Kerstmisgebruiken en -bijgeloof.
Opium-schuiven in Frankrijk.
Kerstboom voor Iran kinderen in orde te
maken. Dit wordt gewoonlijk gedaan in
een kamer, die men voor de kinderen af
sluit. Iets geheimzinnigs hangt over alles,
iedereen in huis heeft in de week vóór
Kerstmis zijn eigen geheimen. Het is erg
aardig, do dag zelf gaat zeer langziaara
voorbij en eindelijk breekt d© avond aan.
Tegen zes uren is de spanning 't grootst,
vader belt en de deur van de Kerstka-
mcr wordt opengedaan; men ziet den boom
in al zijn pracht voor zich staan. De kin
deren worden toegelaten tot wat voor hen
het paradijs schijnt te zijn. Zij vinden niet
alleen den boom, schitterend van licht en
versierselen, maar ook een tafel vol ge
schenken, en zij snellen er haastig heen om
te zien of hun hopen en wcnschcn verwe
zenlijkt zijn geworden.
In Zweden en Noorwegen spreekt men
,van het ,,Kriss Kringlc" een verbastering
Van het Duitsche Christ Kindlein", zoo-
als de Hollandsche kinderen zich St.-Nico-
Jaas voorstellen. Men gelooft, dat h-t dooi*
den schoorsteen komt met 'allerlei geschen
ken voor goede kinderen en op don Kerst
avond of eenigo avonden daarvóór, leert
•men den kinderen onder den schoorsteen
hun verlangens kenbaar te maken.
1 In Rusland is de Kerstboom zeer popu
lair en een paar dagen vóór het Kerst
feest gelijkt de groote bazaar te St.-Peters-
burg op een dicht woud. Duizenden Kerst-
boomen worden daar ieder jaar bijeen ge
bracht ©ra door particulieren gekocht to
worden. Er is geen huisgezin zoo arm in
Rusland of de kinderen hebben er hun
Kerstboom en indien deze om bijzondere
redenen niet in huis kan zijn, dan vinden
de kinderen dezen toch in dc school.
In Rusland is liet genoegen van den
Kerstboom niet beperkt tot één of twee
avonden. De boom prijkt daar gedurende
twee weken iederen avond in volle pracht
cn icdcren dag is er feest, nu eens voor
volwassenen en dan weder-voor do kinde
ren. In dc 3tedcn is het gezicht van dezen
schitterenden Kerstboom voor de kleinen
een groot genot, maar liet prachtigst van
-alles is het op do groote buitenplaatsen,
waar men de boornen juist zoó versiert als
of zij in een groot bosch stonden. Do
dorpskinderen, die men alsdan noodigt, ver
zamelen zich daarom heen, dol van pret om
de geschenken cn lekkernijen in ontvangst
te nemen, die hun van de prachtig verlichte
takken togenstralen.
In zuidelijk Europa maakt men niet zoo
veel werk va-n het Kerstfeest. In Italia
zien alleen do kinderen van Protestantsche
Zondagsscholen een Kerstboom, en nemen
hun ouders hen cp Kerstdag mede naar de
kerk', om eon loflied aan to heffen voor
Maria cn Haar kind. Op het familiefeest
worden des avonds allerlei gebak en lekker
nijen voor de jeugd opgedischt.
Den volgenden dag is dc eigenlijke
feestmaaltijd, waarvan do hoofdschotel be
staat uit: kapoen, noten, vruchten en
taart..
i In Frankrijk maken ouders en kinderen
meer werk van Nieuwjaar dan van Kerst
mis, maar in sommige seholen en weeshui
zen heorschfc een aardig© Korstmisgcwoon-
te, waarbij «venals in Italië door een was
sen pop hot Christuskind wordt voorge
steld. De krib mot het Christuskind is <i«
voornaamste aantrekkelijkheid en d© be
looning voor good gedrag is hot voorrecht
om medo to mogen helpen aan hot in orde
ibrengcu van do kribbe. Do rijk© kinderen
zonderen allen wat af voor do arme kin-
adertjes; het is de gewoonte om dezen ong©-
lukkige-n misdcelden blcedcren, vruchten,
of lekkernijen to govon. Zoodra do rij"ke
kinderen hun Kerstgeschenken krijgen,
zonderen zij al dadelijk wat af voor de ar
men, terwijl reeds dagen van to voren
voor dit doel manden gereed gezet zijn,
Kerstfeest is voor de goheelo wereld het
feest, dat het meesr omringd is door ge
heimzinnigheid. Waarschijnlijk is dit blij
ven hangen uit den heidenschen tijd, toon.
het Midwintcr-fee§t gewijd was aan do
Natuur in haar winterslaap, dio gelijk is
aan den dood. Steeds korter'wordt de tijd,
waarin de zon. den menschen vergunt-,
haar gelaat te aanschouwen; steeds langer
houdt do duisternis de aarde in haar
maoht. Wie zal hier helpen? Als de 'nood
op het hoogst is komt cr redding. Een
geheimzinnige kracht dwingt de zon, de
leveDsbroQ der wereld, haar weg geleide
lijk weer te vorlengen, en door haar wel-
dadigen invloed langzamerhand de aarde
weer te maken tot een lusthof. Juist het
geheimzinnige van die kracht trok de
menschen aan, en welken naam zij haar
mochten geven, zij bleef de weldoenster,
die aan allen het leven teruggaf, dat dreig
de te ontglippen.
Geen wonder dat van oudsher het Kerst
feest dan ook omringd is van geheimzin
nige gewoonten en gebruiken, waaraan het
bijgeloof geen gering aandeel heeft, al
moeten wij ook rekening houden met de
symboliek, die wij niet meer begrijpen,
omdat zij zich in de oudheid verliest.
In de stedcQ bespeurt men weinig meer
Van de oude gebruiken. Daarvoor moet
men op heb platteland komen, en wel
het meest in landen, waar dc beschaving
nog niet ver doorgedrongen is.
'De Russische boer, die zijn gebrek aan
geloof aanvult* met een dubbele portie bij
geloof, zoekt op Kerstavond naar de eer
ste ster, die aan den hemel zal verschij
nen. Dat is voor hem dezelfde ster, die
de Wijzen uit het Oosten naar Bethlehem,
voerde en wio haar het eerst ontdekt,
gaat ccn zeer gelukkig jaar te gemoet.
Aan den Kerstmaaltijd bij den Russi-
schen boer prijkt midden op tafel een
bos hooi cn stroo, als symbool van dc
kribbe, waarin het Kind Jezus sliep.
Vóór het eten trekt elk der aanzittenden
een. stroohalm uit de bos en wie don lang-
sten trekt, za-1 ook het langst leven.
Gedurende het feest trekken de verlaten
kinderen uit het dorp van huis tot huis,
zingen liedjes cn krijgen aan elke deur ge
schenken, waarvoor zij den gever met
tarwe bestrooien, omdat dit hem rijkdojp
zal brengen.
In verschillende landen gelooft men, dat
er in den nacht vóór Kerstmis wolven
rondzwerven, die wijngaarden en akkers
verwoesten, en ook menschen aanvallenj
die geen onderkomen hebben.
Een aardig gebruik heeft men in Oosten
rijk. Daar laat men in vele huizen den
geheelen nacht licht voor de ramen bran
den, opdat het Kerstkindje bij zijn bezoek
den weg zal kunnen vinden zonder ta
struikelen.
In Engeland gelooven duizenden, dat 't
kraaien van den haan de macht heeft,
booze geesten te verdrijvenen op vele
boerenhoeven meent men vast en. stellig,
dat het vee op Kerstavond kan spreken.
Maar wee hem, die luistertdie hoort
zeker iets, dat hem niet aanstaat. Zoo
vertelt men van een knecht, die met dit
bijgeloof spotte, en zich in den stal ver
borg om te luisteren. En jawel, met het
slaan van twaalven zcide het eene paard
tot het andere:
Vandaag over acht dagen zullen wij
een zwaar werk to doen hebben 1"
„Ja, do knecht van den. boer is zwaar,
cn de weg naar het kerkhof is lang en
steil," antwoordde het andere paard.
De knecht stierf en werd precies een
week later begraven.
De zegcloclit van den grammofoon.
Heb tijdschrift „Der Wplthandol", bij
lage van de Dritsche „Export-revue'^
schrijft
Verleden j'aar werden cloor de Vereenig-
de Duitse i-Amerikaansche grammofoon -
fabrieken 15 millioen platen en 200,000 mih
liocn toestellen v -**aardigd. Do omzet be
droeg 65 millioen mark. Met inbegrip van
de kleinere bedrijven raamt men den
totaal-omzet op 8.» millioen mark en net
aantal werklieden, in di© fabrieken werk
zaam, op 15,000.
Om een denkbeeld f© geven, wat cr in
deze industrie al zoo omgaat, moge dienen,
diat na de eerste opvoeringen van „Die
lustige Wittwe", in ^én week te Londen
10,000 platen met de voornaamsto aria's
uit die operette verlangd en geleverd wer
den. Voor de opname trekken de zangers
en zangeressen groote honoraria; Cfasuro
voor een enkele opname zelfs 20,000 mark
De zaak Ullmo in Frankrijk heeft weet
eens de aandacht gevestigd op het feit, dat
in dit land do ondeugd van het opium
schuiven, waartegen in China zelf den
laatsten tijd zoo krachtig maatregelen
werden genomen, zooveel meer verbreid is
dan men wel zou denken. En ook, dat het
lang niet de onderste lagen der bevolking
zijn, die er zich, tot verdooving van nun
maatschappelijke ellende, aan overgeven.
Delphi Fabrico, in zijn jongsten romanj
„L'Opium a Paris", en de oud-zeeofficier
Diraison, in zijn „Les Maritimes", heb
ben korfc geleden aangetoond "koe vooral in
de Fransche havensteden de opium-plaag
welig tiert. Fransche marine-officieren en
matrozen hebben die gewoonte uit Indo-
China meegebracht. Officieren geven er
zich niet minder aan over dan matrozen
en ambtenaren; in Toulon en Bresfc be
staan er opium-holen voor rijken zoowel
als voor de mindergegoeden. Diraison
gaat in zijn genoemd wrk zelfs zoover met
te beweren, dat er van do Fransche marine
officieren niet minder dan een vierde
opium schuift!
In „L'Opium a Paris" geeft Fabrico de
beschrijving van een twaalftal opium-holen
in verschillende deelen der stad. Aan een
dezer beschrijvingen, waarin tevens het
opium-proces wordt geschilderd, is het
volgende ontleend:
Het opiumhol in kwestie wordt gehouden
in de nabijheid van een der groot© avenues
door- een zekere madame Léa, die vroeger
een gelijk zaakje te Toulon had, doch om
de concurrentie zich Daar Parijs verplaats
te. Zij heeft daar achter een „bar" een
klein kamertje gehuurd. Wie opium
wenscht te schuiven geeft den barman eeü
toeken en deelt hem mede, dat hij „madam©
Léa' wil spreken. De barman trekt eon
gordijn weg en daarachter gaat een trap
naar boven. In een klein$ voorkamer zit
Léa te midden van Oosterscbe tapijten eü
Voorwerpe-nJapansch© kakomonas Han
gen aan den wand; allerlei Chineescho
snuisterijen staan op de tafel. Do muren,
zijn met Chineesch© matten bedekt en een
zelfde soort matten ligt ook op den grond
om den stap der binnenkomenden t9 ver-
dooven. Madam© Léa zit hier om onbeken
den gasten te verhinderen het opiumhol
te betreden.
Stamgasten en behoorlijk aanbevolen
Vreemdelingen worden naar een tweedo
vertrek gebracht, dat nagenoeg hermetisch
afgesloten is. All© opiumholen zijn op deze
wijze ingericht; geen frissche lucht en ook
geen gedruisch van buiten mag er binnen
dringen.
Bovendien zijn vensters en deuren met
zware tapijten behangen, dio niets doorla
ten. Is men het opium-verti binnen,
dan ziet men de lookers op Oostersche
rustbedden liggen. Naast hen staat een
-bra-idendo lam©, waarmede do rooker zijn.
opium toebereidt. Men weet, dat opium
in het geheel niet op tabak gelijkt. Er is
geen sprake van gedroogde bladeren, maaf
van dik, kleverig sap, waarvan men een
wéinig in de hand neemt, dat tot een pil
gedraaid en dan in de pijp gebracht «u
aar gestoken wordl Het klaar-maken van
deze pil neemt meer i'jd in beslag dan het
rocken zelf, want na tien of twaalf trek
ken is het pijpje opgerookt. Weldra begint
de rocker een tweede pijp cn gewoonlijk
blijft het niet onder de twintig pijpon.
Fanatiek© rookers brengen het zelfs tot
honderd en meer pijpen. Na vijf of zes pij
pen voelt men gewoonlijk den indruk van
de opium. Do looker wordt vriendelijk en
minzaam gestemd. Over zijn wezen ligt
een glans van genot gespreid; hij gevoelt
zich gelukkig en zonder zorg.
Doch daarna komt de reactie, de afmat-