
went heel gauw. Er werd op het gasfornuis
Weldra 7,a\ deze tunnel voor het verkeer
worden opengesteld. De tunnel, welke uit
twee groote gewelven, elk van zes M. door
snede, voor elke verkeersrichting één, her
staat, brengt de verbinding tot stand tus-
schen Hamburg en Steinwarder, is 45,0 M.
lang en wordt electrisch verlicht. Voor voet-,
gangen zijn de trottoirs bestemd; voor rij-
gekookt, waarop naai* verkiezing een oven
kan bevestigd' worden. Zulke gasfornuizen
nemen heel wemig plaats in. Ter eere van
mijn gastheer kookten mijn gastvrouw en ik
om de beurt. De Hollandsehe diners vielen
zeer in® den smaak, maai' het-bleek toen
ook, hoeveel bewerkelijker de Hollandsehe
manier van koken is dan de Amerikaan
sche.
Het diner was niet de gezelligste maal
tijd; de heeren waren nog te veel met hun
gedachten bij hun zaken en alles geschiedde
met eenige haast. Wat mij in al die gezin
nen trof, was, dat de heer des huizes ieder
een bediende van vleesch, groenten, enz.
Na afloop gingen de dames „vaten was-
schen", met gummiband schoenen aan, na
tuurlijk. Ik vond vettige pannetjes schoon
maken in Amerika even vervelend als ik
het in Holland vind
Dan gingen we 'ons kleeden om uit te
gaan.
Van het toilet wordt veel wenk gemaakt,
en ik keek altijd met bewondering naar
mijn verschillende gastvrouwen, in haar on
berispelijk zittende kostuums, met haar
eenvoudige, smaakvol opgemaakte hoe
den. En als je dan weet, dat die hoeden
door haar eigenhandig zijn opgemaakt, die
kreuklooze blouses door haar zelf worden
gewasschen en gestrekenWant handig en
vlug dat Amerikaansche vrouwen zijn!
Gewoonlijk gingen wij 's middags winke
len en mijn prettigste uitgang bij zoo'n ge
legenheid was een reusachtige winkel, een
soort warenhuis, >vaar minder dè waren
dan wel het publiek, mij aantrokken. In de
„tearoom" o£%„ice cream''-afdeeling van
zoo'n rëuzengebouw rustig te zitten en dan
dien stroom van blanke, pikzwarte, koper
kleurige menschen langs, je heen te zien
gaan, was voor mjj de meest belangwek
kende bioscoop. Aangezien de dientboden-
looze moeders haar zeer jonge babies niet
alleen thuis kunnen laten,, zijn er in die ma
gazijnen ook„bewaarplaatsen" voor babies
en ik zag een groote, frissche zaal, op de
derde of vierde verdieping van het waren
huis, waar, onder toezicht van daartoe aan
gesteld winkelpersoneel, de kinderen in
zandhoopen, met hobbelpaarden, enz.
speelden, terwijl de moeders in de verschil
lende af deelingen van het reusachtig ge
bouw iiaaT inkoopen deden.
tuigen is er een geasfalteerde straat. De
bouw van dezen tunnel duurde drie jaren
en kostte elf millioen mark. Door zijn.prac-,
ti&ohe inrichting zal deze tunnel het verke.ér,
zeer te stade komen en met dé nieuwe'
hoog- en ondergrondbaan Hamburg maken
tot een moderne stad.
Tegen zes uren waren wij gewoonlijk
thuis, waar wij voor het avondeten gingën'
zorgen. Dat vond ik den prettigsten en ge-
zelligsten maaltijd. Er werd met meer
zorg gedekt, met bloemen op tafel, enz.,
Het menu was gewoonlijk thee of limonadej
brood, vleesch, vruchten en iets van gé-bak.
De zaken waren voor dien dag klaar;
iedereen rustte nu uit; dikwijls kwam
er op dien tijd ook eens eèn ghst
aanloopen. Na afloop hielpen dé hee
ren vlug mee om alles opgeruimd te krij-j
gen. Dén eersten keer keek ik verbaasd toe,
hoe de heer of de-zoon des huizes vlug ant
handig de afwaschteil vulde, zeepsop maak-i
te en vroolijk fluitend de glazen en het'
zilver begon om te wasschen.
„Blijf jij nu zitten," zei ik. „Jij hebt den
heelen dag gewerkt l" „En jullie dan?" was
het antwoord. Ik wende er gauw aan, voor
al omdat het hun zoo gewoon en handig af
gaat.
Ik heb dikwijls met mijn verschillende
gastheeren de vaten gewasschen, soms
duetten zingend, soms Onder de zwaarste
filosofische gesprekken
Het overige deel van den avond brach
ten wij gewoon huiselijk door; aóms gingèn
wij uit. En wie de onberispelijk gekleède
Amerikaansche heeren ziet loopen, kan
zich haast niet voorstellen, dat die dan
dies allerlei huiselijk werk verrichten,
vegen, desnoods glai'en en ruiten wasschen..
Bij de families, bij wie ik logeerde, kwam
nu en dan een vrouw voor. het heel ruwe
werk. Zij kwam van 's morgens negen tot
des avonds vijf; bleef zij langer, dan wer
den die uren extra betaald. Zij kreeg
als dagloon dollars (f 7.50) en den vollén
kost. Diezelfde vrouw kwam eens in de
veertien dagen ook „wasschen". De overige
behandeling van de wasch deed de vrouw
des huizes.
Ik vond het leven in Amerika opwekkend
en vrij, maar als ik eerlijk ben, moet ik
toch toegeven, dat ilk onze dienstboden mis
te. Ik was misschien te veel al verwend door
het Hollandsehe leven, om mij nog volko
men bij Amerikaansche toestanden aan te
passen. Bij een familie, bij wie ik kwam,
hadden zij. een Indiaansche tot bediende,
maar de „squaw" had nogal veel eischen:
een bepaald uur voor piano-studies en vrij
gebruik van de telefoon.
