N°. lb4T9 (§eze gcurant wordt dagelijks, met uitzondering van (§on- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Rfttandaü 30 1VTe I. A0- 1S10. LEIDSCH PRIJS DER ADYERTENTIEN: Van 16 regels fL06. Iedere-regel meer Grooiere letters naar plaatsruimte. Kleine advertentjeji/.van 30 woorden 40 Oents contantelk tiental woorden meer 10 Oenta. Voor het inoasseeren wordt/"0.05 berekend. l'KIJS I)i:Zi:i! COlRANTj i Voor Leiden per week 9 Oeotsi per 3 maanden Buiten Leiden, per looper en waar agenton gevestigd sijn Franco per post 1.65. f 1.10. 1.30. ONZE PREMIEPLAAT yan de Koninklijke familie, een reproductie yan het "portret, dat uitgegeven is bij ge legenheid van het bezoek van H. M. en Z. K. H. aan de hoofdstad, is thans in ons bezit en wordt hedenavond en mor- gon voor onze Abonné's verkrijg- baar gesteld. Het is een lichtdruk op dezelfde grootte als wij reeds vroeger hebben ge geven. Z. K. H. staande naast de stoel, (waarop H. M. is gezeten en de kleine Juliana met het een of ander speelgoed Sn Haar handen naast Haar moeder. Tegen afgifte van het bewijs, dat men 'geabonneerd is op het „Leidsch Dagblad" fcn betaling van slechts 10 Cents S3 men in het bezit van dit laatste por- (tret onzer Koninklijke familie. Franco per po6t wordt het toege zonden tegen toezending van 15 Cts. Leiden, 30 Mei. Wij ontvingen afschrift van het volgen de tot het Dagelijksch Bestuur gericht set rijven, inhoudende een verzoek aan H.H. Burg. en Wefch. der gemeente Leiden in take de Noordeindsbrug. „Door de bowoners van het Noordeinde is aan het geacht College van Burg. en Weth. een verzoekschrift aangeboden met ongeveer 80 handteekeningen, waarin beleefdelijk ver zocht werd de Noordeindsbrug niet voor de Lustrumweek af te sluiten, maar tot die week te laten blijven in haar ouden toe stand. Evenwel, op dit verzoek is afwijzend beschikt daar een te groote vertraging hier van het gevolg zou zijn. De werkzaamheden echter zijn nog niet zóó ver gevorderd, dat binnen één of twee dagen de afsluiting zou plaats vinden. Volgens deskundigen zou hier nog wel haast een volle week mee heengaan, dus veertien dagen voor de feestweek zou die afsluiting werkelijkheid worden. Waarom vragen wij Noordeindebewoners ons af, hebben Burg. en Weth. besloten tot deze daad Komen in het bestek dan geen voorwaarden voor, die ons Noordeindebe- woners beschermen voor willekeurige han delingen? Eischt soms de aannemer een enormen hoogen prijs voor eenig opont houd? of gaan soms de belangen van de electr. tram (die nog komen moet) voor de belangen van de Noord eindebewoners, die er al jaren wonen en hun belasting betalen moeten en niet zoo zuinig ook (hiervan ge tuigen weer onze laatste aanslagbiljetten) Veronderstellen wijdat het rijverkeer wordt afgesloten gedurende die week, moe ten dan die duizenden vreemdelingen, welke door het Noordeinde-, zooals ieder Lustrum jaar, de stad binnenkomen, nu door een doorgang van 4 M. hoogstens passeeren, terwijl een weg van 10 M. circa beschikbaar is Wie is verantwoordelijk voor de ongeluk ken, die niet uit kunnen blijven? Kweekt tooh niet onnoodig ontevredenheid; laat de brug bestaan tot na de Maskerade waar door wij in onze neringen niet worden ge schaad, den optocht een ruime weg wordt aangeboden; Frederik Hendrik en zijn ge volg van Leiden ten minste niet den indruk krijgen van een „ellendig gat" en de vele vreemdelingen niet roekeloos aan gevaar worden blootgesteld. Ten slotte nog dit: uit de Gemeenteraadsverslagen van 2 jaren geleden, toen er reeds sprake was van oycr- wulving van het Kort-Rapenburg werd door onzen Directeur van Gemeentewerken dit werk begroot op f 30000nu evenwel valt het werk f 5000 k f 7000 mee en zou het dus niets erg zijn, wanneer nu f 500 of f 700 den aannemer zou worden aangeboden, in dien zijn eischen misschien de oorzaak zon den zijn van veel onaangenaamheden. Trouwens schijnt het nog niet zeker te wezen of de optocht door die nauwe ope ning (Rapenburg en hulpbrug) heen zou kruipen, want tot nog toe is de weg van de Maskerade niet bekend. Wijfeit de Maskerade-commissie ook om die reden, haar weg te kiezen? „Laat het verkeer over de b r u g o p e n" tot na de Maskerade is nog maals het beleefde, doch dringende ver zoek van: (hierop volgen 41 onderteeke- ningen. Er kan geenszins beweerd worden, dat de liefhebberij in de muziek liicr ter sl>2de verflauwt. Het aantal harmonie-orkesten toch is weer met oen vermeerderd. Na een bestaan van ongeveer een jaar, waarvan negen maanden aan eigenlijke oefeningen konden besteed worden, werd het Zaterdag avond in „De Graan beurs" den talrijk op- gekomenen van beiderlei kunne, voorge steld door den president, den hoer A. Era des, die vol dankbaarheid gewaagde van den ondervonden steun van hoeren patroons, waardoor gelegenheid werd geboden de noo- dige instrumenten aan te schaffen, van do nateurs en donatrices (wier getal, naar wij vernamen, reeds 35 bedroeg) en kunstlie vende leden (ten getale van 65), wien hij, met do overige genoodigden, o. w. afgevaar digden van de muziekvereniging „Werk- mans Wilskraoht", een hartelijk welkom toe riep. Dat de zaal zoo goed bezet was, werd ten hoogste gewaardeerd en niet het minst de tegenwoordigheid van hccren patroons met hun dames zelf en hij hoopte woderkee- rig dat allen een genoeglijken avond zou den hebben. Hot gezelschap bestaat thans uit 31 wer kende leden, d. z. personen uit het per soneel der firma's Tieleman Dros en Dros Gebroeders Tieleman. Het draagt daarom kortheidshalve den naam van Harmouie-vcr- ooniging „T. D." Als men dit nu in aanmerking neemt en rekening houdt met den korten tijd van oefening, zou men ge neigd zijn te verklaren dat de directeur, de heer P. A. Smeelo, wonderen heeft ver richt om reeds een programma aan to bie den, als nu werd gedaan, maar bovenal door de wijze waarop het tot uitvoering kwam. Dat was ongetwijfeld oak daaraan te dan ken dat hij rekening had gehouden met de nog niet geheel ontwikkelde krachten, waar over hij beschikte. Het gevolg daarvan was, dat elk nummer met aandacht werd aan gehoord en er veel bijval mee bihaald werd. Bij verdere ijverige oefening dost het ge zelschap goede verwachtingen koesteren en wij hoorden reeds verluiden dat de Vcresni- ging spoedig in de gelegenheid zal gesteld worden zich nog een paar sa soph ons aan te schaffen. Toen het programma, beginnende met liet „Wien Noerlandsch Bloed" en eindigende met het oude „Wilhelmus," beido gearrangeerd door den directeur, was afgewerkt, werd diens ,,T. en D.-marsch" op verzoek her haald, omdat deze zoo in den smaak viel. Na do pauze vertoonden een drietal lé den, met medewerking van twee dames, Ro sier Faassen's blijspel, inct zang, in één bedrijf: „De koopman in oudheden", zeker zeer ten genoege van allen, en waarin vooral hij, die do titelrol vervulde, een complimentje verdient. Verder vermelddo hot programma nog cenigo voordrachten, w. o. ook een zang nummer, en na afloop bal. Dezo eerste uitvoering, die zich door goede regeling en ordo kenmerkte, moet op ieder een bosten indruk hebben gemaakt. Geslaagd is vanwege de Vereeniging van Leeraren in, het Boekhouden te Am sterdam de heer J. J Wcyers, te Leiden, leerling van mejuffrouw Octavia Parmen- tier, te Leiden. Door de gemeente Utrecht is aan de Koninklijke Nederlandscke Grofsmederij, alhier opgedragen de ?vcring van twee stoomketels van 100 vierk. M. verwarmend oppervlak per stuk, ten behoeve van de gemeentelijke gasfabriek aldaar. De voordracht voor onderwijzeres 2e kl. aan de Fisherstraat te 's-Gravenhage bestaat uit de dames M. S. S. Leupen, onderwijzeres te Hillegom, H. Ritman, id. te Leiden, en G. C. L. Bisschop, idem te Rotterdam. De zeereerw. heer $Tagenraats, rector aan het R.-K. Weeshui* te 's-Gravenhago, door mgr. den Bisschop van Haarlem be noemd tot pastoor der St-Petruskerk alhier, als opvolger van pastoor Vernieuwe, die wegens hoogen leeftijd aftreedt, heeft om gezondheidsredenen den Bisohop ver- zooht voor de benoeming tot pastoor te mo gen bedanken. Zijn benoeming is dus in getrokken. Beroepen is bij de Ned.-Herv. Gem. te Heemstede (vac. dr. De Har tog) df. A J. Kan, te Assen. Het gemeenteraadslid mr. Treub te 's-Gravenhage heeft bij amendement op het voorstel betreffende uitbreiding van het personeel aan de afdeeling controle in verband met de invoering der inkomstenbe lasting voorgesteld, behalve de door B. en Ws. gewenschte titularissen ook aan te stel len een referendaris en een hoofdinspecteur der gemeentebelastingen op een salaris van f 3250f 1000, benevens een hoofdcom mies en een inspecteur der gemeentebelas tingen op een salaris van f 2500—f 3200. In de toelichting wordt o.m. gezegd: Wie een inkomstenbelasting wil, moet ook Ae ambtenaren willen, die in staat zijn 'iet moeilijke werk der aanslagregeling te ver vullen. Daartoe behoort ervaring, menschen- kennis, tact om met het publiek om te gaan, stevigheid in optreden, gepaard met hoffe lijkheid in ,den vorm, kennis van handels- boekhouden en administratie. Het hoofd van dezen tak van dienst waarvoor men, als men zich geen tonnen wil zien ontglippen, een ervaren practicus van elders nemen moet moet in rang cn bezol diging ten minste gelijk staan met den hoog- eten secretarie-ambtenaar benoden den ge- meonte-secretaris. De onder hem werkzame ambtenaren der aanslagregeling mogen in rang en bezoldiging zeker niet beneden de hoofdcommiezen staan. De ritmeester J. M. H. van Lelyveld, van het 3e reg. huzaren te 's-Gravenhago, is benoemd tot commandant van het eska dron ordonnansen Naar de ,,N. R. Ct." van goedinge- lichto zijde verneemt, zal de luit.-generaal F. H. A. Sabron, adjudant in b. d. van H. M. de Koningin, chef van den generalen staf, binnenkort het legor met pensioen ver laten. -- Van de jury der Holl. Maatschappij van Landbouw, die zich belastte met de be oordeeling van hét ingekomen antwoord op do prijsvraag „wijze van veredeling van landbouwgewassen zooals die te Svalöf in Zweden plaats vindt" ontving het hoofdbe stuur rapport met conclusie den prijs toe te kennen doch den schrijver te verzoeken het laatste gedeelte van zijn werk ,,do wijze waarop het denkbeeld voor Nederlandscke toestanden kan worden bruikbaar gemaakt'' om te werken. Hier to? werd besloten. Bij opening van het naambriefjo bleek de schrij ver te zijn de heer K. Tjobbes, phil. cand. to Arasterdam. Hem zal worden toegokend de prijs: gouden medaille der Maatsohappij en f 500. Bij resolutie van den minister van Ko loniën zijn I. van den Berg, N. J. Kuiper, B do Groot en J. H. Macpherson, ter be schikking van den gouverneur-generaal van Ncd.-Indiö gesteld, teneinde voor den tijd van drie jaren te worden werkzaam gesteld al" scheepmaker voor het vak van scheeps bouw bij het marine-etablissement tc Soera- ba-ja. Als reotor van het gymnasium te Zwolle bevelen curatoren aan dr. J. Nie- meycr, reetor van het gymnasium Kampen, dr. J. H. Rogge, docent aan het stedelijk gymnasium te Amsterdam en dr. G. E. W. van Hille, conrector van het gymnasium te Zwolle. De Gereformeerde predikant J. Wes terhuis te Groningen, curator der Theolo gische School te Kampen, die ook herhaal delijk lid was der generale synode der Gereformeerde Kerken, is overleden. To Bern is overleden mr. F. E. Coupe rus, president van den Raad van Justitie te Semarang. BODEGRAVEN. De heer Sausenthalor, gemeenteveldwachter alhier, hoopt op 1 Juni a.s. het feit to herdenken, dat hij 25 jaar geleden als zoodanig werd aangesteld. HAZERSWOUDE, Gistermorgen maakte ds. N. Warmolts, bij het einde der gods dienstoefening, met dankbaarheid melding van een gift van twintig gulden, gecollec teerd voor de armen der Ned.-Herv. Gem. HAARLEMMERMEER. Door de antirov. kiesvereeniging in district I (Lijnden c. a.) is in een gehouden ledenvergadering met aJgemeene stemmen als candidaat bij d« a. s. verkiezingen voor do Prov. Staten ge steld het aftredend lid mr. Zubli, te Bea- nebroek. Door een sleepkaan, die gesleept werd door een stoomboot, werd een hrug over do ringvaart, nabij Nieuwewetering, in deza gemeente, aangevaren. Do brug werd z danig beschadigd, door het breken van c<r<^ paar dwarsliggers en een paar palen, dat het verkeer over de brug ccnigen lijd ge stremd was. KATWIJK-AAN-ZEE. Mej. W. C Brcu ninghoff, sinds ruim zes jaar als onderwin sores werkzaam aan de Herv. school alhier, is als zoodanig benoemd aan dc op te rich ten bijzondere school te Warmond, en heeft die benoeming aangenomen. Alhier brachten 7 bomschuiten verscho visoh aan. Hoogste besomming was f 52,50, laagste f 17.50. Tarbot bracht per stuk f 0 op, griet f 0.40 tot f 0.65, tong f 0.20 tot f. 0.80, schol f 6 per mand, keu f 3, schar f 2.75 NOORDWIJKERHOUT. In „Het Wapm van Noordwijkcrhout" vergadordo gister avond dc R.-IC. bloemist-, land- cn tuinbouw- werldicdcnvereeniging „Plicht cn Recht." Do zaal was flink "bezet. Do voorzitter heetbs allen hartelijk wolkom op deze eerste huis houdelijke vergadering cn deelde daarop het volgende mede: lo. Van verschillende zijden waren bij hora verzoeken ingekomen om van deze R.-K. Ver eeniging, die zoo uitstekend werkt, een neu trale te maken, ook lieden van andere ge zindten zoudon zich gaarne aansluiten. Daar do Vcromiging echter staat onder geestelijk toezicht met oen R.-K. adviseur, is dit niet mogelijk. 2o. Dat de verkoop van bloembollen der Vereeniging, waarvan do opbrengst bosternd was voor zieke vrouwen dor leden, hooft op gebracht f 100.50. 3o. Dat tot ooopcraticven aankcop vau steenkolen zal warden overgegaan, on dat cenigo wagons reeds "begin October zullen aankomen. Daarop werd ovorgegaan tot het verkiezen van een controleur. Deze moet in geval van ziekte den toestand van hot gezin nagaan; naar verhouding van behoeften zal uitkeo- ring geschieden. Als zoodanig werd gekozen de heer J. Witteman; tot nieuwe bestuurs leden de heeren A. van Noort en J. Aartrnan. Een nieuw reglement werd vastgesteld. Leni ge voorname punten waren: De Vcroaniging stelt zich ten dool dc goede verstandhouding tusschen patroons en arbeiders te bevorderen; zooveel mogelijk zal zij trachten langs vredo- lievcndcn weg griovon cn geschillen uit den weg te ui men, ook met behulp der Ka mers van Arbeid. Een voorzorgskas zal wor den opgericht om do leden financieel t»3 steunen bij uitsluiting of gemotiveerde werk staking. Het behartigen der belangen van dc ouden van dagen, leden der Vereeniging, zal steeds haar streven zijn. Ook zal een ondersteuningsfonds worden opgericht tot steno barer leden bij ziekte. Bovendien wordt opgericht oen spaarkas. Do gelden, gelden, dio do leden der Vereeniging haar loevortrouwon, zullen belegd worden op so lide en voordeeligc wijzen. Elk lid van ..Plicht en Recht" kan deelnemer worden dezer spaarkas. Hij ontvangt hiervoor een boekje, waarin de bijdragen warden opge- tcekeml, en betaalt hiervoor tien o;nt. Bij dc rondvraag werden don Voorzitter nog allerlei vragen gesteld over loon actio, FEUILLETON. H e Vioolspeler. dot.) Op bevel van den violist nam Sawka hot fluitje 'óp, dat hij den nachtegaal noemde, en volgde de grillige, vurige melodie, die onder den strijkstok van den virtuoos tril de. Het schijnt, dat do twee genieën, die al lebei onontwikkeld, maar beiden even be gaafd waren elkaar op den stralenden weg der harmonieën tegen kwamen en elkaar begrepen, want toen dat vreemde concert geëindigd was, keek Arinie den jongen lang aan en zei tot hem: ,,Ik zal je leeren spelen." „Och, neem mijn ziel, maar geef mij de muziek". De Zigeuner liet glimlachend al zijn prachtige witte tanden zien en antwoord de: „Je zult viool spelen." „Viool 1 Die zegt me alles, nietwaar Alles." In de steppen, onder de linnen tont, voor bet vuur van den tabor, zag Sawka zijn muziekschool voor zich, de school der woes te, bandelooze vrijheid. Ja, de vrijheid, de steppenDe muziek beeft se lief, de ziel verdwaalt er, de ge dachte schept er. Het is het oneindige! En het geboortedorp? En het ouderlijk buis Zou het kind dat nimmer meer weer den? De god der kunst is veeleischend en ja- ioersch; hij ontneemt dengenen, die hem liefhebben, alles en Sawka stond hem alles af: zijn vader, die hem altijd sloeg; zijn tehuis, waar hij ongelukkig was, en zijn ar me del, die stoeds dorstte. Hij hield niets als.... zijn hond. En het leven ging voorbij. Kalm? Neen. Onafhankelijk Ja. Vandaag hier, morgen daar, nu eens rechtsom, dan weer linksom; soms goed gevoed, vaak hongerig want er waren niet alle dagen varkens om te slachten leefde Sawka onder de tent der nomaden, onder den sterrenhemel en hij leefde er werkelijk, want de muziek was er. De oude Arinie was hem niet vijandig ge zind het muzikale talent van den Zigeuner voelde dat van don kleinen herdersknaap, en zonder een naam te kunnen geven aan het gevoel, dat aldus ontstaan was, hield de man met het bronskleurige gezicht en den vurigen blik van het land met het'blon- de haar en de blauwe, droomerige oogen. „Hij is niet van ons bloed", zei het hoofd van den tabor vaak, „maar in zijn hart zit ten de snaren van een viool." En dat zei alles. De vader van Sawka raakte het spoor van den vluchteling bijster. Waar moest hij hem zoeken 1 En hoe Men zocht wel is waar naar hem want een kind is toch in elk geval een kind, en de varkens dan 1 De dagen verstrekenin huis was do hoop nog niet opgegeven, maar toen de wek n en de maanden verstreken, verdween ze toch, en zei de moeder tot het hoofd van het gezin: „Mijn jongen is weg, mijn oogen zullen hem nooit weer zien. Jij hebt hem zoo'n angst aangejaagd, leelijke oude 1" „Och watl En mijn varkens tellen die niet mee?" antwoordde de vader. „Jo waart te hard tegen hem! Als hij ten minste nog maar in het leven is, die arme kleine jongen 1" Vijftien jaar later. Eens op een dag zagen de boeren in het dorp van Sawka een jongen, hun onbeken den man loopen, zeker een reiziger, die van verre gekomen was. Hij droeg onder zijn manteljas een met zorg ingepakte viool en naast hem liep een mooie vrouw met zwart haar, met oogen zoo zwart als de nacht en zoo diep als het water. Hij verliet het dorp somber en droevig en toen hij den uitersten rand er van be reikt had, keerde hij zich ineens om, als om dat landschap, hetwelk hij misschien nim mer meer zou zien, een laatst vaarwel toe te roepen. Zijn blik dwaalde rond over het land en bleef eindelijk rusten op een hut, die door een ouden pereboom overschaduwd werd. De vreemdeling keek langen tijd naar die witte hut-, die half schuil ging on der het gebladerte, en weende. „Zora", zei hij tegen de vrouw, „dat was mijn hut." „Betreurt ge haar?" De man antwoordde niet. „Ge betreurt haar", herhaalde de vrouw, „en ge weent Maar ik heb er geen spijt van, dat ik de jouwe geworden ben. Ik heb aan jou de voorkeur gegeven boven de man nen van mijn ras; ik hield van je oogen, die zoo blauw zijn als de hemel op een zomeravondik hield van je gouden haren, die de kleur hebben van de stralen der mor genzon. En ik heb jou gevolgd. „Och, Zora, Zora! Ik heb jou lief.... maar het is mijn dorp, het is mijn huis en dan... wat wilt ge, dat doet pijal" „Je bent naar binnen gegaan in je huis, je hebt tegen je familieleden gezegd wie ge zijt en toen... Je vader is dood, je moe der is dood, je broeders hebben je ver jaagd. Zij hebben je verjaagd als een vage bond, als een bedrieger". „Mijn ziel deed mij pijn, ik wilde ben terugzien..." „Laat ons terugkeer en naar den tabor. De oude Arinie heeft je leeren viool spe len; hij heeft je zijn viool gegeven, die kan zingen als een menschelijke stem. De Zi geunerbroeders zijn beter dan jouw familie, hun tabor is beter dan jouw hut." „Laat ons nog oven naar het kerkhof gaan," zei de man met droeve stem, „en daarna...." „En daarna terugkeeren tot de mijnen." „Ja... dat is goed." Het kerkhof van het dorp bevond zioh op de steppe; men zag al uit de verte de wilgen, die de graven overschaduwden. Het werd avond De schemering daalde zoetjes neer. De man en de vrouw ver lieten het dorp. De eenzaamheid ontving ben. „Zora", zei de zwerveling, „we zullen hier den nacht doorbrengen. De dooden zullen ons niet verjagen. Maar hoe moet ik de graven van mijn ouders vinden? Er ia niemand, die mij kan wijzen waar zij lig gen, en alle kruisen lijken op elkaar." „Ga dan spelen", antwoordde de vrouw. „Misschien zullen de graven een teeken ge ven en dan zult ge herkennen wat ge zoekt." De nacht omhulde de steppe. Het was een zomernacht: er heersohte c n diepe stilte onder het uitspansel on op de aarde de blonde maan verscheen aan den horizon. „Speel dan", horhaalde Zora, „het is sls- of we daar ginds zijn, in den tabor". De man ging op een der graven zitteif en haalde zijn viool te voorschijn. In de plechtige stilte van dat middernachtelijk uur hoorden de graven een gezang. De vrouw lag met haar hoofd op do knieën van den kunstenaar te domiielcn cl tc droom en Opeens zei rij „Je speelt niet als Arinie: bij hem is het alsof er vonken schieten uit de viool, cn bij jou... Och, Sawka het is alsof de wil gen weenen en of het kerkhof trilt." „Dat is mijn ziel, die weent". Den volgenden dag werd er in het dorp verteld, dat raenschen, die dien nacht langs het kerkhof waren gekomen, schimmen, liadden zien ronddolen op de graven, en dat er uit de graven muziek was opgeste gen. En zij zeiden ook, dat de steppengeestenf wakker waren geworden door die muziek, de veraf gelegen heuvels hadden vcrlateü en nu weenend rond zweefden in de duis tere ruimte. Maar het was nacht; niemand had den moed gehad om door te dringen in de stad der dooden. Het waren zeker zielen, die tot God spr& ken....

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1910 | | pagina 1