Uit de Rechtzaal.
het woord én dankte don Burgemeester
voor zijn aanwezigheid dezen avond, daar
bij do "wensch uitsprekende, dat do sympa
thie, die do ycreeniging den burgemeester
betuigde, wederkeerig mocht zijn. Ook
bracht hij zijn ha'rtclijken dank aan den
directeur, die dezo uitvoering zoo goed
heeft doen slagen, cn ook aan de hccren
Machen cn Yerhcy voor hun zoo gewaar
deerde medewerking.
Tot afscheid werd den burgemeester door
<le 7angvcrceniging nog eèn „Hjj levo
lang!" toegezongen. Nu, wij gclooven wel
dat dc aanwezigen dezen avond genoten
hebben cn wij hopen ,,St.-Cacc;lia" dezen
winter nog menigmaal te hooren.
WARMOND. Bij Kon. besluit van 28
dezer is aan den heer A. J. W. Monnik,
secretaris der gemeen to Warmond, toe
stemming verleend om tot 31 October
1908 te Leiden te blijven wonen.
WASSENAAR. In de alg. verg. der co
öperatieve boerenleenbank is besloten do
rente van spaargelden vast to stelleD op
4 percent en die van voorschotten op
percent.
Met het oog op de vele werkzaamheden
werd liet salaris van den kassier met 100
gulden verhoogd.
ZEGWA A RD-ZOETERME E R. Gisteren
ontstond een begin v°n brand op do nieuw
gebouwde Ixfcrderij van den tfandbouwor
W. B aan den Voorweg alhier. E n rek
met kleeren, dat bij dc kachel stond, ge
raakte in brand. Doordat men het direct
ontdekte, kon het zaakje nog met dekens
gebluscht worden.
Dc Spaar- en Voorschotbank alhier
hield een ledenvergadering. Op voorstel
van het bestuur werd besloten dc rente op
do spaarbankboekjes te bepalen op 3^ en
do rente op voorschotten vast te stellen op
D.\ pCt. met machtiging aan het bestuur om
deze cijfers te verhoogen of te verlagen,
/raar gelang van don stand der geldmarkt
'Het maximum bedrag uit te leenen werd
bepaald, evenals het vorigo jaar, op zuOO
gld. aan personen, 5000 gld. aan vereeni-
gingen.
Vervolgens! werd door den kassier ver
slag uitgebracht betreffende do werkzaam
lieden van do Bank. Hieruit blijkt, dat de
Bank zeer gunstig werkt cn het eindcijfor
van het kasboofo dit jaar over do 100,000
gld. zal hccnloopen. Voor een Bank, drio
jaren geleden opgericht, een eerbiedwaar
dig cijfer. Do heer W. van Dorp Wzn.t dïo
periodiek moest aftreden, werd met alge
mccne stemmen op 1 na, herkozen.
In de cerstvolgendo algemecno vergade
ring zal waarschijnlijk wijziging der sta
tuten cn het huishoudelijk reglement wor
den aan dc orde gesteld.
Twccdaagsche Kerst-oefening der
Ncd. Weerbnarheïds-Vereeniging.
Terwijl do Noordenwind gi rend langs dc
straten waaide, dc winterbloemen op de
ruiten op een hevige koude wezen en het
overal beter bij do warme kachel was dan
buiten in de ijle morgenlucht., maakten in
den vroegen ochtend van den 27sten De
cember de Lden dor aldoclingcn Amster
dam, Haarlem, Leidén, Don Haag, Rot
terdam, Bergen-op-Zoöm, Hilversum en
Arnhem der Ned. Wcerh.-Verceniging zich
gereed, do roepstem van hun korps-com
mandant Lc volgen cn dc Kerst-raanocu-
vrcs hunner Vereeuiging bij to wonen. En
zoo geschiedde het, dat tc negen uren v.m.
op het stationsplein to 's-Gravcnhagc
ruim honderd leden verzameld waren, om
koude en ongemakken trotsccrcndc, in lan
ge colonne achter hun tamboer ook een
vrijwilliger aan naar de vlakte van
"Waalsdorp Ie marchcercn. Wel verstijfde
de hand, die den gcwccrricm vasthield,
cn pijnigde dc Noordenwind hot gelaat als
met duizend speldcprikkon Ie gelijk, doch
niemand liet zich hierdoor ontmoedigen,
cn in voorbeeldige orde werd dc grens der
gemeente bereikt, van waaruit, tiraiJlee-
rondc cn exccrccerende, naar de Waals-
dorper vlakt», werd voortgerukt. Ternau
wernood aldaar aangekomen, reed dc ko
lonel-commandant van het regiment Gre
nadiers cn Jagers, baron Van Voorst tot
Voorst, met zijn adjudant het ocfenings-
terrein op, ten einde zien in eigen per
soon te overtuigen van dc verrichtingen
van dit. vrijwilligers-korps.
Zeer"tot zijn genoegen voerde do troep
eonigc cxoercitiën uit cn onder betuiging
zijner tevredenheid verliet hij weldra het
terrein. Tegen twaalf uren kon dc troop
toen inrukken, ten einde zich in dc canti-
ne to goed tc doen aan dikke boterhammen
L-n warme koffie.
In den namiddag werd in dc duinen
een elementaire velddi enstoefening gehou
den. Over liet buiten Blankenberg en den
Achterweg keerde de troop nanr Den Haag
terug, waar zij voor het IIótel d'Angletcr-
je werd afgedankt. Te halfzeven had al
daar do gemeen sehapp d ij ie maaltijd
pluals, die volgens getuigenis van een
der toeschouwers veel weg had van Wailen-
steins Lager. De pfaffenrede, die echter
door den ex-kapitein Ram, van het rcg.
Grenadiers cn Jagers werd uitgesproken,
had weinig met dc oorspronkelijke gemeen
rn getuigde van grootc waardccring voor
het streven der Vereeniging, die mot rede
neert over legcr-organisatie of het beleid
van den minister van oorlog,, doch zelve
de handen uit dc mouw steekt cn haar
lodi-u opvoedt tot flinke, in liet veld ge
harde soldaten.
De avond werd doorgebracht in de diver
se kwartieren. De lecïcn der Hmgscbc af-
decling verleenden hun broeders uit ande
re rfdcelingen zooveel mogelijk gastvrij-
lieid; r! over schieten den vonden een uitste
kend kwartier in bet Hótel d'Angleterre.
Den volgenden morgen, 20 December, ver
zamelden de leden zich i:i twee partijen.
Een afda ling tc. voet in do Maliebaan to
kwart voor achten des morgens, do andcro
per rijwiel voor het hotel. Het gokl thans
een velddienstoefening ondor Stomp-
w ij k, waartoe door den leider, kapitein
[Ram, een onderstelling uit den kleinen oor
log was ontworpen. Heb was zoo mogelijk
nog (kouder dan den vorigen dag, cn vooral
do wielrijders, die tegen den blaffenden
wind op moesten rijden, hadden het zwaar
to verantwoorden. Doqh een N. W. V.-cr is
voor geen klein gerucht vervaard Cn een
ieder deed zijn best., even alsof hij ondor
het aangenaamste weer ter wereld op ma
noeuvre was. Uw oorlogscorrespondent was
per tram tot do Kniplaan bij Voorschoten
gegaan, van waaruit Stompwijk binnen een
halfuur te bereiken is. Toen hij nu den
Vliet werd ovorge^t, mopperde de veer
man, die aan den anderen oever een wiel
rijders-patrouille in d© koude zag staan
,Die kerel, die dab gelast heeft verdiende
ook do galg. 'fc Is een schandaal de lui nog
met zoo'n koude te laten dienst doen l" Do
goedo man moest eens weieu, dat 't alles
liefhebberij was
Van de oefening zelve het volgende: De
onderstelling was, dat een Nederland vij
andelijke troepenmacht, bestaande uit wiel
rijders t© Stomp wijk zat opgesloten, die
door een cordon van partijgangers heen
moesf. doordringen naar Den Haag.
Inderdaad lieert deze doorbraak plaats
gehad, aan de zijd© van de Kniplaan,
doch liet is zeer de vraag of er velen
van geprofiteerd zouden hebben, als
het gevecht had plaats gehad met
scherpe patronen in plaats van losse. De
1ste luitenant Dudok van Heel van de gre
nadiers, die do oefening ook had bijge
woond cn wicn verzocht 'werd, zijn oordcel
uit to spreken, betoond© zich zeer tevreden
over het beleid der partij-commandanten
cn het gedrag der manschappen, evenals
dc leider.
Een gezellig koffiedrinken te S6omp"\Üjk,
waar dc intendance voor gezorgd had,
volgdo. In den Damiddag trctk de troep al
manoeuvreerend© naar liet station Voor
schoten, waar hij voorgoed werd afgedankt,
om d© verschillende haardsteden weder op
te zoeken.
Het was volbracht Twee manoeuvre-da
gen in dc felle koude en geen zieken. Vol
daan koerden d© leden huiswaarts, over
tuigd dat zij weder het hunn© hadden ge
daan voor dc woerbaarmaking van hun va
derland cn zij twee dagen waren in do weer
geweest tot heil van land cn Koningin.
Agenda van de week:
Maandag;:
LeHscbe Schouwburg. 5de Abonn.-Voorstelling:
.Eenzaam", drama, go^o'gd door Opstanding",
tooLeelspel. Kwart over zereceo,
Van 1 Januari tot 8 Januari 1908:
Leidscbo Schouwburg. Beoner's Electr. Bioscope,
'a Avonds 8 uren.
Vragen en Antwoorden*
Vraag: Is do vermiste vrouw, Helena
Marsman, uit het Weeshuis St.-Jacobs-
gracht alhier, reeds gevonden'! Of zijn de
nnsporingen omtrent haar gestaakt!
Antwoord: Wij hebben er niets van
gehoord dat do vermist© vrouw is gevonden.
Zij is integendeel nog steeds zoek. Ecnig
spoor omtrent haar persoon heeft rnon
niet kunnen ontdekken.
Vraag. Ik ben te hoog aangeslagen iü
de belasting (inkomsten). Ik heb mijn be
langen ingediend bij B. cn Ws. om ver
mindering-twee maanden geleden cn er
nog niets van vernomen. Hoo moet ik
daarmee aan!
Antwoord. Wij vreozen, dat gc aan
het verkeerde kantoor zijt geweest.
Immers, ieder, dio zich met zijn aanslag
bezwaard gevoelt., kan zich binnen drie
maanden na do uitreiking van het aan
slagbiljet tot den Gemeenteraad
wonden cn bovendien nog tot Gedeputeer
de Staten binnen dertig dagen na de me-
dcdccling der beschikking van den Gc
moenteraad.
Het zal nu echter wel t© laat zijn; zie u
maar eens den datum op uw aanslagbiljet
u
Vraag. Ik ben met Augustus zelfstan
dig gaan wonen, moet ik nu ook nog voor
dezo vijf maanden belasting betalen
Ik dacht van neen, daar toch do vorige
huurder belasting voor dit huis betaald
heeft.
Antwoord. Indien gij met 1 Augus
tus ccn belastbaar perceel betrokken hebt,
zijt gij tot aangifte verplicht; dat dc vo
rigo huurder reeds voor dab perceel belas
ting heeft betaald, doet hier niets ter zake.
Vraag. Ik heb iemand als kostganger,
hij is gehuwd cn woont in Schiedam, doch
is bij mij van Maandagmorgen tot Zater
dagmiddag. Moet deze persoon nog voor
een verhuisbiljet zorgen 1
Antwoord. Uw vraag laat aan du:-
dclijkheid wel wat t© wcnschen over. Is
uw kostganger hier als vast werkman vcor
onbepaalden tijd aangenomen, dan moet
bij zich zeer zeker in deze gemeente laten
inschrijven; is hij hier echter tijdelijk aan
het werk, zoodat hij weer spoedig do ge
meente verlaat, dan kan hij o.i. zonder be
zwaar te. Schiedam ingeschreven blijven.
Laat hij zich eens tot het Bevolkings-
burcau wonden en dc zaak duidelijk ma
ken, maar in ieder geval binnen één
maand n;\ zijn aankomst in dezo gemeente
art.. G van hob "K. B. van 27 Juli 1887
S. B. Ml. -
Dc heer Hendricks, coiffeur, schrijft ons:
Om 't haar terug te krijgen weet ik ook
geen middel, doch wel om liet haar wan
neer het uitvalt tegen te gaan. en wel:
Epicarinc 5 gram, Zwavel aether 15 gram,
Franschc Brandewijn 80 gram, (prima
qualïteit). 's Avonds met een sponsje of
zacht borsteltje goed inwrijven en ?s mor
gens uitwasschen.
Dit is op bet oogenblik het beet© middel
dat helpt.
Een uwer abonné's vraagt hoe hjj konijnen
vellen kan bereiden, opdat ze later voor sieraad
kunnen gebruikt worden.
Daar U den vrager naar een vakkundige
vorwUst, verzoek ik U beleefd oen uittreksel
uit het vakblad voor de schoenmakerij van
J. 1. 26 December op to nemen. Daarin staat:
Het vel moet In frisschen gozondon staat zfjn,
het Yot er zooveol mogelijk van verwijderd
worden, 'en flink schoon gewasschon zijn.
Do looiing heelt plaats mot een oplossing
van aluin of zout, of met een mengsel van
deze bydo stoffen.
Op 10 L. water gebruikt men ongeveer 1
pond aluin en pond zout. In deze oplossing,
dio zoo heet is, dat de hand het lyden kao,
legt men eonigo dagen do vellen, vervolgens
laat men ze winddroog (halfdroog) worden en
lekt ze dan flink van allo kanten.
Door dit te doen, worden ze zacht, terwijl
ze eerst in stokkige conditie waren.
"Wrijft de achterzijde met wpt krijt voor
verwijdering van het vet.
Iemand anders schrijft ons nog: Knip uw
konyuenvol aan do buikzijde open on span
het op uw zolder of op een plaDk met kleine
spijkertjes uit met het haar naar onderen.
Haak nu oen papje van aluin, Keuken
zout en water en smeer hier eenige dagen
achtereen de vleeschzyde van uw vel mee in,
waarna ge het eenige weken laat drogen.
Het zout voorkomt bederf en de aluin
wringt dj haarbuisjes toe, zoodat dan het haar
niet kan uitvallen.
Hetzelfde bereikt u door behandeling met
arsenicum, doch daar dit eon zwaar vergift is,
wordt dit niet aangeraden.
Vereenising lol Cev. der Souwkuost Ie Leiden.
Vier cn-negcnligstc vergadering, gehouden in het
Auisjebouw.
Voordat de heer L. v. d. Laan, voorzit
ter, doze vergadering ©pende, konden de
heeren ccn kijkje nemen langs dc boorden
van „Vader Rijn" cn wel van Keulen tot
Mainiz, hiertoe in de gelegenheid gesteld
door het ex poseeren van een fraai plaat
werk, welwillend afgestaan door den heer
H. H. Verhulst. Voor bergbeklimmers was
er een aardig snufje, daar de ondcrgciee-
kend© had gezorgd voor afbeeldingen van
de meest interessanto punten van den
„Mont-Blanc." Het zijn nu wel geen pure
bouwkundige werken, doch het is al meer
dan eens gezegd, dat de houwkunst haar
motieven ontleend heeft aan de natuur,
dus als zoodanig heeft een dergelijke be
zichtiging haar nut en reden van bestaan.
Dc notulen werden goedgekeurd, even
als het verslag van heb bezoek aan den
tweeden toren der Leidscbo Duinwater-
Maatschappij.
De vragen: „Wat is brandverzekering
naar innerlijke waarde; naar herbouw, cd
welke is aan te bevelen met het oog op
do Leidsche Bouwverordening?", waren in
het kort welwillend beantwoord door het
„Lcidsch Dagblad."
Om meer een algemeenen kijk op deze
zaak te hebben, cn naar aanleiding van
het debat, dat zich in de vorige vergade
ring ontspon, had het Bestuur gemeend
hiervoor Jceü specialcn spreker tc moeten
uilnoodigen, cn wel efen heer D. van Lith,
bouwkun'digo alhier.
Spreker, die met éon zekeren scliroom
voor deze vergadering optrad, daar z. i.
meestal meer begaafde sprekers aan het
woord zijn, meende echter het zijne to moe
ten doen tot bloei der Vereen iging. Sprc
kor had daartoe zijn inlichtingen verkre
gen bij do directie van dc Mij. „Do Ne
derlanden" t© 's-Gravenhage, cn haar
hoofdagent te Leiden, den heer W. A. v.
Lith.
Spreker begon voor tc lezen artt. 288"en
289 W. v. K., waar do wettelijke aandui
ding der t© bespreken vragen voorkomt.
Uitvoerig .werden deze beide artikelen
behandeld cn aan critick onderworpen,
daar juist door dc verkeerde redactie ver
schillende onjuist© denkbeelden zijn ont -
staan. Den aanwezigen werd duidelijk ge
maakt, wat de bedoeling van die artike
len is; de beide eerste gedeelten van do
vraag werden naar genoegen beantwoord,
maar ook heb laatste gedeelte met het
oog op de Leidsche Boudverondcning
het gevviektigste, werd uitvoerig behan
deld. Hieruit bleek, dat verschillende so
lide Maatschappijen, in het bijzonder „De
Nederlanden", hiermede te dezer stede
rekening houden, cc ook bij verzekering
van herbouwwaarde in dezo gemeente met
per so hieraan de verplicbt.ing tot her
bouw verplicht.
In het tweed© gedeelte der lezing werd
liet ccn en ander door spreker tnecVJgc
deeld ova* do voorkeur, die een solide
particuliere Maatschappij moet hebben
boven een onderlinge; hieronder ook t©
verstaan een gemeentelijke verz.ckcring.
Uit dc wijze, .waarop do premie vooreen
of ander object wordt vastgesteld, bleek,
dat daarvan uitvoerige statistieken be
staan, waarvan meermalen moet worden
afgeweken, naar omstandigheden van
meerdere of mindere brandbaarheid der
gebouwen cn van den inhoudde omge
ving; den financ-ieelen toestand van den
verzekerde; de inrichting van do brand
weer; den persoon, die aan het hoofd
hiervan staat; nabijheid van water; druk
op dc waterleiding, enz., enz. De premiën
7.ijn echter gewoonlijk door do grootc con
currentie op dit gebied zeer Jaag; het
ligt voor de hand, dat ccn te hooge pre
mie der Maatschappij veel cliënten zou
kosten, terwijl een te lage premie haar
levensduur zeer verkorten moet.
Niet juist gestelde premiën do n twijfe
Jon aan de soliditeit der Maatschappij, die
zich schadeloos moet stellen door lioogc
poliskoeten, entreegelden en wat dies
meer zij. Bij onderlinge verzekering be
staat- de kans op vaak zeer ongelegen tij
den tot bijbetaling te worden aangespro
ken. Onttrekt men zich hieraaü, dan moe
ten de aangeslotenen door kostbare proce
dures gedwongen worden. Bij groot© ram
pen gaan dergelijke Maatschappijen dik
wijls tot- liquidatie over.
Vervolgens behandelde spreker uitvoerig
d© „Gemeentelijke verzekering", de vraag
in het midden latend ol" in deze dwang
op do ingezetenen zou kunnen worden uit
geoefend. -
In verband hiermede vestigde hij de aan
dacht op Hamburg, .waar het geschiedde,
dat dc gemeente een leening van 30 mil-
liocn Mark moest sluiten, aflosbaar na on
geveer 50 jaren. D© Hamburgers van toen
betaalden de schade hunner voorvaderen.
Uitvoerig werden nog do openbar©
brandkassen in Noorwegen, Pruisen en
Zwitserland besproken. In Pruisen, hoor
den we, wordt men op sommige plaatsen
gewoonweg door de politie aangeslagen en
wordt door haar do schade bepaald. Of een
Hollander dit zich zou laten welgevallen 1
Met het oog op dc ongunstige dividenden
der Maatschappijen in verband met do
enorme risico's, die zij teo-pen, werden de
uitspraken in deze van eten Béitórschcn
Minister von Freiiitsch; den Pruisischcn
minister Graf Zu E uien burg; dr.. Kummer
cn den dir. van het Eidgenössiscko Versi-
chcnmgsamt (Zwitserland) vertaald.
Hoewel actueel, moest volgens spreker
zijn lezing een droog karakter dragen
niettemin was zij uiterst leerzaam. Onze
dank is groot.
Na enkele besprekingen werd dc begroo-
ting voor 1908 goedgekeurd.
De tijdschriften zullen iu 190S geen ver
andering ondergaan. Tot kas-nrïzicners
werden benoemd de heeren H. J. PI anjer
en H. H. N. Tetterode.
Mot genoegen werd vernomen, dat dc
subsidie ad 75 gulden voor de Electrici-
tcitstentoonstclliDg terug was ontvangen,"
daar het comité hiervan geen gébruik heeft
behoeven te maken.
Een schrijven van „SchoolkinJervoe-
ding'> wend voor kennisgeving aangeno
men. D© nog aanhangige vragen zullen ter
behandeling aan de Debatcommirsic ge
zonden worden, en hiermede waren de ver
gaderingen voor 1907 wederom geëindigd
en sloot dc voorzitter de vergadering.
F. A. W.
Elaagsclie Rechtbank.
Deze rébhfcbanfo' veroordeelde heden:
T. J. H., tc Leiden, wegens weder-
spannigheid te Leiden, tot zeven dagen
(de eisch van het O. M. was 00& 7 dagen
gevangenisstraf)
H, V., te Zwammerdam, ter zake
van woderspannigheid aldaar, tot vijf
gulden boete, subs, vijf dagen hechtenis (de
eisch van het O. M. was zeven dagen ge
vangenisstraf)
G. P., ter zake van wederspannïghcid.
to T c r-A a r, tot zeven dagen (de eisoii
van het O. M. was ook zeven dagen gevan
genisstraf)
J. v. D„ ter zake van wederspannigheid
to Leiden, tot zeven dagen (de eisch
van het O. M. was ook zeven dagen gevan
genisstraf)
J. W. W., wegens beleediging der poli
tie tc L e i do n ,tot twee dagen (dc eisch
van het O. M, was ze von dagen gevange
nisstraf).
De rechtbank bevestigde het vonnis van
den kantonrechter te L c i dc n, veroor-
deelcnde F. N. H. een Haagsch logement
houder, tot twee geldboeten, van één cn
van tien gulden te Vervangen door één
dag cq door zes dagen hechtenis, ter zake
van hot te Leiden niet kunnen toont*» van
een voldoend spoorkaartje cn het opgeven
van een valschsn naam aan den beambte
der H. IJ. S.-M., met dc kaartjcscontróle
belast.
Na het lezen der vonnissen had plaats
de bccediging van clr. Plet, to 's-Graven
hage, als deskundige in een Haagsen©
zaak, cn daarna werd behandel 1 ccn dief
stal tc R ij s w ij k door twee Haagenaars
van zinken pijpon waarvoor tegen elk hun
ner door liet O. M. werd gcëischt drie
maanden gevangenisstraf.
Vervolgens is aan de orde de
Moordzaak Stainiuier».
Van het schrijven van ecu iu leiding tot
deze zaak mogen wij ons ontslagen reke
nen; ieder lezer van ons blad heriunert
zich het treurig feit, bedreven in den la
ten avond van Dinsdag, den 17den Sept.,
in een zijlaantjo van het zoogenaamde
„zwarte pad" langs den Delftschen Vliet,
onder Zoeterwoudc, en weet ook nog zeer
goed in welken toestand men dader en
slachtoffer -ter plaatse der misdaad vond
on wat er in den ochtend van den 18dcn
dier maand van het feit br'kënd;
Wij bepalen er ons hier-'dus toe te ver
melden in hoofdzaak cn voor zooverro wij
het voor onzen lezerskring gepast vinden
de behandeling dezer zaak voor dc recht
bank.
Op de publieke tribune zien wij enkele
bewoners van Leiden. Ook in dc zaal, be
halve de getuigen, oen enkel Lcidsch ge
zicht.
Stammers wordt op dc gewone wijze «1©
zaal binnengebracht. Zijn gang is'moeilijk.
Hij blijkt te zijn 22 jaar, geboren cn
laatst wonende te Leiden, van bereep
huisschilder.
Op een vraag van den president of bc
klaagde staan kan, antwoordt deze bevcs
tigend.
De griffier leest het rapport der des
kundigen', dc doctoren J. P. L. Hulst cn
J. Boeke, leiden te Léidcn, \oor.
De president begint m, t. bride do:toren
te hooren. Zij blijven volharden h'j hun
rapport. Hot lijk van het slachtoffer Wei'I
ontvangen in het Acad. Ziekenhuis cn al
daar onderzocht. Bevonden werd aan het
hoofd een scliot, dat was ing:drong n door
het harde cn zachte hersenvlies in den
schedel. Meer bepaald was de wende aan
den linkerslaap. De kogel drong door de
hersenen cn had, zoo werd geconstateerd,
pen diepte of lengte van 5 cM. Zij moet
onmiddellijk d. n dood ten gevolge gehad
hebben.
De deskundige doctoren kunnen zieb
verwijderen.
Het getuigenverhoor
vangt aan met P. Vet, brigadier rijksveld-
wacht te Leiden, 60 jarea.
Kwart over zessen des ochtends vond hij
de doode vrouw en dicht daarbij beklaagd
de. Do vrouw was gewond aan den linkera,
slaap. Stammers had een revolver in eenk
zijner jaszakken. Dc revolver bevatte I
scherp patroon cn vijf lecgc hulzen. He^
lijk der vrouw werd overgebracht op döh
wijze als vermeld. I
Do tweede getuige, A. A. van Gils, burt
gemecstcr van Zoeterwoucte, verklaart?
nagenoeg hetzelfde als de rijksveldwachter^
ook, dat de nian bebloodc handen cn eei^
bebloed gezicht had.
Do derde getuige, do amanuensis vah heft
pafchoIogSdahJ-anatomisch laboratorium tal
Leiden, A. Mulder, erkent d© cntvangslf
van het lijk van het gedoode meisje en d<
overdracht daarvan.
Dc vierde getuige, G. Aalbersberg, bo*,
hanger, broeder van het slachtoffer, heeft
haar lijk op 18 September in het Zickcn-J
huis gezien.
De vijfdo getuige, L. Aalbersberg, kleerJ
maker, erkent hcteelfde als de vorigo ge-v
tuige. Hij is ook een broeder van het ver
moorde meisje. j
Do zesde- getuige, H. M. Mcykarap gcweer-7
maker to Leiden, verklaart, dat op 16'
September Stammers kwam in zijn winkel
om naar den prijs van een revolver t©
hooren. Den volgenden dag kwam hij hete
koopen met zes kogclpatronen en zes ha
gelpatronen. Do aanwezige revolver is deft
!bij den geweermaker gekochte.
Thans gaat do president over tot het'
Verhoor van Stam nf e i s.
Hij verklaart tc zijn gehuwd en vader
van drie kinderen cn gcruimen tijd ken-
nis aan Rot bewust© meisje te hebben ge4
had, in allo eer en deugd. Betjo schreef)
hem echter een briefje, dat aan die verJ
houding een einde moe6t komen, waarop'
hij eerst herinnerde hij het zich niet,'
later wel haar schreef, dat hém haar*
briefje erg speet, dat hij zielsveel van'
haar hield, dat hij buiten haar niet leven
kon cn den docd verkoos boven een
scheiding van haar. Ook had hij zelfi
reeds gevreesd voor do gevolgen, als zajn'
verhouding tot het meisje uitkwam; wate
de menschcn ©r wel van zouden zeggenJ
Toen besloot hij een revolver tc koopen/
hij deed dit dan ook, naai* het hcctt© ora
ratten te schieten. Het geld er voor leen
de hij van zijn baas Christiaansc; een be
drag van 7.50 gulden.
s Avonds ging hij wandelen met het?
meisje. Dc zes scherpe patronen had hij
op de revolver, de andere had hij int
ccn sloot gegooid. We'dra ging het paar^
zitten: Botje rustend in den linkerarm'/
van Stammers. Met de rechterhand druk)'
to hij do revolver af tegen haar linker
slaap. Even trilde haar lichaam nog. Zij
zeido niets meer. Hij riep nog: BotjeII
Bctjc I Maar zij antwoordde niet meer.'
Toen schoot hij zichzelf en werd bewuste-')
loos. 's Ochtends kwam hij tot zichzelf.
Do president cn een der rechters lift'
den beklaagde voor oogen wat hij gednar
had. Hem werd gevraagd of. hij b?rouwi5,
bad. Stammers zei heel kalm, dat hij in-1
derdaad berouw had, maar bleef onge-'J
roord, uiterbjk althans." j
Op dc getuigenverklaringen had hij gecri'
enkelo aanmerking gemaakt, niet óp dia'
van de -twee getv.igcn-deskiindigm, niet op]
die der zes anderen, noch op die van de,'
dienstbode van Zoeterwoude, di© nu alsnog,
werd gehoord, C. P. de Visser. Zij had
dien avond ccn schot gehoord, twee per-'
sonen geziendos ochtends hit tafereel
aanschouwd.
Requisitoir van het O. Ar. .1
Den ambtenaar van liet O. M., mr. Van'
Gcuns, deed leed, de late ontvangst van)
een rapport van dc Vereen iging voor Psy-',
chiatrischcn bijstand in Dm Haag betref-'
fendo onderzoek naar brklaagdcs gecstes-1
toestand. Hij kwam daarna tot het zeer!
tragische geval zelf; beschreef hoe die eene,
die Stammers 7.00 liefhad, zoo innig, dio
zich vol liefde, vol vertrouwen aan hem
overgaf; die als 't ware daar sluimerde ia
zijn armen, in een oogwenk haar leven
voelde vcrniitigd: een ontzettend, cc*j gru
welijk geval.
Naar de meen ing van den ambtenaar
had men hier Lc doen met een moord mcb'
voorbedachten rade, al staat hij in dezo
mecnïng tegenover den deskundig.?, die een
onderzoek instelde naar den. geostestoe'
stand van Stammers,-niet op vvzock van
de zijde der justitie, maair van dip. clcr
verdediging, en die niet gelooft a-in opzet
van beklaagde, die den voorbedachte rade
'psychiatrisch onjuist acht.
Het 0. M. staat er verder bij stil hoe
door een hartstocht, een nist tc bedwin
gen hartstocht, dien de men^eh toch be
dwingen mort, deze bekl. niet alleen hc*
leven van een ander, maar ook dat vaa
zichzelf vernietigd heeft.
Toch wil het O. M. dezen jongen man
niet voor altijd uit het maatschappelijk le
ven verbannen; het wil hein wedergeboren
in dc maatschappij doen tcrugkeeren, ge
louterd als het ware.
Het O. M. eisch te tegen Stammers
twaalf jaren gevangenisstraf.
D c verdediger,
mr. A O II Tellcgen, advocaat te. 's-Gra-
venhag?, begon met te beschrijven den in-
diuk, door dit feit te Leiden teweegge
bracht. Een rilling van afschuw, van af
grijzen ging cr door die stad, door het
land. Maar weldra voelde men ook mede
lijden, met de betrekkingen van liet slacht
offer, met den dader.
Air. Tellcgen beschreef hem als cón knap
man, geën kroeglooper, geen bekende van.
de politie; een man, di© acht jaren in bo
trekking was b'j zijn patroon. Ook ccn
rr.an, die knap van uiterlijk was, die dé
gunst genoot van het vrouwelijk geslacht,
dat hem zelfs versnaperingen- toediende,
wanneer hij als schider hier cn daar werk
zaam was. 7 o kwam hij ook in kennis
met bet bewuste meisje. Dit, wakkerde voji
haar Ikant di© verstandhouding aan. Meer
zou pleiter van dit meisje Diet zeggenbol
ia «dood.
Ten gunst© van Stammers kan jdeiteÈ