PUDDING
LANQEZAAL's
MACHINALE KOFFIEBRANDERIJ.
DAüES-üiDE-TIJSSöHÜIFT
Van Noord tot Zuid.
BESTE der Wereld.
Grootste omzet der wereld.
S. P. KMA, Haarlemmerstraat 143.
5 KACHEL-MAGAZIJN,
EMATTH. OE BRUYH,
PERSOVERZICHT.
Vervolg Advertentiën.
Weet gij?
Nieuwste Herfst» enWintermod.es.
(Geïllustreerde Aglaja).
Het eerste Extra-Kindernummer is bij No. 19
aan alle Abonnées gratis aangeboden.
Prijzen laag.
Aanleg van Gas- en Waterleiding.
Voorraad groot
ft
H. G. J. WOLF.
Alosn verkrijgbaar. 3598 90
125 Büeer engr acht, Amsterdam
„De G c 1 d er la n d er," zegt:
Verrassingen brengen de voorstel
den tot Grondwetsherziening
elechts weinige. De nnnrwc beperking der
ïcuinklijkc m-achtsbcvocgdheid door hei
ontnemen aan de Kroon van het benoe
mingsrecht van den voorzitter der Tweede
Kamer is onder deze weinige misschien de
meest kiraktcrbeerende.
Voor het overige kan me.i de voorstel
len uit tweeërlei oogpnnt beschouwen. Of
wel verbonden met de Memorie van Toe
lichting, cfwcl los van deze.
In hët eerste geval maken ze een hoogst
onbevredigenden indruk. Het vooropstel
len van een vaag evolutionair beginsel als
de efficiënte oorzaak en voldoende verkla
ring tev:-ns van het openzetten der deur,
die toegang geeft tot een zeer aanzienlijke
uitbreiding van het individualistisch kies
recht, wijst op innerlijke zwakheid van
de beginselen, waarin deze voorstellen wor
telen.
De vraag dringt zich op, waar deze evo
lutie als ze er ware eindigen zou. Of
7'- niet eens als consequentie een aanzien
lijke verlaging ook van de leeftijdsgrens
zou medebrengen?
Beschouwt mer. de voorstellen los van
de M. v. T., dan is het lastiger een totaal
indruk neer te schrijven. Zulk een beschou
wing cischt ontleding van ieder punt op
zichzelf. In het algemeen zou men slechts
kunn n zeggen, dat ook goede momenten
in deze voorstellen niet volslagen gemist
worden,
In ieder geval schijnen de voorstellers
hun voornaamste doel bereikt te hebben.
Het land zit reeds midden in de kiesrecht
kwestie, cn de partijen hebben zich uit te
spreken.
Ook in positieven zin.
Of echter de gevolgen dezer uitspraken
zullen medebrengen, wat de inblazers de-
z't voorstellen er van verwachten, staat
te bezien.
Wij blijven bij hetgeen wij naar aanlei
ding van de troonrede zeiden: De concen
tratie srvplt hpar Ja-titsfce troef uit; maar
vermoedelijk zal blijken, dat h;t aas achter
zit.
Mog n de feiten deze meening tot spoedi
ge werkelijkheid maken 1
,,D c Standaard'' zegt:
Om te botoogen, dat de verhouding dor
Staatsmachten niet in de Grondwet be
hoeft te worden vastgelegd, raaar door het
blanco zeer wel aan den gewonen wetgever
kan worden overgelaten, wijs;, minister
Bink cr in zijn Memorie op: dat de Grond
wet ook bijv. voor het Burgerlijk, het Han
delsrecht en h:t Strafrecht geen enkel
richtsnoer aangeeft.
Dit zegt niets.
Er wordt geprotesteerd tegen het blanco,
op grond, dat dc verhouding tuzschcn de
Staatsmachten vast moet liggen. Is nu de
vergelijking ni- t ten cenenmale valseh, zoo
men daar het Strafrecht of het Burgerlijk
recht bij te pas brengt?
Beide zijn geheel andersoprtig, dragen
een geheel ander karakter, regelen geheel
andere belangen cn verhoudingen.
Veeleer dient omgekeerd gezegd, dat dc
Grondwet voor die overige bekngen en
verhoudingen zich dan alleen van het ge
ven van een richtsnoer onthouden kan, zoo
de verhouding tusschen dc Staatsmachten
door haar wordt vastgelegd.
De samenstelling der Staten-Generaal
raakt een verhouding, die geheel den ge
wonen wetgever beheerscht. Het is de
hoofdschroef, die geheel de werking van do
gewone wetgevende machine zus of zoo doet
gaan.
In dc céne bepaling omtrent het Kies
recht ligt de bepaling en richting van al
wat de gewone wetgever vaststelt, in.
Maar dan ook, als ge die bepaling er uit
laat, staat alles op losse schroeven, en ver
huist ge met uw wetgever naar het rijk
van de absolute anarchie.
Het „Utrcclitsch 'Dagblad''
schrijft:
De Regeering heeft zich nu vereenzelvigd
met do concentratie der Unie-liberalen cn
vrijzinnig-democraten, die een blanco-art.
SO wenschen om te komen tot algemeen
kiesrecht.
Dat algemeen kiesrecht dc politieke
macht zou brengen in handen van het
prc.L - tariaat, ziet <1© heer Troelstra met
juistheid in.
Er is in ons land geen tegenwicht van
voldoende kracht om dat te beletten.
Wanneer door middel van algemeen kies
recht het proletariaat de» Twee-do Kamer
L-heerscht, beheerscht het het land.
Stelt do Regeering nu voor, zulk een te
genwicht dan gelijktijdig met deze herzie
ning in het leven te roepen? Integendeel.
Door de Staatscommissie was, bij meer
derheid, in overweging gegeven, het recht
van amendement toe te kennen aan de
Eerste Kamer.
Daardoor zou natuurlijk de staatsrechte
lijke positie der Eerste Kamer worden ver
sterkt.
Ook uit geheel practisch oogpunt ware
voor toekenning van dat recht aan de Eer
ste Kamer alles te zeggen.
Maar ,,do Regeering heeft geen vrij
heid kunnen vinden ten deze liet initiatief
tot verandering te nemen", cn men schijnt
zich niet te moeten vleien, aldus zegt het
blad, dat zij cr geen overwegend bezwaar
tegen zo»» bobben, indien c«it initiatief van
andere" zijde genomen werd.
Wel echter, zoo zegt het „U t roch tsch
Dagblad" verder', vindt de Regeerirg
vrijheid om het initiatief to nomen tot eeu
nog verdere verbrdkteg van hot evenwicht
in onze staatsrechtelijke verhoudingen.
Do Regeenng stelt voor, dat ontbinding
d» r Eerste Kamer van rechtswege o~tbin-
ding der"Provinciale Staten, haar kiescol
lege, zal ten gevolge ebben
D-i wil zeggen: Wanneer Itegeermg en
Tweede Kamer, modegesleept door een val-
sche leuze of een volkswaan van den dag,
maatregelen hebben voorbereid, welke zou
den strijden met de wezenlijke, duurzame
belangen van den Staat, dan hebben zij
slechts de Eerste Kamer te ontbinden, om
ook deze voor den volkswaan van_ den da-g
het veld te doen ruimen.
Terwijl motief der verkiezing van de le
den der Eerst© Kamer door de zelf niet
ontbindbare Provinciale Staten was een
dam op te werpen tegen overijlde beslui
ten, tegen ,,een volkswaan van den dag.''
Nu zou men, zoo schrijft het blad vcroer,
met veel moeite en omslag het Tweeed-Ka-
mcr-stelsel behouden. Men ?x>u de getrapte
verkiezing der Eerst; Kamer behouden en
do Provinciale Staten als haar kiescollege.
En bij de eerste gelegenheid, waarbij de
Eerste Kamer haar rol zou moeten vervul
len van bezadigde overweging te handha
ven tegenover den stroom van een voIks-
waan van den dag, van een valscho leuze,
dio Regeering cn Twcodc Kamer had mee
gesleept, zou men haar op zij zetten om de
beslissing aan dien zelfden volkswaan in
handen te geven 1
Voor zulk een handelwijze is waarlijk
het woord .absurditeit" niet te sterk.
In elk opzicht wenscht dus de ingediend»;
voordracht tot Grondwetsherziening, om
het met de woordc.i van mr. Troelstra uit
te drukken, ,,de politieke macht in hanoen
tc brengen van het proletariaat,"
En hoezeer het nu plicht is van een goeü
staatsbestuur om binnen do grenzen der
practische mogelijkheid het zijne te do?n
tot verbetering der bestaansvoorwaarden
van alle lagen der maatschappij, onder de
politieke macht van het proletariaat kan
geen Staat op den duur gedijen.
Zoo hopen wij, dat niet tot wet worden
zal dit door de Regeering voorbereid© voor
stel, dat naar ons oordeel strijdt met de
wezenlijke, duurzame belangen van den
Staat" en niet beantwoordt aan d© werke
lijk© wenschen en dc welbegrepen behoef
ten des volks.
Do „Middclbur'gsche C o u-
r a n t":
De voorstellen der Regeering, betreffen
de de door velen verlangde Grondwetsher
ziening maken reeds bij voorlcopige ken
nisneming een gnnstigen indruk» di: ic-kcr
bij aandachtiger lezing wel zal toenemen.
Er waait daaruit een frisschc, een voor
uitstrevende geest ons tegen. Zij s-reken
van een voortvarendheid, die aangenaam
aandoet en verder doet gaan dan wij ver
wacht hadden.
Dat de Regeering zou voorstellen art.
80 der Grondwet zoodanig te wijzigen, dat
ten opzichte van het kiesrechtvraagst.uk
den giwonen wetgever de vrije hand zou
worden gelaten, zie, dat was te verwach
ten. f
Maar zij gaat verder: zij wil voor even
redige vertegenwoordiging de mogelijkheid
openen, aan de verkiesbaarheid van vrou
wen niet langer den pas afsnijden, den
kiing der verkiesbaren voor de Eerste Ka
mer zoo breed mogelijk uitzetten.
Zij wil tevens de beide Kamers, in het
bijzonder de Eerste, meer, of liever de vrij
heid geven haar voorzitters te benoemen.
En nog een belangrijke bepaling, die zij
voorstelt, is zeker ook dezo, dat ontbin
ding der Eerste Kamer van rechtswege ont
binding van de Provinciale Staten ten
gevolge heeft.
Het besluip waardoor de ontoinding van
die Kamer wordt uitgesproken houdt te
vens den last in tot het kiezen van nieuwe
Provinciale Staten en tot het samenkomen
der nieuw gekozen Staten, een cd ander
binnen vijf en dertig dagen.
Op die wijze kunnen ook de kiezers een
woordje meespreken over een gewichtige
kwestie, die tot een ontbinding van ons
Hoogerhuis aanleiding gaf.
De ,,N ieuvve Rotterdamsche
C oura n t" meent, dat uit de vier voor
naamste wijzigingen, door he.t ministerie
voorgesteld, het karakter der herzienings-
voorstellen volkomen blijkt. Het is met
twee woorden gezegdrichting links over
dc geheele linie en het blad vat zijn oor
deel aldus samen:
In de aanhangige voorstellenwordt de
óverheerschendc macht bij dc kiczcrsbe-
volking gelegd. Welken zin kan het hebben
die kiezersmassa zich eens langs directen
weg te doen uiten? V
Het ontwerp huldigt het beginsel van
souvereiniteit der massa, en daarvoor zal
een meerderheid moeilijk te vinden zijn.
Zoo zullen de aanhangig gemaakte voor
stellen, zoover wij inzien, nicl veel meer
hebben dan politieke beteekenis. Grond
wetsherziening, eenmaal concreet aan de
orde gesteld, raakt niet licht meer van de
dagorde af. Maar dat deze voorstellen do
Eerste Kamer, laat staan het „Staats
blad'' zullen bereiken, lijkt ons aller
minst waarschijnlijk.
Onder het opschrift Nerveusi te
in zaken bevat ,,De Manufac-
fcu r i e r" een lezens- cn behartigenswaard
opstel.
„De zenuwachtigheid is een kwaal des
tijds, aldus vangt het aan, en schijnt meer
en nieej>-toe te nemen, D© man van zaken
en vooral de winkelier, leeft in een voort-,
durende opwinding en maakt ook anderen/
met wie hij in aanraking koixfc, zenuwach
tig. Die nerveusiteit heeft verschillende
oorzaken. Gaan de zaken oen beetje stil,
dan zijn ze nerveus, prikkelbaar en tob-'
ben zich af, om hierin verandering te bren-'
gen; is het druk, dan zijn ze eveneens
zenuwachtig cn jagen zichzelf en hun per
soneel voort, omdat zij anders gclooven
niet met het werk te zullen klaar komco
cn de cliënteelc niet op tijden volgens
wensch te kunnen bedienen.
Nerveus zijn zeker alle zakenmensehen
min of meer; dccb er bestaat een groot ver
schil tusschen hen, die voldoende zclfbe-
hcerscking bezitten, om nun zenuwen in
toom te houden, en hen, die hun opgewon
denheid overal en aan ieder laten blijken,
maar daardoor niet, zooals ze wel denken,
hun ondergeschikten aanmoedigen, doch
deze eerder het leveD veronaangenamen,
hen in dc war brengen en zelfs tot allerlei
verkeerds aanleiding geven.
Zulke patroons schepen hun personeel
steeds af met korte, onvolledige antwoor
den; zij hebben nooit tijd om het goed te
woord te staan.
Ieder oogenblik bijna loopen ze weg, om
nu eens hier, dan weder daar iets anders
te gaan doen. Het is een moeilijk iets en
vereisebt groote handigheid van de zijde
der reizigers, een dergclijkcn klant op voor
beiden bevredigende wijze te bedienen.
Zulk een zenuwachtig winkelier jaagt
zichzelven steeds voort, alleen denkend©
aan het ,,Tijd is geld."
En toch, evenals hij met het beschikba
re geld economisch moet te werk gaan,
even verstandig moet hij ract zijn tijd we-
ten toe te komen, zoodat hij voor zijn da-V
gelijksch werk over een behoorlijken tijd
te beschikken heeft. Zoo min als hij ten
opzichte van zijn geldmiddelen zich mag'
te buiten gaan, zoo min mag hij meer',
werk willen doen dan hij overeenkomstig;
den behoorlijken tijd kan verrichten Men
moet niet alleen tijd hebben om te werken,
maar men moet ook tijd hebben om zich.'
te ontspannen. Men neme ma. r eens dio'
zakcnmenschcn tot voorbeeld, die het
spreekwoord „time is iöoney" het meestJ
in toepassing brengen. In Amerika neemt
men er behoorlijk den tijd af om zich te
ontspannen. In zaken heeft men hier in ve-r
le branches dc filantropische tijdsverdee-
ling van 8 uren werken, 8 uren ontspan
ning, 8 uren slapen reeds doorgevoerd.-
Niets pleit beter voor do qualiteit dan het steeds
toenemend debiel. Alle soorten dagelijks versch gebrand.
Het aangenaamste laxeermiddel. - Overal verkrijgbaar
DER STUKJM.T KRIMPT
'ÖRDT TERUGGENOMEN
^FABRIKANTEN''. VALT UN ZONEN. j
AMSTERDAM.
Verkrijgbaar bi) Firma G. J. v. d.
Bllidrlf, Ilaarsmansstceg,
JHagazijn „HET AMKit",
Den Haag. 783 3t>
Dat gij behalve een heer-
I lijken ijspudding, ook I.ÏH
knnt maken zonder ijs
machine, voor 30 ct. totaal,
I voor acht personen, door
slechts te koopen EEN pakje
Alle nummers van „De Graeieuse" verschijnen
met een Gekleurde Modeplaat op den omslag.
Het beste en toch goedkoopste, liet meest
practisclio en fraaist uitgevoerde Nederlandsche
IS:
15ct per pakje
Vraag <le eenvoudige ge-
braikK-aanwijzing bij mv
winkelier. WANTROUW
A 1.1. K GORDKOOrCKE
NA.TIAAKSKLSIi
EI GRACIEUSE
LUXE-EDITIE
mei 18 gekhurde
modeplaten,
per kwartaal
fl.871/,.
No. 20. (tweede nummer van het vierde kwartaal, groot ACHTTIEN PAGINA'S met een groot
Supplement vol knippatronen en een fraai gekleurde Modeplaat is verschenen. Het bevat een
uitgezochte keuze van elegante Franschc en Engelscho Winter-Kostnums en Japonnen, ook voor
Kinderen. Wandel- en 1 isitekostinuns, Diner-, Soiree- en Ontvang-Toilettcn. Hoeden, Hokken,
Hlouscs, Najaars-Mantels, i Li meshand werkenalsmede een rubriek „Practische raadgevingen voor
do huishouding", waarin behalve een hoofdartikel over een of ander actueel onderwerp ook voor
komen; wenken voor de toilettafel, de hygiëne, recepten, anekdoten, feuilletons, enz.
De eerste bladzijde van elk nummer is versierd met een gekleurde Modeplaat.
767 32
De prijs der LUXE-EDITIE, waarvan elk nummer bovendien is voorzien van twee fraaie
gekleurde Parijscho Modeplaten, bedraagt slechts f ±.&r71/2 per 3 maanden.
Complete gekuipte Patronen van alle in „De Graeieuse" voor
komende Kleeclingstukken zijn voor abonnées voor slechts 20 Cts.
franco verkrijgbaar.
EE GEA.CIEUSE geeft geregeld 90 k lOO gravures, ln elk nummer,
waaronder fraaie afbeeldingen van smaakvolle Fleformkostuums voor
dames en kinderen.
Proefnummers z(jn by alle Boekhandelaren verkrijgbaar. Abonnementen voor het nieuwe kwartaal
worden door alle Boekhandelaren aangenomen.
A. W. SIJTIIOFF'S UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ.
69
110.
a 4183 38
eS
o
83
H
e
e
Wanneer men
Advertentiën
wenscht te plaat
sen in „Nieuwe* fiiott. €rt",
„Handelsblad","Telegraaf",
„Nieuws van den l)ag" of in
welk blad ook, wende men
zich tot de Administratie
van het „Leidsch Dagblad".
De beste 2!-Cfcs.-Sigaar.
3874 7 Nieuwe Rijn 26.
ife
f/yx
1.
<-
■-
'e
LIPTOÏ'S THEE
Buitengewone extra kwaliteit per Pond.
(Groen pakket) fl. 150
Zeer fijne kwaliteit No.
(Geel pakket) fl. 1.30
Voortreffelijke kwaliteit No. 2
(Rood pakket ...iff, 1.10
Zeer grede kwaliteit No. 3
(Blauw pakket). fl. 0.90
In blik 10 Cts. per pond hooger.
GENERAAL-AGENT VOOR NEDERLAND: