reus Pétrole Parfumée. Gebrs. Ghristiaanse. Dr. E. GORTER Rapenburg 43. BENJAMIN DE LEEUW, Oude Singel boven, NIEUWI NIEUW! Inkoop Goud en Zilver Bock Münchener Pilsner Brinio Extra Lager Dubbel Gerste. No. 15096. XiEIDSCH DAGBLAD, Maandag1 ÏO Mei. Tweede Blad. Anno 1909. Geveilde pereeelen. Kunst, letteren, enz. Tweede Kamer. Vervolg Advertentiên, Be Firma A. VERHOOG J.zn. Timmerman en Metselaar Oude Vest 109% Hoogewoerd 3, Leiden. TELEP. 899. VERHUISD Van-der-WerfstraatNo. 9. V.-i-fferistraat 60. J.DUPOüHz., Biljartballen. 2 ongemeubileerde Kamers, TE IIUUR. Mevrouw VAN MINDEN, Een adres aan Ged. Staten. Men zal zich horinn&ren, dat in de Raads vergadering van 1 April jl. afwijzend iB beschikt op verzoeken van een 6-tal onder wijzers om in het genot te blijven van de belooningen voor de akten voor het teeke nen of de gymnastiek, die zij bij de toepas sing der nieuwe salarisverordening hebben moeten missen. De-zo onderwijzers hebben nu een adres gericht aan Géd. Staten van Zuid-Holland, waarin zij dit College ver zoeken, „óf den Gemeenteraad van Leiden „wel te willen boriohten, dat Uw Ooilege „de goedkeuring, bij besluit van 2229 „September 1908 verleend aan de Veror- „dening van den iaden Maart 1908, Gem. „Blad No. 11, intrekt, tenzij de Raad als- „nog een bepaling aanbreng©, waarbij hnn „aanspraken worden bevestigd, óf in hun „belang eenigen maatregel te treffen, die „Uw College meer geschikt voorkomt." Dit adres gaat vergezeld van een uitvoe rige memorie van toelichting, waaraan het volgende is ontleend: Adressanten ontleenen hun aanspraken Oan de SalarisveroTdening van 11 Nov. 1880, Gem. Blad No. 3, die in art. 9, al. 8 bepaalde: ,,De tweede en derde onderwijzers cn on derwijzeressen, die een bijzondere akte „van bekwaamheid voor de vakken q en s. „bezitten (volgens Art. 47 der Wet van 13 „Aug. 1857 of Art. 65 der Wet van 17 Aug „1878), ontvangen een traktementsverhoo- „ging. van 50 voor het eerste dezer vak- „ken, van f 25 voor de gymnastiek." De lste, 2de en 6de dor onderteekenaars war ren, do 3dó en 4de kwamen to Leiden in functie, toen deze verordening vigeerde. De beide laatsten hebben dan ook een aan stelling" ontvangen die, spreekt van een jaarwedde, „vermeerderd met 50 voor de „akto teekenen cn f 25 voor de akte gym nastiek" En uit de redactie van bovengenoemde bepaling, èn uit d© aanstellingen, èn uit de oproepingen blijkt, dat de belooningen voor het bezit der akten voor het teekenen en de gymnastiek, evenals die voor de hoofdakte, geacht werden te worden ver strekt boven de jaarweddeals ondorwijzer. Zoo verstonden het ook Mr. Was, Prof. D© Gooje en de heer van Hamel het, dio in de raadsvergadering van 11 Juni 1894 na een redo van Mr. Was opstelden in art. 11 der concept verordening aangegeven overgangsbepa ling: „De onderwijzers en onderwijzeres sen, die krachtens vroeger© verordening „of besluiten een boogore jaarwedde heb- „ben dan hun bij dezo verordening wordt „toegekend, blijven in het genot daarvan,'' als amendement voorstelden achter het woord „toegekend" in t© voegen: „of „een toelage, hetzij porsoonlijk, hetwij we- „gens het bezat van een akte voor gym nas „tiek(s) of teekenen(q)'' Amendement en overgangsbepaling werden beide door den Gemeenteraad zonder hoofdelijke stem ming aangenomen. Dat de interpretatie van dat artikel, alsof, „wanneer eenmaal de „weddo volgcn3 de nieuwe regeling gelijk „of hooger zou zijn geworden dan de vree zere genotene, met inbegrip dus van de „bezoldiging wegens de acten q en s, men „aan de. betrokken onderwijzers toch nog „afzonderlijk boven hun wedde, die be looningen zou moeten blijven uitkcoren," li i e t was „geheel tegen de bedoeling der „voorstellers van de toevoeging in," zoo als hot tegenwoordig Ooilege van B. en Ws. zegt in het praoadvies op het verzoek van adressanten aan den Raad, doch geheel overeenkomstig die bsdoeling, blijkt tevens duidelijk uit het feit, dat alle belanghebbenden op één na in 1894 dat waren er 9 onmiddellijk volgens de nieuwe regeling een hoogere wedde zouden ontvangen hebben dan de vroegere genote ne, met inbegrip van de bezoldiging we gens de akten van q en s, en dat dio één niet verminderd, doah slechts gelijk go-" bleven zou zijn in salaris. Onweersprekelijk volgt èn uit bovenaangegeven uittreksel uit het dobat in de Raadsvergadering van 11 Jan. 1894, èn uit het hier genoemde feit, Rat ook in 1894 de Raad van meening was, naar recht en billiijkheid de gelden voor het bezit der akten q en s te moeten toe kennen boven de jaarwedde als onderwijzer. De verordening van 1894 werd vervangen door die van 6 Juni 1902, Gem. Blad No. 10. In deze verordening luidt de overgangs bepaling in art. 19, oL 1: „De onderwij- „zers en onderwijzeressen, die bij het in- werking-treden deaer verordening een „hoogere wedde hebben, dan hun krachtens „deze verordening zou worden toegekend, „behouden de door hen genoten wedde, on verminderd hun aanspraken op verhoo- „ging ingevolge de bepalingen dezer ver- ordening." Bij de afwijzende beschikking, door het College van B. en Ws. genomen op het door adressanten aan hen gericht verzoek, wordt medegedeeld, dat de bedoe ling dezer overgangsbepaling is geweest, „een waarborg te scheppen, dat geen enk©- „lo onderwijzer door de invoering <ficr „nieuwe algemeeno aalarisregelingen in „slechter conditie zou komen, dan waarin „hij vroeger verkeerde.... Alleen dan, wan- „neer de weddo volgens de nieuwe regeling minder zou bedragen, dan vroeger met in- „begrip van de genoemde toelagen werd „genoten, dan zou die overgangsbepaling „er voor waken, dat dit nimmer kon ge- „schieden en in zooverre dus ook tijdelijk „die toelagen, hetzij geheel, hetzij gedeelte lijk handhaven." Adressanten willen thans deze uitleg ging gaarne als do juiste erkennen, doch i n 1 9 0 2 stond voor hen de kwestie anders. Wat was het goval In de toelichting bij de door B. en Ws. ingediende concept-ver ordening, waarin deze bepaling alreeds was opgenomen, kwamen dezo woorden voor: „Het spreekt intussohen vanzelf, dat ook „weer bij de invoering dezer regeling met „vorkregen rechten sal bohooren to wor- „den rekening gehouden...." En adressan ten hadden zulke rechten, zlooals boven uiteengezet is, gegrond op de verordenin gen van 11 November 1880 en 11 Januari 1894. Daarbij, bij deze concept-verordening met toelichting was een staat gevoegd, waarop aohter de namen der 2d)o en 3de onderwijzers en onderwijze ressen in deze gemeente vermeld stonden de jaarwedden, dde zij volgens de verorde ning van 1894 genoten en die, welke zij vol gens de voorgestelde verordening zouden genieten, met opgave tevens van de te ver krijgen vermeerdering van bezoldiging. In dezen staat was wederom in aanmerking genomen, dat de eenmaal toegezegde beloo- ningon voor het bezit der akten voor het teekenen en de gymnastiek bchooren te worden uitgekeerd boven de jaar wedde als onderwijzer. (Slot volgt Gehouden verkooplng in het Notarishuls aan Den Burg te Lelden op Zaterdag 8 Mei 1909, ten overstaan van L. J. C. A. Gordon, notaris te Leiden. Het huis Nieuws Beestenmarkt 19, in bod f 3500, kooper de heer P. v. d. Redden. Het pakhuis St.-Ursulensteeg 6, in bod f 840, kooper de heer M. 3. van Gelder q.q., voor f 890. Het huis St.-Aagtenstraat 27, in bod f 720, kooper do heer J. Batonburg q.q. Het buis Waardgracht 161, in bod f 690, kooper do heer 0. Koordea q.q. Het huis Ouden Rtyn 93 Is niet gegund. In de „Boekzaal", het orgaan der Ver- eeniging voor Openbare Leeszalen in Ne derland, komt in het April-nummor voor een artikeltje van G. van Rijn, handelend over: „de Leeszalen en het Rijkssubsidie". Een vergelijking van de troksohuit wordt door den heer Yan Rijn nog weer eens ge bruikt om te toonen, dat de „Maatschap pij tot Nut van 't Algemeen" door haar volksbibliotheken wel beschaving versprei dend, niet meer voldoet aan dezen tijd, die van ieder ontwikkeling vergt. Men begint in te zien, dat kennisnemen van hetgeen in andere dan eigen gewesten voorviel, bekend worden met de geschiede nis, den aard, de zeden en gewoonten van eigen volk en van andere nation, dien blik verruimen, het verstand scherpen, den geest wakker maken moet. Men vond hot nuttig en noodig, dat de werkman niet meer zoo machinaal deed, vrat zijn beroep of hanteering hem te verrichten gaf, maar dat hij het h o e en het waarom der za ken leerde kennen. De bekwame vakman onder timmerlieden, metselaars, ververs to doen zien in welken stijl, naar welk pLan zij bouwden of versieringen aanbrengen moesten, maar ook den patroon de her komst der grondstoffen, de samenstelling der materialen, hun waarde en deugdelijk heid te leeivsn kennen, stond op hot pro gramma der mannen, die meenden dat niet stand of maatschappelijke posibio aanwij zen moeten, wie meer, wie minder ontwik keling noodig heeft, maar dat voor al lap gelijkelijk de gelegenheid moest geboden wordon, wat rij te weten noodig hadden op de gemakkelijkste cn doelmatigste manier te kunnen vinden. Deze ontwikkeling brengt een openbare Leeszaal on Bibliotheek. Daar nu van een goed ingerichte Leeszaal verwacht mag worden, dat de belangen van den timmer man bijv. or evenzeer sullen behartigd •wor den, als die van den ingenieur, is het wen- schelijk, dat zulk een Leeszaal geleid wordt door een algemeen ontwikkelde, terwijl het verder het beste rijn zal, dat rij gemeen telijk wordt geëxploiteerd. Omdat do gemeentebesturen der steden, juist voortdurend do elementen in zich be vatten om dit univorseol beginsel van al gemeenheid te handhaven. „Zelfs onder do vaak wisselende stroomingen bij 's lands regeering, blijft gameemtc-exploitiatio hot wensohelijkst en mee3t doelmatig. Ook daarom, dat iedere gemeente haar eigen aardig leven leeft en dio groepen, .waaruit zlij bestaat meer of minder groot© plaats in de leeszalen noodzakelijk maken voor hetgeen zij behoeven. Het moet na het bovenstaande in hot oog vallen, dat algemeene gemeentezang voor deze be Langrijke inrichtingen, de rijkstoe- lagevraag zeer vereenvoudigen zou. Het waro dan toch alleen noodig, dat het ge meentebestuur, dat om don toestand zijner geldmiddelen aan rijkshulp behoefte had, de waarborgen gaf voor volkomen alge meenheid. In de „Bockensohouw" spreekt onze stad genoot dr. W. P. 0. Knuttel over: „Do Gereformeerde Gemeente *to s-Hert ogen- bosch" van W. Meindersma. Uitgave Boekzaal: Plocgsma, Zwolle. „Jeugd-' geeft dezen keer een titelplaat van Pieter d© Hoogh. „De Vrouw en Haar Huis" heeft den nieuwen jaargang met een vergroot© uit gaaf ingezet. Met een kort toepasselijk woord der Redactrice naar aanleiding van Prinsesjes geboorte begint het tijdschrift. Het openings-artikei van het tijdschrift is gewijd non een beschouwing over Hol- landsJi aardewerk. Dit eerste arhiKtl brengt het fabrikaat van Amphora" onder oogen; de jonge fabriek in de onmiddellijke nabijheid van Leiden ais men weet. E enige illustraties van voorwerpen door v. d. Hoef ontworpen en versierd, dienen tot illustratie van het onderwerp, dat door Albcrtine de Haas in een eerste nummer werd behandeld en zal worden voortgezet. „Wat blijft ons over? is de titel van een protest door E. Siewertsz van Reesoma geuit. Het protest gaat tegen de nlgemeene minachting, waaronder het- dames-handwerk lijdt. Een Hooger Burgeresjo en Gymnasiaste trekken haar neusje op voor een hand werkje 1 Erkennend dat het handwerk zich goed schiks of kwaadschiks naar de ontwikkeling van de machine heeft te schikkon, ziet de schrijfster heil in het terrein waar het per soonlijk zioh kan ontwikkolen. Dit terrein meent de schr. gevonden te hebben in de Egyptisflho vlechtkunst. Eenige illustraties toonen sierlijke mo derne voorbeelden van deze oud© teohniek. Een paedagoglsoh artikeltje „Moeder on kind" van de hand van G. M. v. d. Wissel- Herderschee blijkt het eersto van eenige dergelijke te rijn, waartoe de Redactie van „de Vrouw en haar Huis", dezo schrijfster heeft weten te vinden. Het veel omvangrijker geworden tijd schrift brengt verder do gewoonlijke bij dragen. Uitgave: HoJkema en Warendorf, Am sterdam. Hartkam p-t entoonstelling. Den 12den Mei zal in het Stedelijk Mu seum te Amsterdam een tentoonstelling geopend worden van een Hartkamp-verza meling betreffende Z. M. Koning Willem III, daar het dan 60 jaar geleden is dat Z. M. te Amsterdam werd ingehuldigd. Dezo tentoonstelling zal duren tot 13 Juni a. s. Op het oogenblik is een verzameling be treffende Koningin Wilhelmina in het Pa noramagebouw ter bezichtiging gestold. De afdeeiing der Koninklijke Academie van Wetenschappen, bestemd voor de taal-, lettor-, geschiedkundige en wijsgeerigo we tenschappen hield heden te Amsterdam haar gewone vergadering. De agenda vermelddeo .a. een bijdrage van prof. dr. D. 0. Hesseling, te Loidcn: „D© gedichten van Ptoohoprodromus." Als bijdrage tor bestrijding van de kosten der Darwin-feesten to Cambridge, in Juni a. s., heeft een onbekend gebleven gever 6000 gulden gestort. De senaat van de universiteit to Cambridgo had reeds voor hetzelfde doel een credict toegestaan van G0C0 gulden. In het Museum van Kunstnijverheid lo Haarlem is thans een tentoonstelling ge opend van een verzameling aquarellen on teekeningen, vervaardigd door Japanscho kunstenaars, waaronder Koriusni Heroslïi- ge, Yeuho vooral uitmunten. De afleveringen 12 en 13 van „Wereld geschiedenis," door dr. H. F. Helmolt, on der leiding van prof. dr. H. Kern in het Nederlandsch b:werkt door G. Fuldauer uitgave van „Vivat" te Amsterdam zijn versahencn. „Noord-Amerika in de 19do eeuw" wordt er in ton einde gebracht. Onder de por tretten is ook dat van Taft, zoodat de 20ste eeuw al is ingetreden Het volgcndo hoofd stuk geeft „de gesohiedkundise botoekenis van den Stillen Oceaan" door Edfuard graaf Wilczek cn dr. Karl. Weulo. Met afl. 13 begint een nieuw deel, waar van het eerste hoofdstuk gewijd is aan Ja pan, China en Korea, door Max von Brandt. Tweede V r o d 0 a 0 0 n f e r 0 n t i e. Blijkens het afdelingsverslag omtrent het wetsontwerp tot goedkeuring van twaalf ter tweede Vredesconferentie gesloten ver dragen, kwam men bij het afdeellngsonder- zoek vrij algemeen met kraoht op tegen de onverdedigbaar late indiening van deze wetsontwerpen. Vooral in verband met den termijn voor de nederlegging van do akten van ratificatie, 30 Juni 1009, ware spoedige goedkeuring dor verdragen gewcnscht go- weest en door de Kamer is daarop dan ook meer dan eens aangedrongen. Door do wete- ontworpen zóó kort voor het recès der Ka mer in to dienen, dat de tijd voor een uit voerige behandeling zal ontbreken, besten digt de minister voorts een aan zijn depar tement gebruikelijk wordende priiktijk, die reeds meermalen heb onverholon misnoegen der Kamer heeft opgewekt, en die soms dcn indruk maakte, alsof men een grondig on derzoek aan het betrokken wetsontwerp wilde afsnijden. Met leedwezen bespeurde I men dat het den tegenwoordigen minister I niet gelukt is, aan die praktijk een einde j te maken. De verdragen, welker goedkouring het hier geldt, gaven sleohts aanleiding tot be tuigingen van sympathie met de strekking daarvan. In het bijzonder toonde men zich ingenomen cnet het verdrag nopeus de ves tiging van een internationaal Pr ij zenhof, dat inen een gewichtige stap oordeelde op den weg naar een beteren toestond. Dat het niet mogelijk is gc'/eken aan gaande de rechten en verplichtingen van onzijdige mogendheden tot eon meer volle dige regeling te komen, werd betreurd. De vraag werd gesteld of het geeu aanbeveling zou verdienen er naar te streven omtrent dat zoo gewichtige onderwerp mot een of meer der mogendheden afzonderlijko trao- taten te sluiten, zoolang geen uitzicht be staat, op oen algemeen internationaal trnc- taat. Naar aanleiding van <le jii (l«* Memorie van Toelichting genoemde verklaring no pens het verbod om uit ballons of op an dere dergelijke nieuwe wijzen projectielen en ontplofbare stoffen te werpen, woril door sommige leden opgemerkt, dat. dit ver bod niet in het belang is van de kleine mo gendheden. Zij meenden voorts dat dc toe lating van deze praktijken een middel zou zijn om het krijgvoeren te beperken. Dit go- voelen vond echter bij anderen t e g c n- spraak. B e s t r ij d i ij g dor aodcloosticid. Een wetsontwerp is ingediend ter bo- strijding der zedeloosheid. De indiening daarvan geschiedt overeenkomstig de be - lofte, reeds aanstonds bij liet optreden van het tegenwoordige kabinet door de Rogeo- ring tegenover de Volksvertegenwoordiging afgelegd. De ingediende wetsvoorstellen bewegen zich iu hoofdzaak, doch niet uitsluitend op het gebied dei zg. „opênbaie zedeloosheid Bij het voorbereiden cn ontwerpen dier vooretellen is dc Minister van Justitie zich 6teeds bewust gebleven, dat het hier geldt een gebied, hetwelk door den straf- wetgever niet d«u met. de uiterste behoed zaamheid behoort te worden betreden. Bij de keuzo der onderwerpen, ten aanzien van welke thans eou nadero weitelijko voorzie ning wordt voorgesteld, heeft do Minister zich laten leiden door do overweging, dat? deze partieele wetsherziening in het alge-1 meen niet vorder behoort te gaan dan op dit oogenblik bepaald noodzakelijk ie td aohten. Inwisseling van de muutbil-i jetton. In zijn Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag over het wetsontwerp tot nadere voorziening omtrent do golegen- heid tot inwisseling van do muntbiljetten, tzegt de minister van financiën o.a., dat, wordt hot wetsontwerp tot wet vorhoven, hij niet zal Dalatcn, om, ter vorzokering van de gowenschte uitwerking, aau de nieuwe bepaling op ruin en doelmatige wijze publiciteit to geven. Door daarbij mei nadruk te wijzen op het verschil tussohon bank- en muntbiljetton van 10, zal, Dfuaff de minister vertrouwt, kunnen wordoa voorkomen, dat sommigen, door beide soorten te verwisselen, verzuimen huu muntbiljetten tijdig in te wisselen. De minister kan niet ai„ wensohelijk er kennen hot denkbeeld om aan hen, die to goeder trouw hebben verzuimd, hun munt biljetten. in te wisselen nog jarenlang de gelegenheid te geven, na bewijs van hun goede trouw daartoe over te gaan. Evenmin schijnt hem een uitbreiding van het voor gedragen uitstel van eenige maanden tot oen uitstek-van eenige jaren aanbeveling to verdienen. Thans is voor een waarde van f 11,635,090 ingetrokken, zoodat nog niet ter iowies> ling zijn aangeboden muntbiljetten tot eotf bedrag van 36-1,910. Do minister blijft op grond van een on ander dc voorkeur geven aan het wetsoc^to werp zooals het daar ligt. Of het eventual in de toekomst aonb ^voling zal verdienen, nog eens een wot van gelijke strekking altf het ontwerp tot stand to brengen, zal uifl don aard der zaak eerst later kunnen over wogen en beslist wordon. beveelt zich beleeft sis zoodanig aan. Telephoon No. 884. Werkplaats: Gedempte Voluiolengrnclit, hoek Oude Vost.1480 10 De S.aaisraad i. b. il. Commissaris der Koningin In de Provincie Zuid-Holland, brengt ter kennis van belanghebben den dat, wegens het uitvoeren van rioleeringswerken, de passage voor ry. en voertuigen over den Bijksweg te Hillegom, voor zooveel be treft het vak van de Kemiae van de Stoomtram tot de Jlolenstraat, gedurende zes weken, ingaande Vrijdag 21 Mei a.s., zal zijn GEbTRbllD en dat gedurende die stremming in de passage voor voetgangers, wiel rijders en vee zooveel mogelijk zal- worden voorzien, terwyi voor ry- en •n voertuigen gebruik kan worden gemaakt van de wegen, aangegeven op de borden welke aan de eind punten van het afgesloten weg vak *b'n geplaatst De Staatsraad i. b. d. Commissaris der Koningin, 5494 28 voornoemd; PA.TUN. I GatrcMHAGB, 8 2fa4 1909. Aan allen, die iets tt vorderen hebben van de Commissie voor het Kinderfeest op 6 Meij. 1., wordt verzocht hnnne rekeningen spoe dig in te zenden aan 6489 8 G. GES1NK, Penningmeester, Haarlemmerweg 16. Menig en beslist afdoend middel tegen uitvallen van het haar, roos, enz. Per flacon f 1.25. Alleen verkrijgbaar by DROGISTEN. 6487 2» is van Breestraai 87 NAAR 6491 12 Behanger en Stoffeerder, Is VtRHUlSD van 2de Groenesteeg Na. 28 NAAB 6493 10 Beleefd aanbevelend. By WIedouw heb je altyd keur Ik ben een moolen regulateur, In 't Warenhuis voor my gaan koopen, Een klok die altyd goed biyft loopen. Maar als ik zeldo hoeveel geld Ik voor die klok heb neergeteld, Dan zegt ge zeker en gewis, Dat dit de roem voor Lelden is. Goed loopende zilveren horloges, 1 jaar garantie van af 5 - Zilveren ringen 20 ct. enz. Sneeuwwitgloor 2ct 6483 14 Bedienaar van Begrafenissen, is verhuisd van Oude Rijn 82 naar bij de Zandstraat. Blijft zich beleefd aaii- bevelen. 519713 Te koop gevraagd: een stel gebruikte Biljartballen, maar in goeden staat en liefst groot formaat. Brieven mot opgaaf van prya by K. VILDEltS, Pedel L. 3.0, Breestraat 41. 6497 8 Voor een Dame worden zonder Pension, te hnnr aange boden, in het centrum der stad. Brieven No. 5496 Bur. v. d. BI. 7 Te haar aangebodeneen Woon huis te Noordwyk, Voorstraat hoek Lindenplein, bevattende beneden 3 Kamers met Keuken en gr. Kelder, boven 4 a 5 Slaap kamers* Adres: H. MEDEM- BLIK, te Noordwyk. 6490 9 5 CENT PER PAKJE 4582 27 O. Rijn 52 b/d. L. Spaarb. f86 6 N. IllNTELTlAN. V erloskandige, Hoef kade 14 b/d. 8tarionsweg. voorh. 8pul 152a, DEN HAAG. Telefoonnummer 6879. 6476 Alle gebrouwen vaa Gerstemout en Hop, «n- der maïs of andere min> derwaardige grondstof, fen en zonder- Con.or- veermiddelen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1909 | | pagina 5