nik op het schilderij. „Vindt u ook niet,
dat deze oude Overste heel veel lijkt op
den monnik, die daar afgebeeld is
Rubens bleef plotseling staan.
„Het is zoo," riep een andere leerling.
„"Wanneer je je het gezicht van den ouden
monnik dertig jaar jonger denkt, dan krijgt
onze meester gelijk, toen hij zei, dat het
stuk dertig jaar geleden werd gemaakt door
een man, die dood is voor de wereld. Ik
wil er alles onder verwedden, dat de mon
nik en de oude Overste één en dezelfde
persoon zijn 1"
„Ja," zei Rubens, na een minuut of twee
te hebben nagedacht, ,,het is dezelfde man.
Komt, vrienden, laten we gaan. De heilige
man had gelijk; zijn roem overtreft den
mijne ver. We zullen hem in vrede laten
sterven."
Ze sloegen nog een laatsten blik op het
wondermooie sohilderij en verlieten zwijgend
de kapel.
Drie dagen daarna ging Rubens /alleen
•naar Het kleine klooster terug.
Het schilderij hing niet meer op zijn
plaats.
Het lijk van dén ouden monnik lag in
•een doodkist voor het altaar: het schil
derij was uit de ljjst genomen en opge
rold naast hem gelegd. De andere mon
niken hielden een lijkdienst voor den doode.
Eerbiedig keek Rubens op het kalme ge
laat neer.
„Ge waart een groot schilder!" mompelde
hij. „Nu kan je werk eerst goed begrepen
.worden."
Het bakken van brood
langs electrisohen weg.
Met dit vraagstuk houdt men zich sinds
Vele jaren bezig en ondanks de talrijke pro
cédés, die men beproefd heeft, is het elec-
trisoh bakken van brood nog niet in zwang
in Frankrijk. Intussohen is er geen gebrek
laan toestelion met eleotrische radiators, ge
schikt voor de verhitting van bakkersovens.
Men inag evenwel betwijfelen, dat dit
jaltijd zoo zal blijven, want al interesseert
'de Fransohe bakkerswereld zich nog niet
•voor deze wijze van verhitting, ofschoon
toen zich tegenwoordig gomakkelijk den
benoodigden stroom kan verschaffen, deze
pionier om brood te bakken is sinds kort
in praotijk gebracht in het Zwitsersche
stadje Kerna, waar de eleotrische stroom
goedkoop verkrijgbaar is.
De gébruikte oven is van bet volmaaktste
iysteém; long ongeveer 2.40 M. bij een
Itoeedte van 1.20 M. Deze oven kan in
één keer 100 pond brood bakken, aan broo-
'den van, 1 ein vpn 3 pond. De buizen, waar
in de weerstonden zijn aangebracht, welke
de warmte leveren, zijn 42 in getal en lig
gen aan de basis van het gewelf. Men heeft
maatregelen genomen om de warmte te ver
deden in overeenstemming met de meer
dere of mindere afkoeling in de verschil
lende deelen van den oven; en zoodoende
{wordt ér minder stroom en warmte toe
gevoerd naar het achterste gedeelte van
'den oveln. In twee uren wordt de gewenschte
temperatuur voor het bakken .verkregen
rn twaalf uren kan pien acht ovens vol
bakken en de kosten van verhitting komen
op ongeveer acht oentimes per pond brood.
Justus tou Liebig.
Deze grootste scheikundige van alle
.tijden, ja., men kan wel zeggen: de eigen
lijke stichter der moderne chemie, werd in
bet jaar 1803 te Darmstadt als zoon van
'den drogist en verfhandelaar Georg Liebig
'geboren.
Zijn vader was daarbij zoowel apothe
ker (als drogist en vervaardigde vele van
zijn drogist-artikelen zolf. Daardoor kreeg
de jonge Liebig zin in de scheikunde en
scheikundige proefnemingen en spoedig ont
waakte in hem dientengevolge een onbe
dwingbare lust om scheikundige ts worden.
Afgezien van deze bijzondere belangstel
ling in het vak, toonde Liebig in zijn jeugd
geen teekens van een buitengewone weten
schappelijke begaafdheid. Zijn leermeesters
pp bét gymnasium te Darmstadt hielden
hem zelfs voor tamelijk zwak begaafd. Voor
al is het interessant, dat de rector van het
gymnasium den jongen Liebig zeide, dat
hij maar liever schoenmaker dan scheikun
dige moest worden.
Met ondersteuning van zijn landvorst, den
groothertog Ludwig I van Hessen, bezocht
Liebig de universiteit te Bonn en zette
daarna zijn .studiën voort in Erlangen en
in Parijs. Toen hij negentien jaar oud was,
liet hij zijn eersten wetenschappelijken ar
beid verschijnen. Deze werd een jaar later,
dus in 1823, in Liebigs tegenwoordigheid
op de Fransche Academie der wetenschap
pen voorgedragen, wat voor den jongen
vervaardiger een zeer groot succes was.
Dank zij de aanbeveling van den groo-
ten natuurkundige Alexander von Humboldt,
dien hij in deze zitting dar Academie leerde
kennen, werd de 21-jarige Liebig tot pro
fessor aan de universiteit te Giessen be
noemd; 28 jaar heeft hij daar met zeer veel
succes, ja zelfs in uiterst vruchtbaren ar
beid als een ware baanbreker voor de mo
derne scheikunde doorgebracht.
In 1852 trok Liebig naar Miinóhen, ge-,
volg gevend aan de herhaalde en drin
gende uitnoodiging van den wetenschap- en
kunstlievenden koning Maximiliaan II van
Beieren.
Met eerbewijzen en onderscheidingen van
allerlei aard overstelpt, stierf Liebig te
Miinchen in 1873.
Van den overvloed, waarmede dez> geniale
man het menschdom begiftigd heeft, zullen
wij hier slechts het belangrijkste aanstippen.
Van de resultaten van zijn clvemischen
onderzoekingsaxbeid moet vooral gemeld
worden de ontdekking van vele nieuwe stof
fen, o.a. de voor de moderne geneeskunde
zoo kostbare chloroform.
De chemische industrie van dezen tijd
dankt haar onvergetelijke i opkomst en
haar huidigen bloei aan het algemeen be
lang, dat Liebig voor de chemie en aan
verwante wetenschappen wist op te wek
ken, en aan de wetenschappelijk ontwik
kelde hulpkrachten, die hij als uitstekend
leeraar gevormd of welker opvoeding hij
toen als hervormer van het geheele che
mische en natuurwetenschappelijke Hooge-
schoolonderricht veroorzaakt heeft.
In aansluiting met zyn zoo opzienbarende
leer van de voeding der planten heeft Lie
big als andere bepalingen daarvoor vast
gesteld hoe men in den akkerbouw door
geschikte afwisseling, doelmatige bemesting,
enz. de hoogste opbrengsten kan bereiken,
en hij is daardoor de stichter der land-
bouwscheikunde geworden.
De wetenschap van de voeding der men-
sohen en der dieren hééft Liebig ook op
een volkomen nieuwen grondslag gesteld.
In 'dit gebied behooren ook vooral de ver
diensten, die zich de g-roote geleerde en
mensohenvriend door zijn onderzoekingen
over de samenstelling van het vleesch-
extract, zijn krachtdadig optreden voor dit
voortreffelijk product en zijn ijverige be
moeiingen aangaande de bereiding er van in
het groot, verworven heeft. Men gaat daarbij
nog heden te werk naar de voorschriften,
die Liebig op grond van jarenlangen, zoo
wel moeilijken als welgeslaagden pnderzoe-
kingsarbeid, uitgewerkt heeft.
Hongerende schoolkinderen.
Over. de voeding der Berlijnsche ge-
meentescholieren bericht de Berlijnsche
schoolarts dr. Bernhard iets ju een studie
„Beitrage zur Kinderforschung undHeil-
erziehung."
Dr. Bernhard heeft vier jaren lang zorg
vuldige onderzoekingen gedaan bij de'kin
deren der Berlijnsche gemeentescholen, om
uit te maken. hoeveeL kinderen van huis uit
onvoldoende of in het geheel geen ontbijt
en middagmaal te eten krijgen. Er werden
8451 kinderen 4722 jongens en 3729
meisjes van 7 tot 14 jaar onderzocht.
Daarvan kwamen er altijd 578 zonder ont
bijt in school, en dat hoofdzakelijk ,,uit
nalatigheid," zegt dr. Bernhard. Of de kin
deren óf de ouders stonden te laat op,
meermalen „was er nog niets in huis ge
haald," dan wel de moeder bekommerde
zich niet om de kinderen. In vele gevallen
k£& ze liet ook niet, omdat ze ziek was
of de middelen ontbraken. Niet zelden gin
gen de kinderen dadelijk van het werlq
naar school, en dan ontbrak de tijd om te^
ontbijten. In andere gevallen weer liet de
kwaliteit van het ontbijt veel of alles te;
wenschen overvele kinderen kregen maarj
zwarte, koude koffie zonder suiker. Helaas;
speelt de koffie in Berlijn by 'de slodervoe-j
ding juist een ontzaglijk voorname rol; dat
slobbervocht verdringt er de voedende'
soep geheel en al. In meer dan drie vierde!
der gevallen dient koffie zelfs als schade-:
vergoeding voor en plaatsvervangster vari
het middagmaal, daar de kinderen eerst,
des avonds wat degelijks krijgen, eenigen'
zelfs eerst tusschen 8 en 10 uren. Merk-;
waardig is het, dat een deel der kinderen'!
onder den invloed van een ziekelijk ent
nerveus gestel heel geen ontbijt willen eb!
noodig vinden. Niet zelden ligt de oorzaak'
in het vroege uur van beginnen der scho-!
len. De kinderen zijn bang te laat te ko-j
men, ontbijten een paar maal in vliegende
haast, ondervinden er nadeel van en la-1
ten het ontbijt op het laatst maar geheel en.
al na. Dr. Bernhard wijst in zijn verhande-;
ling op middelen tot verbetering van dit-
droevig euvelschooltoezicht, vereeni-1
gingswerkzaamheid en verspreiding- van
raadgevingen onder al de ouders der la
gere gemeentescholieren moeten hier hand'
aan hand gaan.
ROOSSVJESXjï.
In een artikel over dezen beroemden man
in „De Nederlander" lazen wij:
Roosevelt wordt thans overal geëerd.
Niet het minst in Nederland, dat hem,nog
min of meer als een Nederlander mag be
schouwen. Zijn tocht door Europa is een
ware triomftocht, al gaan zijn redevoerin
gen dan ook niet altijd zoo diep, als men
verwacht. Bij 2ulk een man zijn de verwach
tingen natuurlijk altijd te hoog gespannen.'
Begrijpen wij nu evenwel ook de groote les,!
die Roosevelt ons geeft?
Hij is volstrekt geen genie 1 Buitengewone
gaven heeft hij op geen enkel punt, maar hij'
is een treffend bewijs, wat een gewoon, be
kwaam man doen en worden kan, indien hlf
zich veelzijdig en harmonisch ontwikkelt.
Indien hij geen enkel talent in den grond
begraaft, maar al zijn troepen in het vuur!
brengt. Indien h.'j het lichaam niet opoffert'
aan den geest en het gemoed niet aan het
verstand. Indien iemand niet specialiteit
wil zijn, maar mensch in den volsten en rijk.
sten zin des woords.
Waar zijn bij ons de knappe mannen, die
niet alleen een boek kunnen schrijven en.
een redevoering houden, maar ook een regiJ
ment kunnen commandeeren en staatszaken
afdoen?
Die in den zadel even thuis zijn als in
him studeerstoel
Die het kennen en het kunnen vereenigen
en niet alleen kennis hebben, maar ook
verstand
Bij wie de kracht tot handelen niet door
overdreven boeken-studie is verlamd en die,
evenveel veerkracht bezitten en evenveel
buigzaamheid naar lichaam en geest, als
hij?
Roosevelt is de levende veroordeeling van
ons tegenwoordig opvoedingsstelsel, dat spe
cialiteiten kweekt, zonder evenwicht, die.
doodelijk bevreesd zijn door de plichten van
het werkelijke leven een enkel oogenblik
buiten hun specialiteit te worden gehaald.
Roosevelt is het type van een man, zop-
als het moderne leven dien eischt, die naar
alle zijden front weet te maken en altijd
slagvaardig is, van welke rijde de vijand
ook komt.
Iets buitengewoons heeft Roosevelt nooit
gedaan. Geen zijner boeken, geen zijner
daden stijgt boven een zekere grens van mid.
delmatigheid. Op geen enkel punt heeft
hij het hoogste bereikt. Noch als staatsman,
noch als krijgsman, noch als schrijver, noch
als redenaar of als geleerde is hij groot
geweest; maar op alle punten was hij goed.
Hij mag veilig van alle kanten bekeken
worden. Nooit steeg hij boven een zeker
peil, maar ook nooit bleef hij daar bene-