Vorstelijke Schaakspelers.
De voedingsmiddelen der Chineezen.
wanneer de wind west is. Door sommigen
wordt als aas reigervet aanbevolendaar
echter deze stof niet altijd gemakkelijk
verkrijgbaar is, kan men zich bedienen vaD
de azen voor bliek, waarin overigens de
keuze ruim genoeg is.
Do snoek. Yoor den buitengewoon
vraatzuchtigen snoek worden doorgaans veel
grootcr azen vercisckt dan de tot nu toe
genoemde; men bedient zich van all.rhande
insecten, torren, kevers, ook kikvorschen,
kleine bliek, voorn, zeelt, postjes, en zrifa
van jonge waterratten. Met dood a«is heeft
men over het algemeen weinig succes bij de
snockcnvangst.
Paling. Het paling-peuren, door mid
del van wormpjes aan een dunnen, sterken
draad geregen, is zoo overbekend, dat heT
hier niet nader omschreven behoeft te
worden. Minder hekend zal het vu menigen
visscher zijn. dat paling het best gepeurd
wordt bij bewolkte, maan on een zacht n wes
telijken nachtwind, vooral gedurende de
drie zomermaanden Juli, Augustus en Sep
tember.
Kening Eduard VII van Engeland is een
hartstochtelijk vereerder van het schaakspel
en treedt daarbij in do voetstappen van
vele zijner voorgangers op den troon, zijn
naamgenoot Eduard I, die als uitmuntend
schaker beroemd was, inbegrepen. Zijn ge
malin speelde minder sterk dan haar echt
genoot, doch toen zij hem bij zekere gele
genheid op éclatante manier geslagen üad,
schonk hij haar een schaakbord met een
stel stukken van kristal en jaspis. Eens
kostte hem zijn schaakhartstocht bijna het
leven, want hij was juist van het bord op
gestaan, toen uit oe zoldering juist op de
plek, waar hij gezeten tiad, ccn groote steen
viel.
Of nu de schakers toentertijd zenuwach
tiger waren dan tegenwoordig, laat zich
moeilijk beoordeclen; in elk geval staat
vast, dat menige heel vreedzaam begonnen
partij met bebloede koppen eindigde.
Toen prins Hendrik, later Hendrik I van
Engelïnld, aan het Franschs hof eon bezoek
bracht, won hij, gelijk de kroniek vermeldt,
den oudsten zoon van koning Lodewijk zoo
veel 'partijen af, dat doze in toorn ontorand-
de, hem uitschold voor al wat leelijk was
m hem de stukken in het gezicht smeet.
Hendrik nam het schaakbord op en sloeg
er Lodewijk zóó heftig mee op het hoofd, dat
het bloed er uit vloeide; hij zou hom heb
ben doodgeslagen, wanneer zijn broer Ro
bert niet was toegesneld cn de vechtenden
gescheiden had, waarop beiden hun rossen
bestegen cn wegreden.
Ook koning Johannes van Engeland be
leefde in zijn jonge jaren iets dergelijks;
een spelletje schaak, waarbij zijn tegenstan
der zekere Fuik Warilc was, eindigde met
een kloppartij, waarbij Fuik den Prins on
barmhartig afranselde. Johannes vergat
dat pak slaag nooit: toen hij later den
troon had bestegen, wreekte hij zich op zijn
hardhandigen schaak partner, door hem zijn
erfdeel to onthouden en hem van zijn slot
Whittington Castle te verjagen.
"Willem do Veroveraar raakte herhaalde
lijk zijn kalmte bij het schaken kwijt, en
eens met heel ernstige gevolgen. Hij speelde
met een vorstenzoon, toen een heftige woor
dentwist ontst. d, dio hiermc. eindigde,
dat Willem zijn tegenstander met het bord
zoo hard op het hoofd sloeg, dat deze be
wusteloos neerviel. Willem sprong op ziju
paard en verliet zoo snel mogelijk het
vr:cmde grondgebied.
Filips II van Spanje was heel aardig en
vriendelijk bij het schaken, zoo lang hij
wondoch wee den onvoorzichtige, die
den Koning mat zette: verbanning van het
hof was do zachtste straf, die hij verwach
ten kon. Een der machtigste grandes van
Spanje, die met Koning gespeeld had,
k er de naar huis terug en begroette zijn ge
zin met do woorden: „Kinderen, wij ftet>-
beu aan het hof niets meer te zoeken. Vau
beden af kunnen wij op geenerlei gunst
meer rekenen; do Kening is beleedigd,
daar ik verscueu me partijen rcLaak van I
hem gewonnen heb,"
Napoleon was eveneens een egoïstisch en
onhebbelijk speler. Toen hij eens met
Eugène de Beauharnais schaakte cn zien
plotseling mat-gezet zag, wierp hij in zijn
drift do tafel met al wat er op stond om
ver, gaf zijn tegenstander een klap in het
gezicht cn ging de kamer uit.
Ook tot echtelijken twist heeft het schaak
spel aanleiding gegeven. Graaf Ferdinand
van Vlaanderen placht met zijn gemalin to
schaken en was ongalant genoeg, haar elke
partij af te winnen. Deze bestendige cn bij
na onvermijdelijke nederlaag wond de dame
zóó op, dat zij haar „overwinnaar" begon
te baten, en deze haat groeide dermate aan.
dat, toen hij in den slag van Bouvines ge
vangengenomen was, zij ronduit weigerde,
eenigen stap *">t zijn bevrijding te doen.
Lodewijk XIII van Frankrijk was zoo ver
zot op het spel, dat hij zich het schaakbord
overal liet nadragen en zelfs in zijn koets
schaakte.
Karei I van Engeland vond er zooveel
behagen in, dat hij letterlijk tot aan do
trappen van het schavot speelde, en toen
zijn spel eens op een keer onderbroken werd
door dc tijding, dat de Schotten besloten
hadden, hem aan het Parlement uit to le
veren, deed hij zoo bedaard zijn zet, als had
men hem niet zijn doodvonnis, maar iets
heel prettigs medegedeeld. Toen men hem
later het vonnis voorlas, was hij alweer zóó
in het spel verdiept, dat hij voor den bode
eenvoudig geen ooren had en zich uitslui
tend bezighield met de keus van den vol
genden zet.
„Lady-servanSs."
Alzoo wordt in Londen de inrichting ge
noemd, waar „buiszusters" worden ge
vormd. Meisjes uit den burgerstand, die
meer zin voor de huishouding dan voor de
verpleging hebben, ontvangen hier een
veelzijdige scholing, waardoor zij volkomen
berekend zijn vbor haar taak, om bij tijde
lijke ziekte der huisvrouw of hij haar
blijvende invaliditeit, do zorg voor de
huishouding op zich te nemen, op do wij
ze, zooals dit in ieder individueel gezin
wordt geëischt.
Ook doze lady-servants dragon het zns-
terkleeden ontvangen waarborg van een
behandeling in overeenstemming met baar
positie. Ook worden zij in staat gesteld
voor haar oudon dag te zorgen.
In Berlijn worden thans deze inrichtin
gen ook ingevoerd.
Ook voor ons land zonden zo zeker ineen
behoefte voorzien. Wio ziet, wat ziekenzus
ters prosteeren, en in welke behoefte dezen
voorzien, kan zeker den wcnsch iet on
derdrukken, dat ook ten onzent de lady-
sorvants haar intrede doen.
Ö0 gedooide broekspijpen.
Hoe het modern werd vouwen in dc broek
te dragen, weet ccn Engelsoho kleerma
kerskrant te vertellen.
Oorspronkelijk gold do vouw namelijk
volstrekt niet als smart" (mooi); ze be-
teckendo aanvankelijk juist het tegendeel,
namelijk, dat dc broek niet naar inaat ge
maakt, maar klaar gekocht was.
De ommekeer had op de volgende wijze
plaats. Koning Eduard bevond zich, toen
hij nog prins van Wales was, op zekeren
dag op weg naar do vennen van Good
wood. Hij was g:klecd in een zwarten rok
en met een mooie, maar heel lichte broek.
Bij het instappen in het rijtuig kreeg hij
daarop een groote vlok, die niet meer was
to verwijderen. Goede raad was duur. Te-
rugkecrcn wilde de Prins niet, en dus be
sloot hij naar het dichtst bijzijnde confec
tiemagazijn te rijden, en daar kocht hij
een plaatsvervangster voor het bevlekte
kleedingstuk. En daar de nieuwe broek
klaar was gekocht, had zij de gewone vouw,
.welke van dezen dag af modern werd,
want op de rennen had natuurlijk geen
mcnsch er vermoeden van, hos de zaak in
werkelijkheid zich had toegedragen. Zoo
kwamen de vouwen in de mode, en ze zijn
het tot op heden gebleven.
In Europa heerscht veelal de meening,
dat in China rijst cn thee de voornaamste
voedingsmiddelen zijn, en toch zijn er in
dit reusachtige rijk millioenen cn nog eens
millioenen, die in hun leven nog nooit
rijst gegeten, ja zelfs niet eens een rijst
veld gezien hebben, evenals er in Londen
vele duizenden zijn, die nooit een bloeien-
den vruchtboom gezien hebben. De rijst-
plant kan namelijk alleen in die streken
groeien, waar de waterhoeveelheid het
toestaat; ze groeit alleen in moerassig©
streken. De provincie Shantung bijv. heeft
dio echter niet en daarom ziet men daar
hoogst zelden een rijstveld. Daar de rijst
er te duur is, wordt ze door gierst ver
vangen, die in het Chinecsch „kleine
rijst" (siau mi) heet. Naast gierst wordt
ook veel tarwebrood gegeten; rogge is m
China onbekend. De van zuiver tarwemeel
gebakken (eigenlijk gestoofde) brooden
hebben den vorm en grootte van een mid
delmatig© peer. Van tarwe- en kauliang-
meel worden verder ronde, platte brooden
gebakken van 40 centimeter doorsnee, die
dan in de straten naar hot gewicht ver
kocht worden. Daar de in de noordelijke
provinciën wonende Chineezen meer meel
spijzen gebruiken dan rijst, zijn de men-
schcn in het noorden over het algemeen
krachtiger dan in het zuiden. In Zuid- en
Oost-Shantung worden ook veel zoete aard
appelen gegeten, die in het Chincesch
„aardmeloenen" (djkwa) hceten; 's winters
worden zo in kuilen bewaard, om het be
vriezen te voorkomen. Bovendien treft men
van de groentensoorten in het Hcmelsche
Rijk nog aan: spinazie, salade, komkom
mers (vier of vijf soorten), erwten, boo-
nen en penen en last not least, vooral
in Shantung, voortreffelijke kool, die in
heel China een groote vermaardheid heeft
verkregen, etf de Shantungperen en de
sappigo Shantunger watermeloenen, welke
laatste hun weg tot zelfs in de hoofdstand
Peking gevonden hebben en in het keizer
lijk paleis van Zijn Chineescbe Majesteit
Worden gebruikt.
Do armere Chineesohe bevolking leeft
meest van vegetarischen kost; alleen de
meer gegoede standen kunnen zich vleesch,
gevogelte en visch verschaffen. Hoofdzake
lijk wordt er varkensvleesch gegeten;
rundvleesch is moeilijk te verkrijgenin
den regel alleen daar, waar Mohammeda
nen zijn. Naar Chincesch gebruik wordt
er namelijk bijna nooit rundvee geslacht,
daar men dit wreede dooden voor ongeoor
loofd houdt, cn een vaste overtuiging is,
dat de gevoellooze ossenslaehter een bij
zonder© straf van den Hemel te wachten
heeft, hier of wel hiernamaals. Dc Mo
hammedanen, die men in bijna alle grool-e-
re plaatsen aantreft, zijn in dit opzicht
minder scrupuul. Behalve varkensvleesch
wordt in China ook veel hondenvlcesch
gegeten en door de meeste Chineezen wordt
er de voorkeur aan gegeven boven varkens
vleesch en als een lekkernij beschouwd.
Over den smaak valt niet te twisten. Een
feit is het, dat hondenvleeseh ongeveer een
vijfde meer kost dan dezelfde hoeveelheid
varkensvleesch. Schrijver dezes woonde ver
scheidene jaren in een plaats van 60 a, ^0
huizen, waar zelfs twee hondenslachterijen
bestonden.
Van het gevogelte zijn vooral jonge hoe-
nen en eenden te vermelden Bijna in iedere
grooterc marktplaats kan men in den na
middag, vooral tegen den avond, het luide
geroep van den straatventer hooren klin
ken: „Tschau dji, tschau dji gebraden
hoenen, gebraden hoenen
Van de visch soort en zijn over het alge
meen alleen karpers en forellen te verkrij
gen; alen zijn slechts in bepaalde streken
verkrijgbaar, evenals schildpadden.
Om met de vruchten als toespijs te ein
digen, moet men zeggen, dat China daar
mee overvloedig gezegend is. Reeds in het
begin of in het midden van Mei ziet men
de morellen als eerste vruchten en dan wis
selen den heelen zomer en herfst elkaar
aangenaam af: kersen, pruimen, appelen
<kleine soorten), peren, paradijsappelen,
