KIHHISQEVING.
REPAREEREN
Pianino's. Orgels.
Koperslagerij, Gasfitterij en
Reparatie-Inrichting
H. i* I1ISC, Breestraat 3a
Inkoop iiüuü en Zilver
lagazijn „De Stad Maastricht",
Riant Bovenhuis,
Vrijwillige Verknoping.
No. 15148.
ZiEIDSCH DAGBLAD, Maandag* 12 Jnli. Tweede Blad.
Anno 1909.
Burgerlijke Stand.
De Firma A. VERHOOG J.zn.
Timmerman en Metselaar
Oude Vest tOS",
GRÖENTENTUINDERS.
üaar maat
Mevrouw VAN MINDEN,
H. G. ALKEMA Co., Rotterdam.
J. L. CREUQHTON Aalmarkt 25,
belast zich met het grondig repareeren en nieuw
opmaken van bestaande Baden en Kachels,
veranderen van leidingen, als nieuw opmaken
van Ornamenten, enz., enz., waarvoor gedurende
den vacantietijd uitstekende gelegenheid bestaat.
Haarlemmerstraat 130 Leiden.
Goedkoogse Aanbieding.
-Oepóts:
Een partij nieuwe Opruimings-
f&essen van zeer beste qualiteit.
Te koop voor spotprijs:
Hartesteeg 2
van Wijn 10% Gedistilleerd 5°/,
GireglemEn'eerde tehoolvergaueringen le Leiden.
J&ooalfl uit de memorie van toelichting van
Itet bij overgelegd verzoek van de afdeeling
Leiden van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers blijkt, heeft adressante, alvo
rens zioh tot den Raad te wenden, in Oct.
van het vorige jaar een verzoek, tot het
pollege van B. en Ws. gericht om voorstel
len bij den gemeenteraad in te dienen tot
het instellen van verplichte gereglementeec
'de schoolvergaderingen. De motiveering van
het thans bij den Raad ingediend verzoek
zeggen B. en Ws. in hun praeadvies
ïnoet dan ook niet zoo «oer in deze nierao-
55e van toelichting, als wel in die behoo-
rende bij het in October tot hen gericht ver
zoek gezocht worden, gelijk dan ook trou
wens door adressante in haar nieuwe toe
lichting wordt vooropgezet.
Waarom dan vragen B. en Ws
Jwenscht adressante verplichte gereglemen
teerde schoolvergaderingen te zien voorge
schreven, waar zij toch celve erkent, dat op
de meeste scholen in deze gemeente reeds
schoolvergaderingen worden gehouden en
vaar haar bekend is, dat door B en Ws.,
bij circulaire van 29 December 1908, als
ïtitvloeisel van haar verzoek, nog nader bij
cle hoofden der scholen op het houden van
althans twee sohoolvergiaderingen in ieder
schooljaar is aangedrongen!
Omdat adressante zoo antwoorden B.
en Ws. van oordeel is, dat van die facul
tatieve schoolvergaderingen met niet-om-
schreven bevoegdheden niet die invloed op
den gang van zaken aan de school kan uit
gaan, als in het belang van het onderwijs
wel wenechelijk sou zijn. Want al wil ook
adressante het doen voorkomen, alsof haar
verzoek van zeer onschu kliffen aard is,
waar zij immers zegt, dat aan die scholen
(en dat zijn op twee na alle), waar reeds
schoolvergaderingen worden gehouden, het
verplicht stellen dier vergaderingen enkel
zal sijn een wettigen en vaster verzekeren
van een bcstaanden toestand, daar blijkt,
Icoh uit de geheele toelichting van haar
verzoek en in het bijzonder ook uit het
(Rurmerendsche reglement, waarnaar door
haar wordt verwezen, dat een veel verder
strekkende bedoeling aan baar verzoek ten
grondslag ligt.
In hun praeadvies trachten B. cn Ws.
aan le toonen dat blijkbaar de bedoeling
is om gelijk terecht door de schoolcom
missie in haar den 17den Deoombcr 1903
aan haar ooilege uitgebracht rapport
wordt opgemerkt naast het wettelijk ge-
,ag van het hoofd der school, langs een
or weg, buiten de wet om, een gelijkwaar
dig gezag toe te kennen nan de schoolver
gadering. Immers ccn advies, onder ge
toomde omstandigheden uitgebracht, is
niet langer een advies; het is niet ontbloot
van een zekere pressie, welke aan ieder
advies vreemd moet. zijn. Maar daarom
juist aohten B. en Ws. met de schoolcom
missie die reglementeering van verpliahte
schoolvergaderingen niet slechts in strijd
met den geest en de bedoeling van de wet
op het Lager Onderwijs, maax ook in 9trijd
met de belangen van het onderwijs zelve.
In strijd met de wet, omdat art. 21 der
Wet op het L. O. zeer uitdrukkelijk, be
houdens de goedkeuring van Burgemeester
en Wethouders en van den districts
schoolopziener, aan het hoofd der school
de bevoegdheid geeft om de schooltijden
en de vacantiën te regelen, het leerplan en
de te gebruiken boeken vaat te stellen en
de verdeeling der school in kla-ssen te be
palen. En zoolang dus de wet op dit punt
niet gewijzigd is, en B. en Ws. zouden wij
ziging daarvan in den door adressante
gewenschten zin ailerminst aanbevelings
waardig vinden, zouden zij het met haar in
strijd achten om aan de klassenonderwij-
zors een recht van advies toe te kennen,
dat op de wijze waarop het verleend wordt,
op den duur in medezeggenschap moet
ontaarden
En in strijd met de belangen van het
onderwijs, omdat de maatregel het gezag
van het hoofd der school noodwendig moet
ondermijnen en óf wel tot een boteing tus-
schen hem en het onderwijzend personeel
moet leiden óf wel bij minder krachtige
naturen hem er toe moet brengen ter wille
van den vrede zijn zelfstandigheid prijs te
geven.
Trouwens opdat de onderwijzers hun
stem kunnen, doen hooren en van hun ge
voelen kunnen doen blijken, daarvoor zijn
dio verplichte, gereglementeerde school
vergaderingen niet noodig. Daartoe vinden
zij ook thans reeds zoowel in de schoolver
gaderingen als daarbuiten voldoende gele
genheid, zeggen B. en Ws. En nu
wordt wel door adressante te verstaan ge
geven, dat onder de huidige omstandighe
den die adviezen geenerlei invloed uit
oefenen, maar dat is niet meer dan een
bedekte bewering, die door niets wordt
gestaafd. Of is het misschien hun gerief,
dat thans van dien invloed niet voldoende
naac buiten blijkt? Dan antwoorden B. on
Ws. met de schoolcommissie, dat dit aller
minst, noodzakelijk is en betwijfelen zij met
haar of dit wel gewenscht zou zijn.
De eigenlijke drijfveer tot het adres is
dan ook een andere, .\dressante doet het
voorkomen alsof zij met haar verzoek
sicohts de belangen van het onderwijs wil
dienen, maar uit de geheele toelichting
blijkt, dat zij vóór alles de belangen van
de onderwijzers zelf op het oog heeft.
B. en W3. bespreken in hun uitvoerig
praeadvies nog andere punten en wijzen
eindelijk nog op een beswaar, dat meer in
het bijzonder de onderwijzers zeiven raakt.
Zij zullen met de reglementeering toch
niet bereiken, wat rij eigenlijk wenschen.
De ondervinding te Amsterdam opgedaan,
de schoolcommissie wijst er op, is daar het
bewijs van. In Amsterdam bestaan, sedert
1804, gereglementeerde schoolvergaderin
gen. En het Amaterdamsche re-
glemeaf bevat de noodige waar
borgen; dat alle handelingen en be
sluiten der schoolvergadering ter kennis
komen van het schooltoezicht en van Bur
gemeester en Wethouders- En wat leest
men nu in het verslag der plaatselijke
schoolcommissie over 1908? ,,Dat de school
vergaderingen nog niet de gowensohte uit
werking hebben gehad op de vergrooting
van don invloed dor klasse-onderwijzers op
de algemeene regeling der schoolzaken en
dat dientengevolge de belangstelling in do
instelling op sommige scholen aan het af
nemen is."
Op grond van ai het door hen aangevoer
de meenen B. en We. den Raad dan ook tot
afwijzing van het verzoek van do afdeeling
Leidon van don Bond van Neder landsoho
Onderwijzers te moeten adviseeren. Waar
zij, aoolang art. 21 der Wet op het Lager
Onderwijs niet veranderd is, inwilliging
van het verzoek in strijd zouden aohten
met geest en bedoeling dier wet, waar aan
den anderen kant adressante door de in
williging toch niet zou beroiken, wat zij
eigenlijk verlangt, en waar eindelijk de
belangen van het onderwijs door de invoe
ring der verplichte gereglementeerde
schoolvergaderingen h. i. niet zouden wor
den bevorderd, daar meenen B. en Ws dat
geen enkele reden kan bestaan om in den
tegenwoordigen gang van zaken, die huns
öi ach tens bevredigende resultaten ople
vert, verandering te brengen.
Vireeniging va* Onderwijzers in Onderwijzeressin
in hel Arrondissement Lelden.
In het vervolg zijner rede over „eonigo
vereis oh ten voor oen goed onder wij zer", uit
gesproken in do op Zomer zorg door boven-
ganoomlde vereenighog gebpudton vergade
ring, bracht dr. J H. Gunning, oordeelem
de over hot arrondissement Amsterdam, een
woord van hulde aan de openbare onderwij
zers voor wat zij op sociaal en persoonlijk
gebied voor de kinderen do'en. Zegt men
dat de onderwijzers bij het openbaar on
derwijs ook voor de school leven, dan moet
spr. zeggen dat dit dikwijls hun eigen stand
betreft. Daardoor verspelen zij veel van de
sympathie der oudera en von hen, die het
onderwijs liefhebben. Spr. weet dit niet
beter uit te drukken dan dat hot hen man
gelt aan voldoende verantwoordelijkheidge
voel voor d» school en hun ambt. Spr. illus
treert dit met een voorbeeld van deelne
ming aan een nationaal feeefc.
Na dese uitweiding kwam spr. weder op
neutraal terrein en oonatateerde, dat de on
derwijzer geen egoïst mag zijn. Hij moet
liefde hebben voor zijn vak en het kind.
Tevens moet de onderwijzer een opgewekt
humeur hebben, optimisme, idealisme en
geestdrift be ritten. Zijn deze eigenschappen
gevolg van rijn geloof en levensbeschouwing,
dus echt, dan «uilen ze van groote weaxda
rijn.
De onderwijzer moet voorts geestig rijn on
begaafd met phant-asie en rerbeeldinga
kracht
Hierna kwam spr. tot een zeer belang
rijke eigenschap: de geest van zolfcritiek.
Een goed opvoeder moet de fouten van rijn
kinderen allereerst zoeken bij zichzelf.
Nooit moet hij over zichzelf tevreden rijn.
Daardoor alleen kan hij den aartevijand
van elk onderwijs, den sleur, buiten do
school houden.
Men mout den geest der zelfcritlek leven
dig houden tot hert. einde toe. Aarzelt niet-,
zoo riep spr. don onderwijzers toe, uw fou
ten ook voor de kinderen te erkennen.
Daardoor zult gij veeleer uw prestige be
waren dan door uw fouten te verbergen.
Hieraan moet rich paren rechtvaardigheid
en billijkheid, die dikwijls onbreken, meer
nog bij de vrouw dan bij den man, omdat
de eerste uioar subjectief Is.
Een veel to prijzen deugd is geduld,
doch alle geduld is voor den onderwijzer
niet goed. De phlegmatioke onderwijzer is
voor zijn vak niert- geschikt.
Ook moot de onderwijzer zijn een man
van ruimen blik en arbeid8zaam moet hij
rijn in hjoogo mate.
Ten slotte noemde spr. aJa oen zeer voor
name eigenschap: karakter.
Al deze eigenschappen moeten zioh paren
aan natuurlijkheid en eenheid. De onder
wijzer moet niet naar effect jagen en zijn
geest moet stabiliteit bezitten; men moet
staat op hem kunnen maken.
Komende tot de aankweekbare eigen
schappen, noemde spr. in de eerste plaats
goede manieren. De vrouwen staan in dit
oprioht hooger dan do mannen, doch spr.
heeft opgemerkt dat zij helaas meer en
meer den man navolgen. Als dames in de
school op de bank zitten, liefst nog met do
beenen over elkaar, dan noemt spr. dit
reeds een overschrijding der grens der wel
voeglijkheid.
Goede en gekuischte taal is ook een zaak
van groote beteekenis.
Eindelijk noemde spr. alg een voornaam
aangeleerde eigenschap: Stiptheid. De on
derwijzer moet onder veel strenger tuoht
•taan dan de leerling, zichzelf op te leggen.
Spr. besloot met oen paar raadgevingen
en riep daarvoor in de eerste plaats den
onderwijzers toe: Wacht u voor de na
aperij en tracht meer af te leeren dan Aan
te leeren.
Spr. eindigde met een woord van Mat
thias dat de onderwijzer zijn peisomlijk-
heid moet ontwikkelen door rijn individua
liteit te overwinnen.
Er volgde op de geestige, dikwijls ont
roerende ernstige voordracht een krachtig
applaus, nog eens herhaald toen de voor
zitter hem daarvoor dank zoide.
De voorzitter wijdde aan het slot een
woord van warme hulde aan de nagedach
tenis van prof. dr. M. J. de Goeje, in leven
voorzitter der schoolcommissie te Leiden,
terwijl de heer Van der Heyde den voor
zitt-er dankte voor zijn leiding.
Hierna ging de vergadering uiteen.
ALPflEN. Bevallen: J. Boerefijn geb.Sproklce-
rieit Z. C. Daita geb. Koolenberg L.P. Dom
burg geb. Ven der Meer D. L. Basie geb. Bak
steen Z.
Overleden: M. Verkerk, vr. vauJ. v. Baarle,
29 j. J. Huisman D. 8 j. 0. van Brugge, man
vau 0. de Lang, 53 j. B. v. d. Steeg, man van
P. M. Blom. 74 j
AARLANDERVEEN. Bevallen: C. Vereleeg
geb. Tüsterman Z. K. Hoest geb. Nap D.
Overleden: Elisabeth van Schalkwijk 60
j. Een levenloos aangegeven kind van het
vrouwelijk ges'acht uit M. den Hollander geb.
hindenburg.
NOORDW IJK. G etrouwd: Gerardus Johaune*
Boekman» 25 j. Cornelia Antonia van der Zalm-
Overleden: Maartje Edelaar 81 j., geb. met
M. Zandwnk. Petrus Does 79 j., geb metA.de
Groot. Maria Adrians Bezterman 83 j., geb. met
Juzeph Andreas Johannes Aeogeoent.
NOORDttlJKEKHOUT* Geboren: Engelioa,
D. van Q. van Gijlawiik en E. van den berg.
Johanna Margaretha, D. van F. J. Dutchman eu
C. van den Burg.
Overleden: Theodoru» Laugereld, wedr. vau
G. Prins, 86 j. Janoetjo Duivenvoorden 5 m.
Ondertrouw d:J. de Rijper 25 j., te Stomp wijk,
en Cornelia lluberta Schouten 25 j., alb er.
PARK-CONCERT.
Dinsdag, 18 Juli, to acht uren.
Leidt ch Maiiekkorpe, directeur Job. C. Geyp.
No. 1. Marsoh MilititrSchubert.
2. Ouverture .Zampa".Herold.
3. Kronings-Wals. Geyp.
4. Fontaiaie .Traviata"Verdi.
5. „La Likette".Gauwin.
6. Potpourri nit ,Ein Walzertraum" Strauaa.
7. ,Th# Pioadore", Marsoh Souia.
C'nl vijna vond.
Begin September zal te Utreoht oen Oal
vijn-avond worden gehouden, waarin dal
vermoedelijk als spreker op zal treden dr.
A. Kuyper Sr. (Stiohtsche Ct.)
Yervolfl Advert^ntiën.
De ondergeteekende, t>Ü beschik
king van de Arrondissements Recht
bank te 's-Gravenhage, d d. 15 Juni
1909, benoemd tot Curator vau de
onbeheerde nalatenschap van wyien
Mej. E. H. II. OBBEEN, over
leden te Courbevois naby Parijs,
den 28sten Februari 1906, verzoekt
ecu ieder, die reohten op deze nala
tenschap vermeent te kunnen doen
gelden, of daaraan iets verschuldigd
is, daarvan aan hem mededeeling te
doen vóór den lsten September 1909.
Mr. 0. H. BEEKHUIS,
Advocaat on Procureur.
Lkidïs, (Oude S1nsrcl
7\td4 16
O. Rijn 52 b/d. L. Spaarb.
586 5 N. IIUKTFLMAX.
beveelt zich beleefd als zoodanig aan.
Telephoon No. 884. Werkplaats:
Gedempte Volmolengraeht,
hoek Oude Vest. 1486 10
Wegens beëindiging vuu contract,
TE KOOP, aan het Terreiu
der Gemeentereinfiging te Vlaar-
dingen, een groote voorraad
FAECAZalCN.
Adres - den DIRECTEUR.
7946 10
e k soort Schoenen, inge
richt voor voeten met ge.
breken. 5448 13
Reparatie wordt spoe
dig afgeleverd.
O. H. DE JÖS16,
Bcnkersteeg 9.
V erloskuudlge,
Hoef kade 14 b/d. Stationsweg.
vooTh. Spul 15»a, DEN HAAG.
Telefoonnummer 6379. 7528 6
^ievr. ANNËMA^
Verloskundige,
Jacob v. il. öomlraai 20, Den Kaag.
Consult Dagelijks» Tramlijn 2.
8061 6
Wij vermeeneii de koopers van den Hollandschen
Sleutel (z.g. oud-model) in kennis te moeten stellen, dat
de Heer J. C. H. VAN DUYL zich indertijd per contract
o.m. heeft verbonden, deze niet zelf te verkoopen of
te laten verkoopen, waaraan wij hem reeds geruimen
tyd geleden en nu opnieuw op 29 Juni hebben meenen te
moeten herinneren, maar in weerwil hiervan gaat de Heer
VAN DUYL, toch met den verkoop door, waarvan het
bewijs in ons bezit is, en door aan hem te bestellen, ver
leidt men hem dus te handelen in strijd met de verplich
tingen destijds schriftelijk door hem op zich genomen.
Nadere inlichtingen worden belangstellenden gaarne
verstrekt door 8059 50
van alle soorten Rijwielen.
FONGERS Magazijn, Breestraat 86.
EMAILLEEREN EN VERNIKKELEN.
Desgewerischt, wordt te voren volledige opgave
van prijs verstrekt. 7816 80
Interc. Telefoonn. 314. m M
t« LEIOEN t»ö .TlejaUr. Wed. W.
SVHIPPEU, Oude SlnEel 116;
la LISSE by deu Heer W. A. SCHOU
TEN, Drogist, Broekwcg 13.'$.
Gekleurde Tafelserviezen
Dekschalen
6T
stuks met ovale
ff 16.-
IOO soorten nieuwe Waschstellen com
pleet van af 1.50
Gekleurde Ontbijtserviezen 19 deeiig vanaf 3.
Blauwe Zwiebel poroeieinen Theeser
viezen met 12 Koppen en Schotels
Iste qualiteit 3.
Complete witte Waschstellen met gedekte
doozen groot kogel-modei 1.80
HEUEX WEDEROM ONTVANGEN t
Tafelmessen van t 4.80 en t 3.60 het dozijn voor t 1.50.
Dessertmessen 3.60 en M 2.40 mm 1*90.
Pakhnls met Kantoor TE HUUR,
Nieuwe Ryn 68, bU de Hooigracht,
het Bovenhuis heeft 5 Kamers,
Waranda, Meidenkamer eu Zoldor,
het Pakhuis heeft Stookplaatsen, Pló
en verdere gemakken, het perceel
heeft Gas- en Duinwaterleidingen
te bezichtigen Dinsdag en Donder
dag, is ook apart te huren en te
bevragen: Lago Ryndyk 10 by de
Spanjaardsbrug. - 8063 14
een Fotografie-Atelier, voor alle
doeleinden geschikt, 7 meter lang,
4 meter breed, alles in zeer goeden
staat. Adres: DEMMENIE, Molen-
steeg 22, Leiden. 8047 7
Openbare
H. VAN DER WOUDE, Deurwaar
der te Lelden, is voornemens om op
Dinsdag 13 Juli 1909, des v/m.
te 10 uren, vóór het pand aan de
Nieuwe Mare 23 aldaar, publiek
contant te verkoopen t
I, Netjes onderhonden In
boedel.
II. Metselaars-
Gereedschappen.
III. Eene party Steenen,
Tegels, Touw; een ton
Zwartsel enx.
Breeder by biljetten omschreven.
Maandag n/m. fan 4-6 uren te
tien. 8001 81
A. BOAS, Kon* Chin. Pédicure,
I* Oostorpark 29, Amsterdam, zal a.n. Woensdag zyn geachte
Abonnés te Leiden bozooken.
Brieven uitsluitend aan bovenstaand adres.
Antiseptbiche en pijnlooze behandeling.
7298 10
VOORHANDEN: een ruime sorteeriug Piftflino'S
in Noten, Eiken en Zwarte Stjjlen; alsmede tweedehands
Pianino's van af Levering met om
vattende Garantie. Gemakkelijke Termijn-betaling
8067 28
WORDT BIJ AFHALEN
korting gegeven.
o
8052 12
geven slechts door overgieten met kokend water een kop toortreffeiyken
bouillon. Zy zyn een practiscbo aanvulling van Maggi's Gekorrelden Bouillon.
Waar dit laatste product voor de bereiding van vleeschnat In olke ge-
wenschte hoeveelheid dient, la het eerste speciaal geschikt voor d#
berei< lag vau bouillon per kop. Verkrijgbaar per blokje cent by
Fa. W. A. AFFOURTIT, Hoogewoerd 153, Leiden.
8062 26
v«t_V.V