Burgerl. Stand van Leiden.
Agenda van de week:
Marktberichten.
Kerkelijke Berichten.
Aeademienieuws.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Ingezonden.
Uit de Reehtzaal.
i weede Kamer.
déering dieze .genieten, belooft, heel wat du-
render te 'iijri..(ran,rde modieuze vergeniali-
*eering waarmee men een tijd lang een man
gelijk Couperus vereerde."
Wilhelm R a a b e.
Reuter seint uit Bronswijk d.d. 15 No
vember:
„De novellist Wilhelm Raabe is heden
avond overleden."
Wilhelm Raabe werd 8 September 1831 te
Eschershausen in het hertogdom Bronswijk
geboren. Hij studeerde te Belijn phüosophie
wijdde zich onmiddellijk na afloop van zijn
studie aan de letterkunde, waarin hij debu
teerde mét. de idylle „Die Chronik der
SperlingsgasBe" en de vertellingen „Halb
Mahr, halb Mehr," daarbij in den aaiuang
schrijvend ónder den schuilnaam Jaoob
Corvinus.
Zijn frissche humor en andere kenmer
kende hoedanigheden komen in vele zijner
werken uit. Sedert 1870 woonde Raabe te
Bronswijk. Op zijn 70sten geboortedag
werd bem door de plvlosophische faculteit
te Göttingen het eere-doctoraat verleend.
Portret van H. M. de Koningin.
Het portret van H. M. de Koningin, go-
sckild'Crd door mevr. Thérèse van Duyl
Schwartz?, zal" to Amsterdam worden ten
toongesteld in de zalen van 't genootschap
„Arti et Amicitiae," Rokin, lieden cn met*-
gen, Donderdag. Het stuk moet DondmJag-
nvond 'worden Verzonden naaT het kasteel
Blankenburg (Harz), waar het aan den groot
hertog-regent van Bronswijk, namens H. M.
door zijn broeder, Z. K. H.' Prins Hen
drik, zal werden overgedragen.
T o 1 s t o
Over graaf "Tolstoi's wereldverzaking
gaan de couranten haar kolommen vullen.
Het is te voorzien dat Tplstoï's naam in de
couranten vooreerst niet zal zijn verdwe
nen. Want men vindt dit eind© onbegrijpe
lijk. Toch is zijn daad zóó eenvoudig voor
wio zijn werken begrijpen en aan zijn ab-
60lute oprechtheid gelooven.
Hen helder geschreven betoog in „De
Telegraaf" van de hand des keeren J. C.
van der Veei1 is wel gerehikt om hen to
overtuigen, en te onderrichten voor wie
Tolstoi's leven en opvattingen nog duister
heid zijn.
Het dragen van een boerenkiel, het maai
en van gras met de landlieden, het gebrui
ken van eenvoudige maaltijden waren
slechts kler.ne concessies, zoolang hij bleef
leven in een welgest'Jden familiekring en
een behaaglijke woning. De verwijten, die
hem deswege meermalen zijn gemaakt, wa
ren uitermate wreed en sneden hem door
do ziel. Zij verhoogden zijn moreel lijden.
En telkenmale, dat lij zijn naam in een of
andere courant las, zeide hij tot z'chzelf:
„Deo Nikolajewietsj, gij zijt op den ver
keerden weg. Een waar christen mag de op
merkzaamheid van de wereld niet trokken.''
Tlions, 28 Augustus hl. 82 jaren oud ge
worden, heeft hij zijn lang gekoesterd voor
nemen uitgevoerd Hij verliet zijn familie
en trok zich totaal uit do wereld terug.
Hij heeft nu wellicht eindelijk den vrede
voor zijn gevoelig en zacht gemoed gevon
den, door de wereld tc verzaken en te ont
vluchten. En het is voor hem lang genoeg
dag geweest, om hem nu volmaakt rusrig
in do schemering van zijn veelbewogen en
werkzaam leven te laten."
„Ongeveer twintig jaren na zijn huwelijk
kwam het keerpunt in zijn leven. Zij roem
en zijn bezittingen hinderden hem. Wanneer
hij een arm en hongerig mensoh ontmoet
te, zeide hij tot zichzelf: „Leo Nikolaje-
wietsj, die man is asm omdat gij rijk zijt."
Hij probeerde de armen te helpen, met
grond of geld. Doch ook dat gaf hem
'geen bevrediging voor zijn immer onrust'g
gemoed.
De tegenstrijdigheid tusschen zijn leven
en zijn opvattingen liet hem geen oogenblik
met rust en vergalde zijn bestaan. Zijn
vrouw deelde dro bezwaren niet. „Leo Ni-
kolajewielsj," zeidp zij, „gij doet wat gij
kunt en meer kan van oen mensch niet ge
vergd worden. Doch voor dien verstandi-
gen raad was hij niet vatbaar. Het kwelde
zijn edele ziel, armoede om zioh heen te
zien, terwijl er voor zijn bestaan was ge
zorgd Hij sprak daarover menigmaal in
zijn familiekring. Maar meestal stortte hij
zijn gemoed uit tegenover zijn geestver
wanten, die hem kwamen bezoeken en nim
mer nalieten, zijn gemoedsonvust aan be
wakkeren. Wat de V.eve gravin jarenlang
met hem heeft doorgestaan, is niet te be
schrijven. Doch zij was heldhaftiger dan
hij, verzweeg haar eigen moreel lijden, ver
droeg zijn mistroostige vlagen, beurde hem
immer weer op, zorgde tot in de kleïnstë
dingen voor den man, d'cn zij aanbad.
Dat graaf Tolstoï zich moeilijk van haar
heeft kunnen losrukken, weten allen, die
min of meer intiem tot hem in betrekking
stonden. Het blijkt ook uit zijn geheimzin
nig heengaan. Hij liet haar daar niets van
merken. Toen hij Donderdag was vertrok
ken, vond zij op zijn eenvoudige schrijfta
fel een briefje voor haar, waarin hij ver
klaarde, niet langer in een omgeving van
weelde te kunnen leven, maar, als vele an
dere oude mannen, z:ch uit de wereld terug
te trekken. Hij smeekte haar, zijn verblijf
plaats niet op te sporen. En, mocht zij
die vinden, hem niet op te zoeken, feu
slotte vroeg hij baar vergiffenis voor de
smart-, haar door zijn heengaan veroor
zaakt.
Thans seint Reuter uit Toela, dat de echt
genoot© van Tolstoï met haar zonen naar
Astapowo zijn afgereisd.
Wij ontvingen heden ier recensie:
De Methode R* Bos voor Aardrijkskunde.
De Methode Boosman en Bos voor reke
nen.
De Methode Bouwmeester en Berendsen
voor het aanvank. Spreek- en Leeronder-
wijs. Uitg. iF. Noordhoff, Groningen.
Louis Raemaekers: „Guitenstreken van
Pim, Piet en Puckie." Uitg. Hollandia
Drukkerij, Baarn.
Post-, Telegraaf- en Telefoongids, Novem
ber 1910. Uitg. Mart. Nijhoff, 's Hage.
Bern. Verhoef „Schoolmannen."
Is. Querido: „Van den Akker. Uig. Schel-
tens en Giltay, Amsterdam.
G. Mannkury: „Aanteekeningen over het
dubbel boekhouden."
Dr. G. C. A. Valewinh„Populaire kome-
tografie."
Jonker H. A. Rappard: „Goede Manie
ren."
W. Bölsohe: „Kijkjes in het heelal." Uitg.
'F. Visser Azn., Haarlem.
W. H. Cool: „De Vliegmachine." Uitg
J. G. Broese, Utrecht.
Joannette Tneraille: „De Baronieclub"
May Baldwin: VictoriaschooT'Na-
vanchus: „Als de Gsoote Oorlog komt";
„De Mooiste Verhalen, No. 58", 3 dee-
len -van de 60 cents novellen-serie, enz.
R. Jackberns: „De Jongen van den Witten
Auto."
Alle -uitgaven van II. J. van de Garde
Co., te ZalbBommel.
GEBOREN: Coruelri, D. van W. Ie Maitr» on C.
M. Fucbs. Wilhelmina, D. van F. Kerwerda en
F. van Lrarboven. Maria, 1>. van W. F. Marjjn
en J. v.»n Kos9«. Jicoba, D. van J. van der /-ftr.üeu
en C. J. Wendel. SibilU birkj®, D. van H. C.
Koenro en J. Simons. Cornelia, Z. van G. '.VilJeTna
en J. Blausjaar Pieter Johannes Jr.cobu9 Cor
nelia, Z. van N. Zaalberg en P. van den Bos.
Thomas Adrunus Martinus, Z. van A. H. Gjjbsls
•n J. II. Mazel. Maria, D. van P. Huisman en S.
M. Nieuwenburg. Gerorda Alida Petronella, I).
van A. van Veen en P. J. Verboog. Willem, Z.
van B. Ve'thayzen en G. Koppeschaar. Marga-
rcha Johanna, D. van J Struykenkamp en C. M. J.
Sebilp. Aletta Margaretha,l). vao G. Duin en A.
M. Loggen. Maartie, D. van H Schinkel en G.
Smieis. ^eertruida Petronella. D. van N.Kweslro
en G. Baxhoven. Johannes Petrus; Z. vanC. J.
Beukering en H. C. van Oerle. Johannes Petrus,
Z. van J. Vos en J. C. Riphagen. Johannes
Antoniu», Z. van L, Menken en A Blomroe9tein.
Anlonia Maria, D. van J. van der Stok en J. C.
Lommelaara. Geeske, D. van J. Zwiers en H.
de Vrooms. Paulns, Z. van P. Pikaar en M.
Pauw. Maiia Johanna, D. van A. van Gent en
J. Ab3poel. Mat ia, L). van A. Gens en C. Hol.
Pieter, Z. van E. M. Fallaux en L. Rommel.
Sopbi* Wilhelmina, D. vau A. ^traver en S. W.
van H^usden.
GEHUWD; W. F. Wijnnobel im. en W. Stal
jd. L. Questroo jm. en S. J. Ligtvott jd.
H. van Weeren jm. J. Koolmoes jd. M. J.
van Peyeren Berden eo Henegouwen )in. en w.
C. Rosier jd. P, Zwetsloot jm. en J.C. Bavelaur
jd. L. Beekmm jm. en M P. RutjersjJ.H.
van Wezel im. en C. Viele jd.
OVERLEDEN: Piekaar geb. Arkeveld W. 82
j. C. van Kes I). 2 j. A. J. Genke D. 74 j.
fl. von der Putten geb. Fasseur V. 73 j. M.
de Vroorae W. 60 j. J. Christtaanse W. 80 i.
J- I. de Uruyn geb v. d. Bosch V. 6i j. A. P.
Hoos geb. Verkiel D. levenl. P. Nienwenhaizeu
Z. 6 ra. Z. Niehofc Z. 22 ra.
ALICE.MA.DE. Bevallen: G Klink geb
Hoogenboom D. P. v. d. Broek geb Den Haan D.
Overleden: P. v. Zejjl, ochtg. van C. vao der
Veer, 77 j. A. M. van Kijo 1). 6 m.
Gehuwd: M. v. Rijn, w*dr. van M. G. v.
Staveren, .38 j., en M. v. Hameren wed. van P.
de Joog, 33 j. Jac. Termeulon jm. 25 j. en M.
Kennis )d. 20 j.
HAARLEMMERMEER. Ondertrouwd: L-
van dei Oord en C. van der Kwast.
Getrouwd: S. Dolieslager en E. M. Jansen.
P L. A L. Hofman9 en a. *an Leyen.
Bevallen: W. Hop g«b. Van Engelen
burg H. Buis geb. Van Duren D.
Overleden: P. C. Siebeling 9 m. W. L.
van Emmerik 75 i.
Woensdag;:
Stads zaal. lste Bjjeonk. Commissie Volksbjjeen.
komsten. Coacett 4de Regim. Infanterie. 8 uur,
Bioscope Theater. 8 n u r.
Sassenheim. flfttd „Het Bruine Paard", Voor
dracht koken öb gas door Mej. .J. Oppenheimer
(Amsterdam). 8 aur.
Noordwijk-Binoeo. Ned.-Herv. Kerk. Nederl.
longel-Verbond, afd. ,0. R is Chr." Spreker Dg.
N. v. Schouwenburg (Amsterdam). 7 uur.
JDonderdag:
Vergulden Turk. Vergad H.H. Mineraalwater-
fabnkanten en Bierhandelaren. Spreker de heer
B. de Vries (Den Haag). 8 uur.
Stadsgehoorzaal. Bioscoopvoorstelling Alberts
Frères. 8 uur.
Graanbenrs. Publieke Vergadering afd. Leiden
der Chr. Hut Unie. Spi eker Mr. Dr. J. Ankerman.
6 uur.
Ka'-wijk a/Zee. Vergaderlokaal Stengelinstraat 1,
Bijbellezing. 8 a u r.
Vrijdag:
Gebouw Pniël. Lezing Ds. T. Doevendms
(Amsterdam). 8 u n r.
Stadsgehoorzaal. Bioscoopvoorstelling Alberts
Frères. 8 uur.
Zaterdag;:
Stadsgehoorzaal. Biosooop-veorstelling Alberts
Frères 8 uur. ('s M i d d. 2 qui).
Leid8obe Schouwburg. De drie Kaboutertjes".
Uitvoering Muziekschool. Loidscbe Maatschappij
v. Toonkunst. Half acht
Foyer Stadszaal. Uitvoering Leidsche Tooneol-
vereeniging .Vondel". H al fa oh t.
Rolschaatsenbasn Gebr. Straatsburg. 2 -5 u u r.
Graanbeurs. Uitvoering L. W.-V. .Trap lustig
voort". 8 u u r.
Bioscope-Theater. 2 en 8 nor.
Zondag;:
Stadsgehoorzaal. Bioscoop-voorstelling Alberts
Frères. 8 uur.
Bioscope-Tbea'er. 3 uur.
't Poitboff. Concert K.-K.
Dagelijks
Leidacbe Kunstvereenigiog. Tentoonstelling wer
ken Martiu Monnickendam.
Leidsch Volkshuis. Tentoonstelling schilderijen
en teekeningen Vincent v. Gogh. 10—10 uur.
Telegrafisch weerbericht,
naar waarnemingen in den morgen van 16 Nov.
Medegedeeld door bet Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bilt.
Hoogste barometerstand 765.0 te Horta;
laagste 736.1 te Dunrosness.
Verwachting tot den avond van 17 Nov.
Matige tot kraehtigen, iater afne-
menden noordweetelijken tot westelijken
wind. Zwaarbewolkte lucht. Atmvankelijk
nog buiig weer. Dezelfde temperatuur.
lijst vao eRbestelbare brieven en brlclkasrtBn
van lxitr vsrzonden gedurende de eerste helft
der maon^ November.
Binnenland. Brieven Firma Kloris
sen, Amsterdam; mr. R. v. d. Mey, Arn
hem; Jac. Westland, Goudswaard mej;
Kraal, Helder; mevr. Bolderman, Leiden;
mej. Muller, Rotterdam; frau). Frnt'hcnne,
Sohevemngen; J. Gerritsen, Utrecht; mej.
v. d. Lubbe, Vreeswijk; O. Verbeeken, Zee
land; mevr. v. Oorde, Zeist-; wed. J. Riet
veld— Scheffer; Zwolle; mej. J. BlanBjaar,
Leiden.
Briefkaarten: J. F. v. d. Berg, mevr. De
Haas, 's-Gravenhage; Den Duik, Katwijk-
aan-Zee; mijnheer en mej. W v. Houten,
Nijmegen; mej. L. Schlegel, Overveen;
fam. Kalber, Rotterdam; v. Sch'aik,
Utrecht; J. v. d. Kint, niet vermeld.
Buitenland. Brieven: Miss M. Dod-
well hingsford, Martigny; heer en mevr.
Thomas, Tjilatjap; C. Denzei Jr., Wit-
wano.
Uit Nederl. Oost-Indië: H. F. Roll, Carel
Krol, Leiden.
Nota. Aan de afzenders wordt aanbevolen
bun naam er, adres op de stukken te ver
melden, opdat deze bij onbcstelbaarheid
aan hen kunnen teruggegeven worden.
Wassenaar. Veiling van'IS Nov. Andijvie
per 100 O.'iO a f 0 60. Krotou pyr HL f 1.20 a f 1.60.
Savuyekool per 100 14 a '5. Koode kool per 100
f 4 a Groene kool por lOO/O-bOa O.Spruit-
kool per ben O.óU. Eieren pei, 100 f 3 a 8.15.
Formerend, 15 No i Heden wa>en aangevocd
97 »tap®!s kleine kaos, bootste prys f 31.50, 6
stapels middolbare ^36.
Snrekf 15 Nov. Boter. Aanvoer 2/4 en /8 v
Prys lo keur f 5J|. Bij de vereeniging: le kour
/SOi. KabrUk aanvoeren - /3 en 25 6 y„ 51. No-
teermg van de commissi* der vereenig ng voor
boter- en kaashandelaren io Frivsl »nd ie soort f 50
Huzcrswuudo, 15 No Veiling V. P. N. L'e
eieren zijn gestempeld V. P. N. Kiperaren 8 70 a
f9 per 100; winterbfrgamotten 4.96 per HL;
Jodenperen f 5.U2 p*r 11.L.; zure bellefleuren f 0.64
per mand e; zoete csmpa^nns f 0.64 ptrmandje;
kieiperen /"SBO a f 4.Ö0 per U.L.
Arnhem, 15 Nov. Boter- Aangevoerd 8925 KG.
Prijzen t'1.33 a f 1.27.
Gorkuui, 15 Nov. Oj de beden gehouden St.-
Maarten8cbo Beestenmarkt waren 5324 stuk6
aangevoerd. Meo besteedde oorZware kalfvoeieir
f ^30—280, melkkoeien 160—230, kalfvaerzen
f 170250, guiste vaarzen f 100140, 24-jarigo
os9en f 160 240, Ij-jarige idem 90—150, pinken
90—140, gr-skalverou ƒ40 95, nuchtere idem
ƒ15—20. Do handel was celrukt.
Amsterdam, 16 Nov. Ter veemarkt waren bsd*n
aangevoerd lol vette Kalveren lste kw. ƒ0.95
a ƒ1.2da kw. f 0.90, 3de kw. /Ü.80 per K.G.,
Graskai a 29 Nucbtsro Kalveren
12 a 17, 4 ^chanen a 1 per stuk; Lam,
a f1480 vette Varkens. Hollandsshe lite
anal. 52 a 53 e,, id. 2de ou 3Je quH. 50 a 51 c.,
Overz. en Geid. lste qual. 52 53 c., ld. 2d«
eo 8 <iuol. 50 h 51 c. ner KG.
Londen, 14 Nov. .Wol De lijst v.m aanvoeren
voor de zesde kolo iale v ol veiling, we;d heden
gesloten. De veiling begint 2' Nov.
Aarlanderveen. Néd.-Horv. Gcm.
Donderdagavond te halfzeven, ds. G. van
Dorssen, van Zevenhoven.
Geref. Kerk. Donderdagavond te halfze
ven ds. T. Zantinge, van Oapelle.
Chr.-Geref. Kerk. Donderdagmorgen te
tien u. en 's avonds te halfzeven, ds. J. Jüji
sen, van Delft. Dank uur voor het gewas.
Katwijk aan dcnRijn. Ned.-Herv.
Gem. Donderdagavond t-e halfzeven: de
heer A. van Os, zendeling onder Israel; col
lecte voor de Zending onder dc Joden.
L e i d e tl Aan de universiteit, alhier is
geslaagd v-oor het candidaats-examen in de
theologie lste ged., de heer F. Meijer.
Amsterdam. Prof. G. A. vüd Hamel
zal Zaterdag a.s.a des nam. te halfvier in
de aula der universiteit te Amsterdam oi>
verzoek van oud-leerlingen en leerlingen
een openbaar afscheidscollege geven, waar
na hem zijn door Josef Israels geschilderd
portret zal worden aangeboden.
Stadstimmerwerf, telephoon Na 127.
Geopend van 912 uren des morgens en van
2—6 uren des middags.
Aanvragen van werkzoekenden.
1 jongste kantoorbediende, 6 timnverlio-
iden, 1 opperman, 9 sdhildetrs, 2 aank. schil
ders, 1 wagenmaker, 1 metaal draai er-bank-
werker, 1 aank. bankwerker, 1 Vuurwer
ker, 1 loodgieter, 1 pliotograaf, 1 sóhoen-
mlaker, 1 banketbakker, 2 bakke-rs, 1 huis
knecht, 1 koetsier, 2 schippersknechten, 2
boomsnoeierB, 8 grondwerkers, 1 dekenwe
ver, 1 opposeer, 2 portiers, 8 loopknechten,
3 loopjongens, 20 losse wca'klieden, 1 ba
ker, 1 huishoudster, 1 vesrstelnaaisber, 5
■werksters.
SPORT.
Luchtscheepvaart.
Het was gisteren een belangrijke vlieg
dag te Ede. Wijnmalen deed eerst een
vlucht naar Amersfoort en terug in 35 min.
In. dien tusschentijd maakte Koolhoven een
korte vlucht boven het vliegterrein om het
nogmaals te herhalen na de terugkomst van
Wijnmalen. Dan neemt Wijnmalen zijn me
canicien mede de lucht in, terwijl tenslotte
Koolhoven den dag met een derde vlucht
besluit.
Legagneux heeft het voornemen den tocht
ParijsBrussel en terug voor de derde
maal te proheeren.
Volhslrijeenkomsteii.
Toen ik de advertentie las, dat weder
kaarten te verkrijgen waren voor bovenge
noemde bijeenkomsten, verheugde ik" mij,
eaj zeker meerderen met mij. Op den be
trokken dag, waarop kaarten te bekomen
waren, spoedde ik mij ter plaatse ,en ont
ving mijn volgnummer, zijnde 110, doch
daar ieder persoon slechts vier kaarten
kan krijgen, was mijn hoog nummer geen
bezwaar; maar hoe groot was mijn teleur
stelling toen reeds voor mijn nummer de
kaarten uitverkocht waren en een schare
menschen teleurgesteld huiswaarts moest
keeren, alhoewel voorzien zijnde van een
volgnummer.
Waarom deze meerdere volgnummers
uitgegeven, en hoe is het mogelijk dat geen
kaarten meer beschikbaar waren terwijl
de Gehoorzaal naar ik vermeen elfhonderd
personen kan bevatten terwijl ruim vier
honderd kaarten uitgereikt zijn?
Worden van te voren reeds kaarten aan
bevoorrechte personen gegeven of kan, b.v.
een fabrikant die, laat ons zeggen twee
honderd man aan 't werk heeft, tegelijk
een zelfde aantal kaarten nemen wat na
tuurlijk een grootc onbillijkheid zou zijn,
daar toch volgens de annonce slechts één
persoon vier kaarten kon krijgen. Mocht
zulks het geval zijn, laat dan die tweehon
derd'man zelf hun kaarten halen, waardoor
de kans voor een ander grooter wordt, of
gelijk staat.
Ik heb met het inzenden van dit stukje
gewacht, in de hoop dat nog kaarten ver
krijgbaar gesteld zouden worden, doch ook
hierin zag ik mij teleurgesteld. Gaarne ont
ving ik zoo een uwer lezers daartoe in
staat mocht zijn, eenige inlichtingen, en
hoop dat door dit stukje, zoo er een on
billijkheid bestaat, deze hersteld zal wór
den.
Bij voorbaat dankzeggend voor de ver
leende plaatsruimte,
Hoogachtend,
Een trouw bezoeker der Volksbyeenkomsten.
Hooggeachte Redacteur!
Hoewel het mijn- gewoonte niet is en ook
nimmer wocdon zal, om op dez-s wijze de
opname van kinderen in het kinderhuis
„Voordorp" ter algemeen e kennis te bren-
gen,'wil ik voor ditmaal van deze gewoonte
afwijken. Niet door toedoen van den vader,
die zooveel voor zijn kinderen deed, dat hij
hen eindelijk maar onverzorgd achterliet,
en ook niet door toedoen van den heer v.
D., die al zijn belangstelling vóór deze
kinderen toonde in de enorme daad van.
een ingezonden stuk in uw blad, doch enkel
en alleen door d© goede zorgen van den
secretaris van den Voogdijraad, „die niets
van zich hoorsn liet," zijn de bewuste kin
deren uit cLe Waanlstraat roods opgenomen
in „Voordorp."
D? bezorgde inzender zal het waarschijn
lijk den heer Mr. P. E. Briët niet al te
zeer ten kwade duiden dat ZEd., niete an
ders deed dan deze opname, zoo spoedig het
kon t? bewerken en cok niet dat ZEd.,
waarschijnlijk weinig lust gevoelde om van
al zijn© voorbereidende werkzaamheden in
het belang dier kindrveu gedaan, dc pu
blieke bewondering vooc zijn belangstelling
af te dwingen, door het plaatsen van een
ingezonden stuk.
Hoogacht ?iid,
dc Directeur van" ,;j'Voordorp",
KRAMER.
Leiderdorp, 16 November 1910.
De Papend rechtsche zaa k
voor het gerechtshof te Arnhem.
Zooals wij in ons vorig nummer reeds
meldden, zette de verdediger prof. mr.
Van Ilamcl gisteren zijn pleidooi voort. In
het vuur zijner verdediging scheurde hij
het rapport der deskundigen in tweeën,
ten bewijze welke waarde hij er aan hecht
te. De president vond hierin aanleiding om
hem tot matiging aan te sporen. Aan het
einde van zijn pleidooi zeide pleiter, dat
hij met vertrouwen de uitspraak van het
hof zal afwachten.
De zitting werd daarna om halfeen ge
schorst. De verdediger werd toen buiten
het palcis van justitie weer luide toege
juicht.
Om hal ft wee werd de zitting heropend.
Het woord was toen eerst aan liet O. M-
Yoor zijn repliek.
Spreker vindt liet eenvoudig te dwaas
te beweren, dat Garsthagen met zijn stuk,
dat heelemaal opgesteld was door Van Elk,
het algemeen belang zou hebben willen
dienen.
De verdediger,heeft vrijspraak verzocht
en heeft daarbij een beroep gedaan op art.
391 W. S„ waarin bepaald wordt, dat nie
mand kan veroordeeld worden, als de rech
ter niet overtuigd is, dat er een strafbaar
feit heeft plaats gehad.
Nu is duidelijk gebleken, dat materieel
vaststaat het feit, dat door Garsthagen het
stuk werkelijk in de „Dordr. Crt." geplaatst
is, nadat het hem is voorgelezen en nadat
hij zijn hand er onder gezet heeft.
De inhoud was smadend en beleedigend
voor de eer en den goeden naam der veld
wachters. Alzoo is het misdrijf, de smaad,
gebeurd. En nu komt liet maar aan op den
opzet of wel op het motief.
Spreker trad nu in een juridische be
schouwing over dit laatste en meent, dat er
nooit sprake zal kunnen zijn van vrijspraak.
Het hof zal uit twee dingen moeten kie
zen óf Garsthagen niet aansprakelijk stel
len, óf hem veroordeelen. Nu mag men
misschien hooren, dat men blij is gcw"cest
zoo'n uitweg te vinden. Daardoor mag het
hof zich evenwel niet laten weerhouden.
Bij een veroordeeling zou zeker de aller
geringste straf moeten opgelegd worden,
want spreker twijfelt er niet aan of het
hof zal aannemen, dat duidelijk uit alles
is gebleken, dat de auctor intellectualis
van de heele zaak is Jan van Elk.
Hierop volgdfe dc dupliek van den ver
dediger.
Kracht der overtuiging wenschtc pleiter
het hof toe. Hij wcnscht voorts, dat het
hof zich zal vrijhouden van invloeden, die
reeds werkten; wijst er op, dat door de
deskundigen met zekere bevangenheid is
opgetreden, dat men de psychologie der
Papend rechtsche strafzaak op een goud
schaal moet wegen.
En dan wenscht pi. het hof toe, <iat
het de scheiding, die deze zaak brengt tu*
schen volk en rechtspraak een schei-
ding, die nog niet is voltooid, maar die
dreigt zaL willen terughouden. Fl. hoopt,-
dat het hof zal hebben het gevoel, dat hier
groote belangen oi^het spel staan, en met
gerustheid legt hij de zaak neer in
handen van het hof. (Luid applaus op de
tribune; de president hamert.)
PresidentHeeft dc beklaagde neg i-et*
in het midden te brengen?
Garsthagen: „Ik zeg, dat de poLitie
valsch over me verklaard heeft, en-dat ik
dat stuk in dc krant heb geschreven om
in Nederland bekendste maken, wat voor
een politie we in Papendrecht hebben."
De president deelt mede, dat de uit
spraak wordt bepaald op Dinsdag 29 dezer,
des namiddags te 2. uur.
Buiten het paieis van justitie stond we
derom een talrijke mcnsclicnmenigte den
verdediger mr. Van Hamel op te wachten.
Toen deze verscheen, weerklonk er luicl
hoera-geroep en een man trad uit de volks
menigte naar voren om mr. Van Hamei
een Lauwerkrans aan te bieden, welke aan
vaard werd. Een andere man nam mr.
Van Hamel zijn koffertje uit de handen
om dat naar liet hotel te dragen.
R e v i s i e-a a n v r a a g.
Naar de „Dordtsche Ct." verneemt, is
de advocaat, die zich thans bezig houdt met
revisie-aanvraag van den Hoogen Raad
van het vonnis, ten laste van de veldwach
ters Eykelenboom cn Knoppers, mr. R. J.
de Visser, advocaat en procureur te Arn
hem.
Het blad herinnert, dat de Dordrecht-
sche Rechtbank op 21 September 1900 de
beide veldwachters wegens meineed ver
oordeelde elk tot twee jaar gevangenis
straf. De officier had vrijspraak gevraagd,
bij welk requisitoir dc advocaat van be
klaagden, mr. J. Salomonson, zich na een
uitvoerige pleitrede aansloot.
Het Gerechtshof te 's-Gravcnhage hand
haafde bij arrest van 3 Januari 1901 het
veroordeelend vonnis der Dordrechtsche
Rechtbank.
Mr. N. Ha huwen.
Men meldt ons uit Amsterdam: Heden
bereikte onze bekende stadgenoot mr. E.
N. Rahusen oud-lid der Eerste Kamer,
Provinciale Staten van Noord-Holland en
van den Raad van Amsterdam, den 80-ja
rigen leeftijd.
In al deze functies deed mr. Rahusen zich
als een ijverig verdienstelijk man kennen.
Ook bij de Nederlandsche Bank, waarvan
hij Koninklijk Commissaris was, en bij do
Nederlandsche Handel-Maatschappij heeft
men van zijn veelzijdige ondervinding voor
deel weten te trekken.
Tha/ns bekleedt hij nog verschillende be
langrijke functies o.a. als bestuurslid van
het Hospitaal-Kerkschip „De Hoop", van
„Het Buitenland" en van het College vanN
Zeevisscherijen.
Heden mocht de vriendelijke grijsaard
tal van blijken van. belangstelling ter gt>,
legenheid van zijn verjaardag ondervinden,
lïet Lenvènicmsche hoscSi-
De. „Vereeniging tot behoud van Natuur
monumenten in Nederland" deelt mede, dat
de leening tot instandhouding van het Leu-
venumsche Bosch volteekend is.
Het bosch is dus thans behouden en wordt
met 1 Januari a.s. eigendom der Vereeniging
Indische Begrooting.
Aan do orde is de behandeling van het
Amendement der Commissie van Rappor
teurs, strekkende onderafd 49 van Hoofd
stuk II te verminderen met f 13,800, (het
salaris van een tweeden advocaat-generaal)
De heer C o 1 ij n deelt mede, dat er in
de Commissie van Rapporteurs twee stroo
mingen waren; een die in het geheel geen
centrale leiding wil, en een andere, waar
toe spr. behoort, die alleen de drie nieuwe
inspecteurs wil doen vervallen, omdat zij
kon begrijpen, dat de tweede advooaat-ge-
neraal noodig was. Ook buiten de centrale
leiding. Na de mondelinge toelichting, gis
teren voor den Minister gegeven omtrent
den werkkring van den tweeden advocaat-
generaal cn waarbij stellig verband werd
gelegd tussohen den advocaat-generaal en
de centrale leiding, heeft ook spr. aet
amendement onderteekeDddaar er vrees
bestaat, dat nu een nader voorstel tot aan
stelling van inspecteurs niet zou kunnen
uitblijven.
De heer Boga ardt behoort tot die
leden der Commissie van Rapporteurs, die
gekant zijn tegen de geheele centrale lei
ding en daar behoort de tweede advocaat-
generaal bij. Spr. heeft echter geen bezwaar
tegen t-oevoeging aan den procureur-gene
raal van een administratief ambtenaar.
De heer Lohman is voor centralisatie
der politie, het is juist verkeerd, dat cen-
centraJisatie :n ons land niet bestaat.
Hij betwijfelt of de Kamer verstandig
doet van do?c plaats een zoo gewichtige
zaak af te wijzen, die door het bestuur in
Indiü noodig wordt geacht.
Dc Minister betoogt, dat de tweede
advocaat-generaal toch noodig is, ook zon
der centrale leiding voer de politie.
De heer C o 1 ij n zegt-, dat de Minister
we] heeft- aangetoond, dat dc advocaat-
generaal noodig is, doch nog niet, dat er
geen verband is tusschen dien funclionnari§
en de geschrapte inspecteurs.
De heer De Meester merkt op, dat
er door den Minister beslist verband is ge
legd tusschen den tweeden advocaat-gene
raal en de centrale leiding, en hij is nu
zoo maar niet ineens te overtuigen van het
tegendeel.
De heer Bogaardt is het met den
heer De Meester geheel eens. Als de oen-
t-raJe leiding is weggenomen, behoort ook
het hoofd er van te worden weggenomen.
De Minister verklaart nadrukkelijk,
dat er geen verband bestaat.
Het amendement wordt in stemming ge
