OPRUIMING.
V ©liowisigsr Ingen.
GOEDKOOPË en AAIOEMIK UITSTAPJES.
20 pGt. korting.
STOOMTRAM
R, VAN HUIGEN.
BRIEVENBOEK.
N, AMES ZOON,
P. DU CROIX, Apotheker,
Hoogewoerd 29. A. VAN DE KAMP.
Geen hoofdpijn meer
Prijs van Retourbiljetten (geldig één dag) van Leiden
Ho. ISISÏ,
LE1DSCH DAGBLAD, Donderdag* 26 Augustus. Tweede Blad.
Anno 190G.
Inflezonden.
Buitenlsndsch Overzicht.
Duinwater-Maatschappij.
Verhuurdersbond
van Huiseigenaren voor
Leiden en Omstreken.
HET BESTE
Leidsche fëi&asieSsscfceoBy
Hoef-, Grof- en
KacheSsnid.
Steenkolen.
Ketel Plaats Royaal,
OP ALLE VOORHANDEN GOEDEREN.
Verkoop uitsluitend a Contant.
AHERISSMISCa ORGEL.
A. D. VONK, Elko vogel bouwt zijn oost. "1 A. D. VONK.
_DeVink-Kon. Ned. Zilverfabriek Van Kempen vamIikta
Voorschoten- Veur-Wijkerbrug - Voorburg 11tuuciöc.
Vertrek van Lelden (Noordeindsplein) naar 's-Qravenhage:
Van 's-Gravenfcasge (Schenkweg) naar Leiden:
naar De Vink lste kl f 0.20.2de kl. f 0.123. 8931 98
K. N. Zilverfabriek en Voorschoten lste kl. f 0.20, 2de kl. f 0.15.
Veur, Wijkerbrng, Voorburg en 's-Gravenhage lste kl. f 0.60,2de kl. f 0.35.
Groote voorraad.
Alle maten. <- -i-
Billijke prijzen. <-
W. v. ROSSUM DU CHATTEL.
Haarlemmerstraat 114. - Nieuwe Rijn 55.
De aanstaande verwoesting van den
Rjjnsburgerweg.
Wij zijn, zooals ieder weet, een langzaam
en nuchter volk en moeilijk warm te
krijgen: Zoo heeft ook de in den titel ge-
noomde dreigende gebeurtenis de meeste be
woners onzer stad koel gelaten. Er zijn een
paar Ingezonden Stukken in dit blad ge
weest; in het nummer van Zaterdag j.l. heeft
de scjirijver van de „Leidschc Brieven" er
een lezenswaardig artikel aan gewijd; de
Veroeniging voor Vreemdelingenverkeer
heeft een adres aan den Minister verzonden
om wijziging van het Koninklijk besluit
te verzoekeneindelijk heeft de heer Van
Steeden, vol warme belangstelling, een aan
tal handleekeniogon. verzameld onder een
verzoek van gelijko strekking en hij is nog
bovendien persoonlijk met Z.Exo. over do
zaak gaan spreken. Doch voor het overige
kan men niet zeggen, dat de openbare mee
ning in onze stad zich ontrust heeft ge
toond over deze daad van onnoodig vanda
lisme en het staat te vreezen, dat de ver
woesting zal zijn geschied vóór de slacht
offers er van het recht beseffen, en dan
zal het te laat zijn.
Overdrijving schaadt, en ik zal aan het
geval geen grootere betoekenis leenen dan
het verdient. Het gaat niet om het behoud
van da Middaclitcr allee; ook is hot niet
een zaak voor de Vereeniging tot behoud
van Natuurmonumenten, die onder meer vóór
twee jaren wist te bewerken, dat de ont
worpen weg naar Bergcn-aan-Zoo werd ver
legd om een duinpad met zeldzame koraal-
orekideecn ongeschonden te bewarenwij zul
len om den Rijnsburgerwe-g niet zóó treuren,
als wij liet om den Drechsbcrg deden of
om den Keukenhof zouden doen. Maar van
beteekenis is de zaak zeker. Het grootste
gedeelte onzer bevolking, zij, die noch geld
noch tijd hebben zich ver te verplaatsen,
zij vinden bij avond- of Zondagsche wande
ling maar weinig van Run gading: de Sin
gels, het Plantsoenniet veel meer, sinds
het Van-der-Werf f park geen park meer is
en het beeld des burgemeesters het benauw
der kreeg, dan de man zelf tijdens het be
leg het ooit had. Ieder weet hoe druk de
Rijheburgerweg dan ook bewandeld wordt-
En met reden. Wij zijn hier arm aan hoo
rnen en lommerrijke wandeling, en wat, iets
verder op, vroeger nog te genieten viel,
'onze prachtige boschstreck langs den duin
zoom, Voorhout en Sassenheim, Lisse en
Noordwijkerhout, dat is langzamerhand uit
geroeid, vernield, verdwenen, de bloembol
heoft het bosch overwonnen en den wande
laar over do kale vlakten rest alleen de
weemocdigo herinnering aan voorbijgegane
heerlijkheid.
Waar wij dan zóó arm zijn, mogen wij
wel met alle macht bewaren wat wij nog
hebben. En men stelle zich goed voor wat
het zijn zal als die gansche rij boomen,
'et 175 stuk3, van de brug bij ,,'t Posthof"
ar tot aan do laan naar „Endegeest" too,
eal. zijn gerooid 1 Het is de Zuidelijke rij,
do westenwinden zullen yrij spel liebbxn,
de middagzon zal blakeren op de onbeschutte
straat en, vooral, met de schoonheid van den
weg zal het gedaad zijn, met den aardigen
inkijk van de stad af, het zal alles kaai
en akelig wozen. Men herinnere zich hoe
op het oogenblik het eerste gedeelte van
den weg naar „De Vink" er uitziet l Neen,
zeker, het is geen kleinigheid het mooie in
de natuur te vernielen, het schoonheidsge
voel te beleedigen en het onschuldig ge
noegen van zóóvelen voor een goed doel te
bederven.
En geheel otfnoodig. Ik weet, dat de Eisch-
van-het-verkeor een machtige afgod is in
dezen tijd, onverzadclijk en meedongen loos
is hij; hoe menig schilderachtig stadsge
deelte, een poort, een gevel, een walletje,
is reeds aan zijn wreedheid geofferd (en
vaak geheel zonder noodzaak, gelijk later
bleek), hoe menig vriendelijk stuk natuur
te zijnen behoeve vernield. Docli laat het
zijn, dat hij zich hier terecht laat gelden,
dan is het nog onnoodig, dat de boomenrij
valt. Het heeft immers verluid, dat met de
gemeente Oegstgeest gemakkelijk een over
eenkomst zou kunnen gesloten worden om
trent het dempen van de sloot aan de Zuid
zijde van den weg, waar dan de lijn zou ge
legd moeten worden. Het zou wellicht de
kosten van aanleg verhoogen (ik geloof niet
zóóveel als het plan van den Briefschrij
ver van Zaterdag doen zou), maar de voor-
deelen van eem stadsbevolking gaan bovon
de belangen ecner Maatschappij.
Er zijn andere kanten aan do zaak. Een
jurist moge peinzen over het wonderlijk ge
val, dat een persoon of een familie ver
lof erlangt tol te heffen op een zekeren
weg onder servituut van dien weg te onder
houden en met boomen te beplanten, dat
daarna het servituut werd opgeheven, maar
het recht cm tolheffing onverlet blijft. De
huiseigenaars mogen berekenen of de waarde
hunner panden zal stijgen of dalen? Doch
boven alles gaat het hierom, dat wij ons
niet als in den slaap zullen laten boroo-
ven van een deel van ons toch al arme
lijk bezit aan groen gebladerte. Een boom
rooien geschiedt gemakkelijk genoeg, als oen-
maal do bijl in de handen jeukt over
blijfsel misschien uit dien oertijd toen do
holbewoner in dichte wouden zich licht en
lucht veroveren moest het blijkt altijd
een prikkelend schouwspel voor die laagge
boren menschelijke wreedheid, die maakt dat
kinderen gaarne paling zien villen maar
als de stammen eenmaal geveld liggen is
de schade in geen menschenleeftijd te hor
stellen. Dat wij dan gewaarschuwd zijn!
Mij dunkt, dat de Raad dezer Stad B. en Ws.
zou kunnen verzoeken met bekwamen spoed
er bij den Minister op aan te dringen, dat
het Koninklijk besluit in den gegeven zin
gewijzigd worde. De bedreigde boomen staan
niet op Leidsch gebied. Maar de Leidsche
burgerij geniet van hun schaduw. Ook kan
hierin de gansohe vroedschap éénstemmig
zijn. Want het geval heeft met politiek niets
te maken: het raakt ons gevoel voor het
leven in de natuur, dat niet noodeloos ccn
wreed mag worden gedeerd, onze angst, dat
wij nog meer verwoesting in deze streken
zullen aanschouwen en, practisch onze be
geerte om voor de burgerij een aangename
wandeling te behouden.
L. KNAPPERT.
Leiden, 25 Augustus 1909.
Mijnheer de Redacteur!
Gelieve mij een plaatsje in Uw veelgele
zen blad af te staan.
Naar aanleiding van den regen, die gis
teren is gevallen, wil ik eenige vragen doen.
Of Burgemeester en Wethouders gerechtigd
zijn voor één enkelen logé een halve ge
meente te laten verdrinken of op kwalijken
reuk te onthalen. Want het is me wat, dat
het blijft liggen, als die arme raenachen
slik, enz., weggeschopt hebben uit hun wo
ning. Zooals bekend is, heeft altijd het
rioolwater op het strand uitgeloopen. Nu
moet dat naar het Kanaal. Nu, een kind kan
begrijpen, dat dit nooit goed te maken is;
zooals zij dit gedaan hebben, bijv. in de
Zuidstraat, heoft het sohot naar het strand
Is die open, dan is het gevaar voor onder-
loopen niets is die gesloten, mot zakken
zand, betimmerd met planken en besmeerd
met klei, dan moeten wij dat heerlijke
riool&lib, dien vetten rommel van de haring-
schuren, in onze woning hebben voor één.
Mijnheer, het scheelde verleden jaar wei
nig of het publiek zou zich aan hem vergre
pen hobbon, ik heb ze nog moeten kalmee-
ren, anders zou het er voor den heer Blora-
mera niet zoo best uitgezien hebben. Men
moot het maar hebben, een verbitterde
menigte, wiens huizen onder het vuil rit
ten voor één man. Ik zou even willen, dat
ons gemeentebestuur het één oogenblik in
zijn kamer ondervond; ik geloof zeker, dat
het een heel anderen kijk op de oorzaak van
typhus en andere ziekten aou krijgen.
Do reuk van dit bezoek is na herhaalde
schoonmaak hot eerste halfjaar niet ver
wijderd dus het is voor ons een onhoud
bare toestand.
Ik aal allereerst beginnen de aansluiting
op het riool te sluiten en mijn ouden rink-
kuil opzoeken en herstellen. Zoo kan het
niet langer. Het blijkt, dat het rioolstelsel
in geheel ongescliiktcn toestand is. Naar
mijn meening is de beste afdoening daar-
v*an, de afvoer naar het strand, zooals
groote potten langs de roep in do uitwa
tering, dan is het vuile water in een omme
zien over de „moordbank." Katwijkors ver
staan mij wel. Maar dat kost geld. Nu,
vermorst dan zooveel geld niet aan boomen
in de duinen voor konijnen te verzamelen,
of die machtig breecte straten en andere
dingen, maar laat uw gedachte in do eerste
plaats zijn het rioolstelsel verboteren.
Want dio mensohen daar op het P.-H.-
Kanaal hobben ook altijd zoo'n aangena
me inademing, dat de verf aan do huizen
van wit bruin of zwart wordt; mij dunkt-,
zoo'n vette elaak komt in je ingewanden,
ook als men zijn mond en neus openhoudt.
Zonder dat kfin men tooh niet leven.
Nu mijnheer, ik hoop, dat de heeren er
nota van zullen nemen; anders ben ik ver
plicht den Hoofdinspeoteur van Gezond
heid te raadplegen. Zoo, kan het niet langer
Ontvang den dank van een lang goterg-
den man.
C. HAASNOOT en bijwoners.
Katwijk-aan-Zee, 25 Aug. 1909.
Generaal D e W e t en rijn eobtge-
noote zijn dezer dagen te Bristol, in E n-
g o 1 a n d, geweest.
De Fransohe minister van
finanoicn is verplicht voor zijn be-
grooting 200 millioen te vinden voor het
einde van de maand. Hiertoe tal hij nieuwe
belastingen moeten heffen, waarover de
eerstvolgende ministerraad aal hebben te be
slissen. De Minister denkt aan een supple-
tolre belasting op tabak, aloohoi &n erf
recht. Wat de belasting op tabak betreft,
zij aal de luxo Fransche tabak en de tabak
van buitenlandsohe herkomst treffen en ook
gedeeltelijk de gewone tabak. Van de eerste
oategorie zullen de prijzen van sigaren en
sigaretten vermeerderd worden met 20 pot.
van hun tegenwoordige waarde, zoo schrijft
de Matin", die ook het volgende meent te
weten:
Voor de tweede categorie zullen de prijzen
der pakketten niet worden vermeerderd,
maar het gewicht er van wordt verminderd.
In plaats 40 G. zal het pak van 50 centimes
slechts 35 G. wegen. Dit is dus een nieuwe
belasting van ongeveer 10 pet.
De minister van financiën denkt ook het
kruit voor de jacht te belasten, en te zamen
ruet de belasting op de tabak rekent hij hier
door 50 millioen fr. te vinden.
De heffing van rechten en de tariefwijzi
gingen bij het erfrecht moeben minstens 40
millioen opleveren. Om ze te verkrijgen zal
de heer Gochery eenige wettelijke bepalin
gen moeten maken. Hij zal voor het erfrecht
in de rechte linie een gelijke onderscheiding
maken als in de zijlinie. Bovendien zal de
Minister bij de bestaande successierechten
verbeteringen invoeren. Bij de sucessie in
don 4den graad zal de Minister zeer hooge
rechten doen betalen.
Voor den alcohol wil de Minister het be
staande recht, dat niet gelijk is over geheel
Frankrijk, uniform maken. Op die wijze
denkt hij 40 millioen te vinden. De Minister
rekent verder op de belasting van het waar.
borgsetiket voor de Lmdvijnen en stelt rich
voor hierdoor 25 millioen te winnen. Zoo
komt hij tot 155 millioen.
Hot overige moot worden bijeengebracht
als volgt: vijf millioen door verbetering van
bestaande belastingen, 21 millioen uit de
voorstellen van het ontwerp van zijn voor
ganger.
De heer Coohery is van plan het quitan-
tiezegel te verhoogen, maar quitanties bono
den 10 fr, rijn vrij van zegel. Voorts denkt
hij het overige tekort te vinden door detail
belastingen. Zoo houdt hij jioh bezig met een
belasting, die de automobiel-industrie moet
treffen, maar dei» kwestie schijnt nog in
studie.
Dit rijn de voornaamste punten, die hij
in zijn program heeft opgenomen, enkele rijn
voor kleine wijrigingen vatbaar, maar in
hoofdzaak schijnen zij in dezen vorm te moe
ten worden verwezenlijkt.
Een telegram meldt opnieuw, dat de
R o g b i, van wiens soldaten er 20 gedood
werden, gevangen zou rijn. Het is mo
gelijk, want geheel verslagen was do Roghi
blijkbaar wel in den slag op den 12don.
Zijn aanhangers werden gevangengeno
men en op afschuwelijke wijao terechtge
steld, zoodat rijn maoht reeds gebroken
scheen, wat voor Moulay Hafid een gunsti
ge wending is. Want de gevaarlijkste tegon
stander van hem en van zijn broeder en
voorganger bleef steeds de beruohte
„Roghi" Boe Hamara.
Men seint uit F e z aan de „Daily Mail",
d.d. 19 Augustus, dat daar 80 krijgsgevan
genen dien dag aankwamen.
Zij waren anu kei-tangen gebonden en 30
hunner droegen op den rug de afgdhouwen
hoofden hunner krijgsmakkers.
Di^uigavond meldde een telcg ara uit
M a d r i d, dat men daar uit parfcic'.ilioro
telegrammen wist, dat 'a middags om vier
uren de algemeene aanval van de Span
jaarden te Melilla op do Moorscho
stellingen was begonnen. Alle forten en
batterijen waren aan het vuren, om het op
rukken der troepen te dekken. Oorlogssche
pen steunden cle beweging.
In regoeringskringen zcido men echter,
niet te gcloovon, dat dit al de algemeene
aanval was, maar alleen een opschuiving
van don linkervleugel naar Nador, ten ein
de een stolling te nemen, die de Mooren
verschanst hadden. De minister van b'nnen
landsohe zaken, door een persman aange
sproken, wilde niets bepaalds zeggen, maar
gaf toe, dat er bewegingen op groote scliaal
aan den gang waren, on er elk oogenblik
gewichtig nieuws kon komen
Een later borioht uit Madrid zegt, dat de
Spaansche ruiterij langs do kust tegen voor
uitgeschoven stellingen van do Mooren was
uitgerukt, onder dokking van het scheepsge
schut.
Men beweert in Spanje, dat do Mooren
gevangen Spanjaarden gruwelijk martelen.
Dat sohijnt hun aard.
Te Saloniki zijn offioieele berichten inge
komen, meldende, dat Hakki bei, plaatso-
lijk commandant van Ipck, en Djaffer bei,
chef van den generalen 6taf to Mitrowitza,
bij Beratnn, aan dj ak Ipck, 6laags zijn met
Albaneezen, die ernstige verliezen
lijden. Aan Tuikscho rijde rijn tot nu toe
4 dooden en 4 gewonden gevallen.
Te Odessa worden mot buitengowonen
ijver toob.reldsolen gemaakt voor de ont
vangst van den onttroonden Sjah van
Per zie. Volgens een telegram van den
Petersburgschon berichtgever van het
Borl. Tagoblatt" zal de Vorst zijn introk ne
men in het paleis van don Duitschen mil-
lionnair Fals Fein, dat voor den prijs van
48,000 Rbl. van dezen is gehuurd. Hot huis
ligt aan do Nadesjdinskaja cn biedt een
prachtig uitzicht op de Zwarto Zee. To ge
lijk met den Sjah zal de gowozen dictator
Bog ado o Sjenk aankomen om de balling-
schap van zijn vroogeicn gebieder te doe
len.
Weer komen van Russiacho rijde g ruch-
ton over een binnenkort te sluiten geheime
militaire overeenkomst tussohen
Japan en China voor geval van oen
Oost-Aziatisch en oorlog. In verband daar
mede zouden do Ohineeschc vesting-garni
zoenen aan de Russische grens zeer worden
versterkt. Geheel Mandsjoerije zou over
stroomd worden met Chineesoho garnizoe
nen.
Do Amerikaanse!)o regeering maakt, vol
gens een telegram uit Washington, bekend,
dat Vonezuela do Oribchfield-za-ak'
hoeft uitgemaakt. Amerika verlangde sohar
dovergoeding ten bate van de betrokken!
Maatschappij voor de intrekking van oen
ooncessie voor mijnontginning en Bp oor weg
aanleg, een van Castro's willekeurige <Ea-«
LEIDSCHE
Aan abonnsnten, die niet gecon
tracteerd hebben voor straat, trottoir-
of tuinbesproeiïog, wordt herinnerd
dat 'tniet geoorloofd ii het duinwater
voor dat dool te gebruiken.
In het algemeen belang zal tegen
dat misbruik mot strengheid worden
opgetreden en zal de Directie gebruik
maken van de bevoegdheid, haar toe
gekend b(J Art. 14 van hot prospec
tus om de aanvoerbuis van over
treders onmiddoliyk af te sluiten,
onverminderd het toepassen eener
geldboete.
9118 20 DE DIRECTIE.
In aansluiting met de waarschuwing
der Leidsche Duinwater-Maatschappy,
verzoekt de Verhuurdersbond allen
huurders aan deze herinnering stipt
te voldoen, daar by niet nakoming
alle onkosten en onaangenaamheden
hieruit voortvloeiende, geheel voor
rekening der huurders komen.
0114 16 HET BESTUUR.
Wegwijzer voor ben die zich
een Hinken Briefstijl willen
eigen makon, bevattende tevens allerlei
Familie- en Koopmansbrieven
Requesten, Officieele Stok
ken, enz. 3e drak. Prijs slechts
69 Cts. 9256 18
Verkrügbaar by den uitgever J>.
BOLLE, Hang 98, te Rotterdam,
en vorder alom. Franco na ontvangst
van Postwissel, waarop melden:
Het Beste Brievenboek.
BOOftlfHARKT 13a. km a
De voor aarden zijn: voor Piano f 36.—2 uit één gezin
f32.—, Solo-uur f50.—, (Piano-, Theorie- en bijvakken
voor examem, Solozang f60.— (Mei. 0. RIEDEL,), Viool
f50.—, Koorzang (ilej W. H. KORSWAGEN) f 10.—
Volledige opleiding tot EXAMEN voor PIANO, KOOK- on SOLOZANG.
(2 Lohsq p«r week). Th. EHDERLE, Directeur.
Ondergeteekende maakt den
be woners van Voorschoten
en Omstreken bekend zich
aldaar te hebben gevestigd als
9508 14 Beleefd aanbevelend,
In lossing- een lading 1-te
soort grove Duitsche
Kacheikolen, afgehaald
f 0.90, thuisbezorgd f0.95
per H.L., bij 0532 13
Üti-Echlschs Vser 19. Teltfoonn. 087.
Noordeinde 41. S26i 10 Telef. 807.
Recepties, Blners, Soupers. Ruime Zaal met Piano gratis
hiervoor beschikbaar. Zaal voor Vergaderingen.
8365 10 Aanbevelend, L. F. L AM BEEK.
9551 36 Aanbevelend,
Ter overneming een prachtig
Amerfk. Orgel, S*/? spel met
doorloopendo Harp, byzonder mooi
van toon, voor biliyken pry3. Te be
vragen: Rapenburg 75. 9533 7
hebben zy, die de Binds vele jaren
alom gunstig bekende 9517 16
HOOFDPIJNPILLEN
(in 't byzonder tegen Zenuw
hoofdpijn) gebruikten. Zo.bovatten
geen Antlpyrin, Phenacetln, Morphine,
of dergelyke stoffen en zyn dus totaal
onschadeiyk. Verkrygbaar £5 cts.
p. ds. m. gebr.aanw. alléén by
E. H. GERRITSEN,
Orogislerij „DE GEDE", Haarl straal 6.
SPREUKEN, in hout, 40 en 60 Cts.
SCHRIFTEN, 48 blz„ prima, 6 stuks 5,25 Cts,, 25 k ff I.—.
LVRA-ZAKPOTLOOD, practi-ch, 13 Cts. 9480 22
Hare 60.
Har© 60.
Elko vogel bouwt zijn oost.
Een oigon thuis is '1 allerbest.
l>e letters zijn
ZIE DE ETALAGE.
In liet hout gebrand.
PM" LAGE PRIJZEN.
De Administratie van het „Leidsch
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
0.40 (behalve 's Zondags) 7.55, 9.—, 10.—, 11.12.—, 1.1.58, 3.—, 4.05, 5.—, 6.—,
7.8.—, 9— en 10.—.
6.25 (behalve 's Zondags) 7.35, 8.35, 9.35, 10.35, 11.35, 12.35, 1.35, 2.35, 3.35, 4.35, 5.35,
6.35, 7.35, 8.35 en 9.35.
Goud- en Zilversmid. 9557 30
