s KLEED ES MAKE RIJ,
NIEUWE BEESTENMARKT 2a.
No. 15427. LEID3CH DAGBLAD, Woensdag- 8 Juni. Derde Blad. Anno 1910.
Filiaal Sigarenfabriek „Holland Cuba",
Nieuwe Rijn 53. Mar. D. C. VAN DAM.
B W Hoogewoerd 30.
WIJUHAMDEL
»G. W. SCHRETLEN.g
L. H. BRIJNEN,
PERSOVERZICHT.
Gemengd Nieuws.
1. i&yxEC
j Wie regelmatig dage- V:\.<
j Tijk 's morgen p 's F- -
j middags en 's avonds
1 Odolmondwaler vol- ||g
gens voorschrift ge-
bruikt, verzorgt zijne
tanden op de volgens
den tegenwoordigen I?
i stand der weten-
sdiap meest voll-
maakte wijze.
MEEST AANBEVOLEN MERKEN: 7339 26
Ld Charrada •■■■■■■■■3 Cis.
Cupidos .•■■■■>■>>.4 Cts.
Baronesse Cis.
CoppeEia Cis.
En Terder groote eolleetie hoogfij ne kwaliteiten.
Hooigracht 49, hoek Groonesteeg. g
ia Beveelt zich bij de aanstaande Lustrum- Jjj
Jjj feesten beleefd aan voor levering van Bordeaux-, q
O Rijn Moezel-, Champagne-, Port-en Madera- fcij
O Wijnen, alsmede Binnen- en Buiteniandsch y
g Gedistilleerd. 7428 40 q
p3 op alle Wijnen bij minstens
H x/4 anker lOkorting a contant. -
Pry scour ant op aanvrage gratis.
Piano- en Orgelhandel, Turfmarkt 7,
wegens verbouwing tijdelijk verplaatst naar:
99" Alle nog voorhanden zijnde Insiru-
menien worden voor spoiprijs opgeruimd.
Degenen, die iota to
vorderen hebben
van of versclinldlgd
z^jn aan de nalatensohap van wjjlon
Mejuffrouw JANSJE JOHANNA
DELFORNO, gewoond hebbeudo
^an het Noordeinde No. 46 te Lelden
en aidtvar overleden don 22sten April
1910, worden verzocht hiervan opgaaf
of botaling te doen vóór den in ten
Juli a. e., ten Kantore van de
Notarissen KAISER en V1JGH te
Loiden, Rapenburg 62. 7369 13
NIET DUURDER RAAR BETER.
Het bouwen van een goed rtywlel Is een kwestie van veel ervaring.
Die onontbeerlijke, veeljarige ervaring te in een FongerarUwiel verwerkt.
ZU maakt de Fongers niet duurder, maar beter. 7896 60
DE GRONINGER BIJWIELENFABRIEK A. FONGERS.
BEEESTSAA.T SS.
T-n een driester over de Bakkerswet
zegt „De Standaard":
T-n ©em keurige Memorie heeft Minister
Tal ma van antwoord gediend op hot Ver
slag' inzake de Bakkerswet. In hoofdzaak
Schijnt het pleit door déze Memorie gewon
nen.
Slechts blijft het verbod voor de patroons
cm hun huiegemooten oms een uiterst teer
punt, em kan, hertgeen te dezer zake in de
Memorie wordt uiteengezet, ons nog niet
ben volle bevredigen.
De vraag is, of het hier een beginsel
geldt. Zoo niet, dan is het door den Minister
gevoerd betoog afdoende. Ook ons is bekend,
dat vele kleine bakkers hot verbod wenschen,
em ook wij sluiten .er het oog niet voor,
dat ontstentenis van verbod vootr de patroons
heerwaren zou opleveren. En gaarne erken
nen wo, (dat de Minister althans de moge
lijkheid toelaat van exceptie, zoo do Bak-
barsraad er niet op staat.
Veel geeft intusschen die inmenging van
Bakkersraad niet. Hij zal half ofcn half
uit patroons en knechts bestaan, en waar
deze het oneens zijn, zal een dóór de Re-
gearing aangesteld Voorzitter beslissen. Zijn
nu de knechts tegen deze exceptie, dan hoeft
Tnftn-r één concurreerend patroon met de ar
beiders tegen te stemmen, em de exceptie
vervalt. En beslist do Regearingsoommissaris-
Voorzitter, dan is te voorzien, dat ook hij
Voor deze exceptie niet gunstig gestemd zal
zijn, nu de Minister zich. uitsprak gelijk
hij deed. Hoe gunstig we ook de exceptie
booordeelcn, veel heil er van verwachten;
wo niet.
Hot komt daarom altoos weer neer op
do vraag, of hier al dan niet eon begin
sel in hot -spel is. Of namelijk de Over
heid al dan niet het recht hoeft, iemand
in zijn pigen woning mot annexen te ver
bieden, bezig te zijn, gelijk hem dit goed
dunkt. Huldigt men dit recht van een vrij
man in zijn eigen huis niet, natuurlijk, dam
is er vlam een beginsel geen sprake. Gaat men
daarentegen uit van hot recht van elk bur
ger om in zijn eigen woning zich bozig te
houden op de manier, die hem goeddunkt,
dan is plko inbreuk op dit recht allo au
geoorloofd, zoo burennaohtrust er door ge
stoord wordt of zoo etr eenig gevaar voor
de buren door ontstaat.
Kon men de patrons uit een gemoemta
allen «latti in één ooilege vore enigen, en
kwam dit ooilege tot het besluit om 's nachts
niet te werken, zoo ware het een maatregel
uit het bedrijf zelf opgekomen, die er mtoe
door kon. JVla&r gaat dit ook op zoo de
Overheid dit huisrecht aantast? Vooral waar
nachtelijke inspectie tot in de woning
onmisbaar zal zijn.
Do strijd der officieele geneeskunde te
gen de kwakzalver ij houdt natuur
lijkerwijze niet op, en in dien strijd begaan
de officieele geneeskundigen wel eens een
fout. Hun streven ia er op gericht om de
kwakzalverij door de wet aan banden te leg
gen. In een artikel over dit onderwerp ver
klaart „De Nederlander," dat
ze van wettelijk ingrijpen in dozen niet we
ten wiL Wij ontkennen, zegt het blad, vol
strekt niet, dat vele „kwakzalvers" dom
me dingen doen, en do lijders, dio naar
hen hooren, eveneens. Zij weten er vaak
niéts van.... Maar hoeveel weten de
medici er van? Hebben leeken niet het
recht nu en dan te twijfelen aan de officiee
le wetenschap, als ze, gelijk ons overkomen
is, uit den mond van een medicus zeiven
vernomen: Och, wij weten van de interne
geneeskunst zoo bitter weinig Het eenige,
wat in ons vak van werkelijke beteekenis is,
13 verloskunde en chirurgie I
Het is dan ook vostrekt niet waar, dat
alleen onontwikkelde mcnschen de hulp van
dusgenaamde kwakzalvers inroepen, en
evenmin, dat al die kwakzalvers bedriegers
zouden zijn.
En als nu de patiënten in zoo iemand ver
trouwen stellen, en hun heil bij hem gaan
zoeken, met welk recht zal de overheid dat
verbieden, met welk recht zal zij iemand
voorschrijven op welke wijze hij zich moet
laten genezen? Dat de „kwakzalverij'' de
mensohen altijd misleidt, daar weten wo fei
telijk al heel weinig van, en nog minder, dat
die misleiding opzettelijk zou geschieden.
Ook 16 het een bekend feit, dat de een ge
nezen wordt door de zalf, een ander door
den pot. Zal de Staat de lijders gaan dwin
gen alleen de zalf te koopen? Onder Staats-
etiket zich te laten genezen, of anders niet
te genezen?
Wij moeten, zoo besluit het artikel, dus
van de Staatsvoogdij op dit punt niets heb
ben. Hoofdzaak is, dat de menschen, die lij
den aan een of andere kwaal, beter worden
dan zij zijn. En zoolang ook de officieele ge
neeskundigen zich vergissen, soms even
domme dingen doen, als de door hen be
streden kwakzalvers wat we hun vol
strekt niet kwalijk nemen, ze zijn en Wij
ven mensohen zoolang echter moeten
zij zich niet willen fcoeëigenen het monopolie
om de lijdende menschheid beter te maken.
De onmiddellijke beweegreden tot de in
diening van het ontwerp-aT b e i d a wot
is de verplichting, welke do Conventie van
Bern oplogt, om onze nationale wetgeving
met haar bepalingen in overeenstemming
te brengen met opzicht tot het verbod van
nachtarbeid van vrouwen. Dit moet vóór
1 Jan. 1911, datum van het in-werking-tre-
den der Conventie, geschieden.
Maar nu heeft do Regeering merkt
„D eNieuweOourant"op daar
aan vastgeknoopt „een omvangrijke en in
sommige opzichten ingrijpende herziening"
van de Arbeidswet; een herziening, niet
door de Conventie van Bern geboden, maar
welker invoering niettemin door de Regee
ring wordt gebonden aan dienzeJfdon ter
mijn van 1 Jan. 1911.
Tegen die samenkoppeling verzet' zich
,,D e Nieuwe Oouran t". Aldus
worden aan de nijverheid niot onbelang
rijke beperkingen en beleftameringen opge
legd, zonder dat daarover de naast betrok
kenen zijn gehoord.
De bedoelde wijzigingen betreffen: Ver
hooging van den leeftijdsgrens voor den
arbeid van jeugdige personen van 16 op
17 jaar; beperking van den arbeidsduur
voor door de Arbeidswet' beschermende per
sonen tot 10 uren in plaats van 11; verbod
van vrouwenarbeid op Zaterdagmiddag na
4 urenwijziging van de verplichte rustlij
den voor beschermde personen; verbod van
bedrijfBarbeid voor kinderen van 13 jaar in
plaats van 12; wijziging van de formulee
ring der strafrechteb'jke aansprakelijkheid
des werkgevers; nieuwe voorschriften be
treffende arbeidskaarten, arbeidslijsten en
arbeidsregisters; verplichting tot het aan
geven van beroepsziekten.
Tegen de meeste wijzigingen heeft het
blad bezwaar, maar het verzot zich vooral
uit' beginsel, omdat de eisoh van onderzoek
en gezette overweging niet naar billijkheid
kan worden betracht, indien dit geheele
ontwerp, met' de Berner Conventie als loco
motief voorop, vóóór den lsten Januari as.
den weg naar het Staatsblad-station zal
moeten afrennen. De wagens niet van Bern
afkomstig, zullen dus moeten worden afge
haakt en tot een trein geformeerd, die de
gewone stations aandoet.
Ter zake van het wetsontwerp op het
M.U.L.O. schreef „Het Huisgezin:"
Wij kunnen niet zeggen de door minister
Heemskerk gevonden en door de meerder
heid der Kamer feitelijk reeds aanvaarde
oplossing van het M.U.L.O.-viaagstuk te
bewonderen.
Subsidie krijgen voorshands alleen de be
staande en de zoo goed als bestaande scho
len.
De nog op te richten scholen ontvangen
de subsidie eerst na 1 Januari 1914, tenzij
er vóór dien tijd een wettelijke .regeling
komt.
Dus bijwijze van straf voor de Regeering,
indien deze niet tijdig een wetswijziging
voorstelt en weet aangenomen te krijgen,
een wetswijziging natuurlijk gebaseerd op
de denkbeelden der Ineenschakelingscom
missie zullen de tot dan toe van subsidie
verstoken scholen met 1 Januari 1914 in bet
genot dier subsidie gesteld worden.
Men ral dos de Bubgjdóe gaan ontvangen
als het tijdstip sneller nadert, dat de
subsidie weer ontnomen wordt.
Want op 1 Januari 1914 is de kans groo-
ter, dat de plannen der Ineenschakel ings-
commissie, voor dit eene punt althans, eer
lang verwezenlijkt gaan worden, dan op 1
Januari 1911.
Het practisch gevolg van minister Heems
kerks oplossing is, dat in do eerste jaren
geen M.U.L.O.-scholen zullen worden opge
richt welke do ruimere subsidie niet kun
nen ontberen.
En dit gevolg is te betreuren, daar juist
aan scholen voor mindergegoeden, met laag
schoolgeld dus, bet meest behoefte bestaat.
De andere kunnen zichzelf wel ongeveer
bedruipen, zooals ze tot dusver gedaan heb
ben.
Onder het hoofd De Trekhond zegt
„D e Nederland»r":
Na jarenlang wachten is door de Tweede
Kamer aangenomen hét wetsontwerp
tOt bescherming vder trekhond en
Dit wetje, dat op eenvoudige wijze het ge
bruik van den trekhond regelt, kan zeker
rekenen op aller sympathie, als het, eer
lang door de Eerste Kamer aangenomen, in
het „Staatsblad" verschijnt. Uit hu
manitair oogpunt beschouwd voorziet deze
wet in een jarenlang gevoelde behoefte.
De hond, ons trouwe en trouwste huis
dier, en onder de dieren zeker onze trouw
ste vriend, heeft meer dan eenig ander
dier, dat als trekkracht gebruikt werd, om
meer dan één reden aanspraak op bescher
ming. Zijn lichaamsbouw maakt hem voor
trekdier feiteLijk ongeschikt. De smalle
borst, het ontbreken van sleutelbeenderen,
de zwakke rug, de zwakke beonen, en de
zachte voetsooi, benevexjs de eigenaardige
verdeeüng der pooten, wijst op oeu heel
andere bestemming dan die van trekken.
Waar nu toch in ons land (Engeland kent
geen hondenkar en trekhond) de hond als
trekdier werd gebezigd, daar was de tus-
schenkomst van den Rijkswetgever een
sinds jaren gebleken en dringend gevoelde
noodzakelijkheid.
In sommige Provinciën was de vrijheid
met het rijden van een hondenkar door
niets beperkt, terwijl daarentegen in ande
re Provinciën maatregelen waren getrof
fen. Zelfs waren er gemeenten, waar de
honden als trekdieren niet mochten worden
gebruikt, waar de hondenkar een verboden
voertuig was; en eveneens gemeenten, waar
dit gebruik geheel aan de willekeur van
belanghebbenden was overgelaten.
Inderdaad deerniswaardig was soms het
lot van dit trouwe dier, vooral als hij was
overgeleverd aan ruwe, harteloozc, on
rechtvaardige menschen, die dikwijls op de
meest wreedaardige wijze de arme dieren
mishandelden en hen afbeulden door dik-
lijks veel te zware vrachten.
Waagde men het soms een aanmerking
te maken over dergelijke wreedheid jegens
oververmoeide dieren, dan was meest een
stortvloed van vloek- en scheldwoorden het
eenige resultaat met soms een antwoord,
waaruit bleek, dat alle menschclijke gevoei
was geweken.
Aan die wreedheden nu zal door de wet
paal en perk worden gesteld, en men zai
zich in het vervolg niet moor hebben te
ergeren.
Van groote beteekonis zullen, als de wet
in werking treedt, de maatregelen van be
stuur zijn, die nog genomen, moeten worden,
en die door een der zake kundige hand be-
hooren te worden samengesteld.
Aan voorlichting behoeft het daarbij niet
te ontbreken. De vereeniging tot bescher
ming van dieren, en in het bijzonder de
Bond tol bescherming van den Trekhond in
Nederland, zullen seker gaarne van advies
willen dienen.
Uit de Memorie van Toelichting op de
wet blijkt, dat het de bedoeling is te ver
bieden het gebruik van vierwielige voor
tuigen en het optillen en meesleuren van
den eenen hond door den anderen, terwijl
ook moet worden voorkomen, dat de kar
den hond neerdrukt of optilt
Tevens sal te waken zijn: tegen overla
ding van de kar, te hard rijden, trekken
aan don halsband, en hot pijnigen van kop
of pooten door de wielen van de kar.
Op een dikwijls door ons waargenomen
euvel, willen we bijzonder de aandacht ves
tigen, n.1. het ritten van den voerman op
de kar, zóó, dat deze naar éóne zijde over
helt, bijna altijd een marteling voor de
arme dieren.
Zal deze wet, die door leder weldenkend
mensoh met warme toejuiching zal worden
ontvangen, aan het doel beantwoorden, dan
is een krachtige handhaving in de eerst-6
plaats noodzakelijk, en zal de politie met
onverbiddelijke strengheid tegen de over
treders hebben op te treden.
De recidivist G. F. N., die te
Leiden oen handwagon verkocht te Rotter
dam door hem van J. d. B. in de Lange
Frankenstraat verduisterd, is naar het huis
van bewaring overgebracht.
Gisternaoht is ingebroken
in J. H. Henkes' distilleerderij aan de
Voorhaven te Rotterdam. Dit werd gister
ochtend door personeel dier firma ontdekt.
De inbrekers zijn van de rijde der Schans
binnengekomen. Na over 'n binnenplaats en
een paar heiningen geklommen te zijn, kwa
men zij aan de achterzijde van de distil
leerderij, vaar een deur opengebroken
werd. Uit de distilleerderij werd een lad
der gehaald en geplaatst tegen den achter
gevel, waar de dieven na een raam der
eerste verdieping opengeschoven te hebben
op het kantoor kwamen der bedienden. Op
dit kantoor en op het privékanboor zijn do
lessenaars die alle open waren, doorzocht,
doch niets was daar van de gading der in
brekers te vinden Geld wordt er sedert er
reeds vroeger ingebroken werd, nooit ach
tergelaten.
Ook heeft men getracht de brandkast te
openen, hetgeen eveneens mislukt is. Wel
is nabij het slot oen gaatje geboord en een
stuk van de voorplaat afgerukt, maar ver
der is men niet kunnen komen. Er wordt
niets vermist (N. R. 0.)
De voohtparfcij op het Ou d e-
kerksplein. Men meldt ons uit Amster
dam: Zooals men weet, had op een der
avonden in de vorige week een hevigo vecht
partij plaats op het OudekerkspJein alhier,
waarbij een huzaar zóódanig werd mishan
deld dat hij aan de gevolgen overleed. Naar
wij vernomen, zijn als verdacht zich aan
dit misdrijf te hebben schuldig gemaakt,
twee personen gearresteerd, die gisteren
voor den officier van justitie zijn geleid.
Uit het voorloopig onderzoek door den
commissaris van politio van het bureau
Warmoesstraat is in elk geval reed^ geble
ken dat de bewuste personen aan de vecht
partij hebben deelgenomen De commissaris
achtte om verschillende redenen voldoende
termen aanwezig, de twee mannen ter be
schikking van den Officier te stellen.
Drie jongens, die zich door
inklimming toegang hadden versohaft tot
een perceel aan de Oranjo-Naflsau-laan te
Amsterdam en daar diefstal hadden ge
pleegd, werden door de politie aangehou
den.
Het tweejarig doebtertj e
van den veehouder D. W., te Sliedrecht,
is in een welput geraakt en verdronken.
Onweer. Onder Zuiddorpe
is de bliksem geslagen in een paardenstal,
staande midden in den Conisvlietpolder. In
dien stal hadden een dertig arbeiders een
schuilplaats gezocht. Drie van hen, twee
vrouwen en een man, werden door het he
melvuur getroffen. Een der vrouwen be
kwam aan den rug ernstige brandwonden,
terwijl zij bewusteloos neerviel. Haar toe
stand is ernstig.
De schuur van den landbouwer De Backer,
onder Aardenburg, is door den bliksem ge
troffen en totaal afgebrand.
Een telegram heeft al be
richt van groote schade door hagelslag in
Oost-Frieshuid. Ook op vele andere plaat
sen is de oogst vernietigd. De streek Soes-
ter Börno bij Soest is Zaterdagmiddag
schrikkelijk geteisterd. In .oen kwartier tijde
had het ijs uit den hemel al hot graan en
de boomvruchten neer- on stukgeslagen,
Vogels en hoenders vielen dood neer. Wat
de hagel in de Pinksterweek had gespaard,,
ging nu te loor.
Op tal van plaateen heeft do bliksem
menschen doodgeslagen cn huizen en boer
derijen in de asch gelegd.
Over hot zware weer in Oost Friesland
meldt oen telegram uit Leer nog de vol-
gendo bijzonderheden Een buitengewoon
zwaar onweer m«v regen, die op eon wolk
breuk geleek, »v- zwaren hagelslag heeft
over oen grooti uitgestrektheid in den
kreite Leer en het aangronzondc Oldcn-
burgsche gebied den roggo-oogBt vernield
De schade, dio veldvruchten en vrucht*
boomen toegebracht is, is niet te schatten.
Op de velden vele hazen, hoenders .ca
zangvogels door stukkon ijs doodgeslagen.
Er zijn stukken gevallen, di^ een pond
zwaar waren. In Osterhauderfehn is geoik
Irurs gespaard gebleven. Enkele buinen zijn
geheel verwoest. Langs hot kanan.1 is van
allo huizen het dak afgerukt De schade
wordt daar op 120,000 gulden geschat. Ook
te Wener is geen Vuis er ongehavend afgo-
komen. Alle ruiten zijn vernield, van de
bakken in een tuinderij alleen 2000. Alle
tuinvruohten rijn vernield. Op de heide ia 't
weer nog zwaarder geweest. De roggevel
den zion er uit, alsof zij gemaaid zijn.
Sohoepsra*" p.Men seint
uit Cuxhaven d.d. 6 Juni. De zeelichter
„Gegenwart," gesleept door de sleepboot!
„Hercules," is hedennacht ter hoogte vanl
hot' tweede vuurschip door do passagiers
boot Kaiser" aangevaren en dientengevol
ge gezonken. Do stuurman, een matroos ea
twee lichtmatrozen verdronken.
Te Dorfon, inOppo r-B eieren,
maakt de bierooi log de hartstochten hevig
gaande Men begrijpt trouwens, wat de
Beioren met deze hitte moeten lijden, wan
neer rij hun gelofte, om goen bier te (Irin-,
ken, dat in prijs verhoogd is, willen hou
den. Zondag heeft het ontevreden landvolk
in een bierhuis, dat zijn prijzen verhoogd
had, alles kort en klein geslagen en een
andere herberg met drie huizen in brand
gestoken. Alles is tot den grond toe afge
brand. De marechaussee moest hot bierop-
roer dempen.
Volgens een bericht uit Wee-'
nen is op het Zellenncer een tent inge
stort, waarin zich muzikanten cn zangers
bevonden Twintig menschen vielen in hot
water, van wie vier verdronken.
Volgens een bericht uit
Nisjnatagilski in het gouvernement Perm
is een voor de kopermijnen in Alapajefak
bestemd geldtransport onderweg door roe
vers overvallen. Er werd een bedrag vnn
honderd en dertig duizend roebel geroofd.
Een man van het geleide en een voorbij
ganger, die het geleide wilde helprt- wer-
den gedood.
I>e effectenbeurs te Amsterdam.
Het bestuur der Vereeniging voor dea
effectenhandel heeft, aldus meldt „Do
Tel.", op het jongste schrijven van B. en
Ws. geantwoord, dat ook naar haar mee
ning de plannen der gemeente tot uitbouw
van de beurs aan den achtergevel van de
baan zijn. Evenwel wordt in dit antwoord
verklaard, dat eventueele nadere voorstel
len van B. en Ws., mits spoedig ingediend,
gaarne in overweging genomen zullen wor
den, cn dat de vereeniging rekent op do
medewerking van de gemeente voor het ma
ken van een verbinding tusschen de te bou
wen eigen beurs en dc goederenbeurs.
Het complex-BiWe-hotel zal 1 Januari
1911 geheel opgeleverd zijn. Daarna zal met
het sloopen begonnen moeten worden, zoo
dat pas in het voorjaar van het volgende
jaar een aanvang gemaakt kan worden met
den bouw van de nieuwe beurs.
Naar het „N. v. d. D." verneemt, moeOeii
B. en Ws. niet bereid zijn, medewerking lo
verleenen voor den bouw van een effecten
beurs op het tierrein-Bible-hotol
