MANTEL-UITVERKOOP.
igfg jpti-'iBifc Wlantelsj zoowel zwarte als g@kl@uml@,
l_j G^ ^'^Pé^kü worden spotgoedkoop opgeruimd.
A. WAJUsü.
Chocoladehuis.
Bal Hasqué.
„POPULABS"
G.APPELO,
P. DU CROIX, Apotheker,
Een groote partij ECBB9DERMARITELS v@sr extra lage prijzen
Haarlemmerstraat ffl4, tegenover de Banker steegf.
Telefoonnummer 997.
Banketbakkerij,
Cbocoladehuis,
Koninklijke Vereen, van Merlandsche Sigarenfabrikanten,
„TRIO" Culentoorg-,
Verkrijgbaar te Leiden bij:
W. L. ¥11 VELZEE, Vrouwest. 12.
3E3„ 3F»i©t, M, Ma. Riet,
Kammen, Borstels, Parfumerieën en Zeepen.
Eerste Leidsche Electrisclie Wasch- en StrijkinricMiBg,
Grootste sorteering: Bonbons, Tabletten,
enz., van alle groote, Binnen- en Buitenlandsche
huizen. 1145 40
Hoogcwoerd 45 cn 47.
Telefoonn. 135.
Nieuwe Domino's en Costuums op Eigen Atelier ver
vaardigd. KSaskeps, garneering enz. 1131 14
Magazijn „ERftTö", Kor-enbrugsteeg No. 5.
Nooröeintle 44. S25i 10 Telef. 807.
de beste 4 Cents Sigaar. 1133 24
Gedipl. Dameskapper, Gedipl. Oameskapster,
HOOGEWOERD 20. TELEF. S6J.
3 naar da elsclian daa t(Jda ingerichte DAMESSALONS voor
Jlaarwasselien met ElectriscUe drosing, eenig ia Leiden met
deze machines. 1153 26
De beste en grootste Fabriek voor bet vervaardigen
van alle soorten HAAKWERKEN.
GROOTE SORTEERING:
Rijn- en Schïekade ISO. Ojsger. 1385.
Machinale Inrichting voor alle soorten FIJNE Goederen.
604 10 Aanbevelend, Gr. DEtiENS.
Onder aanbeveling der H.0.
Notaris J. J. TER LAAG Czs.
S. J. LE POOLE.
Dr. J. 0. M. TIMMERMANS.
W. P. VERHEY VAN WIJK.
Dr. C. M. VAN VOORTHUYSEN.
Directeur:
H. KEEREWEER.
Kantoor
Aalmarkt 16.
Telctoonn. 861.
1159 30
voor een luxe-school, waarvoor uit onze Ge
meentekas f 16,000 's jaars moot worden
bijgepast.
Hoe rijmt zioh dit te zaam 1
,,De beste stuurlui staan aan wal", aldu6
het motto van den. L. Briefschrijver, maar
Vol is het te hopen, dat, alvorens het schip
op do klippen loopt (zie zajn brief van 1
October 1910) andore personen, dan naar
het roer hebben gegrepen, die willen mede
werken, beter dan hij, om het schip nog in
behouden haven te doen aankomen. Of is
het hem niet bekend dat cns. adres is ver
gezeld gegaan van 755 liandteekeningen der
burgerij, waarbij wij do verzekering durven
geven, dat met weinig moeite, dit getal ver
drievoudigd had kunnen worden, indien de
tijd niet ontbroken liad, en niet zoo-veel
lakendoenden te angstig waren orn in het
'Openbaar hun instemming te betuigen. Het
Vare te wenschen, dat deze L. B. eens
kennis maakte met de aigemeene heer-
Gchende ontevredenheid der Burgerij, die
,lo toekomst met angst en vrees tegemoet
tiet, door de steeds opdrijving van de reeds
veel te hooge lasten.
ZeeT terecht heeft de heer Vergouwen in
de laatst gehouden Raadszitting gezegd,
dat er wiet genoeg rekening was gehouden
met het verloopcn van het getij van het on
derwijs, en dat thans alle lapmiddelen
moeten worden aangewend om uit het moe
ras te geraken.
Met genoegen kunnen wij dan ook eonstn-
'teeren dat ons verzoek aan den Raad om
een onderzoek te willen instellen naar de
lste- en 2de-klasee-scholen> een goeden zin
had, en dat de aldaar heerschende -wanver
houding van Maatschappelijke klassen van
m leerlingen, zeker mede de corzaak is van
de ontvoüldng der 3de-klasse-schc.len.
Dit standpunt is nog door niemand ont
kend en past natuurlijk niet in de vrijzin
nige democratische begrippen van onzen
L. B-, die geen verschil van stand kent.
Alleen nog dit:
Indien hij wenscht een school, aanslui
tend op de lagere school, waar ook aigemee
ne ontwikkeling een eerste eisch is, wel,
grijp dan het voorstel van den heer Ver
gouwen met beide handen aan en maak er
een school van voor M. U. L. O.
Dan schept men een inrichting, onmis
baar voor het algemeen, dringend noodig
in een stad als Leiden, en waarvan het
succes reeds bij voorbaat verzekerd is. De
dan t'e verkrijgen Rijks-subsidie zal zeker
een steun zijn en de huidige geldelijke
offers tot een minimum worden terugge
bracht.
Ten slotte: al hebben de lieeren Menle-
man en Vergouwen hun voorstel ook inge
trokken (niet zonder reden), toch doet het
'cns genoegen dat deze heeren een tweede
voorstel hebben ingediend met progressieve
verhooging (al kunnen wij hiermede niet
ten volle instemmen, daar wij het bedrag
vat hooger hadden ge wenscht), toch zal dit
indien dit voorstel door den Raad worde
aangenomen, bijdragen tot vermindering
van Leidens lasten.
Met beleefden dank voor de opname.
Hoogachtend,
Bestuur der Kies vereent ging
„Burgerplicht en Gemeentebelang."
Naschrift van den schrijver
van de „Brieven van een
Leid enaar."
Hot doet mij oprecht genoegden de ver
klaring te mogen lezen, dat zelfs het be
stuur van „Burgerplicht en Gemeentebe
lang'met belangstelling kennis neemt van
mijn brieven. Wij beoogen trouwens ook
hetzelfde. Wij willen beiden het gemeente
belang trachten te bevorderen. Het doet mij
echter leed, dat de heeren door brokstuk
ken van verschillende brieven te nemen en
daar t-ussche-n een verkeerd verband te
leggen, mij hebben misverstaan. Hadden ze
een behoorlijk gebruik van hun onderschei
dingsvermogen" gemaakt, hun verwondering
had althans kunnen achterwege blijven.
De heeren zullen liet zeker met mij eens
zijn, dat liet niet aangaat, dat de lasten in
het. tienjarig tijdperk, dat voor ons ligt in
dezelfde mate zouden stijgen als in het
voorafgaand decennium is geschied. Daar
tegen te waarschuwen, met klem te waar
schuwen, ziedaar het doel van den brief
van 1 Oct. 1910.
Ik dacht dat deze brief den heeren iiit
het hart was gegrepen. Ja-, zullen zij zeg
gen, dat was hij ook, maar daar ik'wani die
van 14 Januari 1911 met te vertellen, dat
Leiden blijkbaar vooruitgaat. Ja, mijne
heeren, die feiten lagen er. Het getal der
vestiging heeft voor het eerst na een lange
reeks van jaren, dat van het vertrek over
troffen. Dat dit kon geschieden met, neen
ondanks de hooge belasting wijst er o-p,
dat we nog niet behoeven te wanhopen aan
de toekomst van Leiden, mits bij wijs be*
leid do ge-paste zuinigheid wordt betracht
en wij niet eenzijdig worden. Hierbij kom
ik o-p mijn laatsten brief, die eigenlijk ge
heel de schuld is van den bedekten aanval
der lieeren Burgerplichters.
Het is nu eenmaal in den m. piet
wijzen Raad van het bestuur van „Burger
plicht en Gemeentebelang'besloten: Car
thago moet verwoest worden, d.w.z. de H.
B.-S. voor Meisjes moet er aan.
Ik acht dit niet in het belang van de ge
meente, ik geef daarvoor de gronden aan,
die gronden worden niet weerlegd, niet
eens bestreden, enkel wordt mij inconse
quentie in de schoenen geschoven.
Laten de heeren die mij zoo goed meenen
t kennen, dat ze reeds mijn politieke doop
ceel lichten, nu ook eens op mijn woord aan
nemen dat ik die school eji het daar gegeven
onderwijs beter ken dan zij, en van mij ge-
Iooven, dat het geen luxe-school is
zooals zij» met overgroote vrijmoedigheid
steeds volhouden. Ik heb voor eenige jaren,
toen ook een aanval op deze inrichting
werd gedaan, een lijst van al de leerlingen
onder de oogen gehad en een statistiek van
wat de oud-Ieerlmgen zijn geworden.
En nu kan ik verklaren dat verscheidene
leerlingen uit de burgerklasse komen en
dat de meesten door dis school hier een
maatschappelijke positie hebben verworven.
Maar zij kost de gemeente veel geld. Ze
ker, maar dat kost bv. de Kweekschool voor
Onderwijzers ook. Moeten we dan deze ook
opheffen? En zij- alleen is niet de schuld
der hooge lasten. Onze gemeente heeft nu
eenmaal cp het gebied van onderwijs een
goeden naam. Daarom wordt zij vooral ge
trokken en trekt zij menschen. Laten wij
voorzichtig zijn met uit het geheele samen
stel van dit onderwijs een goeden schakel
weg te nemen. Wij zouden er later berouw
van kunnen krijgen. Doch willen wij het
doen, doen we liet dan ineen3. Doen wij het-
niet door een langzame verzwakking.
Ik heb eerbied voor iemands overtuiging,
maar hoeveel der 755 zouden eerlijk over
tuigd zijn, dat de H. B.-S. voor Meisjes
niet alleen een duur maar ook een overtollig
cling is. Roept- de 755 eens bijeen in een
verga-dering; voert uw bezwaren daar aan^
en laat een ander ze bestrijden en laat ze
dan nogmaals Veekenën. Handteekemngen
onder adressen, op gewone wijze verkregen,
moeten altijd met groote reserve worden
aanvaard, heb ik eens mr; Was koeren
zeggen.
Ik zon geen verschil van stand kennen.
Hoe komen de heeren er bijIk ben niet
blind voor de feiten. Wel zou ik betreuren
dat men bijv. door nog meerdere klasse-
scholen te stiehfcen het verschil van stand
Relfs onder kinderen nóg wilde bevorde
ren. Moet ik den onduidelijken pericoop
over het verzoek aan den Raad betreffende
de lste- en 2de-klasse-scholen in dien zin
opvatten, dan hoop ik dat de heeren geen
succes zullen hebben.
Laten de heeren, ook als zij zuinigheid
willen betrachten, toch vooral niet de om-
netting der H. B.-S. in een school voor
M. TJ. L. O. propageeren. Dit wil ik daar
alleen van zeggen.
De heeren kunnen bovendien weten dat
wij een bijna geheel volledige M. U. L. O.-
school hebben in de school aan het Pieters
kerkhof. Voegti men daar nog een tweede
klasse aan toe, dan is ze volledig. Het
schoolgeld is er gering, het onderwijs best.
Waarom er dan nog een vee'l duurdere
school van dien aard bij '1
In mijn brieven laat ik politiek en gods
dienstig partij-inzicht streng buiten spel.
Dat heeft noch met burgerplicht noch met
gemeentebelang ah zoodanig, uit te staan.
En ik had gedacht dat het' bestuur van de
Kiesvereenigihg, dat zelf bestaat uit per
sonen van zeer verschillende politieke en
godsdienstige richting, dit ook zou hebben
gedaan. Meenen zij werkelijk dat dit bij het
streven naar lietbevorderen van het ge
meentebelang niet mogelijk ïs dan is hier
gemeenschappelijke arbeid reeds bij voor
baat tot onvruchtbaarheid gedoemd.
Mijnheer de "Rcdacteurl
Zioud'b u mij Cv'ën plaatsruimte willen v®T-
letenen om deen Wier Mr. J. G. V. Hast
stolt met een enkel woord op fei merken,
dat hij in zijn batoog voor den heer H. E.
Do Ruiter Zijlker een min gelukkig moment
hoeft, waar hij beweert, dat Verdoes niet
in de gelegenheid ie geweest om te ant
woorden. De rechtsgeleerde verdediger, die
de Raadsvergadering', waarin do door liom
gem'enioreerde aangelegenheid ter sprake
kwam, bijwoonde, kon weten, dat „mën"
echter Verdoes heeft belet dit te doen en
dat dus zij, dié it tors ofe a travel's de Amb
tenaren van den Burgerlijken Stand wenecli-
teïi te beschuldigen, den man geheel in hun
'macht hebben, hem. blijkbaar kunnen laten
'zeggen en schrijven, hetgeen zij willen, wat
'dan ook door ons Ambtenaren van den Bur
gerlijken Stand in ons rapport aan 'don Raad
breedvoerig is aangetoond, en wat ik in
hot persoonlijk belang van Verdoes hier niet
in het openbaar zal herhalen.
Wie onder „men" wordt bedoeld, ook dat
kan Z.W.Ed.G-. niet onbekend zijn, in de
zelfde raadsvergadering ris daarop oen ant
woord gegeven. Dat „men" d-eze aungolev
'genh'öid heeft opgeblazen, blijkt wol hieruit,
'dat diezelfde „men" ten zeerste verblijd de
gemeente doortrok m'eb do mlededeeling*: „Nu"
heb ik za op de Secretarie to pakken, ze
hebben zich schuldig gemaakt aan oen ern
stig vergrijp tegen do strafwet." Dit, Mijn
heer de Redacteur, gaf mij aanleiding om
togen den „Briefschrijver" -te .spreken van
'een persoonlijk element, dat in den' strijd
tegen do Vrijkkaé op don voor grond kwam
ou zoo ïuoeb ook hot betoog des heeren.
Van Hasselt niet anders beschouwd wor
den dan een middel om den mm-ontwikkel-
'den zand in do oogen te strooien, andere
zou hij in zijn stuk, evenals in het ^Han
delsblad" van dezelfde dagteokening, piet
Katwijk maar Rotterdam als zijn woonplaats
hebben genoemd, waar Katwijk het groote
voorrecht miste hem op 20 Januari nog
'tot zijn burgers ba mogen rekenen.
Ten slotte zal de heer Van Hasselt on
getwijfeld wel beseffen, dat dé heer De
Ruiter Zijlksr de Ambtenaren van den But-
gvrrlijhen Stand op hun woord kon gelooven,
'zonder Verdoes als leugenaar aan te mer
ken, doch wel als iemand, die in waarheid
geen onderscheid weet tusschen een verlof
tot begraven en een bewijs van inschrijving.
Mot dank voor do plaatsruimte,
t j Hoogachtend, 1
I T~i [pi f Uw. Dw. Dr.,-
'~V. 1 J. W.'KOBUS,
Katwijk' 'a/d. Rijn', 21 Jan. 1911.
Lobman en Kuyper.
„De Standaard" van gisteravond be va*
het volgende „Ingezonden Stuk":
Aan Dr. A. Kuyper,
Hoofdredacteur van „De Standaard.
Geachte Hoofdredacteur 1
De slotwoorden van uw entrefilet in uw
Wad van 21 Januari „ten besluite", waarbij
gij van harte vergeeft al hetgeen er ïn den
feilen aanval van „De Ned." tegen de
A.-R. partij en den persoon van dr. Kuyper
gekwetst heeft, en tevens den hoofdredac
teur van „De Ned." uitnood'igb -eveozoo
van harte te vergeven wat hem persoonlijk
ijl de bestreden driestar heeft gekrenkt,
zijn blijkbaar tot mij persoonlijk gericht, en
kunnen alleen door mij persoonlijk werden
beanwoord, ten aanhoore van dezelfde
lezers waarvoor ze zijn uitgesproken.
Ook ik ben van oordeel, dat aan aï'e
twistgeding een einde moet komen, mits
niet door een schijnvrede.
Ik ben daarom gaarne bereid uw verzoek
om te vergeven wat mij persoonlijk in de
bestreden driestar heeft gekrenkt, te aan
vaarden, mits ik niet' geacht worde het ver
schil tusschen ons te omschrijven als een
gestrengere of minder strenge opvatting
van de verplichting', die het bijwonen van
een conferentie oplegt. Het verschil loopt,
naar mijn meening, over de vraag, of door
mij iets verklapt is uit de blijkbaar door u
bedoelde conferenties, dan wel slechts iets
is meegedeeld uit particuliere samenspre
kingen tusschen den. afgetreden Ministér
van Oorlog en mij.
Eveneens ben ik volkomen bereid u ver
giffenis te vragen voor al hetgeen in den
aanval van „De Ned." u persoonlijk mocht
hebben gekwetst-, mits daaronder niet be
grepen worde datgene, wat tegen u, als
leider eener partij of als Kamerlid, is ge
schreven en u mocht hebben gehinderd, ver
mits ik mij ook voor de toekomst het rechl
en de verplichting moet voorbehouden,
datgene te zeggen en te schrijven wat naar
mijn meening in het publiek belang noodig
is, ook al raakt dit, ten gevolge van de
eigenaardige wijze waarop gij persoonlijk
aan uwe partij verbonden zijt-, eenigermate
uw persoon.
Onder die voorwaarden, die ik zonder
tegenspraak voor aangenomen hcud, ben ik
volgaarne bereid den vrede te sluiten.
Met hoogachting
Uw dienstw.
rA. F. de Savornin Lohman.
's-Gravenhage, 23 Jan. 1911.
Onder het opschrift „Finale" publiceert
de drie star schrijver in hetzelfde nummer
daarover het volgende:
Met het oog op het in dit blad opgenomen
schrijven van den heer De Savornin Loh
man, nemen we met voldoening akle van
het sluiten van den vrede, en ratificeercn
die akte ook onzerzijds.
Het eerste beding toch^ door den hoor
Lobman gesteld, dat hij ook in de toekomst
onverkort het recht behoudt, om de daden
van andere Staatslieden, en alzoo ook van
Dr. Kuyper, in zijn blad te beoordeelen, en,
voor zooveel dit z.i. in het publiek belang
noodig is, te bestrijden, is zoo vanzelf spre
kend, dat we er geen woord aan spillen.
Dat recht heeft hij tegenover ons, juist
evenzoo aks wij tegenover hem.
Het verschil liep alleen over dew ij z e,
waarop „De Ned." van dit recht gebruik
had gemaakt.
„De Nederlander" had Dr. Kuyper toe
gedicht,- dat hij belust was op „M i n i s-
t e r-m oor d"; dat hij er op uit was ge
weest „g el i e f k o o>s d wil d" te jagen;
dat hij gehandeld had uit zucht om „d e n
Ministerie (leuke n", en bad voor
gestemd met de bedoeling om een
„krachtproef" to leveren.
Dit was, aan Dr. Kuyper eene in hooge
mate onedele bedoeling toedichten.
Heeft nu iemand, na- grondig onderzoek,
bij zulk een votum, een verro van aangena-
men plicht volbracht* waartoe hij zioh,
krachtens eed en geweten, in het belang
van zijn land en van het Kabinet, geroepen
achtte, dan is het in niet geringe mate
kwetsend, wanneer hem, en dit nog al in
het publiek, in plaats hiervan, zoo door
en door onedele bedoelingen verweten
worden.;
Driarover, en darirover alleen, klaagden'
we; en met geen woord maakten we in
spraak op 's heeren Loilman's onbetwist
baar recht tot het geven van vrije eritiek.
Als tweede beding stelt de heer Lohman,
dat er geen sprake zal zijn van een minder
of meer strenge- o-pvat-ting van den plicht-,
door een conferentie opgelegd Z.i toch
was door „De Ned." „slechte iets medege
deeld uit particuliere ©amen-
sp rekingen tusschen den Minister wan
Oorlog en hem."
Hierbij vergat de geachte inzender blijk-
baar,- wat gedrukt staat in No. 6273 van
„De Ned."
Daar toch staat letterlijk, dat er eeö
halfuur vóór de zitting eene 'c on f et
r e n t i e met den Minister van Oorlig was
gehouden en onmiddellijk daarop wordt oen
hoogst belangr ij k feit uit die cüim
ferentie uitvoerig medegedeeld, en dit wel
in deze woorden:
„In die vergadering (6. w, van deze
conferentie) heeft de Minister toegezegd,
niet alleen dat hij zoo spoedig mogelijk
met 'n voorstel zou komen betreffende de
pensionneering der officieren, maar ook^
want dit was essentiëel, daar anders de
kosten te hoog zouden worden, dat voor
de pensioenverhooging premies zouden
moeten worden gestort-, en dat, teneinde
het een met liet ander samen te koppe
len, de Minister zou verklaren, een zeker
percentage van de traetementsveihoo-
ging te zullen inhouden.
Verder, zoo zeide de Minister, kon hij
beslist niet gaan, en de Iraotements- ver-
hooging uitstellen wilde hij in geen geval.
Dit wist dus de beer Lohman, die
deelgenomen had aan de conferentie met
den Minister."
Duidelijker kon het niet.
Er had mededeeling van iets n i t 3©
Conferentie plaats, en wel van een
feit van zeer ernstige beteekenis.
Dat de Minister bijna 't zelfde later ook
in do Kamer uitsprak, veranderde aan dit
feit niets. In „De. Ned." toch kwam het
voor als een feit, datindeconferen-
tie zel,ve plaats greep.
Nu was onze opvatting, dat men zulk
e e n f e i t, zonder consent van alle parti
cipanten, niet mocht publiceeren; „De
Ned." daarentegen zag hier geen been in.
Vandaar dat we spraken van een marge-
verachil tusschen tweeërlei opvatting ten
deze.
Dab de heer Lohman niets mocht mede-
deelen uit particuliere gesprekken, die hij
met clen Minister hield, is mot geen letter
door ons beweerd.
We danken den beer De Savornm Lob
man, dat hij aan „De Standaard" vergeeft
wat hern in onze driestar gekrenkt heeft-,
en hopen van harte dat dit het laatste zal
zijn, wat on8 blad over deze min aangena
me historie zal he Wie n te boeken.
Uitlotingen. Lot-en ran Parijs
(Municipal) van 1S7L Trekking 20 Januari.
No. SG0273 fr. lOOJiOO; Nos. 1141884 en
944031, elk fr. 50,000; Nos. 5*27071, 770463,
869242, 246338, 997369, 113796, 19236, 1146376,
73153, 1015456, elk fr. 10,000.
De volgende Nos. elk fr. 1000:
87690 82588 58638 66647 867681 514644
617443 787937 963478 318990 959839 995988
578535 751326 760S34 101527 665535 431555
944089 212336 910S16 171960 684753 552778
318985
144468
52767i
782580
281678
700791
763375
858730
931188
558238
776549
331187
905005
467884
179743
345501
670234
221448
345504
920502
782590
727076
46S063
255330
118265
763834
690290
127600
472974
1091887
1162025
1148621
1262164
3015452
1167853
3021187
1225991
114-1881
1019744
3114732
1258692
1218739
1072977
1155874
1111757
1237S91
1019750
1037341
1189751
1141269
1029138
