Sihee
randsirui
rpir
al/
\AL-INUUol
1 lil L
HYPOTHEEK
Taarschiiwing.
O. 14863.
IYFÏTDSCH DAGBLAD, Donderdag: 6 Augustus. Tweede Blad.
Anno 1908.
Buitenlandseh Overzicht.
[Vervolg Advertentiën,
PR.UITS.
J. GERRITSEN, Andelst.
SpoedAfbraak. Spoed
liüinkeiinventaris,
Wa:
CTi
l Al lAim ICl
GR90TE VOORRAMO I
RAILS - KIPWAGENS.
CALKOEN Co.,
Breestraat 101, Leiden. lluu£antor®u: t s
Algemeene Friesche
Levensverzekering-IVSaatschappij,
J. J. BE BLEB,
Te üaaiiPË
Uil bet Leldsohe gimttnlevirtlag over 1907.
Do rekening van de onfcvangBten en uit-
ven der gemeente over 1Ö06 toonde een
tvangstcijfer aan van f 1,719,152.33^ en
D uitgaaicijfer van 2,058,978.12, oplcve-
derhalve con nadeelig slot was
339,825.78i. Aan opcenten op de hoofdsom
r belasting op de gebouwde eigendommen
en op die der belasting op ongebouwde
-nd ommen (10) werd ontvangen
41,605.28, aan opcenten op de hoofdsom
belasting op het personeel 90,630.17,
plaats, directe belasting f 306,946.70,
wijl de uitkeering van het Rijk, krach-
de wet van 24 Mei 1897, 122,186.22*
hoeg. Aan heb eind van het jaar bedroeg
schuld dor gemeente f 3,142,600, waar-
r een rente werd betaald van 107,530.50.
vergunningsrecht werd ontvangen
11,531.25.
Omtrent de volkshuisvesting en volksge-
d<lheid wordt gemold, dat de Gezond-
iclscommissie voortgaat met het zich op
3 hoogte houden van den staat der volks-
ondheid en 'a-anteeken ing te houden van
verordening in hot belang der volksge-
ndheid vastgesteld.
De gemeentereiniging bleef opgedragen
den heer J. Blok te 's-Gravendeel tegen
d vergoeding van 21,940 's jaars. De na-
ing van het contract gaf tot geen moei-
'theden aanleiding. Met het oog op het
■erschende mond- on klauwzeer onder het
dvee werden van 31 Mei tot 30 Novem-
bijzondere desinfectie-middelen gelast",
aantal contracten voor levering van
ninwater, dat op 1 Januari 1907 7507 be-
?oeg, klom in den loop van het jaar tot
49. zoodat 140 nieuwe contracten worden
Uloten, waarvan 108 abonnementen en 32
.oforcontracten.
smcttelijke ziekten kwamen slechts spo-
disch voor, aangegeven werden 39 geval-
n van febris typhoïdea, 25 van roodvonk
.54 van diphtheritis, waarvan 1 b'jder aan
■bris typhoïdea en 8 lijders aan diptheri-
s behoorden tot de bevolking van een an-
gemeento. Het totaalcijfer van aan
ic ziekten overleden personen bedroeg 1-4.
Het gasverbruik door particulieren be-
|g 8405295 kub. M. togen 8028580 kub.
in 1906, zoodat het in het afgeloopen
vermeerderde met 4.69 pCt. Dc winst
"droeg, na aftrek van f 87,280.23*, welk
'drag moest worden bestemd voor rente
aflossing van kapitaal, f 98,11S.57. Voor
Iraatverlichting werd door de gemeente
taald 29.800.
Ten aanzien van het onderwijs, kunsten
wetenschappen wordt medegedeeld dat in
college van curatoren der universiteit
pandering kwam door het uittreden van
J. Bosscha, in wiens plaats werd geko-
|?n mr. J G. Patijn, commissaris der Ko-
pngiif in Zuid-Holland.
Ten opzichte van het armwezen wordt me-
c.vdeeld dat in ovcrèenstemming met het'
eginsel der Armenwet de armenzorg over
deden blijft aan de kerkelijke en bijzondere
uiigheid. Alleen in bijzondere gevallen
>rdt van gemeentewege eenige geldelijke
■ersteuning verleend. Overigens wordt
por de gemeente voorzien in de genee-skun-
hulp, waarmede jaarlijks een niet onbe-
Brijke uitgave gepaard gaat.
|Aan onderstand, vervoer en verplegings-
bstcn werd uitgegeven 2082.14, voor be-
■diging of belooning van genees-, heel-
jn verloskundigen 7400, reispenningen en
forhtondige bedeeling f 3906.76, subsidiën
instellingen van weldadigheid (de Ste-
pjke Werkinrichting) f 4000 en aan zi ken-
krplcging en geneesmiddelen 23,869.65*.
ITcn gevolge van dc in Februari gedane
pooping aan hen, die verlangden in aan
merking te komen voor het .verkrijgen van
kostelooze genees- en heelkundige hulp, ver
voegden zich 2360 personen, zoowel hoof
den van gezinnen als alleon loopende per
sonen, ter Secretarie, terwijl zich in den
loop des jaars nog 107 personen aanmeld
den. Slechts 16 werden afgewezen, op
grond, dat hun inkomen van dien aard
was, dat zij öf zelf geneeskundige hulp kon
den betalen, öf althans tot een of ander
fciekenfionds kondien toetraden.,
Aan dc overigen werd een kaart uitge
reikt geldig van 1 Mei 19071 Mei 1908.
De geneeskundige armendie-nst wordt
voorts uitgeoefend door 6 geneesheeren,
ieder in het hem door Burgemeester en
Wethouders aangewezen stadsgedeelte.
Deze vormen met den Stadsvroedmeester
het „College van Stadsgeneesheeren.
De van gemeentewege gesubsidieerde ver-
eenigingen, welke zich wijkverpleging ten
doel stellen, hebben ook dit jaar weder
zeer veel bijdragen tot een behoorlijke ver
pleging der arme patiënten.
Aan een vijftal vcreenigingen, waarvan 2
met 2 wijkgebouwen, werd door B. en Ws.
uit het bij de begrooting beschikbaar gestel
de bedrag, een subsidie toegekend van 500
gulden voor elk gebouw.
Het aantal aan de Stads-Apotheek gereed
gemaakte recepten beliep 40,495 in 1907 te
gen 37,550 in 1906.
De inkomsten voortvloeiende uit de leve
rantie aan onderscheidene instellingen van
liefdadigheid bedroegen 776.91, de uitga
ven voor do geheele inrichting bedroegen
f 8693.31 i.
Vaccinatie van behoeftigen had plaats in
het Pare Vaccinogène in het Elizabetbshof.
De Commissie is werkzaam geweest van
4 Januari tot 12 November.
Gediirende 35 weken werd gelegenheid
tot. inenting gegeven.
Kosteloos werden 952 kinderen gevacci
neerd, waaronder 3 voor do tweede maal.
Al de inentingen hadden een zeer gun
stig verloop; van dc 8532 prikjes kwamen
er 85 niet op. De 3 herinentingen bij jonge
kinderen hadden geen gevolg.
In dit jaar werden vijf kalveren ingeënt,
vier met uitstekend gevolg, een, het eerete,
werd ziek cu moest plotseling geslacht wor
den, zoodat daarvan geen stof kon verza
meld worden.
In het personeel kwam dit jaar geen ver
andering.
Aan dc bepalingen der verordeningen op
de keuring van vee en vleesch, en van viöch
en ooft wordt zoo streng mogelijk de hand
gehouden.
De opbrengst van het keurloon van vee
en vleeech bedroeg over het jaar 1907
3321.88, die van visch /152.12i.
Voor den keuringsdienst van eet- en drink
waren word, zooals tot dusverre het geval
was, gebruik gemaakt van de door het Rijk
beschikbaar gestelde lokalen van het Phar-
maceutisch Laboratorium, terwijl de dienst
werd-öitgooefend door een Directeur-Schei
kundige, een keurmeester en een adjunct-
keurmeester.
Tot de afdeeling Leiden der vereeniging
voor Facultatieve Lijkverbranding traden
in den loop van het jaar 1907 verscheidene
nieuwe leden toe. Mocht dat feit voor een
deel zijn toe te schrijven aan spontaan op
gekomen belangstelling in het streven der
vereeniging, voor een niet minder gedeelte
was het zeker te danken aan de uitstekend
geslaagde propagandavoordracht door den
algemeenon secretaris dr. Van Lïssa uit
's-Gravenlmge op 22 November in de Stads-
zaal alhier gehouden.
Zoo gaat dan deze vereeniging met fris-
schen moed en hernieuwe krachten 'de toe
komst tegemoet.
In plaats van den afgetreden dr. Th. W.
vaïi Lidt de Jeudo trad als zoodanig op de
heer d>r. R. Horst.
In het afgeloopen jaar kwamen geen ge
vallen van hondsdolheid voor.
In die gevallen, dat personen door hon
den werden gebeten, werden deze door den
Rijks-veearts onderzocht.
Voor 300 honden en 203 katten werd van
het asphyxiatie-toestel gebruik gemaakt.
De Belgische Kamer heeft de ar
tikelen 3 en 4 van het koloniale charter aan
genomen.
Daarin staat bepaald, dat de gouverneur
van den Congo zorg draagt voor de verbe
tering van hot lot der inboorlingen, voor de
afschaffing van de veelwijverij en de ont
wikkeling van den eigendom; hij zal verder
alle godsdienstige, wetenschappelijke en
liefdadige instellingen begunstigen. De
christen-zendelingen en de wetenschappelij
ke onderzoekors genieten bijzondere bescher
ming.
De Kamer nam vervolgens artikel 5 aan,
bepalende, dat de Koning het wetgevend ge
zag uitoefent door middel van besluiten,
uitgezonderd ten aanzien van die onderwer
pen, welke bij de wet geregeld zijn of zul
len worden. De besluiten worden uitgevaar
digd op voorstel van den minister van ko
loniën. Geen besluit heeft bindende kracht
dan nadat het openbaar is gemaakt.
Artikel 6, dat het uitvoerend gezag van
den Koning, de rechtbanken en gerechts
hoven afbakent, werd eveneens aangenomen.
Do Kamer zal zich heden uitspreken over
het voorstel dc zitting tot October te ver
dagen.
Een particulier telegram uit Brussel aan
de „Frankf. Ztg., dato 4 Aug., meldt, dat
de in België terugkeerende ambtenaren on
reizigers uit den C o ng o de tijding brach
ten, dat het commandant De Clercq gelukt
is, met een strijdmacht van 375 neger-solda
ten, aangevoerd1 door 11 blanke officieren,
een opstand van 3000 Batetela's te onder
drukken. De opstandelingen hadden ge
durende tien jaren een gebied, grootcr dan
België gelegen in het zuiden van den Con
go, gedeeltelijk bezet, gedeeltelijk veront
rust. De onderworpen aanvoerder, Kapepo-
cla, leverde ongeveer 4000 geweren en een
grooto massa dum-dum-kogels uit. Dat de
oproerlingen zich zoo langen tijd konden
staande houden, was te danken aan de hulp
van (Fortugeesche kooplieden, die uit de aan
grenzende kolonie wapenen over de grenzen
smokkelden en de opstandelingen ook van
voedsel voorzagen. Na een bloedig gevecht
aan do Soolaca, waarin honderden van hen
sneuvelden, moesten do rebellen zich even
wel onderwerpen.
Omtrent de voortzetting van het pro-
c e s-E uien burg doen weer tegenstrij
dige berichten de ronde, welke door de
„BcrL Lokjal-Anzciger" worden gerectifi
ceerd als volgt:
De instructie is, naaT het blad van gezag
hebbende zijde verneemt, geheel on al ge
schorst. De autoriteiten, wien do leiding
van het proces is opgedragen, nemen voor
loop ig een afwachtende houding aan. Na
tuurlijk zal in afzienbaron tijd een medici
naal rapport worden verlangd betreffende
Eulenburg8 toestand. Op het oogenblik ech
ter kan er, volgens het oordeel der artsen,
geen sprake zijn van voortzetting van het
proces, noch van de mogelijkheid, om den
beklaagde te transporteeren.
Een gerucht wil, dat de Duitsche keizer
en de hertog van Cumberland
in den herfst te Miinchen zullen samenko
men, om elkander de hand der verzoening
to reiken.
Do Finsche Landdag ia gisteren
te Helsingfors geopend.
De gouverneur-generaal las de troonrede
voor.
Nadat de ondervoorzitter van den Senaat
een redevoering had voorgelezen, wendde
Talman Swinhuvud zich tot den gouver
neur-generaal en betoogde: Als voorwaarde
voor eiken vooruitgang geldt bij ons het
waarborgen van den politieken toestand en
do rechtsorde, onder welker bescherming
het Finsche volk zijn stoffeli>ke cn geestelij
ke ontwikkeling verkreeg. Den hoeksteen
van dezen toestand en van deze rechtsorde
vormen liet afzonderlijke bestuur van het
Finsche volk, alsook het zelfstandig onder
zoek en het rochtstreeksch lapport uitbren
gen bij den Vorst over geldelijke aangele
genheden. Elke hiervan afwijkende maatre
gel is te beschouwen als een niet in-acht-
nemen van dc rechten van Finland en leidt
tot verderfelijke gevolgen. Daarom juist ver
oorzaken. eenige den laatsten tijd getroffen
maatregelen bij het volk ernstige onrust. Dc
Landdag hoopt, dat met dc fundamenteele
wetten overeenstemmende bepalingen het
vertrouwen, dat steeds tusschcn het volk en
den vorst bestaan moet, zal verzekeren en
versterken.
Met een drievoudig „Leve de Keizer" werd
de openingsplechtigheid gesloten.
In de Portugeesche Kamer deel
de de heer C'unlia, oud-minister van finan
ciën, mede, dat hij aan het Koninklijk
Huis 120 oontos rois en aan koningin Ma
ria Pia 95 contos rois had voorgeschoten,
waarvoor hij erkende verantwoordelijk tc
zijn.
De „Daily Telegraph" verneemt uit St.-
Petersburg: Prins Obolenski, het
hoofd van het militiare kabinet van den
Tsaar, is op geheimzinnige wijze beroofd
van zijn brieve-ntasch met belangrijke stuk
ken, die deels aan do keizerlijke familie,
deels aan den Staat toebehoorden.
Uit Konstantinopel wordt ge
seind, dat de ontevredenheid van het Jong-
Turksche Comité over den groot-vizier
wegens do samenstelling van het ministerie
en de opschorting van do in-werking-tre-
ding van de Grondwet steeds t-oeneemt.
MJen verwacht te Konstantinopel een
grooto verandering van «aken; 2000 mari
ne-officieren kwamen in hot admiraliteits
gebouw bbeen en verzochten den Sultan te
legrafisch om het ontslag van den minister
van marine, Rami Pasja.
De eerste en tweede divisie van de keizer
lijke garde gaan vooit den eed op de con
stitutie af tc leggen.
Armeniërs met militaire jnuziek aan het
hoofd cn Turksche officieren gingen in op
tocht naar het Armenische kerkhof van
Pera, ter herdenking van de slachtoffers
van den moord van 1896.
De Konstantinopclsche correspondent van
de „Times" meldt, dat de Sjeik-ul-Islam
Zondagavond, na een stormachtige vergade
ring van den ministerraad, zijn ontslag
heeft ingediend, als protest tegen de bepa
ling in het laatste rescript van den Sultan,
waarbij hij zich do benoeming van de mi
nisters van oorlog en van marine voorbe
houdt, terwijl deze benoeming, volgens dc
grondwet van 1876, een van de prorogatie
ven van den Grootvizier is. Het ontslag
werd niet verleend, maar Maandagavond
heeft de Sjeik zijn aanvrage opnieuw inge
diend, daarin gevolgd door Naoem- en
Turkhanpasja. Men verwachtte gisteren,
dat er binnen 48 uren een nieuw ministcrio
gevormd zou zijn. De positie van S&i4,
pasja, den Grootvizier dien men verant
woordelijk acht voor den inhoud van het
rescript (de Hat-i-Hocmajun) is zwak eü
men wenseht zijn vervanging door een vrij*
j zin.iig bcwind&man.
Een telegram uit Konstantinopel meldt,-
1 dat het ontslag van den Grootvizier ea van
alle ministers is aangenomen.
Do tc nissen io Turkije hebben
weerklank gt-vviudcn in Pcr.zië. Dinsdagu
avond weid te Tabriz ir» de moskeeën door
de anti-rcyalis'en ee^ proclamatie in de
I Turksche taal vo«>rg'Jezen, waarin de bewo-
I nors aangespoord worden zich den volgen-1
I den dag aJs één vp weg te begeven en
j zich meestor te maken van dc royalistische
j wijken.
De proclamatie eindigde met do volgende
I woorden: t maakt hef voor ons uit of
j Sjah Mohamed All clan wel Sultan Abdul
j Ham id onze vorst it V'
Een groot aantal tr- Konstantinopel ver
toevende Perzen hebben d< n Perzischcn ge
zant aldaar medegedeeld, dat zij allcsbe-
halvo voldaan zijn o^er het door den Sjah'
gegeven antwoord over het herstel van het
parlementaire stelsel in Pcrzië, terwijl zij
tevens den gezant verzochten naar Tcheraai
te seinen, dat zij Turksche onderdanen zou
den worden, indien het Perzische parlement!
niet werd bijeengeroepen, do vrijheid van
drukpers niet word t»>o£ivstaan en do miliJ
tairc chef nk»t uil Tebiiz wijderd werd..
Hollander» ïu Dnitschlnnd.
Van welken omvang reeds dc kolonisatie
van Nederlanders in het Butugebied is, kan
worden opgemaakt uit L«t verslag eener
feestviering 1e Oberhauson, opgenomen in
„De NoordbrabanU r". Daarin toch wordt
vermeld, dat op Zondag 26 Juli onder lei
ding der HolLandschc pators Capucijnen een
feestviering heeft plaats gehad. .Na een ker
kelijke plechtigheid in de fi.t.-Johauncskerk,
waarbij het vaandel der fit. Josephs-vereeni
ging werd ingezegend, had een bijeenkomst
plaats in een zaal, waaraan door 2000 Hol
landers, mannen cn vrouwen, en allen uit
sluitend katholieken, werd deelgenomen. Zij
waren afkomstig uit Oberhausen en er wa
ren deputatien uit Mulncim-Styrum, Sterk-
rade, Duisburg en Essen. Zij hadden zich
met hun vaandels in optocht naar de kerk
begeven en de straten waren te hunner eer
met vlaggen versierd.
De katholieke geestelijken ondervinden er
van de burgerlijke autoriteiten goede mede
werking.
Opkclüng; van Suikerpremies.
Een van de goede werkingen der Suikerv
conventie is, zegt „De N Ct.", behalve
dat in de meeste der toegetreden Staten
do suikerpreniies worden afgeschaft, zij
ook niet toegetreden Stav.n er toe brengt
om tot die afschaffing over te gaan.
En zoo is nu weer in den staat Nieuw-
York de premie voor de suikerberoiding in
getrokken; deze werd sedert jaren ver
leend voor de bereiding van ruiker uit
bieten, binnen de grenzen van den Staat
geteeld, onder beding, dat v*-or de bieten
een bepaalde prijs wordt beUwdd.
Nieuw-York is een van de laatste Statea
van NoordrAmerika, die de premie tot dus
ver handhaafden; het laatst werd zij inge
trokken in Michigan en Mmesota; thans
wordt alleen nog een premie uitgekeerd in
Kansas, echter niet voor de bereiding van
suiker maar voor de cultuur van bieten.
Als ook deze zal zijn ingetrokken, zal de
Amerikaanschc suiker alleen beschermd
worden door hooge invoerrechten.
[BlauwePruimen 5 K.Gbi en fr°. f 2.
Peren 2.25
Zilver Uitjea f 1.60
Augurken (fijn) 3.50
(middelsoort),, 2.-
(Abnkozen 100 stuks 3.
perziken per stuk 6, 8 en 12 Cts.
erab incl., vracht exclusief.
(Hofleverancier van II. M. do Koningin.
8655 13
v.ogens voltooiing van de afbraak,
'an de gebouwen Groenmarkt
plakt raatDrie Hoekjes te 's Graven-
jhago voor spotprijs te koop:
150 fienrkozijiien met Deu-
licht-kozijnen met ramen
-00 Binten in ver»cliillcu<lc
lengten en dikten; Vloer
delen, BSnrdsteen, Pannen,
l*"iupeii en een |»artij grove
^win. 840Ö 14
1 ichtingen dagelfika op hetweik.
Do Deurwaarder P. LI. VAN THIEL
tal op Vrijdag 7 Augnstu* n.».,
dmorgens Iialfelf, ton huizo van
13. naby Oude Post
bassenliei.cn, wegens faillis-
senieiat, a contant, verkoopen:
««m nog nieuwe zeer net afge-
Joikte 8600 19
Toonbank on VYinkel-
-vltca met laden, koperen
benevens een nog nieuwe
gea op veereu.
-'uV;*-. 'V.
M- V- DE /VEDERL
j„ Sf.E.OV/JVG J'/ BOT TEftD.
VAN
Staaüjzer, Plat, en o. L- en T-ijzer.
X- en u-ijzer. 31SJ 5G
Plaatijzer,Kwadrantijzer Betonijzer en
Kassiers en Commissionnairs in Effecten.
Weu HaagKegentesseplemi 8.
Tclef. Interc. 728. Delft: Voorstraat 02.
Voeren Efïecten-orders uit aan de Beurzen van
Amsterdam, Londen, New-York en Parijs.
Verzilveren Coupons. Sluiten Prolongatie.
Incasseeren. 902 30
TBAOE NABie
8133 20
Verkrijgbaar in alle
buurten der ^tad.
te Leeuwarden, opgericht in 1S44.
Deze Maatschappij sluit alle soorten verzekeringen tot elk
bedrag met of zonder invaliditeit.
Het eolieolo overschot komt nau de ver-
zekerden ten izoede.
Verzekerd Kapitaal ff 23,261,731.30,
Waarde der Bezittingen 5,479,720.39.
Geen aandeelhouders.
Billijke tarieven.
2845 14
De
Dagb
j
De Administratie van het „Leidsch
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van AdvertenUên in alle Bladen.
op HUIZEN en LANDERI JEN
verstrekt, tegen 1> i 11 ij k e
voorwaarden, S573 10
Heerengracht 132.
Twee gemeubileerde Mauiers
en Suite met Serre en twee
Slaapkamers, ook afzonderlyk to
Huur. 't Liefst dames.
Brieven or. v HI. Mo. S415 7
IIE E HEN HUIZEN met TUk-
JiEN, gelegen aan den Hoogen Ryn-
dyk Los. 104-112 en 116 Huur
prijs f 300 per jaar. Inlichtingen
geven G. SPLINTEM ZOON, Hooi
gracht 5. 8599 8
Aangezien ér ongeveer gelijknamige
poeders voor hoofdpijn worden uitge
reikt als de Oprecht© VLiimscliO
Zenuwlioofdpijnpoeders t.yi
Dr. J. B. IlKKMi gel ïeva men
er op te letton, dat zy alleen
afdoende werken en onschcdeiyk z; *9
indien afkomstig en geteekend
Dr. J. B. MEIiXK enhetwotut
gedeponeerd zegel achter op de poe
der E. 31» B. m driehoek.
Binnen 10 minuten verdry ft zy öb
hevigste aanvallen van hcoidp'M.
?angezichts[bn, zenuwkiespün,
Men gebruiKe haar ten alleu tydo tl
hot eenigo officieele huismiddel voo'.
de Zenuwkwalen.
Ybrkrygbaar per doos van 26 strafi
poedeis a I.!ö. 1 er poeder f>
by «F. H. DIJKHUIS, fioogstr. 5,
en Parana BESAAWEJS, Hoogo-
woerd.