Burgerlijke Stand.
Marktberichten.
He* SSachihuis-ra^poH.
IV.
Bij de bespreking van het personeel,
Bpeciaal met de keuring belast,
komt de commissie, na een vergelijking in
dezen met andere slachthuizen, tot de con
clusie, dat, indien de bezoldiging der keur
meesters-opzichters onevenredig zwaar
drukt op de exploitatie, dit dan niet in
de bezoldiging zelf, maar veeleer in het
aantal dier beambten moet worden gezocht.
Relatief is het met de keuring belaste per
soneel belangrijk steiker dan in de andere
plaatsen.
Om de oorzaak daarvan op te sporen,
heeft da, commissie allereerst nagegaan
hoe do keuring aan andere slachthuizen
geregeld is.
Te Groningen geschiedt de keuring door
cle beide aan het abattoir verbonden vee
artsen. Te Nijmegen, dat geen keurmees
ters heeft, geschieden alle keuringen uit
slijtend door den directeur en den adjunct
directeur. Ook in Maastricht is het zoo. In
Utrecht, waar een van de vier keurmeesters
veearts is, worden do keuringen in hoofd
zaak door dezen laatsten verricht, gedu
rende drie dagen geassisteerd door een
leerling van de veeartsenijschool. In Haar
lem eindelijk worden nagenoeg alle keu
ringen verricht door den adjunct-directeur.
Alleen to Leiden is de keuring alleen over
gelaten aan de keurmeesters, afkeuren mo
gen deze echter niet. Zoodra ook maar
eenige twijfel bij hen bestaat, moet de
directeur of de adjunct-directeur geroepen
worden om to beslissen.
Oppervlakkig lijkt ons als leeken toe,
dat de te Leiden gevolgde methode minder
rationeel cn meer omslachtig is. Immers, in
twijfelachtige gevallen en die zullen nog
al eens voorkomen, zullen bij een keuring
twee of drie personen te pas komen: eerst
de keurmeesters, dan de adj.-directeur of
de.directeur of wellicht beiden, terwijl, als
een deskundig veearts er zich mee belast,
slechts óé-n persoon hetzelfde werk doet.
Dat spaart arbeidsprestatie uit.
De Commissie heeft deze zaak met den
'directeur besproken en van dezen de per
tinente verzekering ontvangen, dat noch
bij zelf noch do adj.-directeur zich meer
dan thans met de keuring zouden kunnen
bezighouden, zonder in andere opzichter» m
de vervulling van hun taak te kort te schie
ten.
Maar mogen wij vragen wat doen dan on
ze directeur en adj.-directeur, wat in an
dere slachthuizen wordt nagelaten? Wij
komen dan allereerst tot het laboratorium
onderzoek. Dat schijnt zeer veel van den
tijd dezer heer en te Leiden in beslag te
nemen.
Dc opvattingen omtrent do eischen
waaraan de keuring behootrb te voldoen,
loopen bij verschillende directeuren uiteen.
De meeste directeuren achten laborato-
riumi-onderzoek zelden noodig, omdat zij
in den regel alleen dienen voor het nastre
ven van wetenschappelijke doeleinden. On-
tze directeur meent echter zonder vrees voor
tegenspraak te kunnen beweren, dat in
geen enkel ander slachthuis genoeg weten
schappelijk gekeurd wordt.
De Commissie deelt dit mede zonder zieli
in dcize teere kwestie partij te stellen. Daar
mede maakt zij er zich wol wat al te ge
makkelijk af. Het geldt hier een methode,
.waarvan al of niet bezuinigen afhangt.
Nu had zij daarover, door vergelijkend
onderzoek geleid, een oordeel moeten uit
spreken. Dat kon zij te eerder, waar zij in
haar midden een deskundig man, een vee
arts had. Wat moet het gemeentebestuur
nu' doen? De zaak ook laten als zij is," en
geen partij kiezen? Als do Commissie het
niet weet, zal het voor het gemeentebestuur
dat juist deze Commissie mandaat gaf voor
een breed onderzoek, ook moeilijk zija te
beslissen.
Wij herhalen: ons lijkt de jn andere
slachthuizen gevolgde methode beier toe,
vooral wanneer daardoor bezuinigd kan
.worden.
Ook 8 c h ij n t (wij spatieeren, Red.)
de administratie van den directeur
van het Leidsche Slachthuis veel
omvangrijker tc zijn dan die van de direc
teuren der andere slachthuizen, zoo heet
het. Kon de Commissie hier niet met zeker
heid spreken, waar zij zegt, dat do corres
pondentie nergens zoo groot is en het aan
tal aan B. en Ws. en aan de Slachthuis-
Commisfcio uit te brengen rapporten een
2>oodanige hoogte bereikt, als nergens el
ders
Dc Commissie maakt ook hier weer geen
gevolgtrekkingen. Wij zouden zeggen: Laat
men gerust voorstellen de administratie
wat te vereenvoudigen. Een directeur kan
zijn kennis van de inwendige organen cn
van ziekte-verschijnselen bij het vee vrij
wat beter benutten als hij het slachtvee zelf
%keurt dan dat hij veel mooie rapporten
schrijft.
Moet de bureaucratie ook al hoogtij
vieren op inrichtingen als een Openbaar-
Slachthuis
Er wordt hier dan ook veel meer over en
naar aanleiding van het Slachthuis gedeli
bereerd dan elders. Nergens verga-dertdie
Slachthuis-Commissie zoo vaak als in Lei
den In Utrecht komt zij zeer zelden bijeen
en in Nijmegen is die Commissie zelfs opge
heven, omdat voor haar niets te doen viel.
Hoe geheel anders is de toestand hier
De voortdurende actie van de zijde van de
slagers tegen dit Slachthuis en de vele
adressen, die van de zijde hunner Vereeni-
gingen telkens weer den Raad bereiken, zijn
aan dit verschijnsel niet vreemd, meent de
Commissie.
In hoofdzaak moet, volgens de Commis
sie, de reden van de meerdere uitgebreid
heid van het keuringspersoneel hier toch
ergens anders worden gezocht, nl. in de
keuring van de toebereide vleesohwaren en
in het groote tuberculose percentage van
het geslachte vee.
Een en ander belet de Commissie geluk
kig niet om op een andere omstandigheid te
wijzen, waardoor de directeur zich niet zoo
geheel aan het Slachthuis geven kam als an
ders wel het geval zou kunnen zijn. Aan
den directeur ziin allerlei faciliteiten ver
leend, om naast ziin werk als gemeente
ambtenaar nog tal van bijkomende^ werk
zaamheden te verrichten. Het keuren van
de paarden van de tram, het geven van een
cursus vcor veeartsen, het verrichten van
tal van ouderzoekingen op verzoek van ge-
neesheeren in do stad; het zijn alle werk
zaamheden die, hetzij dan meer, hetzij min
der tijd in beslag nemen. Maar meer dan dit
alles legt de uitoefening van het buitenge
woon hooglecraarschap met al hetgeen daar
aan verbonden is, beslag op zijn werkkracht.
Laat de ervaring, met prof. De Jong opge
daan, de gemeente dus een les zijn bij d©
benoeming van een opvolgerDat een knap
en tevens practisch' man benoemd worde,
die zich in hoofdzaak alleen aan de .veel
omvattende taak van directeur wijdt eu
laat men dan teveiig niet al te veel beknib
belen op zijn salaris!
Terugkomend, op het laboratorium-onder
zoek, dat vergelijkenderwijze hier duur :s,
vraagt de Commissie of dc minutieuze keu
ring, welke hier plaats heeft, in het belang
der openbare volksgezondheid, eigenlijk wel
noodig is?
Zij stelt evenwel alleen deze vraag en laat
al weer het antwoord gaarne aan meer be
voogden over.
Wij zouden op onze beurt nogmaals willen
vragen Maar wat heeft de gemeenteraad nu
eigenlijk aan een rapport, dat alleen vraagt
en in zulke gewichtige punten geen conslu-
sies durft nemen?
Of moet op dit rapport, nog een rapport
van enkel deskundigen volgen?
De schrale troost, dien ten slotte de Com
missie geeft, is, dat een reorganisatie, waar
door een vrij belangrijke besparing op de
uit te betalen salarissen van het keurings
personeel zou kunnen worden verkregen, on
der dc omstandigheden, waarin Leiden ver
keert, niet wel uitvoerbaar is, of het moest
zijn, dat "aan het Slachthuis evenals te Gro
ningen nog een derde veearts verbonden
werd.
Wij zouden tot een dergelijke reorganisatie
niet. gaarne adviseeren.
Dc boekhouder verdient, volgens de Com
missie, te Leiden belangrijk meer dan aan
de andere slachthuizen. Bij wisseling van
personeel zon wellicht met een mindere
kracht kunnen worden volstaan. Een bezui
niging van f 200 zou daarmee mogelijk kun
nen worden verkregen.
Wie het kleine niet eert, enz. zal de
Commissie hebben gedacht.
Op het raa-chinepersoncel: een eerste en
een tweede machinist en twee stokers,
meende de Commissie aanvankelijk een sto
ker te kunnen missen, doch bij nader on-
derzock moert zij deze illussie weer laten
varen. Hetzelfde geldt voor de oorspronke
lijke opvatting, dat men het zonder nacht
waker aan ons Slachthuis zou kunnen stel
len.
Ten slotte genaderd tot het personeel der
j stalknechts, Averkliedep en oppassers, merkt
de Commissie op, dat de bezoldiging van
difc personeel hier met uitzondering van
Maastricht, niet hooger is dan elders. Maar
wel komt het haar voor, dat dit personeel
hier bovenmatig sterk is. Waar Groningen
met acht man kan volstaan, daar moet toch
inderdaad Leiden aan zeven werklieden ge
noeg hebben. En wanneer men nu bedenkt,
dat het minimum-salaris van een werkman
f 520 bedraagt, dan is ook hier weder een
der oorzaken van het Leidsche tekort aan
gewezen.
Een van de drie stalknechts zou, volgens
de Commissie, kunnen worden gemist.
Hiermede is de Commissie aan het einde
harer lxsch'ouwingen over de uitgaven. Tot
groote bezuinigingen ig zij niet kunnen ko
men. Als men de f 2000—f 28GO, waarmede
volgens haar het tekort in het eerstvolgen
de tiental jaren kon worden verminderd,
als men in plaats van de werkelijk betaalde
kosten van rente en aflossing, een vaste
annuïteit ten laste van de exploitatie brengt
uitsluit, omdat het toch een denkbeeldige
bezuiniging is, dan zou de vermindering, die
de Commissie aangeeft, bedragenf 500 op
het salaris, van den directeur, f 200 op dat
van den boekhouder en f 520 wegens ver
mindering van het personeel met een stal
knecht. In het geheel f 1200.
Wel veronderstelt zij, dat nog op enkele
posten eenigszins bezuinigd kan worden,
maar dat zal nog'nader moeten worden on
derzocht.
De Commissie komt vervolgens tot de
ontvangsten, waarover in een volgend ar
tikel.
Opgnvo van personen, die xich te
Leiden hebben gevestigd.
H. Goudsmit, Rapenburg 1.
G. J. J. H. Wenderich, Breestraat 118,
kapper.
J. P. A. J. van den Bergh, Breestraat 165
Ph. J. Jansen en gezin, Sliksteeg 13,
opperman.
A. Vodegel, Vreewijkstraat 12 A. schoen
maker.
G. G. van Vugt en gezin Leuvenstraat d,
letterzetter.
P. van den Wijngaard, Dwarshavenstr. 5
bakker.
Dr. E. van de Velde en gezin, Schelpen-
kadé 37, arts.
Wed. A. J. Blankert Claresteeg 2 A.
A. Hartkroon, Vliegenthartkof 2.
K. B. H. J. Brandt, Maredijk 20.
J. Kikkert, Pr. Hendrikstraat. 25.
W. Groeneveld en gozin, Vredehof 3, los
arbeider.
A. E. A. Knijpers, Botermarkt 4.
W. F. Sirag Oude Singel 158 A, bouw
kundige.
H. S. Beem, Hoogewoerd 51, elecfcricien.
W. van den Berg en gezin, Wagenstraat 9,
arbeider.
A. Bos, Witte Singel 87.
H. van Maanen, Haagweg 8, spoorwerg-
arbeider.
M. F. Knottnerus Heerengiracht 58.
L. J. Thijssen Haarlemmerstraa t 13,
boekhouder.
S. Douma, Steensfcraat 50.
8. Franken en gezin, Hansenstraat 12.
Programma m fóBZlekiiilvocringen.
MÜ'èl-S SACRUM. Donderdig, 25 Aug., to
r.chP uteD, te geven door liet Leidscli Muziek
korps', \ooik btafmuziek d. dd. Schutterij, Direc-
leur: de hoer bh. C. Geyp. Kerste afdoeling:
No. 1. „Marcia Castagnole'', .1. Morks; 2. ,Anacreon",
üuveituro, L. Cherubini; 3. Fantaise sur l'Opéra
„Hamlet". A. 1 komas; 4. „Danse Macabre"", Poème
Sj'mphonique, C. Samt-^aöns; 5. Fantaisio sur
Leoncavallo's Opera „I Pngliacci", Joh. C. Geyp.
Tweede sfdeeling: No. 6. „Zerline, ou la Coi beille
d'Oranges", Ouverture. D. F. E. Auber; 7.
„Mam'zelle Quat'sons", Opéra Comiqae", R.
Planquette; 8. „Drei Ungarischa Tünze", Fr. Beele;
9. Potpourri „Der FeldpreJiger", Operette, C.
M 1 öcker.
Nis. 1, 3, 6 en 7, 1ste uitvoering op „Muri3
Sacrum".
ALPQFN. Bevallen: C. van der Lam geb,
Van Schalk 7. 0. J. Kutten geb. Üe Brte D.
L. Ba ie geb. Baksteea D.I.E. Hendriks?n geb.
Kam D. M. A. v. Egmond geb. Do Heij D. J.
Oppelaar geb. Rijn burger D. D. Peuler geb.
Koom D P. VV. v. d. Zon geb. Strijk D.
Overleden: J. J. vau Leeuwen, wednr. van
M. A. Mouris, 76 j.
Gehuwd: J. Uouter, 59 j., (van Boskoop) en
G. van Wilde nis, 42 j. J. J. Korsten en S. F.
J. v. d. -audo. W. Goldborg en W. Gammeoga.
N. Baas en A. Kwakernaak.
KATWIJK. Geboren: Diik, Z. van C. van
der Plas en L. v. d. Meij. Arte, van A. v. d.
Pias en A. A. van der Plas Frederik Hendrik,
van A. llompelinan en M. J. A. v. Kooij.
Willem, 'L. van P. v. d. Plas en M. van Rhmi.
Galhnriua, D. van M. v. Di/geleen W. Windhorst.
Overleden: A.-ig e Hasenoot, 9 m., 1). van
Arend en Judith Krijgsman Simon van Klaveien,
4 m., J,. van Aiarinus en Neoltje Nopnen.
Gehuwd: W. Voo s jm. en T. Haasnoot jd.
Ondertrouwd: F. Vink jm. en M. H.
Looijesteiu jd. G. KI003 jm. en A. G. Vooijs jd.
LISStë. Geboren: Adri ian, Z. van J. Nieuwen-
huis en S. Zorge. Anoa Geei t uida Maria, D. van
F. C. J. Zweisioot en P. T. Kaptijn. Johanna
en Maria, doehteis van L. v. Schooten en P. v. d.
Linden Aart, Z. van J. de Smit en Al. de Jong.
Autje, D., van K. Haasnoot en G. van Leeuwen.
Johannes, 7. vau J. Schrier en E. H. Danuijs.
Jasper, Z. van h'. van 't Wout'en W. A. Heijkoop.
Loosduincn, 22 Aug. Groontenveiling. De vol
gende prijzen werden betaald: Bloemkool lste soort
a 2de soort 1.60 a 3.20, komkommers
Engelscho l9te soort 1.60 a 3.60, dito 2de soort
0.50 a 1.10, gele lste soort 2.90 a 3.40, dito 2de
soort 1.a f 1.50, kool: roode f 1.90 a 2.70,
savoyo ƒ2 40 a 3 20, salade lste soort ƒ0.50 a 1.
dito 2de soort ƒ0.15 a ƒ0 40, peen lste soort 2.60
a '2.80, dito '2de soort 1.40 a 2.20, andijvie ƒ0.40 a
0.S0. kroten ƒ0.70 a 1 30, prei a
rabarber 1.20 a 1.70. selderij ƒ0.70 a 0.90, peter
selie 0.60 a 1.pei 100, spinazie 6 alle.,zuring
6 a 8 cpostelein 9 a 15 c stoofsla a c
konikommeistek 9 a 25 c, boonenstek 15 a 48 c.,
appelen 0.70 a 0.90, peien ƒ0.55 a 1.por ban
prinsessenboonen ƒ0.26 a 0.51, snijboonen ƒ0.95 8
a 1.30 per 1000, groote boonen a c. orwten
ƒ0.20 a 0.45 per mand. t omaten lste soort 4 80 a
9.60, 2de soort ƒ1.90 a 4.10 p. 50 k., Peiziken lsta
soort ƒ9.30 a 11.10, 2de soort ƒ3.— a 7.p. 100.
Fuxmcreud, 23 Aug haas. Aanvoer 181 stapels,
27 a ƒ33.50 de 00 KG. Boter. Aanvoer 1718 KG.
1.25 a 1.35 het KG. Veo. 83* vette Run
doren, 0.88 a ƒ0.80 het KG.: 43 PaardeD, 155
Kalveren ƒ0.65 a ƒ1.05 per KG., 261 uuebtere
id. ƒ13 a 36 per stuk; 241 vette Varkens ƒ0.56
a /0.60 per KG. 47 magere id. ƒ22.n/88.por
stuk, 359 Biggen 9 a 15 per stuk; 3186 Schspop
on Lammoreu. Eieren t 4.a 4.00 per 100-stuks.
789i HL. Appelen ƒ2.— a ƒ6.—; 12004 HL.
Peren ƒ1.60 a ƒ3.—. Ganzeu a -
Zwanen f - a Handel matig.
Sneek, 23 Au/. Boter. Aanvoer 20/4 en v
Prijs le keur ƒ49. Bij de vereeniging: le keur
ƒ49. Fabriek-aanvoeren 3/3 en 45/6 v., ZSLJ. No
teering van de commissi.» dor vereenig ng voor
boter- en kaashandelaren in Friesland le soort ƒ51 i.
Vee. Aangevoerd: 150 Koeien, 55 Kalveren, 138
Schapen, 189 Lammeren, 9 Varkens en 514 Burgen.
Prijzen van vette Varkens per KG. 24 a 26 c.,
voor export '23 a 24 c.
Vette kooieu gewild, schapen behooiljjk, rest
prijshoudend.
Tor-Aar, 23 Augustus. Ter-Aarscbe Augurken
veiling: 120 halve H.L. fijn II /4.70 a ƒ4.80: 96
halve H.L. fiji-b. I ƒ2.75 a '2.80; 135 halve H L.
basterd I ƒ235 a ƒ2.4'"», 160 halve HL grof I
ƒ1.45 n 85 halve H.L. groot grol 65 a 70,
300 halve H.L. stek ƒ0.85 a ƒ0.90.
Groningen, 23 Augustus. Op de heden gehou
den veemarkt werden o.a. de volgende prjjzen
betaald: vette kalveren le soort 85 a 95 c., 2e
soort c per kilo slacht gewicht, kalveren en
pinken le soort ƒ60 a ƒ70, 2e soort f 40 a 503e
soort a per stuk; Londensche (export) var
kens 46 a 48 c. per kilo.
De aanvoer van vee bestond heden uit 707 koeien,
164 vette kalveren, graskalveren, 815 schapen,
lammeren, 413 vette en Londensche varkens, 974
vette en mngere biggen, 8 geiten, paarden,
samen 3080 stuks.
De Londensche varkens waren heden ruim
p jjshoudend-
Meppel,zS Aug. Aan de bo'er.ajjn was de aanvoer
heden 2775 kilo. Hoogste prijs 1.30, laagste prijs
1.27, middenprijs 1.29 per kilo
Wtesp, 23 Aug. Kaas amgevoerd 30 wagens
v/e^eude KG. Prijs le kwal. ƒ2& a ƒ28.50,
2e kwal. 24 a '25.
Zutpüon, 23 Aug. Eerste Coöp. Boterverkoop
Vereeniging /utphen. Aangevoerd'2370 ki'o. Hoog
ste prijs 1.33, laagste 1.23, middelprijs 1.29,
ongez. boter ƒ1.251.31 per kilo.
De Lintjes-kwestie.
Do pers is in de gelegenheid gesteld
mode te deelen een afschrift van het Rap
port der Commissie, die zich heeft willen
belasten met een onderzoek der bekonde
lintjes- of decoratie-zaak, van welk rapport
wij gisteren, als het belangrijkste, de con
clusie vermeldden.
Het rapport, gericht aan den' heer J. E.
N. baron Scliimmelpenninck van der Oyo
van Hoevelaken, voorzitter van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, luidt als volgt:
's-Gravenbage, 14 Juli 1910.
Hoogwelgeboren Heer 1
Do Commissie H io zich' op uw nitnoodi-
ging geconstitueerd heeft, ten einde „inge
volge een verzoek van dr. A. Knyper, na
onderzoek haar oordeel uit te spieken' inj
zake de sinds einde Juni des vorigen jaars
uitgestrooide beschuldiging, als zou hij
zich, tijdens hij Minister van BLnnenland-
sche Zaken was, schuldig' gemaakt hebben;
aan corruptie," dieeH? de eer u hierbij' het
resultaat .van haar onderzoek mede te deef-
len.
De Cómimissie Heeft bij Haar onderzoek,
behalve van de door den druk openbaar ge
maakte rt^-kken, waaronder ook de op de
zaak betrekkelijks Kamerverslagen, ge
bruik gemaakt van eon haar door dr. Kuy-
per toegezonden memorie met bijlagen,
waaronder briaveg yan y^sehillende perso
nen in originalivoorïs van schriftelijke in
lichtingen, die zij van ondcrsch ?idcne per
sonen gevraagd en verkregen heeft, einde
lijk van haar door mej. M. West-m-eyer
mondeling verstrekte inlichtingen.
Zij is van meening, dat de tegen dr. Kuy-
per uitgebrachte beschuldiging zich con
centreert in do kwestie van de ridderorden
voor do heeren Lchmann, en spreekt haar
oordcel uit als volgt
lo. Voor wat aangaat de bepalingen van
liet Wcthoek van Strafrecht, dat dr. Ivuy-
per vrij uitgaat, aangezien ni?t gsbleken
is van eenige aanduiding, dat hij ton eigen
bate geld hoeft aangenomen van de heerem
Lchmann
2o. in aanmerking nemende, dat de tegen
dr. A. Kuyper gerichte beschuldiging ook
betrof het geven van ridderorden in ver
hand mot geldelijke bijdragen aan de anti-
rcvolutionnaire partijkas voor verki-ezings-
doelcinden, iets, dat, al valt het niet onder
de strafwet, als corruptie is gequalificeerd:
ton eerste, dat, voor wat den heer R. Lch
mann betreft, dio, naar aanleiding van
zijne ruime bijdragen ton behoeve van hot
horstel der Hollandsche kerk te Colemix»
cn van liet repatrioeren der op St.-Helena
verblijvende krijgsgevangenen, den 31sten
Aug. 1903 gedecoreerd werd, niet gebleken
is van eenige reden om te twijfelen aan de
verzekering van dr. Kuyper en van hem
zeiven, dat h«j voor het eerst in Mei 1904,
dus geruimen tijd na de docoreoring, geld
voor de partijkas hoeft- gegeven;
dat Jiefc onder 2o. bedoelde verhand ook
niet af te leiden is uit do omstandigheid,
dat het aanwijzen van daden, waardoor d3
lieer R. Lehmann zich voor hst' nationaal
belang verdienstelijk kon maken, plaats
had ingevolge oin verzoek van mej. M.
Wostmeyor, wier jjvorigc bemoeiingen ter
inzameling van gelden voor do partijkas
en wior geldelijk© verplichtingen aan den
heer R. Lchmann, aan dr. Kuyper bekend
waren.
Immers, naar het oordeel van de com
missie zou, door deze omstandigheid in aan
merking te nemen, het verband in den zin
van corruptie tc vor gezocht zijn, terwijl er
goen twijfel kan zijn, dat dr. Kuyper, ook
afgezien van eenige betrekking tot mej. M.
"VVestmeyer, als agente zonder aanstelling
bijzonder belang stelde in het herstel der
kerk to Colombo en hot repatrioeren' der
krijgsgevangenen op St.-Helona.
Ten andere dat voor wa.t den hear E. A.
Lehmann, aangaat, de zaak zich anders
voordoet. De poging toch van dr. Kuyper,
om hem voor een decoratie te doen voor
dragen, hoeft plaats g:had nadat dr. Kuy
per geldon van hem had aangenomen voor
do partijkas, en zonder dat hij zich door
eenigo specialo daad verdienstelijk had ge
maakt voor hot nationaal belang.
Dcz© feiten op zichzelf leveren echter,
naai' hot oordooi dor commissie, nog geen
grond op om corruptie aan tc nomen en
van het innerlijk verband tussehen dip fei
ten is do commissie bij haar onderzoek niet
gebleken. Overigens is, naar liaar oordeel,
do voorspraak van Jr. Kuyper hij een zij
nor ambtgcncoteai, ten gunste van den hoer
E. A. Lehmann, niet te beschouwen als oen
ambtsdaad.
Met bijzondoro hoogachting,
do Commissie voornoemd,
(w.g.) Van SWINDEREN.
(w.g.) H. J. KIST.
(w.g.) VAN KARNEBEEK.
Voor eensluidend afschrift.
SCHT MM ELPEN NIN CK v. d. OYE
v. HOEVELAKEN.
Eenigo bladen bespreken roe-Is hot rap
port. Heden vermelden wij daarvan liet vol
gende
Do „Nieuwe Rotterdamsche Courant"
Begrijpen wi.i de uitspraak vau den
Eereraad goed, dan wenscht hij liet geval
Rud. Lehmann beschouwd ie hebben als
een vrij onbetoekenend voorvalvoor do-
strafwet gaat dr. Kuyper „vrij uit,"om
dat hij van do ontvangen geldon niets vcor
zichzelf hoeft genomen hetgeen, bij ons
weten, ook nooit was beweerd en voor
zooveel aangaat de bijdragon van deu heer
Lehmann aan de verkiezingskas en de
door hem ontvangen decoratie, zou het „te
ver gezocht zijn" daartusschen „verband in
den zin van corruptie" to zoeken.
Omtrent liet geval-E A. Lehmann breDgt
do .uitspraak nieuws. Gebleken is aan den
EeroraaJ, dat dr. Kuyper van don heer E.
A. Lehmann gelden hoeft aangenomen voor
de partijkas, en daarna een poging heeft ge
daan, om hem voor een decoratie te doen
voordragen, zonder dat hij zich door eenigo
speciale daad verdienstelijk had gemaakt voor
hot nationaal belang.
Deze mededeoling, gehcol nieuw, naar
wij meenen, brengt waarschijnlijk het briefje
„paff over het prompte" tcTocht, liet briefje
van den heer E. A. Lihmann aan mej. Wcst-
ineyer
„Amsterdam, 30 Maart 1904.
Mejuffrouw,
In deV hoop u met uw enveloppe goed
thuis gekomen bont, wil jik u nu even
mcdedeolen, dat jk van den heer K. reeds
antwoord van ontvangst kreeg (paff over
het prompte), maar zonder nadere mede-
d-eeling over dag en uur van zijn bezoek
ten mijnent, wat hij mij in zijn schrijven
adviseerde.
Uwe kunst zal wel niet mankeeren dit
voor mij uit te vinden, en mij dan te be
richten. Of zal ik dit misschien zelf bij
den. heer K. aanvragen
Geeft, u s. v p. den kruier een" klein
antwoord mode hoe of wat, bij voorbaat
dankzeggende,
Hoogachtend,
(get.). E. A'. Lehmann."
Ook biet yindt do Eereraad nog geen
grond om corruptie aan te nemen; van Het
innerlijk .verband tussehen de geldsellen
lang en de daarop volgend© poging van
dr. Kuyper om den hoer E. A. Lehmannj
te doen deconeeren is niet gebleken. Ove
rigens, dr. Kuyper's voorspraak bij een)
zijner anibtgenooten ten gunste van den
Heer E. A. Lehmann is niet te beschouwen
als een ambtsdaad. Hij verleende zijn voor-
slpraak alsparticulier persoon.
[Wij meenen' met deze enkele woorden
van toelichting «op het rapport te kunnen
volstaan. Een iord»il er over njt te spreken
ligt niet op oi.zen weg, ni>_h bmrreii ons
vermogen. Do bed im king en, die wij tegen
het onderzoek van een Eereraad hadden,
hebben wij vroeger ui leen gezet, en beiioe-
vern we thans niet te herhalen. AVjj mogen
hot lijden, dat dr. Kujrpcr, dte aan een.
uitspraak van eon Eereraad behoefte ge
voelde, met liet rapport tevreden zal zijn.
..Do Residentiebode"
Ziedaar het oordeel van drie politieke
tegenstanders van dr. Kuyper. Tegenstan-
dea"S, maar die eerlijk en rondweg, na uit
gebreid onderzoek, hun gevoelen zeggen,
zonder politiek hijsmaakje.
Do decoratiekwestie kan daarmee tot het
verleden behooren. Eer heeft dr. Kuyper
er niet mee ingelegd, maar toch geen groo-
ter oneer heeft hem getroffen dan voor
zoover hij zelf schuld beleden heeft. Moer
den laakbare onvoorzichtigheid kan hem;
niet worden ten laste gelegd. Die fout
hoeft hij beleden on behoort daardoor tot
het verleden. Maar liet groote feit, dat hem.
was aangewreven, de corruptie, innerlijk
verband tussehen gelden en decoratie, goen
schijn of scli ad uw is er van gebleken bij
het nauwkeurigst onderzoek.
Het „Handelsblad"
Zij, die gezegd hebben, dat het onderzoek'
van den „Eereraad" niets zou -opleveren,
bobben wel gelijk gehad.
Het blad had gaarne, zoo niet een bevijs,
dan toch eon aanwijzing gehad, dat van
corruptie geen sprake mocht zijn, doch het
vreest, dat jniemand, die twijfelde aan de
eerlijkheid van dr. Kuyper, door het rap
port van den „Eereraad" van dien twijfel
verlost is.
Hot blad valt vooral over de slotwoord m:
„niet te beschouwen, als een ambtsdaad.''
Tc verklaren, dat, indien de miuister-ijre-
sident een zijner collega's overreedt een'
burger op do voorloopige lijst voor deco
raties te zetten, dit g-een ambtsdaad is, is
oen juristerij, een spelen met woorden, di©
men toch juist van een eereraad niot zou
verwacht hebben. Zulk een aanbeveling
hc-eCt alleen het gewenschte effect kunnen
hebben, (doordat en omdat het de minister
president was, die, deze aanbeveling doende,
met don collega-minister 's lands zaken be
sprak. En er zullen wel zeer weinig Ne
derlanders zijn, dio iets voor de fijne on
derscheiding voelen dat hier „geen ambts
daad" verricht werd.
Omtrent de uitspraak van don Eereraad,
dat het innerlijk verband tussehen het ver-
leenen dor onderscheiding en hot ontvangen
van geld voor de partijkas niet gebleken is,
zegt het „Handelsblad"
Niemand zal .verwacht hebben', dat den
drie eminenten en eer bied waardigen grijs
aards dit verband .zou gebleken zijn. Wat
echter wel verwacht kon worden, is, dat,
indien jer een andere reden dan de gold-
sclienking voor de bemoeiingen van den
minister-presidont was, deze do commissie
gebleken zou zijn. -Welnu de Eereraad
geeft geen enkele andere verklaring voor
dio daad van den minister-president. Cor
ruptie is niet bewezen ui-aar-óèii and-ore
verklaring kunnen wij niet- geven aldus
de Eereraad.
Het blad vervolgt:
Do Eereraad heeft beantwoord aan de
verwachting, die gekoesterd werd omtrent
hot onderzoek van deze drie hoogs taan do
en scherpzinnige mannén.'gewoon elk woord,
dat zij zoggen, te* "wikken cn to wegen.
En in do naaktheid Van verontschuldigingen,
waarmede zij in het bijzonder bij het
laatste geval de vrijspraak bij gebrek aan
bewijzen verkondigen, ligt het overtuigend
bewijs, zoo nog zulk een bewijs noodig
was dat do drio leden van den Eere
raad zich allerminst geroepen Jiebbcn goaeht
door dikten dun do oer te redden van den
grijzen staatsman, dio zoo grievend beschul
digd werd.
Do Eorevaad heeft zich bepaald tot do
beantwoording van do ocne vraag of
corruptao al dan niet bowazen was. Ovor
al de onjuistheden door oen oud-minister-
president aan de Kamer medegedeeld, hoeft
zij geen oordeel geveld, evenmin verklaard
in hoeverre en waarom zij de juistheid
hooft aangenomen van de mededeelingen in
do memorie van den staatsman, wiens ver
klaringen vaak in strijd met de waarheid
bleken en door geestverwanten die hem goed
kennen, niet steeds onvoorwaardelijk wor
den geloofd.
Over do vraag of een minister-president
kan handelen als door minister Kuyper ge
daan is, zijn handelingen als voorzitter cn
kas mees ter der partij dooroenmengende met
zijn handelingen als minister-president, heeft
de Eereraad zich niet uitgesproken.
Slechts omtrent de corruptie-beschuldiging
zegt zijniet bewezen.
Het blad wijst er op, dat all©3n mej.
Westmeyer mondeling gehoord is: noeli dr.
Kuyper, noch een der heeren Lehmann, noch
con dor vele andere poesoncn, die bij do
zaak betrokken zijn gewoost, of als tus-
schenpersoon hebben dienst gedaan, zijn
voor do oommissie verschenen -cn het be
treurt 't ten slotte thans oneer dan ooit,
dat geen enquête-commissie hier een uit
spraak heeft kunnen doen.
Uitlotingen. Congoloten van
1888 a fr. 100. Trekking van 20 Aug. 1910.
Getrokken serieën:
3562 3849 4640 4979 9503 9751 14261
15118 15873 18364 19434 22824 23875 24636
29042 29860 30237 32924 34029 37411 45824
47200 49752
Hoofdprijzen:
Serie No. fr. Serie No. fr.
18364 5 20000 34029 12 2250
14261 14 750 22824 21 750
30237 17 750
De volgende nummers met fr. 400:
Serie No. Serie No. Serie No. Serio Nc.
3849 16 3849 22 4640 17 4979 23
9751 1 14261 1 15118 21 18364 10
1836=4 22 19434 9 22824 1 24636 3
29042 21 30237 14 34029 9 34029 22
37411 10 37411 21 45824 2 45824 11
Alle overige nos. in bovenstaande serieën
vervat met fr. 215.
Betaalbaar 15" April e.k.
