Een Velo-Waschmachine
CONCERT
„Hotel de la Poste", Aalmarkt.
Groote Afslag.
Hypotheek.
J. C. KORT.
In de Kofliebaal
H. Th. STRAATHOF,
No. 15338.
LEISSCH DAGBLAD, Zaterdag* 19 Februari. Derde Blad.
Anno1910.
zuivere Preanger-Koffie
Varkensvleesch.
Doczastraat 8. Telefoon 847.
Stadsbank van Leening,
BQUW6R0N9
OPROEPING.
Wilhelmus Franciscns Versteef,
Notaris H. van Hamersvelt
Weiland,
Zondagavond O uur,
VERZEKERING YSHALEE 500RTEM
SPIEGELF.ÏflfIDERE KOSTBARE RUITEM
VEM5TERGLA5.E.M.ïTEGEN BILLIJKE
PREMIërt F.?GU05TJGE VOORWAARDEN
KR.tt•GRACHT.23.UTDFrHT TELEFOOn.354
Nieuwstraaf 7, bij Den Burcht.
Chr. Kweekschool voor
Onderwijzers en
Onderwijzeressen - Leiden.
Engelsche Schoolkousen
Haarl.straat 122,nnnH
Donkersleeg 3 - EEIDEN'
Te Huur:
De Rijnsburgsche Straatweg.
Uit de ReehtzaaL
brandt men dagelijks op
Duitsche wijze 389 12
uitmuntende door geur en smaak.
Prijs per 5 ons 60 C'eni.
VEItKOUW&STOKtlkJYZliiN,
SIEliWK ItIJN 47.
Eerste qualiteit
per pond 85 Cents.
40
i 45
46
40
.35.
3JJ
40
40
40
Karbonade
Magere Lappen
Mager. Stukjes
Rollade
Mager Spek
Yet Spek
Yetle lappen
Gehakt
Versche worst
Saucijsjes
Uit alle» aan (le bank,
vraagt ANTON I1UNINKS
Gcldersche Keskworst, bij
snij rerkrysbrtr.
Aanbevelend2097 29
AAN DE
te LEIDEN,
zullen op Woensdag 9 Haart
1910, des voormlddaga te 9 uren,
publiek ten verkoop worden aan
geboden: de Panden, beleend in de
maanden September, October en
Novomber 1908, hetgeen voor
komen kan worden door aan
zuivering van de op die pan
den verloopen interesten tot
en met 3 Haart a. s.
Opgehouden Panden xyn aldaar
iederen Dinsdag en Donderdag van
10 2 uur nit de hand te koop.
2101 19
te koop, zeer gunstig gelegen aan
den straatweg tusschen Katwijk a/Zee
en den Tol, voor alle doeleinden ge
schikt. Te bevragen by 2051 9
A. DURIEUX,
te Katwijk a/d. Rijn.
Die iets te vorderen
'heeft van-, verschul
digd ie aan-, borg
tochten, titels of andere bescheiden,
van welken aard ook, onder zich
mocht hebben, behoorende tot den
boedel en de nalatensohap van
don Heer
in leven Broodbakker te Alfen a.d. Ryn
en aldaar overleden 22 Januari 1910,
wordt verzocht daarvan vóór den
Isten Haart a.s. opgave, betaling of
afgifte te doen, ten kantore van
den Notaris J. C. SPRUIJT te
Alfon a/d. Ryn. 2098 20
te Zoeiermeer,
zal op Woonsdagen 9 en 16 Haart
1910 beide dagen v. m., 11 uren in
het Koffiehuis van donHeer Jb RODEN
BURG, te Hazerswoude (dorp) by
veiling en afslag, publiek verkoopen
oen party best
waaronder een porceel Bouwland, in
de Haxerswoudsche Droogmakery,
onder Hazerswoude, naby de Zyde
ter gezameiyke grootte van circa 6
Hectaren en zulks In 3 perceelen, by
afslag te combineeren.
Dadeiyk na de toewyzlng to aan
vaarden, betaling 2 Mei 1910, de
Koopers moeten Borgen stellen of be-
wys van gegoedheid overleggen.
Inlichtingen te bekomen ten Kantore
van Notaris J. J. A. MONTIJN te Gouda
on ton Kantore van Notaris VAN
HAHERSVELT voornoemd, al
waar tusscben veiling en afslag tegen
éón vyfde bodsverhooging kan worden
aangeboden on Biljetten verkrygbaar
zyn. 2100 30
J. DE VOGEL.
u I nLLI I I
9106 80
is onmisbaar in een huisgezin waar men prys stelt op een hagelwitte wasch zonder te moeten boenen
of. bleekpoeder to gebruiken.
Ze werkt zóó gemakkelijk dat een zwakke vronw, zelfs een kind zittende de wasch kan doen.
Hen vrascht er het fijnste zoowel als het grofste goed mede, vitrages zoowel als wollen dekens.
Geen wasch wordt zindelijker en onschadelijker voor de gezondheid behandeld dan
wanneer men haar wascht met een Velo-Waschmachine.
Geen ergernis over het wegraken, geen onaangename renk, geen morsboel, geen
slijtage, geen roesten.
De huismoeders die ze gebruiken, bevelen ze u gaarne aan. Wordt met twee jaar
degelijke schriftelijke garantie verkocht. Wordt op aanvrage, hetzy per briefkaart of mondelinfi gaarne op proef gezonden. Eeni
geprobeerd, ie men kooper. 2105 120
Voor iedereen a contant en op afbetaling verkrygbaar. Iederen Dinsdag van 3-5 on Zaterdag van 11—3
uur is er proefwasschen met de VELO-WASCI1MACH1NE in het filiaal. Eenig adres voor Leiden
Gevraagd: 13 mille lste
Hypotheek op Unison.
Brieven Bureel v. d. Blad No. 1872.
Hot Toelatings-examen voor
do Chr. Kweekichool te Leiden, zal
gehouden worden in don loop van
April. Ouders of Voogden, die voor
hun kinderen of pupillen toelating
verlangen, worden verzocht daarvan
aangifte te doen uiteriyk 26 Maart,
onder overlegging n van de geboorte-
acte hunner kinderon of pupillen,
b van vaccinatie-bewys. Leeftyd van
toelating minetons 11 jaar. Hetonder-
wys omvat: de vakken van het Chr.
lager onderwys, Franech, Duitach,
Engelsch, Wiskunde, Alg. Qeech,,
Vioolspel, Gezondheidsleer en Paeda-
gogiek. 2099 25
De Diroctour,
J. SCHAAP Hl.
Prima
mul ex'ra lange beenstukken.
Tel. Interc. 767.
1232 14
Rljnsbnrgerwee bij Leiden,
HEEItEMIUIN met TllIN,
ƒ350. 8 Kamers, Srrre. Kou-
Jrsn, Zolder, Gas- en Waterleiding.
BOVENHUIS r 15.-, 6 Ka
mers, Ssrre, Keuken, Zolder, Gas- en
Waterl. Te berragsn: P. J. CHRIS-
TIAANSE, Kynaburgerweg C, 16 of
Woninggids Boommarkt 11. 1989 11
v In het „Leidsch! Jaarboekje" van 1910
{wijdt onze archivaris, mr. dr. J- C. O ver-
voorde, oen opstel aan dm in den laatsten
'Éjd veel besproken Rijnsburgschen Straat-
weg- Hot ia grootendeols een historisch over
dacht, doch er worden ook wenken in ge-
'igeven hoo de weg en daarmede de voor
Leiden en omliggende gemeenten zoo lastige
'en nadoelig® tol uit particuliere hand.cn zou
Tctomcn overgaan in het bezit van een open
baar lichaam: Kijk, Provincie of Gemeente.
De weg dateert reeds uit het laatst der 14de
eeuw toen hertog Aelbreoht zich tot den
Baljuw en den Hoogheemraad wendde om
'den weg dim hij reeds in „voorleden tij-
'den" bevolen had te keuren, aan. te leggen.
Het zou om zandweg zijn en de koeten
«ouden omgeslagen worden onder de belang
hebbenden.
In het begin der 19de eeuw berustte het
onderhoud van dm weg bij de stad Leiden,
Voor het gedeelte tusschen do Stadspoort
ten do Paardebrug en bij de gemeente Oogst
feest van de 130 roeden vandaar tot aan
'den Driesprong, waar de weg in dm straat
weg van Den Haag naar Haarlem uit
mondde. De toestand van dm weg was aller
treurigst. Volgens een rapport van 29 Fe
bruari 1816 w<ys hij gekomen tot dat
/uiterste dat in des aal ven tegen woordigen,
'staat hoogst noodzakelijk moest worden voor
zien". Een begrooting der kosten werd op
gemaakt en waai het hier gold „een der
voornaamste avenuen doeser stad",
werd besloten tot een nieuwe klinker bestra
ting, en aan Ged. Staten verzocht om het
heffen van om tol toe te staan om in do
kosten van de voor den aanleg van 'den weg
to sluiten leening en van hot voortdurend
onderhoud van dm weg to voorzien. Ge
durende veertien dagen achtereen werd aan
de Kijnsburgsche poort aanteekening gehou
den van het verkeer op den weg en pp
'grond van de daarbij verkregen gegevens
werd de opbrengst van de tolheffing ge
schat op f 1300, wanneer hot tolgeld ge-
lijkgesteld werd mot dat op den straatweg
.van hot Haagsche Schouw naar Leiden
en op f 2500 bij toepassing van het duur-
1 derc tarief dat voor den straatweg van 's-Gra-
Ycnhage naar Haarlem gold. Do uitgaven
werden borekond op f 300 voor onderhoud,
1 f 200 voor perceptie, f 500 voor rente en
f 500 voor aflossing Ér zou dus bij het tduur-
der tarief een ja***lijksch voordeel te ver-
wachten zijn v» f 1000 en bij het goed-
koo.per tarief eeui nadeel van f 200.
Onverwachts kwam. er echter verzet. Ged.
Staten wezen op het onzekere van de op
brengst en raadden aan om de exploitatie
aan particulieren over te laten. De schrij
ver gelooft dat er reeds een combinatie in
'dien geest werkzaam was en 2 April 1816
werd de beslissing reeds genomen. De onder
handelingen met de geïnteresseerden, de hec-
ren Van Hal teren c.s-, gaven geen moeilijk
heden. Den lOdon Juli 1816 werd eindelijk
bij Kon. Besluit aan de heeren Van Hal
teren c.s. de concessie verleend, tusscheh
den Driesprong in Oejystgeest en de Poel-
brug. De weg zou 13 voot en 2 duim
breed worden en beplant mot twee rijen
boomen, terwijl aan de rechterzijde van den
weg een behoorlijk trekpad zal gemaakt
worden. Do concessie tot tolheffing werd
yerleend voor den tijd van 15 jaar en jvel
voor eon tolgeld, gelijk aan de helft van
hetwelk is of zal bepaald worden voor dm
grooten weg van Den Haag naar Haarlem.
Hierbij werd, zooals ook reeds vroeger door
ons word vermeld, in art. 4 de restrictie
gemaakt, dat „bij al dien de weg in
het vervolg geoordeeld werd als
eongrooteoommunicatieweg, zul
len do aanleggers gehouden zijn
homterug te geven zonder eenige
andere sohadevergoeding dan do
teruggave van de kosten van dos-
zolfs aanlogen onderhoud met bij
voeging van de interest vol
gons do wet, na aftrok van de ap
proximatieve opbrengst van den
tol."
Hiermede was de zaak beslist en door
do uiterst voorzichtig© houding van Gedc-
putoerdo Staten is het recht van tolheffing
aan do stad ontgaan en in handen gespeeld
van enkele particulieren, terwijl zooals do
heer O. terecht opmerkt, reeds bij den aan
leg met zekerheid te voorzien was, dat de
tolheffing spoedig een overschot moest geven.
Hot recht van tolheffing word bij verschil
lende K. B. verlengd, o- a- hij K. B. van
17 Maart 1892, waarbij aan de heffer3 do
verplichting werd opgelegd om aanteeke
ning to houden van exploitatie-kosten en op
brengst. Het toezicht van den weg werd door
God. Staten voorbehouden en zij verleenden
hot recht van tolgeldheffing, gelijk aan de
helft van dat wat hij K. B. van 29 Oct.
1833 voor de rijkswegen was vastgesteld.
De vergunning word in do laatste jaren
stoeds voor één jaar verlengd, voor zoo
ver de schrijver kon nagaan het laatst bij
K. B. van 29 Juni 1907, waarbij eon 'eigen
tarief werd vastgesteld om ook fietsen en
auto's tolplichtig te maken. Zonder deze
bepaling zou hot volgens hem betwistbaar
zijn of nog tolgeld te betalen viel, daar
de concessie van 1816 slechts recht gaf op
do heffing van de helft van het tolgeld
op den straatweg naar Haarlem. Dit tol
geld is afgeschaft en do helft hiervan werd
daarmede ook tot niets teruggebracht.
Toch mag volgens den schrijver gevraagd,
worden of er nog recht van heffing be
staat, daar het K. B. van 1907 slechts
recht van heffing verleende tot 17 April
1908 en na dim datum dus het rocht ver
viel tenzij het opnieuw werd verlengd, doch
hot by voegsel in hot Staatsblad van 1908
vermeldt geen verlenging. Mogelijk is dit
nog in 1909 geschied. (Wij meencn to we-
ten dat dit het geval is, Red. L. D-) Ook
dan blijft het echter volgens dr. O. de
vraag of hot niet moer dan tijd wordt om
de. concessie eindelijk in te trekken. Reeds
do opheffing der Rijkstollen maakte den
last van deze particuliere tollen, waaraan
Leidens omgeving zoo rijk is, dubbel voel
baar en die last is onduldbaar geworden
sinds de weg bijna geheel volgebouwd is
en bij Rhyngeest een geheel nieuw kwar
tier is ontstaan, dat een zeer levendig ka-
rakter onderhoudt met de stad. De opbrengst
van dm tol is tot een bedrag gestegen,
dat in geen verhouding meer staat tot de
onderhoudskosten van den weg. De erven
Beyer hebben hierdoor eon gemakkelijk vloei
ende bron van inkomsten verkregen, waar
geen voldoende praestatie tegenover staat, een
privilege waarvan de schrijver hun de voor
deden gaarne zou gunnen wanneer niet hier
door een ondraaglijke last op het verkeer
gelegd en Leiden en omgeving onnoodig schat
plichtig werd gemaakt, ten bate yan slechte
enkelen, die dit voordeel alleen danken aan
do sleur en het niet-in grijpen -van hooger-
hand.
Volgens schrijver is do weg wel 'dege
lijk als „een groobo communicatie" aan te
merken en etr bestaat- allo rodrn om ein
delijk art. 4 der concessie van toepassing
te vorklaren. Een verlenging van het pri
vilege is niet te rechtvaardigen eti reeds te
lang is hot belang van Leiden m omge
ving opgeofferd aan het .belang van en
kelen, die in bij de intrekking der con
cessie te betalen vergoe>ding en de ruime
inkomsten sinds jaren uit de tolgelden ge
noten, ruim schadeloos gesteld zullen zijn
voor de kosten ©n risico verbonden aan don
aanleg van den straatweg, aldus besluit
de schrijver zijn hoogst belangrijk en actueel
artikel.
Ret jubeljaar der bloemenstad.
Het vijftigjarig bestaan der Algemeene
Yerecniging van Bloembollencultuur worde
in de gemeente Haarlem als een bijzonder
plaatselijk jubileum beschouwd, ofschoon
deze vereeniging, wel is waar vanouds te
Haarlem gevestigd, toch vertakt is over
drie provinciën en haar werkzaamheid uit
strekt van West-Friesland tot de Zeeuw-
sche eilanden.
De gemeente Haarlem heeft op meer dan
één wijze ondubbelzinnig blijk gegeven van
haar ingenomenheid met het feest der
bloembollenkweokers. Niet alleen stond zij
gedurende een vol jaar het terrein voor de
tentoonstelling af, met de daarop staande
muziektent, en gedoogde zij de onttrekking
aan het openbaar verkeer van eenige hoofd
wegen door den Haarlemmerhout, maar bo
vendien stichtte de gemeente een fontein
voor het Paviljoen, die bijzonder good in
den aanleg der tentoonstelling past. Ook
stelde zij een waarborgsubsidie tot een
maximum van f 5000 beschikbaar en ver
leende zij der tentoonstelling tegemoetko
mingen in den vorm van kostelooze electri-
sche verlichting, enz.
De provinciën Noord- en Zuid-Holland
toonden evenzeer de economische belangen,
aan de tentoonstelling verbonden, volkomen
in te zien, door het schenken van waar-
borgsubsidiën van f 5000 en f 4000, terwijl
de Regeering een subsidie van f 2000 toege
zegde in een eventueel tekort.
Maar ook van belanghebbende en belang
stellende zijde is men de tentoonstelling
zeer genegen. Reeds zeer spoedig was een
waarborgkapitaal van f 20,000 bijeen, waar
over evenwel slechts zal worden beschikt
bij onverhoopten tegenslag. De opzet der
geheele tentoonstelling, die zonder eenig
winstbejag en met geheel welwillende me
dewerking der commission van uitvoering
wordt ondernomen, is, dat zij haar eigen
kosten dekt.
Yan die kosten moge hier genoemd wor
den een bedrag van f 18,000, hetwelk aan
eereprijzen en medailles, volgens het pro
gramma der tentoonstelling, is uitgeloofd;
waartegenover staat een aanzienlijk bedrag,
reeds door overheidspersonen, gemeentebe
sturen, vereenigingen en anderen voor dit
doel beschikbaar gesteld.
De hoogste eereprijzen, welker bestem
ming nog moet worden vastgesteld, zijn dé
medailles van het Koninklijk Huis; in de
eerste plaats de Gouden Medaille van H.
M_ de Koningin, maar ook de gouden en
twee zilveren medailles van Hare Majesteit
de Koningin-Moeder en de twee zilveren
medailles van Z. K. H. den Prins der Ne
derlanden, den hoo gen beschermheer der
T en toonstelling.
Reeds ia gemeld, dat de Prins de ope
ning der tentoonstelling mot zijn tegen
woordigheid zal vereoren; thans is, gelijk
gemeld, ook bij het hoofdbestuur der Al
gemeene Vereeniging voor Bloembollencul
tuur het bericht ontvangen, dat H. M. de
KoninginrMoeder voornemens is de ten
toonstelling te bezoeken.
Rakkcrsnachtarbeid.
Omtrent het thans versohenen rapport no
pens de verrichtingen van het Nationaal Co
mité voor de Joodsohe bakkerijen in Neder
land inzake afschaffing van naohtarboid,
deelt het „Hbld." het volgende mede:
Hert; rapport resumeert de wenschen van
het oomité als volgt:
5 nachten gelijk aan gewono Donderdag
nachten.
5 nachten gelijk aan gewone Zaterdag
nachten.
5 goheele nachten.
3 geheele nachten voor holiday's.
In een adres aan de Tweede Kamer zegt
het comité o.a.
Alhoewel iedere niouwo regeling ongemak
kon met zich brengt en meerentijds met pes
simisme wordt begroet-, geldt hier niet
do bodoeling van ongemakken in algemee-
nen zin, doch een zeker tekort aan arbeids
tijd dat door uitbreiding van personeel niet
te vervangen is, omdat het gallesbrood
dat ia een 6oort brood dat uit drio of meer
strengete gevlochten wordt veel tijd van
bereiding kost en grootendeels de consump
tie vormt voor het tweede deel van den dag,
dat voor den Sabbath is bestemd.
Wat betreft den Zaterdagnacht wordt op
gemorlct dat wanneer in den zomer de Sob
bath eindigt des Zaterdagsavonds ongeveer
halftien, er slechts vier uren voor hest berei
den en afbakken van brood beschikbaar zijn
en geen enkele bakker daarvan gebruik zal,
noch kan maken. Tusschen broodbereiding,
zooals het kneden èn vormen èn het bakken,
verloopen circa drie uren. Indien alles regel
matig marcheert en een trage rijzing van
het deeg geen verhindering brengt
Van het bepaalde in de wet om tot 2 uren
in don nacht to arbeiden, kan dus geen ge
bruik worden gemaakt.
Het govolg zal hiervan dan zijn, dat de
winkels der Joodsche bakkers Vrijdags en
Zaterdagsavonds gesloten zullen zijn. Het
is begrijpelijk dat de lasten daardoor enorm
zullen stijgen, waar do winkels der algemee
ne bakkerij alleen 's Zondagsavonds geslo
ten zullen zijn.
Voor het gerechtshof te 's-Gravenhage
6tond gisteren terecht H. van V., hoibaas
to Waddingsveen, door de rechtbank te
Rotterdam veroordeeld tot 1 maand ge
vangenisstraf, wegens verduistering van
een rijwiel onder Hillegersberg, op 9 Sep
tember 1909. Beklaagde betuigde groote
spijt te hebben dot hij het feit gepleegd
had.
Advocaat-generaal mr. Van Hangest
baron d'Yvoy vorderde bevestiging.
Tevona werd behandeld de zaak van A.
H. L., varensgezel, thans zonder vaato
woonplaats, door do rechtbank te 's-Gra-
venh&g© veroordeeld tot 9 maanden gevan
genisstraf geëischt was 1 jaar wegens
verduistering té 's-Gravenhage van een
rijwiel, dat hij in do eerste helft van Octo
ber 1909 had gehuurd van, Jan Hoogen-
doorn te Loosduinen. Dozo beklaagde bad
tusschen 1898 cn 1906 reeds herhaaldelijk
gevangenisstraf ondergaan, wegens oplich
ting, diefstal en verduistering, laatstelijk
3 jaar gevangenisstraf wegens diefstal van
vee uit de weide.
Bekl. ontkende het feit. Hij had hof.
rijwiel 's avonds halftien teruggebracht aan
don zoon van Hoogendoorn hetgeen ech
ter, naar de president, mr. Sterck, op
merkte door dien getuige pertinent is
tegengesproken. Bovendien is bekl. dien
avond stilletjes van zijn baas, een schip-
per op Delft, weggebleven. Hij is over het
strand naar Zandvoort goloopcon, van daar
naar Amsterdam en toon weder naar
IJmuiden, waar hij dienst heeft genomen
op een stoomtrawler.
Advocaat-generaal mr. Van Hangest
baron d'Yvoy reqnireerdo bevestiging.
Mr. A. L. Hermans, advocaat te 's-Gra-
venhagc, pleitte vrijspraak, aangezien niet
bewezen is of bewezen kan, worden dat de
eoon van Hoogendoorn het rijwiel niet van
beklaagde in ontvangst heeft genome*
Deze omstandigheid volgt toch alleen uit,
de verklaring van dien getuige en wordt
door bekl. pertinent weersproken.
De verdwenen gouden
tientjes.
De 4de Kamer der Amsterdamsche
rechtbank deed gisteren uitspraak in do
zaak tegen den 37-jarigen J. L., geschorst
beambte van dc Nedcrlandsche Bank,
tegen wien een gevangenisstraf van 1 jaar
en zes maanden was geëischt wegens den t
meermalen medcgedeelden diefstal van 27
gouden, tientjes uit een verzegelde trommel,
die bij genoemde Bank door de 7l-jarigo
wed. BernerburgVoogel in bewaring ge
geven was.
In een zeer breedvoerig vonnis ver
klaarde de rechtbank hem schuldig aan den
hem primair ten laste gelegden diefstal en
veroordeelde hem conform den eisch tot
eer\ jaar en 6 maanden gevangenisstraf.
Getuige Muisken, reeds vroeger gehoord,
werd nog eens voorgeroepen cn verklaarde
op een desbetreffende vraag, of do kamer,
waar do inmiddels overleden beambte G.
onder koffietijd zat, gelegenheid geeft iets
weg te nemen, ontkennend.
De rechtbank te Breda veroordeelde gis
teren P. J. L., te Halstoren, wegens mis
handeling met doodelijk govolg van Jacoba
Franken te Bergen-op-Zoom, tot een ge
vangenisstraf van twee jaren. De eisch
was 4 jaar.
Sigarenzakje in den vormt
van bankbiljetten.
Do kantonrechter in het tweede kanton to
Amsterdam deed gisteren uitspraak in del
zaak van den heer F. J. V. L., teLgaren-
handelaar, aldaar, die terecht stond teat
zake yan het ter verspreiding in yoorrartd
