STEDENEIJMPJSS.
Zuurkool a la Rothschild.
STOPGOUD.
bij die gelegenheid een aardig sommetje
toe te eigenen. Om te verhinderen, dat
haar diefstal ontdekt werd, verbood zij den
pot binnen drie dagen aan te roeren, daar
dat van zeer schadelijken invloed op den
toestand van den zieke zou zijn
Niettemin gelukte het, de Zigeunerin uit
te vinden en haar gelegenheid te geveD,
negen maanden achter de gevangenismuren
over ondankbare patiënten na te denken.
Dergelijke trucs zijn er nog meer, doch er
blijkt uit het bovenaangehaalde wel, dat
de Zigeuners van het bijgeloof van hun
medemenschen op gewetenlooze wijze pro
fiteered Want en dit i9 van belang voor
den rechter de Zigeuners'zelf zijn in
't algemeen niet bijgeloovig, hoewel ze zich
bij bedriegerijen dikwijls genoeg vrij trach
ten te pleiten, door te beweren, dat zij zelf
aan de werking van hun betooveringspröce-
dures geloofd hadden.
In Zeeland hoort men nog vaak Het vol
gende rijmpje, dat herinnert aan lang ver
vlogen clagen, toen er nog goede steden"
waren, en dat wel eigenaardig aanduidde,
waarin de hoofdbedrijven bestonden:
Drie Middelburgers, twee Koopluij.
Drie Vlissingers, twee Stroopluij.
Drie Verenaers, twee Nassaului.
Drie Goesenaars, twee Bouwluy.
Drie Zierikzeenaers, twee Advocaten.
Drie Tholenaers, twee Soldaeten.
Gold dit voor de meest Zuid-Weso-lijko
provincie, Groningen bleef niet a nter in
rijm, want van de stad luidde het:
Seven Poorten, die te Landwaert gaen,
Seven Straeten, die aen de Vismerckt staen,
Seven Diepen, die ter stadt uytkomen,
Seven Pijp-brugghen op de Waeterstroo-
meh,
En vijf deuren aen de Sint-Martenskercke,
Dat zijn vijf Groninger Mercken.
Wil men een allegaartje voor de steden
in Holland en Friesland, dan boude men
het volgende recept in het hoofd:
Amstelredam is machtigh,
Den Haeg is prachtigh,
Dordrecht is oudt,
Naerden is ikoudt,
Leyden is wijs,
Haerlem is een Paradijs,
Delft is s^atigh,
Utrecht is prelatigh,
Rotterdam rust ter zee,
Enkhuysen meê,
Schoonhoven is cleyn,
Alckmaer is reijn,
Edam is vet,
Munnickendam is net,
Medemblick is goet,
Hoorn is vol overvloet,
Leeuwarden is 't Hof,
Dockum leyt terzyden of,
Franeker de Schol© houdt,
Mackum dat is heel koudt,
Sneeck leydt in 't iandt,
Worckum aen den Strandt,
Bols ward voedt 'fc Vee,
Harlingen rust ter Zee,
Stavoren is oudt,
Molquerum is qualyck gebouwt.
Voor sommige steden moge de korte
„aardrijkskundige" aanhaling nog waarheid
houden, voor vele andere is „die goeie
tijd voorbij". Middelburg bloeit niet meer
door handelde Vlissinger kapers met hun
„vrijbrieven" zijn ten grave; de Toolsche
soldaten zijn er nog voor zoover het gewo
ne lotelingen betreft; dat Goes zich door
bouwlui en Zieriksee door advocaten on
derscheidt, vernamen wij nooit, en alle
Zeeuwen zijn aan het huis van Oranje ge
hecht! Dus de Verenaars zullen nog wel
steeds Oranjeklanten zijn.
Voor de andere steden kan men dit ook
eveneens nagaan. Misschien kan als toe
lichting gelden bij „Molquerum" het volgen
de uit een aanteekening„Omtrent een
halfuur van Rindeloopeir en tusschen dv»
stad en Stavoren ligt aan een zeedijk het
vlek Molquerum, bestaande uit zeven ei
landjes, die door middel van bruggen ge
meenschap met elkander hébben en de voir
gende namen voeren: Zwanenpoel, G runs-
poel, Korkepoel, Honnepoel, Katte poel,
Rattcpoel, Muizepoel, of Dostrijgspoel en
"Westrijgspoel. Dit >leik is van eene zeer
wonderlijke gedaante, als zijnde nog ge
sticht op de wijze der oude Hoogduitsohe
dorpen, door Tacitus beschreven, zonder
eens in orde of op de rooiing té staan,
maar gelijk of ieder op het vlakke land, in
en uit, daar het beat gelegen kwam, ge
timmerd had; zulks dat een vreemdeling
daar binnen komende, een Leidsman moet
hebben om hem er weder uit te helpen.
De inwoners gebruiken ook eene gansch
bdzondere en zeer oude Friesebe taal, die
door h-unne naaste buren niet verstaan
wordt; en niettemin doet de* predikant
zijne vertoogen aan het volk in de zuivere
Hollandsche spraak, welke zijlieden heel
wel verstaan kunnen."
Genoemde aanteekening komt voor in een
ouden reisgids van vóór tweehonderd jaren,
toen in vele opzichten de aardrijkskunde
nog in „de luren" lag, maar toch ook
al heel aardig wist te vermelden wat
als merkwaardig kon gelden.
Kinematografen in Rusland.
De kinematograaf is in Rusland zoo po
pulair, dat de meest onbeteekenende steden
en dorpen, zelfs in de verst afgelegen dis-
tridten, van inrichtingen op dit gebied zijn
voorzien. Dagelijks worden m de provin
cies van (he theaters geopend.
Te Moskou alleen vindt men ongeveer 80
kinematograaftheaters, en circa eenzelfde
aantal te St.-Petersburg. Vroeger waren er
200 dergelijke theaters te Moskou, doch tij
dens het vorige jaar deden de politie
autoriteiten een groot aantal dezer inrich
tingen sluiten, wegens klachten der bouw-
politie en om verschillende andere rede
nen. De voorstellingen werden n.1. in alle
mogelijke gebouwen gehouden, die voor dit
doel verkrijgbaar waren. De theaters zijn
thans over geheel Moskou verspreid, ter
wijl vóór het optreden der politie een ge-
heele straat er mede gevuld was.
Op de Newsky-prospect te St-.-Petersburg
vindt men er 13, op de Groote prospect 8
en de Tuinstraat 6.
Geschat wordt, dat zich in Rusland 1200
van die theaters bevinden en dat het aan
tal bezoekers verleden jaar tot 108 millioea
steeg.
Gedurende de cholera-epidemie waren de
bioscoop-theaters invloedrijke hulpmiddelen
om te doen zien, op welke wijze deze ziekte
bestreden kon worden. lederen avond werd
tijdens de uitvoering met groote letters op
hét doek bekend gemaakt, dat geen onge
kookt water mocht worden gedronken, en
voorts een menu vertoond, hetwelk geen
gevaar opleverde.
Ja, de bioscoop kan nuttig zijn!
Een fijn winterkostjeMaar het komt
nogal duur! Het recept is van het vaktijd
schrift „Nederland."
Eenigen tijd geleden stierf te Parijs ba
rones Alphonse de Rothschild.
Wie in het Parijsche leven bekend is, kan
óók weten, dat alles, wat in dat paleisach
tige huis in de rue St.-Florentin gebruikt
werd, kwam uit Ferrières, tot zelfs 't hout,
dat tot stoken diende en jaarlijks voor
50,000 franken verslond.
Ja, het was daar vorstelijk aangelegd en
vorstelijk onderhouden.
De provisiekamer geleek meer op het
magazijn van een delicatessenh'andel, dan
op het ondergeschikte deel van een woning.
In 1814 werd in het vertrek, naast, de
provisiekamer, beraadslaagd over d?n
terugkeer der Bourbons.
Thans komt er een nieuw geheim uit de
zelfde kamer, dat met de hooge politiek
zu«ta 1$ maken heeft* maar liefhebbers van
smakelijke zuurkool aangenaam zal kunnen
zijn. Het is een recept voor dc bereiding
van zuurkool. Wie weet of het nog niet
van Duitsche afkomst is, evenals de Roth
schilds zelfMaar dan heeft het zeker ver
anderingen ondergaan onder den invloed
van de Fransche keuken van een millioa-
nairs-familie.
Zuurkool is wel een eenvoudig gerecht,
zelfs min of meer verachtelijk, als men na
gaat, dat de Franschen den naam „chotf-
eroutiers" voor Duitschers als een spot
naam gebruikten; maar alles hangt -toch
af van de bereiding.
Wij laten het recept hier volgen, al be
twijfelen wij of liet door vele huismoeder!
zal gevolgd worden. In Holland is de keu
ken het recept eenvoudiger gewoon. Vooraf
dient te worden opgemerkt, dat de zuivere
zuurkool uit Hamburg wordt betrokken.
De zuurkool, zooals zij uit Hamburg
komt, wordt gewasschen en met ham en
evenveel spek in een fiinken pot gedaan.
Het vleesch moet eerst een poos in water
hebben gestaan. Bij kool, ham en spek wor
den nu in behoorlijke verhouding gedaan:
kroten, uien, pieterselie, en wat jenever
bessen en peperkorrels.
Dat alles wordt besprenkeld met ganze-
vet en er wordt een tamelijke dosis kippen
bouillon aan toegevoegd. Nu brenge men
het gerecht eerst op het vuur aan 't koken,
6luite den pot af, zette hem dan in den
oven en late het gerecht bij matige en ge
lijkmatige warmte acht a tien uren stoven.
Den volgenden dag late men de zuurkool
afdruipen, zoodat het overtollige vet ver
dwijnt; make alles daarna weer warm,
giete er al naar de hoeveelheid 1 of 2 fles-
schen Moët et Chandon bij, maar „exira
dry." Als de champagne ingekookt is, voe
ge men er nog wat helderen kalfsbouillon
bij en het gerecht is gereed.
Wat men hoort in een luchtbalion.
Algemeen is de leek van oordeel, dat een
luchtreiziger op gToote hoogte geen van de
aardsche geluiden meer hoort. Niets is echter
minder waar. Dit ligt daaraan, dat de ge-
luidgolven naar boven zich veel gemakke
lijker voortplanten in de een of andere rich-,
ting; allereerst hierdoor, dat zij van uit
dichtere in ijlere luchtlagen komen en ver-,
volgens, omdat het geluid in opwaartsche
richting minder hindernissen ontmoet dan.
in den regel bij voortplanting langs de aard
oppervlakte het geval is.
Zoodoende hoort de luchtreiziger dus nog
geluiden op afstanden, waarbij men op den
beganen grond niets meer verneemt. Zoo. is
het fluiten van een locomotief nog te hooren
op 3000 meter; het gebulder van een trein
op 2500 meterhet blaffen van een hond
en geweerschoten op 1300 meter. Zelfs het
kraaien van een haan is 1U0Ü ineter hoog
te onderscheiden, evenals klokgelui. Bij 1400
meter hoort men nog zeer duidelijk trommel-
slagen; bij 1200 meter het rollen van een
wagen over een keiweg; op 1000 meter
de menschelijke stem, terwijl op 900 meter
men zich reeds vermeien kan in het luisteren
naar het gekwaak van den kikvorsch.
Kan de aardbewoner zich gemakkelijk
verstaanbaar maken aan den op 500 meter
hoogte zwevenden luchtreiziger, de laatste
moet tot op 100 meter dalen, wil zijn geluid
op den beganen grond te hooren zijn. Wolken
of nevel hebben geen invloed op de helder
heid van het voortgeplante geluid.
De mensch moet of groote mannen óf
groote doeleinden voor oogen hebben; an
ders verslappen zijn krachten, zooals die
van den zeilsteen, wanneer deze gerui-
men tijd van de Noordpool afgewend heeft
gelegen.
Jean Paul.
"v
Al de waardigheid des menschen ligt ia
de gedachte^
Pascal
