N\ 14616
*Woensdag 16 October*
A«. 1907.
Qeze <§ourant wordt dagelijks, met ait zo tide ring
van <§pn- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
j DRIE Bladen,
Eerste Blad.
Offieieele Kennisgeving.
Tentoonstelling van Electriciteit
in Woning en Ambacht.
i'UIJS DEZER COURANT»
Voor telden per week 8 Cento per 8 maanden J J f L10.
Buiten Leiden, per loopei en wau tgèatm pwreetigd i^n f lAo.
Franco per poet 1.65.
FRIJS DER ADYERTENTIEN:
Van 1—8 regels ƒ1.05. Iedere regel meer f 0.17J. - Grootere letters naar
plaatsruimte. - Kleine advortentiën ran 30 woorden 40 Cents contant) elk
tiental woorden meer 10 Cents.-Voor het incasseeren wordt/'O.OS berekend.
f
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Gezien het adres van Gebr. PEL, alhier,
pm vergunning tot het in do bestaande in-
^ehting aan do Hex jewocrd no. 105, kad.
bekend in sectio D no. 1422 en 1423 inrich
ten van tweo der 3 bestaande handkracht-
machines voor drijfkracht en tot het ver-
jvangen der derde handkrachtmachino door
een drijf krach tmach.ue, allo gedroven door
Sen electromotor t..t vervaardiging van
puiker,- chocoladewerken, enz.
Gelet op do arlt U en 7 der Hinderwet;
Geven bij dezo kennis aan het publick
dat genoemd verzoek, mot do bijlagen op d3
Secretarie dezer gemcento ter viaie gelegd
ls; alsmede dat op Woensdag 30 October a.s.
'a voormiddags to elf uren, op hot Raad
huis, gelegenheid zal worden gegeven om
bezwaren tegen dit verzoek in to brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE RIDDER, Burgemeester.
VAN STRIJEN, loco-Secretaris.
Leiden, 16 October 1907.
I.
(De opening.)
Do veel besproken, met zorg voorbereide
èa lang verwachte tentoonstelling van
Electriciteit in Woning cn Ambacht is wer
kelijkheid geworden. Aan den vooravond
yan den voor Leiden beteekenisvollen dag,
dat do Electrischc Centrale zelf stroom
zal lcverca voor drijfkracht en licht, is zo
op recht feestelijke wijzo geopend cn al da
delijk is giblek'on, dat zij het klaverblad van
yier, dat voor haar het initiatief- heeft ge-
domen: het Departement Leiden der Maat
schappij van Nijverheid, de Vcreeniging
tot Bevordering van Bouwkunst, Lcidens
Belang cn de Afdecling Leiden der Verecni-
ging tot Bevordering van het Vreemdelin
genverkeer, een groot succes zal bereiden,
■waarvoor deze vereenigingen op haar beurt
dank hebben te kwijten aan de algemeeno
'tentoonstellingscommissie cn de verschil
lende subcommissies, die weken laDg onver
moeid werkza-m zijn geweest om iets tot
stand to brengen Leiden ter eero on do Cen
trale tot een winst.
Do Foyer was gisteravond in een winter
tuin herschapen. Altijd groene heesters en
planten flankeerden het podium cn de imi
tatie rotswanden natuurgetrouw nagebootst
atehter in dc zaal, terwijl dc wanden met
zilveiikleurig dock waren gedrapeerd. Het
geheel maakte ccn stemmig voornamen in
druk, passond Lij dc plechtigheid, die er
in zou worden gehouden. Do gasten cn
'zij waren vele, zoodat menigeen zich met
leen'staanplaatsjc moest tevreden stellen
j Worden nog bij gaslicht ontvangen. Do on-
telbare electrischc gloeilampjes aart het pla
fond wachtten nog op 't sein, waarop 2ij
l 'de zaal in een zee van zacht-schijncnd elec-
trisch licht zouden zetten.
L
Behalve do leden der medewerkende ver
eenigingen en vele genoodigden, waaronder
verscheidene Raadsleden waren ook cn
■dit werd door bijna allo sprekers op den
aVoncl gewaardeerd aanwezig dc deel
nemers aan het garantiefonds, waardoor dc
:zaak kon worden aangepakt en breed opge-
|zet. 't Was nu wel wat heel vol, maar^_zulk
een gewichtig feit mocht ook wel door vélen
gorden bijgewoond. Op het podium hadden
ook cenigo leden van het Hoofdbestuur der
'Maatschappij van Nijverheid plaats geno-
l'mcn, benevens dc hoofdcommies van de af-
deeling Handel en Nijverheid van het Mi
nisterie van Landbouw, Handel en Nijver-
[Hcwt mr. J. C. A, Everwijn.
Even halfacht trad de voorzitter fan het
Departement-JLeiden der M. v. N. naar vo
i^cir ca allen, in welke hoedanigheid zo
j$i<3r ook mochten zijn, in ccn geestdriftige
'toespraak welkom to hccten en dank to
joggen voor do opkomst, waaruit.zoo on
dubbelzinnig dp belangstelling bleek.
En deze vreugdo is 'onvermengd zeidc
ifipr. nu ik thans do personen hier aan-
jwezig zie, dio wij hier van het begin af
*00 g;i.-.rnc zouden gezien hebben: ik bedoel
'ben, die door hun deelname in het garan
tiefonds den opzet der tentoonst:lling heb
ben mogelijk gemaaikt. En wanneer straks
door den eere-voorzittcr de sacramenteoio
woorden zijn gesproken, die de elektrische
kracht voor de meesten onzer nog zoo ge
heimzinnig zullen ontketenen cn dezo
zullen voeren langs draden cn lampen, zul
len ook zij tot dc eersten zijn, die met u
to Leiden van de eerste groote manifesta
tie dtzcr wondere kracht getuigen 2uTlen
fijn.
Na er aan to hebben herinnerd dat het
departement voor 18 jaren bij gelegenheid
der 112de Algemeene Vergadering der M.
v. N. ook een tentoonstelling hield, die een
groot succes voor het bestuur was, ging hij
voort:
Doch andore tijden zijn gdkomen cn met
hen andere krachten cn nieuwe personen.
En al staat hot niet aan mij om mijn me
dewerkers in dc commissie van uitvoering,
dio met zooveel liefde al hun energie on
tijd aan deze tentoonstelling gewijd heb
ben, dank te zeggen daartoe staat een
meer offieieele weg open ik ben cr van
overtuigd dat, blijkt dezo tentoonstelling
ccn succes to zijn, dit voor een groot ge
deelte aan kun krachdadigen steun zal te
danken zijn.
Mijnheer de burgemeester 1 aldus giüg
spreker voort, moge Leiden, dat zooveel
eeuwen liet licht der vctenschap over
gansck Europa verspreidde, v_n welke v e-
tensckap wij thans ccn der grootmeesters
in ons midden zien, moge Leiden, herhaal
ik, door, de nieuwe bronnen van energie U
thans door do-^ Electrisc'.io Centrale ge
bracht, thans ook een lichtstad worden in
den meest directen zin des woords. En wan
neer het Leidsch Departement door het
organiseeren dezer tentoonstelling tot het
verwerkelijken dezer schoono toekomst iets
moge hebben bijgedragen, zal het niet al
leen zijn een gevoel van voldoening over
het succes dezer tentoonstelling, dat ons
doortintelt, doch ook een' gevoel van vreug
de, naar hun geringe krachten tot den
nieuwen bloei van Leiden te hebb.n mede
gewerkt want, mijnheer do burgemees
ter, en hier verhief spreker zijn stem
krachtig vóór alles zijn wij met hart en
ziel Leidenaars.
Zich richtendo tot het hoofdbestuur der
Mij., zcido spreker:
Langen tijd scheen het wel of 't Leidsch
Departement den winterslaap was inge
gaan, doch het was een slaap tot het ver
krijgen van nieuwe krachten en ze is er
uit gewekt door den staf der fee Electrici
teit. Leiden zou Leiden niet zijn, wanneer
de waardecring van ons pogen zich geen
uiting gaf in het flink toetreden van nieu
we leden, ter bloei van ons Departement,
ter versterking uwer Maatschappij
Daarna gaf do voorzitter het woord aan
prof. dr. H. A. Lorcntz, wiens tegenwoor
digheid als feestredenaar aan de tentoon
stelling oen wijding van ernstig weten
schappelijk streven gaf.
Hij begon met cr op te wijzen, dat deze
tentoonstelling een doel beoogt, die met de
welvaart cn den bloei onzer 6tad ia het
nauwste verband staat. Zij wil de Electri
schc Centrale op liaar eerste schreden do
behulpzame hand reiken, haar een goede
ontvangst verzekeren en hoopt gedurendo
haar eigen kortstondig bestaan veler har
ten voor de Centrale te winnen. Zoo ont
leent deze avond zijn beteekenis bovenal
aan het feit, dat een nieuwe belangrijke
stap wordt gedaan in de behartiging van
overheidswege van groot© algemeeno belan
gen der gemeenschap. Op dit oogenblik nu
weldra de clectricitcitsfabridk zusterlijk
met do gasfabriek vcreenigd in wijden
kring licht en beweegkracht on daardoor
nieuw leven zal verspreiden^ is het ons
P-ei de spr. een behoefte warme hulde te
brengen aan den ondernemingsgeest en den
ruimen vooruitzienden blik van het ge
meentebestuur en hartelijk dank aan allen,
die ih do voorbereiding en voltooiing van
het werk deel hebben gehad, in het bijzon
der aan c'en heer Van Docsburgh, directeur
der beide fabrieken, en den heer Holleman,
ingeuicur voor het gemeentelijk clectrisch
bed.-ijf.
Aan de vcreerende uitnoodiging een in
leidend woord te spreken gaf spr. gaarne
gevolg, al gevoelt, i.ij dat voor hem, wiens
gedachten gewoonlijk ver verwijderd zijn
van dynamo's cn motoren, de behoeften
der nijverheid cn de belangen der stedelijke
schatkist, dio toch eigenaardige bezwaren
heeft, maar hij mocht die niet laten wegen.
Hij meende veeleer do gelegenheid to moe
ten aangrijpen om als theoreticus van zijn
belangstelling to getuigen, wanneer de
techniek toont hoe zij de stoutste droomen
der theorie weet to verwezenlijken en te
overtreffendc gelegenheid ook om als
hoogleeraar der Universiteit zijn vreugde
er over uit to sproken, dat de stad waar
aan hij reèds zooveel te danken heeft, haar
opnieuw stount door in hooge mate dc
vervulling te vergemakkelijken van wat
voor menig academische instelling onafwijs
bare behoefte is geworden.
Op sproker rustte nu dc taak de aanwe
zigen het gebied dat in dit gebouw in bij
zonderheden is te bewonderen, in grove
lijnen te schetsen en hier cn daar de aan
dacht voor bijzonder belangrijke en oan-
trekkeijke gezichtspunten te vragen.
Vooreerst wilde spr. een enkelen snellen
bilk werpen op den langen weg die tot
den tegenwoordigen staat van het weten en
kunnen, geleid heeft. Hij behoefde daartoe
niet terug te gaan tot Volta, die nu ruim
een eeuw geleden, in do welbekende, naar
hem genoemde zuil h:t eerste werktuig
sar.:..1 stelde, waarmede aanhoudende niet
al te zwakke electrLche stroomen konden
worden voortgebracht. Ook dacht hij slechts
een oogenblik aan de batterijen van galva
nische elementen, waarmee men zich lan
gen tijd tot het verkrijgen van electrisch
licht moest behelpen. De eigenlijke grond
slagen der tegen wooxdigo electrotechniek
werden door Feraday gelegd toen hij in
1831 do inductie-stroomen ontdekte, die
men in ketens van enkel sietaal op velerlei
wijze kan doen ontstaan.
Spr. zette dit nader uiteen, waarna hij
cr op wees dat cr een grooto afstand ligt
tusschcn het beginsel ©n de verwezenlijking,
die wij thans voor ons zien. Evenmin als
men in den tijd van Christiaan Huygens,
hoewel het gronddenkbeeld er van bij hem
was, opgekomen, een redelijk goedo stoom
machine kon bouwen, evenmin bad men in
den tijd van Faraday een groote dynamo
kunnen maken.
j- t een zoowel als het ander is eerst mo
gelijk geworden door de bewonderenswaar
dige vlucht, die de metaal-industrie heeft
genome^. Welke wonderen de techniek
heeft gewrocht, .gevoedt men cenigszins,
zeide spr., als men naast een der machines
van onze Centrale 6taande, nauwelijks
eenigo drcuningon van den. vloer bespeurt
cn dat, terwijl het aantal wentelingen 3000
per minuut cn het vermogen honderden
paardenkrachten bedraagt.
Maar ook in meer theoretisch opzicht
droegen drie kwarteeuwen rijke vruchten.
Do werkingen dor electriciteit zijn aail
vaste regels gebonden cn het "is mogelijk
geworden een electrischc.centrale met de
zelfde nauwkeurigheid tot in do kleinste
bijzonderheden toe vooruit te berekenen,
als een spoorbrug^
Spr. wijdde over dezo wonderen der
techniek nog eenigen tijd uit en maakte
op bevattelijke wijze aan zijn gehoor dui
delijk de werkingen, die zich in do clec-
tricitoits-abriek cn door haar onder het
plaveisel der straten afspelen, cn na aldus
het arbeidsvermogen wat ton slotte ook
de electriciteit is op zijn verborgen we
gen gevolgd te hebben totdat zij in wonin
gen cn werkplaatsen te voorschijn kan ko
men, kwam spr. op het onafzienbare veld
dier toepassingen, dio wij er van kunnen
maken. Om de gemakkelijkheid van bedie
ningen toezicht of liever de onnoodigheid
van dit laatste en de afwezigheid van veel
gedruisch, van rook cn 6tof cn de kleine
ruimte, die hij beslaat en de gemakkelijk
heid van opstelling zal de draaistroom
motor met vreugde worden begroet en tal
van bedrijven, dio aansluiting aan de
Centrale boven het gebruik van eigen be-
wecglkraeht zullen verkiezen.
Wat eindelijk bet licht betreft, dit laat
haast alle andere wijzen van lichtproduc-
tie achter zich en het zou het gaslicht sinds
lang hebben, overvleugeld als het niet in
gloeilicht oen geduchten cn liardnckkigen
mededinger had.
Spr. zeidc ten slotte nog iets van de ta
rieven 'der Electrieitcitsfabrick te moeten
zeggen zoo men op het oogerfblix in een
stemming was daarnaar te luisteren. Nu
alleen dit, zoo goedkoop als voor de ten
toonstelling, die gratis over een paar hon
derd paardenkrachten beschikt, zal voer do
andere afnemers de aansluiting niet zijn.
Maar oo(k een tarief, dat naar omstandig
heden voor een kilowattuur 20, 15. 10 cents
cn zelfs nog minder stelt, behoeft geen scha
duw te werpen op onze goede verwachtin
gen voor het bedrijf, dat wij thans, dank zij
de tentoonstelling op schitterende wijz? in
werking zullen zien treden, aldus besloot
spr. Met hoopvol vertrouwen sprak hij de
beste wcnschcn uit voor do toekomst van de
jongste der gemeentelijke instelliDg:n, voor
haar snellen, voorspoedigen wasdom, voor
haar rijke, steeds nieuw gebied veroverende
werkzaamheid.
Op do woorden van prof. Lorentz volg
de een warm applaus als blijk van instem
ming cn waardeering, waarna mr. Jobs.
Enschede, te Haarlem, ondervoorzitter
der Maatschappij van Nijverheid, opstond
om het Leidscho Departement cn medewer
kende vereenigingen geluk to wenschen met
deze tentoonstelling. Ook het gemeentebe
stuur, en in het bijzonder den eerc-voorzit-
ter wenschte hij daarmede geluk, waar zij
de wegbereidster is voor een gemeentelij
ke instelling, die de Leideche Nijverheid,
welke reeds zulk een goeden naam heeft,
ongetwijfeld nog tot verhoogden bloei zal
brengen cn daarmede zal meewerken tot
vermeerdering der welvaart der stad Lei
dden.
Dat den Lcidenaren dit woord van den
vreemdeling naar het hart was gespro
ken, bewees het er ook op volgend applaus.
Eindelijk begaf zich de Eere-voorzitter
mr. N. do Ridder naar het spreekgestoelte
en vroeg vergunning rei en ander te mo
gen zeggen in verband met de tentoon
stelling en naar aanleiding van dezen
feestavond.
Spreker begon met een woord van dank
aan den feestredenaar van dezen avond.
,,Ik weet het, prof. Lorentz," zeido hij,
,,veel lof to hooren i* door u niet begeerd,
is u zelfs niet aangenaam, maar ecnige
woorden kan ik toch uiM terughouden. M'j
is het uit ervaring bekend hoe, zoi iemand,
dan toch gij het geheim bezit om over
streng wetenschappelijke onderwerpen po
pulair in den goeden zin des woorda te
spreken.
Welnu, dat hebben wij heden weder van
u mogen ervaren. Ons, leeken, dio we zijn
op het gebied der wetenschap, door u met
meesterschap bcheerscht, hebt go veel dui
delijk gemaakt, veel opgehelderd van het
geen ons niet klaar voor den geest stond.
En niet alleen dit, m^ar ook het voor
recht voor dezo gemeente een eigen Elec
trischc Centrale te Lccittcn, wie, dio u
hoordo, twijfelt daaraan nog? Dank daar
om voor, uw rede. Do voorzitter dankte u
reeds voor uw bereidverklaring, laat mij
nu het namens allen, die hier zijn, horha
len, dat go ons ten zeerste aan u verplicht
hebt cn wij u dankbaar zijn voor het ge
sprokene.
Het voorrecht aldu8 ging spr. voort
een gémeentelijko Electrischo Centrale
te hebben, daarvan was ook overtuigd het
gemeentebestuur. Bij mijn kom.;t aan bet
bestuur vond ik deze vraag hangende en
in den gemeenteraad zag ik mij vrij spoe
dig geplaatst voor do taak om mede te
verdedigen do wethouder, do heer Juta,
had het leeuwenaandeel daarin, ik erken
dit gaarne de voordracht van 11. cn Ws.
om ovcy te gaan tot do oprichting eencr
gcmccntelijko Electrischc Centrale. Het
ging niet om do vraag over do voordeelcn
van electriciteit, hierover bestond geen
verschil, maar dc vraag of dc productio
van stroom voor gemeen tel ijko rekening,
voor gomeenbelijko risico diende te wor
den ondernomen, pnm:erdo. Toen was ik
na rijp overleg tot een toestemmende be
antwoording van dio vraag gekomen. Wel
wist ik, dat dc toestanden alhier niet even
gunstig schenen als in sommige andere
steden, die haait fabrieken reeds bezaten.
Maar mij daoht het oogenblik van beslis
sing daar. Men stond op een tweesprong,
elk jaar, dat men wachtte, zoiyicn groote
afnemers zichzelf zien gaan helpen en
waar electriciteit als drijfkracht en als
lichtbron een toekomst heeft, daar mocht
het bedrijf, dat uitteraard een monopolis
tisch karakter vertoont, niet in handen
van conccssionnarisscn, maar moest dit
ia gcraeentelijrce cxploitatio geraken. En
nu? Ik wil gevraagd zien of zij, die aldus
oordeelden, juist zagen. Als antwoord dit:
Steden, kleiner dan Leiden, maken zich
op Electrischo Centrales te openen. Fa-
briekon, die een jaar geleden tuk waren
op exposeeren, zijn nu niet dan met moeite
hiertoo te bewegen geweest, wijl zij ovrr-
kropt zijn met bestellingen. Vooral dit
feit spreekt. En daarom geef ik als mijn
meening, dat het Raadsbesluit, waarbij tot
oprichting dor Centrale werd besloten, te
recht genomen is.
Dat voor onze gcmceDte cc.i Elcctrisclie
Centrale een voorrecht is, daarvan was
ook overtuigd de afd. Leiden der Maat
schappij van Nijverheid, gesteund in haar
voornemen door do Vereenigingen Lcidens
Belang, Bouwkunst cn Vreemdelingenver
keer, werd het plan der tentoonstelling
ontworpen en uitgevoerd.
Spreker dankte daarvoor, doch vergat
ook niet te danken de deelnemers van
het garantiefonds en het gemeentebestuur,
die voor do geldmiddelen zorgden, ook
de zenuw voor een zaak als deze. Doch
bij gedacht ook dc commissie van uitvoc-
ring en de suheommissiën, die door hun
ijver en toewijding tot het welslagen de
zer zaak zoo krachtig bijdroegeu, om ein
delijk heeren exposanten vooral niet t:
vergeten.
Bestuurders der afdecling Leiden van
de Maatschappij van Nijverheid, leden der
algemeeno commissie cn der verschillende
subcommissicn aldus besloot spr. ge
staat aan het einde van weken van span-
nenden, mooitcvollen arbeidhet oogen
blik, waarop.het rcfhlfcaat daarvan voor
ieder blijken 'zal, is daar. Straks, al3
plots de overgebrachte stroom zal aan
gloeien tot schitterend licht cn zal aan
groeien tot onweerstaanbare kracht zal
ook uw arbeid, het resultaat van uw vlijt
uw vernuft, openbaar worden. Ik be
grijp, dat gij daarnaar hunkert. En ook
uw geduld, dames cn heeren, wil ik niet
langer op de proef stellen. Houdt mij ten
goede misschien wat langer gesproken te
hebben dan verwacht en gewenschb werd,
maar bedenkt, dat toch 01 een en ander
moest gezegd worden, wat niet ongezegd
mocht blijven. En in ieder geval, waar j
dooil mijn spreken het verlangen, om de
tentoonstelling t© gaan Kien, mocht heb
ben vergroot, daar oogst ik toc-h ook ccn
succes, dat onze tentoonstelling ten goed
komt. En thans verklaar ik deze
tentoonstelling voor geopend.
Hierop volgden luide toejuichingen,
terwijl als bij t-ooverslag c gloeilampjes
aan de wanden cn het plafond het ver
trek als in een zee van zacht licht zet
ten. Do muziek van het Stedelijk Muziek
korps op het balkon der groote zaal zette
juist een marsch in, wat de geestdriftig
stemming nog vermeerderd Daarna wvro
de tentoonstelling door de a-Aiweiiaen be
zichtigd cnbcwond:rd. Er wa3 maar
óén roep over en dezo luidde: Zij beeft on
ze verwachting vorro overtroffen.
Eindelijk werd in de rcceplie-kamer door
den eere-vooratter een druk bezochte
ncceptic gehouden, terwijl ook velo be
zoekers een rustig plaatsjo zochten in het
Oud-Hollandsch Bierhuis of dea Japan-
sohen Theetuin, die het bcido druk had
den. Anderen vonden hun laatsten troost»
in den Foyer, waar do Electrischo Water
val klaterde en phautastische lichteffecten
verspreidde, de heer Gej'p voor strijkmu-
ziek Kor\gde> cn gedienstige kcllners voote
de noodigo biertjes en wat dies meCr zij.
Buiten was het ook den geheelen avond
druk. De electrischo gloeilampjes buiten
aan de Gehoorzaal, dio een gedeelte van
de Brecstraafc dc helderheid van den dag
schonken, leverden daar een gewilde at
tractie.
Over de tentoonstelling zelf spreken wij
morgen. Wij volstaan nu mot onze stad-
genooten tot ccn bezoek aan to sporen. Zij
zullen zich ccn herhaalden gang naar do
Gehoorzaal niet beklagen.
(Leiden, 83 Octobei*.
H. M. de Koningin-Moeder vertrok!
gisteren met gevolg te 4 u. 20 van dc halte
Socstdijk naar Utrqcht| om zich vervol
gens van daaruit naar het buitenland te
begeven. In dc wachtkamer en op het
-perron waren ter begroeting van H. M.
aanwezig cb Commissaris der Koningin
in de provincie Utrecht, de burgemeesters
van Baarn cn Soest en dc heer L. R. Ba
ron Taets van Amerongcn, kamerheer i.b.d.
To 's-Gravenhage is plotseling ever-
leden de kapitein der inf. van het Nedv
Indisch leger A. G. Snijders, ridder der
Mil. Willemsorde en gerechtigd tot het
dragen van de ceresabel.
Aan de Tweede Kamer is door het be
stuur der Ncdcrlandscho afdcoling van do
Nuderlandsch-Indische Maatschappij van
Nijverheid cn Landbouw, naar aanleiding
van het voorstel bij de begrooting van Nc-
derJandsch-Indic voor het dienstjaar 1903
van een inkomstenbelasting, met intrek
king van de patentbelasting, van de sui
kerbelasting en van de verhooging van 'fc
uitvoerrecht van tabak ter Sumatra's
Oostkust een adres verzonden.
Uitvoerig tracht adressant aan te too-
ncn het inquisitoriale cn arbitraire ka
rakter der nieuwe belasting en voorspelt
bij haar invoering een zee van moeilijk
heden voor en met den fiscus cn grooto
ontevredenheid van den handel den land
bouw en de nijverheid, welke hoe langer
ho^ meer do benoodigde kapitalen zullen
zien wegblijven.
Op deze gronden verzoekt adressant het
daarheen te leiden, dat de voorgestelde be
lasting niet worde ingevoerd dan na to
zijn herzien in dien zin, dat do naaraloozo
vennootschappen getroffen worden door
een proportioneel recht op de iiitkeerin-
gen, op den voet van dc in Nederland gel-
dendo belasting op bedrijfs- cn andere in
komsten.
Op de voordracht voor griffier der
Staten van Overijsel vacature wegens
het bedanken van mr. O: F. Grevon
zijn geplaatst mr. dr. C. O. Ph. baron
Creutz, hoofdcommies ter griffie van Gel
derland; mr, J. W. A. Immink, hoofdcom
mies ter griffie van Overijsel; mr. C. W.
van der Pot, idem.
Volgens een mcdcdeeling van het „BcrI.
Tageblatt" zal de lieer von SehlÖzer, ge
zant van het Duitsche Rijk te 's-Graven
hage, benoemd worden tot Pruisisch ge
zant te Münchcn.
De opperhofmaarschalk vr.0 TI. M.,
zoomede dc intendant der KoninkTijkc Pa
leizen, zijn heden uit Dobbin in Den Haag
teruggekeerd.
Onze vroegere stadgenoot dc heer H.
W. Wolf, te Nijmegen, is benoemd tot
amanuensis aan een II. B.-S. tc 's-Gra-
venhage.
De gewone audientes van de ministers
van oorlog, marine en landbouw, nijverheid
cn handel zullen deze weck niet plaats
hebben,
Het stoomschip Koning Willem
I, van Amsterdam naar Batavia arriv. 15
Oct. te Genua; dc K o n i n g i q il hei-
mi n a, van Batavia naar Amsterdam,
arriveerde 15 Oot. tc Suez; dc Goentoor,
van Batavia naar Rotterdam, is 14 October
Gibraltar gepasseerd; do K aw i, van Rot
terdam naar Batavia, arriveerde 15 Oct. te
Port-Said; do Bürgemeister, thuis
reis, vertrok 13 Oct. van Marseille; do
Duisburg, van Java naar Amsterdam,
arriveerde 13 Oct, te Singapore; de F 1 o-
r e s, van Batavia naar Amsterdam, vertrok
11 Oei. van Padang; dc G r o t i u s, van
Batavia naar Amsterdam, vertrok 14 Oct.
van Sibang; Astyanax, van Java n-
Amsterdam, passeerde 10 Oct. Bevczicr.
BDPF.GR WEN.
Z alhier.
Tn
het gezin van do
verleden week cco
zoon van I7 typhus bezweek,