Armband of Broche te maken.
CENTRAAL-APOTHEEK
Watten THER
Stoomtram Haarlem-Leiden.
No. 14*708. laBIDSGH DAS-BLAB, Maaadagf 3 Febrn&ri. Twssüe Blad. Anno 1908.
Buitenlandfich Overzicht.
B. J. HUURMAN Dzn.,
ben blijvende harinneriug aan de oude
Zilveren STUIVERTJE S is, om van deze een
W. v. ROSSOM DU CHATTEL, Juwelier.
„O© MaPCls",
De „Indépcnidanoo beige" bespreekt bet
gedeelte van de Engelse lie troon-
r e d er waarin met een enkel woord gewag
toordt gemaakt van den Congo.
Het blad toont zich zeer ingenomen met
'den geest, die hieruit spreekt, in vergelij
king mot de opzienbarende besluiten, die
do Congo Reform Association" voortdu
rend neemt.
Do lieden, die in Engeland een zoo hef
tige campagne voeren tegen België op dit
gebied, zullen wel vreemd opgekeken heb
ben van de verklaring van koning Edu-
ard, dat de Engclscho regeering mot het
grooUste vertrouwen het resultaat afwacht
van de onderhandelingen, die gevoerd wor
den tusschen koning Leopold en den Bel
gischen Slaat.
Gelukkig staat Sir Eduard Grey nog
niet onder do voogdij van den heer Morel
cn do Livcrpoolschc kooplieden 1
Maar toch, het feit, dat men heeft ge
meend in de troonrede to moeten spreken
over den Cöttgo, vindt het bladniet zeer
geruststellend.
Het is de eerste maal, dat een troonrede
Eich bezig houdt met een kwestie, vreemd
aan het eigen land. Men mag hier wel een
oogenblik bij stilstaan; het bewijst, dat de
Engclschc regeering niet geheel cn al de
Congo-kwestie- als een vreemde beschouwt.
Toch gaat do Congo alleen den Onafhanke-
lijken Congostaat en den Belgischen Staat
aan, cn na do overneming den Belgischen
Staat alléén.
Wat zou Engeland wel zeggen, als bijv.
in do Duitsche troonrede gesproken werd
over den cllendigen toestand, waarin de
bevolking van Nig ria verkeert, of over
de onderdrukking van den jongsten op
stand in Natal1?
Maar het is altijd weer het oude liedje:
do grootste beleefdheid tegenover de groo-
ben cn machtigen, die in staat zijn van zich
af te bijten, en onbeschaamdheid tegenover
dc kleinen, dio slechts op hun goed recht
steunen kunnen.
In de Vrijdag te Brussel gehouden zit
ting van de Commissie van Zeventien wer
den verschillende voorstellen gedaan ter
oplossing van de kwestie van het
Congokroondomcin. Do heer Ver-
hacgen stelde voor do kroonstichting niet
te behouden, maar te bepalen, dat België,
om zijn dankbaarheid aan den Koning te
toonon, den last op zich zou nemen van
een jaargeld, te storten van den dag der
©vernam© cn gedurende een overeen to ko-
tnen getal jaren, in handen des Koniuga
en van zijn vervolgers, ten cindo den stich
ter der kolonie in staat te stellen dc vader-
lautische en belangloozc voornemens, waar
aan dc commissie hulde brengt, in overecn-
i stemming met België te verwezenlijken.
.Door den heer Sogers werd voorgesteld
do kroonstichting in haar tegen woord igen
vorm te, behouden, maar aan de Belgische
regeering te verzoeken de Koning te vra
gen om ccn derde der inkomsten te beste
den aan zedelijke wcrkoni do helft om het
eventueel tekort tc dekken of om oen bijzon-
dor fonds to stichten, en ccn derde aau
werken.
De heer Beernaort diende daarop do. vol
gende motie in.
Gezien lb. het hoogst Wen schel ijk is, dat
do Congo-overnamc bij do nationale over
eenkomst geschiede;
,,2o. het wensehelbk is, dat 's lands er
kentelijkheid tegenover den stichter der ko
lonie haar rechtmatige uitdrukking
erlange
wordt voorgesteld:
a) dat do Kroonstichting cn het Kroon
domein moeten worden afgeschaft;
b) dat het verdrag zioh moet bepalen
bij de overdracht van souverein-tcit met af
hangend actief en passief;
o) dat het parlement de nationale erken
telijkheid moet betuigen door de stemming
eener wot, die, van heden af en voor een
bepaald getal jaren, een krediet toekent
van Xfrank, voor dc uitvoering in
Bolgie en in'Congo van werken, door den
Koning voor te stellen, door do Kamer
goed to keuren, uit te voeren op de voor
waarden, door de Belgische wetgeving aan
geduid en die allen een herinnerend op
schrift zullen krijgen.
Later had een vergadering plaats van dc
tot do rechterzijde behoorende leden dor
commissie met dc meeste ministers. In dc
wandelgangen der Kamer werd later ver
teld, dat men daar zou hebben besloten
het verdrag van overname terug te zenden
naar beide oontraeteerende Regecringen,
België cn dc Congo, ten einde de kwestie
der Ki-oonstichting op te lossen in den zin
der opmerkingen, in den schoot der com
missie gedaan.
Reods word gemeld, dat de Koning
der Belgen pas te Parijs op bezoek is
goweest bij president Fallicres,
minister-president Clémenceau cn den mi-
nistor van buitenlandsche zaken Piclion.
Het „Journal des Débats" beweert op de
hoogte te zijn van de aanleiding, die er
voor koning Leopold bestond om die be
zoeken af to leggen. Het ParijscHö blad
vertelt, dat door don Belgischen vorst met
de Franschc staatslieden van gedachten is
gewisseld over de Oongo-kwostio. Het is,
nu die voor België zoo gevaarlijke kwes
tie ook in dc Engelsche troonrede werci te
berde gebracht, voer den Belgischen vorst
vooral van belang, precies tc weten, hoe
men te bevocgdcr plaatsq in Parijs denkt
over de Middcn-Afrikaansclie vraagstuk
ken.
Keizer Wilhelm heeft door cBen
Rijks-kanselier in den „Rciciisanzeigor"
een danikbotuig ing Jaten openbaar
maken voor dc gelukwenschen, den Vorst
gebracht op zijn negen-en-veertigsten ver
jaardag.
Het is ccn brief van den Rijkskanselier,
welko o.m. de volgende zinsnede bevat:
,,Ik loof de goedheid des Almachtigen,
dat het afgeloopen jaar weer een jaar is
geweest van vrede en toenemenden vooruit
gang des vaderlands; en ik vertrouw met
vast vertrouwen, dat God de Hcerc ook in
de toekomst zijn besehermende hand zal
houden boven het JDuiteöhe volk cn het op
den weg des yredes vooruit zal leiden tot
zegen van het algemeen en van elkeen in
het bijzonder."
Do particuliere correspondent van ,,De
Nicuwo Crt." to Berlijn meldt van daar:
Naar ik van betrouwbare Fransche zijdo
verneem, zou Frankrijk in beginsel bereid
zijn deel to nemen aan dc schriftelijke on
derhandelingen over een verklaring, waar
door de s t a fcus quo aan de Noo r d-
ze e zou worden gewaarborgd. Juist is,
dat tot Vrijdagavond Frankrijk nog niet
officieel van Duitschland meclcdeel-ing
'kreeg; maar mon mag aann:men, dat En
geland zich niet bereid zou hebben ver
klaard tot een overweging der door
Duitschland gedane voorstellen zondr
daarvan Frankrijk eerst mededeel ing te
hebben gedaan.
Frankrijk wcnscht de integriteit van
Nederland, opdat het rustig tot wel
vaart moge komen.
Dc tijding zelve van den moord op den
koning en den kroonprins van
Por tu g a 1, gisteren beleend geworden
en door ons bekend gemaakt, kwam natuur
lijk onverwacht. Dat dc toestand in Portu
gal in den laatsten tijd veel bo wcnschen
overliet en velen met vrees vervulde, was
onzen lezers echter bekend. Terwijl wij
voor heb feit van het ontzettende geval
zelf en voor hetgeen daarmede in het al
lernauwste verband staat verwijzen naar
hetgeen daarover elders afzonderlijk in
ons bltld voorkomt, willen wij hier plaats
geven aan do berichten, welke ons kort
vóór het verschrikkelijke drama uit Lissa
bon bereikten.
De „Daily Mail" van Zaterdag had een
telegram uit Lissabon, dat 29 Jan. werd
verzonden, doch bij de verzending vertra
ging ondervond. Hoe die „vertraging" kon
ontstaan, wordt niet nader opgehelderd.
Het telegram luidt aldus:
„Gisternacht, Dinsdag, is in het centrum
der stad zwaar gevochten tusschen republi
keinen en politieagenten. Er werden twee
bommen geworpen ook is met revolvers ge
schoten. Er zijn verscheiden gekwetsten.
De bctoogers hadden gehoopt, do gevan
genissen open te breken, waarin sommigen
hunner leiders opgesloten zaten; maar de
toeleg faalde. Do in hechtenis genomen ma-
uii sbanten werden in gesloten rijtuigen,
onder cavalevie-bewaking, overgebracht I
naar de Cascaes- en Taagforten.
Lissabon vei koert in rtaat van beleg. Op
straat mogen geen groepen bijeen staan
praten. Na zessen des avonds worden op
straat geen vrouwen meer gezien; in do
winkels blijft hc(i leeg."
Het blad deelde verder nog mee, dat een
decreet des Konings zou worden uitgevaar
digd, waarhij de RegceriDg wordt gemach
tigd leiders van het verzot to verbannen.
Dat decreet is inderdaad afgekondigd.
Nog vermelddo oen der buitenlandscho
blad-enhet volgende
„Het schijnt, dat do aanvallen tegen de
politie, in den nacht van 28 op 29 Januari,
gelijktijdig hadden moeten geschieden op heb
sein van een kanonschot, gelost door een op
de Taag voor anker liggend eohip.
Er zou van den wal eerst een lichtsignaal
gegeven worden, van uit een vertrek der
Nationale Bibliotheek; cn het was daar,
dat de leiders Alfonso Costa, burggraaf da
Ribeira cn de douane-luitenant Pene, wer
den aangehouden.
De voorzitters der republikeinsche wijk
commissies waren ontboden om in lick
gen to verschaffen.
Het schijnt, dat het doel was
Joa Chalgas eu dr. Almeida uit de gevan
genis te bevrijden.
De aangehouden Kamerleden zijn Pin to
dos Santos, Egaz Monk, burggraaf da Ri
beira Brava, burggraaf Pedralsa, dissi
denten cn progressivisten en Antonio Al
meida en Alfon3® Costa, republikeinen.
De aangehoudenen erkennen, dat zij niet
hoopten een revolutie te kunnen uitlokken,
overigens was alles te snel in zijn werk
gegaan."
Uit Lissabon werd nog geseind, dat de
pers Vrijdagavond een officieel communi
qué hoeft ontvangen, waarin de Regccring
verklaarde, dab zij tot do overtuiging was
gekomen, dab da door haar in het begin der
week voorgestelde maatregelen niet voldoen
de waren.
De minister van justitie begaf zich Vrij
dag naar de villa Vicosa met een ontwerp
voor een uit te vaardigen zeer streng de
creet, dab, zooals wij zooeven. reeds op
merkten, werd afgekondigd.
De „Liberal" is voor een maand ge
schorst. Niettegenstaande al deze veront
rustende maatregelen, beweerde do bericht
gever van den Matin" aldoor nog maar,
dat er niéts merkbaar wa6, dat op een op
roerige beweging wees.
Helaas, is er nu iets merkbaar van ge
worden cn .wel op verschrikkelijke wijze.
Bij de Hongaajrsohe Disconto-
en Wisselbank.te Bocda-Pcsth is Vrij
dag uit de Vereefiigde Staten een chèque
ontvangen, groot 5,000,000 dollars, we Ik
bedrag kan worde* opgevraagd door gravin
Laszo Szeclionyi, tot voor enkele dagen:
mej. Gladys Vanderbilt.
Aan de „Tribune" wordt uit Kaap
stad geseind, cUt do ontslagne m ing
van Jameson niet onverwacht kwam,
Ah zijn vermoedelijk opvolger wordt in het
blad genoemd Merriman, in wiens kabinet
dan o. a. Saucr, De Waal en Burton zitting
zouden nemen.
De voorlezing van president Roo-
sovelt's Boodschap in het Huis van
Afgevaardigden te Washington heeft daar
buitengewone opwinding teweeggebracht.
Vooral do democraten toonden zich hooge-
lijk ingenomen mot den inhoud van het
document. Zij applaudisseerden en juichten.
In den Senaab stond, aa de lezing der
Boodschap, senator Jefferson Davis op en
verklaarde, „dat nog nooit door een repu-
blikeinsch president een zoo uitnemend de
mocratisch staatsstuk was samengesteld."
Gemengd Nieuw:
CORRESPONDENTIE. Ingezonden
stukken of mededeeliogen, waarvan de
sc'irijvers bun naam niet aau de Redactie
bekend maken, worden ongeplaatst ter
zij.jo gelegd
De wcrkliede n-v e r c en i g i n g
„Eendracht zij ons Doel" heeft Zaterdag-
avond in de groot» zaal der Stadszaal haar
28ste jaarfeest gevierd.
De leden met hun vrouwen cn meisjes,
clio daaraan deelnamen, vulden niet alleeu
do benedenzaal, maar ook een deel van het
balkon.
Zooals gewoonlijk, was er ook dien avond
rechts van het tooncel een plantengroep
aangebracht, waarvóór het Vereenigings-
vaandel, terwijl aan de linkerzijde het vaan
del prijkte van de Leidsche tooneel vereen i-
ging „Ons Genoegen", waarvan een deel
barer leden, bijgestaan door een tweetal
dames, zou trachten den leden van „E. r,
o. D. eenige aangename uren te verschaf
fen. Even negen uren werd het feest geo
pend met d» uitvoering van een Feestmarsch
en de Ouverture „Leiehto Cavalerie", door
een flink orkest, dat zich verder in den
avond en nacht zeer verdienstelijk deeo
hooren.
De heer J. Kranenburg, voorzitter der
Vereeniging, betrad het podium om allen
een hartelijk welkom toe te roepen en hoop
te, dat deze feestviering wederom mocht
medewerken tot bloei der Vereeniging.
Verder deelde hij mede, dat, tegen beta
ling van een kleine vergoeding, dezen
avond eenige leden van genoemde tooneel-
vcrecniging zouden optreden, en aangezien
ook die leden onder de werklieden thuis
behooren, verzocht hij zuinig te wezen met
het uitbrengen van kritiek.
Verder deelde spreker nog iets mede om
trent den toestand der Vereeniging, waar
uit bleek, dat ook zij nogal met ziekte tc
kampen heeft gehad, daar niet minder dan
1600 gld. aan ziekengeld is uitgekeerd. Dj
inkomsten bedroegen 3570 gld. cn de uitga
ven 3500 gld„ zoodat er een saldo is van
70 gulden.
Ook had de Vereeniging ccn vijftal leden
door den dood verloren, welke sterfgeval
len een uitkeering uit dc weduwenkas vor
derden van 200 gld. Deze kas hoeft echter
nog een saldo van 970 gld., terwijl de re
servekas 218 gld. sterk is.
De Vereeniging telt 518 leden.
Na het zingen van een Welkomstlied en
het spelen van nog een muzieknummer,
werd het woord gegeven aan genoemde t-oo-
neelvereeniging, dio behalve het geven van
eonigo voordrachten, zou opvoeren „Do
broek van Mahomed kluchtspel in één
bedrijf en „Artislcn-Itevue".
Uit het applaus, dat men telkens hoorde,
kon men opmaken, dat het wel in den
geest viel, wat men te zien cn te hooren
kreeg,
Wegens het late uur, alvorens het pro
gramma was afgeloopen het was over
halfdrie moesten een paar voordrachten
achterwege blijven, waarna men zich ge
reed maakte voor den dans, welke wel spoe
dig afgeloopen zal zijn geweest.
Het bestuur heeft haar moeite beloond
gezien, want b;' feest is weer zonder stoor
nis afgeloopen.
Zaterdagnamiddag is aan
den overweg Lieweg, onder Haarlemmer-
liede, het 9-jarig dochtertje van den maga-
zijnknecht Lemmers, door trein 346 van
Haarlem, aangereden en gedood; het kind
wierp na het passeeren van een goederen
trein van do richting Amsterdam zelf den
boom open cn werd gegrepen door den
trein van do andere richting.
De inbrekers, die in don laat-
sten tijd zich te Rotterdam meer speciaal
bezig houden met het openbreken van
brandkasben, waarbij het dan gebruik is de
kasten om te werpen en een aoh ter wand te
openon, hebben Zaterdagnacht weder van
zich doep hooren.
Ditmaal is het gemunt geweest op cfó
brandkast ten kantore van de firma Van
Beest en Zoon, meelfabrikanten aan de
Noord-Schans No. 16, te Oud-Delfshaven
Hoewel nog niet met zekerheid is te con-
stateeren wat cn hoeveel er gestolen is, om-
dab de inbreker of de inbrekers zich maar
tot een gedeelte van dc brandkast toegang
hebben kunnen verschaffen, is 't al vrij ze
ker, dat er ongeveer 500 gulden weg iB.
Groot ia do schade, aan di br .i'clkasfc
zelf toegebracht. (N. R. Cour.)
Naar het „U t r. D b 1 d." ver
neemt, zijn er in de laatste weken in do
gemeente Utrecht cenig* ernstige geval
len van febris typhoidca (typhus) voor
gekomen.
Bij onderzoek is gebleken, dat Cc. cersto
gevallen van typhus zijn voorgekomen bij
hen, die hebben aangez.ten aan een- feest
maal to Utrecht, en dat personm, elders
woonachtig, die deelnamen aan deze par
tij, eveneens door deze ziekte werden aau-
getast. Daaruit wc.'rdt afgeleid, dat heb
gebruik van oesters de oorzaak der besmet
ting is geweest.
Naar het „Utr. Dbld." van bevoegde
zijde verneemt, wordt de zaak nader on
derzocht.
Do laatsto 14 dagen werden geen nicuwo
gevallen van typhus te Utrecht geconsta
teerd.
Door een onbekende zoo
meldt men aan de „N. R. CV' uit Gronin
gen is aan den kerkeraacl der Gerefor
meerde Gemeente (B) een gift van 5000
geschonken, om daarvoor te stichten een
Christelijk Tehuis voor schippers, het eer
ste van dien aard in ons land. Er is reecis
een pand gehuurd in de Turftorenstraat,
zoodat dit Tehuis reeds met 1 Mei a.s.
geopend wordt. Voorts is besloten een ver
eeniging tot instandhouding van dit te
huis op tc richten. In een gisteravond
gehouden vergadering zijn reeds 51 leden
en begunstigers tot die vereeniging toe
getreden.
In cl ©Hervorm do Kerk te Ter-Aa
(Ulr.) ie een brand ontstaan, welko zich aan
vankelijk zeer dreigend liet aanzien Door
hulp van velen slaagde men er in, nadat ook
do brandspuit was aangerukt, het vuur te
blusschen en alzoo het kostbare gebouw te
behouden. Aan hot schoono orgel werd echter
vele waterschade toegebracht.
Boomon, die barsten. De ge
volgen van dc rijp, door zoo velen bewon
derd, laat zich ook in liet plantenrijk ge
voelen, immers te Nijmegen zijn een aantal
hoornen, die barsten cn de schors laten
vallen.
Do meest© dezer boomen zijn ten doodc op
geschreven.
Een extra belooning is door
het bestuur van do Noord- en Zu'd-Hol-
landsche Reddingmaatschappij verleend aau
de bemanning van dc reddingboot te ITieu-
wediep, voor do redding van de equipages
der stoomschepen „Ninian Paton" en .Tur
bo'', onlangs op do Haaksgronden gestrand-
Zij hebben nu, behalvo do vroeger reeds
genoemdo vaste u'tkeering van 15, nog
20 per hoofd als gratificatie ontvangen.
Bovendien werd een gratificatie verleend
aan de bimanning van do reddingsvlet, d{a
bij do stranding van do „Turbo" mede is
uitgetrokken. Zij ontvingen per hoofd f 10.
Het bestuur der Maatschappij is verder
voornemens aan allen een horinneringsme-
da'llo uit t© reiken.
Urk in don winter, Van hel
eiland schrijft men aan het „Hbl.":
Als de winter nadort en daarmede dé
kans dat het ijs het verkeer met don vasten
wal onmogelijk gemaakt, worden door bake
kers cn winkeliers meer waren dan gewoon-'
lijk ingeslagen, om in d©behoeften der circa'
2800 bewoners to voorzien. Is do winter
buitengewoon lang en do geheele visschera-
vloot aanwezig gelijk ditmaal, dan begint
er allengs aan verschillende artikelen gebrek
t© komen. Zulks was bijv. in don winter
van 1890 het geval, doch toen was het ija
zoo sterk, dat meermalen sleden vol levens
behoeften van Kampen konden gehaald
worden.
Wijl de ijsvlet behalve dc post geen goo-
deren dan alleen gist medevoert, geraak-
ten tijdens het nu opgeheven isolement van
Urk ecnigo veel gebruikte winkelwaren uit-
verkocht. Thans, nu de weer open zee tus
schen Urk en Enkhuizen dc „Baron Ren-
gers" in staat stolt het verkeer met het'
eiland te onderhouden, is aan dezen min
der gewcnschton toestand een eind geko
men.
Do gemeente Berlijn is voor-
nemens, ter uitvoering van b~-ir verkeer»
plannen, een leening tc sluiten tot een twy
drag van 180 milliocn Marlc.
TH HUUB,:
zeer gerieflijk ingericht© Bciaedeii-
en Bovenhulsen, aan de Molia-
straat (Heoreueingel). Huurprijs
ƒ2.25 voor Beneden- en 2.
voor Bovenhuis.
Te bevragen by 1152 11
UKHUENGBACU'f No. 10.
gCJJCCKt
lu
een naclit
hoeat, rheumntlck, keelpijn,
stijven nek, spit, steek in de sr.ïjde.
Gemakkelijk zindalijk middel, maakl het slikken
van geneesmiödolen otetbodig, laai geen spoor van
zijn gebruik na Verkrijgbaar m alle Aroihckeu
üur worelii, 75 Cents per doos. 6431 30
De Administratie van het „Leidseh
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
MODELLEN VOORHANDEN.
Aanbevelend,
NIEUWE RIJN 55. -o- HAARLEM MERSTRAAT 114.
Nieuwe Rijn 18.
Ö747 12
door D. J. M. WÜSTENHOFF
en R. H. BEEKHORST
le Sasstnhcim.
Geïllustreerde uitgave, op zwaar
papier gedrukt, met meer dan 20 fraaie
afbeeldingen.
Prijs in stempelband. f 2.80*
gewoon omslag 2.40.
Verkrijgbaar by eiken Boliden Boek
handelaar en by 1130 18
BftTTELiEE TERPSTRA,
Drukkers-Uitgevers, Leiden.
Wegens Sterfgeval ter overne-
mins aangeboden, een beklante
ZAAK op de Lammermarkt 33,
bestaande In
Logement,
Kosthuis met Verlof.
Dageiyks te zien. De Inventaris, be
staande in Ledikanten, Vecren-
bedden, Toonbank, Gaskro
nen en naar verkiezing eenige
Meubelen, 1215 16
Verdere Inlichtingen te bekomen
Rapenburg 52!mis.
Goedkoopste en gerieflijkste Reisgelegenheid.
Van LEIDEN naar 1ste KI. 2de KI.
OEGSTGEEST 15 Cents. 12* Cent:
SASSENHE1M 25 22*
LISSE, HILLEG0M, BENNEBROEK,
HEEMSTEDE of HAARLEM 30 25
Couponboekjes, verkrijgbaar gesteld bij de Goederen*
Agenten, geven voor korte afstanden veel besparing,
Verki-ijgbaar in al le buur
ten der stad. si83
