Koopt Uw UurwerkenLANGE HARE 68. IXdst
pr* Hl
Hercules-Wol
GOEDE POSITIE.
Drie en een Hieinije.
Nieuwe
Romans
Tweedo Kamer.
RAMPEN.
EERSTE VERKOOPKRACHT
KOOYKER'S Leesbibliotlisek.
VqI mei IPiailen.
DE TRIUMFEERENDE
Paardansieeg 6.
De Credietbank voor Nederland. Nieuwe Rijn 28te Leiden.
Mo. !«&©53.
LEIBEGH DAêBLAII, Boaidordag' 19 November. Tweede Blad»
(,l?mo S©03.
lie fausfeesivsering te Leiden.
't Wub gisl era. vond weer vol ia do toe
passelijk versierde /aal der .Stadspaal ai-
hicr, locu er voor do Lwuodo maal do Paus-
feeslviering plaaLs had. Ook de omligguu-
do g. u iociii< ii \vareu er sterk vovtugeawoor-
djgd. Ook uu heette ds voorzatter van de
R.-K. gemengde aangvoreonismg ,,Arli ot
Religions," do neer W. Bongcnaar, allen
•velkoiu, inzonderheid do eerwaarde geeste
lijkheid, iu grooten gcLalo Legenwoordig,
en mgr. Giovaiuiini, zaakgelastigde van
Z.fl don Paus bij hot N'edorlandsclio Hof,
ubmodo dirocleur, leeraren en leerlingen
vau het gymnasium to Katwijk. Aan mgr.
Konings lii-t do heer Bongen.inliet gaarne
over tc sproken over dun II. Vader, ter
eerc van wion dit feest word gegeven.
Do vioo president dor Vereeniging, de
heer J. J 'asl.clcin, l>ood in do i1 ranscho
taal namens haar mgr. Ciovarinini ruin den
tekst iu hot Franseh van do te zingeu wer
ken.
Toon weerklonk jubelend evenals den
sersten avond en van dezelfde verheven
plaats do l'ius-oantalo'' voor solo en
koor, van M II. van 't-Kruya, gevolgd door
de feestrede, die nu word en hedenavond
andermaal zal worden uitgesproken door
mgr. G W Konings, van Amsterdam, ka
merheer van Z. IJ. den Paus.
liet feit, dat vann/vond dezcl fdorede door
oigr. Konings zal worden gehouden, ia voor
ons aanleiding lluuis niets van den inhoud
er van weer to geven en er ons lieden toe
to bepalen, dat do eerw spweker op bocicn-
do wijze, vol geestdrift cn warmte, mot den
gloed der overtuigingen in schooncu vorm
zijn onderwerp kort behandelde. Geen won
der, dat telkens door s tor machtigen bijval
de voordracht word afgebroken; geen won-
dor, dat aan het applaus bijna geen einde
kwam na de hulde, door den feestredenaar
gebracht aan Z IJ. den jubileerenden Paus
cn aan IT. M. do Koningin.
Door den hoer Bongenaar werd mgr.
Krnings hartelijk dank gezegd voor zijn
sehoono, beknopte feestrede.
Luier in den avond deoldo hij mode, dat
van Z. TI. don Paus een tclcgraphisch ant
woord was ingekomen op het telegram, den
Kerkvorst Maandagavond namens den
feest vie rundon kring gezonden, en dat de
II Vader den Loidschen feestvierenden
Katholi- ken schonk Zijn apostelischcn ze
gen.
Alsnu werd door den heer H. W. Spen-
'del, directeur van do Zangvcrconiging, ge-
rongen, evenals den vorigen avond plechtig
en schoon, heb Pius-Licd" van L. M. Gbs-
sen, wederom vergezeld van do drie belicht©
beelden, den Paus voorstellende.
In de pauze werden do leerlingen van de
onderwijsinrichting 1o Katwijk, genaamd
,,St.-WiIlihrordus-collcgo", door deri direc
teur van de inrichting onthaald.
Na den rusttijd werd weer ten gehoor©
gebracht ,,Du Kerk der Nederlanden en hot
Pausschap" van mgr. M. J. A. Lans voor
soli on koor en met levende beeldengroe
pen, gevolgd door het ,,T© Deum Lauda-
mua" van S. Ncukomro.
Do heer J J Jongmans, buryton, vervul
de thans zijn partij en wel op zeer ver
dienstelijke wijzo. Hem en den dames W.
Dricsscn, sopraan, en A. Bertels, alt, met
den heer C. Machcn, tenor, allen stadgo-
nootcn, vielen telkens bijvalsbetuigingen
ten deeL
Het koor zong rnede zeer ten genoegen
der aanwezigen.
Do begeleiding was in goed© handen bij
dé heeren Jos. van Röoy, van 's-Hertogen-
bosch, piano, cn P. J. Aarts, van Katwijk
aan den Rijn, orgel.
Do twaalf tableaux ccn tekstboekje Is
onmisbaar wekten weer terecht aller be
wondering. Zoo ooit, dan bewijst bij zulke
beeldengroepen electrisch licht onschat-
baro diensten.
Het is hier, dunkt ons, de plaats te ver
melden, dat dc vor8ohillcndo commission
aldus zijn samengesteld; do commissi© voor
de beeldengroepen uit de heeren W. Bon
genaar cn J P. van Brussel; die voor het
decoratief uit de hcereD J. A. Iluibers, J.
Franke en H P. J. van Brussel; die voor
do muziek uit de dames D Gubbi en M.
van Harte veld; de commissie van bijstand
uit de heeren J J. Castelein on A. Caste
lei n.
Alles ging nu mooi op tijd. Voor buiten-
wonen den werd het niet to laat.
Ten slotte nog dit:
Zooals uit een advertentie in dit bind
blijkt, heeft de Zangvcreeniging het ten
zeerste toe te juichen voornemen opgevat
a s Zondagavond een uitvoering te orga-
nisceren tegen veel verminderde prijzen.
net is alleszins te hopen en wij twijfelen
er niet aan, dat deze laatst© uitvoering we
der ccn even groot eucoea ten deel zal val
len als do vorigen.
Voor den kaarten verkoop raadplege men
hod oei do advertentie.
Staatsbegrooting. 100 9.
Algemeen debat.
De heer T y d e m a n, in do vergadering
vaD gistoreu sprekende, vereenigdo zich
ton voJle met bet zegenrijk beginsel der
Ongevallenwet, doch zei herziening lot op
ruiming der fouten van de grootste urgen
tie to achteu. Uit do Memorie van Anb-
woord van den Minister van Landbouw
blijkt, dat bet Duitscho stelssl, waarmee
spr. zich hoe langer boe minder kan vcr-
eenigen, in eerc blijft bij do sociale wetge
ving; overigens zijn 's Ministers raedcdce-
lingen zeer onduidelijk; zoo bijv. weet spr.
niet of slechts do loonarbeiders ia vasten
dienst van de verzekeringswetten zullen
profitecron.
Spr. denkt zich een stolsel van vrijwillige
vorzekormg met aanmoediging en steun
uit do Staatskas, en vraagt, of do Minister
zulks geheel onaannemelijk acht.
Ten opzichte van de financieel© plannen
waarschuwt spr. er tegen, dat de Regiering
door blijvende middelen een tijdelijk tekort
wil dekken. Het complex der belastingwet
ten ia noodig voor do kosten van sociale wet
ten. Op Tariefsrerbooging wensebt spr.
niet te rekenen tot versterking der middelen.
Spr. we nacht vrij le blijven tegenover bet
kabinet on is teleurgesteld door bet uithan
gen van do vlag van l'JOl—1905. De waak
zaamheid der vrij-liberalen is in bezorgd
heid verkeerd1, cn bet eenige middel om het
kabinet te houden op den goeden weg, is,
to zorgen, dat bet in 1909 geen meerderheid
vcrworve.
Do beer T roelstra constateerde, dat
do sociale wetgeving, waarmee tweemaal
onder den druk der kiesrecht uitbreiding
cloor verschillend* rninisteriën was aange
vangen, door do coocurrcntio der partijen
geheel in de verdrukking ia geraakt.
Do anlitkcso is weer te voorschijn ge
bracht, niet om dr. Kuypcrr tevreden te stel
len, maar omdat men voor do verkiezingen
in 1909 niets anders heeft. In do Kamer,
nu het rninisterio geen meerderheid beeft,
is dc antithese een blok aan het been, in den
stembusstrijd is zij een wapen. De uiting
van den heer Van Dedem bc-wijst wel, dat
met dr. Kuyper hot kabinet nog niet volko
men verzoend is; hoe zou het anders bij
diens intree in do regeeriDg uiteen moeten
spatten
In den breede licht spr. toe, dat du anti
these geen politiek richtsnoer biedt en dat
du woorden omtrent do Christelijke begin
selen als holle frazen moeten worden be
schouwd. Intusschen is spr. het eens met
den heer Tvdeman, dat gezorgd moet wor
den, dat het kabinet geen meerderheid ver-
we rve.
Spr. stelt tcgenoycr do antithese, dio door
do burgerlijke partijen wordt gepredikt, dc
antithese tusschen kapitaal cn arbeid. Spr.
zou het reeds toejuichen, wanneer de verkie
zingsstrijd tusschcn oncer vatic ven en demo
craten zou gaan.
Van elke partij wil spr. het goedo op soci
aal gebied aanvaarden, zonder dat daarbij
ecu compromis mot 'eenige partij noodig is.
Naar aanleiding van de positie der Eerst©
Kamer, vraagt spr. of do Rcgcering d© hou
ding vaai den Minister van Justitie, ten op
zicht© der Achtcrstandsontwerpen ingeno
men, ccn houding die op onderhandeling
met dio Kamer, welko slechts goed t© keu
ren of te verwerpen heeft, neerkwam, voor
haar rekening neemt Spreker zou met ver
sterking dor machtpositie dur Eerst© Ka
mer het algemeen kiesrecht niet willen koo-
pen.
Moet spr. thans!aandringen op behande
ling van het door de sociaal-democraten
voorgestelde wetsontwerp tot Grondwets
herziening 1 Zonder twijfel, wijl het stand
punt dezer Regeeriug ten opzichte van kieo-
rechfcuitbreiding ten ©enenmale onbekend is.
Spr. aebt invoering van algemeen kies
recht en vrouwenkiesrecht noodwendig.
De Oudcndonos- eD Invaliditcits-verzeke-
ring schijnt wel voor lange jaren uitgesteld
door don minister Talma, doch vast staat,
dat de Minister het Duiteohe stelsel wil
doorvoeren. In d« afdecüngeu heeft spr. be
merkt, dat onderscheiden leden zich voor de
invoering van Staatspensionneering hebben
verklaard.
Spr. vestigt dc aandacht van den Minister
van Justitie op cïc noodzakelijkheid van wet
telijke bepalingen tot bescherming van het-
recht van vereeniging en vergadering.
Hij betoogt verder, dat de openbare school
afbreuk zou tijden, wanneer vereenigingen
als „Volksonderwijs" en „Maatschappij tot
Nut van het Algemeen" bijzondere scholen
gaan oprichten, waardoor hot gevaar ont
staat, dat do openbare school de „armelui'»
school" wordt. De openbar© school moet
zijn en blijven de pacdagogische grondslag
voor ons volk.
In zake de hcerschend© werkloosheid
vroeg spreker, wat de Regeoring voornemer,s
is to doen, indien particuliere hulp uit
blijft.
Voorts bracht spreker ter sprake het feit,
dat zoowel de militair© als de burgerlijke
autoriteiten bij de jongste kiesrechtmeeting
te 's-Gravenhage d* militairen hebben do: n
beletten, het terrein der meeting te betre
den. Spreker vroeg in dit verband bekend
gemaakt t© worden met cis instructies van
den garnizoens-commandant te 's-Graven
hage. Hij kwam op tegen het klaarblijkelij
ke streven der Regeering, om het defensie
wezen los t© maken van de politiek, want
hij voorzag steeds grootere opvoering der
militaire uitgaven, tot schade van de socia
le hervormingen.
ZijDS inziens is er niet de minste ver
wachting, dat onder deze Regeering verbe
tering zal komen in den toestand ran poli
tieke malaise van d© laatst© jaren, die niet
meer is van dezen tijd, nu d© arbeidersorga
nisatie zich zoo reusachtig ontwikkelt. Al
gemeen kiesrecht is derhalve de onafwijs
bare cisch.
Heden kwart over tienen voortzetting der
algemeen© beschouwingen, terwijl heden-,
Donderdagavond zitting zal worden gehou
den.
Keuringsdienst in ©sport-
slachterijen, enz.
Bij het afdeelingsonderzoek van dc be
trekkelijke aanvullingsbegreoting van Inca
bouw werd o.a. do vrees uitgesproken, dat
de belangen der kleine slachterijen zeer zou-
d:n worden geschaad wanneer het beves
tigd werd, dat do minister uitsluitend voor
cxportsiachterijen, waar jaarlijks minstens
30,000 varkens worden geslacht, gr:«nstigö
bepalingen zou willen vaststellen.
Verscheidene lede.n meenden, dat het wcn-
sehelijk is speciaal bij de benoeming van
bulpkeurraeesters personen t© kiezen, dio
vroeger het slachters vak hebben uitgeoefend
cn verder voor do betrekking worden voor
bereid.
Sommigo Icdon juichten dc voorgenomen
uitbreiding van het aantal botervisiteur©
toe en zonden het personeel zelfs meer uit
gebreid willen zien.
Particulier© Landerijen op
J av a,
Een wetsontwerp is ugeciicnd houdende
bepaling, dat het terugbrengen tot befc
Staatsdomein van do part _ru lie re landerijen
op Java zal geschieden met inachtneming
van de bij algemeeno verordening vastge
stelde -voorschriften, op do hierna volgend©
wijze.
Nadat door den gouverneur-generaal bij
ordonnantie i3 verklaard, dat een of meer
bepaalde landerijen tot het Staatsdomein
moete-n worden teruggebracht, zak indien
do eigendom daarvan niet bij minnelijke
overeenkomst kan worden verkregen, bij
reeky r'.ijk vonnis de eigendomsovergang
tegr.-» :1e in het vonnis t© bepalen schade-
loos*?** ling worden bevolen, met dien ver-
Stand©, dat de eigendom eerst overgaat na
b» aliug do* schadeloosstelling.
Kunst, Settere:?, ons.
Het M u *um te Haarlem.
In den gemeenteraad van Haarlem ia
gisteren behandeld het voorstel van B en
We., om, ten eind© den museumbouw mo
gelijk to maken aan het Groot Heiligland
in het door de gemeente range* ochte wees-
nuis aldaar, over te gaan tot den openba
ren verka p cn tot slocping van do opstal
len en perceelen aan het Klein Heiligland
cn van eenig© opstallen van dat voormali-
go weeshuis en om voor het maken van
afscheidingsmuren en bekleedmgs muren
k ndom hot voor stcdolijk museum bestem
de terrein een crediet to© te staan van
i 9000
Door het aannemen van dit besluit zou
dus in principe zijn uitgemaakt, dat dio
gronden voor museumbouw zouden worden
bestemd.
Zooals indertijd werd meegedeeld, waren
de kosten van dien ombouw door den direc
teur van le gemeentewerken in 190-1 glo
baal g raam©, op f 130,000, terwijl zij thans
door dien directeur, ook weer globaal, wer
den begroot ©X 210,000.
De aankoop van het weeshuis heeft
120,000 gekost
Dc Raad ging hieromtrent in comité-
generaal.
Na de geheime zitting k.varn het museum
plan weer aan de orde Het voorstel werd
door verschillend© sprekers uitvoerig ver
dedigd en bestreden Men werd het niet
eens
Do burgemeester vor. kt d© debatten
over deze zaak gevoerd op oen laag peil
stonden. De heeren had-! n uitgeweid over
de financiën, maar over de kunst hadden
zij niot gerept. (Geroep- 1 voor is het
hier de plaats niet!)
Do burgemeester zatte nu uiteen, hoe de
Kosten voor den bouw eer geraamd op
Aanbevelend,
2319 24
es.
Een grooto Fabriek van eon Cou
rant huishoudelijk artikel met ver-
Bchoiden9 filialen in Nederland, zoekt
voor een te Leiden te vestigen
ffilianl barer zaak een
'gehuwd) om als CHEF op te treden.
De voorkeur genieten zij, die gron
dig bekend zijn met de afbelalings-
Dranche en wier vrouw ook goed
met publiek kan omgaan.
Alleen beslist eerste krachten komen
<n aanmerking. Borgstelling voreischt.
Uitvoerige brieion met alle bijzon
dorheden omtrent vroogereD werk
kring worden onder verzokoring van
strikte geheimhouding Ingewacht
onder letters 15 595, Adv.-FJur.
Nederland8che Eiosken-MÓ. Rotterdam.
2313 24
Engelsche gefestonneerde diepe Kot-
Oorden 7 Cts., gewone Borden 6 Cts.,
Kopjes met oor 4 Ctsblauwe Kop
jes en Schotels 9 en 12 Cts., steenen
witte Schalen van af 7 Cts witte
steenen Nachtspiegels 30 Cis., Bier
glazen 4 Cis., Tumbers 4 Cts., por
seleinen Theepotten 20 Cts. onz. Ge
decoreerde Koffiepotten 26 Cis
gladde Tuiniers 34 Cts., Rozeflanol
van 0 Cis por el, wit Katoen 94
Cis., Franscbo geele Keper flanel lü
Cts., dubbelbreed Poolbont 10 en 13
Cis enz 2318 19
v.-il.-Werfstraat 60.
lIAKTESTUËi«.
l'er Ui tor. fi'er üescli.
Jenever f u.öö Medoc f 0 60
id „0.72 Samos „0.60
BrandowUn „0.66 Madera „0 60
lil n 0 72 R.&W.Port ,0.60
Cognac 0.90 Malaga 0.60
Frambozen „0-45 Vermouth 0.60
Nieuw Rood „0.60 Punch „0 60
Boerenjongens 0.80 Advocaat 0.80
2239 lü
die dezer dagen verschenen zijn
cf nog ztallcta verse hij tien, zijn
tor lezing to bekomen uit 2011 8
Ei. H. ^yiCSTtÜH9s
Herpakte TfB@©s©©rst©[ra
(van de flrma R. B. DIJKSTRA, Leeuwarden, Filiaal Noordemda 42a, Den Haag)
zijn te Leiden verkrijgbaar bij: i f 0.70, 1 0.80, fO.OO, II.-,
E. H. GERRITSEN, HaarEslr. 81 UftX 'i'
2300 20
Be Etalage
is ruim voorzien van de nieuwste ari.keSen uit de eerste
Binnen- en Buitenlandsche Huizen. '2333 24
De Lunchroom is verplaatst naar het Achtersalon.
Beleefd tot eeu bezoek uitnoodigend,
Breestraat 54. HULST. Tel. 647.
P. DU CROIX, Apotheker,
Noordeinde 41.
3261 10
WERNER
30, 35, 40.
lie beste, «Je mooiste Wer
ken van K. WËRNKIt, vroeger
3.— A f 3.00.
2E VLIETEN WEuül
1. De AlpofilÓ935 Cts.
2. De Geluksbloem 30 Cis
3. Glück Auf40 Cts
4. Eon Held van de Pon 30 Cis
6. Lonteboden30 Cts.
6. Onder Betooveiing 30 Cis.
7. St. Michaöl35 Cts.
8. Tot Hoogen Prijs 40 Cis.
Verbroken Boelen 85 Cts.
85 Cts
9.
10. Vlneta
ELK WERK Ken iV.t'éS.-«I
kostle vroeger ongeïllustreerd
f 3. - 3 50.
Te bekomen bij fi>. JBOLLË,
Bazaar van <*oe«!k«ope Boeken,
Hang 93 lo Rotterdam, on verder
alom. Voor franco zending 15
Ct«j. meer overmaken, onver-
pchilhg ot' useu 1 ol meer Wer
ken bestelt; oj> den Postwis
sel, telialvo verlangd© No, melden
(«roete Werner.- 2297 3ó
ïelef. 807.
Mjwëbjm.
Iemand, van burgerlfike, deftige
familie, nu heerenboer zijnde, xoekt
langs dezen weg een Holiandsche
B'oerendocliter of Juffrouw,
P. G., evenals hl) over zH f 10,000
kunnende beschikken, om na weder-
zljdsch goedvinden een Huwelijk
aan te gaan. Brieven met portret
onder No. 2210 Bur. v/d. Bi. 12
Discretie vorzocht en \e.zekerd.
Wed. J. STEKiIBIUËi Zu.,
Mandeiininkerssteeg 4, bij de Wan],
P R 3 ts/3 A AQRES voor
zuivers Natuurboter,
Boudsciic, Beidsche on «eSie
Kdammer Kaas. Uöa3
„Qodózalf", tegen KSelt on Biik-
(Eoofbis, bereikte heden een omzet
van 100,000 <loo.- jjes. Dat zegt
geuoeg. Al.één doosjes mot paarscho
etiketten, waarop staat „De Gedó",
zijn echt. Prfis f 0.25, vsrkiUgbaar by
..OK GËÏÏ30*', Haar) straat 6
J» Vo «L nieuwe Hun 94.
9758 10
J. HENRI BERXELJON,
Leeruur voor Piano en Orgel.
Lange Mare 40.
5433 5
f5© J g@vs'aaagd
door Iemand eigen zaak drijvende,
liefst van particulier, minstens f 100
per jaar at te lossen, tegen billijke
rente. Brieven Bureel van dit Blad
onder No. 2262. 7
ILaattsïs tfagsn.
V. HIK TIJDGEEST.
^3 Nov. begint do trokking
der ^taai^Iotea en Tijd-
gccstloien en poliHseu.
lioofdpiUs loten 50,900.
ITooidprjjs polissen800,000.
1Uo TU'igeestlot t 1.50, Klas
sikaal 0.30, Vl0 ïydgfiostlot
3. f Klassikaal O.OÖ.
TiJdgeestpolia ƒ50.-, geldig
voor 3 loterijen, betaalbaar met
I.— per maand.
Verkrijgbaar aan het HOOFD
KANTOOR, Zuidblaak 32 te Rot
terdam; to Leiden bij H. ZIRK-
ZEE, Hooigracht; J. K ZIRKZEE
Jr., Bteenslr. 22; J. FLEUR,
Haarlemmerstraat 250; te
Noordwyk aan Zee bij C. W.
v. RIEL, te Nooidwljk-Bmnen
bU G v. d HEYDÈN, te Katwijk
nan Zee by W. H. v. d. LAAN;
te Katwijk a<an den Ryn by
H. FENNI3 en te Sassenheim
by J MOLENAAR. 1993 28
H®cÊame-Wo8
goedkoop en s4enk,
25 Cen4s jier Knot,
72'/, pas- 3 Knotsen.
23 Cenês por- frlraoi,
4>7'/, per 3 Sinottten.
Uitfluitend te bekomen by
S. H. C. SiiTS,
2324 20
GEL9BELEGGI1G.
geelt uit: 2127 24
^J/2 Q>L}i±?§-ë*.'fc±ë>r2.
ia stukken van 7IS00, f503, f 100 en f50. Ver
krijgbaar bij alle Kassiers tot den koers van 100.
Faasfe©@t¥ieriisg
te laeidesn.
Ten einde aan de vele aanvragen te voldoen, heeft het
Bestuur der R.-K. Gemengde Zangvereeniging Arti et
Religioni" besloten Zondag 22 Mow. a.s. nog een UIT.
VOERING te geven legen vec8 wertnüniferde prijzen.
Programma geheel hetzelfde. Alleen zal er dien avond
geen spreker optreden.
Aanvang aclit uren. Einde hal feit.
Gereserveerde plaatsen a 50 Cts. Overige plaatsen
25 Cts. verkrijgbaar tot Zaterdagavond in den Boekhandel
J. W. VAN LEEUWEN, Maarsmanssteeg, Zondag van
10*24, alsmede 's avonds aan de Zaal.
2310 50 ZEGT HET VOORT.
O© sjara
£227 ,V>
Zaterdag SHoventber aa©.