Ho. 15114. LEXDSCH DAGBXiAB, Woensdag 2 Juni. Tweede Blad. Anno 1909.
PERSOVERZICHT.
SPORT.
FEUILLETON.
Moeder en Kind.
Mr. S. van Houten zegt in No. 14.
van de nieuwe serie zijner „Staatkun
dige Brieven", dat het hem uit het
oogpunt van zijn persoonlijk belang onver
schillig is, of zijn candidatuur voor de
Tweede kamer tot verkiezing leidt; maar
dat liet publick belang stellig geschaad
wordt door hem de gelegenheid te onthou
den, do principieele oplossing van het
agrarisch vraagstuk, die bij
jeeds in de zittingen van 1889/90 en
1882/63 in de Tweede Kamer aanbangig
heeft gemaakt, aldaar weder aan de orde
te brengen.
Op de geheele ontwikkeling der wel
vaart, aldus schrijft hij verder, drukt,
Ewtafirder dan iets anders, de grondspe-
culatie, die cp haar beurt mogelijk wordt
gemaakt door onteigening slechts in zeer
beperkten omvang te veroorloven en de
waarde van het onteigende ook te ver
goeden, voor zoover die reeds door inwer
king der toekomstige bestemming is ont
sta? n, en niet enkel naar de voordeelen,
die het den eigenaar oplevert bij het ge
bruik, dat hij er zelf van maakt. In do
uitbreiding van het onteigeningsrecht en
ide bepaling der vergoeding naar laatst-
bedoqlcien maatstaf, natuurlijk met
eerbiediging van onder de bestaande wet
ivexkregen recht door een overgangsbepa
ling ligt de kern van mijn voorstel, dat
blijkbaar, zoolang ik niet in de gelegenheid
ben het zelf opnieuw te formuleeren en
te verdedigen, blijft rusten. En dis rust
laat de ba«an vrij voor de fatale tegenwoor
dige neiging om egemeente in een win
zuchtige grondspeculante te vervormen
Dit schaadt aan de rechtvaardigheid van
haar optreden tegenover particuliere
bouwondernemers. En als bouwspeculanf:e
staat zij allioht, vooral als zij feitelijk mo
nopolie in haar omgeving verkrijgt, door
bureaucratische eischen en opvattingen
en onverschilligheid voor renteverlies, om
van wanbegrip en onhandigheid nog niet
eens te spreken, aan nuttiger gebruik van
'den grond nog meer in don weg, dan de
mot elkander concurreerende en steeds
door renteverlies tot matigheid is hun
eischen gedrongen particuliere grond
speculanten.
Ik stel dit punt bij deze verkiezing op
'den voorgrond, omdat het uitzicht, deze
ingrijpende hervorming weder te kunnen
opvatten, meer dan iets anders mij be
weegt, mij voor een mandaat beschikbaar
stellen.
Als de leiders der wetgeving in de laat
ste jaren, die voor öojoiaJe hervorming
tan overmaat van goeden wil beaield
fijn, maar lielaas tevens van be denkelijke
Ondermaat aan kennis der economiseoe
wetten omtrent voortbrenging en verdee-
ling van den rijkdom blijk geven, en al
te bereidwillig dwangmaatregelen invoo-
S?n en uitbreiding van ambtenarij bevor-
eren, door initiatief mijnerzijds verplicht
worden, het agrarisch vraagstuk onder
heit oog te zien en over mijn voorstel een
gemotiveerd oordeel te geven, kan ons
yolk er slechts bij winnen.
Deze leiders hebben gedurende de laat
ste twaalf jaren juist bij hun dwalingen
vnj spel gehad en diepgaando ontevreden-
beid bewerkt. Wie erkent niet de bekla
genswaardige wanverhouding tussohen de
yoordeelen en de lasten en nadeelen, ver
oorzaakt door wonigwet, ongevallenverze
kering, drankwet, nieuwe wetgeving om
trent het arbeidscontract? Al deze wetten
behoeven ingrijpende herziening. Wie
koestert nog wezenlijk gunstige uitzichten
Van dwangverzekering togen ziekte, invar
nditeit en ouderdom? Men heeft ze be
loofd, men moet dus op dien weg voort
gaan, of... bekennen, dat men beloften
heeft gedaan omtrent maatregelen, die
toen niet genoeg had bestudeerd. De „Li
berale Unie" doet het laatste, maar slechts
om er iets nog minder doordachts voor in
de plaats te stellen. Haar houding heeft
echter het politieke voordeel, dat de res
pectieve strijders voor onredelijke dwang
verzekering eenerzijds en onredelijke
puderdomspensioenen anderzijds weder
kerig het uitzicht op verwezenlijking der
door hen opgehemelde maatregelen ver
nietigen.
Men zal hlet er ten slotte over eens moe
ten worden, bijwijze van verbeterde armen
zorg, niet alleen oude, maar ook jonge in
validen en ongeneeslijken beter te helpen.
En voor wie zichzelf kan helpen kan de
zorg voor den ouden dag door een staats-
lijfrentebank voor kleine lijfrenten met
lage tarieven gemakkelijk worden gemaakt.
Het goede ligt hier zoo nabij
Verwachting van machteloosheid door
onderlingen strijd geldt ook van de bestrij
ders van het grondwettig attributief kies
recht. Voorstanders van huismanskiesrecht
van algemeen kiesrecht voor alle man
nen en vrouwen boven 20 jaar la Mendels
a b. en van algemeen kiesrecht, voor
eerst voor mannen, k la Borgesius, d. i.
behoudens uitsluitingen, waarover men het
nog niet eens is, maken elkander weder-
keerig onschadelijk. Men behoeft er zich
niet al te ongerust over te maken, dat eer
lang, waar alles toch om draait, honderd
duizenden armen en bedeelden bij de stem
bus zullen komen.
Het eenige, wat op het punt van kies
recht urgent is, is de, op matigen voet te
beginnen, toelating van vrouwen tot de
stembus. Uitsluiting der vrouwelijke hoofd
bewoners van huizen, die men wel in alle
belastingen laat dragen, kan toch ook
door den grootsten anti-feminist niet meer
worden verdedigd. Ook uitsluiting van
vrouwen van verkiesbaarheid is niet te
handhaven, daar slechts vrouwen, van
welke bijzondere verwachtingen gekoesterd
worden, en zoo zijn er een meerder
heid kunnen erlangen. Deze wenschelijke
hervorming kan spoedig tot stand komen,
als zij ondernomen wordt in verband met
een verandering der wijze van grondwets
herziening, die hervorming ook gemakke-
lijker maakt voor alle andere onderwerpen,
waaromtrent nog niet dezelfde algemeeno
overtuiging bestaat.
Al deze gezichtspunten worden bij de
eindbeslissing overheerscht door do her
nieuwde poging der kerkelijke leiders, d.i.
de katholieke geestelijkheid, en Kuyper
c.s., om aan de onzijdigheid van den Staat
in alles wat godsdienst, wijsbegeerte en we
tenschap raakt, een eind te maken en de
macht van den Staat dienstbaar te maken
aan de kerkelijke belangen.
Lohman, op dit punt nooit ten volle be
trouwbaar, heeft in zijn Groninger rede een
wending aangekondigd, die van zijn in
vloed niet alleen niets goeds meer doet ho
pen, maar het ergste doet vreezen. Door
Lohman's geest, sedert moer dan een halvo
eeuw voorwerp van mijn waardeering,
loopt een liberale ader, maar daarnevens
een andere, diö hem bij hyper-orthodoxe
Pruisische consorvatioven in hoog aanzien
zou doen zijn, als zij uitsluitend zijn hande
lingen beheerschto. En ik moet mij in de
strekking van zijn Groninger rede zeer vor-
gissen, als dat niet dreigt in zijn laatste
levensjaren het geval te worden. De beden
kelijke neiging, zijn liberale helft te laten
spreken en de andere te laten stem
men, hééft reeds geruimen tijd niet enkel
mijn aandacht getrokken. Volgens zijn Gro
ninger rode is zijn oude afkeer van de li
berale staatkunde weder in volle kracht
ontwaakt en zal hij voortaan slechts op
komen voor „die mate van consciëntie- en
godsdienstvrijheid, die met „de grondsla
gen van een christelijken staat bestaan
baar is." Hij zal vergeten wat hij ook zelf
als hoogleeraar aan de „vrije" Universiteit
leerde, dat „als de Staat een porsoon is,
de individu ophoudt een persoon te zijn",
volgens welke, door zijn liberale helft ge-
inspireerde, juiste gediackte de i n d i v i-
d u e e 1 e vrijheid, die wij hier gonieten, in
een ohristelijken Staat even onbe
staanbaar is als bijv. in de katholieke kerk.
Ik heb voor het onderwerp hier niet
meer plaats. Wat ik zeide is voldoende als
ernstige waarsohuwing, dat men tegenover
gevreesde overdrijvingen van Kuyper niet
moet rekenen op matiging door Lohman.
Ook in Kuyper leven twee persoonlijkhe
den; naast de dógmatisohe leeft altijd, nog
de liberaalgezande, die geloovig aan de voe
ten zat der moderno Leidsohe faculteit van
de zestiger jaren dof vorige eeuw en die
tijdens zijn E erste-Kam er-li dmaatsohap
zich geregeld door Kappeyne liet onder
richt-en. Als het er op aankomt, is de libe
rale helft van Lohman niet liberaler en de
dogmatische helft meer fanatiek, dan die
van Kuyper, die op Lohman vóór heeft,
dat hij in een belangrijke levensperiode de
goede zijde der liberale denkwijze en staat
kunde heeft leeren waardeeren.
Als dus, naar het zich laat aanzien, de
ohristelijk-historisohe groep bij deze ver
kiezing den christelijken staat van Lohman
aanvaardt, moeten, willens of onwillens,
tegenover de oombinatie van rechts, bij de
herstemmingen allen zich vereenigen, die
weten, dat de S t a a t als vereeniging
geen geloof kan hebben, zonder op te
houden de voor allen gelijke Reohts-
8 t a a t te zijn en het levensbeginsel van
ons volksbestaan en onze grondwettige in
stellingen te schenden.
Het „Handelsblad" gaf ons te
lezen het volgende als antwoord op de
vraagWat doen wij?
Koningin Wilhelmina geeft den naam
van een groote vrouw van haar goslaoht
aan haar eerstgeborene en aanstonds is in
de Eerste Kamer een lid klaar om er op
te drukken, uat zij een heldin der Hervor-
ming geweest is, en een ander om tegen
het gebruik van dat woord te protestee
ren. Dat Juliana von Stolberg een vrome
en een krachtig© vrouw is geweest, is niet
genoeg. Vóór alles getuigenl
Een vaderlandlievend Rotterdammer
biedt Rotterdam een standbeeld aan Yan
Jolian van Oldenbarneveldt, te plaatsen
natuurlijk op een eereplaats. En waarlijk,
daar worden gemeenteraadsleden gevon
den, zoo klein, om dien grooten Nederlan
der, omdat hij een Remonstrant was, die
plaats niet te gunnen. Vóór alles toonen
hoe onverdraagzaam wij zijn I
Te Maastricht zal ter gelegenheid van do
geboorte der Prinses een kinderfeest wor
den gehouden, maar de leerlingen van een
Broeder-sohool mogen daaraan niet mee
doen, als de woorden van het oude Wil
helmus worden gezongen. Vóór alles druk
ken op wat ons verdeeld heeft, al
is het eeuwen geleden.
Eergisteren namen wij uit „D e T ij d"
over wat eeu geestelijke schrijft ovAr de
pas opgerichte Katholieke cadettcnver-
eeniging. Do bedoeling is niet afscheiding
der Roomsohen van de andersdenkenden te
veroorzaken en daardoor den vrede te
verstoren, die onder de cadetten heerscht:
neen, hier is een frissohe ontluiking vin
katholiek leven, enz. Do bedoeling mog3
het niet zijn, maar scheiding brengt zu'k
een vereeniging toch. Tot nu toe zullen
de cadetten nauwelijks van elkaar hebben
geweten tot welk hjerkgenootqohap frdjj
behoorden, in elk geval 'er niet op gelet
hebben. Dat zal anders worden; er worden
hekjes gezet, er moot nu natuurlijk eeu
anti-revolutionairo oadettanclub -ook ko
men, en waarom dan geen. vrijdenkers-
vereeniging)? 8 o h u 113 n g -e ni, religieu
ze schuttingen zettenl alles doen, op
dat de stemming van heden bij het na
geslacht blijvo bestaan I
Waarlijk, het is een droevig schouw
spel. Een klein volk zooveel mogelijk ver
deeld, burgers van één land elkaar zoo
min mogelijk verdragend
Te Londen vóór het Parlementsgebouw
staat het standbeeld van Cromwell, den
koningsmoordenaar. En de Engelsche ko
ning ziet dat beeld aan telkenB als hij
zitting van het Parlement gaat op-men,
en ziet, met de warmste royalisten, in
dien man niets dan een groot Engelsch-
man. Wat doen wij
Onder het hoofd Stoken maakt „De
Tijd" nu melding van hetgeen het „Han
delsblad" zei over de Katholieke cadet-
ten-vereeniging. Eerstgenoemd blad schrijft
naar aanleiding daarvan:
Zoo speelde hot Amstcrdamsehe orgaan
weer de bekende „beau róle" van vrede
stichter, terwijl het feitelijk niets anders
doet dan stoken en ophitsende ver-
kiezingspolitiek drijven. Waarom
mogen do cadetten zich niet even goed in
oonfessionecle vereenigingen aansluiten, als
de studenten, de soldaten, de onderwijzers, de
boeren en arbeiders? Hebben deze organisa
ties den vrede verstoord en ons volk ver
deeld
Kom I het ,,H andelsblad" weet wel
beter. De redaotie zegge ronduit, waarom
het haar t-e doon is. Dat gepreek en gezeur
over het bewaren van den lieven vrede moet
een opreoht mensoh tegen do borst stuiten
in een blad, dat bij het naderen van de ver
kiezingen speculeert op de onbeduidendste
aanleiding om te stoken en verdeeldheid te
zaaien.
De katholieke cadetten zouden geen mili
tair bloed in de aderen moeten hebben, als
zij door het kleineereud geschrijf van het
liberaal orgaan over deze uiting van hun
nobelste gevoelens en aspiraties niet tet ver
hoogde actie geprikkeld werden.
(Vervolg van het vorig nummer.)
Korfbal.
Quick (Amsterdam)Vitesse.
Promotiewedstrijd voor de 1ste klasse.
Te 2 uur stellen zich onder bijna tropische
hitte de beide partijen op, aanvankelijk ieder
met slechts dames. Ondanks de hitte wordt
onmiddellijk kraohtig ingezet. Na ongeveer
10 minuten spelen bracht Vitesse het eerste
puntmet gelijken stand wordt evenwel spoe
dig daarna voor de eerste maal gewisseld.
Het 6pel blijft forsch; evenals togen D. V.
V., kan Vitesse ook ditmaal op liet kleine
veld haar samenspel niet ontwikkelen en
begint daardoor, niet tot haar voordeel, meer
persoonlijk te spelenalleen het veld De
Wolff behoudt zijn ouden spelvorm. Met den
stand 21 voor Vitesse treedt rust in.
Na de hervatting hetzelfde spel; toch
wordt thans de grootere sterkte van Vitesse
moor duidelijk. Het samenspel komt weer wat
meeu tot zijn reoht cn nadat de Leidenaucn-
nog 7-, Quiok nog 4-maal het doel hebben
g Lden, wordt einde geblazen.
IJ heeft Yiosso zij" lsten promo-
tiewi :.-t-ijd voor de 1ste klasse gewonnen
met 9—5,
V o o t b a 1.
Zo! J«Iag 1.1. werd de buitengewone al-
gejnecne vergadering van den Leidschen Voet
bal-Bond gehouden. Na langdurige bespre
kingen werd besloten den wedstrijd Ajax
UID. O. 8. L. niet te doen overspelen,
zoodat de militaire vereeniging ,,'t Vierde'
thana definitief kampioen is van den L.
V. B.
De nog to spelen wedstrijden 't Vierde
De Sportman (voor den eindstrijd der me
daille competie) en Ajax IIDe Sportman
(voor de extra-oompetitie) zullen in Septem
ber a. s. gespeeld worden.
De wedstrijd SparlaNederlandsch Elftal
is Maandag niet doorgegaan.
Van de gedurende de Pinksterdagen ge
speelde wedstrijden vermeldt „Do Telegraaf"
o. m.:
A. F. 0.Bolton Wanderers 18 te Am
sterdam.
D. F. 0.Bolton Wandorers 110 te
Dordrcoht.
Door haar overwinning op A. F. O. is
Quick II (Den Haag) in den hal ven eind
strijd om den Holdert-Beker gekomen, waar
voor nu de volgende wedstrijden moeten ge
spoeld worden
V. D. C.— V. F. O.
cn Quiok (Nijmegen)Quiok II. (H.).
Het bestuur van de Federation Interna
tionale de Football Assocation werd op
het Congres te Boedapest, gedurende de
Pinksterdagen als volgt samengesteld:
J. W. Woolfall, voorzitter. Baron E.
de Laveleyo cn J. B. Kornerup, vice-voor-
zitters. C. A. W. Hirschman, Holland,
secretaris-penningmeester. Hugo Meisl,
accountant,
oor Nederland werden de volgende in
ternationale wedstrijden vastgesteld
Tegen Engoland in Engeland in December
1909.
Tegen Belgiö in België op 13 Maart 1910.
Tegen België in Nederland op 10 April 1910.
Tegen Duitaohland in Nederland op nader
te bepalen datum.
Vermoodelijk znl Nederland bovendien
nog spelen togen Zwitserland cn Zweden.
Law n-T ennie.
In do Hilver3um8ohe lawntenniswedstrij-
den behaalde onze stadgenoot R. v. Stee
den in hot nummer Open hoeren Single
den tweeden prijs.
Rooien.
Op 19 en 20 Juni a.s. worden do inter
nationale roéiwedatrijden uitgeschreven
door de roóï- en zoilverceniging „De Am-
stel'', op acn Amstel te Amsterdam gehou
den.
In deze wedstrijden kont Njord nut oen
Jonge Twee, een Jonge Vier cn een Jougd
Aaht uit, dus in dezelfde nummers waar
voor zij op 12 en 13 Juni moet roeien m
do internationale wedstrijden van de Kon.
Nederl Roei- en Zeilvcrocpigvng, even
eens te Amsterdam,
Automobilisme.
De regelmatigheidsrït, uitgeschreven
door do Ncclcrl. Automobiel-Club, begint
Zaterdag 5 Juni te Utrecht. Er wordt go-
reden over Do Bilt, Amersfoort, Apel
doorn, Deventer, Wijhe, Zwolle, Meppol
en Assen naar Groningen.
In Apeldoorn wordt 20 minuten gewacht
en te Zwolle geluncht.
Op Zondag 6 Juni wordt te Groningen
een concours d'adrcsse gehouden, waarna
op Maandag 7 Juni gereden wordt van
Groningen over Emmen, Oocvordcn,
Zwolle, Elburg, Harderwijk, Amersfoort,
en De Bilt naar Utrecht.
Te Coovorden wordt weder 20 minu:en
stilgchoudien en bij heb Katevvcer, nabij
Zwolle geluncht.
Voor dozen tocht hebben 31 automolvo
len ingeschreven.
Cricket.
Xcderlandsche Cricketbond.
Tweede Klasse compel the A.
Y«r*eulf. Plaal» jNp. gow. («I. topL pl. gom.
Ajax, Leid®n 1 1 2 2.—
H. 0. CHilversum 1 l 2 3.—
Hermos, Schiedam 1 1 2 3.—
Albion, Zaandam 1 1
Olympla, Amsterdam 1 i
Victoria, Amstordam 1 1
H. B. S., Den ilaag -
V. 0. 0., Rotterdam
Leidsohe Spaarbank.
TJltimo Mei 1909.
Inloggersrokoulng.
Saldo aanvang der maand f 2,274,620.77^
Ingelegd 115,738,26^
Bijgeschreven rente op
afgeloste bookjes 207.25
f 2,890,675.28
Terugbetaald126.714.99
Saldo van het tegoed einde
der maandf 2,264,860.29
Aantal Inleggers.
Aanvang der maand 12,216
Nieuwe inleggers 76
12,291
Inleggen waarmede la
afgerekend68
Einde der maand 12,233
H. M. de Koningin li 't-Cravtnhage.
H. M. de Koningin zal, to beginnen mot
de volgende week, verschillende officieels
lichamen in de gelegonheid stellen Hare Majes
teit hun gelukwenschen aan te bieden mot de
geboorte van Prinses Juliana.
H. M. zal alsdan in audiöntie ontvangen:
Maandag 7 Juni te llH voormiddag: den
Raad van Ministers; ten 6tf uur nam. de leden
var. bet corps-dlplomatlque te 's-Gravonhage.
Woensdag 9 Juni 's nam. VI* de leden van
de Eerste Kamer der Staten-Qeneraal; 6 uur
de leden van den Raad van State; 6>f uur
de leden van de Algemeeno Rekenkamer.
Donderdag 10 Juni 's nam. 4-f uur de loden
van de Twoede Kamer der Staten-Generaal;
6 uur den Hoogen Raad der Nederlanden.
ïmkavecartaeiiijgciiool.
De directeurgeneraal van den landbouw
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
het in dit jaar te houden natuurkundig examen
voor aanstaande veeartsen, bodoeld in art.
12 der vret van 8 Juli 1874 (Stbl. No. 99),
zal aanvangen op Donderdag 10 Juni in de
lokalen van's ryksveeartsepljschool te Utrecht.
Post en Telegraphic.
Vacante dneclie.
Telegraafkantoor te Leiden, Jaarwedde f 8000.
Borgtocht f 2360 (rodel.).
Z(j, die in aanmerking wonschen te komen,
hebben daarvan te doen bffiken vóór 15 Juni
a.s., door inzending van een model no. 284.
Slot-
„De kamer uitgaan? Ik? Maar, jongen,
Èfvat 6checlt jou?" Toon werd zij getroffen
'floor iets in do gespannen houding van hot
kind, en de dreiging van tranen in 'zijn bom
bastische woorden. „Nu, goed hoor, ik ga
pven weg. Dan kom ik zoo terug." Eu daarop
'giug ze heen en liet hem alleen.
Alle gewetensbezwaren van Jan waren nu
verdwenen; hy dacht er nu alleen maar aan
bytyds klaar te komen.
Het papier op tafel uitspreidend, hield hy
het met één band plat, terwijl de andere in
k\ja broekzak dook en daar eindelijk eenmea
uit haalde. Daarmee schrapte hy vastberaden
on wog, zoodat er nog bleef staan: f Algemeen
gedrag voldoende." Toen stak by het papier
Weer haastig in de enveloppe, ging op zyn
teonen door de gang en legde haar ln de
studeerkamer van zyn vader.
Dat alles was het werk van een paar ml-
uuteD. Toen de kinderjuffrouw terug kwam,
ut Jan weer op de plaats, waar zy hem had
achtergelaten, met het hoofd op zyn uitge-
ktrekte armen.
9Wel", sei de juffrouw, fheb je je brief af.
,Ja", zei Jan. Het liegen ging hem door
de ejvarlDg al heel gemakkelijk af.
Dien nacht lag Jan in de duisternis lang
Wakker, en dacht over veel omvattende vraag-
Itukkta.
„O, Heer", zei by, ik ben een slechte jongen
geweest, en ik heb noch slechter moeten zyn
om beter te worden, maar ik denk, dat U,
die my gemaakt hebt, ook wel wist ln wat
voor moeiiykheld ik was, en dat ik er my self
moest uithalen, toen U het niet deed".
Den volgenden morgen na het ontbyt keek
vader hem met een stralend gezicht aan.
„Goed zoo, jongen", sei hy, „dat is goed
nieuws voor moeder."
Toen liet hy Jan het rapport sien en ver
wonderde er zioh over, dat Jan er soo weinig
verheugd over was.
„Moeder komt vandaag thuis," zei hy den
kend, dat dit een geneesmiddel was tegen de
kleine smarten van zyn zoon.
Maar Jan fronste slechts zyn wenkbrauwen.
„Ze is nu toch heelemaal beter, niet.?"
vroeg hy.
Hy wou graag sekerheid hebben op dat punt,
nu hy er soo'u hoogen prys voor had betaald.
„Wat?" vroeg zyn vader. Maar het zich
toen herinnerend, voegde hy er haastig aan toe
„O ja natuuriyk."
Die toon klonk dsn heelen dag ln Jan's
ooren. Ieder vezeltje in «yn klein lichaam tril
de van afschuw over hetgeen waartoe hy ge
dwongen was geworden.
Het mes brandde in zyn zak, en de letters
on schenen hem overal aan te staren.
Toen het rytuig net zyn moeder naderde,
verborg hy zich ln de struiken en sloeg by
haar gade, toen ay lange kwam. Ja, sy zag
ei- goed uit; het rapport had al geWerkt. Hy
was niet voor niets slecht geweest, fiat was
•en zegen,
Hy draafde naar binnen, en voelde atoh weer
de oude; maar eenmaal in de tegenwoordig
heid van zyn moeder, kwam de schuwheid
weer terug.
ZU sprak niet over het rapport, maar trok
hem naar zich toe, liefkoosde hem en streek
onderwyi zyn das recht.
„En bent u beelemasl weer beter, moeder?"
vroeg hy midden in een verstikkende omhel
sing.
„Wel lieveling, natuuriyk."
Toen hoorde hy haar tegen vader zeggen:
„Wat scheelt de jongen? Hy siet er bleek
uit. Ik geloof, dat de kinderjuffrouw hem niet
goed veraorgt."
En daarop antwoordde syn vader:
„Je moet na niets op ons aan te merken
hebben. Hy heeft syn best gedasn op school.
Hy heeft voor de eerste maal een voldoend
rapport meegebracht."
„O, Werkeiyk?" sei syn moeder onverschil
lig, terwyi se hem kuste. Beste jongen, werk
maar niet te hard."
Jan wrong zich los. Hy moest eens over de
dingen nadenken.
Sommige menschen teggeo, dat 't brein het
helderst la by het aanbreken van den dag, en
hun bewering biyft gewooniyk onbestreden,
daar de meeste menschen uit gebrek aan er
varing niet in staat zyn hen tegen te spreken.
De dageraad is echter een nevelige tjjd voor
een jongentje, dat niet heeft kunnen slapen;
dat elndeiyk besloten heeft om de onbekende
versohrlkklngon van het slapende huls te
trotseeren, ten einde bescherming te vinden
voor zyn angstwekkende droom verbeeldingen.
Als een be veilde kleine gestalte in zyn
nachthemd, zyn bloote rose voetjes schuivende
over het karpet, duwde by zacht de deur van
de slaapkamer van zyn oudeis open.
Zyn moeder lag, haar mooie haar loshan
gend, ln diepen slaap. Maar op geluld van het
kleine stemmetje, dat „Mammie 1" riep, schrik
te zy wakker, ging overeind zitten en trok
Jan's klein, snikkend lichaam in bed tegen
zich aan.
„Wel, kleine vent," zol ze. „Wat soheelt
er aan? Ik heb je wel gezegd, man, dat hy
ziek was
„Moeder," snikte Jan, „ik heb het veran
derd maar het was om u gezond te maken."
Het was er eindeiyk uit. Hy verwachtte
nu, dat zyn moeder hem van zich af zou du
wen en een politie agent zou laten balen, maar
in plaats daarvan, wendde zy zich tot vader.
„Wat bedoelt hy?" vroeg ze. „HU moet
yien of in syn slaap droomen. Och, arms
lieveling.
En zy wiegde het kind in haar armen, tot
Jan's groote verbazing.
Zyn vader, die nu geheel wakker was,
begon den toestand te begrypen, en voelde
sich wat onbehaaglijk, daar hy Jan wel kende.
„Kom, Jan," zy hy, „wees nu een groote
jongen, en ga weer naar bed. Moeder is
heelemaal gezond zooals je ziet."
Maar moeder liet zich niet zoo gemakkelijk
uit het veld slaan.
„Wat heb jy tegen het kind gezegd?"
vroeg te. „En wat hoeft hy veranderd?"
„Dat weet lk niet," zei vader weer,
achterover leunende, en het aan Jan over
latend hst verhssl ts doen. En Jan deed
dat toen.
„Och moedor, moeder," snikte by ten slotte;
„zeg, dat hot u gered heeft!"
Zijn moeder drukte hem ln haar armen,
en zei tegen haar man, vergetend hot spreek
woord Yan de kleine potjes:
„Hoo ken jo bora zoo bang maken Het was
wreed. Wat goof ik omdat domme rapport!"
„Geeft u er dan niets om?" vroeg Jan.
„beste jongen, het eenlgo, waar je moeder
om geeft is, dat je je goed gedraagt. Donk
daar altyd om."
„En was u dan niet ziek?" zei Jon met
wanhoop.
De wereld om hem heen werd donker De
zonde, die op zyn kinderziel drukte, was voor
niste gepleegd, en zyn moeder begreep dat niet.
„Je weet toch zelf ook wel, dat je niet in
orde was, Mario," zei hasr man verontwaar
digd. „Wat jou betreft, Jao,jo bont een hooi
ondeugende jongen. Het was erg gonoeg, dat
je sen slecht rapport bad, on tiendulzendmaal
erger, dat je hot veranderde. Ik zal je nooit
meer vertrouwen."
Dat was te veel voor Jan.
„En ik zal u ook niot meer vertrouwou,"
barstte hy los. „U heeft verteld, dat moeder
ziek was en cat alleen een goed rapport haar
zou beter maken. En ze geeft er niets om."
Zyn stem begaf hem.
„Ga raar je kamer en wacht tot ik bü jo
kom," zei zUn vader streng.
Maar zyn vrouw kwam tasschenbeide.
„Neen, vador, hy hoeft al genoeg geleden.
Ga jy je wasschen, Jan. Dan zullen we dat
rapport maar vergeten."
