Buitenlandseh Overzicht.
Ingezonden.
Van de (Iric-vorsten-ontraop-
t. i n g in de Middellandse!» Zee komt dit
jaar niets. Koning Eduard gaat niet naar
do Middellandsche Zee, maar zal in plaats
van deze voorgenomen reis een bezoek aan
iNoord-Euvopa brengen.
Wellicht in verband hi.rmede wordt
thans aan keizer Wilhelms ontmoeting met
koning Victor Emmanuel op 25 dezer te Ve
netië allo politieke boteekenis ontzegd. Hoe
wel minister Tittoni aanwezig zal zijn, zal
waarschijnlijk minister von Schön den Duit-
eehen keizer niet vergezellen. Intusschcn
beweert een Duitsck blad, dat het bezoek
afspraken betreffende de Balkanspoorwc-
gen jbeoogt.
Nu men den officicelen tekst voor zich
heeft, wordt het verdrag tot overncmiDg
can den Cong o-staat minder gunstig
beoordeeld dan do vorige week. Het schijnt
ook, dat do Belgische minister Becr-
naevt met zijn aanhangers en een aantal
liberalen zich verzetten tegen de wijze van
6toiting van een bodrag van 50,000,000 frs.
aan den Koning. Dc bewuste bepaling luidt:
„Eindelijk zou een kapitaal yan 50,000,000
frs. botaalbaar in vijftien annuïteiten,
waarvan dc ccrsto 3,800,000 fr. en do vol
gende elk 3,300,000 fr. zouden bedragen als
blijk van dankbaarheid aan Uwe Majesteit
worden toegekend docr den Congostaat,
door haar geschapen."
Men noemt deze wijze van betalen on
grondwettig.
Nog andere bedoelingen van onderge
schikten aard worden opgeworpen. Ho „Mé-
tropole" bowccrt, dat do liberalen door de
nadering der algemecne verkiezingen en het
verlangen, de Regeering in moeilijkheden
to brengen, verleid zijD, in oppositio to
gaan.
Het „Hbl. van A.", welks parlcmcutsvcr-
elaggcver een aanneming van het verdrag
met 40 stemmen meerderheid voorspelt,
dringt op spoed aan. ,,Men brenge", schrijft
het, ,,licht met sbroomen, oceanen van
licht zoo men wil; maar do zaak kan even
goed zoo niet veel beter op een drietal
weken opgeklaard worden dan op vijf, zes
maanden.
Het duurt nu al veel te lang, en de Bel
gen moeten toch inzien, dat zo doodeenvou
dig bezig zijn de zaakjes te maken van dio
brave socialisten, voor wio heel dc Congo-
kwestie enkel een middel is om te kunnen
woelen."
Nader wordt gemeld: Dc beide vragen,
ten opziehto waarvan de heer Bccrnaext zich
thans voldaan verklaard heeft, zijn:
lo. Vormen dc in België uit to voeren
werken een volstrekte verplichting; of wel
mag België er zich desnoods aan onttrek
ken?
2o. Zullen do annuïteiten, den Koning too
to kennen voor werken, in Congo uit te
voeren, het voorwerp zijn van een jaarlijk-
scho stemming der Kamer, en bijgevolg on
der haar toezicht staan?
De heer Beernacrt stelde aan de Commis
sie van Zeventien voor, dc Regccring uit
to noodigon, haar over dit punt ophelderin
gen to komen geven.
De heer Lorand zou liever mededcelingcn
op schrift hebben. Do heer Hymans verzot
te zioh niet tegen het voorstel-Beernaert.
Dc heer Vanderveldo was van hetzelfde
gevoelen'.
In dc vergadering van do recht-er-par-
tijen, waarbij alle ministers tegenwoordig
waren, gaf de heer Schollaort besliss.nde
ophelderingen in verband met <le tegenwer
pingen, die gemaakt werdon tegen 't nieuwo
overneem-verdrag van den Congo. De heer
Beernacrt verklaard© zich thans volkomen
voldaan.
Nadat minister Schollaert de door hem
afw:lcgdo verklaringen in een vergadering
der rechterzijde nogmaals in do Koloniale
Commissie had bevestigd, bcpaaldo d^ze,
fl t op Donderdag a.s. de algemeen© bo-
sprckiDg zal plaats hebben over het ver
drag tot overnomiLg van den Congo.
Het bureau Reuter verneemt, dat pre
sident Fallièros in Mei Enge
land zal bezoeken. De noodigc schikkin
gen zijn nog niet allo getroffen, maar er
is reden om aan to nemen, dat het een of
ficieel bezoek zal zijn, in hoofdzaak gelijk
aan dat van den heer Loubet aan koning
Edward in 1903.
Volgens een mededceling in' dc Engelschc
bladen gaan do prins cn prinses van
Wales over een dag of veertien naai*
Duit sell land om den Keizer en do
Keizerin ccn bezoek to brengen. Een week
roor Paschcn komen zij in Engeland terug.
Op zijn Canadecschc reis neemt do Prins
zijn vrouw niet mee.
Do eerste zitting van do internationale
ïonferentio ter bestudeering der
s I a a p z i c kto werd Maandag j.l. gehou
den in het gebouw van het ministerie van
buitenlandsche zaken te Londen. Uit naam
van dc RcgeeriDg heette lord Fitzmauricc
dc gedelegeerden welkom. Daarna begon
nen clc besprekiugen over het door de En
gelschc cn Duitschc regeering opgemaakte
ontwerp voor een verdrag.
In den loop der behandeling in liet E n-
gclschc Lagerhuis van de mar i-
n c-begrooting vroeg do heer Balfour of
Groot-Bntanniö op het eindo van 1911
slechts 12 schepen zou hebben van do
.Dreadnought"- en „Invincible"-klassc, ter
wijl Duitschlaud, wanneer het vlootpro-
^gram geheel werd afgewerkt, dan 13 derge
lijke schepen zou hebben.
Minister Asquith gaf toe, dat deze cijfers
Juist zouden zijn, wanneer het Duitsche
program volledig wercl uitgevoerd en Groot-
Britannic het volgende jaar niet zou be
sluiten tot aanbouw van nieuwe „Dread
nought" 's.
Hij vervolgde aldus: „Zonder mij in to
laten met voorspellingen over het program
van volgende jaren, zeg ik zonder klein
moedige aarzeling, dat, wanneer wij tegen
dic-3 tijd van mcening zijn, dat het Dqit-
ccho program kans heeft op uitvoering vol-
gens de thans bekend zijnde plannen, wij
het als onzen plicht zullen beschouwen niet
alleen te zorgen voor een voldoend aantal
schepen, maar tevens, dat deze zoo tijdig op
stapel worden gezet, dat Duitschlands
meerderheid geen feit kan worden
Do „Daily Graphic" keurde hefcig de
overmoedige daad, zooaU het blad zc noemt,
van koning Alfonso van Spanje
af, om zich to Barcelona aan de ge
nade of ongenade van do Cataloniors te
gaan overleveren, juist nu de noodzakelijk
heid de Regeering gedwongen heeft do pro
vincie tijdelijk eenigo grondwettige waar
borgen Lo ontnemen.
Het blacl vergeleek het geval met dat
van Dom Carlos en zeide, dat Minister
Maura een ontzettende verantwoording op
zich nam, door den Koning to laten gaan.
Men weet het: do Koning is gegaan.
Z. M. is to Barcelona aangekomen, ver
gezeld door minister-prosideut Maura en
den minister van marine.
Hij werd aan het station door de ver
schillende autoriteiten begroet.
Er deden zich daarbij geen incidenten
voor.
Met bezorgdheid zag men to Madrid ci'cn
jongen KoniDg naar Barcelona vertrekkeu.
Waarom deze reis juist precies nu doorge
dreven wordt, begrijpt men nog niet goed.
Was er zulk een kaast bij do (komst vuu
het Oostenrijksche eskader cn kon dit mei
elders ontvangen worden dan voor de bom -
menstad?
Waarom dan ging de Koning?
Minister-president Maura wordt verwe
ten, dat hij in zijn antwoord in den Senaat
op do interpellatie van den republikein
Sol y Ortega, op gevaarlijke wijze het ko
ningschap op den voorgrond heeft gesteld
al6 bestrijder van Let anarchisme.
Een ridderlijk en moedig vorst als Al-
fonsus, dio den vuurdoop reeds heeft ont
vangen bij zijn huwelijk, kon niet anders
antwoorden op de uitdagende verklaring:
,,Wio zijn leven niet veil heeft, is onwaar
dig het gezag tc bcikleeden".
Doch naast het vraagstuk van het auar
chisme is op het oogenblik dat van hst Ca-
talanismo aan do orde. Do Cortez bespre
ken do wet op het plaatselijk bestuur, die
ten deele aan do eischen van C&taloniü te
gemoet zal komen. De reis van den Koning
moet nu den indruk versterken, dat dc Re
geering het ernstig meent met deze her
vorming.
In een vergadering van republikeinen
heeft de senateur Sol y Torteja dc party-
genooien aangezet zich van elko betooging
te onthouden bij heb bccocik van koning Al
fonso te Barcelona; wio zich tot betoogin
gen laat verleiden, zal uit de partij gezet
worden.
Wat niet belet, besloot spreker, dat de
partij protesteert en blijft ]>rotesteercn te
gen het koninklijk bezoek.
Het heet, dat de Regecring een telegram
ontvangen heeft van den Spaanscken gezant
to Bern, meldende, dat co anarchisten te
Gcnèvo een aanslag voorbereiden tegen den
Koning en minister Maura.
Iiet Ocetennjkscli-Hongaarccho eskader
onder bevel van den schout—bij-nacht Z eg-
Ier en bestaande uit de slagschepen ,,Erz-
herzog Karl," „Erzkerzog Ferdinand Maxi
milian" cn „Erzherzcg Fricdrick" is uit
Malta te Barcelona aangekomen cn met do
gcbruLkelijko saluutschoten begroet. De ad-
miralal wisselde bezoeken met den O.-H.
gszant, die den vorigen dag was aangekomen,
met de pJaateclijke autoriteiten cn met den
commandant van den Spaan?chen kruiser
„Princosa de Asturias," die zich nu te
Barcelona bevindt.
Van vier uren tot halfzeven liad gisteren
in het huis van den gouverneur te Barcelo
na de officicelo entvangst van de burger
lijke, militaire en geestelijke overheids
personen, alsmede van do aanzienlijken
van Barcelona, plaats.
Gedurende den gehcelen dag stond er
ccn grooto volksmenigte dicht samenge
drongen voor het huis van den gouver
neur. Een gedeelte verliep echter bij het
vallen van den avond, toen het bleek, dat
de Koning, opgehouden door do receptie,
niet op het balkon verscheen.
De gouverneur en do alcalde drukten hun
grooto tevredenheid over dezen dag uit en
zeiden, dat do wanne ontvangst, aan koning
Alfons bereid, hun stoutste verwachtin
gen had overtroffen
Al degenen, dio in do nabijheid van ko
ning Alfons kwamen, verklaren, dat dc
Koning gedurende den doortocht door de
stad zichtbaar bewogen was door de ovatie,
die do inwoners van Barcelona hem brach
ten.
Na het diner, den overheidspersonen
in het liui3 van den gouverneur aangebo
den, ging de Koning, vergezeld van Maura
en Forrandiz, per automobiel naar den
schouwburg, waar een gala-concert te zij
ner ecro werd gegeven. Alle plaatsen wa
ren bezet door een zeer voornaam publiek.
Bij zijn binnenkomst werden den Koning
herhaaldelijk, ovaties gebracht. Do toejuich
ingen duurden meer dan vrijf minuten.
In de logo boven de koninklijke logo wa
ren aanwezig het gezantschap van Oosten
rijk, de admiraal en de officieren van het
Oostenrijlkscho smaldeel.
El Mofcri, op een gereserveerde plaats
in do baignoires, trok de aandacht.
In dezen schouwburg werd veertien jaar
geleden een bom geworpen, die vele slacht
offers maakte.
Naar aanleiding van den moord op
As k i i isf den tolk van het G r i e k sc h
consulaat-generaal te S a 1 o n i k i, heeft de
Italiaansche consul-generaal te Saloniki
als deken van het consulaire korps een.
schrijven gericht tot generaal Hilmi Pasja,
den inspecteur-generaal der hervormingen,
om bij hem aan te dringen op het nemen
van strenge maatregelen tot handhaving
van orde en gezag.
De politie heeft een vrouw gesproken,
die, eenige oogenblikkcn vóór de moord be
dreven werd, dicht bij do plaats, waar de j
misdaad begaan werd, twee mannen met j
een .verdacht voorkomen had opgemerkt. I
Do mannen spraken Bulgaarseh. Dit be
vestigt hot vermoeden, dat do moord heeft
plaats gehad op aanstichting van het Bul-
gaarscho comité. Ye^dcr is er nog iets, dat
daarop wijst: dc kogels, die uit de wonden
van den verslagcnc verwijderd zijn, zijn ko
gels van dezelfde soort als door de Bul-
gaarsche benden gebruikt worden.
De Grioksche pers schrijft op zeer opge
wonden toon over het gebeurde.
Dat een commandeerend generaal zijn
commando in den steek laat,:" is zeker geen
alledaagsch verschijnsel. Het heeft zich
thans echter voorgedaan in Yemen. Do
bevelhebber der ïurkscho troepen al
daar, Yussuf pasja, heeft, volgens een be
richt uit Hodeidah, do vlucht genomen
naar hot Italiaansche stoomschip „Adria"
Reeds geruimen tijd geleden had hij, naar
hét heet, ontslag gevraagd. Te Konstanti-
nopel weigerde mei. echter dit ontslag toe
to staan. Op verzoek van den gouverneur
heeft de Italiaansche consul, nog getracht
hem van zijn voornemen af té brengende
generaal echter bleef volharden bij zijn bo-
sluit. Het feit is te merkwaardiger, daar
do generaal, die jaren lang in Yemen heeit
doorgebracht, daar getoond heeft een uit
stekend bevelhebber te zijn. dio menige zege
heeft bevochten.
Wij deelden reeds mede, dat de S j a h
van P e r z i bittere verwijten had ge
richt aan het Parlement, wegens do gerin
ge vorderingen, die liet onderzoek omtrent
den jongsten aanslag op zijn persoon maakt.
Dezo klacht is bij hot parlement niet in
goedo aarde gevallen. In een Maandag ge
houden zitting werd besloten te antwoor
den, dat de klacht ten cenenmalo ongegrond
was.
De medsjlas, parlement, is volkomen loyaal
maar slechts con raadgevend lichaam, ter
wijl het uitvoerend gezag uitsluitend bij do
Regecring berust.
Intusschen heeft dit schrijven weder
kwaad bloed gezet cvn opnieuw <d© vrees
gewekt, dat de Sjah over een staatsgreep
denkt.
irlunstf, ieiSeresi, enz.
Het VTiener O pc ret ten-Gezel schap zal op
Dinsdag 24 Maart a.s. een laatste voorstel
ling geven in den Leid'sc'i Schouwburg.
Ha a g s c h Mannenkoor.
Voor een goed bezette zaal gaf de Liedev-
tafel „Haagsch Mannenkoor" in het Ge
bouw voor K. en W. een concert, dat ver
eerd w.rd met het bezoek van H. M. de
Koningin en Z. K. H. den PrinB.
Het Koninklijk Echtpaar, dat precies te
acht uren kwam, werd ontvangen door ccn
commissie uit het besluui, bestaande uit
president scretaris cn penningmeester, ter
wijl Hare Majesteit ccn bouquet werd aan
geboden door do jongejuffrouw Mccrloo,
het dochtertje van den penningmeester.
Alvorens zich haar de Hoflogc tc begeven,
informeerde H. M. belangstellend naar do
verrichtingen der Liedertafel en naar dc
oefeningen, die noodig zijn ter voorberei
ding eener uitvoering. Ook gaf Koningin
Wilhclmina cr Haar groote- ingenomenheid
mede te kennen, dat het programma uit
sluitend namen van Nederlandse he compo
nisten vermeldde cn dat ook dc door het
koor to zingen liederen hoofdzakelijk Ne-
derlanclsche waren.
De Vorstelijke Bezoekers bleven geduren
de het eerste gedeelte, waarin zich als so
listen deden hooren dc dames Annie do
Jong (viool) en Olga Isaac (sopraan) cn
do heeren Butter (bariton) en M. H. van
't Kruis (piano) cn aan het slot waarvan
door dc Licdcrtafcl werd uitgevoerd „Bene-
dictus Dominus", ccn oompositie voor ge
mengd koor van den direoteur.
Nadat het nummer was uitgevoerd, werd
den dirigent-componist, den heer J. A.
Presburg, namens het koor een lauwerkrans
aangeboden.
Koningin en Prins, die bij hun komst
door het koor begroet waren met het oude
„Wilhelmus", vertrokken daarna. Echter
niet dan nadat H. M. het verlangen te ken
nen gegeven had zich met den directeur tc
onderhouden. H. M. complimenteerde den
heer Presburg als dirigent en als compo
nist en gaf haar groote ingenomenheid te
kennen met do zoo even ten gehoore ge
brachte compositie. H. M. roemde zeer den
schoonen zang en den goeden klank van het
koor, getuigde er van dat die zeer hoog
staat cn zeide dat ook de solisten Hare Ma
jesteit zeer veel genot hadden geschonken.
Het concert had H. M ©en genotvol uur be
zorgd, aldus verzekerde de Koningin aan
de bestuursleden, die den Vorstolijken bezoe
kers uitgeleide deden. Ook Prins Hendrik
zeide in hooge mate voldaan te zijn over het
kunstgenot, dat het concert der Licderlafel
had verschaft.
De Nieuw e-Z ijds KapeL
Een der redacteuren van dc „Tel." heeft
zich naAr 's-Gravenhagc begeven, ten eindö
to informccren, of van Regecringszijde ook
financieelo steun zou to wachtjen zijn voor
con restauratie der Nieuwe-Ziids-kapcl te
Amsterdam. Hij reldt uit zee* goede bron
to bben vernomen, dat de Regecring heeft
to kennen gegeven, op onbekrompen wijze
bij een restauratie dor N.-Z.-kapel te wil
len helpen. Hij vernam, dat reeds gerui
men tijd geleden minister Rink, cn thans
ook mr. Heemskerk, de nieuwe minister
van Binnenlandsche Zaken, heeft gezegd,
op onbekrompen wijze goldclijkcn steun to
willen verlecncn, wanneer do hulp der Re
geering voor behoud, in' caeu restauratie
van het gebouw werd ingeroeiien.
Uit zeer goede bron wordt aap het „Hbl."
medegedeeld, dat van Protesttintscho zijde
bij do Nederduitsch Hervormde Gemeente
ie Amsterdam con exploot is bet eekend om
een eigen graf in de N. Z. kapel ongestoord
te laten.
M u 11 a t n T i-G e d enkstee n.
Iiï do „Ylaamscho Gaze tdeelt do heer
H. N. van Kalken, die zich aan het hoofd
had gesteld van de Vlamingen, dio een ge
velsteen wilden aanbrengen aan het huis te
Brussel, waarin Multatuli zijn „Max Have-
lam r heeft geschreven-, mede, dat van dc
zaak niets kan komen Het gemeentebe
stuur en de eigenaar van het huis hadden
hun toestemming gegeven, raaar de laatste
is er op teruggekomen. Ook die van het
huis er naast weigerde.
„Welke invloeden hebben hier gewerkt?"
vraagt de scbv ijver. Er waren 370 franken
bijeen, die nu zul!:n worden t ruggegeven.
Nederland sch in de Kaap
kolonie.
„Ons Land" meldt dat op 21 Jan. jl. een
aantal officieren cn minderen van het gar
nizoen te Kaapstad het examen in de Hol-
landsche taal aflegde, en dat ook in ver
scheiden andere garnizoensplaatsen door de
militairen studie van liet Hollandsch ge
maakt wordt.
Do Ilijks-Tn3nl>oii\vwïiat©rscliool in
het Jfcloemboifendlstrlet.
Het hoofdbestuur van de Algemeeue Ver-
ecniging voor Bloembollencultuur te Haar
lem heeft den 25steu October 1(07 een ken
nisgeving ontvangen van den directeur-ge
neraal van Landbouw, waarin toezegging
werd gedaan van do oprichting ecner Kijks-
tuinbouww interschool, met verzoek om in
lichting welke plaats naar de meening van
het hoofdbestuur daarvoor het meest in
aanmerking komt. Het hoofdbestuur heeft
daarop 15 November 1907 geadviseerd, dat,
volgens zijn mcening, Haarlem de aaige
wezen plaats was.
Door dc afdeeling Lisso der Alg. Ver. D
een beweging op touw gezet, dezj school
meer in dcu Noordwesthoek van. Zuid-Hol
land geplaatst to krijgen. In voreeniging
met dc afdeelingen Hillegom, Lisso, Sas-
senheim, Voorhout, Noordwijk, Noordwij-
Eterhout, Katwijk, Rijnsburg cn Warmond,
heeft deze afdeeling zich gewend tot den
directeur-generaal van Landbouw, met ver
zoek do Rijkstuinbouwwinterschool niet in
Haarlem, doch in een dor gemeenten in
den Noord weet hoek van Zuid-Holland op
to richten, opdat zij koine in de kern van
het district, tc midden der cultuur en te
midden van hen, dio in de bloembollen
teelt hun gtheele bestaan vinden.
In verband met dit adres heeft de direc
teur-generaal zich opnieuw tot het hoofd
bestuur gewend, met. verzoek om advies
over bovengenoemd schrijven.
Ten einde den directeur-generaal te kun
nen antwoorden in den geest der Vereeni-
ging in haar geheel, noodigt het hoofdbe
stuur do afdeelingen uit, op de Algemeene
Vergadering, welke op Maandag 23 Maart
a.s. zal worden gehouden, bij stemming de
volgende vragen to willen beantwoorden:
1. Kan do Algemeene Vergadering zich
vereenigen met het advies van het hoofd
bestuur, dat Haarlem de meest geschikte
plaats is voor de vestiging van een Rijks-
tuinbouwv/interschool
2. Zoo niet, geeft dan, de Algemeene Ver
gadering dc voorkeur aan vestiging van de-
school in den Noordwcsthodk van Zuid-
Holland, overeenkomstig den wensch van
negen afdeelingen der Vereeniging
De afdeeling Oegstgeect en Omstreken,
die zich met het advies van het hoofdbe
stuur wel, doch met het advies van de ne
gen afdeelingen Lisee o.a. niet heeft kun
nen vereenigen, heeft naar aanleiding van
bovenstaande gemeend, zicli tot het hoofd
bestuur tc moeten wenden, met ver-zoek
aan dc Algemeene Vergadering voor te
stellen: om voor het geval de Vergadering
zich verklaart tegen do vestiging van de
Rijkstuinbouwwinterschool te Haarlem, dan
to adviseeren dezo in Oegstgeest te doen
plaatsen.
Ocgetgeest, dat door zijn ligging uit alle
afdeelingen vr?n do Voreeniging gemakke
lijk te bereiken is, dat zich bevindt in de
onmiddellijke nabijheid van Leiden, de stad
dor wetenschap mot den Hortus, het Rijks-
Herbarium en andere inrichtingen, die bij
het tuinbouw-ondorwijs van groot belang
kunnen zijn, verdient verreweg de voorkeur
bove-n andere gemeenten.
Do afdeeling Oegstgeest verzoekt daarom
bij haar zucterafdeclingcn steun voor haar
voordel, doch alleen dan, .wanneer de Al
gemeene Vergadering besluiten mocht, de
Rijkstuinbouwwintersohool niet in Haar
lem te doen oprichten.
Geachte Redactie 1
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
in uw blad van gisteravond, geteekend
K., verzoek ik u beleefd een weinig plaats
ruimte.
Twee dingen constateert do heer K. in
zijn betoog, lo. dat er, ondanks de
heerschende werkloosheid, zco weinig ge
bruik wordt gemaakt van de Gemeentelijke
Arbeidsbeurs, 2o. de nuttigheid van dezo
instelling.
Over beide behoeven we met den heer K.
niet tc twisten. Wie do geregelde opgaven
in dit Blad van dc aanvragen aan de Ar
beidsbeurs nagaat, moet tot dezelfde con
clusie komen.
Over do nuttigheid van een gemeentelijke
instelling als de Arbeidsbeurs zal ieder het,
met den heer K. eens zijn.
Doch wat do heer K. bij zijn beschou
wing vergeet en zonder waai'van een ver
zuchting ovor het weinige gebruik, dat er
van do Arbeidsbeurs gemaakt wordt, niets
geeft, is dit, te vragen, .wat de reden is,
dat do arbeiders nu eenmaal van do Ar
beidsbeurs niet gediend zijn.
Hot is nu eenmaal zoo en niet anders,
do meerderheid van do arbeiders en vooral
van do bouwvakarbeiders gaan nu eenmaal
niet naar do Arbeidsbeurs, het waarom s
door ons reeds meermalen in dit Blad uit
eengezet.
En als de heer K. zich in zijn loffelijk
streven om den tegenzin in die instelling
weg to nemen, eerst gevraagd had naar liet
waarom en gepoogd had een antwoord op
die vraag to vindon, dan had hij rich de
oprichting cn wat daarbij gezegd en ge
schreven is, voor den geest moeten halen.
Waar echter de mogelijkheid niet is uit
gesloten, dat de heer K. dit ia vergeten,
willen wij wel even de geschiedenis schrij
ven, althans de meest van belaag zijnde za
ken medodeelen t
Dc Arbeidsbeurs, door de gemeente opge
richt, word geboren na eon verzoek aan
den Raad van de afdeeling Leidon van h$t
Alg. Ned. WerkliedenVerbond, om de ge
vraagde subsidie voor de particuliere Ar
beidsbeurs van „Patrimonium" niet toe te
staan.
De Raad hakte toen den knoop door, en
richtte, onwillens voomitgosbuwd door den
ondorlingen naijver yan twee politieke ar
beiders verecnigingen, een gemeentelijke Ar
beidsbeurs op.
Een ontworp-verordening, regelende be
stuur en werkwijze der Arbeidsbeurs, werd
gepubliceerd, om in den Raad behandeld
te worden.
De Loidsehc Bestuurdersbondo in dezö
optredende uit naam van de bij haar aan
gesloten vakvereenigingon, dor direct be
langhebbenden, beschouwde do ontwerp
verordening eens op den koper, en kwam
tot de conclusie, dat, als zoo een gemeen
telijke Arbeidsbeurs moest bestuurd wor
den, deze materie beter aan de arbeiders
zeiven kon overgelaten worden.
Het allereerste, waaraan volgens den
Leidschen Bestuurdersbond de Arbeids
beurs moest voldoen, namelijk door een op
democratische wijze gekozen bestuur be
heerd, ontbrak hier geheel en al. Men
méénde, dat een voorwaarde voor den blo.*
der Arbeidsbeurs was, dat cn patroons èn
arbeiders er beiden evenveel en zoo groin
mogelijke zeggingschap in hadden.
En nu weten wij wel, dat de Arbeids
beurs wordt bestuurd door een gelijk aan
tal patroons en werklieden, doch evenmin
als de arbeiders het in hun hoofd zouden
halen lid te worden van een vakvoreeni-
ging, waarvan het bestuur door B. en W-.
of door den Raad zou worden benoemd,
evenmin zullen ze gebruik maken van een
Arbeidsbeurs, waarvan hot bestuur, min
stens genomen de helft, niet door henzelf
gekozen wordt.
Do Leidsehe Bestuurdersbond meende
toen, dat op deze wijze de Arbeidsbeurs t i.
een paskwil werd gemaakt, en verzond een
geargumenteerd adres aan den Raad, waar
in hij, naast opsomming van- anders be
zwaren tegeinde voorgestelde verordening,
verzocht het bestuur rechtstreeks, cvcmls
bij de Kamers van Arbeid, door dc arbei
ders en patroons zelf to doen kiezen.
De Raad sloeg geen acht op het verzoek
der direct belanghebbenden, legde bet adres
ter zijde, ja, bij het van hoogcr hand be
noemen van de bestuurders, werden de vak
organisaties, uit wier naam geadresseerd
was, en die ten minste blijk gegeven had
den van belangstelling in de oprichting, go
heel en al genegeerd.
Waar zoo de feiten zijn, die de heer K.
even goed weet als wij, mag het toch geen
verwondering wekken, dat er geen belang
stelling in do arbeidsbeurs bestaat, ja, dat
do bouwvakarbeiders, in hun vakorganisa
ties gewend zelf hun zaken te behandelen,
zelf mede to spreken over den te volgen
weg, zelf de mannen to kiezen, die hun be
langen hebben te verdedigen, die de waar-
do van bijv. do Kamera van Arbeid afmeten
naar don invloed dien zij zelf daarop kun
nen uitoefenen, oen gemeentelijke Arbeids
beurs, zoo gespeend van elk democratisch
begrip, négeeren.
Wil een Arbeidsbeurs goed werk leveren,
dan zal zij voor beide partijen, die met haar
te doen hebben, de grootst mogelijke mate
van vertrouwen en medezeggingschap moe
ten -evatten; voldoet zij niet aan dien eisoh,
die voor haar een levensvoorwaarde is, dark
is zij ten doode opgeschreven, of gedoemd
een kwijnend bestaan te blijven leiden.
Dankend voor do plaatsing.
P. J. BOMLI.
Leiden, 8 Maart 1908.
Mijnheer dc Redacteur 1
Naar aanleiding van een stukje in de
„Haagsche Gouirant" en andere bladcD,
door u in uw Persoverzicht overg nomen,
gevoel ik mij verplicht het volgend© medé
te deele n.
De Chr.-Nat. School alhier is 1 October
1900 geopend, terwijl de school voor Chr.
Volksonderw. bijna een jaar later in ge.
bruik is genomen, zoodat ik niet begrijp,
hoe men reeds in 1894 en dat nog wel on
der bitteren strijd, kon beginnen de openb.
school leeg te pompen.
Op 15 Januari 1903 telde de Chr.-Nat.
school 90 leerlingen. In het voorjaar van
1907 hadden ons vier ouders verzocht hun
kindereu, dio 1 April de 6de klasse hadden
doorloopon, in October weer naar de school
te mogen zenden. Daar het getal leerlingen
in October reeds 89 bedroeg, hebben we er
maar 1 toegelaten, wijl we niet in moeilijk
heden wilden komen.
Nu stond in het bewuste bericht letterlijk
het volgende:
„Nu moest de Gereformeerde (bedoeld is
zeker de 6chool voor Chr.-Nat. Ond. er
nog 1 (namelijk één leerling) meer hebben*
dan was die op 16 Januari ook gezegena
met een grooter deel uit de Staatsruif en
natuurlijk moest die cene van de openbare
school gehaald worden."
Ik kon mijn oogen niet gelooren, toen ik'
het bovenstaande las, daar wij in October
juist drie kinderen hadden geweigerd. Het
is mij dan ootk een raadsel, hos iemand dé
brutaliteit bezit zoo'n groven leugen de
wereld in te zenden. Ridder 1 ijker zou ik
het gevonden hebben, wanneer met open
vizier ware gestreden.
U dankzeggende voor de verleende plaats
ruimte, blijf ik,
Hoogachtend,
Uw dw. dr.
C. SCHRAVERUS, Secretaris.
P.S. Beleefd verzoek, ik aaa do „Haag
sche Courant" en andere bladen dit stuk
je over te nemen.
Ter-Aar, 7 Maart 1908.
