J. C. KORT.
CENTRAAL APOTHEEK,
OPRUIMING.
C. BENDER,
JAPONSTOFFEN
20 pCt. korting
BKoziek aan de noordpool!
Hoogewoerd29. A. VAN DE KAMP.
Jongste Bediende
Het Leidsche Volkshuis,
Huis te huur gevraagd,
Drio-en-een-Kleintje.
tolstraat 122.
LEIDEN.
een Jongste Bediende,
Bouwhosilly teekeneu.
Inkoop Goud en Zilver
Ter overneming
Wasch- en Strijkinrichting.
V.-d.-Werfstraat 60.
"™*N
Zwarte en" Gekleurde
Tel. Intero. 767.
A.E3.D£ LmT.
Verloren i
F. TAN DER HEER ZONEN.
Parel-Cokes.
Parel-Anthraciet.
Bepe teer ere.
P. J. VERHOOG,
Zoolang do voorraad strekt,
D. VAN ZANTEN,
OP ALLE VOORHANDEN GOEDEREN.
Verkoop uitsluitend a Contant.
6. F. v. BEUKERM,
MORAAL:
Financieels Causerie.
Ingezonden.
Burgerlijke Stand.
lüeelkafossraraé's
Gevraagd, In een flinke Zaak:
en nette
die goed met publiok kan omgaan
en van goede getuigen. Aanbiedingen
onder No. 1814 Bur. v/d. BI. 7
gevraagd, voor Fabriekskantoor,
goede hand schrijvende. Goede getuigen
vereischt. Eigenhandig geschreven
brieven aan het Bureau van dit Blad
onder No. 1830. 8
Tentoonstelling van Itali-
aansche Renaissance, voorna
melijk Bouwkunst.
Van Maandag 11 tot en mot
Zaterdag 16 October van 7 tot
lO uur; 's Woensdags eveneens
van 3 tot 5. 1816 18
Toegang k 16 Ct®.
"Werkmansjaarkaarten k 10 Cts.
voor klein gezin, in of bij Leiden.
Huurprijs 8 4 guldon per week.
Br. Bur. v/d. BI. No. 1331. 6
wegens voortdurende riekto-omstandig
hed'an: een geheel Eleotrisch ge
dreven en druk beklante
Br. No. 8963 a/h. Adrertenlie-Bureau
Oranfeplcin 51, Den Haag.
1083 9'
Telefoon latere. 766»
Alle bestellingen en zlchtzendingoa
worden spoedig uitgevoerd. Ohroom-
lederen Hoeren-Rygbottines f 3.25,
Korsetten met Veeren 76 Cte., Mal
tonnen Dekens 60, 65, 75 en 85 Cts.,
mooie Pasrdedekens l.OO, Hoeren-
Huispantoffols 70 Cts Dames Trijpen
67^ Cts., Damea grijze gespikkelde
Pantoffels 46 Cts. Dagelijks bij goed
weer groote uitstalling van ver-
sobillonde koopjes. Vrouwenkousen
86 Cts., Speculaas 5 Cts per ons, nog
800 wollen gekleurde KLndertrulen
moeten deze week weg, Gloeikousje®
6$ Cts. en hooger. Beste Huishoud-
leep van Gebrs. DOBBELMAN S^Cts.
Sterk Meubelsits en mooi Creton
12 Cts voor Dekens. 100 Sigaren Cts
1381 24
voor Najaar en Winter.
Stalen op aanvrage verkrijgbaar.
1132 60
Delft.
f VlLOcK-
A 6637 20 I
Den Haag. L
9976 20
Op een Administratiekantoor eener
fabriek wordt gevraagd:
leeftijd 14 A 16 jaren.
Aanbiedingen wordon ingewacht
onder No. 1818 aan hst Bureel van
dit Blad. 9
een gouden Schakelarmband»
gaande van de Beestenmarkt langa
de Haarlemmervaart, over Voorhout
naar Noordwljkerhout. 1827 9
Tegen goede belooning torug te be
zorgen Steenstraat 37.
Oude Rijn 31 Talet 301.
Kaisarslraat 12 - Telef. 702.
Zeer voordeelige Brandstol
voor kleine Vulkachels.
496 10
Bij Mr. J. O. R. VAM DER
BEEfiE, Uago-de<Grootstr.
16, Leiden, beetaat gelegenheid tot
re peteeren In het Mederl.
Staatsrecht en do economie.
1888 7
Fa. A. VERHOOG Jzn.,
Oude Vest 109b.,
Timmerman en Metselaar,
beveelt zlah boleofd aan. 9791 10
Telephoon 884.
Werkplaatsenhoek Valdcrsgracht No.
op de lape prijzen der bekende sterke
COLLEGETASSCHEN nog
16 pCt. korting, Breukbanden nog
een partijtje met of zonder veer
95 pCt., llonden-halsbauden
enz. 10-20 pCt., KOFFERS
en TASSOHEM lO—20 pCt.
1832 12 Steenstraat 13.
Nieuwe Rijn !8.
5510 10
Aanbevelend,
14 October aanvang der les
sen in het Bouwkundig Teeke
nen. Aanmelding by 1029 11
Timmerman en Bouwkundige*
Leiden, Hoogewoerd 166.
J. HENRI BERKELJON,
Nieuwe Mare 585,
biedt aan meer gevorderden gelegen
heid om zich in 't van het blad spelen
te bekwamen. 9710 5
O. Rijn 52 b/d. L. Spaarb.
686 5 N. 11UNTELMAN.
DE PIANOLA-PIANO
was aan boord van de „Roosevelt", waarmede PEARY zyn reis naar het hooge Noorden heeft volbracht. Ja
zijn boek „Nearest the Pole" schrijft de koene ondernemer:
„Soms was hot alsof de dagen voorbljsnelden, aome was het alsof ze omkropen. Altfld weer was het
„de Pianola-Piano, het niet genoeg te waardeeren geschenk van Mr. BENEDICT, die mij troost en opbeuring
„schonk en my weder met frisschen moed en nieuwe energie tot myn werk deed terugkeeren."
Hot is opvallend hoeveel malen men leest van de Pianola of de Pianola-Piano, In verbinding
mot gebeurtenissen van beteeken!». Om een paar voorbeelden te noemen.
B{) den tocht rondom de wereld Byj hét huwelijk van den Koning Bij de criéis in Bulgarije, die
van de Amerikaansche vloot, wartn van Spanje werd onder de ge- Vorst Ferdinand op den troon bracht,
586 Pianola's aan boord van di schenken voor de koninklijke bruid werd gerelateerd, dat de Vorst, als
oorlogsschepen. Pianola Piano genoemd, een
hulde van Sir Thomas Lipton.
Kapt. Barnier, nu nog op een Poolreis, uitge-
eonden door het Canadeesche Gouvernement, heeft
«o» Pianola-Piano aan boord.
groot liefhebber van musUk niet min
der dan 7 Pianola's had aan
gekocht.
E. M. de Keizers van Duitschkmd en Oosten
rijk, Prins Eeinrich, enz. spelen Pianola*
1828 147
De Pianola en de Pianola-Piano kunnen ds
Standaard-Pianospelers der wereld worden ge
noemd die door haar uitnemende muzikale eigen
schappen gekozen worden ln kringen, waar
alleen het besta en voornaamste in aanmerking
komt en de hoogste etschen worden gesteld.
Nieuwe modellon ontvangen, waaronder Steek
Piano-Pianola Mod* 8, nu ook van Metrostyle.
on Themodist vooralen. Pr|js f 1150.
8teek-Pianola-Piano Mod. 7 1375.
t m a 6 w m 16Q0*
1 bach Pianola Plano's»
Weber- Pianola- Piano's*
Men lotte op den naam Pianola» die op elk
Instrument moet voorkomen.
Voor de dreulat ie-Bibliotheek verschijnt eerstdaags
de nieuwe Catalogus met 13,000 MuaiekroUen,
AMSTERDAM.
LEIÜEci, Hoogewoerd 90.
ROTTERDAM.
Wij vragen, ditmaal de aandaaiit onzer
lezers, voor een interessante voordracht, die
de lieer James J. Hill, de groote Ameri-
kaanscho Spoorwegbouwer, op 15 September
j.l. gohouden hooft op de vergadering der
Amerikaansohe bankiers te Chicago.
„Nationale voorspoed en de boerderij."
Het weizijn van eon land, zijn politieke in
stellingen, zjjn vooruitgang op handelsge
bied, hangt nauw te zamen met het bedrag,
de verdeeling en 't gebruik van zijn kapi
taal in den vorm van geld en crediet. Het
is de voortstuwende kracht, de brandstof
van de nationale machine. Dat is altijd zoó
geweest. Handeldrijven %is eigen geweest, en
moet rfit zijn, aan ieder tijdperk en aan
fed er geslacht, dat hooger staat dan de bar
baren. De mensch tracht altijd zijn lot te
verbeteren. Toeneming van. welvaart is een
uiterlijk en tastbaar bewijs van vermeerde
ring van vernuft en van macht. Het ge
bruik, dat van vermeerderde welvaart wordt
gemaakt, zal zijn stampei dmkken op het
peil eener nieuwe generatie en haar idealen.
De bankiers van een land, reeds eeuwen
geleden, maar thans meer dan ooit te voren,
staan vooraan onder de bewakers van de
toekomst der natie. Vandaar, dat do be
raadslagingen van een vergadering als de
Uwe een diepe en verreikende betcekenis be
zitten. Gij znlt mij daarom willen veront
schuldigen, indien ik afwijk van de gewoonte,
om een onderwerp to behandelen, dat on
middellijk betrekking heeft op bankzaken, en
mij dezo gelegenheid ten nntte maak, door
te wijzen op een van de groote nationale
behoeften in de Vereenigde Staten, op de
snelle verandering, die plaats heeft in den
aard der bedrijven en op 't gevaar, dat
daarin schuilt vo<->r de natie. Indien er inder
daad een gevaar dreigt in de richting, waarin
het landt zich beweegt, dan hebben de ban
kiers van de Vereenigde Staten meer dan
anderen belang bij een duidelijke uiteenzet
ting der feiten qn bij een poging om dit
geA-aar te doen voorzien.
Het publiek beseft thans vrijwel, hoe 't
staat met de verschillende bedrijven, als bron
nen van welvaart. De landbouw is onze fun
damenteel© kracht. Al 't andere hangt er
van af. De boerderijen in dit land voegen
elk jaar meer dan acht billioen dollars toe
aan 't nationale vermogen. Hier heeft niet,
zroals bij de indrustrie, waardevermeerdering
plaats van reeds bestaande voorwerpen door
menscheiijken arbeid, doch er wordt waarde
vermeerdering geschapen. Dat is hot telken
jare terugkecrende wonder der natuur, in
derdaad een even groot wonder, alsof er
ieder jaar een nieuwe planeet zou ontstaan
in 't heelal. Het is de moeder van iederen
anderen vorm van menscheiijken arbeid. De
bebouwbare oppervlakte kan dienstbaar
gerauakt worden tot onderhoud van vele mil-
lioenen meer menschon, nadat het laatste
etukje- metaal uit den bodem is gebaald
pn het menschelijk vernuft zich heeft uit
geput in het vervaardigen van werktuigen
en voorwerpen. Tot zoover is_men 't vrijwel
eens. Maar men is 't niet eens over den
achteruitgang van 't peil van den landbouw.
Men wordt misleid door do vergelijkende
cijfers van de landbouwproducten en hun
waarde, cijfers, die ieder jaar sterk toe
nemen, en men trekt daaruit de valsche
conclusie, dat $cze absolute toename ook
een betrekkelijke vooruitgang is in verge
lijking met andere bedrijven. Juist *t omge
keerde is 't geval. Ik doel niet uitsluitend
op de hoedanigheid en de resultaten van
den landbonw, waarover ik straks meer hoop
te zeggen, maar op de strooming die er
bestaat van hot land naar do steden en
fabrieken. Zietdasr iets, waarvan de gevol
gen even poodlottdg zullen worden, als of
de deposito's bij de banken elke 10 jaar met
een vast percentage zouden afnemen en de
beleeningen met een even groot bedrag toe
nemen. Gij zoudt wel weten, tot welk een
paniek dit aanleiding zou geven! En toch
komt *t precies op 't zelfde neer, deze ge
stadige afname van do landbouwbevolking,
de voortbrengster en deposante in de natio
nale schatkist der welvaart en de toename
van de stadsbevolking, die slechts prospereert
door wissels te trekken op 't land en die
zelfs geen enkel jaar kan leven, indien deze
wissels niet worden gehonoreerd. En deze
crisis nadert niet alleen, ze wordt in de
hand gewerkt, ja verhaast door wettelijke
bescherming van andere bedrijven en ver
onachtzaming van dit eene groote.
In 1790 leefde slechts ongeveer 3,4 pCt.
van de Amerikaansche bevolking in de
steden. In den Burgeroorlog was dit cijfer
tot 16 pCt. gestegen. In 1900 tot 31 pCt-
De toename is belangrijk: zonder twijfel zal
de eerstvolgende volkstelling aantoonen, dat
zij in de laatste 10 jaren nog sneller is
vermeerderd. Ondanks waarschuwingen van
staathuishoudkundigen, de verbetering van
't leven op de boerderij, het verschaffen van
nieuwe en aantrekkelijke werkzaamheden en
bedrijven op 't land door vermeerdering van
irrigatiewerken en door den groei der ooft-
teelt; door de aanmoediging van hoogerhand
en de betere verspreiding van landbouwken-
nis, vermindert het percentage van de be
volking, die op 't land werkt, gestadig. Als
dit zoo doorgaat, zal 't zijn als bij een
grootsch gebouw, waarvan de fundamenten
worden vernield door de paalwormen 1 Laat
ons thans eens het oog vestigen op de ver
anderingen, die tot dusverre hebben plaats
gehad en op die, welke ons wachten.
Men weet, dat de bevolking zich in den
beginne bijna uitsluitend bezighield met den
landbouw. Bij de telling van 1870 werd
voor 't eerst de bevolking in groote groe
pen gerangschikt naar 't bedrijf. De trek
van 't land naar de steden werd grooter in
1880. Sinds dien is hij steeds toegenomen.
Het percentage, dat den landbouw uitoefent,
was nis volgt:
1870 47.36 pCt.
1880 44.30 pCt.
1890 37.70 pCt.
1900 35.70 pCt.
Uit alle Staten, Oostelijke zoowel als
Westelijke, komt de klacht, dat de jongeren
niet op 't land willen blijven en dat nieuwe
werkkrachten er niet kunnen worden heen-
gelokt, dan tegen hoog loon gedurende eenige
weken in den zomer. Zeer waarschijnlijk
zal de eerstvolgende telling aantoonen, dat
deze boerenbevolking is afgenomen tot
30 pCt. van het totaal. Zeker kunnen wij
aannemen, dat zij geen derde meer bedraagt
van 't totaal. Tenzij deze afname op de
een of andere wijze wordt tegengegaan, kan
niemand voorspellen, tot welk een kleine
fractie ze zal inkrimpen. De geldswaarde der
landbouwvoortbrengselen geeft een heel an
dere kijk op de zaak, als de hoeveelheid in
maat en gewicht. In schijn slaan we een
goed figuur, omdat nieuw vruchtbaar land
nog steeds in cultuur wordt gebracht, ter
wijl terzelfder tijd de cultuur van onder-
land wordt gestaakt. Maar dit ophouden
van den schijn wordt hoe langer hoe moei
lijker, naarmate het versche land vermindert.
Voorts is 't een feit, dat wij thans, on
danks onzen voorgewenden vooruitgang,
reeds meer dan een geslacht lang, in een- tijd
perk leven van revolutie, in een tijdperk,
dat nog altijd, sinds *t bestaan der wereld,
is voorafgegaan aan afnemende welvaart. De
invloed van de voortdurende afname in 't ge
tal dergenen, die voedsel voortbrengen, bij
gelijktijdige toename der verbruikers, is reeds
te zien in de prijzen.
Verleden jaar voerden wij 68 millioen
bushels graan uit, wat 30 millioen meer
was, dan wij konden missen. Wij verminder
den onzen voorraad tot dat bedrag en de
producteamarkt antwoordde daarop met de
hoogste prijzen, die wij in vele jaren gekend
hebben. In Mei jl- werd graan, dat van
Kansas City naar Chicago verscheept en
daar verkocht was, weer teruggezonden naar
de plaats van oorsprong en daar tegen hoo-
gere prijzen verkoeht. In diezelfde maand
werd graan, dat in New-York was opge
slagen, per boot naar Galveston gezonden,
en van daar por trein naar de graanstreek
par excellence, om te voorzien in de onmid
dellijke behoeften der meelfabrieken. Dit jaar
zullen wij een buitengewoon grooten graan
oogst hebbem, waarschijnlijk 700 millioen
bushels of meer. Rekenen wij 61/» bushel
per hoofd voor eigen gebruik en voor zaai-
tarwe, dan blijven er 115 millioen bushels
over. Waarschijnlijk zullen wij 125 millioen
bushels uitvoeren, aangemoedigd door 't te
kort van andere landen, zoodat wij er per
slot van rekening al even slecht aan toe
zullen zijn als verledon jaar.
(Wordt vervolgd.)
Geachte Redactie 1
Vergun mij voor 't volgende een klein
plaatsje in uw blad
Bij het uitreiken der besohrijvmgsbilj etten
voor de Inkomstenbelasting te Amsterdam
wordt bijgevoegd een lijstje, waarin de aan
slagen, de aangeslagen sommen, aftrek voor
kinderen, enz., reeksgewijzo zijn vermeld.
Ieder kan dus direct zien naar welk in
komen hij aangeslagen is; de inrichting van
dit lijstje is zoo duidelijk dat een kind 't kan
begrijpen.
Hoe gemakkelijk dit is voor den belasting
ambtenaar en voor hot „Leidsch Dagblad"
vademecum, ,,do meneer van de Vragen- en
Antwoorden-Rubriek", laat zich voldoende
begrijpen.
Indien wij dus wederom bovengenoemd
beschrijvingsbiljet ontvangen, hopen we dat
er een „wijzertje" hij is.
Het is een eenvoudige, veel gevraag en ge
zeur vermijdende, goedkoope maatregcL
Met dank voor de verleende plaatsruimte.
Hoogachtend.
R
Leiden, 7 Oct. 1909.
Aanteekening op het boven-
8 taande.
Ook te Leiden wordt bij elk beschrijvings-
biljet een opgaaf der klassen gevoegd.
Dat dit te Amsterdam uitgebreider is,
vindt hierin zijn oorzaak dat aldaar een pro
gressieve belasting wordt geheven, waardoor
het belastingspereentage voor elke klasse
niet zooals te Leiden wèl het geval is
gelijk is. Red. ttL. D."
Prof. Boeke.
CORRESPONDENTIE. X. I Vrien
delijk dank.
KATWIJK. Geboren: Wi'hdraus Cornells,
Z. tot W. C. Verhurt en C. v. Rooyeu. Cornelia,
D. rsn 0. r. Bteleu en J- HoawuaH Hendrik. Z.
van VV. Guyt en A. v. Duyv#nvoorde Teams, 'Z.
▼an W. de Mol en A.den Hans. Cornelia, ''..van
P. Oaweband en K. Ros. Grpbart, van H v. d.
Plas en K. Hellenbersp Maria, D. van P.
RnyvoDbode on M. Schonenberg. Jacob, Z. van
H. Varkevisser eo M. van Duyn. Jaoobu», Z.
▼an M. Pronk en H. J. v. d. t oorn. DirkrZ. van
B. VarkeviSBer en J. v. d. Plas. Neoltie„D. ▼au
K. Dijkdrent en A- Borkhey. Johannes, Z. v n
T. book en M. Berkhoy. Cornelia, Z. van C.
Schaap en J. Bamhoom.
Overleden: Janneti» Ketting 78 i., geh. met
G. van Duyn. Krgntje Kulk 5 d., D.vau C Kalk
•n A. W. <L Plas.
Gehuwd: Johannes Paling jm. en Eoeelinn
Groen id. Pieter Brtmsee jm. en A. Burgerhout d.
Ondertrouwd: VV. Koelewijn jm. eu L- de
Ruyter id A. v. Rijn jm. en L. Vlieland jd.
Joh. Velzen ïm. eu J. C. d. Esho' jd.
LEIDERDORP. Geboren: Johanna Petrone Ia,
D. van G. Rodenburg en J. C. van Iter on.
fingelina Morgaretha, D. van M. Weyais en J.
Stoute.
LI8SE. Geboren: Jacobus Nicolaas. Z. van
J. M. Aartmen en M. J. Hoogevren. Jacobue,
Z. van A. J. Alders en P.Oostboe*. - Wilhelmma
Maria, D. van M. A Ver!.-»an en W. P. Vitacher.
Johannes, Z. van N- d. Hulst en Jl. v. d. Berg.
Ondertrouwd: M. P. Straathof en J. van
Grieken.
Gehuwd: P. Faas en J. A. van Houten.
Overleden* Cornelia AgDea vau der Vlagt
2 j. Hendrik Busch.
NOORDWIJK Geboren: Pie'er, Z. van M.
Haxenoot en M. H. Hazenoot. Pietie D. van C.
van l'uijn en P. van Bnveren.
Ondertron wd: Jobai nes Mezu-rer te Valken-
waard. 22 i., eo Maria Smets, te Valkens waard,
onlangs te Noordw^k, 27 j.
De als opvolger van prof. Laugelaaai
nieuwbenoemde hoogleeraax te Leiden, Jan
Boeke, werd geboren 23 October 1874 te
Hengeloo (O), waar zijn vader toen Doops
gezind predikant was. Te Hilversum be
zocht hij de openbare lagere school, doorliep
in Utrecht vijf klissen van het gymnasium
en daarna de vierde en de vijfde klasse van
de H. B. S. Na het eindxexamen der EL
B. S. en het aanvullend Staats-exam en te
hebben afgelegd, ging hij in 1893 te Am
sterdam in de medicijnen studeeren.
In '95 werd hij assistent van prof. Hugd
de Vries en in September 1897 werd zijn
antwoord op een prijsvraag van de Me<L
Faculteit te Amsterdam met goud bekroond,
In 1900 werd hij assistent van prof. Place
en van prof. Van Rees. Teen, voor de eerste
maal, mocht hij eemgen tijd werken aan
het Zoologische Station te Napels.
9 Juli 1901 is hij „mot lof" gepromoveerd
tot doctor in de geneeskunde op een aca#-
demisch. proefschrift over „de pharmacolo-
gie van het hart." Daarop volgde na eeal
tweede studiereis naar Napels en van daar
naaj Kolossvar, zijn aanstelling tot laten
assistent bij het Rijks-instituut voor het-on
derzoek der zee en twee jaren later een ro
geer Lngsopdracht tot een „voorloopig onder
zoek naar den toestand van de visscherij en
de industrie van zeeproducten in de kolonia
Curasao." Het 1ste gedeelte van het des
betreffende rapport is in 1907 in druk ver
schenen.
2 Dec. 1905 uit West-Indië teruggekeerd»
aanvaardde hij 26 Jan. 1906 het lectoraat
in de histologie, de embryologie en de ge
rechtelijke gene>eskunde aan de Leidsche hoo-
geschool met een openbare les over de hi»-
tologische techniek en de protoplasmastruo
tuur. (N. v. d. D.)
worden op het „Leidsch Dagblad" dagelijks
aangenomen tegen vooruitbetaling van 9
Cents per week.
Aangezien de loopers Woensdagavond aan
ons Bureel moeten afrekenen, is de uiter
lijke termijn van betaling voor de abonné'q
Dinsdagavond.
Rjjkspos. paarbank.
Do Directeur der Rijkspostspaarbank
brengt ter algemeene kennis dat alle
spaarbankboekjes, uitgegeven in de maand
October, en waarop de rente over hek
afgeloopen jaar nog niet werd bijge
schreven, zoo spoedig mogelijk, ter veriö-
catiebeschrijving bij hem worden ingewacht.
Yoor de toezonding daarvan kan gebruik
gemaakt worden van omslagen met gedrukt
adres, kosteloos aan de kantoren der
Posterijen verkrijgbaar.
Afgifte der boekjes tot voornoemd dool
aan die kantoren, geschiedt tegen bewijs
van ontvang.
