No. 14835.
LBIDSCH D AO-BLAB, Zaterdag 4 <3uli.
Anao 1908.
PERSOVERZICHT.
Be trekschïiitfliensi;
dl a m—e n eS a m.
»H a a g-
-S In een asterisk A u to s zei de
~,ch e Courant:":
«De Tweede Kamer kceft een wetsontwerp
«ingenomen, dat zeer goed past in ons
■gengerechtig landje met zijn locaio be
krompenheid.
Niet alleen dorpen, voor welker bebouw
de kom do stapvoetscho gang nuttig kan
zijn, maar ook steden kunnen nu, als die
|Bct doorgaat, de snelheid van auto's „in
perken" tot 10 KM. in het uur.
Wat dit zoggen wil, maakte een inzen
der in ,,D e Nieuwe Courant" dui
delijk: het is 1G7 M. in de minuut, terwijl
een Urbaantjo een sneiheid heeft van
gjju tot 300 M. in do minuut.
HWolk een absurde beperking dus, waar
de eerste do beste boodschappenjongen op
zijn fiets véél gevaarlijker dan do auto,
waar het stads\erkeer al heelemaal aan ge-
-Jend i* niet zelden met ccd vaartje van
20 K.M., en ineer, zijn rockelooze behendig
heid in onze straten straffeloos tentoon
spreidt.
Terecht schreef de „Ncd. Automobicl-
wub" in haar adres:
„Na de aanneming van het amen dement
ia n Citters c.s. is voor het automobilisme
een inderdaad onhoudbare toestand gescha-
p* o. Het stollen van een snelheidsmaxiraum
ir. bebouwde kommen van 10 K.M. por uur
b-teekent voor het automobilisme den on
dergang. Het begrip „bebouwde kom" is
geheel onbepaaldverschillcndo wegen zul
len binnenkort in hun geheel of" zoo goed
al3 tot „bebouwde kom" worden verklaard,
er zal daarvoor een maximum snelheid van
I Kil. per uur zijn voorgeschcven. Over
Ik' wegvak leiden—Utrecht bijv., thans j
-Snor ccn alleszins consciëntieus automobilist
19, uur vereischend, zal voortaan minstens
3 uren moeten worden gereden. Het auto-
Ho hi el verkeer, dus ook het verkeer mot
auloniobiel-onmibusscn. waaraan in die
streek voortdurend behoefte wordt gevoeld,
••®il daar, evenals in zoovele plaatsen in het
land, onmogelijk zijn gemaakt. Alle in het
b i ten land ten o.crstaan van politio-a u to
ri IciU-n afgelegde proeven hebben aange-
■ond, dat een automobiel in het staas ver-
jeer veilig 20-K M -snelheid kan hebben ia
Drmalc straten. Met den eiseh van 10 K.M.
tat Nederland nu gelijk met 'Roemenië en
fortugalalle andere landen van Europa
laan 15 tot 20 K.M. too (Frankrijk 20.)
IJo.ir motorrijwielen is het zelfs onmogelijk,
motorkracht zoo langzaam to rijden."
Ieder, die wel eens in een auto heeft ge
iden, weet tegenwoordig, hoe de nauwge-
itto stuurder van c'.c enkele dol/innige
■ilometervreteis spreken we niet zijn
wagen op merkwaardige wijze in zijn macht
Beeft, en op minimale afstanden vlugger
stoppen kan dan een paardrijtuig. De auto
is in de stad niet slechter, maar veel beter
dan een rijtuig inet paard.
■Voor het on wezen motorfiets trekken 'we
geen partij. Maar de auto moet niet aldus
belemmerd.
Laten wij dan hopen, dat de Eerste Ka
mer nu eens voorvarender zal blijken dan
de Tweede.
In het Kamer-overzicht van dit blad la-
ïen wij:
B Dc wijziging van deMotorwet
is aangenomen; de auto's zijn vermoedelijk
gedegradeerd tot slakkenhuizen, zoodra zij
de bebouwde kom eencr gemeente, waarvan
hel. bestuur het maximum van 10 K.M vast
stelt, binnenrijdenwant van de Eerste Ka-
mor is ten deze weinig minder snelheids-
angst te wachten dan van haar zuster ter
Overzijde.
In de „Middelburg sc h e C o u-
t a n t" heet het:
Met 41 tegen 28 stemmen werd aangeno
men de wijziging der motor-wet
I Voortaan zullen dus de gemeentebesturen
de bevoegdheid hebben om een maximum
Snelheid van 10 K.M per uur aan automo
bielen, rijdende binnen de „bebouwde kom
der gemeente", voor tc schrijven.
Volgens de automobiel-autoriteiten bctce-
fcut dit: den dood der automobiel-sport in
ins land. Wij zullen zien
In de „A r n h c m s c h e Courant":
Toen kwam dc Rijwiel- en Motorwct aan
beurt; „D e Nieuwe Couranc"*
mot een artikel, waarin op verwerping werd
aangedrongen, was aan den ingaüg aan allo
Kamerleden uitgereikt. Op het Binnenhof
had geruimen tijd een auto met de ezelwa-
gensnelbeid van 10 K.M. per uur rondge
reden; dit alles hielp echter niet: het wets
ontwerp werd met 44 tegen 28 stemmen aan
genomen. Alle partijen, bebalvo de sociaal
democraten stemden allen voor, evenals zij
do vorigo week voor de 10 K.M. gestemet
haddon. Of in do stakingsdagen do automo
biel van do heeren ook zoo langzaam gere
den heeft, valt te betwijfelen.
„De Maasbod o" zegt:
Ook is do wijziging der motor- en rijwiel-
wet aangenomen, niettegenstaande do klaar
blijkelijk hopolooze pogingen van de ,,Nc-
derlandscho Automobielclub" om het ge
vaar, dat haar boven het hoofd hing, nog
te bezweren. De principieele beslissing be
trekkelijk do maximum-snelheid was toch
reeds gevallen en het was dus te verwachten,
dat do te late actie van de automobilisten
zondor succes zou blijven.
Wij voor ons juichen het besluit der Ka
mer toe. Wij, Nederlanders, zijn nu toch
eenmaal de Chineezen van Europa.
En do praktijk zal misschien wel uitwij
zen, dat wij eigenlijk aan de beschaafde
wereld een goed voorbeeld hebben gegeven,
door het eenig afdoend middel tegen clc
auto-koorts toe to passen.
Wordt het ontwerp ook door do Eerste
Kamer goedgekeurd, dan zullen dus de ge
meenten in haar kom een maximum-snelheid
voor motoren kunnen voorschrijven, niet la
ger dan 10 K.M. per uur.
Bij het. verschijnen van „Dc Auto",
(No. 27) geïllustreerd weekblad voor den
automobilist en motorwielrijder, officieel
orgaan van de „Nederl. Automobiolclub",
enz., was de eindstemming over de wet reeds
geschied. Zooals wij zegt dc Redactie
vermoedden, is deze ongunstig uitgevallen
voor ons, automobilisten cd motorwielrij
ders: 48 leden stemden voor, 25 tegen. Het
bleek onmogelijk een dergelijke logge machi
ne als dc Tweede Kamer in actie tc bren
gen tegen dit besluit, waaraan de politieK
geheel vreemd is.
Helianthus schreef in dat nummer o. m
nog:
Een gang van 10 K.M. per uur is ccn
hopeloos sukkeldrafje, een gangetje, dat
iemand, die visites rijdt, bestellingen uit
voert, of op weg is naar den trein, eenvou
dig zeeziek en benauwd van zenuwachtigheid
maakt.
Ik spreek niet over toeristen; die hebben
doorgaans in de stad zoo'n haast niet, dat
zij ccn grootere snelheid dan 10 K.M van
noodc hebben.
Maar in het practische leven is ccn maxi
mum van 10 K.M. eenvoudig een onding.
De zieligste paardentram, een rammelkast,
beladen met. 24 menschcn en getrokken door
één knokig paard, loopt nog 14 a 15 K.M.
Een ellendig huurrijtuig, getrokken door een
dier, dat nog slechts door het vel en den
staart aan een paard doet denken, rammert
nog in een vaartje van 16 K.M. over de
steencn. Voorzichtige oude hoeren en jonge
meisjes rijden op dc fiets door de stad in
een gangetje, dat de 18 K.II. zeer nabij
komt.
En dan zou dc automobiel, het magnifie
ke, geperfectionncerde vervoermiddel, dat
een lust der oogen is en voor den werktuig
kundig onderlegden mensch, een levenck
wonder van mechanisch vernuft vertegen
woordigt, gedwongen worden, in practische
bruikbaarheid als stads-verkeersmiddel ach
ter tc staan bij eenezelwagen of hon
denkar
We geven graag toe, dat wetten maken
een moeilijke zaak is, en dat het ondenk
baar is, wetten te maken, die eiken rccht-
geaarden staatsburger bevredigen en ieder
„weldenkend mensch" recht doen wederwa
ren.
Maar een gezonde wet, die met verstand
toegepast, alle voldoening moest geven, zoo
danig te veranderen, dat zij een bespottrng
wordt van den gewoon gezonden, practf-
schen zin, dat lijkt ons een zaak, die bin
ten de kringen, waar men tegen alle nieu
wer wet sigheden" vooringenomen is, m ceil ij K
verdedigers zal vinden.
Promoveert nu wat de Eerste Kamer
verhoede 1 het aangenomen amèndement-
Van Citters tot wet en maken verscheidene
gemeenten van de haar verleende bevoegd-
Van Santen'.s officieel© Reisgids is niet
volledig. Dit lijkt misschien zeer on
waarschijnlijk; toch is het zoo. Er staat
bijvoorbeeld niet in opgegeven dc trek-
Jchuitdicnst EdamVolendam. En toch be
staat die, cn verheugt zich, althans 's zu-
ers, in een vrij druk gebruik, dat cr
oornamelijk door vreemdelingen van gc-
aakt wordt.
Hel gedeelte van Noord-Holland, ten
oorden van Amsterdam, dc „doodc ste
den" aan do Zuiderzee cn het eiland Mar
ken, is sedert enkele jaren opgenomen in
de reisroute, wellt.e buitenlanders door ons
■and ma-keu. Het eigenaardig© van die
Boude plaatsen met- haar t -pischc, ouder-
■wetscho kleederdra' hten trekt, en zeer tc-
frccht, do aandacht der vreemdelingen. F.n
feooals het meer gaat, ging het ook hier.
STu nict-Noderlanders Marken cn do „duo-
steden'' langs dc Zuiderzee bcoelwn,
baan ook de Nederlanders zelf belangstel
len in wat hun land voi r merkwaardigste
1 zien geeft.
pi Dc tweede Noordhollandsche Stoomtram-
■ptatschappij heeft, ten einde het bezoek
aan dat deel vxui ons land aan te moedi
gen en gemakkelijker to maken, een „Gids
voor Marken" verkrijgbaar gesteld.
Aangemoedigd door dien Gids cn aange
lokt door den roep over Marken, heeft ook
een klein gezelschap uit Leiden het tochtje
ondernomen, doch eenigszins anders dan do
Gids aangeeft. Wij wilden namelijk met
ccn der salonbooten van Goedkoop van
Amsterdam naar Zaandam varen, daar het
Tsaar-Petor-huisjo bezoekon, vervolgens
sporen raar Kwadijk, daar clo Stoomtram
nemen voor Edam, om danja,
hier liet zelfs Van Santen's offieiecle Reis
gids ons in den stock, cn ook dc Gids
voor Marken was op dat. punt onvolledig.
Want van Edam naar Volendam vaart een
trekschuit, rnaar•„wanneer?"
Een briefkaart op de post, „Aan den
trekschuitdienst Edam Volendam to
Edam, en spoedig volgde het antwoord,
in eigenaardig Holland sell gesteld: Vertrek
uit Edam te 7, 10, 12, 2, 4, 6 uren, uit Vo
lendam te 9. 11, 1, 3, 5, 7i uren. Cs Zondags
van-Edam 12 en 2u., van Volendam- 1 en
3 u.)
Nu was het reisje spoedig in elkaar ge-
ze!. want van Volendam naar Marken inct
motorboot of hotter cn van Marken naar
Monnikendam met motorboot, was duidelijk
vermeld.
heid gebruik, dan kan de wet voor allo be
zadigde automobiel-toeristen in ons land
een bron van ergernis cn onbillijke bekeu
ringen worden. Overal, waar dan het 10-
Kilometor-gebod van kracht is, kan de eer
ste de beste veldwachter of wegwerker den
automobilist in de vlucht bekeuren, zoodra
hij slechte eon ezelwagen, een hondenkar,
een boerenwagen voorbijrijdt. Controle-uur
werken zal de politie voor dc snelheids-be
paling niet meer behoeven.
De lamlendigste sukkeldraf van een dood
ziek paard is thans al een wettelijke maat
staf van snelheidsbeoordeeling. In de be
bouwde kommen zal geen automobilist een
fietser voorbij kunnen rijden of hij is cr
bij. De verbalisant, die zelf fietst, zal toch
zéér terecht onder eode kunnen verklaren,
dat do meeste weilrijdcrs onmogelijk lang
zamer clan 10 K.M. per uur kunnen rijden.
Een gangetje beneden 10 K.M. per uur toefi
ligt slechte binnen het bereik van de meer
gcoefenden.
Wij kunnen het dus slechts betreuren, dat
de Tweede Kamer zich in een oogenblik van
zwakte óf van geportcerdbcid tegenover die
automobilisten, die door hun roekeloosheid
do publieke opinie tegen zich hebben inge
nomen, tot aanneming van dit door cn door
ongezonde amendement heeft laten verlei
den.
Al heeft gisteren dc Tweede Kamer met
groote meerderheid van steramon aangeno
men het nieuwe wetsvoorstel van minister
Heemskerk om den Amsterdamschen
t ij d te verheffen tot wettel ij ken
t ij d, mag toch nog heden de aandacht wor
den gevestigd op het artikel van het
„U trechtsch Dagbla d", betiteld
met: „Greenwichtijd in tweo termijnen".
Naar aanleiding der door dc liegeering
als argument voor het ingediende voorstel
gedane mededeeling, „dat bij onze spoor
wegmaatschappijen geen bezwaar bestaat te
gen het ontwerpen en uitvoeren van de
dienstregelingen in Amsterdamschen tijcf,
indien do wet daartoe verplicht", schrijft
het blad:
Er ligt echter een adder onder het gras.
Wanneer dc sociale evolutie cr keenwijst,
dat de locale tijden allerwegen door zóne-
tijdcn vervangen worden, ontkomt ook Ne
derland daaraan niet op den duur, al hield
men het zestien jaar tegen.
De spoorwegmaatschappijen spreken nu
wel van het ontwerpen en uitvoeren harer
„dienstregelingen", er wordt daarbij echter
van de inwendige dienstregeling niet ge
waagd. Hetzij reeds dadelijk, hetzij stellig
op den duur: het ongerief van het versprin
gen van 20 minuten aan de Oostcrgrens zal
zich doen gevoelen cn de inwendige dienst
regeling zal in zönc-tijd blijven of weer wor
den opgesteld.
En dan is bij het eerste bet beste onge
luk het oogenblik van den tweeden termijn
aangebroken. Dan zal en dan zal te
recht op het gevaar worden gewezen
van verschil tussohen do uitwendige cn de
inwendige dienstregeling. Dan zal, nu het
publiek niet gewillig genoeg bleek om ineens
tot Greenwichtijd over te gaan, de invoering
van Greenwichtijd in twee termijnen geschie
den.
Hier wordt, gelijk prof. Hubrccht reeds
in hot begin van dit jaar voorspelde,
„zand in do oogen gestrooid." Een tïjdc-
liji:^ maatregel wordt vermomd als waro
het een definitieve oplossing van het
vraagstuk. Het is thans meer dan tijd, elk
ander toe to roepen: „Past op uw neu
zen
De Amsterdarasdhe tijd is evenzeer uit
den tijd als do Amsterdamsehe voet of het
Amsterdamsehe pond dit te hunner tijd wa
ren.
Verecnigingon voor den effectenhandel,
graanhandelaren en anderen hebben het be
houd van den Amsterdamschen tijd bepleit -
wanneer men hun bewijsvoering op den voet
volgt, zijn het eigen, kleine belangetjes,
klein in verhouding tot do groote belan
gen, die voor heel hot volk op het spel
staan, die worden opgeblazen.
Doch waar thans het voorstel der Regcc-
ring heengaat, dat is geen Amsterdamsehe
tijd, dat is en zal blijken tc zijn wat wij
hierboven schreven: Greenwichtijd in twee
termijnen.
In dc „Arnhemschc Courant"
bespreekt V. D. de mogelijkheid, om bij de
verkiezingen van 1909 met een
partijgrocpeering van democraten tegen
over conservatieven voor den dag tc komen.
Aan de linkerzijde meent hij kan men
op een dergelijke scheiding wel aan sturen.
Alevcl, de gesplitste linker-groepen zullen
in 1909 dezelfde aaneengesloten rechtsche
coalitie vinden, welke 1905 tc aanschouwen
heeft gegeven.
Moet dan ook nu weer alles gaan als in
1905? Moet wat niet bij olkaar hoort, weer
opnieuw op een hoop worden gedrongen
Niemand onzer, die naar dergelijke mis
standen zal trachten. In die verklaring ligt
echter nog niet do noodzakelijkheid opge
sloten van de klaikkeloozo aanvaarding on
der de gegeven omstandigheden van de te
genstelling: democratieconservatisme. Die
kan nu noch baat geven aan do democrati
sche politiek in het algemeen, noch aan
onze partij in het bijzonder. Democraten van
rechts, zo zullen zich niet in een getal, dat
maar eenigszins in aanmerking kan komen,
bij de nieuwo 6tembusformatio aansluiten.
En do democraten van links 1 De sociaal
democraten? Zouden zij do vruchten van
hun beproefde tactiek, die aan hun partij
het aureool hcoht van do ecnig-ware voor
uitstrevende partij, gewillig vertrappen?
De Unio-liberalen Mijn vrienden, ga be
oogt immers een democratische for
matie Waar zijn in de Unio de echte, be
trouwbare, principieele democraten? Is dc
afstand tusschcn somnrgen der vrij-libira'en
en eenige der Unie-liberalen, typo-Van
Doorn, voldoende, om dc gewenschte tegen
stelling te kunnen rechtvaardigen? De Libe
rale Unie, zooals zij was en is, in een demo
cratische combinatie zou dan ook zeker zijn
bezwaren hebben. Voedsel tc geven aan liet
waan-denkheeld van den politicus, die „1) e
Nederlander" volschrijft, cm te k rncn
tot een samensmelting der Unie-lib ralcn (U
vrijzinnig-democraten, ligt toch heuick ni.-t
op onzen weg.
Welke don do marschrouto der vrijzinnig-
democraten in 1909 zal moeten zijn
V. D. antwoordt
Die van een zooveel mogelijk
z e 1 f s t a nd i g-o polittek, omdat die alleen
waarborgt den vooruitgang der democra
tische politiek in het algemeen, dien onzer
partij in het hijzonder. Met het. oog op lx-t
feit, dat 1909 ons zal geven ter rechterzijde
dezelfde formatie als voorheen, zullen we
dienovereenkomstig - hebben tc handelen.
Grootere vijanden clan kerkelijke coalitio-
nairen, die in de pr a k t ij k evenzoo
conservatief zijn als de vrij-liberabn, rn nog
daarenboven van een schadelijke .-Uaatsrcch-
telijiko en fiscale leerstelligheid, die dezen
althans missen, hebben wc. toch niet.
Onze eigen beginselen propageeren, eigen
Candida ten zooveel mogelijk stellen en zoo
leiachtig mogelijk hun verkiezing bevorde
ren, dat zij onze eerste cn voornaamste
werkzaamheid. Steeds indachtig te blijven,
dat. alles b'ter is dan een kerkelijke coalitie,
die den moed der thans veel g smadc vrije
liberalen mist, zich conservatief te n o e-
m e n in overeenstomirang met baar gezind
heid cn haar handelen, dat is dc andcro
overweging, die onze tactiek moot bepalen.
Elke andere tactiek miskent dc wcrkolijk-
hoid cn verhoogt het gevaar, in 1909 ccn
overweldigende en voor lang een onverzet
telijke conservaticf-kerkelij.kö meerderheid
op den troon te helpen.
Dg „Stichtschc Courant" wijst
cr op, dat de Rijksbijdrage voor de
bijzondere scholen dit jaar weer
bijzonder laat wordt uitgekeerd.
Voor 1905 had de ui tb taling plaats in
Mei, soms reeds in het eind van April.
Toen cohter, in 1905 voor het eerst, do
verrekening moest plaats hebben met de
pensioen-pvcraics der onderwijzers, werd het
het laatst van Juli of zelfs Augustus, voor
dat do uitikeering plaats had; .wat in de vol
gende jaren, toen men aan dc nieuwe be
handeling eenigszins gewoon was geraakt,
vervroegd werd.
Maar nu is het. weer slechter geworden.
„D e II e r a u t" weet mcc tc dcelen. dat
6cholen, die voorheen vóór 1 Juni het geld
ontvingen, dit thans eerst kregen op 19
Juni, dus 3 weken later.
Dc „Stichtschc" kan er bijvoegen,
dat er nog scholen z-jn, die zelfs in 't eind
van Juni het mandaat voor de uitbetaling
niet ontvingen, hoewel zo reeds op 1 April,
dus drie maanden geleden, in het
I bezit waren van do mededeel ing van Gede
puteerde Staten, dat de Rijksbijdrage wad
toegestaan.
Men lieoft hier dus to doen met slofheid
en traagheid bij de ambtenaren, dio dez9
zaken moeten afhandelen.
Do heeren haasten zich eenvoudig niet»
on denken: morgen komt cr weer ecu dag»
Maar, vraagt het blad, zou dc Minister
er niets aan kunnen doen om to zorgen»
dat zulke zaken wat sneller afgedaan wor
den
Het is toch al erg genoeg, dat de Bestiï**
ren meer dan een jaar het geld moeten voor*
schieten. Het behoeft niet meer dan ander
half jaar te worden.
Terecht zegt „DeHerau t", dat cr vel»
schoolbesturen zijn, die door dergelijk
ambtelijk getreuzel in groote ongelegenheid
geraken, omdat ze den datum voor allerlei
betalingen op 15 Mei of 1 Juni gesteld had
den, wijl ze rekenden op die datums heb
geld te hebben.
Overigens zal, oordeelt de ,,S t ic h te
s c h e Courant" om afdoende beterschap
aan te brengen, wetswijziging noodig zijn,
b.v. door onder borgstelling het vcrleenen.
van een voorschot uit de schatkist aan da
schoolbesturen mogelijk te maken.
„Hot Centrum" besprak de positie
der R e c h t. c r z ij d e, die, meent het blad,
vooral gedurende de laatste jaren, zeer
sterk geworden is. „De tiid, dat het libo
ralisme óf zelf regeerde, óf kon laten regee-
ren en ganscli het Staatsbestuur direct of
indirect overheerschtc, is voorbij." Do par
tijen der rechterzijde „zijn verreweg zelfs
de sterkste, en zij zullen dus ongetwijfeld
cle meerderheid in do Tweede Kamer her
overen, wanneer do noodige eensgezindheid
en samenwerking behouden blijven." Voor
een andere partii-formatic, die men links
noodzakelijk scheen te achten met het oog
op zekere wrijving, zou, volgens het blad,
hot oogenblik dan ook al zeer ongelukkig
gekozen zijn.
Men kan zich Diet voorstellen, dat een
gemengd democratisch on nog veel minder,
dat een g mengel conservatief ministerio
zou optreden en krachtig regeeren. Voor
een vruchtbare wetgeving is ontegenzeglijk
c n homogene Rechterzijde cn een Kabinet,
dat daarop steun vindt, noodig. Wat reeds
het laatetc Rechte clic Ministerie zich had
voorgenomen tc doen, moet thans worden
ten uitvoer gebracht: afwerking der meest
urgente sociale wetgeving cn daarna o. m.
behandeling van het kiesrecht-vraagstuk.
Ook het lcger-vraagstuk vereischt een defi
nitieve oplossing. De medewerking van le
den der Linkerzijde zal daarbij gaarne wor
den aanvaard. Maar een krachtige en ho
mogene Rechterzijde is toch in elk geval
onmisbaar. Desnoods moet zij alléén
de zaken tot afdoening cn uitvoering kun
nen brengen.
Naar ,,H et Cc n t r u m" meent., zijn de
vooruitzichten der Rechterzijde uitstekend,
mits slechts aan deze voorwaarden worde
voldaan
zij blijve, wat wel niemand anders ver
wachten kan. getrouw aan haar Christelijke
beginselen; zij voere een vooruitstrevende,
volkslievcnde politiek; zij nemo zich even
zeer tegen vrij-liberale als tegen socialisti-
scho ideccn in acht; zij drijve de inwendige
meeningsverschillen niet op de spits; en zij
erkenno en eerbiedige in haar onderscheiden
groepen, naast ieders rechtmatige vrijheid,
de bestaande organisatie, zonder welke elke
partij met anarchie wordt bedreigd.
0\er a 1 die reisgclegenhcdcn behoeft niet
iets gemeld te worden, want treinen, booten
cn trammen doet ieder dikwijls genoeg.
Maar die trekschuit
Om balftwaalf waren wij in Edam cn dc
schuit voer om twaalf uren. Van do tram
halte wilden we eerst de ligplaats van ao
schuit opzoeken. Spoedig kwam ons een
stevige, kloeko vrouw achterop, die. ons
vroeg, of wc soms terstond wilden varen
wc hadden voor allo zekerheid, 't kan zoo
vol zijn, een briefkaart gestuurd, dat wc
met dc schuit van twaalf uren naar Volen
dam wilden. Doch wc zouden eerst Edam
zien, en dus bleef het twaalf uren.
Stel u nu echter niet voor een trekschuit,
zooals Hildcbrand bschrijft. De schuit van
schipper Nierop is klein, met een hoog op-
getimmerde roef, waarin een niet. tc lang
mensch zoowat rechtop kan staan. Dcch van
dio kajuit wordt liefst geen gebruik ge
maakt. De meeste passagiers gaan cr boven
op zitten met dc bcenen buiten boord, en
kele zitten ook buiten, voor- of achterin,
zooals bij het oude Katwijkschc bootje.
Ons gezelschap, niet nog enkele Engel
sehen, was spoedig ingeladen Do schipper
ging in het lijntje, terwijl zijn zoon achter
aan don weegboom hanteerde.
In een flink gangetje ging het vooruit
't Was een alleraardigst, zeer aantrckkelijK
tochtje en 't speet deo meesten, dat we na
J een goed halfuur al to Volendam waren.
Toen pas bemerkten we, welk een inspan
ning het gekost had, zelfs die kleine schuit
de snelheid van een voetganger to geven.
Het smalle vaarwater was ondiep, „het zoog
zoo". Den stcvigen, pootigen, jongen kerel
gutste het zweet langs het gezicht. Maar
vroolijk cn opgewekt, blij, dat wc van zijn
schuit hadden gebruikt gemaakt, waarin
j zelfs „de Koningin-Moeder de reis had ge
maakt", zooals zijn moeder ons to Edam had
verteld, wees hij ons den weg naar Hotel
Spaander, waar wc zouden koffiedrinken.
Het pad van de schuit naar den dijk was
inwaschdos. Aan l intjes, kris-kras over
het pad gespannen, hingen ia bonte, kleu
renmengeling kleercn te drogen, die bolden
op den stevigen wind.
Bij Spaander een uurtje te toeven, is een
groot genot. Uitstekende consumptie, vlugge
bediening cn een prachtig uitzicht op dc
Zuiderzee.
Toen naar Marken! Wij dachten met dc
motorboot. Dc jougc kerel, die ons naar
Volendam had gewogen, kwam ons afhalen
bij Spaander en bracht ons naar een botter.
1 De touwen werden losgegooid en langzaam
I dreven wij do haven uit. Het zeil vatte
spocuig wind, de fok werd gcheschen en
j daar ging het op Marken aan.
Ken staartje.
Men schrijft aan het „Hbl."
Op het congres van den Vrijzinnig-Demo-
cratischcn Bond kwam bij de verkiezing
van hoofdbestuursleden in één vacature do
heer Frans Netscher in herstemming. Zijn
verkiezing zou vrij zeker zijn geweest had
de voorzitter, mr. Marchant, niet vóór ao
stemming bekend gemaakt, dat de verga
dering wol moest weten wat zij deed, diu-„r
do heer Netscher niet ec-ns het Bondsorgaan
„Land en Volk" las. Nu viel de heer Net
scher.
Do afdeeling San poort van dibn Bond
heeft nu een motie van afkeurig tegen heb
gedrag van den heer Marchant aangeno-
m- n, als zijn-do „onridderlijk."
Ook in do afdeeling Haarlem is do zaak
ter sprako gekomen en besloten zich met
een afkeurend schrijven tot het hoofdbe
stuur tc wenden.
Dc jonge schipper, met wijde, witte broek
cn rond hoedje stond aan het roer, zijn
kameraad op do voorplecht, 't Was een heer
lijk tochtje. Jammer, dat het maar veertig
minuten duurde. Als het heen en terug be-
zeilbaar is, en er waait een fikscke bries»
is hier do botter in dienst, vertelde da
schipper; anders de motor.
En met zoo'n motorschuit is minder pret
tig dan met ccn botter. Dat ondervinden
wij van Marken naar Monnikendam. Hier
zouden we den toren der Grooto Kerk be
klimmen, om het prachtige vergezicht op
de Gouwzee enz., doch... „do kosterin was
uit cn de koster was niet thuis."
En zoo kwamen we 5 u. 20 m. in Amster-
dam terug, van waar wc om 9 u. per boot»
waren vertrokken.
Wie meer bijzonderheden wil weten om-»
trent „de doode steden" en Marken vragc
op het Informatiebureau, Brcestraat 100,
den „Gids voor Marken". En wio zich aan
getrokken voelt tot een bezoek aan die
streek, laat hij in zijn reisje opnemen cla
trekschuit en den botter. Het zijn ontegein
zeglijk op dat tochtje de aangenaamste ver
voermiddelca. U.
