N». T5T9I
Ulnsdag 31 Augustus.
Au. fÖ09.
(Deze (gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
TWEE Bladen.
Eerste Blad.
Offieieele Kennisgeving.
Uit de „Staatscourant".
Kunst, Ietteren, enz.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 16 regels /1.05. Iedere regel meer f 0.17$. Grootere letters naar
plaatsruimte. Kleine advertentien van 30 woorden 40 Gents contantelk
tiental woorden meer 10 Gents. Voor het inoasseeren wordt f0.05 berekend.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per week 9 Gents; per 3 maanden I 2 2 f 1.10.
Buiten Leiden, per looper en waar agenten govestigd sqn w 1.30,
Franco per post1.65.
Directe Belastingen.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
algcmeeue kennis, dat aan den Ontvanger
der Directe belastingen aldaar zijn ter hand
gesteld de kohieren der Bolasting op bedrijfs
en andere inkomsten Nos. 7 en 8 van den
dienst 1909, executoir verklaard den 30 Aug.
J.l. en herinnert den belanghebbenden aan
hun verplichtingen om den aanslag op den
bij de Wet bepaalden voet te voldoen.
De Burgemeester voornoemd,
J. A. VAN HAMEL,
Weth. loco Burgemeester.
Leiden, den 31st?n Aug. 1909.
Leidien, 33 Augustus.
Gisteravond hield de Vrije-Socialisten-
Verecniging een anti-koningsgezinde ver
gadering in het Zaaltje „Vooruit" in de
Duizenddraadsteeg. In deze vergadering1,
die goed bezooht was, voerde de heer Sam
son het woord, die het koningsschap als
niet meer van onzen tijd bestreed en de
feestvieringen daarvoor Diet de moeite
waard achtte.
Er was slechts een politieman in burger-
kleeren in de zaal.
Debat had niet plaats en de vergadering
had een rustig verloop. Blijkbaar waren er
geen tegenstanders aanwezig.
Op de eerste lijst van de 31ste jaar
collecte voor de Scholen met den Bijbel in
„De Standaard" komen o. m. voor: Hazers-
woude aan den Rijndijk met Koudekerk en
Groenendijk, met 97.13; Nieuwkoop, met
142.65; Warmond (Herv. Kerk), met
24.16; Zegwaard met Zoetermeer, Den
Hoorn en Keulsche Buurt, met 128.50.
H*t pantserschip r Noord-Brabant".
Commandant Kap. ter Zeo Van Yoss, heeft
thans Noderlandsch-Indiö verlaten, op reis
naar New-York, ten einde tegenwoordig te
*ün bh de Hudson-Fulton feesten.
Christ. Geref. Kerk. De installatie
der beide docenten, die door dc jongste sy
node aan de Theol. School te Rijswijk zijn
benoemd, ds. A. van der Heijden, van Dor
drecht, en ds. H. Janssen, van Leiden, zal
plaats hebben op Dinsdag 15 September,
des avonds halfacht, in de Eben-Haezerkcrk
te 's-Gravenhage. De installatie zal plaats
hebben onder leiding van 's. M. Schmisen,
predikant te Bussum, thans president van
het Curatorium.
Te Arnhem is op 87-jarigen leeftijd
overleden inr. L. Hertzveld, oud-raadsheer
in het gerechtshof aldaar. De overledene
was te Zwolle geboren, waar morgen de be
grafenis plaats heeft.
Men meldt uit Interlaken aan „De
Tel." dat de toestand van dr. A. Kuyper
naar omstandigheden alleszins bevredigend
is. Dr. Kuyper is aan de beterhand, zijn
toestand vooruitgaande.
De „St.-James-Gazette" meldt, dat
Senor Carlos Grosanti is benoemd tot diplo
matiek vertegenwoordiger van Venezuela
In Frankrijk en Nederland.
Het stoomschip B c s o e k i, arri
veerde 29 Aug. van Rotterdam te Batavia,
de D j o c j a arriveerde 29 Aug. van Ham
burg te RotterdamdeGoentoer, van
Java naar Rotterdam, vertrok 30 Aug. van
Marseillede S i n d o r o, van Rotterdam
naar Java, vertrok 29 Aug. van Colombo;
de Solo, van Java naai Rotterdam, pas
eeerde 29 Aug. Peiinde W i 1 i s, van Rot
terdam naar Java, arriveerde 29 Aug. te
Southampton; de F r i s i a, van Buenos-
'Ayres naar Amsterdam, arriveerde 29 Aug
te Rio Janeiro; de Maasland, van
Buenos-Ayres naar Amsterdam, arriveerde
30 Aug. te Babia; de PrinsF redeiik
Hendrik, van Paramaribo naar Am
sterdam, arriveerde 29 Aug. te Havre; de
Zaanland, van Amsterdam naar
Buencs-Ayies, arriveerde 29 Aug. te San
tos; de A m s t e 1 d ij k, van Newport
Nev\s naar Rotterdam, passeerde 30 Aug.
Scillyde Rotterdam, van Rotterdam
naar Nieuw-Yorkf passeerde 29 Aug.
Scillyde Sloterdijk vertrok 28 Aug.
vay Philadelphia naar Rotterdam; de
8 o e 6 t d ij k, van Rotterdam naar Phila
delphia, passeerde 29 Aug. Lizard de
Z ij 1 d ii k arriveerde 29 Aug. van Rotter
dam te Hamburg; de Anchises arriveer
de 30 Aug. van Java te Amsterdam; de
H e r z o g, thuisreis, vertrok 27 Aug. van
Mombassa de H a n a u, van Java naar
Amsterdam, passeerde 27/28 Aug. Gibral
tar; cle L o t h a r i n g e n, .van Java naar
Amste dam, vertrok 29 Aug. van Gibraltar;
de R h i p e u s, van Amsterdam naar Java
passeerde 27 Aug. Gibraltar; de Ban da
van Amsterdam naar Batavia, is 29 Aug.
Point de Galle gepasseerdde B i 11 i t o n,
van Amsterdam naar Java, arriveerde 29
Aug. te Antwerpen; de Koningin Wil
li e 1 m i n a, van Batavia naar Amsterdam,
vertrok 29 Aug. van Lissabon; do Von
del, van Amsterdam naar Batavia, ver
trok 28 Aug. van Tanger; de Gertrud
W o e r m a n n, uitreis, vertrok 30 Aug. van
Antwerpen; de Hessen, van Java naar
Amsterdam, passeerde 29 Aug. Perim; de
Khedive, uitreis, arriveerde 29 Aug.
te Aden; de Patroclus, van Singapore
naar Amsterdam, arriveerde 23 Aug. te
Suez.
BODEGRAVEN. Als tijdelijk onderwij
zer aan de openbare school A, alhier, is
aangesteld de heer W. F. Janssen, te Lei
den.
De firma wed. A. G. Heineken en Zn.,
kaashandel te Bodegraven en Amsterdam,
is voor haar inzending op de Middenstands-
tentoonstelling bekroond met bronzen me
daille.
HAARLEMMERMEER. Het voornemen
bestond, dat bet fanfarekorps van Nieuw-
Yennep hedenavond een uitvoering in de
open lucht zou geven. Door omstandigheden
is het concert uitgesteld tot morgenavond.
Een drietal personen reed per fiets
voorbij de woning van B., toen zij in de
richting dier woniDg een schot hoorden en
de hagelkorrels hun tegelijkertijd om de
ooien floten. Een der drie werd zelfs licht
aan het hoofd verwond. Men vermoedt, dat
hier grove onvoorzichtigheid in 't spel was.
Aan den IJweg ontstond bij den land
bouwer G. v. d. H., door het spelen der
kinderen, brand in een ho.iberg, die daar
door geheel verbrandde. De spuit van
Hoofddorp deed dienst en men wist de be
lendende perceelen te behouden. Een voor-
rand van ongeveer 20,000 pond hooi ging
verloren.
KATWIJK-AAN-ZEE. Het is der politie,
dank zij haar ijverigen pogingen, mogen
gelukken den dader te vinden van den bij J.
D., alhier, gepleegden gelddiefstal.
NOORDWTJK. Nader is ons gebleken,
dat wij ons in het verslag van den brand in
„Het Hof van Holland" op één punt ver
schreven hebbeD. De sleutel namelijk van
het brandspuithuisje was er wel, .doch het
slot bleek ontzet te zijn, misschien doordat
spuitgasten in hun grooten (prijzonswaar-
digen) ijver gepoogd hadden de deur te
cpenen door haar te forceeren. Hoe het zij,
de deur is opengebroken moeten worden
Is het effect dus vrijwel hetzelfde, alleen
treft dengene, die den sleutel in bewaring
had, nu niet de minste blaam.
Het was trouwens allerminst ons doel,
om iemand te blamceren. Wanneer wij ons
enkele opmerkingen veroorloofden, ging het
allerminst tegen personen; wij bespre
ken enkel zaken.
Wij hebben ook vernomen, dat. een onge
lukkige samenloop van omstandigheden en
verklaarbare vergissingen oorzaak is ge
weest, dat het nogal lang duurde, eer er
water gegeven werd.
OEGSTGEEST Donderdag a.s. zal alhier
de jaarlijksche collecte ten behoeve der ruim
100 weduwen en weezen, oude en ongelukki
ge visschers te Pernis plaats hebben.
Bij Kon. besluit zijn benoemd: tot lid
van het hoofdcomitó der vereeniging „Het
Roode Kruis" Hr. Ms. waarnemend hof
kapelaan dr. J. H. Gerretsen, predikant bij
de Ned.-Hervormde Gemeente te 's-Graven
hage, dr. J. Rotgans, hcogleeraar aan de
gemeentelijke universiteit to Amsterdam
de gepensionnoerde luitenant-generaal J.
de Waal, wonende te 's-Gravenhage; de
dirigeerend-officier van Gezondheid 1ste
klasse A. A. J. Quanjer, wonend3 te 's-Gra
venhage; F. C. Fleischer, doopsgezind pre
dikant te Winterswijk; Th. J. Wynoldy
Daniels, Secretaris der Gemeente Velsen;
Mr. H. J. C. van Tienen, wonende te
Zaandam, en mr. Th. A. de Meester, wo
nende te 's-Gravenhage;
tijdelijk benoemd tot leeraar aan de Rijks
hoogere burgerschool te Heerenveen M.
Voorzanger, te Delft;
van het tijdvak van 1 September 1909 tot
en met 31 Augustus 1910 benoemd tot leer
aar aan de Rijks hoogere burgerschool te
Utrecht dr. J. Janssen, tijdelijk leeraar
aan die school;
tijdelijk benoemd tot leeraar aan de Rijks-
hoogere burgersobool te Zwolle dr. S. Dors-
sen te Grouw;
bencemd bij het personeel van den ge
neeskundigen dienst der landmacht, tot off.
van gez. 2 kl., de burgergeneeskundige (arts)
J. C. Crap;
met ingang van 1 September 1909, aan
den reserve luitenant-kolonel A. Dozy,
oomman dan t van het VlIIe landweerdk-
trict op zijn aanvrage, krachtens de arti
kels 36 punt 3 en 37 der wet van 6 Juni 1905
onder toekenning van pensioen, eervol ont
slag uit den militairen dienst verleend;
2o bet bedrag van het pensioen vastgesteld
op f 130 '8 jaara en zulks met instandhou
ding van het voortdurend pensioen ad
f 1299 's jaara;
aan den len-luit. H. F. C. Bos, van het
3e Teg. infanterie, met ingang van 1 Sep
tcmbor 1909, op het daartoe door hem ge
daan verzo k, een eervol ontslag uit den mi
litairen dienst verleend en ia genoemde
offioier mede met ingang van gemelden da
tum tot 22 Juli l9il benoemd tot reserve-
len-luit. bij het wapen der inf. ea wel bij
het 3e regiment
lo. met ingang van 1 September 1909 Aan
dr. A. W. H. Wirtz te Utrecht op zijn ver
zoek eervol onslag verleend als directeur
van en leeraar aan 's Rijks veeartsenijschool
\net dankbetuiging voor de door hem in die
betrekkingen bewezen diensten;
benoemd tob substituut-griffier bij do
arrond.-rechtbank te Haarlem, mr. J. L. M.
Meckmann, thans griffier by het kantonge
recht te Bruten;
benoemd tot procureur-generaal bij het ge
rechtshof te Leeuwarden, jhr. mr. P. A.
J. van den Brandcler, thans advocaat-gene
raal bij het gerechtshof te Amsterdam, en
tijdelijk belast met de function van direc
teur van politic voor het ressort van het
gerechtshof te Leeuwarden, jhr. mr. P. A.
J. van den Brandeler, benoemd procureur-
generaal bij dat gerechtshof;
lo. G. A. Kenniphaas, onder took nning
van eervol ontslag als sluismeester aan de
Oude Merwedesluis te Gorkum, benoemd
tot sluismeester aan de Nieuwe Merwede
sluis aldaar; 2o. J. van Koningsdaal, onder
toekenning van eervol ontslag als brug
wachter aan de Rabatbrug te Gouda, be
noemd tot sluiswachter aan de Oude Mer
wedesluis te Gorkum.
De gemeentebegrooting voor 1910.
Door B. en Ws. is bij den gemeenteraad
ingediend de concept-begrooting der inkom
sten en uitgaven van de gemeente Leiden
voor den dienst van 1910 met een uitvoeri
ge memorie van toelichting.
De inkomsten en uitgaven rijn geraamd:
de gewone op 1,348,054, de buitengewone
op f 1,268,329, totaal op f 2,616,383.
Yerleden jaar waren deze cijfers respeo-
tievelijk 1,299,938, f 685,328 en f 1,985,260.
Wij zien dus dat het totaal bedrag dit
jaar f 631,117 liooger is. Dit zeer hoogo be
drag wordt echter verklaard door het feit,
dat de buitengewone uitgaven veel hooger
zijn; de cijfers der buitengewone uitgaven
wijzen zelfs een verschil aan van niet min
der dan f 811,433, hoewel deze uitgaven in
1909 in werkelijkheid veel hooger zijn gewor
den dan was geraamd.
Dit groofce verschil vindt zijn grond dus
in de omstandfgheid in de eerste plaats dat
er daardoor een belangrijk nadeelig saldo
op dit hoofdstuk te boeken valt en dat er
moet worden geleend ter aflossing van tij
delijk tor voorziening van kasgeld opgeno
men geld.
Zulke uitgaven mogen aoo noodig door
buitengewone ontvangsten gedekt worden,
heet het in den titel van dit hoofdstuk en
de cijfers raken dus niet de gewone huishou
ding der gemeente.
Als wij de cijfers, die hierop betrekking
hebben, nagaan, dan blijkt ons dat het ver
schil niet zoo heel groot is. Het bedraagt
f 1,348,045 min f 1,299,938 is f 48,116. Dit
bedrag meenen B. en Ws. weder meer noo
dig te hebben om de gewone gemeentelijko
huishouding der gemeente gaande te hou
den. Alle hoofdstukken bijna zijn, wat dc
uitgaven betreft weder iets hooger geraamd
het gewone verschijnsel, waaraan te ont
komen voor een gemeentebestuur zoo min
als voor bet Rijk niet wel mogelijk schijnt
„Algemeen bestuur der gemeente" steeg
van f 79,502 tot f 83,746; kosten van toezicht
en van invordering der plaatselijke 'belas
tingen van f 23,760 tot f 25,828; kosten der
openbare veiligheid en van de brandweer
van f 125,753 tot f 126,586; kosten der plaat
selijko gezondheidspolifcie bleven nagenoeg
gelijk met f 51,848. Kosten van Openbare
Werken stijgen van f 196,361 tot f 201,655,
dus met ruim f 5000.
Kosten van inrichting van nijverheid en
bedrijf rijn nu geraamd op f 1359 tegen
f 1725 verleden jaar, een vermindering dus,
die evenwel geen zoden aan den dijk brengt.
Het hoofdstuk Kosten van Onderwijs"
is verhoogd van f 446,154 tot f 454,695, dat
is ruim f 8000 meer, vooral ten gevolge der
Uitbreiding van het lager onderwijs..
De kosten van het armwezen, enz., worden
geraamd op f 98,723 tegen /96,838 in 1900.
De kosten van bet beheer en onderhoud
van bezittingen namen toe van f 22,630 tot
f 24,586. De post Rente en aflossing is ge
stegen van f 169,418 tot f 196,013, dat een
versohil geeft van bijna f 25,000, een be
drag van beteekenis, waarop in den Raad
al eens is gewezen. In dat opricht is 1910
dus niet een gunstig jaar.
Pensioenen en wachtgelden klommen van
42,977 tot f 47,710.
De onvoorziene uitgaven, een klein appel
tje voor den dorst gemeenlijk, rijn thans
geraamd op f 12,000 tegen f 13,815 in 1909.
Als men de onderscheidene verschillen op
telt, zal men tot een vermeerdering van
f 48,000 ongeveer komen.
Hoe hebben B. en Ws. dit meerdere be
drag gevonden? Ziedaar de vraag, die we
nu zullen beantwoorden.
Het ligt haast voor do handin het ver-
hoogen der plaatselijke directe belasting in
de eerst-© plaats. Het milder doen vloeien
van bronnen van inkomsten hebben B. en
Ws. ook zoo maar niet in handen. En zoo
zien wij voor plaatselijke directe belastin
gen uitgetrokken 397,033 gld. tegen 360,643
gld. in 1909 of ongeveer 36,500 gld. meer. De
opcenten op 's Rijks directe belastingen zijn
ongeveer f 1000 hooger geraamd. Het batig
saldo der gewone ontvangsten en uitgaven
was dit jaar f 9523,36$ en wordt geraamd
op f 21311,38$, een meevallertje dat trou
wens nog in de lucht hangt-, 't Kan nog wel
tegenvallen ook. De overige ontvangsten
komen ongeveer overeen met die van het
vorig jaar.
Wanneer men de verschillende volgnum
mers in de Memorie van Toelichting na
gaat, dan komt men meer in liet bijzonder
de roden tot de verschillende verhoogingen
te weten. Yan bijzondere beteekenis zijn
deze niet en er moge bij openbare behande
ling door den g .eenteraad hier en daar
aan worden getornd, er zal wel niet veel
aan worden veranderd. Een verho ging bijv.
van den post: Kaden, havens, vaarten, enz.
met ongeveer f 5 daartegen valt niets af
te dingen.
Yerhoogingen van jaarwedden anders dan
periodieke, worden slechts zeer sporadisch
voorgesteld. We merkten alleen een voor
stel om de wedde \an den gemeentc-arobiva-
ris mr. dr. J. C. Overvoerde van 2000 gld.
op f 2400 te brengen en die van den ambte
naar aan het gemeente-archief, den hoer
W. P. van Rhijn van f 800 op f 10 O.
Do eerste vorhooging wordt overeenkom
stig een voorstel n de Commissie voor het
Oud-Archief voorgedragen. Een wedde van
f 2000 kan met het oog op de belangrijkheid
van het Leidsch archief er, rekening hou
dende met do door andere archivarissen ge
noten bezoldigingen ook volgens het oor
deel van B en Ws. niet meer voldoende wor
den geacht.
De verhooging un den ambtenaar bij het
archief wordt voorgesteld, ten einde de be
zoldiging te brengen in overeenstemming
met die van de adjunct-commieren ter ge
meente-secretarie.
Overeenkomstig den door het Hoofd der
Politie den Burgemeester kenbaar ge-
maakten wensch zijn op deze begrooting ook
uitgetrokken do benoodigde gelden voor de
uitbreiding van het politiekorps met 4 agen
ten tot een bedrag van f 2200. Wij hadden
dit voorstel al verwacht.
Op verschillende gronden wordt dc nood
zakelijkheid dier uitbreiding betoogd. In de
eerste plaats kan volgens de toeliohting met
het beschikbaar personeel niet voldoende
worden gewaakt tegen de steeds toenemen
de balddadigheid der straatjeugd, die voor
al op Zon- en Christelijke feestdagen, maar
ook op Woensdag-, en Zaterdagnamiddagen
tot- uiting komt. Talloos zijn de klachten,
welke inzonderheid van de bewoners der
buitenwijken over de straatschenderij en de
vernielzucht der jeugd de politie bereiken.
Hierin te gemoet te komen door het plaat-
son van vaste posten is niet doenlijk, om
dat dit een veel grootere uitbreiding van
personeel zou vereischen. Worden echter
vier nieuwe agenten aangesteld, dan kan
het toezicht, door fietsende politic-agenten
uitgeoefend, worden uitgebreid en mag
daarvan vooral voor de verafgelegen stads
gedeelten, een heilzaam resultaat worden
verwacht.
In de tweede plaats mag, volgens de toe
lichting niet uit het oog worden verloren,
dat hier ter stede een groot godeelte van
de agenten Zondags vrij van dienst is.
Ten slotte wordt er op gewezen, dat in
het vervolg de militaire autoriteit geen
assistentie zal verlecnen bij optochten der
studenten als anderszins (behoudens dan bij
zeer buitengewone gelegenheid als bijv. een
maskerade).
Overigens kan naar B. en Ws. meenen te
gen de gevraagde uitbreiding to minder be
zwaar bestaan, omdat vergeleken bij andere
gemeenten als Arnhem, Haarlem en Gronin
gen, de politiemacht hier zeker niet groot
kan genoemd worden.
Men schrijft ons boden uit Katwijk-aan-
Zee:
In de zaal der „Kunstvereeniging Kat
wijk" werd gisteren een vergadering gehou
den van kunstschilders, leden der Vereeni
ging, ten einde besprekingen te houden over
al of niet opheffing der Vereeniging met het
oog op den minder gunstigen uitslag van de
dit jaar gehouden tentoonstelling. Wijl men
echter het gure weder van dezen zomer be
schouwde als do oorzaak van het betrekke
lijk geringe suoces, dit jaar met de tentoon
stelling behaald, werd besloten de Vereeni
ging niet op te heffen, maar het een vol
genden zomer opnieuw te beproeven, mis
schien brengt dan gunstig weer eveneens
gunstige resultaten voor do tentoonstelling
mee.
Het plan bestaat Woensdagnamiddag 1
September de tentoonstelling voor dit sei
zoen to sluiten.
Sinds de laatste opgave zijn verkocht ccn
pastelteekcning „Dagjesmenschen" van Wil
ly Sluyter en twee etsen „De Maas bij Rot
terdam" en „Molentje" van mej. Brock-
smit.
K r a s 1
Eon óén-en-taohtigjarigo, kras, ook naar
den geest, de heer W. J. Wondel, vroegero
dirdrteur van do Rijkskweekschool te Mid
delburg vertaalde voor de „Wereld-Biblio
theek'' Molière'a „Tartuffe".
Frederik van Eedcn's „IJsbrand" zal in
de vertaling van Else Otten dezen wintor
gespeeld worden door hot Dösseldorfer
Schauspielhaus en door bet ^Hoftheater te
Koiburg.
Bewondering voor Nietzsche.
Onlangs word in de Duitseho bladen ver
teld van een arbeider, dio zich een portret
van Friedrick Nietzsche op den arm geta-
toueerd had en dat uit bewondering voor
den philosoof bleek geda;:n te hebben
Belangstelliog van arbeiders voor Nielz-
sche's werk schijnt niet zeldzaam te zijn.
Een lezer van het „Berl. Tagebl." vertelt
dat hij bij een enquête onder ongeveer GO 0
arbeiders 147 lezers van Nietzsche ontdekte.
De Hollandscho Teekenmaatsohappij t-o
's-Gravenhage stelt werk ten toon o. a. van
Akkeringa, Arntzenius, prof. Hans von
Bar tels te München, N. Bostert, M. Bauer,
mevr. Bisschop—Robertson, Blommers,
Briöt, Cipriani, Le Comte, mevr. Van
DuylSchwai'tze, O. Eerclraan, J. v. Essen,
T^on Frédéric, Haverman, Hcnkes, prof.
Hans Hermann, Jozef Israels (die den be
zoeker verrast mot een viertal nieuwe
aquarellen, waaronder een reprise in wa
terverf van zijn scbildorij „Joodache Brui
loft") Isaac Israels, P. Joris, A. L. Kos
ter, v. tl. Maar cl, W. Maris, W. Maris
J.Azn., Willy Martens, v. Mastenbroek,
Xavier Mcllery, H. W. Mesdag, Ter Meu-
len, Clara Montalba, Nakkcn, Pecquereau.
W, E. Roelofs Jr., A. Roelofs (o. a. vijf
keurige pnstelporlrctjea) Yan Seben, Willy
Sluiter, W. Steelink, Tarenghi, Zoetelief-
Tromp, Floi-is Yerster, Jan Veth (elf por
tretten) v, d. Windt on W. do Zwart.
Zaterdagnamiddag om 3 uren werd deze
tentoonstelling geopend.
Bij Reekers in Rotterdam zal Evert Moll
na 6 Sept. ruim 60 sohilderijen tentoon
stellen.
Var de Rodenbaobfeesten,
waar we in deze rubriek reeds van spra
ken, lezen wc in „Do Amsterdammer" nu
weer van Aug. Yerweylen een beschouwing.
En merkwaardig treffen ons do woorden
van dezen zoo bezadigden Vlaming (do
machtigt schrijver van dit werk bij ona
bekend: „De Wandelende Jood")
„Afkeer van holle declamatie, dio geen
daad kan worden, heeft me menigmaal stil
letjes thuis doen blijven, wanneer do Vla
mingen, in kantate stemming, een stand
beeld inhuldigden en er sohetterden met
„het roemrijk verleden". Maar nu heb ik
wel den indruk, dat er bij de Rodenbaeh-
fceslen, 1.1. Zondag, te Rocselare, waarlijk
iets ge b our d is. Aan dien onvergetclijken
dag knn ik alleen met dankbaarheid terug
denkon, voor dc achoono aandoening dio
luj me gebracht heeft. De geestdrift was zoo
oprecht en geweldig, stijgend uit de diepte
van 't gemoed, duizenden en duizenden ver-
cenigend, dat men zichzelven geheel vergat
in dio zee van opgetogen volk, en men
voelde ineens het ideaal, dat allen bemach
tigd had, als hot wezenlijkste dat bestond.
Daar heb ik nu, duidelijker dan ooit het be
sef gehad van hetgeen de „volksriol" is,
als zo groot voelt. En dat was het werk
van dien jongen student, nog een kind bijna
toen hij stierf, van dien jongen dichter
't zijn ten slotte alleen dichters, dio zoo
iets vermogen l Had hij nu mogen neerkij
ken op die scharen, hij had zijn droom her
kend, maar ditmaal, na dertig jaren, gewor
don tot een werkelijkheid„Vlaanderen
herleeft 1" Wat een ©ogenblik, toen dc doe
ken van 't standbeeld neervielen, en de
jeugdige slanke gestalte daar rees, in do
lucht den vogel (den blauwvoet) opwer
pend dio een symbool geworden is van op
stand en vrijheid; aller harten gingen mee
met dc schoone beweging dier lijn, men
voelde waarlijk de siddering in het volk, en
ik zie nog die edele figuur van pastor Ver-
ricst, den ouden meester van Rodenbach,
fier en de oogen vol tranen, die scheen te
zeggen: „Ik groet u, mijn kind!" Hij
was de cenigc niet die weende
„Ja, Rodonbaob'8 gedachte is nu waarlijk
tot vleesoh en bloed geworden, bij honder
den en honderden, de besten der natie."