Ons gelxit*
Restaurants in China.
Een sterk rookend volk.
Over het toenemend bederf van het
denschelijk gebit deelde een deskundige het
volgende mede:
Naar aanleiding van een onderzoek op
de Volksscholen, waar ik in de gelegenheid
was een drie duizend kinderen in den mond
,te kijken, heb ik den indruk gekregen, dat
fceker 90 pCt. aan meerdere rottende tanden
en kiezen lijdende 'is.
Dit js een zeer ernstig verschijnsel en
ionder twijfel moeten deze tand- en kies-
ziekten als de meest verspreide volksziekte
worden aangemerkt.
Zeer ernstig bedreigt ze de gezondheid
to arbeidskracht van het volk.
Het groote gewicht hiervan is reeds her
haaldelijk betoogd en o. a. in Diiitschland
rijn reeds verscheidene schooiklinieken voor
tfandlijders opgericht; aldaar wordt koste
loos hulp verleend. Ook de ziekenfondsen
hebben maatregelen getroffen, om den leden
tandheelkundige hulp ie verschaffen. Ook
bij het leger wordt deze zaak terdege ter
hand genomen.
Dat hoofdzakelijk in de laatste tientallen
jaren vooral bij kinderen zulk een voort-
woekering der tand caries heeft plaats go-
had, wijst wel op een weekene consistentie
jder tanden' en kiezen. Hierdoor kan minder
Weerstand geboden, worden aan de rottings
bacteriën, 'die in de mondholte steeds aan
wezig zijn.
Het eimail van het mcnschelijk gebit is
tegenwoordig minder hard; voor de vroeger
geelachtig witte kleur is bij velen do blauw
achtige in da plaats getreden en de boor van
den tandmieeöter heeft geen moeite in de
broze substantie door te dringen. Onder in-
ylood der microben vormen zich uit de spijs-
testen zuren, die het tandglazuur- vernie*-
tagen. De verzorging der tanden was vroe
ger onder heit volk zeker niet beter dan
teigeinwoordig, een slechte verzorging kan
(dns moeilijk als oorzaak worden beschouwd.
Onze voorouders waren' ongelukkig als op
ÏO-jarigcn leeftijd de eerste kies rnocst wor
den getrokken; nu sukkelt bijna ieder kind
aan zijn' gebit en is het uitzondering als
,een kind van tien jaar een gaaf gobit heeft.
De oorzaak mOet dns wel gezocht wor-
Iden in de qualiteit van de tanden èn kiezen
'Zelve, do slechte verkalking dus, die wel
moet worden toegeschreven aan het minder
doelmatige voedsel en bovendien aan het on
voldoende kauwen'.
Reeds de zuigeling krijgt, door de toene
mende kunstmatige voeding, niet die grond
stoffen, die voor den opbouw van stevig been
en tandwieefsel [noodig zijn. Voor de moe
dermelk is geen enkel surrogaat, die deze!
vervangen; kan.
Een natuurlijke .voeding is een eerste ver-
eischte voor een goede ontwikkeling van het
beenstelsel en der tanden.
Bij kunstmatig gevoede kinderen vond de
'deskundige 25 pCt. moer zieke tanden en
Kiezen dan .bjj natuurlijk grootgebrachte.
Ook bonstömvang «en lichaamsgewicht wa
ren bij da en-sten aanzienlijk minder.
Vervolgens moet fret minder doelmatig toe
bereid voedsel jen het stijgende verbruik
van suiker als oorzaak van liet toenemend
bederf worden aangezien.
friet hoofdvoedsel voor de arbeidende
klasse bestaat hoofdzakelijk uit brood en
aardappelen.
Beide warden ondoelmatig toegediend, het
schillen en voel uitwasschen der aardappelen
ontdoet de vrucht "bijna geheel van do zou
ten; wil mten een aardappel zooveel moge
lijk van zijn ^nuttige bestanddealen laten
behouden, dan moet man de aardappelen in
de schil koken.
Ook de groenten worden door het vele
wasschen en uitkoken van haar baste zou
ten ontdaan.
Maar bovenal heeft de voeding geleden
dcor de verandering in de broodvoeding.
Het gebruik van wittebrood is, door die
kinderen vooral, ze-ar geliefd en heeft het
ongebuild©, grauwe brood bijna geheel ver
drongen.
Dat bruine brood bevat do zemelen, dat
zijn de vliesjes der tarwekorrels, die hoofd
zakelijk d,e zouten bevatten «en in meer dan
één opzicht voor de spijsvertering nuttig
zijn.
Het niet consumeeren dezer zo-utrijke
kleefstoflaag is een groote fout «en komt
ten nadeel© van de verbruikers. Het witte
brood, dat sjlechts het binnenste der kor
rels bevat, hoofdzakelijk b?staando uit zet
meel, moet voor d<3 bevolking; die voor het
grootste d-eel van brood leeft, als onvol
doende worden beschouwd. Het is althans
•een gelukkig verschijnsel, dat het kommies*-
brood der soldaten nog niet door mind-er-
Van.rdig brood is vervangen.
Dit bruine brood ward vroeger, als regel,
in de huishoudens gebakken en voor liet ge
mak voor eenige dagen, soms voor een
week te gelijk. Dit had nog het groots
voordooi, dat het gebit iets te doen kreeg;
voor het Ijnalan en voorbereiden van dat
oudbakken brood was duchtige arbeid van
kiezen en kaakspieren noodzakelijk. Hier;
door 'had een betere bloedcirculatie plaats,
wat wederom het gebit ten goede kwam,
en ook de [natuurlijke reiniging was -een
logisch gevolg.
Het is een lalig bekend feit, dat snoe
perij op het gebit een slechten invloed
heeft en de sterk toenemende fabri
catie van allerhande gekleurd snoepgoed,
chocolade, enz. heeft in meer-dan cén op
zicht schade aangericht.
De slechte werking moet verklaard wor
den uit de vorming van melkzuur, door
den invloed van fret speeksel op de suiker.
Dat melkzuur tast het glazuur aan cn
vooral chocolade en caramel, die lang aan
do tanden blijven vastkleven, moeten ais
zeer padeeljg beschouwd worden.
Het is dan' ook bekend, dat arbeidsterö
in suikerfabrieken, winkeljuffrouwen in
banketbakkerswinkels zeer veel tan dearies!
vertooncn. Ook hot drinken van water, dat
arm aan koolzure kalk is, wordt door som
mige autoriteiten als nadeelig voor do ont-
wikkoling van een goed gebit aangezien.
Een samenwerking dier verschillende oor
zaken' geeft dus do kalkonthouding.
Een voeding met bruin-, ongcbuild brood,
naast erwten en boon-en, die rijk aan kalk'
en stikstof zijn, zal teil slotte w-oder Oen
goeden invloed op ons lichaam uitoefenen.
Hard drinkwater to verschaffen is moei
lijker, aangezien de leidingen week water
leveren, en deze kunnen uit hygiënische!
overwegingen van anderen aard moeilijk af
geschaft worden. Nu evenwel op dit oogen-
blik de meeste gebitten in deerniswaardigen
toestand verkeeron «en een werkelijk van
huis uit krachtiger gebit eerst na verloop
van tijd weer kan ontstaan, kan niet ge
noeg worden gewezen op hot groote be
lang der tandneiniging, die helaas -bij het
volk nog zeer weinig ingang heeft gïvon-
den en bij de schoolgaande kindaron uit
de volksklasse in het geheel niet wordt
toegepast.
Men heeft zich dikwijls reeds bezigge
houden met de gewoonten en gebruiken der
Chineezen, het eigenaardige volk, dat al
tijd met de Europeanen in de contramine
is. Voor onze lezers is het wellicht interes
sant nu ook iets to vernemen ovar hun
restaurants «en keuken.
Restaurants vindt m«en in China bij dri-
zonden, naar ieders smaak en beurs; res
taurants in do vrije lucht, ambulante res
taurants, inrichtingen op schepen, enz.,
enz. Sommigen zijn erg primitief cn bestaan
enkel uit een kooi van bamboe, zóó licht,
dat jle eigen aai- zyn heele lokaal op den
rug kan dragen; terwijl hij door het venster
zijn sausen en gerechten aanprijst.
De restaurants voor de rijke lui zijn com
fortabel ingericht. JUen vindt er zalen en
aparte vertrekken, met uitzicht op heer
lijke tuinien. Dezo lokalen zijn versierd met
kostbare bronsstukken, schoon beschilderd
porselein en speeltafels.
Hebt ge veel geld? Des te beter, want in
China kost een fijn diner f 150 tot f 1500.
Een geliefkoosd gerecht is het „gebak
ken ijs" (f 15 a f 20 per brok).
Ziehier het recept: Leg op een zeef, ge
vormd door heel dunne bamboelatjes, eenige
stukken ijs, uoop deze zeef in een bad,
bestaande uit meel, eieren, suiker en spet'
cerijen. "Werp nu de ijsbrokken leven in een,
ketel kokend vet! En ge hebt de Chineesche'
beignets.
Men heeft over de Chineesche keuken:
dikwijls gelachen, maar toch is ze z&4
slecht niet als Imen denkt.
Het voedsel van een arme familie be-,
staat uit sterk gekruide rijst en soep'; som-,
tijcis een stukje varkensvleesch, groenten^
en maccaroni. De rijke gebruikt oesters,
kreeften, varkensvleesch, visch, gevogelte!
en groenten. Katten-, honden-, rathsm
vleesch, ja zelfs spinnen vindt men een
delicatesse.
Iedere goede maaltijd begint met het
dessert. Een feestdiner bestaat gewoonlijk
uit 70 a 80 schotels. Soep eet men hefj
laatste, meestal tien soorten.
Gedurende hit diner drinkt men warma}
thee; de wijn verschijnt alleen bij de heel
deftige lui op tafel.
"Wilt ge een blik werpen in een groot}
Chineesch restaurant? Bezoek dan te Pe*
king den „Tempel van het Geluk." Op
den drempel wordt ge ontvangen door de
kellners, die u heel beleefd verzoeken naaij
binnen to gaan.
Koks en kellners dragen dezelfde klee-,
ding. Naakt tot aan hun middel, het servetj
onder den arm.
Om in de «eetzaal of in de particulier©
kabinetjes te komen, moet men door dej
keuken gaan. Dat is e-in uitstekende ge-j
dacht o van de Chineezen, die de voorkeur
verdient boven het bij ons gebruikelijk^
.vestigen der keukens in de sousteirains. j
In China bezoekt men een restaurant, wan*
Heer men zich eerst in de keuken overtuig^
heeft, hoe alles w-ördt klaar gemaakt.
We zi-cn nu wat in den „Tempel van lieij
Geluk" wordt bereid. Zwaluwnestjes, een«j
den, ganzen, lever van gevogelte, vischi
garnalen, alles hangt aan braadspitten
ligt in de pannen, die op de groote fornri-j
zen staan. Wij gaan nu naar de eïtzaal^
waar wij honderden langstaarten vinden.i
Weldra worden wij overstelpt dooT vragen^
„Hoe is uw «edele naam? Uw schoon^
bijnaam? Uw dierbare ouderdom? Uw d-efi
tig beroep?"
Het antwoord hierop moet in dezen giees|
zijn:
„Mijn ordinaire naam is...; mijn leelijké
voornaam .w mijn vervelende ouderdom.j
mijn laag beroep
Wat do kinderen betreft is het gebruikt
lijk het getal als volgt aan te duiden:
„Ik heb zóóveel jongs honden.
Op tafel, waaraan acht' personen zitteni
negen is een ongeluksgetal vindt men
thee, noten, suiker, pralines, pitten vaij
watermeloenen, in stukken gesneden pcf
ren, enz. Dat dient tot tijdverdrijf.
Daar het erg warm is, maken wij het oip|
gemakkelijk. De Chineezen hebben als en*
kei klcedingstuk «sen lang hemd aan .vajJ
dunne koordjes, dus erg luchtig.
Na de thee volgen de warme spijzen: ge
zouten visch, gezouten amandelen, gejj
droogde druiven, krabben en brandeiwijn^
ingelegde eieren, enz., alles zoo warm mol
gelijk opgediend. Nu beginnen wij aan he^
eigenlijke diner. Wij eten met stokjes. Geeij
tafellakens of servetten, maar kleine vier
kante stukjes papier liggen voor- ons.
Daai* verschijnt de chef, die ons vraag*t,
wat we het liefst eten. Als wij genoodigd
zijn, vertelt dezo gedienstige man ons wat
ieder gerecht kost, rit angst, dut we hom]
er anders naai* zullen vragen. Na tien mi
nuten brengt men den eersten schotel,
waarvan men zich zooveel bedient als men
wil. Aan do and-ere lui behoeft men zich
niet te storen.
Te Peking worden het meest gevraagd:
zwaluwnestjes met gekookte eieren, krab-
benpooten als ragout, oogen en darmen
van schapen met knoflook; verder gebra
den vleesch en gevogelte. Als salade: bam-
boe in gelei en geconiijt© waterlelies.
Men eet zoo snel mogelijk, rookt zijn pijp,
als men er trek in hoeft, en maakt zoo nv
en dan een wandeling door de zaal. De
opiumschuivers gaan midden in het lokaal
op den grond liggen. Poor afwisseling tra
den acrobaten en specialiteiten op. Als
laatste gerecht gebruiken wij een afkook
sel yafi rijst.
I
Bij het verlaten van de zaal biedt de pic
colo ons een handdoek aan, in kokend water
gedoopt, om ons verhit gelaat af te was-
jchen. In een ander vertrek vinden we een
cafel met h',eerlijke vruchten' in ijs en .-
Kokende thee. Nog ©yen geproefd en dan
op den wandel.
Niet rookenEen Spanjaard leven, zij
het ook maar enkele uren, zonder tabak,
lat gaat niet!
In Spanje rookt iedereen, van een niet
juist vast te stellen minimum leeftijd af
[stum'perds, die ternauwernood loopen kun
nen, ziet men sigaretten bewerken) tot aan
den dood, van 's morgens tot 's avonds,
en overal. Kom je in een museum, dan werp
je je sigaret weg als je* de mooie bordjes
„Se prohibe fumar" ziet hangen. Doch de
zaalwachters zelf smoken als schoorsteenen
kellners zelfs in vrij Euro-peesch gehoudon
hotïls of restaurants rooken, terwijl ze je
bedienen; do kapper, dio je scheert, laat
ie zoo nu en dan oens met ingezeept ge
zicht wachten, om eenpaar haaltjes aan
zijn sigaret t-o doen; in de theaters rookt
het geheele orkest, zie je de blaas-instru-
menten benauwd kijken of het nog lang
moet duren voor zo weer eens even wat
rieotino naar binnen kunnen halen. Bij het
dansen rooken de hoeren stevig door, wolkjes
over Üjo schouders van de dames werpend.
Een werkman kan uren in «sen brandende
zon werken zonder eten of drinken, doch
zonder tabak houdt hij het niet uit.
In een der provinciehoofdsteden van Asiu-
rië dineerden wij eens mot een blijkbaar erg
rookerig aangelegde familie. Aan tafel rookte
niet slechts mijnheer met zijn twee zcons,
waarvan de benjamin 6 jaar was, doch ook
zijn schoonmama, zijn vrouw en drie doch
ters, waar-van de jongste juist liaar tienden
verj aardag vierde
Tabak is voor den Spanjaard allesgenot
middel «en medicijn, als bij ons do jenever.
$aat het hem' voor den wind, dan rookt
tiij rit vreugde; ondervindt hij tegenslag,
tan zoekb hij troost bij zijn sigaret, llij
rookt vóór het «eten als aperitief, gedu
rende het eten om den viczen smaak van
de afschuwelijke Spaanscke keuken te ver,-
djijveai «en na afloop als „poes"; als hij liet
koud heeft om zich tc verwarmen, in do
uitte om zich te verfrisschen, tegen hoofd,-
of maagpijn, en tegen wat al riet niceij
kwalen
Met da sigaret in den mond, lucifers en
ean pakje tabak onder het bereik van zijn
handen, gaat hij naar bad, slaapt, met d«a
sigaret aan zijn lip gekleefd, in, om, als
hij wakker wordt, naar de lucifers t«e grij
pen en wear oen paar haaltjes te doen!
Een Spaansch bedelaar, zoowel man als
vrouw, vraagt eerst tabak, in de tweode
olaats geld om ©ten to koopen; is een voor
bijganger aan het eind-o van zijn sigaret
gekomen, dan volgen zij hem om het weg
geworpen eindje op te rapen. Op het platte
land, als een vreemdeling een dorp 'nadert,
Wordt hij omringd door heel de jeugd van
het dorp, die om hom heen danst en, met
de vrijheid, don Spaanschen bedelaartjes
eigen, aan Zijn jas trekt, allemaal tabak
bedelend voor Vaders cn groote broers. Heb
ben zij "een paar sigaretten los gekregen,
dan wordt 'een lucifer gebedeld en staan do
gelukkigen te "midden van ©en kring jor
loersche vrienden en vriendinnetjes de tabak
„voor pa" op t© ï-poken.
Voedingswaarde
van broodkorst.
De bekende scheikundige I. A. Barral,
te Parijs, aarzelt niet, volgens de „Bakkers-
Ct.", op grond zijner proefnemingen, wat
de voedingswaarde betreft, de voorkeur aan
de frorst toe te kennen.
Niet dat d© werkelijke gesteldheid van
do korst met die van het kruim wezenlijk
verschilt, doch d© hooge temperatuur, waar
aan deze blootstaat, heeft daaraan een groot
deel van het water onttrokken, dat het kruim
geheel ©n opnoodig bevat. Tegelijkertijd
werd het zetmeel in dextrine omgezet «<en
in suiker.
Overigens zou, bij alle gelijkheid van:
korst en kruim, do eerste steeds gemakke
lijker verteerbaar zijn, wat voldoend© isf
om do korst als m«cer volkomen voedings
middel te beschouwen, daar, zooals bekend
is, slechts die yoedingsmiddclen h«ot best
bekomen, die verteerd, d.w.z. op de meest
volkomen wijze geassimileerd worden.
't Is bij deze gelegenheid niet te onpas,
dat wij er aan herinneren, hoe het brood
een bijna volmaakt voedingsmiddel is; alleen
het vet ontbreekt er aan', 't Is daarom!
niet voldoende, zich te verzekeren van zijn
dagelijksch brood, men moet ook wat bofer
en spek pemlen, om het or op te kunnen
leggen.
PASJUFFHOÜWEN.
Op een zoinnigen namiddag in dit voor-
j'aar, toen de voornamo Londensche dames
zich in Hydepavk vertraden» reed op een
dor wandelwegen een rijtuig en hield stil
bij een buiging van den weg. Er stapte een
jongedame uit, wier gelaat, houding cn;
kleeding algemeen opzien wekten. Zij liep
met bevalligen trod den weg op en bleef
vervolgens staan op een plek, waar zij go-
durend© de volgende minuten allen voorbij
gangers moest opvallen. Daarna wandelde
zij weer een eind vorder en bleef andermaal
vijf minuten voor een standbeeld staan, zoo
dat men den onberispelijken snit van haar
japon en de smaakvolle garneering van haa.r
hoed op zijn gemak bewonderen kon.
Weinige dagen later verschenen in het
Hydepark verscheidene dames, die voor
het mcerendeel niet zoo heel jong m«cer
schenen te zijn, maar zij waren allen on
geveer of precies zoo gekleed als de jonge
dame, die vroeger alleen den drukst be
ga non weg van Hydepark bad bewandeld.
Deze jongedame was een zoogenaamde
„•pasjuffrouw." De damas, die men later,
zag, waren voornam^ modedames, die langs
allerlei omwegen het magazijn te weten ge
komen waren, waaruit de japon, die in
Hydepark zulk «een diepon indruk op haar
gemaakt had, afkomstig was.
De „pasjuffrouw" in dezen vorm' is «een
nieuwe verschijning te Londen. Nog w-ei-
nige jaren geloden was zij ook in de grootste
mode-oentra lang niet zoo bekend als
tegenwoordig, nu haar Panjsche vaknaam
„mannequin" in alle beschaafde talen schijnt
te zijn overgenomen.
Een Londensche mannequin heeft iemand
haar loopbaan verteld. De jongedame is de
dochter van een pachter op het platteland
en gaat in haar mannequin-plichten met
geestdrift op.
„Ik had machineschrijfster of suffragette
kunnen worden, of was aan het toonvel
gegaan," vertelde zij; „maar ik werd
mannequin. Ik draag ieder jaar voor een
waarde van 480,000 gulden aan nieuwe
kleederen. Geen vorstin in Europa doet mij
dat na. Ik voorzie zelfstandig in mijn le
vensonderhoud ,en ben volkomen onafhan
kelijk en word van alle zijden bewonderd."
De ©ischen, welke men aan de jonge
dames stelt, die zich aanmelden op de
voortdurend talrijker wordende aanvragen
der modemagazijnen, zijn zeer hoog. Te
Parijs is de geringste al wijking van de aan
den lichaamsbouw en de houding der sol
licitant© gestelde cischen voldoende voor1
©cn onverbiddelijke afwijzing.
In de uren, waarin de jongedames geen
nieuwe toiletten exposecren of in Hyder
park moeten laten zien, bestaat haar tame
lijk insjiannend© bezigheid in de eerst©
plaats hierin, dat zij voor den chef moe
ten poseeren, waarvoor zij dan het half
voltooide nieuwe „idee" aantrekken en
voor den peinzenden modekunstenaar op
en ncerwandelen tot de het toilet bevredir
'gend voltooiende inspiratie over hem komt.
Voorts moet de „pasjuffrouw" voor den
teekenaar posceren, die van het genoemde
„idee" in de verschillend© fasen der ontp
wikkeling soms twaalf en meer tcekerin-
gen vervaardigt, en zij moet ten slotte nog,
en dikwijls meermalen per dag, naar den
fotograaf, ojn de nieuwste toiletten te laten
kieken. i. j
De Londensche mannequins zijn zelfs
reeds zoo ver gekomen, dat zij een club op
gericht hebben, die gevestigd is in een'
theehuis in de nabijheid van het voorname
Hannover Square. Het is ongetwijfeld de!1
best gckleede damcsclub t<$r wereld,, of
schoon de leden slechts eeïi zeer beschei
den inkomen hebben. Vóór de dames haa*
reclamewandelingm beginnen, kan d© ver
baasde voorbijganger het volgend gesprek
aanhooren
„Ik heb vandaag al drie wandelkostuums,
vier nieuwe tea-gowns, vijf avondtoiletten
en een hof japon aan gehad met een sleep
van zilverfluweel, met paarlen bezet."
„Is 't waar! Je moet er prachtig uitge
zien hebben I Ik heb vandaag acht avond
toiletten gedragen en twee hoftoiletten,
waarvan het ©ene een wonder van azuur
blauw brocaat was."
Jachttermen.
Het woord haas is in jagertaai van liet.
onzijdig geslacht. De declcn van het haas!
hebben elk hun bijzonderen naam: zijn kop'
noemt men zijn bol, zijn oogen de spiegels,
zijn ooren de lepels, zijn staart de pluim,;
zijn pooten de loopers, zijn achterbouten da,
kussens, zijn vel de rok, zijn haar wol,
zijn bloed het zweet, zijn uitwerpselen de'
kommer, de ingewanden het gewei, het in-,
druksel van zijn pooten op den grond het
spoor of de voet in Friesland prent
het beentje, dat in elk der voorpooten zit,
en dat men jvel als pijpuitkaler gebruikt,,
do sprong.
Het nes ij©, waarin het haas ligt, is zijn
leger; "wanneer ccn ider jagers een fraaa
in «zijn leger ziet, waarschuwt hij zriks
de ianderen door te zeggen: waar ik hen*
weet; hij moet alsdan worden opgesloten
om hem te doen rijzen Eng. to rise, op
staan opdat hij in zijn loop kan won
den gevangen of geschoten. De omgeving,
waar hij zich verscholen houdt, heet- zijn
sterkt©, en ais hij die verlaat heet het*
dat hij ruimt; als hij, gevangen wordende,
van angst schreeuwt, zegt m©n, dat hij
schreit'; ,als de honden zijn spcor ruikïn^
hebben zij lucht, en als zij daarop begin
nen t© blaffen, zegt men dat zij aanslaan;
eipd-elijk heet het grijpen van de wincV
honden naar den haas ramen.
Het mannetje van den haas heet oen ram
melaar, en het wijfje moerhaas.
Een jager heette vroeger een weid- ot
weiman; do jacht weidewerk; een weidmea
is een jachtmes, en een weitasch is een
jagerstasch.
Het aantal Israëlieten.
Het in den' aanvang van dit jaar te Lon
den varscheaim. Joodsche jaarboek bovaüf
eenige belangrijke cijfers, die ook voor rietr
Israëlieten van; belang zijn. Het totale ge}-
tal der Joden bedraagt 11,625,000, waar»!
van ei' 8,892,000 in Europa wonen. Aan^
de spits van d© Europeasche staten bevindt
zich in dit opzicht Rusland, welks Joden-
bevolking 5,082,000 zielen telt. Oostenrijk
heeft 1,233,000, Hongarije 851,000, Duitsch-
land 607,000, Turkije 282,000, Roemenië
250,000, Groot-Britanrië en Ierland 240,000j
cn Nederland 103,000 Joden. In Frankrijk,
zijn «ei' slechts 95,000 en in Spanje, dat:
vóór de groote vervolgingen, waaraan d«ejj
Joden in dat land hebben blootgestaan, e?n
Joodsche bevolking van vele honderddri-.
zenden zielen had, niet meer dan 4000. Be-;
langwekkend zijn ook de cijfers, die aan-,
geven, hoe groot het percentage op de to-,
lal© bevolking der belangrijkste steden is,
Jeruzalem staat bovenaan met 55 pCt., dan;
volgen Lodz met 47.5 pCt., Odessa met 33-75
pCt., Warschau met 33.6 pCt., New-York
met 26.3 pCt. en Boedapest met 23 pCt. In'
Duitschland staat Frankfort met 8.15 pCt.
bovenaan. In Berlijn telt men 4.85 pCt., in
Chicago 3.58 pCt., in Hamburg 2.34 pCt.,
in Londen 2.28 pCt., in Parijs 2.07 pCt Joden.
Onder d© Europecsche hoofdsteden staat St.-
Petersburg beneden aan, met 6lcchts 0.83
pCt
Voor Amsterdam was dit cijfer in 1909:
59,065 (54,166 Ned. Israël, en 4899 Port.
Israël.), of 11.6 pCt.
