Agenda van de weeki
Marktberichten.
Buitenlandseh Overzicht
jnaar wel, dat 'de geheele bond zal beslis
sen over voorstellen, m de algemeene ver
gadering aangenomen, en niet de indivi
duen.
De voorzitter bestreed het voorstel.
In elk speciaal geval, waarin een algemee
ne' vergadering het wcnschclijk acht, haar
leigen besluiten nader aan het oordeel der
afdeelingen te onderwerpen, kan dit im
mers gebeuren. Voorts bestreed spreker
het voorstel op grond van de omstandig
heid, dat de afdeelingen haar stem kun
nen uitbrengen onder den invloed van een
eenzijdige voorlichting. Een der grootste
bezwaren tegen een referendum in een ver-
«peniging als deze is, dat, wanneer men het
•referendum laat houden, een aantal per
sonen daarover een oordeel uitspreken,
zonder in 9taat geweest te zijn, behoorlijk
de argumenten vóór en tegen te overwegen.
Ook is de noodzakelijkheid van een refe
rendum nog niet gebleken.
Alkmaar verdedigde het voorstel en
wenschte daaraan nog toegevoegd te zien:
indien zulks door het hoofdbestuur of eeni-
ge der afdeelingen gewenscht wordt.
Leiden (de heer Kouw) achtte het re
ferendum overbodig, omdat de ervaring by
anderen geleerd heeft, dat er betrekkelijk
weinig gebruik van gemaakt wordt.
De voorzitter merkte op, dat in twij
felachtige gevallen het hoofdbestuur naar
bevinding van zaken zal kunnen handelen.
Dordrecht trok daarop haar voor
stel in; daarbij echter de wenschelijkheid
te kennen gevende, dat er een referendum
worde ingevoerd.
Het volgende voorstel was van „Lei
den", luidende:
Vanwege het hoofdbestuur worde ge
tracht in gemeenten, waar zich nog geen
afdeeling vormde en die niet liggen binnen
de invloedsfeer van een gewestelijk comité,
een correspondentschap te vestigen.
Het hoofdbestuur beval het voor
stel aan, hoewel de practische resultaten
dienen te worden afgewacht.
Leiden (de heer Kouw) verdedigde
in 't kort het voorstel, dat gesteund werd
door 's-G ravenhage.
Dordrecht gaf in overweging, dat
het hoofdbestuur jaarlijks een lijst verstrek-
kei van de correspondentschappen, opdat
hiermee rekening kan worden gehouden.
De voorzitter zeide, dat hiertegen
goen bezwaar bestaat.
Het voorstel werd daarop aangenomen.
Hierop werd een huishoudelijke verga
dering van drie uren gehouden.
Daarna in de middagvergadering, na
de pauze (hield mr. S. J. L. Van Aalten
eene rede over den Algemecnen poli de
ken toestand.
Op déze rede volgde applaus.
Daarna werd de uitslag der hoofdbe
stuursverkiezing bekend gemaakt. Gekozen
werden mevr. kW. van Itallievan Emb-
den te Leidep, KI. de Vries Szn., Amster
dam; mr. H. J. Tasman, 's-Gravenliage
en H. de Greef, Frederiksoord. (Afgetre
den waren mevr. Wijnandts Francken-
Dyserink en de heeren mr. S. J. L. van
Aalten, P. Hofstra en Th. M. Ketelaar, die
niet dadelijk herkiesbaar zijn).
Daarna volgde debat over de rede van
den heer Van Aal ten.
Hierna sloot de heer Treub de verga
dering onder dankbetuiging.
[en fcelcopg voor vakorganisatie.
Gistermiddag werd op een terrein aan de
Masöohenbroekstraat na-bij de Haarlemmer-
trekvaart een copnluchtmeeting gohouden,
georganiseerd door den Leidsohen Bestuur-
dorsbond, waaraan organisaties uit de pro
vinciën Zuid-Holland, Noord-Holland on
lUtreoht deelnamen, in hot geheel 64 ver-
eemgangen. Aan de controle werd ons me
degedeeld, dat 1300 toegangsbewijzen waren
uitgegeven.
De meests der deelnemende vereenigin-
gon hadden vaandels en banieren meegeno
men, die op het veld waren geplaatst.
De muzickvereemgmgen „Morgenrood''
alhier on „Kunst en Strijd" te 's-Gr&ven-
hagc, en voorts de zangvereeniging
„De Stem des Volks" alhier ver
leenden haar medewerking, terwijl ook het
fraaio zomorwedler het zijne aan de betoo
ging bijdroeg.
Verschillende socialistische geschriften
wenden te koop aangeboden. Een collecte
voor een werkstaking werd gehouden en er
was op het veld mede gelegenheid om den
inwendigen mensch te versterken en ver-
verschingen te gebruiken, waarbij alcolioli-
solie echter uitgesloten waren.
Tegen halftwaalf opende de voorzitter
van den Leidschen Bestuurdersbond, <fe
heetr Molenaar van de verhooging, bestemd
voor dlo muziek der mooting. Bevordering
van de vakorganisatie, dat is volgens
do alpha en omega der arbeidersbeweging.
Zij moet de arbeiderspartij groot maken,
daar langs leidt de weg tot veroveringen op
het kapitalistisch stelsel van den grond en
de productie-middelen.
Wat do Leidische arbeiders betreft, velen
staan thans nog buiten. Uit broodvrees dur
ven zo niet hier komen. Zij weten het: als
zij woixien gezien, loopende in een Mei-op
tocht of meedoend aan een bofcoogjng,
worden zo uit hun werk gestooton. Maar foch
zekie spr., groeien we onder de verdxuk-
king op en na een moedlijlcon strijd, die
achter ons ligt, gaan wij nu met vasten
stap vooruit. Moge tot dien vooruitgang ook
deze meetings medewerken.
Hij deelde daarna mede, dat eerst op
twc3 spreekgestoelten de heeren W. J. van
Aohterbergh, uit Arnhem, en S. J. Pothuis,
uit Amsterdam, zouden spreken en des na
middags de heeren J. van den Brink, uit
Bredla, en W. F. Dekkers, uit Amsterdam.
Te vier uren zou de stoet zich opstellen
met do ontplooido bani'aran om vervol
gens langs de Mussohenbroekstraat, Haar
lemmervaart, Rijnsburgorsingol en Sta
tionsweg naar het Stationsplein te wan
delen, waar de stoet zou worden ontbon
den. Bijwijze van gunst had de burge
meester tot dezen optocht vergunning
Verleend hij had echter niet toegestaan,.
dat er muziek bij kwam, zioh daarbij hou
dende, naar spr. meende, aan de Zon
dagswet van 1815, die Napoleon nog had
gemaakt, geloofde hij.
Hierna traden de eerstgenoemde spre
kers op, die beiden een ongeveer .gVslijk
aantal personen om zioh vereenigdon. Hot
thema, dat ze behandelden, was het nut
dor vakorganisatie, waardoor met en
naaet de politieke actie de macht aan het
kapitalisme kan worden ontworsteld.
Des namiddags zouden de heeren Van
den Brink en Dekkers te gelijk spréken.
Bijna allo hoorders schaarden zich echter
uitsluitend om de spreekplaats van den
gewezon priester, die ook weder den lof
der vakorganisatie bezong. In het bijzon
der besprak hij ook de Loideche toestan
den. In Leiden, waar de wetenschappen
bloeiden, word in menig opzicht meer
ellendo gelodon dan eldors. De toestanden
in de Leidsche fabriekswijken werden met
schrille (kleurden geschilderd en daaruit
werd verklaard de weinige organisatie,
die nog onder do textielarbeiders be
stond. Doch deze spreker wanhoopte niet.
Ook deze proletariërs zullen uit hun ver
suffing ontwaken en zich saharen onder
do vanen van het socialisme.
Dg heer Dekker, die nu na don heer v.
d, Brink sprak, was nog wel het felst in
zijn bestrijden van de huidige maatschap
pelijke toestanden.
Alle sprekers worden warm toegejuicht.
Te vier uren werd do stoet geformeerd
en langzaam en zwijgend toog men langs
den aangegeven wog naar het Station.
De „Leidsche Bestuurd eiebond" voorop
en daarachter een groot aantal wielrijders
en vervolgens de verschillende vereend-
gingen alle, met ontplooide vaiandels en
banioren.
Op het Stationsplein werd de stoet
ontbonden.
Zoowel op de meeting als tij dens den
optocht ging het ordelijk en regelmatig
toe, zoodat do politie, die onder leiding
van don inspecteur, den heer Van Keste-
ren, vrij talrijk aanwezig was, geen moei
lijke taak had.
Er was in den omtrek van het terrein
en aohter den optocht olsmcdo langs den
weg, heel wat publiek aanwezig.
Toen do stoet was ontbonden en de
groepjes zich naar de treinen begaven,
die hen weder naar hun respectieve woon
plaatsen zouden brengen, werden de lie
deren weder aangeheven. Andere groepen,
dio per bootgelegenhoid of op andere wij-
zo waren gekomen, of hior woonden, trok
ken do stad weer in, waarbij zij ook lie
deren trachtten aan te heffen, wat echter
door de politie onmiddellijk werd belctr
I 9 O a t STAATSLOTEBIJ.
Trekking van Vrijdag 91 Mei.
6de Klasse. 4de Lijst.
No. 18600 f 50,000. Nob. 8662, 8206,
10789, 12686 ÏOOO. No. 11427 /4O0.
Nos. 11482, 16174, 18862, 20780 /900.
Nos. 2899, 7101,12229,18668,19819 /TOO.
preien tsb 70.
RECLAMES,
40 Cents per regel.
een onontbeerlyk versterklngs- en
verkwlkkingsmiddci voor allen, die
zich afgemat en lusteloos gevoelen,
voor zonuiaachtigen en zwakken
Door meer dan 7600 proiessoren en
doktoren schitterend beoordeeld. Ver-
krygbaan'n apotheken en drogisteryen
ErocfcQr«s prntis en franko van Q. Harrenslein,
Hccrengrcchl 273, Amsterdam.
5626 20
Vrytlag:
Lokaal Vooruit". Openb. Cursusvergadering
öocinal-dem. Partij. Spreker: 8. do Wolff(Amstsr-
dam). Lialfnegen.
Zaterdag
Dölel .Lovedag". Al«em. Vergadering Anndeelh.
Loideche Duimvalor Maatschappij. 'aMidd. 12
uur.
Leidsohs Kunstv.ereemgiDg. Tentoonstelling
Schilderden Italiaanache Meesters. 1'2—4 uur.
Loidon, 21 Mei. Ter markt worden boden oan-
govosrd: Stieren 103 stuks ƒ85 a ƒ245. Kolf- en
Melkkoeien 245 stuks ƒ164 a ƒ318. Vnrekoeieu
20i stuks 98 a ƒ245. Vette Ossaa en Koeien
211 stuks ƒ174 a 348. Graakalverou stuka
f a Kalveren (votte) 75 atuke 54 114,
Kalveren (magere) 148 stuks ƒ4.— a ƒ12.—
Hamels (vette) etuks f—a Hamels
(magere) stuks Soh&psn (v©Ue)
421 atuke f 18.— a ƒ26.—. Sohapen (weide) 6ï6
stuks 17.a 24.llammoren 9284
stuka 7.a 13.Varkens (magere) 400
stuks 21.— a 49.—. Varken» (vette) stuks
por KG. Varken» (biggen) 416
stuk» ƒ7.a 14.Paarden stuk a
Veulens stuks ƒ-»ƒ-. Bokken ef Geitea
2 stuks ƒ8 a 7.
Vette Oseeu eu Koeien ƒ0.60 a ƒ0.72. Vette
Ka.veren /0.86 a ƒ1.06. Vette Sohapon ƒ0.69 a
ƒ0.70. Magere Varkens 0.40 a ƒ0.44 per kilo.
Ter markt aangevoerd 760 rundoren, 226 kal
veren, 1049 schapen, 9284 lammeren, 400 varkens,
416 biggen, 2 bokken of geilen, paard,
reulens.
Ter wekelijksohe Kaasmarkt aangevoerd 94
partijen. Besteed werd voor Goudecbe Kass van
ƒ20.tot 27.Derby-Kaas van tot
f Leidaohe Kaas de 160 KG. ƒ39.— tot
ƒ64.Edammer Kaas 2de qual. tot
Aan de Stadswaag gewogen 91 partijen, 8886
stuks, wegende 22256 K.G.
Voorschoten, 19 Mei. Op de veiling van de
V. P. N. werden beden aangevoerd: 2410 hoender-
eiereD, van ƒ3.86 tot ƒ4.40; 100 eendeneieren
ƒ4.30 per 100 stuks; 8 haoen van 90 ots. tot f 1.60
eu 7 duiven van 20 tot 80 ots. Ook werd aange
voerd woibeter h ƒ1.10 per KG.
Londen, 18 Mei. Wol. Io do beden gehouden
veiling wurden aangeboden 14,000 bo., meerendetis
beatancde uit verscbillonde soorten orosabred.
Niettegenstaande bot groot aanbod werd nagenoeg
alles verkocht, en de vorige prijzen kondou ruioi-
eohoota worden gehandhaafd.
Londen, 19aMei. Wol. De stemming was beden
woderom geanimeerd en vast. Het aanbod bestond
nit Pnnta Arenas, die de Franscho en DuiUoho
koopors elkander betwistten. Aangeboden werden
10,000, verkooht 9000 bn.
61 2081 4603 6981
69 2279 4346 81
176 2607 6178 7069
8426 11666 14214 16306 16296
41 11744 61 07 18568
734 11873 14360 17 18729
247 46 6269 7314 9876 11938 14426 42 18801
88 2718 69 38 10129 63 64 16498 16017
699 71 6328-7608 69* 12025- 14616 16669 94
803 2937 67 37 87 12164 19 16680 18268
1031 88 5760 40 10213 12266 61 16738 91
1104 3020 71 7941 67 12664 63 65 19304
29 3193 6902 8091 10427 77 88 70 19462
63 3263 12 8413 10666 91 14839 87 19308
70 3302 6169 72 10642 12761 16000 16860 19921
1314 18 6264 79 66 12901 16249 16643 62
1497 21 62 8612 10836 13048 16347 17097 20096
1658 3897 6434 6618 68 13231 90 17165 20175
80 3624 60 6864 10964 66 16661 31 20334
1692 3808 76 8167 11083 13385 16771 17465 62
1716 4106 99 69 11189 13619 16S3I 62 20408
17 4329 65:7 95 1I2Ó7 74 86 17638 62
27 32 6693 6263 11613 13995 16031 18072 20603
69 4497 6760 98 47 14002 46 99 80
1637 4600 6967 6368 73 68 18148 18267 20839
93
NIETEN.
26
2128
4808
6697
8879
11106
14199
16201
18779
129
88
20
8789
85
18
14228
8
84
43
92
30
6820
8917
64
46
81
88
68
93
58
8963
39
11226
49
16321
18604
68
2204
94
84
80
60
14320
64
35
02
47
4917
78
89
66
14419
64
60
233
2307
67
7066
8046
11464
26
69
18965
44
72
6066
7120
69
11604
70
16408
90
67
2417
76
28
97
62
14630
30
19031
338
2611
82
64
8170
11711
84
68
19104
68
2818
89
7296
8293
28
14604
16506
13
87
32
6136
7308
8316
89
63
48
68
9U
49
49
24
26
11802
69
64
19268
426
88
84
53
9611
11942
14785
16669
19343
66
2702
6220
71
34
66
14829
62
61
608
4
63
7438
.61
89
12031
62
16701
64
16
92
76
64
62
91
15801
65
60
2888
6307
7666
8704
61
14923
11
19414
68
2946
17
79
62
12127
67
78
19542
772
86
24
80
68
.•9
16002
99
19613
803
3037
42
82
•0
72
73
16981
19702
602
3168
66
7668
81
12348
88
17107
83
16
3372
68
74
98
49
92
24
19937
1009
3402
77
7727
8818
71
16134
66
38
16
4
6410
63
39
93
67
17220
48
37
21
40
70
896Ö
12623
16261
68
20016
86
62
89
7824
76
12878
82
17380
20
1106
67
6606
45
10064
12760
15388
80
39
92
3610
32
88
10122
12807
16419
17408
44
1263
70
48
7917
- 81
18
38
18
57
1322
64
78
66
90
97
68
98
66
1414
8605
99
8044
10265
12812
16603
17602
83
34
67
6733
62
73
64
97
3
90
67
3853
79
8129
81
87
16648
13
20123
1668
99
86
63
10420
91
81
14
62
81
3948
99
69
26
84
16761
25
20265
1649
2
6021
8262
28
13102
66
17672
20429
86
4016
34
8334
83
72
78
17726
35
1718
66
62
49
72
13218
80
76
•6
1814
4137
89
97
10664
26
81
17832
72
22
66
6107
8424
56
84
16866
61
20643
87
75
7
68
89
13414
86
17948
49
1801
4210
33
66
10624
13526
15900
60
20609
16
13
62
8509
83
13702
9
18004
48
33
49
83
67
10701
3
46
32
61
80
67
6203
66U3
10853
13834
68
47
20766
2C01
4424
17
62
88
13903
78
18278
te
11
4510
29
61
36
14017
83
99
20833
16
17
97
73
1C965
37
16000
18370
bO
22
37
6329
90
71
74
6
84
67
60
39
6417
8721
84
s6
43
18461
80
83
62
6603
24
11002
14134
72
18506
20939
2102
4603
6616
68)2
28
41
87
86
63
23
4772
69
40
66
67
16181
18660
87
Juridische Leergang te Leiden voor
Vlamingen en Zuid-Afrikaners.
Dit jaar zal voor het eerst te Leiden een
Juridische Leergang gehouden worden naast
eenen algemeenon. Het boatuur der Studenten-
afdeeling Leiden, van het Algemeen Neder-
land8ch Verbond hoopt dat vooral Vlaamsche
Doctores Juris de te geven college's zullen
volgon. De leergang zal gehouden worden
van 15 29 Sept. e.k. 't Doel dat mon be
oogt, is het op de hoogte brongeD van Neder
lands stamverwanten van do Nederlandsohe
Terminologie. Nadere inlichtingon omtront de
inrichting enz. van den leergang zullen zoo
spoedig mogelijk volgen.
Hofbericht.
De Particuliere Secrotaria van H. M. de
Koningin is gemachtigd bekend te maken,
dat van af Dinsdag den 25sien Mei
a. s. b(j do firma Guy de Coral Co. te
's-Gravenhage en te Amsterdam voor uitgevers
van Illustraties, geïllustreerde bladen, prent
briefkaarten en pbotografen ter reproductie
verkrijgbaar zullen worden gesteld afdrukken
van het eerste poitret van H. K. H. Prinses
Juliana, opname van Hare Majesteit de
Koningin.
Do toe6tand der Belgische staate-
epoorwegen met hun verwacht deficit
van 6,900,000 frs. (1908) is ver van schitte
rend. Wordt or iets ter verbetering gedaan,?
Minister Helloputte, wien deze vraag ge
stold werd door de oentrale afdeeling dor
Kamer, wijt in zijn antwoord het tekort
aan de duurdere brandstof, waardoor ook
allo fabrieksproducten duurder zijn gewor
den. Het spoorwegbostuur tracht nu de ex
ploitatiekosten te verminderen, maar nieuwe
uitgaven zijn noodig voor de verbetering van
den toestand van het kleine personeel. Een
commissie is onlangs bonoemd om te onder
zoeken in hoever men het personeel belang
zou kunnen geven bij een zuinig beheer.
Dit was alle hoop, die do Minister kon
geven.
Het Pruisische H u i 3 van a f g e-
vaardigden verklaarde, overeenkomstig
het voorstel van de commissie van onderzoek
detr goloofsbrieven, de verkiezing van de vier
sooiaal-demooratisohe afgevaar
digden voor Berlijn ongeldig.
Do Keizer moet vonBülowsplannen
volkomen hebben goedgekeurd.
Volgens de „Nordd. Allg. Ztg." is hot be-
rioht over een aanstaande verloving van
H. K. H. prinses Viotoria Louiso
uit de lucht gegrepen.
In den loop der debatten over het werk-
looshoids-vraagstuk in het Engel-
sohe Lagerhuis zette minister Winston
Churchill hot regoeringsprogram uiteen ten
opziohte van de sociale hervormingen, mot
inbegrip van de stelsels betreffende arbeids
beurzen en werkloosheidsverzekering.
Da orbeidebeurzen zullen worden opge
richt, krachtens een wet, (lie de Minister
boden zon indienen. Zij rullen nationaal
zijn, doch vrij'willig, en de kosten zullen
in don beginne niest meer bedragen dan
200,000 pd. st. pea* ja-ar. De Minister wees
er met nadruk op, dat de arbeidsbeurzen
den arbeid niet zouden vermeerderen, maar
dezen organiseeren en verbetering brengen
in do gociale toestanden.
Wat de verzekering tegen werkloosheid
betreft, verklaarde jninister Churchill, dat
deze gedwongen zou zijn en in den aanvang
slechts zou worden toegepast in enkele be
drijven. Werkgevers en arbeiders zouden
er toe moeten bijdragen en zelfs de Staat zou
een flinke subsidie geven.
Dit voorstel echter zou eerst in de vol
gende zitting bij het Parlement worden
ingediend.
In do ItaliaansoKe Kamer word be
raadslaagd over de inkomsten en uitgaven
der schatkist.
Versohillende sprekers beantwoordende, zei-
de d© Minister, dat do toestand der schat
kist aanzienlijk verbeterd is. Ton aanzien
van de verwachtingen betreffende den finan-
cioelen toestand, toonde de spreker aan, dat
in het loopende dienstjaar tot den lOden dezer
de toeneming der ontvangsten het oijfcr van
61,000,000 lire heeft bereikt, terwijl de ver
meerdering der uitgaven 57,000,000 lire be
draagt. De Minister deelde voorts nog mede,
dat de begrooting zonder opoffering kan dra
gen de belangrijke voor de nationale ver
dediging benoodigde uitgaven, die aan het
oordcel van het Parlement zijn onderwor
pen. Do Italiaanache financiën zijn thans
zoodanig, dat Italië in d^geheele wereld
waardeering en gezag zal verkrijgen, waar
door aan het land belangrijke voordeden
worden verzekerd.
De afgevaardigde Negrotto bracht in her
innering, dat 50 jaar geledon Franscho en
Italiaanscho 6oldatcn de overwinning te
Montobello behaalden, 'die de onafhankelijk
heid van Italië heeft voorbereid. Hij ver
zocht do Kamer uitdrukking te geven aan
haar herinnering van dankbaarheid ten aan
zien van degenen, die voor het vaderland
gestreden hebben, en den groet der Kamer
aan hot Franscho volk te zenden.
De voorzitter sloot zich bij dit voorstel aan.
In do wandelgangen werd het druk be
sproken, dat do Regeering zich onthouden
had van aansluiting bij de betuiging der
Kamer.
Do Oo-stenrijksche minister voor de
spoorwegen heeft aan de begxootingecommis-
sie meegedeeld, dat de huidige omstandig
heden ongunstig zijn voor een naasting van
do ^uidelijke spoorwegen.
Do „Politi&ohe Korrespondcnz" verneemt,
dat de Ooetenrijksch-Hongaarsche regeering
aan de Bulgaarsche hoeft medegedeeld,
dat zij in beginsel haar goedkeuring hecht
aan de opheffing der capitulaties in Bul
garije, aan de consulaire overeenkomst en
het traktaat op de uitlevering.
Het stelsel van capitulaties zou een einde
nomen, zoodra de nieuwe overeenkomsten"
in werking treden.
Te Belgrado beweert men, dat in 't najaar
aan do grooto Skoepsjtina het voorstel zal
wordon gedaan, het besluit, waarbij prins
Alexander van Servië tot kroonprins
word uitgeroepen in plaats van prins George,
te herzien. Dat zou niet geschieden om de
zen weor tot Kroonprins to benoemen, maar
in bet belang van do grondwet, aangezien,
toen prins George indertijd van zijn rech
tten op den troon afstand deed, zoowel de
koning als de Skoepsjtina ongrondwettig te
werk zijn gegaan.
De Sultan van u r k ij e begaf zich
gisteren naar Stamboul, om den eed af te
loggen, ,en werd luide toegejuicht door hot
publiek.
In hot Parlement werd hij met geestdrift
begroet door senatoren en afgevaardigden.
De ploohtighcid had geheel en al plaats
volgens het programma. De troonrede werd
levendig toegejuicht.
Later legden de afgevaardigden den
oed af.
In de troonrede zegt de Sultan, dat hij
golnkkig en trotsch is zioh te midden van
het parlement te bevinden, dat de Otto
mansohe natie vertegenwoordigt. Hij is er
van overtuigd, dat de léden de meening dee-
lon, dat het lot van het vaderland in de
Grondwet ligt, die de welvaart van alle
onderdanen zonder onderscheid moet verze
keren. Hij zal de bedrijvers van de aanslagen
te Adana straffen, hulp brengen aan de
slachtoffers en de herhaling van dergelijke
feiten voorkomen. Hij dringt aan pj> eens
gezindheid voor de ontginning der rijkdom
men van höt land en geeft een opsomming
van de hervormingen op administratief, bur
gerlijk en militair gebied. Wij aldus
eindigde de Sultan in de troonrede ver
volgen de goede betrekkingen mot het bui
tonland, welke wij duurzaam willen maken.
De Sultan heeft naar do „Neue Fraie
Press e" uit Konstantinopel verneemt Mak
moed'Sjefket pasja, in dank voor zijn dien
sten, een paard ten geschenke gegeven, maar
Sjofket woes hot geschenk af, voorgevende
in do 6tad geen §tal te bezitten. Meermalen
reeds kobben officieren van ket Macedoni
sche leger dergelijke geschenken geweigerd.
Als reden wordt opgegeven, dat dia officie
ren gezworen hebben geen geschenken, aan
te nomen.
Naar Router uit Konstantinopel seint, ma
ken de bladen daar bekend, dat er op Yil-
diz-Kiosk, volgens de boedelbeschrijvora,
10,000 geweren van het nieuwste maaksel
en een groofce hoeveelheid munitie zijn, ge
vonden. En nog altijd vindt men. m,eer wa
penen.
Men zegt, dat de Tarksohé regeering be
sloten is, haar verzet tegen den titel ko
ning der Bulgaren, door den vorst
van Bulgarije aangenomen, to laten varen.
Ter gelegenheid van de indiening der ge
loofsbrieven van jPall&vicini heeft de Kei
zer van Oostenrijk een hartelijk telegram
aan j^on Sultan gezonden, dat het vriend
schappelijke karakter der betrekkingen, van
do tweo landen doet uitkomen.
Do Sultan hoeft hiervoor dank be
tuigd.
Nftar Reuter meldt, zijn er volgens be
richten uit Adana daar een honderdtal
A-rmeniëra in de gevangenis, versohedden in
ketenen geklonkdn. Men traoht, naar het
koot, iiitsluitend Christenen voor de moor
den te straffen, terwijl de wure schuldigen
vrij uitgaan. Ook komt de overheid haar be
lofte niet na, om #te zorgen, dat de roevers
kun .buit teruggeven. De bijzondere com-
jnpjydo, uft Kxmstantinopel gezonden, .dwingt^
de Armeniërs de vluchtkampen te verlaten^
Buiten de stad is er geen bescherming, ei$
de oogst van Armeniërs wordt vernield. Heiti
reactionaire element, zoo besluit ket bw
richt, heeft de overhand in de stad.
De Armenische patriarch te KoustantincH
pel heeft in pen gesprek gezegd, dat Hij
voor nieuwe hotsingen tusschen Armeniërs en|
Turken vreest. Aan de goede gezindheid dei!
Jong-Turken twijfelt hij niet, maar zij zullenj
niet kunnen beletten, dat de dweepzieke mw
nigte zich op de Christenen werpt. Hij zoi$
het .daarom goed vinden, dat Rusland de bw
scherming over de Armeniërs in Turkije opl
zich nam. In de volgende week zou hij naai!
Petersburg gaan om den Tsaar daartoe hetf
verzoek te doen. Kort voor het gesprek,-
waarin de patriarch dit vertelde, had hij
een bezoek gehad van den Russischcn gezant*
In den Spaanschen Senaat heeft dp
minister van buitenlandsche zaken in antn
woord op oen interpellatie gezegd, dat, hoen
wel d e toestand in Marokko abnormaal is^
Spanje niet kan nalaten met het Magzen;
do zaak der verplichtingen van de Actej
van Algeoiras to behandelen. De Spaanschp
politiek heeft voor niemand iets verborgens,-
Be verkiezingscampagne in Leiden geopend.
Het is lang stil geweest in onze gemeen*
te met betrekking tot de aanstaande verkie
zing voor de Tweede Kamer. Maar eindelijk
ia er leven in de politieke brouwerij geko*
men.
Woensdagavond hebben de vrijzinnig-do-
mocraten de campagne geopend met een
druk bezochte vergadering in het Nutege*
bouw. De kleine benedenzaal was voor den
bestemden tijd geheel ge .nild en velen moes
ten onverrichter zake teruggaan, daar de
politie er zorgvuldig voor waakte, dat meti
het oog op brandgevaar het middenpad
vrij bleef. v
De voorzitter, mr. A. J. Fokker, opendo
de bijeenkomst en bracht allereerst in her*
innering de blijde gebeurtenis in ons Vor
stelijk Huis, waarin alle Nederlanders zioh
hartelijk hebben verheugd. Hij stelde daar*
op met een enkel woord den spreker, die
voor velg Loidenaars trouwens geen onbe
kende was, omdat hij al reeds in een, ver*
gade ring voor vrouwenkiesrecht optrad,
aan het gehoor voor.
De heer Nijpels, een rijzig man, van on*
geveer vijftig, kalm in voorkomen en nog
iets in correcte houding van den militair
trad daarna op. Hij begon met te wijzen op
de be teekenis van den naderenden verkie*
zings strijd en van den invloed, dien het kie*
zerspersoneel in het algemeen en elke kie-
zer in het bijzonder, daarop kan uitoefenen.
Het ie natuurlijk dat men daarbij in de
eerste plaats zijn keuze vestigt op een
geestverwant, doch verder moet volgen®
hem ook gelet worden op karakter en be
kwaamheid van den candidaat en de vraag
gesteld wat de partij, die aan het roer zal
komen en de man, die ons zal vertegen*
woordigen in de eerste vierjarige periode,
zal doen. Doch in zijn gevolgen reikt die
invloed veel verder, want de wetten, dia
tot stand komen, werken langen tijd na.
Spr. ging vervolgens de hoofdlijnen der
tegenwoordige politiek na aan de hand van
het program van actie en behandelde eerst
de tegenstelling rechs en links en daarna
het verschil tusschen conservatief en voor
uitstrevend.
De scheiding tusschen de rechter- en lin*
kerpartdjen, de door dr. Kuyper op den
voorgrond gestelde antithese noemde hi}
door en door valsch, omdat alle rechtsehe
partijen over den Christus niet gelijk den
ken en omdat de linkerpartajen niet all®
tegen den Christus zijn. In de linkerpar
tijen is plaats voor elke godsdienstige over
tuiging mite kerkelijke dogma's niet de
Staatskund^ overheerschen.
Dit geschiedt bij de reohtsche partijen
wel en al moge het ministerie Heemskerk
in dit opzioht nog niet sterk op den voor*
grond treden, als straks de meerderheid
rechts wordt zal dit zeker andera worden.-
&pr. herinnerde daarvan sleohte aan het
beeld van dr. Kuyper, die het ministerie bij
een wagenschot vergeleek, dat thans nog
mot dien verkeerden kant naar buiten staat.,
Hierna kwam epr. tot de scheiding oon<
servatief en vooruitstrevend of de moer a*
fcisoh.
Deze lijn loopt en hieruit blijkt wee*
do valsohheid van de antithese van Kuy*
per niet parallel met de eerste lijn*
Er zijn onder de reohtsche partijen zoowel
conservatieven als democraten, al zullen
de laatsten bij deze verkiezing met de eer*
eten in verbond gaan, wat spreker be<
treurde.
Tot do democraten onder de linksch®
partijen rekende hij de sociaal-democra*
ten, de vrijzinnig-democraten en de Unie*
libéralen. De laatste der twee partijen!
komen thans vrijwel fiamen. In do prao-
tiadhe politiek kunnen deze ook met del
socdaal-demooraten dikwijls medegaon.,
Hot uitgangspunt ia echter zeer verschil*
lend. De sociaal-democraten willen 'ien'
persoonlijken eigendom afschaffen en deö
klassenstrijd versterken. De vrijzinnig-
democraten willen de ontwikkelingsvoor*
waarden der individuen gelijk maken, omj
zoo de persoonlijkheid tot haar recht te
brengen in de maatschappij en de klasse
tegenstellingen te verminderen.
Spr. tratahtte aan te t-oonen, dat d'ï
laatste dé giroote voorsprong is, die de
vrijzimiig-demooiatie heeft boven de eoo.-
democratie, ook omdat zij zich daarbij
aanpast aan den Suidigen toestand.
Hij atelds zioh daarna tegen de conser
vatieven onder de linkerpartijen, de vrij®
of oud-liberalen, wier individueel© vrij
heidsidee uitloopt op onderdrukking de*
economisch zwakkeren. Als de oud-libera*
len zioh bijvoorbeeld op Thorbecke beroep
pen, wijst spr. met citaten uit Thorbecke'
dit van de hand,
Spr. behandelde vervolgens de punten
ven practische politiek: het kiesrecht,
het vrouwen kiesrecht, de zorg voor ouden"
van dagen en het handels vr aags tuk
Hij pleitte Voor het algemeen kieerechl*
