MAHaLS-Oitverkoop. I
rmantsls, enz.
WAALS, Haarl straat 134.
Geliefd
DE WOGNUMMERS.
Stadsgehoorzaal Leiden.
CONGEST,
POSIT - STËUit.
Notarishuis te Leiden.
Gas- en Waterfitter
J. C. KORT.
Maandag 13 December 19119,8 uren,
No. 152*75.
LEIDSCH DAG-BLAD, Dinsdag- 7 December. - Tweede Blad.
Anno 1909.
Heden begint da Seizoen-Uitverkoop van all® voorhanden zijnde
Zas svp> de LAGE P3HJZOI in de Etalage
BELEGEN GRASBOTER 11.40 per Kilo.
Engelsche Schoolkonsen
HaarLstraat 122, j
Dookersleeg 3 -
/ÉittirlsctidiisiailaNihl
È.VOCKINGj
f Hoogewucnl N°27, LEIDEN
Bloembüiien-
Uarkooping
Wegens sterfgeval
tal Donderdag a. s. aldaar worden
verkocht, een
NETTE INBOEDEL,
waajbjj: eikenh. Salon-Ameuble
ment, dito Slaapkamer-Ameu
blement, diverse Kasten, Tafels
en Stoelen, nolenh. Cylinder-
bureau, dito Linnenpers, aniiek
eikenh. Bureau, dito Kist, Spie
gels, Pendules, Gordijnen,
Linnengoed, osuig Goud en
Zilver, Glas- en Aardewerk,
Kleeden, Vulkachel, eemga
Onderdeelen voor Zeilboot,
enz., enz.
KIJKDAG: Woensdag van
10-3 uren, 3700 23
door iedereen is do aileen echter
Stokpaartljes-Lolioninelk-Zcop
van liERGMAKN Co., Kadeb- ul,
want neze goeft oe zacht, rein gelaat,
bloeiend jeugdig uiterlijk, blanke fluweel-
lachte huid ea schitterend mooie teint,
h 0 Cl9. per stuk by J F. SÜ8AN,
Vrouwesteeg; GEBR SUSAN, Haarl.-
etraat 39; J. H. DIJK LUIS, Diogist,
en E. H. GERRITSEN, Haarl.straat.
iDsgr Pijn in den rug
en de lendenen,
jicht, urinekwalen en water-
zacht, geneest men spoedig door het
gebruik van Dr. RlCÜTER's
Rugpijn Nierenpilien. Het ge
neesmiddel, dat pjjn in den rug en de
lendenen, vanaf de eerste doos doet
verminderen, prys f 1.50. Te Lei
den verkrijgbaar, by „Sanitas",
Steen schaar 1. 3739 12
terstond gevraagd.
Hoog loon. Vast werk.
Brieven fr. onder motto fitter aan
het Algem. Adv. bureau „Dordrecht",
Bagynhof 68. te Dordrecht.
8761 10
BESTEL FENS
5 halve Kilo's Koffieboonen
franco van 30, 37£ of 45 Cent,
van de Stoom-kofficbrandertJ
,.Java" te N^ensleek, die sinds
20 jaren aan duizenden particulieren
levert. 1964 7
Prima
mei ex re lange bsenslultken.
Tel. Interc. 767.
1282 14
op veelvuldig verzoek
TE GEVEN DOOR
Directeur: W. SAAL.
Entree i Zaal f I.—Galerij 75 Cents.
Kaarten en plaatsbespreking by den Huzlekliande-
laar J. UI. EGGERS, Botermarkt 14. 3776 62
Het tijdig nemen van Knarten wordt zeer aanbe
volen, ten einde, zooals 3 Not., teleurstelling te voorkomen,
(Het vanouds bekende meik)
Te Leiden uitsluitend ve: krijgbaar bij de firma
C. ROODENBURG Jzn., Haarlemmerstraat 20-22.
Aai.b0T.lenJ, GEiSVtSa STEUffiy
12 20
'UCHTenKitACHr
f iNSTAüJvntrt
/Mei 2 jaren garaniir
iin WOONHUIZEN
Is In HClÜR
1 ftlJMPdwttGRATISW
te Katw^k a. d. Kijn
op Donderdag 9 Dec. in 't Hotel
.,De UoMkam'* waaronder voorko
men flinke pmtyen Talpen door
W. KOSE.tIA, mot medewerking
van P. II. VAN TH IEL, Deur
waarder te Leiden.
Conditiën h Contant met 10 pCt.
opgeld. 3730 14
Tweede Kamer.
Geloofsbrieven.
Ingekomen waren de geloofsbrieven van
jhr. mr. Ruys de Berenbrouck, nieuw ge
kozen lid der Kamer voor Gulpen,, welke
in handen worden gesteld van een commis
sie, bestaande uit de heeren Van Idsinga,
Schaper en Van Wijnbergen.
Staatsbegrooting 1910. Marine.
Bij de voort-zetring der beraadslaging gis-
ternainiddag antwoordde de Minister
van Marine op 't verwijt, dat hij niets
doet dan op rustige wijze de vloot te admi-
nistreeren en do zaken gaande te houden,
zonder te denken aan ernstige hervormin
gen, dat hij niet kan volstaan met afbre
ken, zonder te gelijk aan opbouwen te den
ken. Wat daaraan vast is. laat zich eerst
in den grond begrijpen, als men op deze
plaats van den Minister gezeten ia.
De Minister brak hier ee«n oogenblik zijn
rede af, om den heer Van Idsinga de
gelegenheid te geven, rapport uit te bren
gen over de geloofsbrieven van jhr. mr.
Buys de Berenbroek. De commissie conclu
deerde tot toelating van den gekozene.
Conform besloten.
Vervolgens bet-oogde de Minister,
dat hij aan onze riviervaartuigen wel waar
de hecht; zoolang hij geen nieuwe heeft,
moet hij de oude gebruiken. De logement-
sohepen zijn volstrekt niet ongezond. Ver
schillende kluchten omtrent logies, enz.
werden door deu Minister vervolgens be
antwoord. Wat de vorderingskwestie be
treft, is de Minister nog onveranderd de
zelfde beginselen toegedaan. Verder dan
het geven van voedingsgeld bij verloven, op
Zondag geheel en Zaterdag half, kan hij
niet gaan. Do mogelijkheid van uitkeering
van voedingsgeld bij ziekte zal hij overwe
gen. Maar bij geen enkele natie is het stel
sel in zwang om de schepelingen thuis te
laten eten.
Aangaande de bezoldiging van het per
soneel merkte de Minister op, dat de onder
officieren bij do zeemacht in slechtere con
ditie zijn dan die bij de landmacht. Tot het
indienen van een suppletoire lx? ring,
mede in verband met de woningi-oelage,
kan de Minister dan ook geen vrijheid
vinden.
De Marine-cantine te Den Helder heeft
twee onverzoenlijke vijanden: den Bond
van minder marinepersoneel en de kroeg
houders.
Zeker gebeurt ook wel iets in de marine-
cantine wat daar niet had mogen gebeuren,
maar dit kan niet steeds voorkomen wor
den. Er moet scherp toezicht in de cantine
zijn, maar het ware ontactvol, dit aan offi
cieren op te dragen. Dan voelden de sche
pelingen er zich niet thuis Voorloopig valt
er niet aan te denkeü, om in do cantine
geen alcoholische dranken verkrijgbaar te
stellen. Want door de oantine worden vele
matige drinkers uit de kroeg gehouden.
Een bekend journaliit heeft zich op
'8 Ministers Departement aangemeld, om
zijn verontwaardiging te kennen te geven
over hetgeen het Voorloopig Verslag om
trent de cantines bevatte. Een aardig beeld
omtrent den waren aard dier cantines
leveren de artikelen „Van schepen en men-
sohen" in „Het Vaderland".
Het advies van het- Departement omtrent
de toekenning van rechtspersoonlijkheid aan
den AJgeraeenen Bond van Marinepersoneel
is spoedig te verwachten.
Bij de beoordeeling van het personeel
wordt naar de grootst mogelijke billijkheid
gestreefd.
Bij de wijziging der rechtspleging voor de
zeemacht zullen bepalingen worden opge
nomen in den geest van die der burgerlij
ke strafvordering, met name ten aanzien
van de verdediging, het appèl en de appro
batie der vonnissen van de krijgsraden. In
de krijgstuchtelijko procedure is geen ver
andering te verwachten.
Beperking van den wachtdienst op Zon
dag kan de Minister niet toepeggen.
De bepalingen omtrent, het passagieren
zijn slechts enkele maanden in werking.
Daarin reeds thans verandering te bren
gen, ware ongewensoht. Inzake de geestelij
ke belangen van het personeel is de Minis
ter bereid tot steun aan vereenigingen, die
dit sohoone doel trachten te bevorderen.
Het zal hem aangenaam zijn, als de heer
Van der Voort van Zijp in zijn kabinet hem
advies wil geven om tot een andere samen
stelling der preeken te geraken. Aan het
Militair Tehuis in Den Helder zal de Mi
nister meer subsidie geven, als hem de
noodzakelijkheid of de wenschelijkheid daar
van zal zijn aangetoond. Met kracht kwam
de Minister tegenover den heer Van der
Voort van Zijp op voor den goeden naam
van de officieren.
Algemeen streven zij naar samenwerking
met de minderen. De officieren der mari
niers worden in de ranglijst niet achterge
steld. De commandanten van oorlogssche
pen zijn verplicht van ongevallen van ern-
stigen aard, aan hun ondergeschikten over
komen, dadelijk per draad bericht te zen
den. De Minister kan niet inzien, dat het in
strijd is met de Grondwet om de officieren
er aan te herinneren, dat rij zich hebben
te onthouden van het publioeeren van za
ken, waarvan geheimhouding in 's lands
belang ia. De officieren zijn wel degelijk vrij
om in andere dan marine-vergaderingen te
spreken, altijd met in-acht-neming van ge
paste discretie omtrent zaken van ver-
trouwelijken aard. Do Minister wil de
uiting der vrije gedachte zoo weinig moge
lijk beperken.
De vooruitzichten van de sergeanten bij
het korps mariniers rijn sinds de reorgani
satie van dat korps belangrijk verbeterd.
De Voorzitter deelde mede, dat- na
afloop van de algemeene beraadslagingen
het door den heer Thomson en tien ande
ren aangevraagde comité-generaal (verga
dering met gesloten deuren) zal worden ge
houden. Hierop vingen de replieken aan,
waaraan allereerst werd deelgenomen door
den heer Bos. die de volgende motie in
diende: De Kamer, van oordeel, dat voor
de Rijkswerven de oommercieele boekhou
ding behoort te worden ingevoerd, gaat
over tot de orde van den dag. Deze motie
zal later worden behandeld.
Vervolgens repliceerde de heer Thom
son. De®e constateerde, dat de „nieuwe
uitvinding" van het schietkatoengaas, wel
ke volgens den Minister eerst verleden
jaar bekend was geworden, reeds in 1905
zeer goede resultaten heeft opgeleverd. On
der protest van den Minister hield de
heer Thomson vol, dat het onjuist ïs wan
neer de Minister verklaart, dat aan andere
firma's de gelegenheid wordt gegeven om
met Krupp te ooncurreeren, en dat de Mi
nister weet dat zulks onjuist is.
Do Voorzitter kon die uitdrukking
niet toelaten. Daardoor toch werd te kennen
gegeven, dat do Minister zich aan leugen
schuldig maakt. Dat is een beleediging en
dat m&g een spreker hier niet zeggen.
De heer Thomson nam hierop die uit
drukking terug en verving haar door de ver
klaring ik eet, dat hetgeen de Minister
zeide, onjuist is en ik vertrouw, dat de Mi
nister het daarmede eens zal zijn.
De schijn wordt niot vermeden, zeide spr.
verder, als wij halsstarig vasthouden aan
een monopolie, dat zeer belangrijke bedra
gen beschikbaar worden gesteld om de opi
nie ten gunste van bepaalde firma's te
stemmen, Het Departement van Marine
schijnt aan haar adviseur, de firma Krupp,
gebonden door een band van vertrouwen,
stille kraobten en andere dingen.
Do V o o r i 11 e r zei aangenomen te
hebben, dat de heer Thomson rnet rijn uit-
drukkingen x^et een bepaald persoon op
het oog had. Daarom heeft hij hem niet
tot de orde geroepen, maar in zijn ijver
was hij toch wel wat ver gegaan. Allicht
kon er immers de een of andere ambtenaar
gevoelig over zijn, dat een anaefc op hem was
geworpen.
De heer Thomson antwoordde den
Voorzitter, voor die opmerking dankbaar
te zijn. Met hem wilde hij hopen, dat zulke
zaken alleen in het buitenland gebeuren
of liever dat ze nergens gebeuren.
En als hier of daar iemand mocht zijn, dio
gevoelig was over hotgeen spr. gezegd heeft,
dan herinnerde hij aan het oud-Hol lan/i-
sche spreekwoord: Wien de schoep past
trekken hem aan.
Heden voortzetting der beraadslagingen.
Dee avonds kwam de Landbouwbegrooting
aan de orde.
Avondrergadoring.
Landbouwbegrooting.
Bij de algemeene beschouwingen drong
de heer Van Wiohen aan op betere
bescherming van de vogels en vroeg spr.
meer aandacht voor het uitroeien van roof-
visch, die den viachrijkdom bedreigt.
De heer 8 c h a p o r hoopte, dat de op
volger van den heer Lovink de eenheid
ondër de landhouwvoreenigingen zal aan
wakkeren. Naar aanleiding van het Land-
bouwrapport besprak deze spr. den toe
stand van den landarbeider en vroeg hij,
hoe dezo van zijn laag loon premie voor
zijn verzekering zal kunnen betalen. Als
middel tot verbetering in dien toestand
bepleitte spr. o. a. grondaankoop door de
gemeenten, welke den grond in exploitatie
moeten brengen door hem aan arbeiders in
cultiveering to geven. Om dit eigen stukje
grond te kunnen bewerken, moet de
arbeidstijd beperkt worden. De verstrek
king van grond in huur, tegen Lagen prijs,
zal een zegen voor den arbeider zijn.
De heer Van Foreest, het heengaan
van den heer Lovink betreurende en diens
verdiensten huldigende, prees in het bijzon
der in don afgetreden Directeur-Generaal
van Landbouw diens onthouding in de
politiek, te moer te prijzen, waar wij een
Minister hebben, die een andere neiging
heeft. Spr. hoopte, dat de Min. die nei
ging zal kunnen onderdrukken en in ieder
geval, dat spoedig een opvolger van den
heer Lovink gevonden cal worden die tegen
deze neiging ingaat.
De heer Van Asoh van Wijck, con-
stateerende dat de geruchten omtreitt een
minder goede verstandhouding tuaacheu den
heer Lovink en den Minister naar het rijk
der fabelen zyn verwezen, prees het in
laatstgenoemde, dat hij zich gedurende zijtf
Ministerschap van politiek had onthouden.
Voorts bepleitte hij maatregelen tot be
scherming van vogels, en tegen ontwate
ring van gronden.
De heer T y d e m a n herhaalde zijn pro
test tegen het subsidioeren van Staatswege
van Landbouw vereenigingen en Boeren
leenbanken met exclusief karakter.
Door deze wijze van subsidieering in de
hand te werken, steunt de Reg. de voort
gaande pogingen tot omzetting van neu
trale in Christelijke vereenigingen.
De heer Vorsterman van Oyo
bepleitte ook bescherming van vogels en
maatregelen tegen schadelijke vogels en
tegen de groene kikkers. Spr. verklaarde
rich togen aanstelling van een inspecteur
voor den veeartsenijkundigen dienst.
De heer VanNispen (Rheden) vroeg
den Min. hot maken en doen drukken door
gemeentebesturen te bevorderen van ver
ordeningen tot bestrijding van den non-
vlinder.
Ook do heer Van Vliet drong aan op
spoedige uitgifte van grond aan arbeiders,
een zaak van groot nationaal belang.
Had deze spreker hulde gebracht aan
den heer Lovink, ook do hoer V a n W ij n-
bergen uitte zijn sympathie voor den
belangrijken arbeid, door den afgetreden
Dir.-Gen. van Landbouw volbracht.
Ook deze spreker bepleitte verstrekking
van grond aan arbeiders en betoogde tegen
over den heer Tydeman, dat de door hem
bedoelde Vereenigingen andersdenkenden
niet uitsluiten.
In het belang van den landbouw be
pleitte de lieer J a n n i n k subsidieering
voor de bevlociing van het waterschap
Ha vel te.
De heer Bos ontraadde ook voortgaan
met subsidieering van Vereenigingen, go-
heel gebaseerd op confessioneelen grond
slag, en steunde ook zijnerzijds den aan
drang, op den Minister geoefend tot be
vordering van het klein grondbezit. Aan
grondeigendom voor den landarbeider gaf
hij do voorkeur boven verstrekking van
grond in huur.
De Minister van Landbouw,
N ij verheid en Handel beloofde
spoedige indiening van ontwerpen tot uit
gifte van gronden.
De Vogel wet is in vèrgevorderden staat
van voorbereiding. Bij de bescherming van
kikkers wordt tusaoben sobadelijke en niet-
schadelijke onderscheid gemaakt Overwo»
