'ZONDAGSBLAD
IE I DSC M DAGBLAD
-Ï- 'i VAN HE.T -r
^ZZC^ZZ<^ZZ^>ZZ^ZZ(^>ZZ(^>Z1^
No. 14795.
1© Mei.
Anno 1908,
V
NUfófHER EEN.
Vuurvaste orakleeding voor x
electrisclie geleidingen.
41 I 81 4 114 H 51J11 5 S J j a J 4 I111 111 j 11 I
In het dorpje, waar hij zich na zijn pen-
sionneering als lecraar aan een n r ich ting
van middelbaar onderwijs had neergezet,
had hij spoedig den naam van een uiterst
minzaam man, die een open oog had voor
^le verschillende nooden van de armen en
gaarne met raad. bijstond. Met daad ging
het moeilijk, want juist om van zijn
bescheiden pensioen met zijn vier kinderen
rond te komen, had hij zich in derze goed-
koope plaats gevestigd.
Had hij voor ieder ander altijd een
vriendelijk woord, voor zijn vier jongens
was hij luterst streng en dc kinderen mis
ten wel de liofkoozingen. van hun goede
moedor, die, helaas! hun vroeg ontrallen
was.
Hij hield het voor een heiligen plicht,
de kinderen met ijzeren hand op to voo
den, opdat het flinke kerels werden in do
maatschappij.
De man dacht er nooit over, dat bij kin
deren een vriendelijk woord, evenals bij
een arme, ingang vindt en balsem is voor
het leed in andere oogenblikken. Neen,
lecrcn moesten zij zoolang ze konden en
waar hij hun liet offer bracht van can le
venswijze binnen de enge grenzen der zui
nigheid, om hun een goede opvoeding te
geven, daar moesten de jongens l un beste
beentje voorzetten en niet aan spelen den
ken.
Leeren, altijd maar leeren!
's Zondags examineerde de vader zijn
jongens zelf iu de vakkon, waarin hij ge-
docetird had: wis- en werktuigkunde,; en
in de andere vakken, waarvan hij ook vrij
goed op do hoogt© was: aardrijkskunde, ge
schiedenis en scheikunde. Voor de taleai
«V wat nog overbleef nam hij hun boeken
ter hand en wee hun, als alles niet van
'een leien dakje ging! Waar de geheele
Zondagmorgen en een deel van den middag
besteed werden aan het examen, daar werd
de schuldige, zoo hij niet op zijn duimpje
zijn lessen kende, veroordeeld tot dooistu-
deeren den geheelen verderen middag en
avond door, terwijl bij grooter verzuim! vai\
kennis de „stommeling" ook niet aan tafel
mocht komen.
Die „vrije Zondag" was voor de jongens
nog grooter marteling dan de dagelijksche
marsch van ruim een uur naar bet provin
ciestadje, waar zij de hoogero burgerschool
bezoohtcn. In den zomer was het nog to
doen, al werd die dagelijksche wandeling
heen en weer laügs denzelfden weg ontzet
tend eentonig; maar des winters, als er een
voet hoog sneeuw lag en hagel of regen
den kinderen in het gelaat joeg, dan ver
langden zij toch zoo innig naar de koeste
rende moederhand, die hen bij hun thuis
komst ontdeed van de natte klecding en
hun het kille lidhaam deed verwannen mot
een goed maal.
Nu moesten zdj, na haastig een karig maai
genuttigd to hebben, weer aan do boeken,
ai tijd aan do boeken.
Want vee hun, als zij niet de eersten in
de klassen waren. Van den jongste, die in
het eerste jaar zat, tot den oudste, die dc
vijfde klasse al bereikt had, moesten zij
nummer één zijn ©n altijd nummer één.
Zoo zaten zij, na uren onderwijs op
6chool gehad to hebben, nog tot des avonds
tien uren bij schemerig lamplicht met hun
bleeke gezichten over de boeken gebogen,
want zaj moesten de eersten zijn!
De jongste en zwakste van de zwakke
broeders was Lodcwijk, een twaalfjarige
knaap, lang voor zijn leeftijd, schraal ge
bouwd en aamborsig. Een jeugdige oude
man of beter nog een oude jongeman, een
hoogcrc-burgerseliool grijsaard.
Sedert het laatste rapport was hij niet
meer nummer één van de klas, ofschoon hij
zich van zijn toclatings-exaracn af tot het
noodlottige tijdstip gehandhaafd had.
Drio zijnor mede-leerlingen hadden hom
overtroffen en waren hem voorgegaan. En
toch had bij zoo ontzettend hard gewerkt
en 's nachts zoo gehuild in zijn lied, als hij
dacht aan vaders toorn, die zou losbarsten
bij het ontvangen van het rapport.
Hij kon niet meer dan hij gedaan had en
toch bad hij, dat God hem maar weer num
mer één moest Laten worden, want dat hij
anders misschien weer geslagen zou worden
met den rotting, zooals dien Zondag, waar
op hij zijn rekenkunde niet goed gekend
had.
Zijn bcdo scheen verhoord to zullen wor
den, want met het volgende rapport het
laatste vóór het overgangsexamen was
lnj al nummer twee geworden. Maar in
plaats van tien uren des avonds werkte
de aVrino, beklagenswaardige jongen tot
twaalf uren 's nachts.
Hij was in dien tijd nog blocker en nog
zwakker geworden en wa-s begonnen t©
hoesten.
Toen bodewijk blij thuiskwam met het
rapport, waarop vermeld stond, dat hij
nummer twee was, sloeg zijn vader hem met
het papier om het hoofd, omdat hij nu al
niet nummer één had kunnon halen.
Lodowijk gunde zich zelf geen vrij ©ogen
blik meer; hij schreef zich de vingors ten
bloede en leerde totdat zijn hoofd bonsde
van inspanning.
De ijver werd met het. gr-Ten sekte succes
bekroond: bodewijk deed een schitterend
overgangsexamen en kwam als nummer één
in de tweede klasse
,.Ik had het verwachtwas alles* wat de
vader zei. „Het is .voor je toekomst!"
Maar hoesten, hoesten!
Na de vacantia sleepte d* Vncr^ rich nog
een paar weken naar school en viel toen op
een killen najaarsdag op wog naar huis in
elkaar.
In een rijtuig werd hij naar buis gebracht
en moest daar onmiddellijk naar bed ésncl
begonnen nu de krachten af te nemen en
een korte, droge kuch, die hom n-et weer
verliet, was het duidelijk symptoom van de
hem sloopende ziekte. Ten slotte was hij niet
moer dan vel over been en als dan een slaap
middel hem cenige uren van rust bezorgde,
dan boorden de aanwezigen een verward
stamelen, waaruit van tijd tot tijd de be
antwoording van een examenvraag op
klonk-
Drie woken later werd bodewijk begraven
en de vader, die in het dorp den naam
had van een groot men schen vriend, was
trotsch op zijn zoon, die als nummer één
het kijdclijke met het eeuwige verwisseld
had.
In verband met ons artikel over „Kort
sluiting", een paaj weken geleden, geven
wij thans het onderstaande uit ,,Do Ga»-
en Watorfitter" een plaats.
Ofschoon lang niet ieder© brand, waar
van zulks beweerd wordt, werkelijk bet ge
volg is van kortsluiting in een ©lectrische
geleiding, komt het tocb, zij het dan ook
zelden, voor, dat door kortsluiting do iao-
leerendc omwinding, die meest uit zeer
brandbare stof bestaat, in brand geraakt
en gr©oto onheilen daaruit voortspruiten.
In alle gebouwen, waar licht brandbare
stoffen zijn opgehoopt, 'wordt daarom bij
den aanleg van een clcctrisoho geleiding
een reeks van voorzoVgsmaaitregeleu in
acht genomen.
Het niemvste op dit gebied zijn de vuur
vaste kabels van de. liekende- Engolsche e.lcc-
triciteitsfirma Johnson aud Philips; bij
dezen kabel is de koperdraad als gewoon
lijk met een of meer lagen caoutchouc om
huld; daarop komen dan eenige lagen van
een bijzonder nterk luaniilapapier, dat met
verschillende stoffen, waarvan wij niets na
ders vernemen, doortrokken en daardoor
onbrandbaar gemaakt is. Die onbrand-
baarheid is schier volmaakt, want als het
papier Lu een vLam wordt gehouden, ont
wikkelen zich ten gevolge der warmte uit
de vloeistof, waarmede het gedrenkt is,
gassen, die de vlam verstikken.
Over dit papieren omhulsel wordt een
laag buigzaam staaldraad aangebracht, die
weer met vcrscltciden lagen van hetzelfde
papier bedekt wordt.
Ten slotte wordt het geheel in jute ge
wikkcld, die ook al mot een vloeistof ge
drenkt is, wcJkc bet ontvlammen beletten
moet.
Proeven met deze kabels hebben zeer be
vredigende uitkomsten geleverd; zoo heeft
men een stuk, waarin tusschen den kope
ren geleid draad en den omhullenden staal
draad ceD spanningsverschil van 220 volts
beersebte, een halfuur lang in een gasoven
gelegd, zonder dat do isoleercnde lagen
vlam vattentoen iïe kabel uit het vuur
genomen en in heeteu toestand gehamerd
was, was het isoleerend vermogen echter
sterk verminderd. Een ander stuk kabel
werd een halfuur lang in een Buneeaaehe
