Bureau voor
„O S 0"-Spaar licht,
Laatste Installaties te Leiden.
in de kolMaal
HELM 0RANJE-CACA0
E.
BRANDSMA,
Openbare Verkooping
THEE
G. Th. Breehaart,
8
DE GRACIEUSE, f 1.371/, por Kwabaal.
Mare 58, - Leiden.
Grootste, keuze
Blouse-Stof.
Fluweel.
Sporiflanel.
Crème Stoffen.
Zwarte Stoffen.
Te Hoop
's-GRAVENHAGE: Kortenaerkade 7,
TELEF. 6789.
AMSTERDAM: Leidschegracht 92,
TELEP. 10140.
Leidsche Katoen-Mij v.h. DE HEIJDER Co.,
Heerengracht 81.
Firma BEUSEMAKER, Vischmarkt 12-13.
Firma C.H. DE JONG, Schoen-Leerhandel, Donkerstee? 9.
R. K. Kerk (0. L. Vronwe Onbevlekte Ontvangenis),
Haarlemmerstraat 110.
R.-K. Kerk (0. L Vrouwe Hemelvaart, Raarlemmerstr. 262.
„OLSO^-Brandors en SCousjos
Firma CELEIJGHTON, Aalmarkt 25.
Pirma H MA.HKS, Hoogewoerd 112.
zuivere PreaRger-Koffie
uitmonismie door penr c;i ani
VËUKOUW&STGlvlili YZliiN,
BCatwijk a/d. Rijn.
diverse Granen,
in vierkante gedecoreerde Bussen
Koninklijke Nederlandsche Cacaofabriek HELMOND.
Hoofdsoorten:
Veronachtzaamt nimmer Aambeien.
Ingezonden.
Burgerlijke Stand.
Telefoonn. 544.
in alle kwaliteiten.
6632 27
wegens familieomstandigheden: een
goed bekliuaiite T15ISÏER-
1ÏIANSZAAK, met nieuw ge
bouwd Jlsuis, flinke Werk- en
Bergplaatsen, gelegen in de pro
vincie Utrecht, op een welvarend
vooruitgaand dorp. 10
Br. Bur. v. d. BL No. 6628.
verkrijgbaar bij: 6637 80
brandt men dagelijks op
Duit,scha wijze 389 12
Prijs per 5 ons t'osd.
NIEUW JU UIJN 47.
wegens Faillissement
De Deufwaarder F. II. VAN
THIEL, zal op Uoudetilaj;
8 December a.s 'smorgens Iiatt-
elf, aan den molen ran V. J. l.OS,
Graanhandelaar te a d.
lïiju, publiek h contant vetkoo^en:
als: Haver, Maïs, Werst,Tarwe,
Lijnineel, enz. 6580 28
Voorts: 1 Sleepers wagen,
1 zware Brikwagen, Paarden
tuigen,Dekkleed,Rijwielen,
2 Bascules, ongeveer 300 ledige
'Zakken, benevens
2 bruine Werkpaarden.
6 Varkens.
12 Kippen.
VarkcBshok, Kippeukok, enz.
Eon uur to voren to zien.
331»
1 Kilo
V, Kilo
fU-
V, Kilo
ro.55
24 j
Vu Kilo J
f».- fl.- f ©.55 O.S3.
AMSTERDAM.
31S3 60
fl.— «n 1.30 p. 5 ons.
GiDÏP0NtE<0
80 Cents p. 5 On^. ?y
Verkrjjgbaar in alle buurten der stad.
Siaafsbegrooting voor 1931.
Hoofdstuk Y (Binnenlandse li e
Zaken).
Aan de Memorie van Antwoord van den
minister op het afdeclingsverslag is nog
Jiet volgende ontleend
Subsidie n-iu de Vereeniging voor
,M. U. L. O. 'kan niet hoogcr worden, zoo
lang de particuliere bijdragen niet ^ruimer
vloeien.
Ook de poet voor vaeaniiecur sus
eer mag de tainister niet verhoogen. Voorals-
nog kan het Rijk zich ook niet begeven in
steun aan de Vcaeeniging van C b x i s t <e 1 ij-
ke bewaarsehoolh oud ©rossen.-
Wettelijke regeling van bet archiefwe
zen is nog in voorbereiding, b e s c he r-
aning van monumenten in studie.
Aan aroliiefambtenaren (niet alleen aan de
klerken)) ia inderdaad verboden, tegen be
taling afschrift aan particulieren te bezor
gen.
Het is ook waar, dat een ambtenaar hot
toegestaan krediet bij aankoop van
kunstvoorwerpen voer het Rijk
heeft ovarechredeai tot tweemaal toe en dat
hem toen is aangezegd, dat er goen geld
voor die overschrijding beschikbaar was. Hot
surplus heeft bij du» vermoedelijk uit eigon
beurs botaald.
Het museum manno-West-
reenianum kan niet veelvuldiger wor
den opengesteld daar men ten dozen is ge
bonden aan de bepalingen van het testa
ment van wijlen don heer Van Westroenen
van Ticllandt.
Overschïijdirtg van do raming to goeder
trouw is vaak. bij de restauratie van mo
numenten onvormijdolijk, hoezeer naar juiste
raming wordt gestreefd.
Hot slot Bredorode heeft wri degelijk een
huis voor den bewaarder.
De HaagsoLe gevangenpoort nie>t meer te
laten bezichtigen acht de minister een.
'onjuiste opvatting; men zou dan evengoed
ruit de geschiedenisboeken de onaangename
bladzijden kunnen verwijderen.
Dat voor pieuwo subsidiën voor herstel
lingen een verhooging van bet bedrag ga-
wenscht ware, geeft de minister toe, ge
wettigd ware die met bet oog op 's lande
financiën niet-.
"Weersproken wordt, dat de directeur
Van het Kon. Kabinet van Schil-
'de rij -en bij afwezigheid door een con
cierge zou worden vervangen: dit doet de
chef van do afdeel ing kunsten en weten
schappen aan het departement van binnen-
ïandsehe zaken.
Afwezig is de directeur wegens zijn bui
tengewoon hoogleeraarschap te Leiden
slechts twee middagen in de week. Een on
derdirecteur behoeft niet te worden be
noemd.
Daar inrichting van een afzonderlijk pa
viljoen voor Nederland op de intern, ten
toonstelling van schoon© kun-
feten to Rome in 1911 te kostbaar bleek
en eerst nu zekerheid is verkregen, dat voor
bon collectieve inzending over voldoende
ruimte in ©on gedeelte van het algemeen
tentoonstellingsgebouw zal kunnen worden
beschikt, zijn eerst thans de noodige gelden
aangevraagd kunnen worden en wordt het
betrokken begrootingsartikel met f 10,000
verhoogd.
Zcodra de toestand van 's Rijks financiën
liet zal toelaten, zal de minister de noo
dige gelden aanvragen voor verbetering van
'sRijks Academie van Beeldende
Kunsten.
Ook de minister acht een subsidie van
f 3000 vcor het AHmsterdamsch Con
servatorium bescheiden, maar vergelij
king met het bedrag voor het 's-Graven
haagse he Conservatorium uitge-
trokken gaat niet aan: het aantal leerlingen
was in het afgeloopen jaar aan deze instel
lingen resp. 70 en 325.
Aangaande de bemerkingen betreffende
laatstbedoelde instelling heeft de minister
reeds na het begrootingsdebat van 1908 de
commissie van toezicht gehoord. Volgens
haar mededeclingen zijn bij haar nooit klach
ten van ouders of leerlingen omtrent min
dere belangstelling van den directeur inge
komen. En ook de beoordeeling der wisse
lende deskundigen, die telken jaren de eind-
'examina afnemen, leidt tot een geheel tegen
overgestelde conclusie.
In extenso geeft de minister ir&ppqtten
yan de verschil Lende es a men commission van
de jaren 1905 t-ot en met 1909, die alle over
vloeien van lof. Evenwel heeft de minister
wegens de klachten ever don directeur in
het voorloopig verslag nogmaals inlichtin
gen ingewonnen. De betrokken commissie
van toezicht spreekt echter al het aange
voerde met betrekking tot het ovarladen zijn
met andere bezigheden en het gemis aan lei
ding tegen. De arbeidskracht va-n den di
recteur is groot, de samenwerking tusschen
directeur en overig onderwijzend personeel
ontbreekt niet. De toestand, van het conser
vatorium is bloeiend-er dan ooit. De bui-
tenlandscha kunstenaars, die het instituut
leerden kennen,-zijn vol lof. Ook de var hou
ding tusschen leeraren onderling is goed.
De meening dat aan liet Amsterdamsche
Conservatorium' reeds een pensioenregeling
bestond berust op een dwaling.
Pensioenen. De onderwijzers aan de
cursussen voor vreemde talen te Amster
dam zijn naar de meening van den Minister,
waarin wordt gedeeld door zijn ambtgenoot
van financiën en den Pensioenraad voor
bur gelijke ambtenaren ,in die hoedanigheid
niet pensioengerechtigd, omdat die cursus
sen geen scholen zijn in den zin der wet.
De ingehouden bijdragen zijn dan ook te
ruggegeven.
Betwijfeld wordt of een wetswijziging ur
gent is om onderwijzers bij het L. O. te
verplichten op 70-j ari gen leeftijd ont
slag te nemien.
Een wetsontwerp o.a. tot regeling van
den pensioengrondslag van onderwijzers bij
overgang van hot bijzonder tot het open
baar JLi. O. of omgekeerd heeft reeds het
departement verlaten. Van de nieuwe rege
ling van het wachtgeld kan alleen ge
bruik worden gemaakt, indien er grond
heeft bestaan tot opheffing eener betrekking
of eener school.
BBC LA JUGS,
A AO Cents per regel.
6630 41
Onder de noodlottige gevolgen van het
veronachtzamen van eenvoudige gevallen
van aambeien noemen wij bloedige aam
beien, die uw levensbloed afvoeren en de
oorzaak zijn van algenie ene zwakte en
Waedarmoede, uitstekende aambeien, een
der meest pijnlijke kwalen, die het menseh-
dom kent, verzworen aambeien, de hard
nekkigste vorm, die zich voor kan doen,
de ongeneeslijke fistel en verstopping van
het afvoerkanaal der ingewanden, hetgeen
gewoonlijk in eenige uren noodlottig eindigt.
Yele mannen en vrouwen, die aan aam
beien lijden, verdragen deze zoo goed als zij
kunnen, omdat zij van nature teergevoelig
0zijn en er tegen op zien om een behandeling
te ondergaan. Derhalve verwaarloozen zij
hun kwaal, totdat deze een hoogte bereikt,
waarop de pijn letterlijk ondraaglijk wordt
en een operatie het eenige redmiddel is ter
voorkoming van verdere ontwikkling, die
alleszins gevaarlijk zou zijn.
Fosters Zalf geneest echter zelfs ernstige
gevallen van aambeien en zonder dat gij
er eenigen last- van zult hebben bij uw dage-
lijksche bezigheden. Zij is wonderlijk ver
zachtend en heelendreeds de eerste aan
wending geeft een ongekend gevoel van op
luchting en rust aan de aangedane deelen.
Een geduldige verdere behandeling 4net de
zalf zal ongetwijfeld beloond worden door
een volkomen genezing
Let er op, dat gij de e ch t e Foster's Zalf
krijgt. Zij is te Leiden verkrijgbaar bij de
beeren D. M. Kruisinga, Nieuwe Rijn 33;
Reijst Krak, Steenstra at 41en bij D. W.
E. F. de "Waal, Mare 56. Toezending ge
schiedt franco na ontvangst van postwissel
a f 1.75 voor één, of f 10 voor zes do-ozen.
Yereenlglng tot behartiging van
ïraierschapsbelangen.
De heer W. H. van Bilderbeek, dijkgraaf
van polder- en waterschappen, te Dordrecht
heeft namens een gecombineerde commissie,
benoemd in t© Dordrecht en te Sommelsdijk
gehouden vergaderingen van waterschapsbe
sturen, aan do waterschappen en polders
in Zuid-Holland een ctrouiaire gezonden,
houdende een uitnoodaging tot een bijeen
komst op Donderdag 22 dezer te Rotterdam,
ten einde te bespreken de wenscheüjkheid
der oprichting van een vereeniging tot be
hartiging van waterschap&belangcn.
In de circulaire wordt o.ra. gezegd
,,Na de vaststelling van het U in Novem
ber I.L toegezonden rapport, houdende
hoofdbezwaren tegen het ontwerp-Algemeen
Polder-Reglement, is in onze commissie-ver
gadering de wensoheJajkheid besproken om
onder do bestuursleden van Poldersr on
Waterschappen meer belangstelling te wek
ken voor het Polderwezen, de kennis van
het eigenaardig Waterschapsrecht onder
hen te bevorderen en de Folder- en Water
schap sbelangen; meer tot uiting te doen
komen.
Zoo zoude b.v.b. door eendrachtige samen
werking beter kunnen worden gewaakt, dat
het wettelijk beginsel deir autonomie niet
verder wordt beperkt dan werkelijk nuttig
en noodig is.
Het denkbeeld mocht ook buiten onze com
missie algemeene instemming vinden, en
waar nu ongeveer 300 Polder- en Water
schapsbesturen hun adhaesie schonken aan
ons rapport, en de daarin aangevoerde be
zwaren met tal van meerdere tegen de
voorschriften in genoemd ontwerp, ter ken-
nisse van Gedeputeerde Staten brachten,
daar spreekt het verlangen tot eendrachtig
samengaan als het ware, reeds daaruit, vol
doende.
De bedoeling isv dat iedere polder en ieder
wat ei-schap als zoodanig als lid kan toetre
den ©n in de bijeenkomsten door een of meer
zijner bestuurders of ambtenaren kan wor
den vertegenwoordigd.
Opgave van personen, die slcb te
Lelden hebben gevestigd.
J. Tb. van Lodensteijn, Bilderdijkstr. 18A,
electricien.
A. J. P. de Kier en gez., Levendaal 102.
A. W. Verboog, Breestmat 117, dienst
bode.
M. M. G. Woensdregt, N. Beesten
markt IA.
L. Ober en gezin, Magd. Moonsstr. 11,
behanger.
D. Boon en gezin, Lammermarkt 3, onder
luitenant der inf. O.-I. leger.
A. den Besten, Maresingel 28A, beambte
Rijksopvoedingsgesticht.
A. Jansen en gezin, Yerl. Sophiastraaf
llA, voorslager.
A. F. Krijgsman en gezin, St.-Aagten-
straat 27, kantonnier.
A. Pieters en gezin, Schutterstr. 18, be
ambte Rijksopvoedingsgesticht.
N. Kortman en gezin, Haverstraat 68,
fruithandelaar.
W. Stuurman en gezin, Maresingel 20,
directeur van het abatoir.
W. J. Kraan, Aalmarkt 13, koetsier.
L. E. Danes, Jan-van-Goyenkade 10.
C. J. van de Wal en gezin, Schutterstraat
6, beambte Rijksopvoedingsgesticht
C. J. Yeerman en gezin, Zijdgracht 18,
schoenmaker.
H. A. A. Koeken en gezin, Lage Rijndijk
47, vuurwerker.
E. J. Cramer Yis, Morsohweg 11, beambte
Rijksopvoedingsgesticht.
H. J. Boelee en gezin, Utr. Jaagpad 67,
fabrieksarbeider.
IJ. Zeilstra en gezin, Boerhavestraat 25.
H. O. J. Paap, en gezin, Rijndijkstraat
89, broodbakker.
A. do Gelder en gezin, Yan der vYerf-
sfcraat 57, kleermaker.
H. F- Cup er en gezin, Joubertstraii 5.
H. Riethoven en. gezin, Mirakelsteeg 18,
bankwerker.
A. Struyk en ge>zin, Hansenstra-lt 40,
bewaarder Rijksopvoedingsgesticht-.
R. Bok, Haarlemmerweg 58, machinist.
A. Barende en gezin, Havenkade 20,
scheepstimmerman.
W. van Limburg Stirum, Stille Rijn 11.
A. L. G. Muns en gezin, Hoogewoerd 160,
photograaf.
W. ter Haar en gezin, Schutterstraat 8,
beambte.
Contante betaling.
De Staatscommissie voor den Middenstand
heeft, naar dezer dagen bericht kon worden,
het wetsontwerp tot bevordering der con
tante betaling vastgesteld en besloten net
ontwerp met memorie van toelichting bij
H. M. de Koningin in ta dienen.
Omtrent de strekking van dit voor den
Middenstand zoo belangrijke wetsontwerp,
verneemt het „Hbl." thans het volgende:
Op het oogen blik kan men krachtens do
bepalingen van onze wet niet na de inle
vering van rekeningen rente berekenen voor
scholden, ontstaan door levering van goe
deren uit den kleinhandel en werkzaamhe
den door klein mdustrieelen verricht.
Het ontwerp van wet'van de Staatscom
missie strekt tot het doen opnemen van eon
bepaling in do wet, waarbij moratoire inte
ressen berekend kunnen worden van schuld
vorderingen, door leveringen en werkzaam
heden ala bovenbedoeld ontstaan.
De moeilijkheid zat vooral in de bepaling
van bet juiste tijdstip, waarop de rentebe
rekening zal kunnen ingaan. Yele koop er»
zijn gewend op een bepaald tijdstip na het
doen van hun inkoopen, de rekeningen te
ontvangen. De betaling dezer rekeningen
volgt dikwerf zeer langzaam daarna, zoodat
het niet tot de zeldzaamheden behoort, dat
een middenstander bij zijn klant „voorschot"
vragen gaat op zijn eigen vordering.
Wordt bet ontwerp wet, dan zal van den
dag der aanbieding van de rekening tot den
dag der betaling 5 pCt. rente over de
schuldvordering berekend kunnen worden.
Ten einde de aanbieding der rekening te
kunnen bewijzen, wordt voorgesteld een xege
ling in duplo hij de posterijen te treffen.
Volgens deze regeling zal de crediteur een
rekening in duplo bij de poBterijen aanbieden
De rekening wordt dan van een officieel
datumstempel voorzien en aan den debiteur
doorgezonden. Het duplicaat ontvangt de
crediteur terug als bewijs van verzending
zijner nota en bet tijdstip waarop.
De Staatscommissie voor den Midden
stand, zal indien dit ontwerp tot wet zal
verheven zijn, zeker met voldoening op haar
arbeid in het belang van den middenstand
kunnen terugzien. De oplossing van het
kredietvraagsfcuk beteekent een grooten
stap vooruit.
Mevrouw Bddy,
de overleden stichteres van de sekte der
zgn. Christian Scientists.
D© geschiedenis van het Vrouwen
vraagstuk.
Op een vergadering van den Ned. Rond
voor Vrouwenkiesrecht-, hield gisteravond
mej. "Wichmann, uit Utrecht, voor een tal
rijk publiek een hoedende voordracht over:
De geschiedenis van het vrouwenvraagstuk.
Zij vertelde hoe na de allereerste oertij
den, waarin van geen eigenlijk huwelijk
sprake was, in bijna alle landen het ma
triarchaat ontstond, dit wil slechts zeggen,
dat het kind tot den stam van de moe
der behoorde ,maar volstrekt niet dat dia
moeder meer te ztögg<an had dan de vader.
Het patriarchaat volgde hierop en duurde
tot in de middeleeuwen; eerst met de op-
kcm&t der steden vielen de patriarchale fa
milies uileen, de overheid der steden nam
veel van de plichten op zioh vroeger door
den patriarch vervuld.
Naarmate er minder mannen vootr den
strijd noodig waren, legden dezen zich ook op
landbouw en nijverheid toe, hetgeen vroe
ger slechts wetrk voor vrouwen was; vsel
wat toen in huis gemaakt werd, kwam hu,
daar buiten tot stand en zoo vond de «^rouW
in het huiswerk niet mear bevredig"j>g vö*r
haar gehoele leven, toen werd. een yto*"*
wtmbeweging mogelijk.
Verder schetste de apnsekater lioe d*ri»
beweging steeds in kracht 'tbanain en voor
al een krachtigen steun vond in do her
vorming en de revolutie, maar boo uk? te
vens na dien tijd» geheel van richting ia
veranderd. Het oude beginsel dat in de-
revolutie zijn sterkste uiting vond; alle
menscben zijn gelijk en moeten gsljjk* rec&
ten hebben, dus ook de vrouwen ^ean af*
zanderlijke. wetten, zelfs niet om haar ttf
beschermen, is door vélen verlaten, tkajag
treedt meer en meer op den voorgrond de
ei sob der vrouwen om zich vrij te kunaeax
ontwikkelen en haar echt vrouwelijke eigen
schappen. tot haar recht te doen komen*.
Er op wijzende hoe deze beweging ziafö
zoetjesaan reeds eeuwen heeft voorbereid Oi
ontwikkeld, kwam spreekster tot de sloft-,
«cm, dat de vrouwenbeweging nog ettoi
groote toekomst wacht; het is niet aan te
nemen dat deze langdurig? ontwikkeling vodlr
xdeta geschied zou zijn.
Dat het gesprokene op prijs gesteld werd,
bleek niet ulïèSn uit de woorden van dank?
door de voorzitster uitgesproken, maar voor*
al ook uit den wensch van enboia tociuxxr*
ders, dat de .boordt "Nt spoedig in dirolË
zon verschijnen.
Biemen snljd.cn van andermans leevw
Geachte Redacteur!
Zonder twijfel meende ik, dat in uw blad
stemmen zouden zijn opgegaan, tegen het
„Ingeaonden" van den heer Oóstcrhout, en
nu komt daar een „Oud-Leid en aar" verkla
ren, dat stellig menigeen het met hem eenif»
zal zijn.
Niet, dat ik vrees, dat onze ,,Yroede YuJ-
deren" zich zullen laten influenceeren (de
den ze dat dikwijls maar), doch dat ik mi{
gedrongen gevoel ernstig te proteateerer
tegen het „klaploopen" waarvan de heer O.
een primeur schijnt te zijn.
Meer dan tijd wordt het, dat dezulken
worden genoodzaakt mede te dragen in onta
lasten, meer dan tijd, dat zij, die de stad
ontloopen om de steeds stijgende belasting
te ontkomen en toch willen profiteeren vaak
ons goedkoop onderwijs, gedwongen
worden een flinke premie te betalen, die, ik'
zou haast willen zeggen, niet hoog genoey
kan zijn.
En, mocht deze verhooging oorzaak wor
den dat onze H. B.-S. van „buiten af8
minder bezocht zal worden, wel, wij kunnetf
dit niet anders dan toejuichen!
In dit verband zou ik onzen „Vroeden Vat-
deren" wel in overweging willen geven met
den bouw van een nieuwe H, B.-S. nog even
te wachten, aangezien het zeer wel mogebjk
is, dat door verhooging van het schoolgeld*
meerdere plaatsen zullen vrij komen, of ixk
de toekomst niet zullen worden bezet. D©
heer O. beeft zulk een waar woord gezegd f
„Vele ouders bekrimpen zicib, om toch voor
al hun kinderen een (te) goede opvoeding
te geven V* En in Leiden gaat deze buiten
sporigheid grootend eels nog wel ten ko*t©
van de gemeenschap.
Resumeerende, geloof ik, dat een flinke
▼erhooging van schoolgeld voor leerlinge*
van „buiten af" voor de H. B.-S. ook voorn
de 1ste en 2de klasse scholen, en een matige
verhooging voor Leidenaars, steun zal bren
gen aan onze berooide gemeente-financiên*,
en de bouw van een nieuwe H. B.-S. van d»
Agenda voor onze a.s. Raadsvergadering
kan worden afgevoerd.
Met beleefden dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
Een leidach belastingbetaler in verdrukking*
LISSE. Geboren: Cornelis Johannes, Z. van
L. Sohoorl en EL Lemmers. Gijsberta Catharina,
D. van NL van der Vlugt en C. C. Prins.Wilhel-
mina Maria, D. van A. L. van Zonneveld en HvO.
Sohoone. Rntgerus Gerardus Joannes, Z. van Th.
F. van Rijn en C Th. EInyg. Gerardus Hendrikwi»
Z. van J. Wassenaar en A v. d.Lubbe. Cornells.
Z. van P. B. Stokhof en J.F. Bootsma. Johannes,
Z. van J. Quartel. en M. de Geus.
Overleden: Martinas Alphonsus Langelaft*
8 m. Theodoras Johannes Wassenaar j.