Maandag 15 Mei. A°. 1911. (Qsze fourant wordt dagelijks, mei uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Offieieele Kennisgeving. j Geven bij deze kennis aan het publiek dat genoemd verzoek, met' de bijlagen op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd |is; alsmede dat op Maandag 29 Mei a.s. 'b voormiddags te elf uren, op het' Raad- luis, gelegenheid zal worden gegeven om izwaren tegen dit verzoek in te brengen, arc ijl zij er de aandacht op vestigen, dat' ïet tot beroep gerechtigd zijn zij, die niet' ivereenkomstig art. 7 der Hinderwet voor iel' gemeentebestuur of een zijner leden n verschenen ten einde hun bezwaren ondeling toe te lichten, i Burgemeester en Wethouders voornoemd, N. C. DE GIJSELAAR, Uit d© „Staatscourant". Kunst, letteren, enz. 0. iSffD PBUS DEB UDYEBTENTIEN: ysn 16 regels ƒ106. Ieders regel meet /0.17J. Grootere letters near plaatsruimte. Kleise adTertentiên ran 30 woerden 40 Oentseontantj elk tiental woorden meer 10 Oents.-Voor het inceaseeren wordt/0.05 berekend. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per week 0 Centsper 3 maanden 1.10. Belten Leiden, per looper en waar agentes gereetigd eija 1.30. franco per post 1.05. HINDERWET. Buig^éeester en Wethouders van Leiden; c-Geziê£i- het adres van de Firma GEBRS. [AN WI;JK en Cie., om vergunning tot van de fabriek van sajetten, garens en wollen dekens in het perceel testraat noe. 42—46, Sectie I no. 2516, Hoor het plaatsen van een stoommachine ,n 100 E. P.R. met daaraan gekoppelde •namo tot opwekking van elektriciteit ir 'het drijven van zeven electromotoren ;p. van 21. 5, 15.5, 10, 10, 6, 6 en 2.8 P.K. ter vervanging van de bestaande stoommachine Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinder wet; Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 15 Mei 1911. Leiden, 15 tëei. Voor het examen-als apothekers-assis- &nfc is te Utrecht geslaagd de heer W. rgsma, van Leiden. Voor het akte-examen lager onderwijs te Haarlem geslaagd mej. J. Bijlsma, van side el Voor den te houden nationaïen wed- rijd in komische solo- en duetten-voor drachten, bij gedegenheid van het 30-jarig bestaan der Tooneelvereeniging „Leidsohe Dilettantenclub,is door den Burgemees ter van Leiden alreeds een verguld-zilveren medaille toegezegd. Na des morgens te zijn bevestigd door dr. Schokking naar aanleiding van 2 Tim. 4: 1, 2, deed gisteren des namiddags de 'Leer J. J. KJoots, cand. t. d. H. D. te Lei den, zijn intrede bij de Ned.-Herv. Gem. te Langerak met als tekst Joh. 20 19-21. Aan dé handoplegging namen, behalve de bevestiger,, deel ds. v. d. Horst, van Nieuwpoort, en ds. Wachter, van Vianem Beide malen was het kerkgebouw geheel gevuld met een aandachtig luisterende me nigte, De gemeenteraad van Groningen heeft tot leeraar in het Duïtsch aan het gymna sium aldaar, benoemd onzen vroegeren .stadgenoot, den heer H. H. Breuning, die Zaterdag al dar. r tevens aanvaardde het ambfc van lector in de Hoogduitsche taal- en letterkunde met een openbaar college in de aula der universiteit door het houden van een rede in het Duitsch over de geschiede nis der Faust-.Philologie. De algemeene vergadering van de ver- éöniging van Nederlandsohe patroons i.Boaz", zal dit jaar op 6 September te lUtivcht gehouden worden. Op die verga dering zal o.a. het ontwerp-Ouderdoms- en ^aliditeitsverzekering jQ behandeling ko men. De gewone audiëntie van den minister .7an landbouw, nijverheid en handel zal op ■Woensdag 17 dezer niet plaats hebben. BODEGRAVEN. Ds. Elshove, Geref. predikant alhier, zal Zondag 18 Juni af- fc'heid nemen van zijn Gemeente. De be vestiging te Rotterdam geschiedt op Zon- agavond 25 Juni, door dr. A. Kuiper Jr., ijdaar, en de intrede op Dinsdagavond 27 l,ai ia.v. Beide plechtigheden zullen Paats hebben, in de Nieuwe Westerk'erk, in |de Ammanstraat. LEIDERDORP. Gistermorgen werd m S h ^ater nahij den Boschpoldermolen een jU'tje ontdekt, waarin zich een 11-jarige Jongen bevondhet knaapje had reeds Vrij-- i ZIjn woonPlaats, Alphen, verlaten. LA a Jpvoed te zijn, is hij door de politie H m 0U^erBjhe woning teruggebracht, li lezen van romannetjes, was vermo'ede- j oorzaak, dat het jongemensch op montuur was uitgegaan. lid I?? a^^eme€ne (40) stemmen is tot tenVari bestuur van den Slagh of groo- hc r CTir He"len Stadspolder gekozen de t WL J. Zwetslont tg Leiden LISSE. Door de leden en donateurs met hun dames ,va-n de afdeeiing Lisse van den Ned. R.-K. Volksbond werd gisteravond te gelijk met het Encycliekfee st, oefc het 10-jarig bestaan dezer afdeeiing feestelijk herdacht. Door den weleerwaarden beer B. J. M. van Rooy, oud-kapelaan on oud-Geestelijk adviseur alhier, werd een feestrede gehou den. Verder zorgden de Tooneel en zang- vereenigingen voor aangename afwisseling. RIJPWETERING. Onder het vee van den heer H. Duivenvoorde alhier is onder een koppel van 22 koeien mond- en klauw zeer uitgebrokenreeds 2 runderen zijn aangetast; het vee loopt in den Buurter- polder. RIJNSBURG. Tijdens den dienst in de Gereform. Gemeente werd gisteren f 77 extra gecollecteerd, wa&rbij de bestem ming was aangegeven. SASSENHEIM. Aan de Postbrug onder deze gemeente is bij het wegbreken der fimdcering sinds een paar dagen "een dui ker werkzaam, die de onder water wegge broken brokstukken wegruimt. Dat dit veel nieuwsgierigen trekt en vooral de vele daar met de marktdagen naar Leiden passeerenden een kijkje doet nemen naar dit ongewone werk, laat zich begrijpen. Men kon dit dan ook de laatste dagen zelf waarnemen. De Raad vergadert Woensdagavond a. s., te half acht. De agenda vermeldt o. a.Adres kerkeraad Ger. kerk om dis pensatie art. 11 bouwverordening voor de stichting van een kerkgebouweervol ont slag en benoeming administrateur gasvoor- zbir'ng. WARMOND. Door den heer Smits, cen traal president van den Ned. R.-K. Volks bond te Amsterdam, is hier gisteravond in café ,,De Zon" voor de afd. Sassenheim en Omstreken van dien bond een lezing gehouden, naar aanleiding van het En- cycliekfeest van den Bond en tot propa ganda' voor de afdeeiing onder de leden alhier. ZOETERWOUDE. In verband met het feit dat het electrisch licht zijn intrede ook in deze gemeente zal doen, exposeert het Electro-Technisch Bureau M. C. Laman .W.Fzn.,- Hoogewoerd 84 te Leiden, in het café Roeleven alhier een zeer fraaien voorraad electrische kronen en verdere ver lichtingsartikelen. Van do eenvoudigstq tot de fraaiste ar tikelen op dit gebied, treft men er aan tot billijken prijs. Men moet ze eens gaan zien. 1 i Centraal Isr» kinder-, wees- en doorgangshuis. Aan het Jaarverslag, uitgebracht door mr. H. Cosman, secretaris van het Cen traal Israëlitisch Kinder-, Wees- en Door gangshuis to Leiden, in de gisternamiddag gehouden vergadering, is het volgende ont leend Het jaar 1910 was een belangrijk jaar. Het echtpaar Trompetter, gedurendeeen 15-tal jaren belast met de opvoeding der verpleegden, had wegens klimmen der. jaren deze zware taak, door hen met groote zorg en toewijding waargenomen, neerge legd en eervol ontslag aangevraagd en ver kregen. Regenten stonden toen voor de groote verantwoordelijkheid een geschikt menschenpaar als opvoedende leiding te vinden, des te moeilijker omdat de can- didaten, die zich meldden en als het meest geschikt in aanmerking kwamen, lieden waren met kinderen te hunnen laste, in strijd dus met den statuairen eisch/ neer gelegd in art. 19 van het reglement. In het belang der goede zaak besloot men de ledenvergadering dispensatie te vragen, betrekkelijk dezen eisch. Zoo werden dan benoemd tot vader en moeder van het gesticht, het echtpaar Bierman, dat op 1 Mei deze betrekking aanvaardde. Hoewel het niet mogelijk is om uit de ondervin ding van enkele maanden een conclusie te trekken, meent het college van regen ten te kunnen constateeren, dat de nieuw benoemde vader en moeder aan de goede verwachtingen die het college omtrent hen koesterde, geheel hebben voldaan. Ten gevolge van het in-dienst-treden van den heer Bierman, die tevens bevoegdheid bezat tot het geven van onderwijs, trad als functionaris van het gesticht met hoogst eervol .ontslag af de eerw. heer H. I. Cohen, die langen tijd tot groote tevreden heid der heeren regenten zijn diensten aan de Stichting had verleend. Ook in het college van regenten was belangrijke wijziging gekomen. In den heer H. v. Gelder Jr. had het college wegens diens, vertrek naar Amsterdam, een vol-: ijverig lid verloren. In de regentenvergadering was hem en ook zijn echtgenoote mevr. J. v. Gelder Cohen, die zich als regentes verdienstelijk had gemaakt, hiervoor bij monde van den voorzitter, den heer S. Thors, hartelijke dank gebracht. Ook in den heer H. Levy,- ts Amsterdam, die wegens drukke bezig heden ontslag had genometi, zag men een werkzaam regent heengaan. In zijn plaats werd benoemd de heer H. Asscher te Am sterdam. De periodiek aftredende regenten, de hëeren Enthoven en Cosman, werden her kozen. In plaats van mevr. v. Gelder werd benoemd mej. R. Koetser. Van db verpleegden valt niets bijzon ders te vermelden. Aan het begin van het jaar bedroeg hun aantal 20, hiervan verlieten in den loop van het jaar 5 het gesticht, 2 wegens bereikten leeftijd, 2 op verzoek van ouders en 1 wegens lichaamsgebrek. 1 meisje werd opgenomen. 1 verpleegde wordt voor rekening van het gesticht te Utrecht verpleegd,- zoodat aan het eind van 1910 in het gesticht waren 21 verpleegden; te weten 15 jongens en 6 meisjes. De gezondheidstoestand was zeer goed. Van het financieel beheer van den pen ningmeester A. Th. Cahen het volgende: Ontvangsten aan verpleeggelden circa f 2100, aan contribution f 1976, aan Busjes en andere diversen circa, f 900, aan interest effecten circa f 1110, totaal circa f 6086. Uitgaven aan levensmiddelen circa f2684, aan kleeding enz. f531; meubilair fill; aan salarissen en pensioenen f1840; aan verlichting, verwarming, wasch enz. f 1368aan diversen f 242, totaal circa f6776, zoodat meer is uitgegeven dan ont vangen c.a. f 690, welk bedrag is verkre gen door opname van het Spaarbankboek je. Door de propaganda-commissie waren prikkaarten uitgegeven, welke 'n batig sal do opleverden van f 488, welk bedrag een tegemoetkoming was in het tekort, dat ten slotte nog circa f 200 bedroeg. Men kan zich dus levendig voorstellen,- dat het slot der verslagen, der beide hee ren luidde in dezen geCst: dat ieder zoo veel mogelijk pogingen .aanwendde om de kas van het gesticht tip versterken, ook opdat het den regenten gegeven zij, binnen kort te kunnen overgaan tot het oprich ten van een nieuw gebouw. Alles wordt gedaan oiii het den verpleeg den zoo aangenaam mogelijk te maken, maar daarbij wordt dagelijks gevoeld, hop veel meer in die richting zou kunnen wor den bereikt, wanneer de beschikbare ruim te grooter en het gesticht meer naar de eischen des tijds ingericht ware. Men heeft de beschikking over hef noö- dige terrein. Wie helpt het aan de noodige gelden om dat terrein te doen beantwoor den aan het doel waarvoor het indertijd} werd gekocht; het daarop vestigen van een nieuw gesticht Twee Leidsche hoogleeraren over de Vredesbeweging. Het hoofdbestuur van den Nederland- schen Bond "Vrede door Recht" heeft zich tot een aantal Nederlanders van naam en positie met een viertal vragen gewend met betrekking tot de vredesbeweging. De gestelde vragen luidden: I. Gc-'looft u aam. den vooruitgang van de Vredesbeweging II. Is u vóór onbeperkte arbitrage- verdragen III. Is u voorstander van beperking der bewapeningen? IV. Gelooft u aan een Europeeschen oor log in de eerstvolgende jaren? Zoo ja, aan wie zal dit dan, naar uw meening, te wijten zijn? (Aan de Regeeringen of de openbare meening?) Wij vermelden van de zeer uiteenloo- pende antwoorden alleen die, welke door e. tweetal Leidsclie hoogleeraren zijn ge geven. Professor G. J. P. J. Bolland, schrijft: I. De tegenstelling tusschen achteruit gang of stilstand en vooruitgang is een verstandige onnoozelheid; bovendien is ach teruitgang niet uiteraard achteruitgang ten kwade, en vooruitga.Dg niet uiteraard vooruitgang ten goedede vooruitgang kan vooruitgang ten ondergang zijn. De Euro- peesche vooruitgang zal de Europeesche beschaving te gronde richten. En de Vre desbeweging, hoewel ten halve laf en wan smakelijk is een beweging die haar zin heeft en haar gevolgen hebben zal m ur den oorlog niet zal doen verdwijnen. Vrede zullen de menschen hebben, wanneer zij er niet meer zijn. II. Ze kunnen en zullen hun nut hebben, maar wanneer het er op aankomt.... Men begrijpt mij. III. Als Nederlander, ja. Maar in den mond van een Duitscher zoude dit ja heel anders klinken. Een openbare meening ook van de geheele wereld kan den strijd der belangen niet te niet doen, en de weigering, om voor het vaderland in geval van nood goed en bloed veil te hebben, is mis dadig. IV. De tegenstelling is weer een tegen stelling der ondoordachtheid. Waar de nood dwingt en de strijd om het bestaan een worsteling onvermijdelijk maakt, zijn regeeringen de uitvoerders der openbare meening en openbare meeningea weerklan ken van regeeringsdoden. Prof. dr. H. Y. GToene-wogen ant woordt: I. Zeker. Maar in een bepaalden zin. Evenals de eisch „vrede door recht" voor alle verhoudingen tusschen de enkele men schen en de kleinere groepen van men schen, door de beschaving aanvaard en de grondslag der samenleving geworden is, «al diezelfde eisoh, in hooger opvatting toegepast op alle verhoudingen tusschen de volkeren, -staten en statenbonden, de be schaving der komende eeuwen doordringen, d.w.z. door het zededijk bewustzijn van indi- v'iJuen, volkeren en rassen te verhoogen allengs ahdere en betere grondslagen doen leggen voor de samenleving der mensch- heid. Wat eenmaal als een gewetensoordeel en een zedelijke eisch door den menschengeest is vernomen, ia een onvernietigbaar bezit en een onweerstaanbare kracht. II. Ja en neen. Ja, wanneer ik denk aan de voorwaarden voor ideale verhoudingen tusschen de vol keren. Neen, wanneer ik denk aan wat bereik baar is bij den werkelijken toestand en de historisch geworden verhoudingen, waar mede de praktische politiek rekening hecj.& te houden. Gelijk de verwezenlijking van ieder zede lijk ideaal, is ook die eener onbeperkt gel dige en onvoorwaardelijk erkende rechts verhouding tusschen alle natiën, slechts geleidelijk tot- stand te brengen. III. Zeker. Maar ik acht overeenkomsten tusschen enkele volkeren tot dit doel voors hands, zoo niet onmogelijk, dan toch on betrouwbaar. Naarmate dc* eisch van een internationaal scheidsgerecht gehoor vindt en vervuld wordt, zal ook vrijwillige zelfbeperking in de bewapening der volkeren door andere belangen gevorderd worden. En zoowel de grens van het grondgebied der natiën als haar draagkracht zal meer en meer de mate der bewapening bepalen, cbe noodig is deels voor handhaving van eigen Techt, deels als waarborg voor de uitvoering der beslissingen van het scheidsgerecht, waar voor alle verbonden volkeren aansprake lijk zijn. IY. Neen. Bij Kon. besluit is bevorderd, tot officier in de orde van Oranje-Nassau, jhr. W. E. Bosch van Oud-Amelisweerd, voorzitter en gedelegeerd lid der Centrale Raiffeisen- bank, te Utrecht; aan mr. W. ten Bruggen Cate, op zijn verzoek, met ingang van 1 Juli, eervol ont slag verleend uit zijn betrekking van pre sident der arr.-rechtbank te Almeloo, onder dankbetuiging, en in zijn plaats benoemd mr. H. M. Oohen Tervaert, thans substi tuut-officier bij de arr.-rechtbank te Rot terdam; de kapitein der artffierie van het leger in Ned.-Indiê Th, F. M. Bücker, op zijn verzoek, met 1 Juni a. s., wegens volbrach ten diensttijd, eervol uit den militairen dienst ontslagen, onder toekenning van pen sioen pensioen verleend, aan: J. de Groot, hoofd eener openbare lagere school f 800; dr. H. F. Kuyper, hoofdinspecteur van den arbeid f 2750; ingetrokken het Kon. besluit van 22 Fe bruari 1909, waarbij aan de gemeente Za 1 t-Bommel - was verleend een voorschot uit - 's Rijk-s kas tot een bedrag van tón hoogste f 10,GÓQ- enz. [De gemeente Zalt-Bommel heeft dit voorschot 'mét aanvaard.] krachtens de Burgerlijke Pensioenwet aan den eervol ontslagen hoofdcommies der posterijen A. G. Boekwijfc, te Nijmegen, een jaarlijksch pensioen toegelegd van "f 120C. Debietrecht op tabnk en verkies baarheid voor d© Eerste Kamer. Mr. M. I. Prins schrijft aan het „Hbl. Art., l van het op 28 Februari 1. 1 inge diende ontwerp-Tabakswet bepaalt: „On der den naam van „debietrecht op tabak" wordt een directe belasting geheven van ieder, dïe tabak in het klein verkoopt. De Mem. van Toelichting vermeldt, dat deze be lasting tot de (staatsrechtelijk) directe be lastingen moet worden gerekend, daar zij periodiek geheven wordt, d. w. z. een aan slag opgelegd wondt voor de som der be lastbare feiten gedurende zeker tijdvak. Tot zoover geen bezwaar- Maar volgens art. 100 der Kieswet zijn de Gedeputeerde Staten verplicht de hoogst aangeslagenen in de rijksdirecte be lastingen op een lijst te plaatsen, welke plaatsing de betrokken personen verkies baar maakt voor de Eerste Kamer. Deze lijst kan slechts één op iedere 1500 inwoners der provincie bevattenvolgens de onlangs gepubliceerde lijafc was èen aanslag van on geveer f 1050 ia de provincie N.-Holland voldoende, om op de lijst geplaatst ta wor den. Daar het debietrecht 10 pCt. ran den omzet bedraagt, zal na in werking treden der Tabakswet een winkelier, die een omzet van slechte f 8000 a f 9000 per jaar heeft, een ander van die lijst verdringen; immers met bedrijfs en personeele belasting be taalt hij zeker meer dan f 1050. In andere provincies kan de omzet nog kleiner zijn, om tot hetzelfde gevolg te leiden. In de toekomst zal dus de lijst der hoogstaange slagenen in hoofdzaak uit sigarenwinkeliers bestaan. Ziedaar éón gevolg der wet, hetwelk voor die winkeliers niet onaangenaam zal zijn. Of het echter in de bedoeling der regeeriug lag dit gevolg teweeg te brengen, kan zeker betwijfeld. „D e Nieuwe Gids.'' De Mei-afL wordt geopend met de be kendmaking van de literatuur-prijzen, wel ke we reeds eerder in deze kolom vermeld den. Samuel Goudsmit geeft vervolgens ecu driebedrijvig tooneelspel: „Het Verdrag", dat een stuk van huiselijk leven behandelt. Coraelis Veth spreekt in dez<o aflevering over de schilders P. C. de Moor en M. J. van Raai te. Hij zegt ronduit over deze schilders zijn oordeel. De eenigszïns eerbie dige stemming van dagbladcrilick jegens den eersten lijkt Veth niet verdiend. Dit werk van De Moor mist de voornaamheid, welke het werk van Moreau kenmerkt, noch ook is er de overtuiging in, die in Böck- lin's grillige verbeeldingen blaakt, wat het werk van Van R-aalte betreft, ook dat mist een vaste houding. De dames op de soireetjes door Van Raalte geschilderd moesten wat beter ge zien zijn, en ook wat beter gekapt; de syra- bolieko vrouwenfiguur van Do Moor kou het met wat minder kapperszorgea doen. Het werk van Van Raalte is echter sympathiek om het zoeken dat er zich in uitspreekt. Groote verheuging brengt in deze afle vering de dichter Laurens van der Waals, die een aantal opmerkelijke zuivere verzen geeft. Noemen wij verdeT als treffend werk c(a kenschetsing van den Engelschcn dichter Ernest Dowson door P. N. van Eyck. De literaire kroniek handelt ditmaal over H. Oort's vertaling van het Nieuwe Testament. Het verslag der werkzaamheden van do vereeniging voor Gezondheids-koloniën to Rotterdam over 1910 is uitgekomen. Er spreekt opgewektheid en voldoening uit, terwijl aardige plaatjes van buiten vertoe vende kinderen, den vriendelijken druk van dit verslag verhoogen. De groote tooneelspeler en declamator Ernst von Possart het beste te verge lijken met onzen Bouwmeester vierde zijn 70sten verjaardag. Berlijner van geboorte is bij in de 47 jaren, die hij te München gewoond heeft, een Münchener geworden en wel een van die figuren, die ieder kent, die populair zijn, en die deze populariteit verdiend heb ben. Possart trad voor 't eerst als tooneelspeler op den 15 October 1861 als Siegried von Wörner in „de Prins von Homburg" aan bét Stadt-theater te Breslau. Hij werd achtereenvolgens regisseur (1872), obêrregisseur (1875), tooneeldireetmr (1878) en intendant (1895). Drie jaren later werd hij in den Beierschen adelstand ver heven. Bouwkundige tentoonstel ling te Delft Het Delftsah civiel- en bouwkundig stu dentengezelschap Practische Studie zal van 13 tot 16 Mei in het gebouw ,,De Koren- beaiTs" te Delft een tentoonstelling houden van ontwerpen, modellen en foto's van bouwwerken van den architect H. P. Berlage Nzn. en van reisschetsen en tee- keningen van den heer D. F. Slothouwer, B. I. door dezen gemaakt op diens stu diereis als winner van den prix de Rome voor bouwkunde. Prof. Henri Evers, hoogleeraar aan de Technische Hoogeschool, heeft Zaterdag middag te 2 uren deze tentoonstelling ge opend. Men meldt, dat ter Internationale ten toonstelling te Rome een belangrijke schil derij van H. W. Mesdag, voorstellende „Te rugkomst van de vischvangst", is verkocht geworden, terwijl aan de bekroonden in de afdeeiing Sahoone Kunsten ter Internatio nale tentoonstelling te Brussel, dezer dagen de medailles en diploma's zijn toegezonden. Hoogcprijzen voor pas te Is van EdgarDegas. Voor vijf pastels van den grootsten der levende Eransche schilders, Degas, werdeD

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1911 | | pagina 1