N*. 14601 Zaterdag 38 September. A*. 1907. t§eze iCcuront wordt dagelijks, met uitsondering van <gon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit VIJF Bladen. Eerste Blad. WIE HELPT? )e verzekering der werklieden en kon geziuneu legen de geldelijke gcvslgen van ziekten, enz, Offieieele Kennisgeving. FEUILLETON. £ma en Walter. PRIJS DEZER COURANT» 7oo? Leiden peT week 9 Cents j per 8 maanden I I I f 1.10. Buiten Leiden, pei loopei en waar agenten gevestigd zijn 1.30, Franco per post t 1.65. PRIJS DKR ADVERTENTIES» Van 1—6 regels f 105. Iedere regel meer f0.17{. Grootere letten naar plaatsruimte. Kleine adrertentiën ran 30 woorden 40 Oente contantelk tiental woorden meer 10 Cents.-Voor het inoasseeren wordt f 0.05 berekend. Wij ontvingen aan ons bureau: van een werkman f 0.25; N. N. f 2.50; den heer en mcj. T. f 1.25; mej. M. f 0.50; mej. R. f 0.50; magazijnmeisjes der firma W. Hoo- genstraaten en Co. f 1.20; van don heer J u n gN. N. 2.50N. N. O 50van den heer Lambooy: N. N. f 1; nog van D. 1 gulden. Totaal in kas f 134 01. Ds Ruys bericht ons, dat bij hem is in gekomen Kerkcollecte-Oegstgeest 22.88; H. B. V 0.25; gecollecteerd door mej. Posthumus p Rhyngeest 3; W. A. A. te Leiden f 2.60"; W. F. ti© Leiden 5mevr. v. d PI. te Leiden f 2.50; geooljcctecrd door Pietje de Roodo f 10.50; door mcj. Piket f 47 15; J. v. d. V. 1gcoollecteerd door de heeren A. Schwartz en O. van Griet- buysen te Oegstgeest f 117.60. Aangezien thans blijkt, dat in het geheel 'een bedrag is ontvangen van f 346.39 lichten v ij dit, met hetgeen waarschijnlijk nog zal inkomen van do heeren, die zich daarvoor beschikbaar hebben gesteld, vol doende om vrouw Stammers door de eer ste moeilijke dagen heen t© helpen en haar bovendien, hetzij een breimachine of iets anders te verschaffen, waarmede zij in haar onderhoud kan voorzien, zoodat wij het niet meer noodig achten ons bureau voor ontvangst van gelden beschikbaar to ötellen Wij verzoeken daarom, onder dank betuiging voor het gehoor geven aan onzen oproep, eventueelo verdere g a ven te willen zonden aan ds. Ruys. I. Wanneer om met de geneeskundigen te spreken zich geen complicaties voor doen, zullen in de thans aangevangen nieuwe zitting der Staten-Generaal vele en hoogst gewiohtigo volksbelangen besproken worden en hartelijk hopen wij, dat die be sprekingen tot- een wezenlijk resultaat zuilen lelden. Do invaliditeits- en ouderdomsverzeke- ring zal nog wel niet komen; maar een nieuwe Arbeidswet vormoodelijk wel en Vaarschijulijk ook de ziekteverzekering. Wij zijn altijd van meening geweest, dat er ouderdoms- of pensioensverzekoring lüoest voorgaan; maar nu de Regeering daar anders over gedacht heeft, zal het ons verblijden indien de wet op de zicktever- rekoring in het Staatsblad staat, zooveel to meer kans bestaat er dat ten slotte al do verzekeringswetten tot stand komen. D o z o verzekering is natuurlijk op zich zelf ook zeer gewichtig; maar zij is niet zoo gemakkelijk to regelen, omdat rekening moet worden gehouden met het feit, dat reeds zeer vele personen bij verschillende fondsen verzekerd zijn cn bovendien ook enkele werkgevers een zoodanig fonds voor hun personeel hebben ingesteld. Dit feit beheerscht als het ware het ge heel» ontwerp, dat thans bij de Stateu- Generaal in behandeling komt en dat wij in deze opstellen beschouwen; want het heeft geleid tot de opneming van het be ginsel:. do bijzondere ziokenkas regel; de Staatskas aanvulling. Do volledige titel van het ontwerp is deze: wettelijke verplichting van vaste werklieden om zich en hun gezinnen te ver zekeren tegen geldelijke gevolgen van ziek te cn bevalling. Alleen de vasU werklieden worden, behoudens enkelo uitzonderingen, verplicht zich door verzekering to vrijwaren t<:?ren verarming, ten gevolgo van ziekt© en be valling. Tot de losse werklieden strekt do verplichting zich niet uit. De reden is dui- deljjk cn, in verband met de inrichting van liet ontwerp, zeer gegrond. Bij do particu liere ziekenkassen moet de betaling dor premie wekelijks door den werkgever en den verzekerde geschiedon, ieder voor zijn deel. Nu i3 bepaald dat wanneer een verze kerde zijn aandeel in de premie, over drie weken niet voldaan heeft, de ziekenkas zijn verzekering kan doen eindigen. Hij wordt dan verzekerd bij do Rijkskas, welke in het ontwerp districtakaa heet. Daér geschiedt de betaling door den werk gever, di© het aandeel van den verzekerde van diens loon kan inhouden; maar dit kan natuurlijk alleen geschieden ten aan zien van vaste werklieden. Maar dit behoeft geen reden te zijn om de losse werklieden buiten do verzekering te laten. Zij blijven alleen buiten do v e r- p l i o h t e verzekering, maar zijn in de ge legenheid om zich vrijwilig te assureeron cn de gelegenheid Btaab ook open voor kletnc. ondernemers. Wat is een vast werkman? Vroeger was die vraag eigenlijk niet to beantwoorden. De wet op het arbeidscon tract heeft in verband met art. 4 van het ontwerp de beantwoording mogelijk ge maakt. Dat artikel verstaat onder vast werkman ieder, man of vrouw, die tegen loon werk zaam is, voor zoover do duur der arbeids overeenkomst ten minste zes dagen ia. Do meeste werklieden, speciaal ambachts lieden, werken echter zonder vast contract en hun loon wordt per uur berekend. Goed, maar dat loon wordt eenmaal per week be taald on daarom moet bij hun ontslag een opzeggingstermijn" in acht worden genomen, die ook een weck bedraagt, volgons de wet op hot arbeidscontract. Zij worden dus g e- a c h t een arbeidscontract to hebben aan gegaan, waarvan de duur een week i© en alzoo vallen zij onder den ziektevorzoko- ringsplicht. In dien plicht vallon ook do vrouwelijke diéns tb oden, die uitsluitend huise lijke diensten verrichten.. De reden hiervan is een vroeger ontwerp oordeelde daar anders over dat in vele gevallen de ver houding dor vrouwelijke dienstbode tot het gezin van dien aard is, dat haar bij eenigs- zins belangrijke ziekte, met inachtneming van den wettelijken opzeggingstermijn, de dienst zal worden opgezegd, en wanneer zij dan niet in een iickenfonds is opgeno men, zal zij in haar geneeskundige behan- ling en haar onderhoud gedurende ccn eonigszins langdurige ziekte bezwaarlijk kunnen voorzien. De vrees, door sommigen geuit, dat dc opneming dor vrouwelijke dienstboden in den verzekeringsplicht te zeer in het huisgezin zal ingrijpen, kunnen wij ook niet deelen. Daar do verzekering der vaste werklieden zich, zooals vanzelf spreekt, ook tot het gezin uitstrekt, wordt door het ontwerp beslist, wie als lid van het gezin moot worden aangemerkt, waarbij ondor anderen is bepaald, dat wanneer do vrouw van den werkman ook in vasten loondienst is, deze zichzelve moet verzekeren. Inwonende minderjarigen onverschillig of zij eigen kinderen van den verzekerings- plichtige zijn worden onder bet gezin begrvpen, wanneer zij beneden do 13 jar i oud zijn en niet zelf in do termen der ver plichting vallen, hetgeen toch het gevolg is zoodra zij, in vasten loondienst zijnde, den leeftijd van 16 jaren hebben bereikt. Intusschen zou de zaak voor den werk man allicht bezwarend zijn, wanneer hij voor ie<lor lid van het gezin de daarvoor vereischt© premie betalen moest. Met dit be zwaar is behoorlijk rekening gehouden, door bij den omslag der kosten de vraag of do werkman al of niet hoofd van een geain is, eenvoudig ter zijdo to laten en dus ook dc talrijkheid van het gezin niet in aanmerking te nemeh. Do vorzokeringB- plicht zal meestal reeds op jeugdigen leef tijd aanvangen, wanneer de betrokkene in gunstiger omstandigheden verkeert dan op lateren leeftijd heb geval is. Betaalt hij nu in den aanvang een premie, dio iets hoo- gor i3 dan zij eigenlijk zijn moest met heb oog op heb ziektegevaar, dan verzekert hij daarentegen later, wanneer hij misschien een groot gezin heeft, dat gezin tegen een matige premie. Voor hen, die ongehuwd blijven, is dit natuurlijk een betrekkelijk nadeel, maar zij vormen de grooto minder heid. In het algemeen zullen de particuliere ziekenkassen niet bevoegd zijn de verzeke ring te weigeren van hen, die onder hun verzekeringsgebicd behoorenmaar kunnen do vcrzekeringsplichtigcn geen particuliere kas vinden, waarbij zij zich kunnen verze keren, dan staat de disbrictskas to hunner dispositie. Zooals wij reeds opmerkten is deze kas aanvulling. Do besturen der partiouliero kassen zijn beter in staat om te waken te gen de trucs van voorgewende zickon. De partiouliero ondernemingen zijn echter in do samenstelling van haar tarief niet ge heel vrijgelaten, met uitzondering van de ondernemingsziekenkassen, die alleen on derworpen zijn aan do bepaling, dat het tar rief niet hooger mag zijn dan dat van do districtskas Zekerheid voor de nakoming Êarer verplichtingen behoeven do bijzon dere kassen niet to stollen cn hieromtrent bestaan geon uitzonderingen. Bij een vorig ontwerp was dit wel voorgeschreven, maar terecht vreest do Regeering dat sommigs instellingen daardoor niet in de bedoelde organisatie zouden kunnen worden opgono- men. Dit zou met den regel, dat de Rijks verzekering geen hoofdzaak ist niet stroo- ken. Wel is bepaald, dat de Koninklijke erkenning als kas waar verplichte verze keringen kunnen worden gesloten, door bet ontwerp voorgeschreven, kan worden inge trokken, indien do verschuldigde schade loosstellingen niet naar behooren worden verleend. Bij faillissement vervalt dc erken ning eveneens, en dan gaan de rechten cn verplichtingen der kaa op de districtskas over. Verder wordt op de genees- en heel kundige behandeling vanwege dc bijzondere ziekenkassen van Rijkswege toezicht ge oefend en wordt het verleenen der Konink lijke goedkeuring van dc voldoening aan bijzondere voorwaarden afhankelijk ge maakt. Overigens laat het ontwerp zich niet meer dan voor het hoog noodzakelijke met de inrichting en het beheer der bijzondere ziekenkassen inalleen wordt zooveel doen lijk gezorgd dat do verzekeringen naar be hooren worden uitgevoerd. Wat meer bo- paald do ondernemingskassen betreft, wor den eenige voorschriften omtrent do statu ten gegeven, waarin wij o.a. aantreffen, dat het bestuur ten deele door den werkgever cn overigens door en uit de werklieden wordt gekozen. Do openbare of districtskassen in dc dis tricten waarin het Rijk verdeeld wordt, worden door een directeur bestuurd, die verantwoordelijk is aan den Minister. Hij heeft een Raad van Toezicht naast zich, terwijl de financieel© controle wordt opge dragen aan een bijzonder college of aan ambtenaren, door do koningin aan te wij zen. Het Rijk wordt verder verdoeld in vor- zekerings-inspccties, waarin het toezicht wordt opgedragen aan controleurs, welke zelf weder aan het toezicht van evengo- noemd college of ambtenaren, zullen zijn onderworpen. Inkomstenbelasting. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen in hcriinnering, dat met 30 Sept. o k. de 3de termijn vervalt van de Inkom- stcniyclaating, dienst 1907, cn dat alzoo op den lsten October minstens do helft van den aanslag moet zijn voldaan. Zij noodigen mitsdien belanghebbenden uit, om, tbr voorkoming van vcrvolginga- ko6ten, tot de betaling van het verschul digd© ten kantoro van den Gemeente-Ont vanger over te gaan. Burgemeester cn Wcthoudors voornoemd DE RIDDER, Burgemeester. VAN I!EYSTt Secretaris. Leiden, den 24sten September 1907. Lecden, 28 September. Dinsdag 1 October zal het 25 jaar go- leden zijn, dat dr. B. J. Goossens to Lei den de betrekking als leeraar aan de Hoogero Burgerschool voor Jongens on aan hot Gymnasium aanvaardde. Met in gang van dien datum heeft de heer Goos sens voor laatstgenoemde betrekking be dankt. Do afd. Leiden en Omstreken van do Unio van Chr. onderwijzers en onderwijze ressen vergaderde gisteravond in het go- bouw „Patrimonium". Do vergadering was goetf bezet. Met blijdschap werd geoonstateerd, dat het ledental steeds toeneemt, al wil nog steeds do groote meerderheid der onderwijzer» van eigen vakvereeniging niet weten. Met applaus werd het bericht begroet, dat op ditzelfde uur in een klein provinciestadje eenige Unieleden bezig waren een afdee- ling op te richten. Een deel van den avond werd in beslag genomen door een bespreking over het opgerichte Informa tie-Bureau. Een commissie van drie leden word benoemd om do noodige inlichtingen zoo volledig mogelijk to verzamelen. Aan staande sollicitanten naar Leiden cn om liggende plaatsen zullen met deze in. stelling hun voordeel kuunen doen, zooals zij dat naar andere eentra in ons land reeds langer of korter kdPden. Levendige discussie volgde na een inlei ding over: Do inrichting van een school vergadering, discussie, die ton slotte werd gestaakt met de gedachte, hoe ver zijn wij ook hier nog af van de verwezenlijking van idealen, die velen in de onderwijs kringen zich stellen; hoe weinig schoolbe sturen schijnen zich nog te iuteresseeren voor deze zaak, die op allerlei onderwij zersvergaderingen als zoozeer in het belang van het onderwijs wordt aangeprezen I Tot steiikero actie vtan dc onderwijzers zelf heeft ook deze vergadering, die van halfacht tot tien uren duurde, aange spoord. Tot onderwijzeres aan dc school met den Bijbel to Sassonhcim word benoemd mej. V. Kruiff, van Dc Lemmer. Benoemd- lot hoofd der Chr. School te Sappcmeer do heer J. van der Mculen, te Alphen aan den Rijn, en te Baarn do heer A. v. Zijl, aldaar. Ten gevolge van de opheffing der schutterijen zal de afd. „Militie en Schutterijen" aan het Ministerie van Bin- nenl. Zaken verdoopt worden in dio vooc „Militie cn Landweer." Do Staatscommissie voor het Red- dingswezen op de Nedorlandscbe kust heeft den 26sten September jl. een voor- loopig rapport ingediend aan Haro Ma jesteit de Koningin. To Baarn is plotseling op 74-jarigen leeftijd overleden do heer A. A. Hondius van Herwerden,ge pension neerd haven meester der gemeente Amsterdam. Aangenomen is het beroep naar dé Ncd.-Herv. Gem. to 's-Gravcnhagc door ds. J. C. Schuller, to Goes. „Do TelegrcaAf" verneemt, dat do Am- sterdamscho grootwinkeliors een actio op touw zullen zetten om tot een onderlinge regeüng te geraken voor den werktijd van huil personeel met de bedoeling den ar beidstijd vast te stellen, terwijl zij bij over werk extra loon zullen uitkcorcn. Langs dezen weg op particulier initiatief hoopt men een riegeling tob stand t© brengen, die door de Regeering wettelijk kan wor den gemaakt. Men seint ons uit Socstclijk: De Voiv stin van Bentheim, dio enkele dagen de gast is geweest dor Koningin-Moeder, ver trok heden via Amersfoort terug naar Duitschland. Do Koningin-Moeder deed Haar uitge leide tot aan het station te Amersfoort. Het bestuur van den R.-K. Limburg- sohen Slagershond heeft een adres aan do Tweede Kamer gezonden ora te protestco- ron tegen het wetsontwerp tot goedkeuring, van de overeenkomst met do Vcreenigda'' 161 zeer dikwijls kwamen en die aan de verre vrienden alles berichtten, wat haar hart bewoog, waren een rij van jaren de eenige band geweest, welke haar met hen verbond. Toen in de laatste lente een reis den jon gen heer van den Zwaluwenberg naar het klooster voorde en hij er aan belde om den groot van het ouderlijke huis over te bren gen, was zij nog een kind, dat hem luid ruchtig welkom heette. In zijn hart echter was een machtiger gevoel dan dat van kindervriendschap ontwaakt. Van stonde af aan vermengde zich het vroolijke beeld der eenigste speel gezellin "met al zijn toekomstdroomen. Was hem ook het leven met zijn nieuwe, niet zelf gekozen plichten zwaar gevallen, nu rees de wereld voon hem op als eon landschap, waar eeuwige lento heerscht. Het geduld van den verliefde werd echter op een zware proef gesteld. Nadat de opvoeding der jonkvrouwo ge ëindigd werd verklaard, stelden zich aan den terugkeer naar huis hindernissen in den weg. Do arts achtte voor den jongen erfgenaam een lang verblijf in het zuiden voor noodzakelijk, en daar biaron von Güldenpfortcn niet geneigd was, zich van zijn kinderen te scheiden, vertrok hij voor een jaar naar Mentone. Do gezichtskring van het kostschoolmeisje werd hierdoor heel wat vergroot, en de brieven, welke zij aan do verre vrienden schreef, getuigden van den opgewekfcen geest, waarmede zij de wereld en het leven beschouwde, maar toch nog spiegelde zich daarin de onbe vangen, reine kinderzin af. Deze brieven waren voor den verliefde de grootste kostbaarheden, en nu zou hij haar alen, van aangezicht tot aangezicht. In het gras, aan zijn voeten, bloeiden velo witto anemonen. Hij plukte zo tot een ruiker bijeonhet waren haar lievelings bloemen. De feeststoet had midderwijl zijn doel bereikt. Het koor van zangers was in den slottuin gekomen en vormde een halven kling voor/do groote stoep, welko spoedig door toehoorders gevuld was. Achter do muzikanten cn zangers hadden de fakkel dragers zich opgesteld, en hun brandende toortsen lichtten nu hel door de avond schemering. De jongens en meisjes zongen met soholle stemmen het op de melodie van het volkslied in elkander gezette gedicht vaji hun meester. De zangers waren reeds tot bij de laat ste strophe gekomen, toen Wajtcr, die reeds lang van het paard was afgestegen en langzaam stappend naderkwam, zijn ros aan een daar bezig zijnden bediende overgaf en op de groep dor fakkeldragers toetrad. Hij zocht zich in de schaduw van een grooten vlierboom te verbergen en keek naar de stoep, om haar te zoeken, voor ^vie zijn hart zoo onstuimig klopte. En zie, daar stond zij tusschen haar vader en haar broeder, in een roze-kleurige ja pon, een beeld van jeugdige bekoorlijkheid. Zij hield het hoofdje licht voorwaarts ge bogen en luisterde mot vriondelijken lach naar de gebrekkige rijmen. Toen de zang geëindigd wae, fluisterde do baron haar toe, terwijl hij met de hand over zijn snor streek: „Zoo, aller jonk vrouwen goud, ga naar beneden, om zo te bedanken; neem den zoon uit v o r no zonen mee. Zeg, dat die beste mannen bij mij komen en zorg voor een goeden dronk. Den kinderen mag je een feest voor aanstaanden Zondag beloven." Irma deed, zooala haar gezogd wend. Zij gaf een bediende bevel, voor verfris- Bchingcn te zorgen, en sprong toen, met haar broertje aan de hand, de trappen af. Spoedig hoorde nu Walter de lieve etem, hoe zij vriendelijk dankte en de man nen uitnoodigde, naar haar vader te gaan. Toen wendde zij zich tot do kinderen. Zij prees hun gezang en sprak liefelijke en schertsende woorden. Zij was daarbij den verborgen toeschouwer zeer nabij gekomen. Walters hart sloeg met snellen slag, maar hij wilde meester over zichzelf zijn, vóór hij haar naderkwam. Zie, daar kwam be halve haar tante cn Fraulein von Kanten, dio ook aan de uitnoodiging van den ba ron gevolg hadden gegeven, een gehool onverwachte verschijning de trappen ai. Het was de prins. Hij vertoonde zich nu in zijn landsdnacht; de donkerroodo, rijk met zilver opgesmukte rok stak voordeelig tegen het geplooid© witte overhemd af en liet de eigenaardige schoonheid van de zonen der Helonen bijzonder uitkomen. Walter herinnerde zich plotseling, dat Ir ma van haar samenzijn met do Landeroa ia Italië verteld had. Hij zag nu hoe do oogon dor geliefde vroolijk tot den vreemde opblikten. Hij hoorde, hoe zij vriendelijk tot hem sprak. Een ongekend wee sneed door zijn hart. „Wie ig die sprookjesman?" hoorde hij een der toeschouwers op bewonderenden toon vragen. „Ei, weet je dat nffct?" gaf een bediende van het slot ten antwoord. „Dat is de be roemde Grieksclie prins, ter wiens wille de gravin verlangd heeft, dat wij hot slot bij- na' op den kop zouden zotten. Wij hebbed bevel gekregen, allo tafelgerei uit do kasten te halen, wat slechts bij do grootste fceste- lijkheden gebruikt wordt. Zij wil den aan staanden schoonzoon zand la de cogeu strooien; maar of dat haar zal lukken? Hij moet zoo rijk zijn als do Keizer van Chi na. Hij is de bezitter van al de groote ko- pormijnen cn smeltovens aan den overkauf <van de rivier." „Schoonzoon?" was do verwonderde vraag van een der dorpelingen. „Is do go-* nadige jonkvrouw dan reed» do bruid?" Den heer van den Zwaluwenberg drong l.-.t kokende bloed naar de slapen. Zijn lip- len open don zich, maar ze klemden zich! weer bevend samen. Hij slingerde mot hef tige beweging zijn anemonenruiker In het? plantsoen en keerde zich om, om weg te gaan. Maar juist nu belichtte een pekfak- -el zijn gestalte, een kinderstem riep jube lend zijn naam en in het volgende oogen- blik gevoeldo hij zich door de armen van' den kleinen neef omsloten. „Wadter, Walter," juichte de jongen j „Irma, kom, hier is Walter." Terstond daarop ijlde ook zijn zuster, op dezen toe, om den vriend te begroeten.. Zij voelde in de vreugde haars harten niet, hoe de handen beefden, die dc hare omslo ten; zij zag ook Diet door de donkerte vaty den ivond, hoe bleek de lippen waren-, die haar welkom heetten. „Ben je eindelijk hier?" vroeg zet „roods den heelen dag wachten we op je." „Ik wiel niet» van uw aankomst, W hoorde daarvan eerst, toen ik den feest* stoet ontmoette^ waB het antwoord. J i (Wordt vervolgd)*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1907 | | pagina 1