Woensdag 1 Haart, 7 uur, HEROPENING der verbouwde en gerestaureerde
WINKELS en MAGAZIJNEN.
M l Rijn Bnrgsteeg. Firma BZISE STROTMANN.
CrefothnkToorlederland
SILLMANN Co.,
lederen dag ONTVANGST der Nouveautés voor het a.s, seizoen.
Firma Sm-Sasaski,
„Be Volharding".
UfiBjESTEDlNS.
N. HUNTELMAN,
Kunsttanden en oude Gebitten
H. i. VAN AMER3N JEN, Haarl.straat 233.
Zieken,
Dir.: H. W. VALKEN AAR en
B. H. DÜNNEVEL9, flris.
Nieuwe Rijn 23, Leiden,
Geplaatst bedrag op 1 Januari 1.1. f 1,213,500.
aas»- en verkoop van Effecten, verzilvering
■van Coupons, enz. JSSB so
Breeslraaf 105. Teief. Ho. 103S.
Bouwgrond te koop,
Vrouwesteeg 3, Telef. 866.
Stoomboot-Maatschappij
Haven, Telef. 07.
Passagiers- en goederendiensten, naar
Alfen, Nienwvsen, Uithoorn, Boskoop, Wad
dings veen en Gouda. Vervoeren goederen
naar Amsterdam, Ouderkerk en Uithoorn,
2 x daags, naar Nieuwveen, Boskoop, Wad
dingsveen en Gouda, 4X daags, naar Koude
kerk, Oudshoorn en Alfen, 8X daags. liei3g
Bank-van-Leenmgbriefjes
K.J.VAN AMESO.IGEN, Haarl.siraat 233,
Geveilde pereeelen.
Uit de „Staatscourant".
Ingezonden.
De hoogste waarde voor Goud
•n Zilver geeft
Oude Rijn 52. 586 5
MA A. BOAS,
glSS Kon. Chir. Pédicure,
Oosterpark 29, Amsterdam,
ral a. s. Woensdag zyn geachte
Abonnee te Leid en bezoeken.
Brieven uitsluitend aan
bovenstaand adres.
Antiseptische en pijnlooze
behandeling;. 7298 9
koopt tegen hooge waarde
6673 4
laat uw Urine onderzoeken
door het Scheikundig Labora
torium. 1818 10
Spreekuur: Vrijdag van 9 tot 13
uren, Kaiaerstraat No. 36, Leiden.
geeft uit 4'/g "L Obïïgatiën, ia stukken van f IOOO,
f 500, 1100 en f 50, verkrijgbaar bij eiken Kassier en tea
Kantore der Bank tegen den koers van 100 1739 30
op roordeelige betalingsvoorwaar
den. Te bevr.bvtB. J. BiUlIEi-
1IADZn., iieerengr. 10,
te Leiden. 4856 7
Grootste inrich
ting vaar het maken van
Dames.Haarwerken.
1967 10
koopt togen hooge waarde
6672 4
BURGEMEESTER an WETHOU
DERS van Noordwyk ztJn voornemens
op Donderdag 9 Klaart 1911,
v. m. elt uron in hot Raadhuis in
het openbaar aan te besteden:
Het maken van een
Oprit van Beton van
het strand naar den .Noord-
Boulevard te Noórdwijk
aan Zee.
Beatek en teekenlng z(Jn voor zoo
ver de voorraad strekt van af Dinsdag
28 Febr. 1911, tegen betaling van
f1.— per stel, op hst Raadhuis ver
krijgbaar van des v. m. 10 tot n.m.
8 uren. 2601 25
Inlichtingen verstrekt de Bouw
kundige der gemeente
A. J. OVERlfEiH.
Leidsche Hengelaars-vereeniging
„Hengelsport."
Hen meldt ons: Zaterdag-avond vierde
bovengenoemde hengelanrsvereem'ging haar
7de jaarfeest in h'et zaaltje van den heer
t)e' Heijder, Heerenstraat, welk feest uit
stekend geslaagd mag heeten.
Den geheelen avond heersohte er een
prettige, gezellige stemming, waartoe stel
lig erg mede hebben ge-werkt een lente
tombola en pri jsvissche rij.
Het Duo Galj aard en v. d. Broek heeft
*dch den geheelen avond en nacht gekwe
ten van de taak om de aanwezigen gezellig
ibezig te Konden, v. d. Broek vooral heeft
Jetoond een uitstekend voordrager te zijn.
Vermelden we nog dat de heer A. Popp
Alff straatmuzikant een collecte hield voor
|,Sch ooikin de rvoedmg," welke f 2.47£ op
bracht, dan kunnen we eindigen met de
cpmerkihg dat het 7de- jaarfeest dezer Hen
gel aarsvereeni'ging uitstekend is geslaagd
en dat het gezellig samenzijn van bestuur,
Beden en genoodigden geen enkele maal
werd verstoord.
Gehouden verkooping in het Notarishuis
aan Den Burg te Leiden, op Zaterdag 25
Februari 1911 ten overstaan van:
lo. Mr. J. A- F. Coe'>ergh, notaris te
Heiden. Het winkelhuis, Rapenburg 3, in
bod f 2925, kooper de heer P. Keereweer.
Eenige huizen, Bijleveltahof 8, 9, 10, 11, 12,
13- en 14, samen in bod f 1150, kooper de heer
N. Galjaard. Het huis, aldaar 15, in bod
f. 100, kooper de heer P. v. d- Bosch, voor
fl 161. Het huis aldaar 6, in bod f 140, koo
per de heer H. Visser, voor f 141. Het huis,
aldaar 6, in bod f 140, kooper de heer A.
Jfukler. Het huis, aldaar 7, in bod f 140,
ifcjoper de heer A. Kukler, voornoemd. Het
Pui?, Oost-Dwarsgracht 22, in bod f 440,
itooper de heer J, W. P. Licht q.q. De hui
len, o. a., onder Oegstgeest, Nrs. 55, 54 en
tó; in bod f 2800, kooper de lieer R. G. G.
Piibri, Yoor f 2805.
2o. L. J. C. A. Gordon, notaris te Leiden.
Hef café, c. a onder Oegstgeest, Morsch-
weg 82, 82a en 84, en het woonhuis, aldaar
80: samen in bod f 9375, kooper de heer
G'. Mechelse q.q.voor f 9475. Het winkel-
Ritis aldaar, Rijnstraat 85, in bod f 1900,
kooper de heer A. Crama. Het woonhuis,
aldaar 86, in bod f 1760, kooper de heel
s'. Biljouw q.q.
Bij Kon. besluit i's G. L. Bierma, ftcie-
toiB der gemeente Westdongeradeel, be
noemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau
aan M. Suermondt, weduwe van df.n g*-
penaionneerden commies 2de Kiasso der
posterijen A. W. van Oordt, ingevolge de
iWeduwenwet voor de ambtenaren ]i)«0 een
jaarlijksch pensioen verleend van f 725;
met ingang van 1 Maart:
lo. aan den majoor J. M. baron von
Roecop, van het 1st© reg. huzaren, ter zake
van lichaamsgebreken, onder toekennirg
van pensioen, eervol ontslag uit den mili
tairen dienst verleend;
2o. het bedrag van h'et pensii« vastge
steld op f 1600 's jaars;
met; ingang van 1 Maart, benoemd, bij
het wapen der cavaleïie, bij het1 1ste reg.
JAizaren
tot majoor, de ritmeester 0. Sandt van
Nooten, van het 3de reg. huzaren;
tot ritmeester, de eerste-luitenant. J. C.
!A. van den Heuvel, van het 2de reg.
huzaren
aan den gepensionneerden onderluite
nant der inf. van hét leger in Ned.-Indië
J, Keur de titulaire rang van tweeden
luitenant verleend;
de predikant bij de NecL-Herv. Gemeente
te Ilpendam, J. N. Drost, benoemd tot pre
dikant bij de Protestantsche Gemeente In
Nederlandfich-Indi'ë
tot wederopzegging benoemd tot buiten
gewoon dietrictgveeartg, de assistent-
districtsveeartsen dr. A. ten Sande Jr., te
's-Gravenhage, en A. A. van Mansfeld, te
Bergen-op-Zoom.
(Deze is geschied ten einde de bestrijding
van het dezer dagen hier te lande uitgebro
ken, doch gelukkig nog sporadisch? voorko
mende mond- en klauwzeer zoo snel en zoo
krachtig mogelijk te doen geschieden.)
Geachte Redactie 1
Kaar aanleiding van de zaak „De Haas"
en het die zaak betreffende in Uw geacht
blad van 22 Februari j.L geplaatste inge
zonden stuk des heeren W. Pera Keb ik de
eer U eenige plaatsruimte te verzoeken,
waarvoor bij voorbaat mijn dank.
Reeds- bij den aanvang van mijn stuk
wensch ik op te merken, dat die ruimte
niet gevuld zal worden door een „hoogge
leerd" betoog een dergelijke pretentie
zou alreeds wegens het korte bestek mij
verleend, te verwerpen zijn, (want een
boekdeel ware te vullen) slechts enkele
losse opmerkingen wilde ik, zooals steeds
mijn bedoeling is, strijdende voor de Waar
heid, Uw blad toevertrouwen.
In hoofdzaak ben ik het met den heer
Pera eens. Waar deze echter, ongeveer aan
het eind van zijn schrijven gekomen, zijn
meemng samenvat en de zelfgenoegzaam
heid van heeren doctoren gispt, verzacht
hij die uitspraak te zeer, door vergoelijkend
achteraan te voegen: „Voor het overige
zou ik het mij tot zonde rekenen ook maar
de geringste blaam op onze geneeskundige
doctoren te leggen." Die vergoelijking ver
dienen de heeren doctoren niet. In het
belang der Waarheid, thans verguisd, het
is langzamerhand tijd geworden, dat hun,
als het althans nog mogelijk is, op scherpe
wijze duidelijk wordt gemaakt, hoezéér zij
die Waarheid, de Hooge Heilige, die zij
heeten te dienen, verkrachten. Daarom, en
nu richt ik mij even tot professor Bolland,
houdt niet' op, professor, nadrukkelijk te
zeggen, hoe „natuurlijk" de gezichten der
heeren studenten om U heen zijn, zet Uw
taak, en met ijver, doorMisschien komt
nog het oogenbhk, dat de Keeren niet meer
goedmoedig „gieren" (Mej. Selrurier in
„Minerva"), doch dat althans een enkeling
plotseling zijn lachen staakt, en tot het
inzicht komt1 van de kern der waarheid,
die in Uw woord ligt opgesloten. Striemen
moet men de heeren, wil de mogelijkheid
bestaan, dat zij ïeerenO, was mij die
macht tot geeselen gegeven!
Geachte Redactie, in het reglement van
orde en tucht der geneeskundige broeder
schap staat als eerst en belangrijkst ver
meld een artikel, nimmer beschreven, maar
als vanzelf sprekend aangenomen en ten
strengste gehandhaafd. Dit artikel luidt:
„N immer zal een 1 e e tk den
tempel der geneeskundige we
tenschap betrede n."
Een klein kansje krijgt zoo'n leek, ge
hoord te worden, als hij zich in zijne
kleine nietigheid ver&huilt achtte de
bandwerksgeleerden, als hij, het woord
„exact" hoorende, nederknielende aanbidt,
als hij zijne vrijheid den vakmannen heeft
cadeau gedaan en hun oppermacht immer
erkent.
Ook een geneesheer, die de school, d.w.t,
de dogma's, die op zeker tijdstip overheer-
schend zijn, bestrijdt, die dus zijne vrijheid
niet prijs geeft en niet nedeiiknielt, kan
overtuigd zijn, zijn galgemaal als erkend
medicus gebruikt te hebben; zijn vonnis ia
reeds geveld; als hij zijn meening wat lulde
verkondigt, zwijgt men hem dood, maakt
hem verdacht, belastert hem, maakt hem
een standje, verkleint zijn kennis, vervolgt
hem, naar keuze, al naar de omstandighe
den dit vragen. Zeer vriendelijk verwijs ik
hen^ die in mijn stukje belang stellen,
naar het artikel van prof. dr. H. W. Mid
dendorp in het 2de Blad dezer courant van
1 Februari 1911 over het Vraagstuk van
de Oorzaak der Tuberculose in de Neder-
landsche Centrale Vereeniging tot bestrij
ding dezer ziekte. Professor zelf roept aan
het slot uit: „Waar gaan wij heen als in
een dergelijk vraagstuk mannen van weten
schap en stand zoo handelen en wat blijft
er dan over van de leus: „In de weten
schap niets dan de waarheid l" Gij, die
den echoen kunt aantrekken, verzuimt voor- -
al niet, dit artikel te lezen.
Hoe schoon luidt de leuze: „Het einddoel
van alle wetenschappelijk onderzoek is
waarheid; de wetenschap kan slechts in de
atmosfeer der vrijheid gedijen, de onder
zoeker moet onbekommerd om de heer-
schend© meening, zonder geestelijken
dwang, niet lettende op eigen voordeel,
roem en eer, de waarheid niets dan de
waarheid zoeken, haar openlijk durven ver
kondigen."
Fraai klinkt dit alles,- maar achter de
schermen gezien, ziet het ér met die hoog.;
geroemde vrijheid geheel anders uit. In
werkelijkheid is de schoolgeneeskunde on
verdraagzaam, aanmatigend, opgeblazen en
onfeilbaar; zoekt zij om te zoeken; is zij
belust op avonturen, is zij strevende waar
heden te vinden, die in den smaak vallen
van bepaalde personen, die in de richting
van den tijd- en modegeest liggen.
Een paar voorbeelden ter illustratie:
Kent ge mijne heeren schoolgeleerden,-
het lot, dat dr. Robert Mayer van Heil*
bronn te beurt is gevallen; den man van
'de wet van het behoud der energie? Zijn
lot dateert uit de 19de eeuw; hij
werd het slachtoffer van den nijd der me*
idici en wegens aangewreven, nooit deug*
7,'delijk bevestigden hoogmoedswaan naar
7,een krankzinnigengesticht overgebracht;
7,waar men hem in een dwangbuis de gei
7,Iegenheid gaf zijne ontdekking te ber3
roepen
Het monument, te zijner nagedachtenis
in de nabijheid van de technische Hooge*
school te Stuttgart opgericht, kwam niet
tot stand r- let weL op l op initiatief der
schoolgeneeskunde, die hem zooveel te
danken had, maar door de bemoeienis
der vereeniging van Duitsche Ingenieurs.
Durft ge nog, gij (hieeren schoolgeleerd
'den, eenzijdigen en bekrompenen, die
gij zift, die inderdaad aan hoogmoeds-:
waan lijdt, onnadenkend uw neus opha
len,- terwijl ge deze waarheid verneemt en
bloost ge niet, in diepe schaamte? Ik bid
u, komt tot inkeerI
Dezelfde motieven, die leidden tof de
misdadige bejegening van een Socrates,
een Giordano Bruno en een Galileï,- als
zelfzucht, ntfd, bekrompen kastegeest, leid-:
den ook in het genoemd geval tot de ver
volging van een andersdenkende. Alleen
verving men giftbeker,- brandstapel en
gloeiende tangen door wat meer verfijnde
kwellingen als een dergelijke krankzinnig-
verklaring en een dwangbuis veroorzaken.
De hooge vlucht, die de mechanisch-tecli-
uische ontwikkeling- in den jongsten tijd
nam, heeft zeer stellig veel bijgedragen om
het ruwe geweld naar don achtergrond te
dringen, maar niets bijgedragen tot de wer
kelijk© gcmocdsveredeling; niet kunnen be
letten dat brutaliteit en cynisme zich om-
zetto in valschheid, huichelarij en schijn
heiligheid.
Leest voorts, mijne heeren, de levensge
schiedenis van dr. Ignaz Philipp Semmel-
we-is, die met den! geest van ware huma
niteit licht ontstak in de wijze van ont
staan der kraamvrouwenkoorts, een ziekte,
waarvan, vóór zijn ontdekking millioenen
vrouwen het slachtoffer werden en die ook
in tdc heelkunde den weg baande, waarop
Lister later zijn triomfen vierde.
In löbé findigde hij zjjn in ee&
krankzinnigengesticht, toen. zijn geest, strij-
densmoede, gebroken was door de suoode,
bekrompen miskenning zijner colléga'g-t^d-
genooten.
In 1906 Verscheen van de hand van dir.
Frits Schuier van "Waldheim een zeer uit.
voerige levensbeschrijving van dr. Semmel,
weds, met een scherp banvonnis over hen,
die schuldig waren aan zijn vroegtijdigen
dood.
Gccthe kende de laatdunkendheid der ge
leerde heeren wel
En welke „wijsheid" Goethe meent, dat
uit hun onderzoek voortkomt, blijkt wel uit
zijn woord-* dat werkelijk wijs is:
„Habe nun achPhilosophic^ Juristerei und
Medizin
Und leider auch Theologie durchaue stu-
diert mit heiszem Bemühn.
Da sfceh'ich nun, ióh aimer Thorl Und ban
so klug, als wie zuvor"„
F a u t.
Geachte Redactie, zoo gaarne had ik nog
een en ander wiHen mededeelen over het
oordeel van Prof. Pel in zijn „Eubiotiek"
over Boerhave, om van Paracelsus en Eras
mus niet te spreken; zoo gaarne had ik er
de aandacht op vollen vestigen en er het
volle licht op laten vallen, hoe men een man
als Kneipp als kwakzalver durft brandmer
ken; U willen toonen, hoeveel de genees
kundige wetenschap (als die naam toepas
selijk is) juist .aan do leeken te danken
heeft, terwijl er voor een ©eresaluut aan de
ontdekkers (Mesmer, Puiségur, Sehroth,.
Priesnietsz, Kneipp, Pasteur (een chemi
cus) nimmer aanleiding soheen. te bestaan;
U de uitspraken van mannen, waarachtig
niet de minste, willen noemen, die het
dogma den rug hebben toegekeerd, mannen
als Aksakow^ Wallace, Grookea, Flamma-
rion, Lombroso; (woorden van Lombroso in
1902: „Want, dat ik open en bloot voor
feiten ben opgekomen, welke de wereld niet
erkend, heeft mij het leven verbitterd en
niet weinig nadeel in mijn beroep berok
kend Zoo zoekt gij de waarheid, niet
waar, mannen der wetenschap!); ik had U
willen spreken, geachte Redactie, over
Mesmerover uitspraken op geneeskundige
congressenU willen bewijzen, w i e de lee
ken zijn; over de behandeling der Homoeo-
pathen en over nog veel meer, dat werkelijk
zeer merkwaardig is zo-u ik kunnen, schrij
ven,; maar ik durf van Uw plaatsruimte
niet te veel vfagen. en bovendien is mijn
tijd beperkt-.
Hoe onbevooroordeeld de officie de we
tenschap echter Mesmer behandelde, ik
kan niet nalaten het te vermelden.
Franz Ant'on Mesmer werd in 1734 gebo
ren, studeerde in de geneeskunde en practi-
seerde als zoodanig 15 jaren in Weenen.
Toevallig nam hij waar, dat bij het aderla
ten, het uitvloeiende bloed afhankelijk
bleek van zijn grooteren of kleineren af
stand tot den patiënt. Hij schreef dit zelf
aan electrische werkingen toe, doch de
astronoom Heil bewees hem, dat dit het
gevolg eener magnetische werking was.
Dientengevolge begon hij die bij zichzelf
ontdekte kracht te bestudeeren^ en als ge
volg daarvan zond Kij in l7ö«5 zijn conclu
sies, vervat in 27 stellingen, aan de ver
schillende academies in.
Alle op één nakeurden hem
niet het minste antwoord
waardig,
De eenige Academie, die antwoordde
(die van Berlijn), deed dit door Mesmer te
berichten, dat men zijn stellingen verwierp,
omdat men zioh niet wilde inlaten met
een zaak, die nog op onzekeren grondslag
rustte. Geen wonder daii ook, dat de
naïeve, eerlijke geneesheer, Mesmer ont
nuchterd was; die man dacht inderdaad
nog, dat het der Academies om nieuwe fei
ten en eventueelen vooruitgang der weten
schap te doen was. Hij zou nog andere en
ergere ondervindingen moeten opdoen.
In Weenen werd hem het leven ondraag
lijk gemaakt. Van hier ging bij naar Miin-
chen en van München naar Parijs. Heb-
zeltde Treurspel l
De Parijsch'e Academie, dezelfde, dia
Franklin's bliksemafleider en bet ontwerp,
van ©en stoomschip voor o n a i t v o e n
bare dwaasheden verklaarde, de*
zelfde, die officieel voor onzin en bij*
geloof uitmaakte, dat een meteoriet uit
het luchtruim op aarde vallen kon, diezelf*
de, voorwaar een bevoegde beoordeelaars
ster, verklaarde de leerstellingen van Mes*
mer voor het product van overspannen
fantasie I
Eén enkele geleerde echter, Deslon, pro
fessor van de faculteit der geneeskunde^
verklaarde zioh' vooy d© theorie van Mes*
mer.
Deze vroeg een algeineene vergadering
met Ket volgend^ van wijsheid getuigend*
resultaatw
Do. vergadering onder voorzitterschap
van Da Vauzesmes; veroordeelde Prqfj
Deslon zonder onderzoek der feiten cfj
legde hem een disciplinaire straf op,
vens dreigende h.em te zullen schrappen
uit de lijst der faculteit aan het einde vaij
het jaarf indien hjf zijne inzichten niet wus
zigde<
Dit 13 de offïciëeie waarheid.
[Woedend over dit schandfeit verliet Més?
mer Frankrijk.
Slot: Dezelfde academie- werd latëlj
opnieuw genoodzaakt de feiten te onder*
zoeken en toen verklaarde na 5-jarigen'
arbeid «ene commissie van 11 artsen voor
waar# wat eerst op hoogen toon verwar*
pen was
Tot slot,- zeer na in verband met de zaalc
7,De Haas,"- wat dr. Carl du Pnel ons
mededeelt; hoe rechtsgedingen, bijv. tegen
zoovele magnetiseurs en somnambules ver*
loop en. Als desktuidigen roept men artsen
op en het O. M, richt tot hen deze vragen i
1.1 Bestaat er een dierlijk magnetisme?,
'Antwoord: ,-,Ncen."
2, Bestaat er een; kelderzien, dat can
somnambule in staat zou stellen om "den
aard eener ziekte te ontdekken en genees
middelen voor te schrijven? Antwoord?
Ne en."
3, Beschouwt gij dus den beklaagde als
een zwendelaar? Antwoord: 7Ja."
4, Hoe verklaart gij het, door de getuigen
k décharge beweerde, succes? Antwoord:
„Indien van blijvend succes ooit sprake
mag zijn, zoo berust dit toch op suggestie
of wel het zou ook vanzelf zijn ingetre
den."
Daarop volgt de veroordeling;
En dat, terwijl een besliste zekerheid is,
dat aan geen enkele Duitsche of Oosten-
rijksebe universiteit ooit van dierlijk mag
netisme en magDetisch somnambulisme
sprake is. Zoodat logisch blijkt, dat de
arts, als zoodanig*, d.i. op grond zijner aca
demische opleiding, nog geen deskundige
in deze dingen is, maar eerst dan bevoegd
is, wanneer hij na academie-jaren door
eigen studie deze leemte in zijn ontwikke
ling heeft aangevuld'
En verreweg de meesten doen dit niet,
in do genoemde gevallen niet en in andere
gevallen niet! Om de Waarheid is bet hun
niet te doen.
Geachte Redactie, van harte hoop ik met
dit geschrijf iets in het belang der Waar
heid te hebben verricht. De weg, die thans
bewandeld wordt, leidt naar Haar niet.
En met prof. Middendorp roep ik nog
maals uit:
Waar gaan wij heen, als mannen van we
tenschap niet onbevooroordeeld kunnen Gijn
en wat blijft er dan over van de leus: „.In
de wetenschap niets dan de waarheid
Uw. Dw.
W ij s h e d s v r i e n d. 1)
Leiden, 2-1 Februari 1911.
1) Mijn naam is der Redactie bekend.
Indien iemand mijn stukje zou wenschen
te beantwoorden, en het om deze naam-
kwestie zou nalaten, zal de Redactie wel
zoo goed willen zijn, dien mondeling aan
belanghebbende mede te deeloa.
