N®. 14727 Düisdag 25 FebruarL A°. 1908. (Beze gov,rant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit 4 TWEE Bladen. Eerste Blad. 1 Offieieele Kennisgeving. FEUILLETON. Donkere wolken met zilveren randen. IDSCH DA&BLAD PRIJS DEZER COURANT» Voor Leiden per week 9 Oente; per 3 maanden 1 1 Baken Leiden, per looper en waar agenten gereetigd zijn Franco per post f 1.10. 1.30. 1.65. PRLJS DER ADVERTENTIEN Van 1—6 regels ƒ1.05. Iedere regel meer ƒ0.17}. - Grootere letters naar plaatsruimte. - Kleine adrertentiën ran 30 woorden 40 Cents oontant; elk tiental woorden meer 10 Cents.-Voor het Inoasseeren wordt 0.05 berekend. 2de Suppletoir Kohier der Plaatselijke Directe Belasting. Burgemeester en Wethouders van Lelden brengen ter algemeens kennis, dat het Sde Suppletoir Kohier der Plaatse- Ïy k e Directe Belasting voor 190 7, n afschrift gedurende vy f maanden ter Secretarie W gemeente voor een ieder ter leziDg is ,oedergelegd dat bezwaren tegen den aanslag binnen drie pna&ndon na de uitreiking van het aanslagbiljet pp ongezegeld papier bh den Gemeenteraad gunnen worden ingediend; en dat tegen 's Eaads beslissing binnen jlertig dagen na de mededeellng daarvan, by £e Gedeputeerde Staten in beroep kan worden gekomen, eveneens by ongozegeld adres. Zh horinnoren er voorts de belanghebbenden kltdrukkoiyk aan, dat door het indienen van bezwaren en het instellen van beroep, de yerplicliting tot betaling van den aanslag jolet wordt opgeschort. Burgemeester en Wethouders voornoemd DE RIDDER, Burgemeester. VAN HEYST, Secretaris. Lelden, 25 Februari 1908. Leidera, 25 Februari. Bij de behandeling van het zooge naamde „loodwitvraagstuk", dat thans in allo gemeenten van Nederland naar aanlei ding van een ook bij den gemeenteraad in gediend verzoek van den Nederlandschen Schildersgeaellenbond de ronde doet, kun- non B. en Ws. zeer kort zijn. Het geldt K hier toch een vraagstuk van zoo overwegend I teclinischen aard, dat zij zich niet bevoegd aoliton daaromtrent een eigen oerdeel uit 't& spreken en dit te minder, waar do mot een speciaal onderzoek naar de aan het gebruik van loodwithoudende verven ver- Bonden gevaren, belaste Staatscommissie nog niet met dat onderzoek is gereed geko men. Zij meenen dus te mogen volstaan met zich aan te sluiten bij het terzake door 'den Ingenieur van Gemeentewerken uit gebracht rapport, terwijl zij de deskundi gen onder do Raadsleden, die zich een eigen oordeel omtrent de zaak mochten fwonschen te vormen, naar de niet minder dan 18 bijlagen van het rapport van den Ingenieur van Gemeentewerken welke in de Leeskamer ter kennisneming zijn neder- gelegd, meenen te mogen verwijzen. Het verzoek van den Ncderlandschen Schildcrsgezellenbond om het gebruik van loodwithoudende verven ten behoeve van gemeentewerken te verbieden, wordt on dersteund doeft* de „Sociaal-Technische Yereeniging van Democratische Ingenieurs en Architecten'' te 's-Gravenhage, terwijl d-aarentegn de firma Wed. Hondorfr, Block en Braet te Schoonhoven, de N. Y- do Nieuwe Rotterdamache Loodwitfabrick, ,,De drie Blokjes", voorheen Wed. S. van dor Held en Zoon, te Rotterdam, en de N. Y. Zuid-Hoïlandsche Yerffabriek te Rotterdam, verzoeken afwijzend op dat verzoek te beschikken, en de firma G. Gre- ve te Utrecht voorstelt in de bestekken van gemeentewerken c. q. een bepaling op te nemen, dat althans de aanvoer van in olie gemalen loodwit, in plaats van droog wordt toegestaan. De conclusies van den Ingenieur van Gemeentewerken, waarmede de Directeur van Gemeentewerken zich vereenigt, en die ook bij de Commissie van Fabricage geen bezwaar ontmoeten, zijn de volgende: lo. Een definitieve beslissing op het verzoek behoort te worden aangehouden, totdat het eindrapport van de staatscom missie is verschenen; 2o. Yoorloopig behoort te worden be paald, dt voor b i n n e nwerk uitsluitend zinkwit mag worden verwerkt, terwijl voor b u i t c nwerk 1 o o dwit moet worden verwerkt, behalve daar waar zwavelhou dende gassen zijn te verwachten; 3o. Yoor werken in eigen beheor behoort, zooveel mogelijk in olie gemalen loodwit betrokken to worden; 4o. Bij de uitvoering van grot.-tere wer ken behoort in ieder speciaal geval te wor den overwogen of termen aanwezig zijn om een of meer der vier volgende maatregelen voor te schrijven: a. Het afslijpen, afpuimen, enz. van verf lagen mag alleen nat geschieden, tenzij bewezen kan worden dat de verflagen lood vrij zijn. b. Ter beschikking van de schildersgezel len moeten worden gesteld ovcrkleedcren en waschgelcgenheden, met borstels, zeep cn handdoeken. e. De aannemer is verplicht om de werk lieden op het gevaar van het gebruik van loodverven te wijzen, door uitreiking van een gedrukt stuk, waarin dat geve? r is uiteengezet. d. Den aannemer wordt verboden het loodwit anders dan in olie gemalen van de fabriek te betrekken. Ten slotte stelt de Ingenieur van Ge meentewerken nog voor om ook omtrent het verbod van loodmenie geen beslissing te nemen, zoolang niet het eindrapport der Loodwitcommissie is verschenen en om ten aanzien van het gebruik van andere lood withoudende verfstoffen, die slechts zelden gebruikt worden, in ieder voorkomend ge val naar omstandigheden fe handelen. B. en Ws. geven den Raad in overweging zich met bovenstaande conclusieste ver eenigen, en van dit besluit-, als beschikking op hun verzoek, mededeeJing te doen aan de verschillende adressanten. Door C. M. van Haldcren, bewoner van het onlangs door de gomeento aange kocht perceel Lokhorststraat 18, wordt per adres gevraagd het perceel, ook na afloop van het thans loopende huur-contract op 15 April a. s., tegen den thana geldenden huur prijs van 2.50 gld. per weck to mogen blij ven huren. Mits deze weekhuur veranderd worde in een jaarhuur van 130 gld., bestaat daarte gen noch bij de oommissio van fabricage, noch bij B. en Ws., voor den tijd van één jaar bezwaar en overigens onder de gewo ne, bij verhuring van aan do gemeente too- behoorendo eigen iommor gebruikelijke, voorwaarden. De beide jongste vercenigiugenMan nenkoor en. Orkest, der Af deeling Leiden van de Mij. tot Bev. der Toonkunst, zullen to zamen een uitvoering geven in do Stads- zaal, waarbij de leden der Maatschappij tegen belangrijke reductie toegang krijgen, zooals blijkt uit achterstaande advertentie. Het mannenkoor zal uitvoeren Cherubim's „Requiem", onder leiding van den heer Henri Yöllmar, cn daarbij begeleid worden door het orkest. Het orkest voert uit: Beet hoven's Vijfde en Brahms' „Festouverture", onder leiding van den heer J. M. S. Heuckeroth. Het orkest bestaat uit een zestigtal dilettanten dames en heeren en zal worden aangevuld door musici van het Residentie-orkest, zoodat het geheel e or kest ongeveer negentig personen zal sterk zijn. De Afdeeling Leiden zal zeker gelukge- .wcnsolit worden, da-t zij er in geslaagd is zulk een groot aantal muziekliefhebbers tot een orlktest te vereenigen en te verwach ten is, dat dc uitvoering zeer belangwek kend zal worden. Ook het mannenkoor zal ongetwijfeld den ouden roep weten to handhaven, zoodat van deze uitvoering veel goeds te verwachten is. Wij ontvingen van een onzer abonnés de Proclamatie van Willem III, afgegeven 10 October 1866, waarbij de Tweede Kamer werd ontbonden. Kleurrijk gedrukt is het niet Onaardig deze weder eens in onze vestibule te zien. Daarbij was gevoegd een ex. van het Dagblad van 's-Gravenhage van 4 Maart 1833, toen het zegelrecht en nog vele jaren daarna nog bestond. Destijds moest elk nummer van een oourant van een zegel voorzien zijnl Men denke zich dat nog eens in den tegenwoordigen tijdl Geslaagd is voor stenografie de jon geheer G. J. Breukink, van Voorschoten, leerling der Chr. School voor M. U. L. O. aan het Noordeindo alhier. De Duitsche mail uit Oost-Indlë wordt morgenochtend alhier verwacht. Geslaagd is te 's-Gravcnhago voor het examen nuttige handwerken mej. T. Zwa nenburg, van Leiden. Mej. Zwanenburg was leerlinge der Chr. Normaallessen en opgeleid door mej. P. C. v. Borselem Tevens is voor hetzelfde examen geslaagd mej. P. Nierstrasz, van Leiderdorp. Naar de „Stichtsche Ct." thans met vrij groote zekerheid meent te weten, zal tot burgemeester der gemeente Utrecht worden benoemd nr. A. F. baron Yan Lijnden, te 's-Gravenhage, secretaris-generaal aan het departement van binnenlandscho zaken. Op het zestal voor de Evang.-Luth. Kerk te Eeverwyk zyn geplaatst: de predikanten (alphabetlsch) A. E. Boei», te Doeüchem; D. Dry ver, te Bodegraven; E. F. Herbschleb, te Monnikendam; M. van Kloeff, te Leiden; H. W. Lenderink, te Kampen, en H. Makkiuk, te 's Hortogenboseh. Men meldt uit Barneveld aan de „N .R .C De op 27 jangen leeftyd by de vermeestering van Ngali, op Soemtawa, gesneuvelde «ergo- ant T. Ebing, wiens ouders te Rotterdam wonen, is ongeveer zeven jaar geleden als ge woon soldaat naar Indió vertrokken, woar hy betrekkelijk spo&nig tot sergeant wist op te kllmmon. Aan het diner der civiele autoriteiten op heden ten Hove zullen deelnemen do Presidenten der beide Kamers der Staton- Gcneraal, do Ministers, departements hoofden, «do vice-President van den Raad van State, de President en do Procureur- Generaal van den Hoogen Raad, de Pre sident der Algemecne Rekenkamer, de Commissaris der Koningin in Zuid-Hol land, de Directeur van het Kabinet der Koningin en de Burgemeester der Resi dentie. Bedankt is voor het beroep naar de Ned.-Herv. Gem. te Benthuizen door ds. D. E. J. Hupkes, te Waddingsveen. De gemeenteraad van 's-Gravenhage nam lieden met 33 tegen 2 stemmen de ver ordening aan tof verzekering tegen werk loosheid. Onder voorzitterschap van den gene- raal-majoor W. Cool, inspecteur van het militair-onderwijs, zal in het laat .t van April te 's-Gravenhage het toelatingsexa men worden gehouden voor de hoogero krijgsschool. Te Diepenveen is benoemd tot ge meente-secretaris de heer M. H. Eggink to Haarlemmermeer. In den ouderdom van 63 jaar ia té Amsterdam overleden de heer Abraham van den Linden van don Heuvcll. oud- zee-officier. Bij het tc Utrecht gehouden cxamcu voor klerk-telegTaphist bij de Staats spoorweg-Maatschappij is geslaagd do heer K. F. Kousbroek te Alphen-Oudshoorn. Men schrijft uit Dordrecht aan de „N. R. C.": Mevr. de wed. Yriegendoip— Deking Dura hoeft bij testamentaire be schikking aan de Yereeniging „Armen zorg" 12,500 vermaakt. De kapitein der infanterie R. B. A. N„ do_ Quay, werkzaam bij het departement van oorlog, wordt binnenkort overgeplaatst' bij den generalcn staf. BODEGRAVEN. De heer M. G. J. Kcm- pers, burgemeester van Harderwijk, zal in een openbare vergadering, te houden in het Volkslokaal alhier, op Donderdag avond, 27 Februari a. s., een rede houden over: „Dronkenschap, matigheid cn ont houding in het licht van Gods Woord." „Zang en Tooneel", alhier, zal een openbare uitvoering geven in liet hotel „Blom", alhier, op Donderdag, 27 Febr. a.s. HAZERSWÖUDE. Dc yereeniging „Nut en Genoegen" zal op Donderdag, 27 Febr., haar derde „gezellige bijeenkomst" houden, in het lokaal „Boers" op het Dorp. KATWIJK-AAN-ZEE. De Christelijke Werkmansverccniging „Eendracht'' heeft van den heer Th. Haa-snoot, alhier, een ouden logger gekocht en dit vaartuig van Maassluis naai* Katwijk-aan-den-Rijn ge bracht, ten einde het daar tc sloopen, „slijten" zegt men hier Verscheidene werk- ioozo leden van bovengenoemde werkmans- yereeniging kunnen met dit sloopingswerk nog een daggeld verdienen. NOORDWIJK. Zooals uit de advertentie in dit nummer blijkt, zal de heer J. Braun op Woensdagavond, 26 Februari, in café „Flora" een lezing houden "over Tulpen teelt, voor dc afd. Ncord wijk van het Holl. Blocmbollenkweekcr.genootschap. Dit is de uitgestelde lezing, die eerst op 19 Februari zou gehouden zijn. Wc vertrouwen, dat onderwerp en spreker een groot aantal bezoekers zullen trekken. RIJNSBURG. De gisteren gehouden algo meenc vergadering der Vcreenigiug „Vei ling van Tuinbouwproducten" „Rijns- burg" was niet zoo druk bezocht als het belang van do zaak wel zou doen ver wachten. De vergadering werd door afwe zigheid van den lsten voorzitter geleid door den 2den voorzitter, den heer KI. v Delft Dz. Uit de rekening cn verantwoording bleek, dat do kas der Vereeniging in gunstiger conditie verkeert dan eenigo jaren terug. Het nadeelig saldo is teruggebracht tot ruim 3 waartegenov r een actief staat van pl.m. 40. Als bestuursleden werden herkozen de heeren Anth. v. d. Eykel Az.» Ew. Haasnoot en H. Odenda-al. Na nog enkele besprekingen werd do ver gadering gesloten. STOMPWIJK. Een algemeene vergc.d ring van do R.-K. kiesvoreeuiging „Kies» reoht is Kiesplicht" alhier zal gehoudeu worden op Woensdagavond 26 Februari' in het café van den heer P. van Rijn, aal het Verlaat. Onder de punten van behandeling kon* o.a. voor: Overweging als Stomp wijk zich onttrekt van do Centrale wat to doen, of Slot) Wat leek alles toch anders des nachts. Dat stil-geheimzinnige om je heen; en het "was in haar even donker als daarbuiten. Zij sliep dan meestal laat, heel laat in en •werd wakker met dof, zwaar gevoel in het Jioofd. Maar tochals de dag daar weer was i met zijn grootsch, waar licht, dat de din- gen voorstelt zooals ze zijn, dan was het, óf dat donker-angstige van den nacht wat i Verd ween en het werd haar lichter, i lichter. Zij zag alles weer andera cn zoo was het ijook met Wim. Hij kwam na zoo'n droef-nacht beneden, (krachteloos, het gelaat vaal-bleek cn diep blauwe kringen onder de oogen, en toch, zij gevoelde, dat hij andera zag, dat met |den dag de werkelijkheid weer was geko men; hij sprak niet eens meer over zijn .denkbeelden van den nacht, hij .wist, liet was over hem gekomen door het duistere laarbuiten en in de kamer; hij nam zich llan dingen voor te doen, die hij op den dag niet tot uitvoer zou kunnen of durven Brengen. Zorgvuldig zette zij dan zijn ontbijt tiaar, bedrijvig melk inschenkende en pem aanmoedigend met een: „Kom, vent, ^rink uit, het is zoo goed voor je." Hij keek dan even, uit zijn droomen ,waJkker geschud, flauw-glimlachend naar pezorgd moedertje op en volgde haar raad, .omdat zij het vroeg. Alles ging hem ma- phi naai af en was het ontbijt afgeloopen, dan wandelde hij naar zijn fabriek, we tend, dat er weer een dag, eentonig-grauw yóór hem lag, voor hem niets nieuws ople verende. Oud-moedertje was altijd blij, als hij weer &an zijn werk begon; zijn gedachten con centreerden zich toch op iets anders en de (tdjd zou alles doen 9lijten. En de tijd verzachtte ook het leed, in zoo verre, dat hij geen hevige aanvechtin gen meer kreeg van zelfverwijt en ten slot te het Ik'oolo verstand liet spreken; hij zag nu in, dat „zij" toch niet de vrouw voor hem was. Oud-moedertje bemerkte wel de verande ring, die met haar jongen had plaats ge grepen, maar zij uitte zich niet; zij was in stilte dankbaar, dat bij, al was hij nog niet geheel de oude Wim, toch levenslus tiger was; dat droef-strakke was uit zijn gelaat verdwenen. Alleen: zij zag als een berg op tegen den avond van heden; Oudejaarsavond riep zoo menigeen herinne ringen voor den geest, die o zoo droef kon den aandoen. Ach, hoe wcnschte zij, dat deze avond reeds voorbij was; hoe zou Wim zijn? Zij keek even hoe laat het was. Bij ne genen. Hij moest toch zóó komen. Zou hij met opzet zoo lang aan het werk blijven, om droeve gedachten te weren Onrustig nam zij het dekseltje van het theepotje, om te zien of de thee nog goed was; telkens dreigde zij te koken en oud- moedertjo draaide het spirituslichtjo iets lager. Zij nam haar breiwerk weer en zuchtend telde zij haar steken; twee-, driemaal ver giste zij zich en raakte den tel kwijt. „Ik wou, dat hij er nu maar was," dreunde het door haar hersenen. Goddank, zij hoorde den sleutel in de deur; zij legde haar we rik naast zich op tafel, zette zich vóór op den stoel en* schoof hot blaadje nog wat dichterbij. „Waar bleef hij nu?" Haati bljk blteef lang gevestigd op de deur en bezorgd-vragend zat zij in afwach tende houding. Met beide handen hield zij werktuiglijk de oortjes van het theeblad vast en toen hij binnenkwam, keek zij hem aan, onder zoekend-vriendelijk, de oogen boven haar bril uit. „Wel, komaan, jongen, cin del ijk klaar?" vroolijkto baar stem door de kamer. „Eeröt een lekker kopje thee cn doe die natte schoenen uit, vent; dan gaan. wij eens gezellig samen zitten." Zij zag het reeds. Zijn blik was weer verstrooid-droef en zijn antwoorden waren weer zoo afdoenerig. „Ik ben naar do keik geweest," redeneer de zij druk door; „och, Wim, genoten heb ik van de preek"en zij vertelde hem wat zij gehoord had dien avond. Hij zat lusteloos op den stoel bij de ka chel, roerde gedachtenlooe in zijn thee en liet druppeltje na druppeltje van een vol lepeltje vallen in het kopje en met een gevoel van dat alles hem toch koud liet, glimlachte hij flauwtjes. Oud-moedertje keelk hem uitvorschend aan, of haar woorden indruk bij hem maakten. Een oogenblik verflauwde haar geestdrift. Zij zag Wim zóó gelaten-koud vóór zich. Dan had zij liever nog, dat hij zijn smart uitschreide. Zóó leed hij dubbel. Met vernieuwden moed trachtte zij hem af te leidentersluiks wierp zij een blik op de klok; tien uur, nog twee uren en het ergste was voorbij. O, dat oude jaar met zijn herinneringen l „Zeg, Wim, (krijg jij het dominospel, terwijl ik de „bisschop" klaar zet", vroo lijkto ze. Haar stem klonk haar zelf opge- sohroefd-druk tegen. Langzaam stond hij op en opende ge- dachtenloos een kast. „Waar staat het, moeder Op de oude plaats, neen, op do bovenste plank achter die witte doos," en ze moest twee-, driemaal wijzen vóór hij het spel had. Even schudde zij haar hoofd, zette toen zacht, voor zich heen zuchtend den ketel met bisschop en glaasjes op tafel; een schaal oliebollen donkerde bruin op tegen het roode van het tafelkleed. Wim keerde het doosje om on even rin kelde het geluid der vallende steenen. „Nu, jongen cn nu eens zien wie de gelukkige is vanavond." Wim zette langzaam, de steenen keurig aaneengesloten en dof klonk het: „,U, moeder." Doende alsof zij al haar aandacht bdj het spel had, keek zij nauwkeurig wat ze „zetten" zou en een steen neerleggend, riep zij vroolijk: „Daar 1 En wat jij Het scheen of Wim er werkelijk wat „bij" was, doch ook maar voor even; kort daarop moest zij hem een paar keer aan moedigen. „Nu jij, Wim," en dan nog zette hij verkeerde steenen bij. Neen, zij zag het welhet verdriet over meesterde hem weer geheel. Een zaohto slag van do pendule deed hen beiden opzien; hun oogen ontmoetten elkaar; zij wisten immers ieder voor zich wat er in hen omging. Een zucht oUtsnapto Wim; half twaalf was het. Hij Ikon zijn gedachten niet meer bij dat onnoozele spel houden. Hoe zat hij hier nog zoo kalm, terwijl het in hem bruiste en kookte, en hij in opstand tegen alles was; voor zijn moeder alleen hield hij zich goed, maar hij zou het wel willen uit schreeuwen van smart; o, die pijn, die hij gevoelde alsof er met elke minuut, die verstreek en hem bracht tot het Nieuwe, iets van hem afgescheurd werd; het Oudo nam alles van hem mee. Wat gaf hij om het Nieuwe met zijn geheimzinnigheden en raadselen Morgen al die menschcn elkaar gcluk- wenachend met lief-vriendelijlko gezichten, alsof er geen ellende meer bestond; hoe haatte hij die gewoonte, alleen uit conven tie; gcdachtenloos sprak een ieder van „geluk", alsof dat zoo .-aar was wegge legd, ook voor hem. Hij zou morgen al die menschcn niet kun nen ontmoeten, die niets van hem wisten, hem een droomcr noemden, r waarom? Omdat hij niet begrepen werd; hij leed cn dat was al. „Kom, Wim, wat doo je nu, vent?" O, ja, denken moest bij aan dat spol en met inspanning van al zijn krachten trachtte hij goed bij te zetten. Er haperde iets in de stemming, nu ook van oud- moedertje. Haar spraakzaamheid werd minder en telkens klonken er onsamenhangende ge zegd et jes door de kamer, als om de stilte, die loodzwaar op hen drukte, te verlichten. Zij gevoelde zóó, dat „het oogenblik" gauw daar was; moedertje «weid onrusti ger, stond op, om hem nog esns in te schenken Roerloos-zwijgend bleef zij staan, toen een dof-zware slag buiten bet aankondigde, het heengaan van Oudejaar. Een lang ingehouden snik klox.k door de (kamer en de groote smart overweldigde Wim geheel. „Jongen", huilde beverig haar stem, haai hand rustte zacht op zijn schouder, mach teloos stond zij tegenover dat groote ver driet. Toen, alsof ccn hoogore macht haar kracht gaf om to troosten, sloeg zij het gordijc op en staarde naar buiten. In het diep- duistere van het zwerk zilverde de maan zackt-glanzcnd op en omzoomde met zilve ren rand het zwart-fluweelige van donker', wolken. Ademloos stond zij een oogenblik voofi die grootscho pracht van natuurvcrschijc. Bel. Heilige stilte heerschtc binnen en alsofc luide woorden het plechtige waas in in stemming vaneen zouden scheuren, nam z Wim bij dc hand cn fluisterde: „Gods werkdonkere wolken met zilvo ren randen." Wim stond op en aanschouwde sprakeloos het onbegrijpelijk-grootscho der schepping. Zacht, heel zacht, spreidde de maan haar licht zilverig waas meer en meer uit over zwaar-donkere wolken on met het weg sterven van het „Oude" verdween lang zaam, langzaam ook het duistere. Toen, als zag ook Wim een lichtenden dageraad aan z ij n donkeren levenshori zon, drukte hij de rimpelige oude hand van zijn moeder, als een stille uiting van dankbanrbeid, dat zij er nog was. „Moeder, het Licht van het Nieuwe om straalt het duistere van het Oude". Het klonk frisch-krachtig uit -'ijn mond. In oud-moedertjes oog blonk de traan van hoop en geluk

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1908 | | pagina 1