No. 149£0.
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 5 Februari. Tweede Blad.
Asm© 1@©S.
PERSOVERZICHT.
Gemengd Nieuws.
In ,,D o Kampioen" gcoft Henri
IMeyerj naar aanleiding van dc Ainster
damscho tentoonstelling, ecnige zeer be
langwekkende beschouwingen ten beste
over do crisis in de automobiel
industrie.
Het feit, dat in ons vaderland een der
tigtal importeurs cn fabrikanten van be-
teckenia, vertegenwoordigende ruim zestig
.verschillende merken, allen bij elkander
per jaar gemiddeld een honderd vijftig
automobielen verkoopen, geeft hem aanlei
ding naar de redenen te- zoeken waarom
zooveel equipage-houders nog altijd van
het automobilisme verre blijven. Zeker
zal het ongetwijfeld lastige chauffeurs-
vraagstuk hierbij een rol spelen evenals do
moeilijkheid van het onderhoud der belle
mécanique".
Haar toch zouden er zeker veel meer wa
gens verkocht worden, wanneer de fabrie
ken zich meer toelegden op het leveren
van een practische auto voor bescheiden
beurzen.
Wij weten, zegt de schrijver dat er
vraag is naar een goedkoop© automobiel.
Tegenóver één kapitalist, die twaalf dui
zend gulden voor een auto kan neerleggen,
staan twintig welgestelde burgers, actieve
dokters, notarissen, veeartsen, zakenmen-
schcn io de provincie en buitenwonende
kleine renteniers, die gemakkelijk twee
duizend gulden zouden kunnen besteden
1 ,voor een automobiel, cn dat ook wol zou
den willen doen, iudien zij de zekerheid
hadden
dat die auto geen prul, maar een deug
delijk geconstrueerd, betrouwbaar werk
tuig was;
dat zij die auto zelf, zonder diepgaande
studio'van de mechanica, en zonder vrees
voor gecompliceerde nmcbinedefc-ctcn, zelf
zouden kunnen behandelen;
dat zij dit zouden kunnen doen zonder
hun handen vuil te maken j
en dat zij, ook op afgelegen plaatsen,
hun machine in bedrijfszekeren toestand
zouden kunnen houden, zonder dc hulp- van
j den reparateur.
Wij weten, dat er op een dergelijke
auto wordt gewacht, dat cr een cliënteelo
is, die er met belangstelling naar uit
ziet, omdat de thans gebezigde locale ver
voermiddelen, het paard en rijtuig, de mo
torfiets en het gewone rijwiel, bij ongun
stige "weersgesteldheid cn op zeer slechte
landwegen, niet de gewenschte bedrijfsze
kerheid verschaffen.
Enkele groote fabrieken hebben in deze
Irichting reeds voorbereidende maatrege
len genomen. En we wachten met groote
belangstelling op dc eerste stappen, die de
groote automobielfabrieken op den goe
den weg zullen doen. De automobiel, die
I met groot voordeel het paard kan vervan-
gen. is v-oletrekt geen hersenschim. En voor
de economische auto, die haar emplooy
zal vinden voor hoofdzakelijk practische
sportdoeleinden, is naar onze vaste over
tuiging een sohoone toekomst weggelegd.
Wil de auto echter ooit veel goedkooper
worden, dan zal men moeten afstappen
van de tegenwoordige constrüctie-methode
om in elke fabriek alle onderdeden zelf te
maken. De automobiel-industrie kjn van
haar oudere zuster, do rijwiel-industrie,
leeren. Ook daar was men in het eerst van
meening! dat alles zelf gemaakt moest
worden. Doch deze dabrikantentrots bleek
een dure vergissing to zijn, die menig in
dustrieel den hals gebroken'"heeft. Thans
is men wijzer geworden en het gevolg is,
dat de tegenwoordige fiets van 80 een
beter toer instrument is dan de beste
roadster" uit den oertijd, die 300 kost
te. En hiervan weer het gevolg, dat het
wiel rij den een enorme vlucht genomen
heeft, populair is geworden.
In dit opzicht kan de automobiel-indus
trie van haar oudere zuster leeren.
Op do gansche automobielen tentoonstelling
vonden we onder vijftig verschillende auto-
mobièlmerken geen drie remmen, die pre
cies aan elkander gelijk waren.
Bij een twaalftal cardan-wagen3 vonden
we een twaalftal verschillende scharnicr-
bewegingen toegepast.
Geen wabercirculaticpomp, op alle auto's,
dio wij zagen, was aan de andere gelijk.
Elke fabriek, dié zichzelf respecteert,
blijkt een ogen carburateur te moeten heb
ben.
Yan twintig motoren van nagenoeg gelijke
capaciteit zijn er geen vier, die een gelijke
boring cn slaglengte cn een gelijke omwen
tel ingssnelheid bezitten.
Voorwaar, bij een in de hoofdzaken zeer
opvallende overeenstemming heerscht er in
dc kleinere technische détails een noodlot
tige verscheidenheid.
Een verscheidenheid, dio de fabricage
hoodeloos kostbaar piaakt.
En dan vraagt de heer Meyer en dit
ia de kern van zijn betoog
Wat zou er inderdaad tegen zijn, wan
neer .dc groöte automobiel-fabrikanten zich
willen verstaan om voor bepaalde onder
deden standaardmatcn in te. voeren Zou
een A-B-automobiel haar karakteristieke
eigenschappen verliezen, wanneer zij do
kamraderen voor bepaalde transmissies,
kettingwielen, vliegwielen cn frictie-
conusseD betrok van een fabriek, die niets
anders maakt dan deze onderdeden?
Zou een Franschc auto haar nationali
teit" verliezen, wanneer zij reed op Engel -
scho velgen? Immers neen Laten de meeste
Franschc fabrikanten hun cylinders niet
in do Ardennen gieten? Betrekken velen
hun geperst stalen chassis niet uit België?
Komt niet een groot deel van het stamp
werk voor automobielen onder Luikscho
stoomhamers vandaan?
Ziehier een paar voorbedden, waaruit
blijkt, dat er reeds spcciaal-fabriekca voor
de automobiel-industrie werkzaam zijD.
Edoch, \an standaard-werk is nog geen
sprake. Alle auto-fabrieken laten werken
naar haar eigen modellen. Zelfs de simpel
ste moeren en boutjes hebben eigen spe-
ciaal-maten.
Dit instructie-verschil in kleinigheden,
die zonder cenig bezwaar gelijk en gelijk
vormig konden zijn, is een remtoeste] voor
massa-productie, een ernstig beletsel voor
de meerdere verspreiding van do luxe-
automobiel, een schadepost bij eventueele
kleine reparaties, een hinderpaal voor het
ontstaan van praotisch, economisch popu
lair motorrijtuig, dat èn naar den prijs èn
naar dc onderhoudskosten binnen het be
reik ligt van den middenstand.
De heer Meyer hoopt, dat de tegenwoor
dige crisis do oorzaak zal worden yan een
conferentie tusschen de groOto fabrikanten,
om op de fabricage'hunner courante motor-
ondordeolcn door een algehcelen Ausglcich
van niet-noodzakelijke consfcuctieverschil-
len, groote bezuinigingen in te voeren.
Heb rapport, dat de Staatsco rn-
missie voor de Gemeoii tefi n an
cien heeft uitgebracht, geeft ciïkelen
bladen stof tob opmerkingen. ,,Het
Volk" zette boven de artikelen, waarin
hot bedoeld rapport besprak, het op
schrift: „Lapwerk". Do conclusie, waartoe
het orgaan van do S.-D. A-P. komtL i3
deze:
„Voldoende om in den gemeentcnoocl te
voorzien zijn geen der voorstellen, nóch
die van do meerderheid der Staatscommis
sie, noch die van haar lcdengrocpcn. Maar
hoe was dat ook te verwachten, zoolang
zij, die onder den gemeen tcnood het meeste
lijden, de arbeiders cn kleinburgers der
industriesteden er» grootgrondbezildorpen,
niet luider om een afdoende oplossing" roe
pen: en groot-cndcels bet kiesrecht missen
om aan hun roep den noodigen nadruk bij
te zetten
„Ook „Do Gemeentestem" is niet
tevreden met het rapport. Men weet, dat
de comrnisse in het door haar geformuleer
de wetsontwerp kwam tot de conclusie,
dat het belastinggebied der gemeenten ver
ruimd moest worden, en nu betoogt ,,D o
Gemeentestem", dat heel veel ge
meenten aan zulk een verruiming maar wei
nig zullen hebben.
„Wat hebber» dc gemeenten, waar d: ge
meentenaren zóó zwaar belast zijn, dat
aan meer belasten niet te denken valt,
waar ton gevolge, van de geringe draag
kracht -der bevolking het water dc lippen
nadert, wat hebben die gemeenten aan ver
ruiming van het belastinggebied?"
„De Gemeentestem" is van oor
deel, dat het voor de gemeenten profijte
lijk zou zijnindien cr een scheiding ge
maakt werd tusschen wat voor rekening
van het Rijk cn wat voor rekening van de
gemeenten wordt uitgegeven; cn do ge
meenten meer als economische instellingen
werden beschouwd.
Do „N ieuwe P r o v. G r o n. Co u-
r a d t" betwijfelt öf dit middel helpen
zou; ze zegt cr van:
„Het komt ons twijfelachtig voor, of
„De Gemeentestem'1 do ware op
lossing wel heeft gevonden Afgezien nog
van het bezwaar, om de gemeente te be
schouwen als een pistolling, komt men.
voor de vraag te staan, wat nu zuiver
Rijks- cn wat gemeentföuitgave is.. Bijv. hot
onderwijs. Het een gcrneeutebelang, maar
tevens een Rijksbelang.
Het is wel jammer, dat ten opzichte
van dit moeilijke vraagstuk, waaronder
zoovele gemeenten zuchten, ten koste van
het welzijn van heel het gemeentelijk le
ven, zich geen vaste opinie heeft kunnen
vormen.
Er zijn dokters genoeg, maar het genees
middel, dat waarlijk baat brengt, toeft nog.
En er moet spoedig geholpen worden."
De kapitein der infanterie W. Hassel-
bach schrijft óver versnippering
van krachten in het leger id de
Februari-aflevering van de „Vragen
des T ij d s" or» komt tot deze conclusie:
Samentrekkend, meen ik tc mogen beslui
ten, dat do versnippering van onze leger
macht over tal van kleine garnizoenen,
waarvan do meeste bovendien onvoldoende
oefcningsberrcin bezitten, in alle opzich
ten nadeelig is: militair, sociaabpolitisch,
financieel cn hygiënisch.
Welke voordcelcn staan daartegenover?
Ik zie er geen enkele van algemeen be
lang; wel een paar van ondergeschikt, par
ticulier belang: ieder bataljon brengt jaar
lijks ongeveer een ton gouds ia bet ver
keer en schaft bovendien arbeid aan allerlei
vakken van bedrijf.
Vclo dienstplichtigen kunnen de plaats
hunner inwoning als garnizoensplaats krij
gen, of althans een dichtbij gelegen garni
zoensplaats.
Vele gemeentebesturen zijn daarom op
een garnizoen gesteld cn houden het met
hand en.tand vast door de Regeering al
lerlei faciliteiten aan te bieden, zoodra cr
slechts sprake is van opheffing van bet
garnizoen.
Maar dergelijke motieven mogen den
doorslag niet geven, wanneer zij in strijd
zijn met het algemeen belang.
Waar de volksvertegenwoordiging geen
jaar voorbij laat gaan zonder op bezuini
ging bij het departement van oorlog aan
tc dringen in het algemeen belang, mag
hot bevreemding wekken, dat diezelfde ver
tegenwoordigers zich door do gemeentebe
sturen laten influencceren om de versnip
pering van het leger, d. w. z. verkwisting
van 's lands penningen, te heipon besten
digen in het particulier-gemeentelijk be
lang. Laat men consequent zijn- Is eenmaal
vastgesteld, dat concentratie in het belang
is van het leger, van de openbare orde cn
van '8 lands finan.iën, dan moet ook con
sequent in die richting gestuurd worden.
Bpoorwegdrama. Zaterdag-
avond tegen halfnegon vertrok do goede
rentrein No. 1640, als gewoonlijk met vier
remmcrB van het station S.8. te 's-Gra
venhage, in de richting Gouda. Daar aange
komen miste men een der remmers, don
22-jarigen De J. Onmiddellijk rapporteerde
do hoofdconducteur zooals gebruikelijk is,
het feit aan den cnef. Bij het vertrek uit
Den Haag had hij geconstateerd, dat do
vermiste zich op den trein beyond en dus
was er aanleiding tot c'e ergste vermoedens.
Er werd geseind naar Den Haag, van
waar allo baanwachters van het traject
worden gealarmeerd om den „weg af"te zoe
ken, cn or-ging een boodschap naar het
nuis van den vermiste. Intusschen was het
nacht geworden. Zijn moeder, bij wie do
jonge remmer woonde, wist van niets. Op
het gowone uur was haar zoon do deur
uit gegaan.
De seintocsteller» tokkeldendo telegraaf
draden trilden En langs de spoorbaan van
Den Haag tot Gouda zochten do baan
wachters angstig, ieder oogenblik opschrik
kend langs do glimmende railstaven.
Zij vonden niets. Toen, tegen halftwee,
stuurde Den Haag zekerheidshalve nog eens
iemand naar dc woning van den remmer,
en dio vond daar De Jt hartelijk lachend
bjj do kachel. Hij was, toen de goederen
trein even het station uit was, van zijn
wagen gesprongenomdat hij zijn geld ge
beurd had cn omdat hij zijn meisje beloofd
had met haar uit to gaan.
Diep in den nacht suisden nog de tele
grammen, De deserteur zal wel niet het
laatste lachen. (N. Ct)
Uit Haarlem meldt men a an
dc ,,N. R. G\":
Een bewoner van do Parklaan alhier
hoorde gisternacht een verdacht geluid,
schoof zijn raam open cn zag, dat een per
soon bezig was in tc breken in perceel 60.
Dit werd ook gezien door een survcillee-
renden agent, doch in plaats dat deze daar
op afging, riep hij den inbreker toe: „Zeg,
wat doe jij daar?" en ging toen op zijn
signaalhoorn blazen, zoodat de inbreker er
vandoor ging en niet word gevat.
De agent had ook niet eens van het ge
beurde kennis gegeven, zooals den bewoner,
die alles had gezien, bij onderzoek bleek.
Tien minuten ovcróénen gis-
ternaeht stond een vrouw voor h t café van
.W. Esser, in de Zandstraat te Rotterdam.
De polderjongen M. van Oorschot, 23 jaar
oud, die verblijf hield in het logement „do
Zeis" van C. A. Willems in de »Sint-Lau-
rensstraat, kwam daar voorbij cn maakte
gekheid tegen de vrouw, wilde haar in de
armen knijpen, enz. Dit viel niet in den
smaak van den 21-jarigen stoker G'. Butter,
wonendo in de Anoa-Paulownastraat, die,
meenende dat dc vrouw het te kwaad kreeg,
haar partij trok, wat aanleiding gaf töi
een twist, waarbij de polderjongen al heel
spoedig zijn mes trok cn d n stoker een
belangrijke verwonding in den linkcfboven
arm toegebrachte
Op het geroep: „er worden messen ge
trokken 1" kwamen van verschillendo zijden
mannen aangcloopen, die dadelijk ook de
messen trokken en bij de ontstaande alge-
meene worsteling er op los staken. De pol
derjongen M. van Oorschot had het weldra
zwaar te verantwoorden, hij kreeg een steek
in het linkerd ij heen, dio een slagader
doorsneed. Aan een politicagent wees hij
den stoker C Butter als den dader aan.
Toen zakte hij ineen, werd binnengedragen
in „de Rijkshallc", ccn dansgolcgenheid in
de Zandstraat, en vandaar, door een groote
volksmassa begeleid, naar het Ziekenhuis
getransporteerd. Bij aankomst aldaar bleek
hij reeds te zijn doodgebloed.
De stoker Butter, op wien «genten in
middels op last van den inspecteur van po
litic den heer J. W. L Dietz, die het onder
zoek in den aanvang leidde, de hand had
den gelegd, werd ook naar het Zi kenhuii
gebracht en is, na daar verbonden to zijn,
naar het politic-bureel in dc Pauwensteog
gebracht.
Volgens d© afgelegde verklaringen bij de
verhooren door den commissaris van politic,
den heer J- C Theijssen, afgenomen, meent
men t© moeten twijfelen aan de juistheid van
de bewering van den vermoorden polder
jongen, dat Butter de man zou geweest zijn,
die hem den doodelijken steek toebracht.
Een mes, met bloed bevlekt, is in dc Zand
straat gevonden; de eigenaar daarvan is
nog niet ontdekt.
Het lijk van den vermoorde is in liet zie
kenhuis gebleven voor het sectie-onderzoek.
Een zware brand brak gis-
termorgen omstreeks 7 uren uit op den
zolder van pand No. 4 aan de Vrouw Jan-
nestraat te Rotterdam, waar dc kleermaker
A. Davidoff, tevens bewoner van het zeer
ruimo bovenhuis, zijn werkplaats heeft. Po
gingen om liet vuur in den aanvang te
blusschcn mislukten; toen de brandmeester
do beer M. Schravtsande met een spuit
ter plaatse verscheen en deze in werking
deed stellen, stond do gehcele zolderver
dieping reeds in vlam. Het vuur baando
zich een weg door hot dak heen, wat aan
den brand een ernstig aanzien gaf. Daarorn
werden ook dadelijk do gasten van nog drie
gekomen spuiten aan het werk gesteld; zij
gaven eveneens rnet op de waterleiding ge
plaatste slangen water. Dit belette evenwel
niet, dat do gcheele zolderverdieping uit
en het dak zoo goed als afbrandde. Boven
dien is er zeer belangrijke waterschade
door het geheelc huis aangericht, waarvan
de bewoners van het benedenhuis, de fa
milie L. Weasclao ernstig heeft te lijden
gehad. Het geheelc huis droop van boven
tot onder.
Omstreeks half negen wa3 de brand gc-
blusc'nt. Assurantie dekt de schade.
Do bewoners van een pand in de Vrouw
Janncstraat, waardoor slangen der brand
weer gelegd zijn, hebben ook schade gekre
gen. (N. R. C.)
Trein-contrólo. Zooals wij
reeds gemeld hebben, heeft de Staatsspoor
bepaald, dat het aan do stationschefs wordt
overgelaten of er Jpoeto of geen boete moet
worden toegepast, wanneer reizigers bij de
treincontrólo worden aangetroffen met on
geldige plaatsbewijzen; wanneer aan geen
fraude moet worden gedacht, zoo mild mo
gelijk te handelen. Nu is nader bepaald,
dat wanneer reizigers, zonder of met een
verminkt of vervallen plaatsbewijs wor
den aangetroffen, 3 boete voor de 1ste
cn 2de kl. en 1.50 voor de 3de klasse moet
gevorderd worden. Wanneer de stations
chef op goede gronden dc overtuiging
heeft, dat aan een vergissing te goeder
trouw of aan een willekeurig verzuim is te
denken, kan hij deze boete veranderen in 50
ct. Vbor 1ste cn 2de kl. en 25 ct. voor 3de
kl. reizigers. (Utr. Dgbl.)
D c 2 6-jarige arbeider G. H.op
de Heide te Dieren, wilde in de achterdeur
van zijn woning staande, op een wilde duif
schieten. Plotseling valt het geweer uit, zijn
handen, cn hij krijgt de volle lading in het
rechterbeen onder de knie, terwijl zijn
vrouw nog een gedeelte door de klccrun
kreeg. De man i9 onder vreeselijke pijnen
naar het ziekenhuis vervoerd; het been moet
geheel versplinterd zijn.
S cd e r t enkele weken worden
er twee jongens uit dc gemeente 's-Hcer-
Arendskerke vermist Aan den Slocdam
zijn Zaterdag twee klompen aangespoeld,
welke door do ouders herkend werden als
die van hun vermiste kinderen. Van beid.:
jongens was er een klomp bij.
Te K e r k-D r i e I is verdronken
de schipper M. de B., die zich omstreeks
10 uren naar boord begaf. Zijn hulpgeroep
wqrd gehoord, doch pogingen tot redding
mislukten.
Te Doelinchcm had S., uit
Hcngcloo, het ong luk achterover in het
vuur te vallen. Met ernstige brandwonden
aan rug cn armen werd bij in het Zieken
huis opgenomen, alwaar hij na vrcosclijk
lijden is overleden.
De kleinste gemeente van ons
land, do Geldersohc gemeente Hemmen,
telde op 1 Januari j-1192 ziolcn, tegen
1SG op 1 Januari 1907. In 1907 werden cr
2 huwelijken voltrokken eri 6 kinderen ge
boren. Sterfgevallen kwamen cr niet voor.
E en m is tkanon H ct ongeluk
met de „Amsterdamia aanleiding ge
weest, dat ccn inzender in dc „Bcrl. Ztg."
herinnerd heeft aan een uitvinding van
zekeren Feidcl to Charlotfconburg. Deze
heeft ten „rnistkanon" vervaardigd, dat
het vermogen moet hebben den nevel weg
to schieten, gelijk het hagel kanon hagel-
plaag zou kunnen v6ork^men. Do uitvinder
beweert, dat zijn kanon, op ccn schip ge
bruikt, den mist over een afstand van vele
kilometers doet neerslaan.
Bij genomen proeven moet. hel kanon uit -
stekend voldaan hebben.
Londensche Effectenbours. lid
Londenscjbe beurscomité hoeft eon beursfirma
voor een maand geschorst, omdat z(] in strijd
met het reglement van de beurs, by cliënten
van andere firma's hare diensten hoeft aan
geboden tot het verklagen van ordois.
In den wedkamp voor een ontwerp
voor een nieuw raadhuis van hot graafschap
Londen is eon 29 jarig bouwmeester met na
me Ralph Knott uit Chelsea bekroond. De
kosten van hot raadhuis worden op 850,000
pd.^t. geschat, en wordt Knott belast met
den bouw, dan zal hy, naar hy zelf schynt
gezegd te hebben, or eon 31,000 pd.st. aan
verdienen.
De griep houdt ook le B c r 1 ij r:
vréeselijk- huis. De ziekenhuizen liggen
propvol, rnaar dc ziekte neemt, volgens dc
„Lokal-Anzeiger", over het algemeen een
goedaardig beloop Prof. Klempcrcr heeft
gezegd, dat de epidemie in omvang gelijkt
op dio van 18S8 of 1839, toen zij, na een
langen tijd weg tc zijn geweest, weer voor
het eerst haar intrede deed.
De Berlijnscho correspondent van de „N.
Freio Press©" verzekert echter in ccn tele
gram van Zaterdag, dat de griep kwaad
aardiger wordt. Er komen vele gevallen
van longontsteking, pleuris, oorontste
king cn zelfs oogontsteking uit voort. De
dokters kunnen geen nieuwe patiënten
meer aanncmeh, aangezien dc ziekte in een
vierde gedeelte van alle gezinnen zou
heerechen.
Er li c e f t een lievige brand
gewoed in dc fabriek van Ulephöónappa
raten van Helslcr te St.-Petersburg. Bij
dc instorting van een zoldering werden
acht brandweerlieden zwaar gewond. Twin
tig duizend apparaten zijn een prooi der
vlammen geworden.
Weer ccn rn o o r d to Ber 1 ij n
Dc weduwe Wilsncr werd gisteren in
haar woning aan de Gcrichlsslrosso
(Noord-Berlijn) met gespleten schedel, ba
dende in haar bloed, gevonden. De onge
lukkige moet al sinds twee weken dood
zijn.
Veertien dagcri geleden vond nl. do
commensaal van de weduwe een brief «o,
Waarin stond: ,,I1< ben voor vier weken
uit dc stad wegens het overlijden van mijn
zuster." Er verliep een weck, zonder dat
men argwaan kreeg, totdat een onver
draaglijke lucht het ergste deed vermoe
den. Uit de schouwing van het lijk is ge
bleken, dat de weduwe met ccn bijl gedood
is.
Op de keukentafel Jag een nieuwe brief
van vier zijdjes, met bloed bevlekt. Ver
moedclijk is de brief geschreven door den
moordenaar met de bedoeling, dc politie tc
misleiden. Ook het briefje aan den com
mensaal rnoet hij geschrcvqn hebben. Hel
slachtoffer was 38 jaar oud.
De Franschc regoer i n g, on
gerust geworden door do jongste poging
tot inbraak in het Louvre, overweegt thans
liet plan... honden af te richten voor de be
waking van de zalen. Deze „kunsthonden"
zullen speciaal '9 nacht3 hun diensten moe
ten presteeren.
Een Japansche i n g e n o \i ry
die heb schakelbord van do electrisc-he in
stallatie tc Al bona bezichtigde, had de on
voorzichtigheid het a ah to raken en werd
onmiddellijk gedood.
D c cholera. Het 11 i 11» r e k n
van de Aziatiseho cholera in de Turksclus
hoofdstad heeft plotseling de aandacht
der Turkscho overheid gevestigd op do
toestanden in <1© heilige plaatsen Mekka
en Medina. Het is buiten twijfel, dat
tijdens do pelgrimsmuanden, waarin onge
veer 200,000 menschcn zich uit drie wcreld-
declen vereenigen aan het graf van Mo
hammed, alle mogelijke besmettelijke ziek
ten gelegenheid hebben zich te verspreiden.
Uit de havenplaatsen aan do Rondo
Zee, Jambo cn Djodda, worden zij dan
ei der verbreid, cn vormen, ondanks allo
sanitaire maatregelen, cm voortdurend ge
vaar voor do oude wereld.
In dit jaar zijn sedert heb begin van do
pelgrimstochten meer dan 4000 pelgrims,
alléén in Mekka, aan de cholera gestor
ven. Hoeveel cr onderweg, op de meest
primitieve stoomschepen, in de havenslo
den, of na luin terugkomst in het vader
land aan rle zidkto zijn bezweken, is on
berekenbaar.
Hut uitbreken van de cholera wordt voor
namelijk geweten aan do pelgrims, dio
het dal van Mino liczoclitcnop den eer
sten dag der maand Bui ram, die ditmaal
op 11 Januari viel, komen moer dan 5O0D
pelgrims uit Mokka naar Mine, voor dn
steeriiging van den Satan. De duivel zou
daar ccn ontmoeting met Abraham gehad
hebben, waarbij do aartsvader hem met
zeven steenworpen van zich afhield: T« r
herinnering daaraan werpt iedere pol-
grim zeven slecncn naar een zuil, hc
den Satan voorstelt. Na °do steeniging
snijdt de Kadi van Mekka-, die do cere
monie leidt, eigenhandig ccn lam d«: keel
af, on onmiddellijk worden dan duizenden
lammeren geslacht door do pelgrims. Ni
die bloederige plechtigheid is het in liet
dal van Mine niet meer uit lo houdenheb
stioomende bloed, de ingewanden en over
blijfselen van duizenden schapen in do
verzengende lucht, liggende, zijn de oorza
ken van ongelooflijke toestanden. Reeds
voor jaren is do aandacht der Porto op
dit misbruik gevestigd, maar zonder baat.
Thans schijnt dc internationale gezond
heidsraad krachtig to willen optreden om
er een einde aan to maken. (H.)
Het Hooggerechtshof der
Vercenigdc Staten heeft een belangrijk©
beslissing genomen, die voor het vakver-
eenigingswezen in do Unie van groote bo-
tcckenis is Het Hooggerechtshof heeft nJ
ongrondwettig verklaard de cloor hot con
gres vastgestelde web, waarbij den spoor-
wegbesturen werd verboden uitzonderings
bepalingen le maken voor do. aanst Hing
van georganiseerde arlieiders. Dc beslis
sing viel naar aanleiding van ccn Jclaeht
legen een bestuurder van de Louisville and
Nashville spoorwegmaatschappij, die oen
arbeider had ontslagen, omdat deze lid
was van ccn arbeidersorganisatie. Het
Hooggerechtshof oordeelde, dat de bestuur
der volkomen in zijn recht was.
Ilct g c r u c ht v a n d c n (1 o o <1
van den Marokkaanschcn roov« rhopfdman
El Valicnto (d. i. dc Dappere), wiens
eigenlijke naam Moelai Hamed Bclaielt
was, wordt bevestigd. Twee inlandselio -die
ven, die bij Tetuan vee hadden geroofd en
dit bij hein brachten, hebben den moord
gepleegd.
Valierïlc is de laatste lolg van een ver
maard rooversgcslacbt. Men gclojft, d«it
het rnagzen nu, door zijn dood, macht zul
krijgen over den stam der Auizicra's cn
dien tot rust zal brengen.
II et ge me en l»cb est u u r v a n
Nieuw York heeft plotseling, zonder ccnig©
voorafgaande waarschuwing, een besluit
uitgevaardigd, waarbij aan dames liet ron
ken iri hel openbaar wordt verboden Dio
brutale mannen, zelf misschien dc meest
geduchte rookers, misgunnen den vrouwen
zelfs het onschuldigste sigaretje 11a het di
ner. En een dame, die den eersten dag na
dc afkondiging van het verbod do verme
telheid had in een restaurant ouder ge
woonte een sigaret aan te steken, zae zicli
met een boete van twaalf gulden gestraft.
Al beweerde zij ook legen den rechter. „Ik
heb evenveel recht om in liet openbaar lo
rooken, als gij zelf," het mocht niet
baten. Ilct verbod was uitgevaardigd cu
gehoorzamen was plicht.
De dames echter zijn niet. gezind, zich
zoo raaar aan het besluit vftn den Board
of aldermen" to onderwerpen Zij zullen
het hoogcrop zoeken cn eens gaan beproe
ven of zulk een college van mannen liet
recht zou hebben een dergelijke inbreuk Ie
mak-en op de individucclc vrijheid van do
Amc.rikaanschc burgeres.
Op do transatlantische sloomers-bracht*
het Marconigram, dat het besluit van do
Nieuw-Yorkscho burgervaders meldde, een
waren storm van verontwaardiging onder
de dames te weeg. En nooit werd er aan
boord zoo stevig door dc dames gerookt,
dan na de ontvangst van dat telegram.
<„n:")
Ken ring; van vee cn vleesch.
Naar wij vernemen, is het in de Troon
rede van het vorige jaar aangekondigd©
wetsontwerp betreffende de keuring van ve©
en vleesch voor het binnenland zoo goed
als gereed. Gcliik bij de openbare behande
ling van hel wetsontwerp op de keuring
van ten uitvoer bestemd vleesch door den
minister van landbouw reeds werd medege
deeld, zal de keuring een gemeentezaak
blijven, nochtans onder verplichting om
voor de keuring te handelen volgens do
van rijkswege te. geven voorschriften.
Een verplichting voor de gemeenten om
openbare slachtplaatsen op te richten, zal
het wetsontwerp niet bevatten.
Of het ontwerp nog door den demi-sion-
nairen minister zal worden ingediend,
staat te bezien. (N. 11. C.)
