TE KOOP:
Bezoekt lelksalon Lunchroom
CACAO,
Groote Voorraad
BOUWTERREIN
Rijksstraatweg bij Jhyngeesi" te Oegstgeest.
ÜSIOÜ'CASTLE LIJf'na».-Znid-Jfrika.
Stoomtram HAARLEM-LEIDEN,
DAALDERS
^rijs is laag,
de cacao is £iests
de verpakking is eenvoudig.
Ho. 14760.
LEIfiSOH DAG-BLAD, Vrijdag- 3 April. Tweede Blad.
Anno 1003.
Tweede Kamer.
Buitenlandseh Overzieht.
Vervolg Advertentiën,
Eorsta fled. Verzekering-W'.
tVöd.J.STmüAMR&Zu.,
I>. I)I)ltOGÉE.
Wekelijksche Dienst van Londen en Southampton.
In aansluiting met de Rijnlandsche- en
Noordwijksche Stoomtramwegen worden Goe
deren in doorgaand verkeer aangenomen van
en naar Katwijk, Noordwijk en Rijnsburg en
naar en van Sassenheim, Lisse, Hillegom,
Bennebroek, Heemstede en Haarlem. 370 34
steeds aanwezsig MSöfjl
N. V. DE ^EDEBLAfóDSGÜE STML-IÜDUSTR1E,
Vervolg der zitting van Dondordag-
uainiddag.
Voortzetting der behandeling van de in
terpellatie van den heer Helsdingen,
nopens het optreden van den waarnemen-
Jen burgemeester van Krommenie, ter zake
/an do gebeurtenissen in verband met oen
werkstaking aldaar.
Zooals gemeld stelde do heer S chaper
in overleg met den heer Helsdingen do vol
gende motio voor: ,,Do Kamer, betreuren
de, dat de heer Verwer, fabrikant te Krom
menie, in do gegeven omstandigheden is op-
get.cdcn als waarnemend burgemeester, gaat
over tot de orde van den dag."
„-Do heer D e V r i e s repliceerde. "De heer
Schaper heeft gevraagd of spr. het eervol
vond dat een liberaal patroon, die zoo ty-
ranniek is als de heer Verwer, liefst chris
telijk arbeiders v-aagt. Spr. antwoordde,
dat wanneer een liberaal patroon christe
lijke arbeiders het liefst heeft, omdat zij
zich houden aan hot gegeven woord, dit
feit een groote eer is voor die christelijke
arbeiders.
JjTt'De Minister van Binnonland-
fcebo Zaken, de heer Heemskerk, be
grijpt niet wat dc heer Schaper er tegen
heeft als een liberaal patroon het liefst
tthiistelijke arbeiders heeft. Teder patroon
is vrij in do keuze zijnor arbeiders. Als de
heer Helsdingen zijn eerste vraag, zie ons
vorig nommer, niet hypothetisch heeft be
doeld, dan kan de Minister daarop niet
antwoorden. Want juist als bewindsman
acht hij zich niet gerechtigd tot het doen
van lichtvaardige' uitspraken. Een blaam
op dozen werkgever mag niet worden gelegd
zoolang de zaak niet nauwkeurig is oüder-
zocht. Verdedigen wil de Minister dien
Werkgever echter evenmin. Ieder oordeel
over dien patroon dien hier dus uitgesloten
te zijn.
Dc patroon» hebben trouwens betoogd,
dat het ontslag niet uitsluitend is verleend
omdat de knecht Binnendijk lid van den
Raad was geworden. Maar de Kamer is niet
bevoegd in deze zaak een oordeel uit te
8preken e.n het publiek evenmin. Tegen het
rechtmatige van het optreden van de poli
tie zijn geen bedenkingen geopperd. Daar
over liep do interpellatie niet. Wel zijn er
eenigen verbaliscerd en veroordeeld, maar
daaruit blijkt juist dat zij niet ten onrechte
zijn geverbaliseerd.
Wat het bezigen van het woord christe
lijk" aangaat, uit het gebruik van dat
woord in dit verband mogen geen politieke
of theologische gevolgtrekkingen worden ge
maakt. Het verheugt den Minister, dat de
heer Roodhuyzen door dat woord zoo aan
genaam getroffen is. Hij hoopt, dat dit
evenzeer het geval zal zijn wanneer hij dat
woord oen volgende maal bezigt. De Minis
ter bezigdo dit woord overigens in den zin,
waarin de Minister het woord christelijk"
verstaat.
De burgemeester was door ziekte verhin
derd zich buitenshuis to begeven, al kon hij
ook brieven teckenen. Voor den Minister
■Betaat er niet do minste aanleiding aan
merking te maken op het optreden van den
Oudsten wethouder als tijdelijk burgemees
ter. Dit optreden toch berust op de wet.
Maar als iemand de schuld is van een
werkstaking, dan is diens optreden als zoo
danig minder wcnschclijk. Dat de heer "Ver-
wer hier echter do schuld van de staking
was, dat mag de Minister niet toegeven om
de red-nen reeds vermeld. Met feiten is ook
niet geklaagd over het onrechtmatig optre
den van den burgemeester. Het feit op zich
zelf dat er geklaagd is, beteekent niets.
Het is de eenige vraag of de klacht ge
grond was.
Wijziging van art. 77 der Gemeentewet is
in het algemeen wcnschclijk, maar ds Mi
nister geeft niet too, dat deze zaak do ur
gentie dier wijziging heeft aangetoond.
Do heer B 1 o o k c r achtte do motie-
Schaper onaannemelijk, wijl zij de Kamer
leedwezen doet uitspreken, dat iemand aan
zijn wettelijke verplichting heeft voldaan.
Do heer Reyne zeide zekere relaties
mot de gemeente Krommenie te hebben en
dus in staat tc zijn iets naders omtrent de
kwestie mede te deelen, ten betooge dat deze
zaak niet zoo eenvoudig is. De toestand
was daar te Krommenie reeds maanden
voor de werkstaking gespannen. De mili
taire macht was daar reeds aanwezig voor
dat de heer Verwer optrad als waarnemend
burgemeester. De processen-verhaal zijn op
gemaakt voordat hij optrad. De Rijkspoli
tie stond ook niet onder zijn orders. Door
dit optreden van den heer Verwer ia do wofc
niet geschonden, maar nageleefd.
Maar met don interpellant is spr. het
eens dat het optreden van den heer Verwer
als waarnemend burgemeester niet heeft go-
tuigd van kicschheicl en tact. Een weinig
meer tact zijnerzijds had Krommenie deze
werkstaking bespaard en indien d-ezo werk
gever meer tact had bezeten, zou die werk
staking zich ook nooit zoozeer hebben uit
gebreid. De motie echter houdt feitelijk in
dat men het betreurt dat de wet is toege
past Tot het instellen dier motie bestaat
geen enkele aanleiding.
Do heer Treub vond het verkeerd dat
bij ccn bestaand conflict in een gemeente,
een der partijen met het hoogste gezag
wordt bekleed. Mocht de Minister dit wil
len erkennen, in strijd met den geest der
wet, dan wordt dc motie overbodig.
Do heer ltoodliuyzen diende in de
volgende motie
,,De Kamer van oordcel dat do Gemeente
wet in dien zin behoort te worden gewij
zigd, dat ook op andero wijze dan in arti
kel 77 is bepaald, in de plaatsvervanging
van den burgemeester kan worden voorzien,
gaat over tot de orde van den dag."
De heer Van Nispon (Nijmegen)
acht dc motie-Schaper niet duidelijk en
daarom onaannemelijk, men heeft niet met
den heer Verwer, doch met den minister
to doen, die in deze volkomen correct geble
ven is. Spr. is het eens met den inhoud der
motie-Roodhuyzcn, maar acht ze na de ver
klaring des Ministers volkomen overbodig.
De heer De Waal Malcfijt deed op
merken, dat zoo do heer Verwer niet als
burgemeester was opgetreden, in Kromme
nie schromelijke verwarring had kunnen
ontstaan. Goen ander toch zou voov oen
burgemeester wettige b:sluiten hebben kun
nen nemen.
De heer Schap e r handhaafde zijn mo
tie, die niets anders wil dan de Kamer to
doen uitspreken, wat in de totaal overbodi
ge motie-Roodbuyzen staat
Do Minister van Binnonl. Z a-
kon heeft uitgesproken wat de heer Treub
hem nogmaals wil doen zeggen. Spr. is het
met den heer Treub eens, doch inaakt dit
oordeel los van dit geval.
De moties komen in stemming.
Dc motie-Schaper wordt verworpen met
45 tegen 19 stemmon.
Voor stemden de heeren: Van Deventer,
Treub, Thomson, De Boer, Mees, Jannink,
Drucker, Zijlma, Marchant-, Helsdingen,
Hugenholtz, Van Kol, Ter Laan, Roodhuy
zen, Schaper, Boe, Ketelaar, Nol ting en
Van Foreest.
Do raotie-Roodhuyzen wordt zonder stem
ming goedgekeurd. (Hilariteit).
De Voorzitter dankt, den Minis
ter voor de verstrekte inlichtingen.
Hierna werd voortgezet de discussie over
het wetsontwerp tot toekenning van een
renteloos Rijks voorschot van millioen
aan de Nederlandscho Tramwcgmaafcschap-
pij voor de Drentse hF r i e s c h o
spoorlijnen, waarbij do heer Smccn-
go het extra-subsidie van dc Friesche Sta
ten aan do Tramwogmaatschappij verde
digde ala uitsluitend gegeven in het belang
van hot klein verkeer in de provincie en
niet als geschenk aan aandeel- of obligatie
houders. Hij adviseerde na een langdurige
rede tot aanneming van het ontwerp en
dankte dezen Minister dat hij het van het
vorige Kabinet had overgenomen.
De heer P a t ij n bestreed den z.i. on-
redelijken eisch van don heer Treub dat
do kosten der leening gegarandeerd moeten
worden door de reods half kaal geplukte
aandeelhouders der Nedcrlandsche Tram-
wegmaatsohappij en vroeg van den Minis
ter de verklaring dat het voorschot niet
zal worden uitgekeerd alvorens bekend is
dat hot gold voor den aanlog desnoods al
leen voor do Friesoh-Drentsohe lijnen, ge
vonden zal zijn.
Do Minister van Waterstaat
(dc heer Revers) verdedigde breedvoerig het
ontwerp en deelde daarbij ten aanzien dor
leening mode, dat het voornemen bestaat
in geen geval een agio van meer dan
10 pCt. toe te etaan, wellicht is een agio
van niet meer dan 8 procent te wachten.
Voorts, dat bepalingen ontworpen zijn,
waardoor gewaarborgd wordt, dat het
stibsidio inderdaad zal besteed zijn voor de
lijnen, waarvoor het wordt gevraagd.
Het wetsontwerp wordt zonder hoofdelij
ke stemming goedgekeurd.
De vergadering werd verdaagd tot heden
morgen kwart over elven.
Regeling der Vlwbcherij.
Voorgestelde amendemen
ten.
Door de heeren Van Doorn, Tydcman, De
Waal Malefijt, Lieftinek en De Boer zijn
eenige amendementen voorgesteld, onder
meer om to bepalen:
dat onder territoriale wateren deze wet
vorstoat dc wateren, omschreven in de artt.
2 en 3 van de bij de wet van 15 Juni 1883
goedgekeurde internationale overeenkomst
tot regeling van de politic der visscherij
in de Noordzee, buiten de territoriale wa
teren.
Voor te bepalen dat voor dc toepassing
van deze wet een vaartuig dat voor zcevis-
scherij gebezigd wordt, geacht wordt in
Nederland tehuis te behooren, indien het
kantoor van den eigenaar van het vaartuig
in Nederland is gevestigd, of indien het
vaartuig in Nederland voor de uitoefening
van liet bedrijf wordt uitgerust.
Als gemeente, waar het vaartuig tehuis
behoort, geldt do gemeente waar het kan
toor van den eigenaar van het vaartuig is
gevestigd of indirtn do eigenaar geen kan
toor in Nederland heeft, do gemeente in
Nederland, waar het vaartuig voor de uit
oefening van het bedrijf wordt toegerust.
Door den heer Reyne is ccn reeks van
amendementen voorgesteld.
Als sub-amendement het amendernent-
Duymaer van TwisteHugcnholtz. heeft, hij
voorgesteld om liet verbod van hot vi^sctKJU
met kuilnotten in de Zuiderzee (hetzij tus-
schcn twee vaartuigen gespannen, hetzij
achter of ter zijde van een vaartuig aan
gebracht), tc doen ingaan twee jaren na het
in werking tred n der wet.
Een der andere amendementen van den
heer Reyne strekt ora den leeftijdsgrens
voor kinderen, voor wie niet geldt het ver
bod van het uitoefenen der binnenvissche-
rij, zonder geldige akte uit to breid n van
14 tot 16 jaar
Verder stelt hij voor dc volgende bcpa-
ling:
,,Geene. schriftelijk? vergunning wordt
vereischt voor li°t visschen roet den henirel
in vischwaber dat door den rechthebbende
bij openbare kennisgeving voor het bevis-
schon met den hengel is opengesteld.
Nog stelt hij o- a. voor om uit dc bepa
lingen omtrent het verknopen, vervoeren
enz. van visch te laten vervallen Ik* ver
bod van het als lokaas bezigen" on ,,het in
gaarkeukens, restauraties of logement voor
dienen" van visch vari kleinere afmeting
dan bepaald in den betreffende bestuurs
maatregel, en verder om het verbod no
pens visch waarvoor krachtens een be
stuursmaatregel een gesloten tijd is be
paald, met te doen staan op visch voor te
dienen in gaarkeukens, restauraties of lo
gementen.
De ,,Neue Ges. Korr." weet te vert-llcn,
dat weldra in don Pruisischcn
Landdag een voorstel zal worden inge
diend tot verhooging der civiele
1 ij st, <lie de Duit3cho Keizer als Koning
van Pruisen geniet. In 1887, toon Wilhelm
de regcering aanvaardde, beliep dezo lijst
ruim 12 millioen mark, thans 15,719,206
mark. De stijgende prijzen dienen om het
ontwerp te argumenteeren. De ministersbe
zoldiging is immers ook verhoogd cn er
wordt ook gedacht over verhooging der sa
larissen van ambtenaren.
De civiele lijst ziet er wel zeer hoog uit,
maar vooreerst moeten de prinsen der ko
ninklijke familie daaruit hun apanage ont
vangen, als Keizer geniet Wilhelm II geen
toelage cn dan een vergelijking met Enge
land doet zien, dat de civiele lijst daar bij
na 3 millioen mark hooger ia terwijl ook in
Oostenrijk de civiele lijst iets grootcr is
dan in Pruisen.
Koning Eduard cn koningin
Alexandra zullen van 21 tot 25 dezer
to Kopenhagen zijn.
Do prins en prinses van Wales
zijn te P a r ij s, waar koningin
Alexandra cn de keizerin-wedu
we van Rus la nd den 18dcn worden ver
wacht.
De Jaatste berichten uit F e z, godagtcc-
kond van 27 Maart, melden, dat de Regec-
ring aldaar, d. w. z. de regeer ing van
Moelay Hafid, in uitersten geldnood ver
keert. Alle hulpbronnen zijn uitgeput.
Moalay Hafid stuurt wel brieven naar Fez,
maar geen geld In zijn laatsten brief, die
te Fe/ in do moskee voorgelezen is, ver
klaart Moelay Hafid, clat hij na de onder
handelingen, dio hij met dc Pranscheji
bij Casablanca beeft gevoerd, en na de
door do Franschen afgelegde belofte, dat
deze Casablanca zullen ontruimen, bet be
vel heeft uitgevaardigd aan de Sjao ja's,
met vechten op te houden. Moelay Hafid
verzocht de bewoners \au Fez, hem verster
kingen to sturen, opdat hij Rabat zal kun
nen aanvallen.
Gistermiddag had te Rome dc begrafe
nis plaats van Macon Premucio, dio ten
gevolge van een ongeval - ij d n arbeid om
het leven was gekomen. Een «aantal soci
alistische vereenigingen woonden dc uit
vaart- bij. De stoet wildo over het plein Ve-
nizia steken in strijd met de bevelen der
politie en trachtte met geweld zich ccn
doortocht te banen. Dc lijkkoets reed tegen
de troepen, die haar trachtten tegen \e>
houden, in. Er werd met stecncn geworpon
uaar da agenten; een commissaris cn ver
schillende agenten werden gewond. Toen
hoorde men eensklaps een schot-, volgens
den commissaris gelost door een der batekj-
gers. De publieke macht, zich bedreigd
achtend, losto daarop eenige schotentwee
betoogers werden gedood cn twaalf ande
ren gekwetst. Do laatsten werden naar het
hospitaal gebracht..
Nader wordt gemold:
De betoogers, bchoorendo tot do weer
standsbonden van metselaars, grondwer
kera, slagers cn tot sociaJistis-ch-anarchis-
tische vereenigingen, bedon openlijk tegen
stand aan de gewapendo macht, maakten
zioh meester van twee groote karren met
steencn en deden een verwoeden en hefti-
gen aanval op de agenten, die zij met stee-
nen bombardeerden. Een arbeider werd
nog gedood; hij was secretaris van de met-
se laai sverceniging. Er zijn dus drie dooden
gevallen. Elf agenten en carabinieri zija
gejond.
De twee andero gedooden waren anar
chistische metselaars. Do orde is nu her
steld.
Het gebeurde wekte hevige ontroering
in de Kamer, de republikeinen namen een
zeer vijandige houding aan tegen minister
Giolitti.
Er zijn tegen heden Vrijdag een aantal
interpellaties aangekondigd.
Sinds eenigo dagen reeds is het groote
anarchiatenproces begonnen to
B a re c 1 o n a, waarbij Ruil <'e voornaam
ste beklaagde is. Gisteren is hij onder
vraagd.
Hjj verklaard.; tot de vvijsgcerigo anar
chisten te bchoorcu. Volgens hem is zeker*
Virgili, een Italiaan, de pleger der aar sla
gen in dc Ferninando-straat. Zoo hij zijn
diensten aan de overheid heeft aangeboden,
was het, omdat hij dacht beter in staat te
zijn de schuldigen te vinden, met het oog op
zijn betrokkingen tot dc anarchisten Hij
had daarvoor evenwel geld noodig, daar hij
onbemiddeld is.
Ruil poogt zich vrij tc pleiten ten nadcele
der anderen. Zijn vertrouweling was zeken
Trézols, een inspecteur van den veiligheids
dienst. Ook deze v betrokken in dc bom
men zaak.
Deze verklaring veroorzaakte geweldige
opschudding.
Later verklaarde Ruil, dat hij een veer
tierr dagen vóór het huwelijk des Koning*
wist, dat mannen van de Moderne Scho >1
van Barcelona een samenzwering smeedden
tegen Alfonso XIII, vóór den dag vau zijn
huwelijk. Ruil ging toen naar Marseille, om
een onderzoek te doen. Daar ontstal men
hem zijn portefeuille, wat hem evenwel niet
belette naar Madrid terug te keeren, om
Morall, die den daad moest bedrijven tegen
te houdeu. De beschuldigde zeide nog, dat
Memento, een inspecteur van den \eilig-
heidsdienst, hem geld gaf om geveinsde
anarchistische aanslagen op touw te zet
ten, welke dau door dc politie zouden ont-.
dckl worden.
Voor het eerst sedert den tijd, dat hij
de Regcering aanvaardde, zal keizer
Frans Jozef van Oosten r ij k, op
raad van zijn genoeshecren, do openbare
godsdienstoefeningen gedurendo de Stille
Weck niet bijwonen.
P aw 1 o f, vroeger Russisch ge
zant aan hot hof van Korea, Btaat on
der verdenking land eenige millioencn
roebel ontnomen te hebben. Na het uitbre
ken van den oorlog tussehon Rusland cn
Japan werd hij naar Snenghai gezonden
om daar berichten aangaande de Japnn-
scho verrichtingen uit te vorschen. Hij
ging zich echter toeleggen op allerlei han
delsondernemingen o. a liet transportcc-
ron van Russische soldaten naar huis.
Vooral met daarvoor te hoog to rekenen
schijnt hij schatten verdiend te hebben.
Een commissie heeft dit en meer bezwaren
voor Pawlof uitgebracht. Do Tsaar zal nu
beslissen of Pawlof vervolgd zal worden,
dan wel dc zaak opgeborgen zal worden in
den grooten Russischen ambtelijkcn doof
pot.
Er schijnt een nieuw komplot te zijn
ontdekt tegen bet leven van den sultan
van T u r k ij e, dat geheel los is van do
samenzwering, welker ontdekking reeds
onlangs tot verscheidene arrestaties heeft
geleid
Het betreft hier twee Russen, die uit
op hot I.cven, tegen Invali
diteit en Ongelukken,geves
tigd te 'N-Gruvenliage.
Duecleuren: Jhr. Mn. W. felx,
Mn. II. GOEMAN BORG ESI OS en
Mn. Dn. W. P. J. BOK.
Inlichtingen en Tarieven
gratis te verkrijgen bfj den Inspecteur
Jhr. A. C. VAN HAEFTEN, Bree
straat 131, Leiden, dio ook Brand- en
Inbraak verzekeringen sluit. 1G0 13
fösiiiienmatasleB!) 4, iiij de Waag.
PRiftiA ADRES voor
zuiver o Natuurboter,
Uuudscke, Leid^che en wette
Edammer Kaas. '.1838 8
3£inadroppeIs
Dr. DE VRIJ,
f (Ext. Cliinae. liq. do Yrg in Vacuo)
f in Q flacons a 0.50 per flacon.
Bil I). II. GERRITSEN, Drogisterij
DE ..GEDÉ",
£3aarleninierstraat 6,
Teieloonn. 7HH. 3236 10
e*n Mok zeer goed onderhouden
HüiZEX, alie verhuurd en een
goedo lente afwerpende. De rerkoo-
per is beteid een groot bedrag van
de koopsom op late hypotheek te
hou Jon. Brieven aan het Bureel" van
dit Blad onder No. 3503. J2
3210 20
Aanbevelend,
Nadere inlichtingen bij de agenten der Maatschappij door gebeei Nederland.
1408 16
te Leiden gevraagd, met gelegenheid tot het bekomen
van Electusch hein. niet te ver van het te stichten Rijks
hei barium te Oegstgeest.
Aanbiedingen met opgaaf van prijs en grootte worden
ingewacht bi) C. J. VAN LEK ZIJLEN, Bouwkundige,
Zwarteweg Ui, Len Haag. 3t>74 JO
3860 96
v/li. II. K. O VING Jr.
y KantorenGIII,l>KK.N( t3 KK VUE 31-33 (Plan C),
r IJzermnsazijncn: lïlXNKNISAVJ'IN (I'eijcnooril),
tm'-.ï'.rursir, .ar .1
3676 48
Rotterdam.
