Middenstands-Enquête.
In het Nutsgebouw alhier had Donderdag
avond <le vergadering plaats van Midden
standers, belegd op verzoek van de 2de
Afdeeiing der Staatscommissie voor de Mid
denstands-Enquête bestaande uit de hee-
ren mr. A. baron Van Wijnbergen, lid der
Tweede Kamer, voorzitter, A. den Held Jr.
en M. H. G. Th. Ficdeldy Dop, leden on
mr. J. R. H. van Schaik, secretaris. Doel
dezer vergadering was, aan de leden van
den handeldrijvenclen en industneelen mid
denstand te Leiden het doel van de enquête
uiteen te zetten en tevens de plaatselijke
sub-oommissic te installeeren.
De vergadering was zeer druk bezocht.
Na een inleidend woord, waarbij aan de
opgekomenen, werd dank gebracht voor hun
belangstelling in deze aangelegenheid,
deelde mr. Van Wijnbergen aller
eerst mede de Wordingsgeschiedenis van
deze middenstands-enquête,
In 1901 werd op voordracht van Min.
Kuyper een Staatscommissie in het leven
geroepen, die had te onderzoeken wat er
geclaan kon worden, om aan de door den
middenstand algemeen geuite klachten, te
gemoet tc komen. Al spoedig echter bleek,
dat ^lie commissie niet met vrucht werk
zaam kon zijn, wanneer niet allereerst een
grondig onderzoek werd ingesteld naar den
toestand onder den middenstand, waardoor
vooral de in het algemeen gehoorde klach
ten, juister konden worden geformuleerd.
Toch duurde hel ge ruim en tijd vóór tot
eulk een ondorzoek werd overgegaan. Bij
Koninklijk besluit van 15 Sept. 1908 werd
ingesteld een bijzondere enqucte-commissie,
wier onderzoek de Staats-commissie voor
den middenstand tot grondslag zou dienen.
Tot algemeen Voorz. werd door H. M.
benoemd dr. D. Bos, die zoo menigmaal
getoond had, veel theoretische kennis te
paren aan een practisch inzicht in de maat
schappelijke verhoudingen.
Om een juist denkbeeld te geven, wat
met deze enquête bedoeld wordt, deed spr.
enkele grepen uit de rede door Minister
Talma gehouden bij de installatie van de
enquête-oommissie en uit het antwoord
door dr. Bos daarop gegeven.
Minister Talma dan wees er op dat wij
niet geheel onzen spijt kunnen onderdruk
ken, dat niet eerder naast de Staats-com-
misise voor den middenstand deze enquête
commissie in het loven was geroepen: Toch
zijn de jaren van haar bestaan niet vruch
teloos. Het groote onbekende terrein is
door de Staats-commissie verkend, zij kon
reeds den weg aangeven waarlangs het
onderzoek moest worden geleid. Warm eer
straks dat onderzoek zal slagen, dan is dat
vooral te danken aan de Staats-commissie
voor den Middenstand Slaagt dat onder
zoek dan zijn aan de Staate-commis6ie
waardevolle grondslagen, verschaft, waar
door zij de Regeering met juistheid kan
adviseeren wat haar te doen staat.
Dr. Bos wees in zijn antwoord er op,
dat de enquête-commissie zich bewust was
van het groote gewicht van haar onderzoek,
maar zich ook de moeilijkheden niet ont
veinsde, die zij bij dat onderzoek zou ont
moetten. Vooreerst wellicht de ontmoedi
gende onverschilligheid van den toch kla-
genden middenstand zelve, dan aan dcü
een en kant de moeilijkheid, bij wie zij haar
onderzoek moet beginnen zonder te ver
vallen in den arbeiders-stand, aan den an
deren kant de moeilijkheid, waar te eindi
gen om niet te vervallen in den groothan
del, do grossiers of fabrikanten.
Moeilijke taak dus, maar ook beteekfenis-
vol op ieder gebied. Feiten zijn noodig, om
richtsnoer te geven aan de regeering, een
grondslag is noodig, waarop de regeering,
die helpen wil, kan voortbouwen.
Toen de enquête-commissie aldus geïn
stalleerd was toog zij aan het werk. Het ge-
heele land heeft zij verdeeld in 3 districten,
voor elk district benoc-m 1 een commissie
van onderzoek, d e zei fs tand'g w rkm,
doch voortdurend met elkander overleg
plegen.
Een werkplan werd vastgesteld en be
sloten het onderzoek aldus te regelen: De
comm. verdeelde dc gemeenten in 3 catego-
.rieën: lo. Gemeenten beneden 2000 zielen
20 gem. van 2000 tot 20,000 zielen. 3o.
gem. boven 20,000 zielen. Gemeenten bene
den 2000 delen, worden door toezending
van vragenlijsten door bemiddeling van het
gemeentebestuur rondgezonden, geheel on
derzocht. De groote gem. boven 20,000 zie
len zullen voor bepaalde vakken onderzocht
worden. De gemeenten van do 2de cat
worden niet allo onderzocht, maar die on
derzocht worden, zullen g e h eel behan
deld worden. Er zijn aangewezen 20 ge
meenten voor dat on.de/ voek, die als type
zullen dienen.
Behalve deze twintig gemeenten zal ook
éón grooter© plaats, in elke afdeeiing wor
den onderzocht in haar geheel. Een
van die drie is Leiden.
Het onderzoek zal schriftelijk plaats heb
ben, daarna zoo noodig mondeling. In de
eerste plaats zullen gegevens verzameld
worden tot samenstelling van een histo
risch overzicht van de laatste 30 jaren met
betrekking tot handel en industrie, onder
wijs, bevolking, enz. Daarnevens zullen ge
gevens verzameld worden tot beoordeeling
van den toestand van het oogenbük.
In ieder van deze 20 type-gemeenten is
iemand gezocht, die genegen was en be
kwaam om dit onderzoek fc© leiden: een en
quêteur.
Aangezien echter voor een gemeente als
Lefden tellende bijna 60,000 zielen, de taak
voor éón persoon veel te omvangrijk zou
rijn, heeft de commissie besloten hier een
plaatselijko oomi. 'ssirè Ie benoemen.^ Zij
was zoo gelukkig bereid te vinden om in die
plaatselijke commissie zitting fc? nemen de
heeren mr. P. E. Brïet, als voorzitts?; 0.
Th. Breebaarb, W. Cahen, W. v_a Ros-
eum du Chattel, C Roodcnburg Jr., A. L.
de Vlieger, als leden, terwijl mr. J.
Draaijer het secretariaat, zal waarnemen
Spreker bracht dezen heeren namens do
commissi'"' zijn hartelijken dank voor de
welw "mdkeid, om dezo taak op zich te
nemen.
Het hangt nu van den middenstand zelf
af, of hot onderzoek zal slagen. Op de
juiste beantwoording van de toe te zenden
vragenlijsten, komt alles aan. Die antwoor
den moeten toch de stof leveren voor een
beschrijving, welke beschrijving der regee
ring tot grondslag moet dienen voor de
door haar te nemen maatregelen.
Op welke wijze dan ook, wij-moeten'alles
in he'. werk stellen om de noodigc gege
vens zoo volledig mogelijk te verschaffen.
Voor sommige zaken kan het geraeenteoe-
Rtuur alle materialen verschaffen. Spr
hoopte dan ook dat de enquêteurs daar
niet tevergeefs zouden aankloppen. Daarna
zijn noodig gegevens door vereenigingen
voor den middenstand. Besturen van die
vereeDigingen moeten het zeker tot hun
plicht rekenen, op alle mogelijke wijze me
de te werken bij het onderzoek. Vervolgens
de mannen rn den middenstand zelve.
Dezo moeten de voornaamste stof leveren
Zij moeten inzien,zij het zelf in de
hand hebben of het onderzoek zal slagen
Zij moeten dat doen in het algemeen be
lang, maar ook in hun eigen belang. Het is
maar geen aardigheid om eens iets te weten
te komen. Neen, er is jaren geklaagd, de
regeering is nu bereid om te helpen, doch
toont nu 1 middenstand geen belangstel
ling, dan is voor tientallen jaren de kans
dat 'de regeering iets zal doen verkeken.
De regeering is bereid, als de middenstand
nu maar zegt, wat ze wil, als de midden
stand nu maar "n toestand wil bloot leg
gen. Wie moeite heeft om de vragenlijsten
behoorlijk in te vullen, zal gaarne echo!
pen worden.
Een ding bedenke men nog, de inhoud der
ingevulde lijsten die niet behoeven getce-
kend te worden is volkomen g e-
kleinigheid is geschroeid of wegens verbou
wing als er een ruit is gebroken, moesten
niet voorkomen. Een ander bezwaar zijn
de warenhuizen, die veel kwaad doen, ter
wijl de ruime uitstalling tot diefstal ver
leidt. Zij verdringen de kleinhandelaars.
Gelukkig hebben wij hier ter stede nog wei
nig last daarvan. Wij hebben alle.cn ,,drie
en een kleintje". Een goed koopman dient
ook goed boek te houden. Het onderwijs
daarin is wel wat theoretisch. Tegenwoor
dig echter gaat men meer te rade met de
practijk. We zien hier de goede werking van
..Kennis is Macht". Doch verbetering van
liet handelsonderwijs zal ook den Midden
stand tan goede komen.
Ook de industrieele middenstand klaagt.
Men zegt wel eens de bandwerk-industrie
is ten dood? opgeschreven. Dit is niet waar.
Ambachts-onderwijs zal hier goede resulta
ten opleveren. We zijn hier met Mathesis en
de Ambachtschool en de teekenschool van
den R.-K. Volksbond zeer zeker anderen
vooruit.
Men heeft wel eens geroepen om herstel
van het Gildewezen. Dit heeft zeer zeker
veel goeds. Maar t 'h zou er van samen
werking van patroons en arbeiders reeds
veel te verwachten zijn als zij eens in
één vereeniging konden samenwerken.
Een eerste stap in die richting zijn de
Kamers van Arbeid. Vereenigingen voor
gemeenschappelijken in- en verkoop waren
ook gewensebt.
Spr. zou gaarne nog andere punten be
handelen bijv de kwestie of niot bouwle-
vcraneiers preferent behoorden te zijn bo
ven den tweeden hypotheekhouder, over da
Zondagsrust, het venten en vele anderen.
Het gebcdone zij echter genoeg.
De Middenstand is ontwaakt. Langen ,d
standigheden zo opgroeien, in welk een el
lende-sfeer zij leven rn waarin zij in hun
kinderziel de eerste indrukken ontvangen.
Wie kan er peilen het naamlooze leed, dat
er geleden wordt in de sloppen en ste
gen van Leiden, En gij, Bourgeoisie, hebt
niets voor hen dan de hondenzweep, dan
sterken vuist en gij temperaar van den
klassenstrijd, leziügen met lichtbeelden.
Gij allen staat voor iets, was voor
u echter onoplosbaar is. Het is een
verschijnsel dat, het kapitalisme zelf in het
leven roept, zoo als zooveel verschijnselen,
waar tegenover zij machteloos staat. Vruch
teloos blijkt dan ook al het werk wat er
in de richting zooals de briefschrijver re
aangeeft, wordt gedaan.
Zie bijv, de Volkshuis-concerten. Komt
daar dat publiek'! Neen, daar ziet men hen
in hoofdzaak die om financieele redenen
niet naar een concert of iets dergelijks
kunnen toegaan Daar ziet men den klei
nen middenstander, enz. De enkele arbei
ders en arbeidsters die er komen zijn te
tellen, en behooren meestal tot de socialis
tische richting. Neen, wat men ook mag
doen, wanneer men de oorzaak van het
kwaad niet wil zien en aanraken, is al het
andere lapwerk Maar daarmede raakt men
de grondslagen, van onze georde n d e
samenleving, en daar moet men niets van
weten. Neen, dan is het heel wat gemakke
lijker om er eens met de hondenzweep of
met de vuisten op in te slaan. Aan het So
cialisme en ons Socialisten is echter de
taak om te strijden niet tegen de uitwas
sen van *t k^pHal-'sme, mi.ir t-egon 't-..aoi-
talisme zelf. Eerst wanneer de treheel0 ar
beidersklasse daar van is doordvon en, r an
zal de geest vin rebellie en ontevreden
heid zich anders en doelmatiger uiten, maar
De begrafenis van den voorzitter van den Daitsclien Rijksdas; graaf Stolberg Wernigerode.
lieim. Behalve de Commissie en de en
quêteurs, zal daarvan nooit door iemand
worden kennis genomen, terwijl uit het
rapport ook niet zal blijken, uit welke
speciale bron zeker gegeven komt. Op an
dere plaatsen heeft men wel eens als be
zwaar opgegeven, dat belostingverhooging
doel althans gevolg van dit onderzoek zou
zijn, maar spreker, die de verzekering gaf,
dat dit volstrekt niet het geval kon of zou
wezen, noemde dit een gezocht voorwend
sel, om zich aan medewerking te onttrek
ken. Dat dan de middenstand zich be
ijver©, om zoo goed en nauwkeurig moge
lijk de enquête-eommissie in te lichten, zoo
besloot mr. Van Wijnbergen zijn rede.
(Applaus)
Daarop nam Mr. B r i t het woord.
Spr. begon met Mr. van Wijnbergen, harte
lijk dank t© zeggen voor zijn heldere uiteen
zetting.
Waar deze in het algemeen het doel der
Enquête heeft behandeld, zal spr. bijzonder
lijk d© belangen en nooden van den Mid
denstand bespreken. Vooral hier ter stede
is op dit gebied een ruim arbeidsveld. Eeni-
gc jaren heeft de Vereeniging „Lcidcns
Belang" ook het vraagstuk van den Mid
denstand onder de oogen gezien maar nu
deze vereeniging met haar werkzaam ïeden
heeft opgehouden, is daa.mede de Mid Icn-
stands-beweging een uitnemende steun
ontvallen. Als wij d© positie van den Mid
denstand nagaan, zien wij hoe deze eener-
cijds door het groot-kapitaal, anderzijds
door de arbeiders eenigszins in het gedrang
komt. En juist do middenstand vereenigt
in zich zoowel het gevoel van persoanliiko
vrijheid als van het algemeen belang. De
Middenstand is juist de gezonde vereeni
ging van deze beide ideeën. Het is geen po
litieke maar een economische beweging.
Men is arbeider en bezitter tegelijk. Als
wij zien hoe een eenvoudig werkman zich.
door eigen verdienste opwerkt tot een gord
middenstander, krijgen wij eerbied voor de
groote sociale kracht die van de^en stand
uitgaat. Niet ten onrechte is wel eens do
Middenstand de kern der natie genoemd.
Maar zconls elk streven zijn bezwaren
ontmoet, heeft ook de Middenstandsbewe
ging te kampen met vele vijanden.
Spr. gaat thans na waarover de Midden
stand al zoo klaagt. Daar is vooreerst de
kwestie van, het te lang crediet verleenen.
Daar moest verandering in komen. Mis
schien kunnen we voor de studenten een uit
zondering maken. Dan de winkels waar uit
sluitend op afbetaling gekocht wordt. Deze
lokken koopers die ten slotte zullen blijken
niet aan hun verplichtingen te kunnen vol
doen. Ook in de procedure om kleine vorde
ringen te innen, zou groote vereenvoudi
ging worden gebracht, zoodat men niet bij
na evenveel kwijt is aan kosten als de vor
dering zelf bedraagt. En de oneerlijke con-
currêStie. Hiertegen strijdt al sedert jaren
onze stadgenoot Mr. Aalberse. Het moeet
niet kunnen gebeuren dat iemand bijv. op
zijn handels-circulaires ti2?-daalles afdrukt
die hij op 'n hondententoonstelïiPg behaald
heeft. Ook de vliegend© winkels en de uit-
verkoopen wegens brandschade als er een
heeft zij in initiatief achter gestaan bij de
arbeiders, maar thans is de beweging krach
tig. Congressen dragen daartoe het hunne
bij, want men moet beginnen zichzelf te
helpen. Van de Regeering kan natuurlijk
niet allee komen. Wie allee van den Staat
hoopt, verraadt gebrek aan eigen kracht,
aan eigen initiatief, aan eigen durf, ©n
vertrouwen. En juist ook deze eigenschap
pen te bevorderen; kan een schoon dool
dezer Enquête zijn.
Van Leiden hangt veel af. De heer VaD
Wijnbergen heeft het reeds gezegd. Daarom
doen wij ccn beroep op de medewerking
van den Leidscheb Middenstand.
Daarop zet spr. meer in bijzonderheden
den arbeid der commissi hier ter stede
uiteen. De patroons-vereenigingen zullen
worden aangezocht hun bijstand en voor
lichting te verleenen. Met behulp van vra
genlijsten zal men trachten, zoowel schrifte
lijk als mondeling, een goed overzicht te
krijgen van de positie van den Midden
stand in dezen tijd. Van dit allee wordt een
verslag gemaakt en daaruit zal de Regee
ring putten Een ieders belang staat dus op
het spel. Van de Leidsche Enquête hangt
veel af. Maar behalve dat hoopt spr. dat
deze Enquête er ook toe moge bijdragen
om den stoot te geven tot een wederopbloei
van den Middenstand, dat zij tot organi
satie kome en daarmede sterker dan ooit
haar uitnemende sociale positie worde be
vestigd. (Applaus.)
Thans vraagt de Voorzitter of iemand nog
eenige vraag wensclit te stellen of nadere
inlichtingen zou willen ontvangen. Daar
niemand zich hiertoe aangeeft, sluit de
Voorzitter onder dankzegging aan de zeer
talrijk© aanwezigen en met de beste wen-
schen voor het welslagon der Enquête 'e
vergadering.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur 1
Ondergeteekend© verzoekt u beleefd voor
het onderstaande eenige plaatsruimte in
uw blad.
Een antwoord aan de heeren H. Fokker,
W. Brouwer en den schrijver van de Brie
ven van een Leidenaar.
Zoo nu en dan komt er in de krant een
stukje voor, waarin de een of ander zijn
bezwaard gemoed lucht en een stroom van
verontwaardiging uitstort op de hoofden,
van onze ongelukkige proletariërs-kinderen
De een, de student Fokker, raadde zijn
studenten-vrienden aan, in het vervolg dat
plebs met de hondenzweep te bewerken;
de ander, de heer Brouwer, wilde ze zijn
vuisten laten voelen; de laatste wilde meer
humanitaire middelen als goede leotuur, le
zingen met lichtbeelden, (over onze Oost
bijv.) om zoodoende een veredelenden en
beschavenden invloed te kunnen uitoefenen.
Niemand, niemand echter, heeft een
woord van medelijden, niemand die zdoh
ook maar voor een oogenblik in tracht te
denken, in welk een verschrikkelijke om-
1 ook dan helpen geen hondenzweep, geen
sterke vuisten en geen lezingen met licht
beelden.
N. A. MOLENAAR.
Leiden, 22 Februari 1910.
Geachte Redactie 1
Voor de plaatsing van onderstaande rege
len verzoek ik u beleefd eenige plaatsruim
te, waarvoor bij voorbaat beleefd dank.
De tot den laatsten tijd schaavsohe
Noordwijksche brieven worden hier ter
plaatse door menigeen, zooals mij telkens
blijkt, gelezen, en... tot eer van den Brief
schrijver zij opgemerkt, meermalen met in
stemming. Dat er dus in den laatsten tijd
zoo weinig voeling" plaats vindt, zal m. i.
wel gevonden worden in het feit, dat men
het over het algemeen eens is over de be
sproken zaken. Het moet me echter toch
van het hart, dat in den laatsten brief, in
uw No. van Zaterdag 1.1. wel eenige zelf
kantjes te vinden zijn, die het geheel niet
sieren. Gelukkig heeft uw Briefschrijver het
idee, doortrekking der beide Boulevards, al
bij zijn vromo wenschen opgeborgen, en te
recht, ik kan hem wel de verzekering ge
ven, dat deze vrome wensch er het beste
aan toe is, wanneer die opgeborgen blijft.
Van speuren" gesproken. Uw Brief
schrijver beweert, dat in de „zelfstandig
heidscommissie" (bestaat ze?) een paar
richtingen geheel zijn genegeerdMe
dunkt, als uw Briefschrijver zoo iets weet
uit te vorschen, dan moet het hem toch
niet moeilijk vallen ook na te „speuren"
waarom die bepaalde richtingen genegeerd
worden.
Of zijn het wellicht juist de nagespeurde
„richtingen", die uit deze commissie zijn
buitengesloten? Doordien ik zelf niet de eer
heb „Zeeër" te zijn, is het mij even duis
ter, wat er voorvalt als u.
Mocht evenwel de oommissie voor het
„zelfstandigheidsplan" reeds zijn opge
richt, welnu, dan aarzel ik niet, haar een
flink succes toe te wenschen, want, en hier
versohil ik met u zeer veel, de badplaats
heeft besliste redenen van ontevredenheid.
U zult daarom wel verstaan, dat ik uw
gedachtengang in uw laatsten brief volgend,
dan ook een groot zet achter uw con
clusie, dat de verbetering van kruin en wal
van den Schieweg vanaf Thomasbrug en
bestrating der door u genoemde straten be
hoort te worden beschouwd als verbetering
in het belang der badplaats.
Ja, ik ben zelfs geneigd te gclooven, dat
u ook niet zoo sterk gelooft- aan hetgeen
u zelf schreef.
Lees zelf maai' eens aandachtig:
„Schieweg, Schiestraat (die wordt dan
zeker meteen verstraat) Voorstraat, Lin-
denplein, Pickéstraat en Pickéweg is mis
schien de meest genomen route „naar Zee".
Die gansche route zal een zeer goede weg
worden, als genoemde werken zijn uitge
voerd, en als de keien van de Pickéstraat
(vanaf de R.-K. tot aan „Bedenk Eind")
vervangen zijn door klinkers, ook dit ge
beurt nog in 19101
Maar gelooft, u nu toch werkelijk, dat
dit in het belang der badplaats geschiedtt
Och kom, wel toevallig, men kan aan uwé
redeneering, om in denzelfden gedachten*
gang te blijven, nog toevoegen „bijna zooi-
ver als er bloemisten wonen".
Om nu het Zeesche raadslid nog even ©én
hak te zetten, betreffende zijn houding in
zake verbreeding „Hoofdstraat" acht ilc
minder noodig
Dit raadslid heeft toch ook zitting bij dé.
„gratie" van „Binnen"? Het is me wel niet
onbekend, dat hij bij de mcesten wegend
zijn menigmaal kloeke houdiDg roet in het
eten heeft gegooid, maar laten zij, wien
deze kx>l gestoofd is, wel bedenken, dat
hij door henzelven is afgevaardigd gewon
den.
Hoogachtend,
H W. DOORNEVELD.
Noordwijk-Binnen, 22 Februari 1910.
Fir.aneleele mededeelingen.
Volgens bet Weekblad van de Com-
missiebank te Amst-.e-dam, zijn In da
week, geëindigd 22 Febr doir tusachen-
komst dier Bank verüandeld de navol
gende incourante en minder courante
Fondseu
Aand. Credletvereeolging (volgestort) 112—112>f pCfci
Maatsch. voor Goraoontccrodlet (20pCt.
gostort) 8orlo A 190
0 Nederlandsche Crodietbank (25 pCt*
goFlort) 100
B Nedorlandscho Maatschappij van Zok >r-
heidssteUlng voor ambtonaron on
beambten (volgestort)136a
Eorste Nodorlandscho Scheepsverband-
MaatscbappU (10 pCt gestort) 185 n
B Landbouw-MaatscbappU „Bangak" 16b
0 Gayarnscho Cultuur-MaatachappJJ 112 m
MaatschappU .Holenaveen" 66
Cultuur-Maatschappij Langseo". .833 J
Cmtuur-Maatsch. pSoboroh" Sorio B 70 w
Billlton-Maatach. Eorsto Rubnek F 2040
BillJton-Maatsch. Twoede Rubriek. F 1600
0 Amatordamsch WostolUk Entropotdok 96
B Zuld-Afiikaansch Handolshuls 50 n
Maatschappij lot oxploitatie van „de
Brakke Grond" 85 J
4 pCt Obllf» Noderlandsche Veom 95 9
5 pCt. Oblig. Maatschappij tot expl. der C. G.
RomraenhOlleFscho koolzuur en
auurstolwerken79 J
PCt Oblig. Onderlinge Pharmacoutischo
Groothandel 72 a
Aand. Fransch Hollandscho Ollefabrlokon
Calvo Dellt 122
4% pCt. Oblig. Baumwollspinnorei .Gormania" 98)£
Aand. Konlnkiyko Stoomweverij to Nyverdal 180
StoomwevorlJ NUvorhoId" 36
Algemeens Suikor-MaatschappU .76-80 a
a Holl. Maatschappij tot het maken van
werkon in gowapond beton 136
Noord-Nedorlandscho Beetwortolsuikor-
fabriok182
Nedorlandsche fabriok van worktulgen.
en spoorwegmaterleol Sorio B 102
6 pCt Oblig. LUm on Golatinefabnok .Delft" 100 j
4!j pCt. Oblig. Amsterdamsche Boek- on
StoendrukkorU vh. Ellorman Harms
Co 92 j
Aand. do Klolno Courant (Hot Nierws van
don Dag) 900 a
4 pCt. Oblig. „Elc-ctra" Maatschappij voor
olectrlscho stations 92
Aand. Itotterdamscho Droogdok-Maatsch. 106^ 10G
0 Stoomvaart-Maatschappij „Amatol" 10—12%
8'/. pCt Oblig. Dodom3vaartscho Stoomtram
weg-Maatschappij 80 J
Aand. Nedorlandsche Maatsoh tct oxploitatie
van Veestallen en Vooirxnsporten 180
Oost-Java Stoomtrnm-Maat-chappU 130 a
Maatschappij „van Nassau la Locq" tot
oxploitatie van onroorende goederen 85 a
Exploitatio-Maatschappll Park Groot
Haesobrook" 105
0 Nedorlandscho Bouw-Maatschappij F 205
0 Assurantie Maatschappij togon brand-
schado on op hot loven de Neder
landen" van 1845 .F 490
Groninger Waterleiding 204 a
Stoomzulvollabriek „Auroro" vh. D. H.
Yan Blankensteyn 9) a
Begraafplaats .Vredonhof" 80 a'
2% pCt Oblig. Gemeonto ffharlem (oude
schuld) 62 j
8'/. pCt Oblig Gomeonto Utrecht 1836 (F 100) 95 a
4 pCt. Oblig. Amsterdamsche Arboiders-
MaatschappU - - 65
Volgest. polissen EeretoNederl. Maatschappij
tot verzokering van risico in
Jotorljen F 70
4 pCt Oblig. Voreeuiglng tot chrlstoiyke
verzorging van zouuwlQdora in
Nederland. 70 n
Aand. Zokorheidsfonds van do Onderlinge
Lovonsverzokerlng van Eigen Hulp S0
4 pCt Pandbr. Gonoralo Hypotheekbank S9%
4 pCt Pandbr. Hypotheekbrief on Scheepsvor-
band-MaatschappU 89 n
Opr. aand. JavascheCultuur-Maatscb. F 805 - 310
Opr. aand.Itotterdamscbo Droogdok-Maatsch. F135
Opr aand. Slngkep Tin-MaaLschappy 60
Opr. aand. "Waterleiding-Maatschappij79
Voor behoeftig® weduwen en weezen,
van militairen beneden den rang
van officier.
Dc ..St. CL" No- 41 bovat een Kon. Béi
sluit van 28 Jan., waaraan bet volgend^,
is ontleend:
Aan in behoeftig© omstandigheden velt
heeren de weduwen cn weezen van militai-j
ren of gewezen militairen beneden den rangj
van officier bij de koloniale troepen, diej
geen deelgenoot-geweest zijn in het hij Kon,
Besluit van 24 Juni 1908 (St.bl. No. SllX-
opgerichte fonds, doordat zij op 1 Aug. 1909,
niet meer in dionst waren, kan telken jaï^
een onderstand ten last© van den land©'
worden verleend.
Weduwen en weezen die, bijaldien zij we
duwen en weezen waren van ©en deelgenoot]
van het fonds, ingevolge de artt. 15, tweedej
lid, en 16 van het reglement voor het fonds;
geen aanspraak op uitkeering uit het fond^
zouden hebben, kunnen ook niet voor on-s
derstand in aanmerking komen.
Dc onderstand zoowel voor weduwen al^
voor weezen kan in geen geval meer b&
dragen dan de helft van het bedrag der
uitkeering per jaar, waarop zij aanspraak?
gehad zouden hebben indien zij door eép;:
deelgenoot in lret fonds waren achtergelaten!:
De onderstanden moeten telken jare wor-i
den aangevraagd, onder overlegging van een,
ambtelijke verklaring, waaruit de behoeft
tigheid blijkt. Zij worden toegekend in NeM
derland door d<jn Minister van Kolonie^
©n in de Koloniën <joor het Koloniaal Béi
stuur. J;.
Kon. Institcut voor de Marine.
Krachtens Kon. besluit maakt de min ié*
ter van Marine in de „Staatsct." bekend*,
dat in dit jaar bij hot Kon. Instituut root-
de Marine t© Willemsoord kunnen wordeA]
toegelaten 32 jongelingen ala adelborst
kL voor den zeedienst.;
