Piano- .n Orgelhande!
L. H. BRIJNEN, Turfmarkt 7.
Sipkes'
Thee
E.Br^ncfsm^
SASSE.
COLCIZ0,
HYPOTHEKEN
lu de KolMaal
Effecten, Coupons, Wissels en Assurantiën.
No. 15052.
X.EIBSCH DAGBLAD, Woensdag- 17 Maart. Derde Blad.
Anno 1909.
PERSOVERZICHT.
Vervolg Advertentiên.
Leidsch Assurantie- en
Administratiekantoor
Te Huurs
LimoEiade-Siroop
Eevr. VAN DER WEEF,
j RII^SBURG.
Houtwaren,
BLANCKAERTS Co.,
Wijnhandelaren. Breestraai 34.
Gh. Bellevue, f 0.33.
Eenige uitnemende 2de-hands
Pianino's voorhanden,
zuivere Preanger-Koffie
Bcvr.v.d. KLOOSS-AMA
61 Breestraathei Rijnlandshuis.)
La.sig'ehrug- v J
V erkrij gbaar in alle
buurten der stad.
In eeu artikeltje over O m d e midden*
11 o f zegt „Het Volk"i
Dr. Kuyper tracht in „D o Stand
aard" cm befaamde „middenstof", waar
op al, wat burgerlijk verkiezingsmaker is,
aast, bang te maken en too op zijn hand te
krijgen, c-oor bet voor te stollen, alsof, „viel
in Juni do uitslag too, dat Links won", er
„geen twijfel" ia of Troelatra ©cru de
kabinetsformateur moeten zijn.
Immers, „niet hij volgt de anderen, maar
d© anderen volgen hein", mot name wat
algemeen kiesrecht en sbaaitspenaiooneering
betreft»
Wij gevoelen geen behoefte ons te mengen
In deo strijd der burgerpartijen om de
middenstof", maar omdat dr. Kuypor ook
mallo praatjes van onze partij verkoopt,
moeten wij die even afweren.
Van de Unie-liberalen, de vrijzinnig-de
mocraten en ons zégt ,,D eSfcaadaard"
dat hj „elkander trouw zwoeren". Maar
Üat zuigt hij nit zijn duim. Wij denken, dal
de boido eerstgenoemde partijen in Juni
op min-aan ge name wijze zullen ervaren,
dat het tegendeel waar is, als blijkt, dat
nvij t.raehten hun zooveel mogelijk kiezers en
netels sl te kapen.
Een aador mal praatje van „D e
Standaard" is dat „als Links wint,
Troelstra minister wordt", omdat het „de
ideeën der sociaal-democratische groep
rijn, die in het gemeenscha pp elijik program
(van het „trouw zwerond" drietal) voorop
staan."
Heeft dr. Kuyper er nooit van genoord,
Hat de sociaal-democratie nog enkele ande
re „ideeën" heeft, behalve algemeen kiee-
Irecht cn staatspensionneeringl Bijv. de
„idee", dat sterker dan de thans geldende
'antithese van clericaal en vrijzinnig, ster
ker zelfs dan de oprechter burgerlijke an
tithese van democratisch en conservatief,
1de antithese is tusöchen socialistisch en ka-
pi tnl istisch?....
Maar eigenlijk is het heele stukje mis
schien ook alleen geschreven om dat eerste
Kinnetje:
„Steeds gold het als regel, dat na een
Btembuadecisio als formateur van het Kabi-
het optrad de man, die de division ter over-
Jwinning had geleid."
Dag-aan-dag is dr. Kuyper nu bezig aan
bet ter-overwinning-leideo. Lukt het, dan
doet hij dus kabinetsformateur worden...
(Begrepen 1
Over een voorspelling staat er
boven een driester van „H efcOentru ra"
ftr&n den volgenden inhoud:
,,U o Standaard" heeft dezer dagea
0en driestar gelanceerd, waarin werd be
toogd, dat, mocht de Linkerzijde in Juni
Be meerderheid behalen, mr. T roelatra
fle aangewezen man zou zijn, om het nieu
we Kabinet te formeeren, co minister
Worden non.
De vrijzinnige pers is over deze voorspel
ling en dit betoog in toorn ontstoken,
„Land en Volk" sprak o.m. van dc-
mogagie terwijl ook „D e Nederlan-
d e r" van oordeel bleek, dat niemand in
ernst kan gelooven, als zou voor een optre
den der sociaal-democraten in het bewind,
en nog wel als leider van een Kabinet, de
tijd reeds gekomen zijn.
Nu kan zeer zeker rechtmatige twijfel
worden geopperd aan de juistheid van do
profetie, zooals die in „D o 81 a n d-
aard" is neergeschreven.
Ma^r dit staat wel vast, dat, al wordt
de heer Troelstra noch kabinets-formatcur,
noch minister en zijn kansen op zulk een
benoeming lijken ook ons uiterst gering
zijn invloed op de Kabinets-formatie en den
koers van een nieuw Linker-beatuur o n-
loochenbaar zal zijn.
Harder dan ooit zal dan zijn zweep klap
pen en de vrijzinnigen van diverse pluima
ge zullen moeten regecren met z ij n hulp,
dus ook voor een goed deel bij ij n gra
tie.
Overigens zou hot, na een zegepraal der
Linkerzijde, ook geenszins ondenkbaar zijn,
dat men bij de samenstelling van het nieu
we Kabinet niet slechta ijverig met de so
ciaal-democratische fractie te rade ging,
maar ook Hare Majesteit op min of meer
dringende wijze zou adviseeren, den
leider dezer fractie in staatkundig consult
te ontvangen.
Reeds bij de jongste ministerieel© orisil
verluidde, dat sommige politieke personen
als hun meeniag hadden te kennen gegeven,
dat één of meer soci aal -democratische aan
voerders door de Kroon dienden te worden
geraadpleegden wij mogen wel aannemen,
dat drie politieke personen niet behoorden
tot de Rechterzijde.
De mogelijkheid ie dus verre van uitge
sloten, dat, mocht de Linkerzijde inderdaad
met de zege gaan strijken, het roode ele
ment zijn invloed bij de Kabinets-formatie
geducht zal doen gelden, niet slechta indi
rect, maar ook direct, en dat dc heer
Troelstra hij moge dan noch kabinets
formateur, noch minister worden zal bc-
hooren tot de mannen, bij wie de Koningin
zich geadviseerd en genoopt zal zien raad
en voorlichting in to winnen.
Wat zeker geon aangenaam vooruitzicht
opent I
„D e 8tandaard" verklaart nu haar
driester Troelstra Kabinetsfor
mateur, ironisch bedoeld te hebben.
Yan die ironie begrepen de partijen links
niets.
„Zij begrepen zelïs do ironie niet, die In
dit vooropsohuiven van Troelstra hen be
spotten kwam.
Geen argument zelf» wisten zij er tegen
ln te brengen.
Zoo iets van demagogisch was al wat ze
ten beate wisten te geven.
Dat: Troelstra Kabinetsformateur, de
kortste, meeste logische on zaakrijke uit
drukking ter brandmerking van hua poli
tiek bedrijf was, zij hebben het niet eene ge
voeld."
Ook rechts schijnt de bedoeling van ,,D e
Standaard te zijn misverstaan,
het beste intussche» wat men er van zeggen
kan I regt „D oNederlande r".
Onder het hoofd De wettelijke
t ij d zegt de „O proebts Haar-
locoecho Courant":
Do tijdregding blijft hier te lande nog
maar steeds een puxzie.
Wij meenden er na eindelijk uit to zijn,
on het scheen wel of allee glad van stapel
ging; doch nu dreigt een nieuwe verwar
ring.
Met 1 Mei krijgen w>j hier te lande don
Amsterdamsohon tijd. Wat ander Amster-
damschen tijd te verstaan was, stond wel
vast. Of ge leest de Memorie van Toelich
ting, of het Voorloopig Verslag, of de
Memorie van Antwoord, en of gs onder
zoekt don berg van brochures, artikelen
en ingezonden stukken, ge zult nooit iets
andera vinden dan dit ééoe, dat de Ain-
sterdamsche tijd ie de tijd, die 20 minuten
voorgaat bij den West^Ëuropceechen, on
40 minuten achtergaat bij dcD Midclcn-
Europeeschen tijd de tijd alzoo, die zicü
in zooveire -aan het zóne stelsel aansluit,
dat de afwijking juist een derdo deel van
een uur bedraagt. Dat is dus wol zeker
de door den wetgever bodoeldo en door
de wet voorgeschreven tijd.
Nu bj cr echter, blijkens een bericht de
zer dagen in do bladen, één persoon in den
lande, die daarmee niet aoooord gaat, cn
wel iemand in dozen van buitengewone bo
tcekenis, omdat hij het ten slotte is, dis
feitelijk ons den wettelijken tijd aange
ven aal; wij bedoelden den Directeur van
de Filiaal-Innohting van het Kon. Meteo
rologisch Instituut te Amsterdam, die
volgens dat bericht voornemens is den tijd
27.87 seconden later aan te geven, zoodat
wij dan een tijd zouden hebben, die bijna
een halve minuut afwijkt van den tijd,
waarvan altijd sprake is geweest., en die
zich in geen enkel opzicht bij dien der
omringende landen zon aansluiten.
En nu is wel, voor sooveire ons bckond,
nooit bepaald hoe de wettelijke tijd ter
openbare kennis zal worden gebracht, en
zou men rich derhalve aan dat tijdsein
van het Meteor. Instituut niet hchben te
storen, maar dan zouden wij ten slotte
nog van de zoozeer gewenschte eenheid
van tijd verstoken b1 ij ven, tot tijd en wijlo
een rechterlijke uitspraak van allen twij
fel een eindo maakte, gesteld het wAro
mogelijk hierover een proces uit te lokken.
Feitelijk ajn wij dn6 overgeleverd aan het
inzicht van genoemden Directeur, en
daarom zouden wij gaarne zien, dat velen
met ons deren hooggewavardeerden func-
tioniL&rLs vriendelijk uitnoodigden, ons
met l Mei in hot bedt te «tellen van den
Amst-erdamschen tijd, zooals do wetgever
dien bedoeld heeft en die rond 20 en 40
minuten met onze buren versuhili. Door
iedereen, ook door onze Regeering zelve,
wordt dat too ingezien; zoo spreekt onze
Postadministratie oïui ook met van etui
verlating met 10J minuut, docht no-mt
zij let een verlating van 10 minuten, als
met Mei do diensturen op cbn nieuwen
tijd overgaan, met verlating nominaal van
eoa halfuur. Zoo zal het in het vervolg
blijven; het zal heeten, dat wij met Duitsoh-
land 40 en met België 20 minuten verschil
len, terwijl het inderdaad ongeveer 4oJ
minuut en 19£ minuut zal zijn.
Reeds nu is voor het publiek dat verschil
ten arxiziea van de spoorwegen niet zonder
beteekenia, en wie zal zeggen welke onaan
gename gevolgen het in de toekomst zal
hebben? Welke omslachtige herleidingen
het noodig aal makout Ouzo nationale tijd,
27 cn 87 honderdste seoonden afwijkende
van den wereldtijd
En dat alles zonder eonig b.laog, alleen
maar omdat de toran van de Westerkerk te
Amsterdam gebouwd werd ter plaatse, waar
ze nu staat, :n stede van cnkolo kilometer*
meer oostelijk
Of verzet wellicht de letter der wet zich
tegen het aannemen van den Amsterdara-
6chen tijd, zooals die steeds bedoeld is ge
worden, op grond, dat dit> Amsterdamscho
tijd feitelijk buiten de grens vn»n Amster
dam zal vallen zoolang er in de richting
van het Oosten niet ruim een kilometer
gronds geannexeerd zal zijnt Op ziohzelf
zou er natuurlijk geen enkel bezwaar zijn
om den meridiaan 5 gr. O.L. van Green
wich, die ten naastenbij over Amsterdam
gaat, te bestempelen met den naam van
Amsterdam. Men heeft het bij do bespre
kingen over de tijd regeling steeds gedaan.
Ongelukkigerwijze spreekt de wet van
don „zonnetijd van Amsterdam," terwijl
volgens de toelichtirg do „Amstordarasche
tijd" bedoeld werd. Is daardoor nu opeons
do noodaakelijkheid geboren om eon tijd
aan te nemen, dio binnen het grondgebied
vaD Amsterdam valt? Zoo ja, dan ware
het wensohelijk alsnog de wet te wijzigen
cn de woorden „middelbare zonnetijd van
Amsterdam" to vervangen door „Amster-
damsohe tijd" of nog beter „tijd van "den
meridiaan op 6 gr Oosterlengte." De Com
missie van Rapporteurs, dio hernieuwde
overweging in dc afdeeling voorstelde, had
nog zoo ongelijk niet. Het bezwaar," zoo het
al bestaat, ware, indien op haar voorstel
was ing^aan, zekor ondervangen. Maar
ook zonder wetswijziging zal wel niemand
ooit eenig nadeel ondervinden, als mot
1 Mei ODze tijd gesteld wordt op 20 minu
ten vroeger dan West-Europoesch in stede
van 19 minuten en 32,13 seconde.
Wij geven dat in ernstige overweging.
In zijn „Kroniek" in „Stemmen
voor Waarheiden Vrede" schrijft
dr. Bronsveld o. m.
Wij zijn het met „De Standaard"
eensde Christelij k-H i s t o r i-
s e h e n moeten kleur bekennen, eo
ondubbelzinnig verklaren, dat zij streven
zullen naar een meerderheid in de Kamer,
dio als haar leider dr. Kuyper erkent of
dat zij dit niet zullen doen. Zij kunnen ia
het eerste geval ook op den steun van de
Reomschen rekenen, en dr. Do Visser ia
dan wcditr te Lo id en hun protégé. Wil
len z>j dat niet wat willen zij dan? Ik
fg f/ et: willen zij zich verbinden met do
vrije liberalen, maar: willen tij, waar
dozen caodidaat zijn, hen niet tegenwer
ken? Zullen zij bijv. te Utrecht een
ging wogen om do hceren Röcii cn Karuc»-
bock to doen vervangen door een anti
revolutionair of een Roomsoliet Klaarheid
ia hun optreden is zeker gowcnscht. Het
zou ons hartelijk leed doen, indien wij hei
weder aanschouwen moesten, dat ijverige
leden van onzo Kerk, en vurige verdedigen
van het Protestantisme, mot de Ronm-
aohen optrekken tegen mannen, die inc4
on« verlangen, dat on9 land wordt gere
geerd naar de begimclen van het Evange
lie, maar die goddienst en politiek var
olkandfT willen gescheiden houden.
„Do Standaard" ret in ccn hoofd
artikel uiteen, op wclko zeven punten
staatspensionnee ring zon dor
en die mot promi e-b e t a 1 i n j» oudor-
ling verschillen.
Dio vorschiilon zijn; lo. zonder premio'-
betiling worden alleen de oudjes van 70
jaar geholpen, uict premio allen, dio nick
meer in hun onderhoud kunnen voorzien;
2o. staat bij premiebetaling do grootto van
het pensioen in verband met het bedrag
der promic, cn kan bovendien elk pcitrioen
verkrijgen naar zijn stand; 3o. gaat nioa
b t staatspensioen steeds lager stollen,
terwijl do Staat slechts aanvult; 4o. zal, om
hot to kunnen betalen, do directe belasting
rnoelon worden verhoogd5o. is pensioen
zonuer premie een valsoh en ongezond be
ginsel, een stAp op weg naar het conimn-
iiisme; Go. werkt net demoraliscore-nd, als
aalmoes van de Overheid; 7o. biedt pcusion-
noering mot premiebetaling het middel ora
het „draagt elkanders lasten" ingaug to
doen vinden.
Saam betalen de bedreigden, evenals bij
brandassurantio, wat noodig is, om hein,
dien do nood treft, to helpen. Het egoïsme,
dat alleen voor zichzelf zorgt, wordt be
teugeld, en omgezet in een regeling, waar
bij allen saam voor allen zorgeD. Hcfc
govoel van gemeenschap in het lijden
wordt or door geprikkeld en verscherpt.
Maar laat go do premiebetaling los, dan
vervalt ook d:t. Alle hooger motief gaat
onder^ in hot zelf-geborgen-zijn.
Meii verhoogt er de maatschappij niet
door, maar laat zo zedelijk dalen.
De verantwoordelijkheid van hen, dis
het loven van dit stelsel nis lokaas bij dö
stembus aandorsten, ia dan ook waarlijk
een hoog ernstige.
Gelukkig, dat men in onzo klingen a!-*
worden bezorgd, dooi bot
NIEUWE RIJN 28.
Gild bescbiWaai. Bonte I 4J pCL
2809 U
I
Set xeer net BOVENHUIS,
Boefstraat 5 met uitzictit aan de
Jan v.-Houtkade, bev.vyf Kamers,
groote Waranda, Alkoof, Keuken en
Zolder. Huurprijs f ft75.-.
Te bevr.: J. J. ABSPOEt,
Timmerman, Hoefstraat 10.
'J 730 9
Hifi HEERLIJKE
Her Tulnbouw-Mij. „Gelderland" Is Needs
0 b(J ons verkrijgbaar 1.— per
flesch. (Citroen, Frambozen, Grena-
dlno, Orangeade Sinaasappel).
Firma KOERTS FEENSTRA,
P. K Koorsteeg 14.
3049 10
Wi9 zooveel
'mogeflijk de
Zondagrust
van uw naasten eerbie-
digan. Koop niet op
'Zondag wat gij op andere
dagen kunt bekomen.
1284 8
Verloskundige,
Prins Hendrikkade 37, b(J het
Centraal Station, Ameterdam. Con^ -lt
ftlle Werkdagen 11 8 en 7 9.
6614 6
De Deurwaarder P. H. VAN
TUB EL zal op Honderdag
18 Haart a.s., des namiddags te
1 uur a./d. Vliet te B^jnsbarg
,>oor den Heer 8. HE LEON
I Contant VEBKOOPEN t
%aarby Helen van 3J tot O
Meter, Planken, Ribben,
Hinten, Brandkool, enz.
2878 li I
Ronde Port k f I.—71.20, 71.60, 72.— p. flesch.
Witte Port a 71.15, 71.25, 71.75, 72.25
2766 20
De LIKEUREN en
ZEER OUDE GENEVER van de
ERVEN LUCAS
jjols
zijn NOG NOOIT geëvenaard.
Anno I57S.
„ERVEN LUCAS BOLS - AMSTERDAM.
Verkrijgbaar bij
H. H. Wijnhandelaren en Grossiers.
240» 68
zoo goed als nieaw, voor zeer lagen prijs.
2896 26
Behanger ij. Stoffeerderij. Tapijtmagazijn.
Hogelijk* nieuwe aanvoer van nieuwe Heanin* van aller
hande Artikelen.
Aanbevelend,
Grebr. Hogendoorn,
Botermarkt 33. Breestraat 153. latere. Tel. 854.
Bosch bessenjam,
Boschbessengelei
Bosch bessensap,
Bosch bessenwijn,
gemaald van blauwe Boschbessen.
s/pitten,
«W 10
2982 IOC
brandt men dagelijks op
Duitsche wijze 389 12
uitmuntende door genr en smaak.
Prijs per 5 ons 60 C'eut.
VElUvOUYV&STülvtlU YZfciiN,
NIEUWE BIJN 47.
Ter dekking beschikbaar,
eiken d*g, behalve's Zondags, b(j
L. v. TILBURG, te B(jnsbnrg op
KI oos ter schuur, de goedgokeurde
Gon<lvoshengst „Tüorward",
dekgeld 6 gulden, by de eerste dek
king te voldoeD, en nog 4 golden
als de Merrie drachtig is. 2780 12
VERLOSKUNHIGB,
Jan-Blankenstraat, 3öb/d. Holl. Spoor,
Den Haag. Spreekuur dagelyks tot
*s avonds, 10 uren, ook Zondags.
2928 6
VERHURING van SAFEKASTJES ter
bewaring van Geldswaarden. ma
VtAse IUL
8188
