beeft, hij ze op zekeren dag toevertrouwd.
Alleen ik wist, waarom de man tien jaren
lang dag en nacht werkte en zijn ge
zondheid verwaarloosde.
Toen men hem verleden jaar dood naast
zijn aambeeld vond, verwonderde men zich
er over, dat er geen enkel goudstuk gevon
den werd.
Zijn werk was volbracht, de dapper©
smid kon rustig uit het leven gaan 1 In
derdaad had hij ccn week vóór zijn dood
de 1 .tstc schuld betaald, welke hij voor
hert geluk van zijn vrcuw op zich had geno
men.
Dat is dc geschiedenis van Jean Lubin.
Wanneer ik des avonds door Yillemory
kom, zie ik onwillekeurig naar de smederij
cn mijn hart krimpt ineen, wanneer ik dat
kleine huisje voor mij zie, in 'hetwelk het
vuur van den smid niet meer brandt. Het
vuur, dat het symbool van die sterkere
moraal is, waarvan u zoo juist sprak en
die liefde inboezemt
Zijn kracht berustte noch op een hoop
noch op een zekerheid!
Neen, zij kwam var de herinnering 1"
m de cel.
Van de verschrikking van het celleven
heeft menigeen geen begrip, het leven, dat,
vooral voor hen, die geleerd hebben te den
ken, een foltering is. Die lange, lange tijd,
grijs eentonig, hetzelfde eiken dag, zonder
kieur, zonder afwisseling, zoovele jaren weg
uit het bestaan, jaren, die niet worden ge
leefd, jaren zonder priKKcl, zonder verschil
van voelen, alleen weten, dat morgen weer
een dag is, duidelijk door komen en gaan
van een zonloos licht over het doen, dagen
van wecke leving, leeg in het nadenken,
waarin al liet vroegere heenslijt, altijd stui
tend tegen die groote, doffe grijsheid, die
verdonkert de kleine verwachting van het
eind, heel, heel ver weg.
Hoe die jaren heenloomen, weet de gevan
gene meestal niet, een wetenlooze onver
schilligheid komt over hem, een slapp©
denkeloosheid. Er is niets om hem heen om
aan te denken, er is niets in de lange slui
ping der dagen, weken gaan tot maan
den, de maanden slapen heen tot tijden, die
wegwisschen zonder naherinnering, zonder
blijvende kleuring in het eentonige grijs,
van altijd-hetzelfde.
En clan di© stilte. Soms, zoo klaagde een
gevangene, in het begin, was het of ik gek
zou worden in die luidlooze suizing van
egaal grauw. In die dof-droomende, mat
tende slaping klapten kleine geluiden kort,
hol op naar mijn alleen-zijn, stappen, die
regelmatig gingen, achter het stomme staan
van mijn celdeur, een bleeke echo van ver;
zij duidelijkten nader met kortdubbelend
uioppen en zweefden weer langzaam heen
in het dom-drijver 1 grauw der gangen, dio
dood stonden.
Eiken dag het luchtademen in den tuin,
heen en weer tusschen d© hoog-zwijgende
murenals ik opkeek, zag ik de lucht boven
mij, blauw tusschen het traliewarren van
het dak, andere dagen egaal-zwijgcnd in
stille wolk-grijsheid.
Langzamerhand verliest de gevangen©
het weten van den tijd. Dat het winter was.
voelde hij aan de warmte in zijn cel, aan
de mistige kou in den tuinhij ziet het aan
do dradende sneeuwbuien langs het venster
het is zomer, omdat het langer licht bTijffc
en omdat de tuin een beetje onkruidt onder
zijn dagelijksch loopen. Welke dag het is, kan
hem niet meer schelenals hij hot niet a-a/i
het eten had gezien, zou hij het niet gewe
ten hebben. Maanden wazen voorbij in een
eentonigen, luidloozen schemer, altijd maar
achter elkaar zonder dat hij het merkt- in
de regelmatige deeling van de dagen, op
staan en naar bed gaan, iedere dag van
dezelfde kleur geregeld verschillend door de
bijzonderheden van de inrichting.
Welken arbeid- verrichten de gestraften
in de gevangenis? Slaan we de gevangenis
statistiek voor Nederland op, dan zien wij
dat de gevangenen zbh met do volgende be
zigheden onledig- houden: kleeding-, lig
ging- en equipementstukken maken en her
stellen; kinderspeelgoed, timmerwerk, mo
bilair© en andere voorwerpen maken en
herstellenvlechten van spar, matten en
loo^yers; verschillende huishoudelijk© dien
sten verrichtenlezen er uitzoeken van
erwten tnboonen, koffieboonen, rijst, dro
gerijen, tabak, enz.; 'tmaken van klompen,
1-arzcn, schoenen en schachten en het her
stellen van deze; schilder-, timmer-, draai
en kuipwerk, koper-», zink-, blik- en ijzer
werk makennetten breien, koord vlechten,
kurken snijden; za. kon ©n enveloppen
naaien cn plakker, mand-»-» en borstels ma
ken; schrijfwerk errichten; hekelen, bobij
nen, dubbelen, spoelen, spinnen, weven,
pluizen; sajet kir—©n, pluksel trekken,
lompen knippen, papier uitzoekenfran
jes drillenlandkaarten, prenten en papier
kleuren; boekbinden, folieeren van regis
ters, maken van lampekappen, snijden en
vouwen van papier; brei- en naaiwerk
doen, vuurmakers en doosjes van lucifers
maken, lijsterstrikken van paardenhaar
ma-en, enz., enz.
Het is zeernatuu'dijk, dat het meerendee!
der gevangenen zich met werk, dat eigenlijk
met het oog op zijn volgend leven evenveel
waard is als het werken in den tredmolen,
moet Bezig houden. Ten eerste is de ruimte
van d© cel te klein om elke soort- van ar
beid in te verrichten. Ten tweede is er
een groote groep van gestraften, die geen
ambacht of beroep kent ©n door wie dus
alleen de tijd moet doorgebracht worden
met beuzel- en gcestdoodend werk. Is het
wonder, dat iemand, die zich een tijdlang
met dergelijk we ik heeft bozig gehouden,
voorgoed een afkeer krijgt van alles, wat,
maar naar werken zweemt, en nooit het
mooie en verheffende van werken kan lee-
ren op prijs stellen
De lectuur ter afwisseling aanwezig in do
ïneeste gevangenissen is niet veel zaaks en
over het algemeen schijnen do gevangenis-
bibliotheken niet veel degelijks te bevatten:
Gartcnlaube, Musée des families, Stuivers-
en Halve-Stuiversmagazijnen (waarin soms
venial en voorkomen, vol van moord, dood
slag cn geheimzinnige verdwijningenver
halen, die zeer zeker op een misdadigersge-
moed, op den geest van een celbewoner e©n
zeer eigenaardigen indruk moeten maken),
dat oevatten zij.
Het verblijf in de ©el, in de Nederland-
sche cel zeker en in de oellen van buiten-
landsch© gevangenissen eveneens, kan, vol
gens dr. Aletrino, een der beste zielkundi-
gen van ons land, een misdadigdr dan oök.
ni.^ verbeteren in den zin, zooals de crimi
nalisten van de nieuwe richting dat bedoe
len. In een omgeving zóó zonder kleur; in
een omgeving, waarin zóó weinig of geen
enkele zachtheid of liefelijkheid is, waar
men zelfs met alle macht de zacht2r-stem-
monde neigingen van den bewoner tegen-
/gaat, in een omgeving, waar een zóó totaio
afwezigheid heerscht van alles, wat tot de
ziel en het gevoel van den verblijver spreekt,
kan geen voelen verteederen, geen nieuw ge
voel opkomen.
En voor den ontwikkelden gevangen© is
de dood te verkiezen.
LONDEN.
We tellen vertelde een bewoner van
deze groot© stad nu meer dan zeven miJ-
lioen inwoners, in het zoogenaamde Groot-
Londen, dat is in vijf jaren een ver
meerdering van meer dan 600,000 en dat
niettegenstaande de geboorten op tamelijk
vlugge manier afnemen. Onder die zeven
millioen tellen we 686,994 kiezers voor het
Parlement, 840,730 voor den Graaf-
schapsraad.
Dat zijn cijfers, die te denken geven, en
wanneer men die cijfers in het oog houdt,
begrijpt men, dat de Londo:.:che Graaf-
schapsraad zoowat 200,000 ton steenkolen
jaa.iijks voor eigen gebruik noodig heeft.
Nu zijn de steenkolen hier onlangs zeer
aanmerkelijk in prijs gestegen. Dat
maakt voor de inwoners d- •- stad natuur
lijk een ontzettend verschil. Dientengevolge
heeft zich een lid van dien Raad geroepen
gevoeld een voorstel in te dienen, om ge
meenschappelijke stecnkolenwinkels of -pak
huizen in te richten en eenige mijnen t©
pachten, zoodat de Raad zijn eigen steen
kool kan gebruiken en de burgerij die
brandstof zoo wat tegen inkoopsprijs kan
machtig worden. Daar'' evenwel de Graaf-
schapsraad tegenwoordig een conservatieve
meerderheid heeft, zie ik van dat plannetje
nog niet veel komen.
Een ander cijfer, dat te denken geeft, is
dat der 27,323 schepen, die hier in 1906
binnen vielen eu die eenig begrip geven
van den handel van Londen. Er konden er
veel meer geweest zijn, als men hier moder
ner was ingericht, doch desal.ïiettemin is
het een respectabel aantal.
Verder brengen we met zijn allen bijna
22 1/2 millioen Rijksbelasting op, in pon
den sterling wel te verstaan, dat is bijna
1/5 van wat het heelo koninkrijk aan den
ontvanger betaalt. Donst behoeven we ver
der ook niet te lijden, want p ongeveer
iedere 1000 inwoners hebben we een kroeg,
terwijl bijna 3000 drankhandelaars in het
groot hier hun broodje verdienen.
Het allermerkwaardigste is evenwel, dat
die groot© stad in het bezit is van slechts
24,000 menschen. Al de anderen zijn slechts
erfpachters, of „lease holders". Sommigen
dier groot© eigenaars hebben 3 1/2 Vk. K.
M. in hun bezit en een zelfs 7 Vk. K. M.
en dc rijkste van allemaal is de hertog van
Westminster, hoewel diens bezit niet eens
het grootst is, doch daarin liggen al de
voorname wijken en buurten, om en bij
Hyde Park, bekend als Mayfair.
Cijfers van Londen bekoren en verbazen
tegelijkertijd. Men kan er met zijn verstand
niet bij, wat daar zoo al te koop is, ho© al
die menschen leven en zich vermaken, wat
zij verteren en verbranden; hoe hun veilig
heid bedreigd en beschermd wordt.
Wij hadden cens een paar Nederlandschc
predikanten te gast. En nog goed herinne
ren wij ons, hoe zij opkeken, toen wij hun
mededeelden, dat Londen 1757 kerken en
872 zendingslokalen heeft en 9425 scholen.
Op de scholen _worden 750,000 kinderen
door 20,000 onderwijzers en onderwijzeres
sen onderwezen. Op de 74,839 acres grond
van Klein-Londen met ruim 41/2 millioen
inwoners, staan 572,000 huizen. En 300,000
personen bewonen daarvan een enkel ver
trek. Londen heeft, gelijk men weet 29
gemeenten. Dus ook 29 gemeenteraden en
evenveel burgemeesters, ofschoon men veel
al den lord-mayor voor den burgervader
der gansche stad houdt. Zijn gebied roikt
echter niet verder dan Fleetstreet en Bis-
hopsgate van oost en west en de Theems
en Oldstreet van zuid en noord. Zijn ge
meente is het rijkst, maar het minst be
volkt, met nog geen 30,000 inwoners, ter-
wijl zij in 1801 er 128,129 had. Haar bevol
king verminderde, terwijl die van alle an
dere gemeenten steeds toeneemt. IsJer
jaar krijgt Londen er meer dan 100,000 in
woners bij. De grootst© gemcent© is Isling
ton, in het noorden, met 350,000 inwoners.
In het ruwe berekend, worden iedere
twee minuten vijf kinderen in Londen ge
boren, torjwijl iedere twee minuten drie
personen sterven. Iedere vijf minuten heb
ben er twee huwelijken plaats. De gemid
delde leeftijd, waarop in Londen een man
huwt, is 25 jaar; een vrouw 21 jaar. in
1905 huwden vier meisjes van 15 jaar *>n
13 van 16 jaar. Twee waren op 18-jarigen
leeftijd al weduwe. Twee meisjes van 15
en twee van 16 huwden met mannen van
55 jaar.
D© politie van de Metropolis heeft 700
vierkante mijlen te bewaken. Zij bestaat
uit twee korpsen, de Metropolitan- en de
City-politie. De eerst© heeft 699.42 vierkan
te mijlen te bewaken en bestaat uit een
hoofdcommissaris, drie ondercommissaris
sen, 31 hoofdinspecteurs, 546 inspecteurs,
2239 sergeanten en 14.394 constabels. De
City-politi© bestaat uit een hoofd- en on
dercommissaris, 50 inspecteurs, 83 serge.aot*
en 1003 constabels.
Dat de politie hier niet op een oor heeft
te liggen, blijkt uit de volgende cijfers: In
1906 had zij 119,897 personen te arrestee
ren zij vond en bracht naar huis terug
12,695 te zoek geraakt© personen; zij ver
hinderde 642 pogingen tot zelfmoord; zij
bluschte 229 brandenvond 26,277 deuren
en vensters des nachtg open of onvoldoen-
