NET PAMFLET.
ITo.
LEIDSCH DAGBLAD. ZATERDAG 14 SEPTEMBER. - VfERÖFBLAD.
Anno rUÖ?
Offieieele Kennisgeving.
Brieven van een Leidenaar.
Gemengd Nieuws.
Vergadering van den Eenieeiileraail van Leiden,
fP Donderdag 19 September 1907, dos namiddags
te twoe uur.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van twee curatoren van
het Gymnasium. (260)
2o. Benoeming van een onderwijzer met
Verplichte hoofdakte aan do school der 4de
klasse No. 2. (261)
3o. Benoeming van een onderwijzer aan de
school dor 3de klasse No. 7. (265)
4o. Benoeming van een 3do onder
wijzeres in de handwerken aan de school
idcr 3do klasse No. 7. (265)
5o. Verzoek van J. Clay om eervol ontslag
fels leer aar in de Natuurkunde aan het
Gymnasium. (266)
6o. Verzoek van G. Blok om eervol ont
slag als ouderwijzer aan de school der 3de
'klasso No. 1. (257)
7o. Voorstel' tot wijziging der gemeente
begroeting als uitvloeisel van verschillende
.vroeger gonomen besluiten. (262)
8o. Voorstel tot verhuring van heb per
ceel Vrouwekerksteeg No. 10. (263)
9o. Voorstel tot toekenning van een gra
tificatie, voor bewezen buitengewone dien-
eten, aan do onderwijzers-plaatsvervangen
de hoofden van scholen J. F. L. Rietdijk
C. B. Engeltjes cn R, Adama. (253)
lOo. Verzoek van het Bestuur van den
[Algomeenen Nedcrlanischcn Wielrijders-
bond, T oristenbond voor Nederland, om te
besluiten heb onderhoud van den Rijnsbur-
gerweg, voor zoover deze onder dc gemeente
leiden gelegen is, voor rekening der ge
meente tc nomen. (267)
Ho. Voorsbol om ce der lokalen van het
Gymnasium in te richten voor het onder-
Wijs in do natuurkunde en tot bescbikbaar-
fetelling van de daarvoor benoodigd: gelden.
{(264)
12o. Voorstel om met ingang van 1 Octo
ber 1907, den prijs van het gas voor parti
culieren te verhoogen tot 5 1/2 oent per
'kubieke meter. (256)
13o. Voorstel om-
a. te besluiten tot de oprichting van ee<n
gem .cnbelijke desiufeetie-inrichting
b. daarvoor te bestemmen de localitcit in
het Caecilia-gasthuis volgens het daarvoor
ontworpen plan
o. vaststelling van een supplctoiren be-
grootingsstaat, groot iD ontvang en uit
gaaf 7750 gld. (259)
CXCVI.
Wanneer er een ambtenaar, beambte of
[werkman bij do gemeente wordt gevraagd,
eijn er, ook al is de jaarwedde of het weeü-
Igeld niet groot, altijd veel liefhebbers: 't Is
leen vaste verdienste, aldus wordt cr dan
[geredeneerd, ,,en op den ouden dag heeft
[men een pensioentje en bij overlijden blij-
|ven Vrouw cn kinderen ook niet geheel
hulpeloos achter". Is men eenmaal be-
Inoemd en aangesteld en valt het niet ge-
Imakkelijlk behoorlijk rond te komen, dan
■wordt er over dat vaste loon wel eens
■heel anders gepraat en over de geregelde
[premiebetaling voor. eigen pensioen, 21/2
Door dc avondstille buitenwijkstraat
klonk op eenmaal luid gerucht. De genoeg
lijke stemming, waarin niets^gehoord werd
dan hot 6pinnen van de kat on het suizen
der lamp, was wreed verstoord. Do twee
pude juffrouwen keken elkaar vragend aan.
I „RuzieV' opper.1 j Bettekoo, en huiverend
[liet zij de naald met een glanzendeu violetr
jtijden draad midden in het borduurwerkje
Y" een fraaicn tafcllooper steken.
I Annemie, uiterlijk de jongste, doch in
Itvaarhcid de oudste der beide vriendinnen,
U- met Februari werd zij bweo cn zeventig,
■naar ze wou het zelfs voor Bettekoo niet
[veten Annemie stelde haar gerust.
„Een dronken man, die zingt." zeido zij
I Een oogenblik bleef het stil en de avond
Rrcigdo zijn genoeglijke stemming te ner-
lemcn. De naald gleed weer door de onna
tuurlijk gekleurde bloemen met een vooruit
strevendheid als wa3 liet laken van boter,
Bn Annemie werkte voort aan een grof ka-
Boenen haakpatroon, dat met zeven en
Beertig dergelijke haakpatronen eenmaal een
■eddesprei beloofde te worden. De kat, als
Ben nuchter kalf op haar zij liggend in het
■ecapitonnccrd mandjo, snorde en reutelde
Bis een ketel water, dat te koken .begint. De
Baslamp, te laag gedraaid uit misplaatste
puinighoid ze moesten "elk do helft van
not gas betalen sMsdo en knisterdo ver-
Kacht. Een poos waren dit de eenigo gelui-
Hen. Toen klonk buiten dat geschreeuw weer
«Opeens, de beide juffrouwen opschrikkend.
■Het was een langgerekte, klagende kreet
onmiddellijk daarop volgend nog cenige
■geraffelde woorden, welke zij niet vor-
RjLan konden. Het klonk luguber in de
■11c, verlaten donkere straat. De straat
ftftp weinig passen ver.uit op een gracht
^fcschicn lag er iemand in het water!
beide- vriendinnen lieten gelijktijdig
B>r werk weer rusten en keken elkander
Toen stond de oudste op en slofte
Daar het venster.
^RDoo de lamp eens uit, Bettekoo!" zei
KI zich omwendend naar do tafel.
pOt., en vooml voor het pensioenfonds ten
behoeve van weduwe en kinderen, 5' pOt.,
van het inkomen wordt wel eens danig ge
klaagd.
Dat is wol eenigszins verklaarbaar. Een
mensch leeft in de eerste plaats voor het
heden en als men nauwelijks of zeer moei
lijk in de behoeften, die men zich voor, het
heden schept, ikan voldoen, is sparen en
voornamelijk gedwongen sparen voor iets
dat in de toekomst ligt, een bezwaarlijk
ding.
Ik heb dan ook wel eens" beambten en
werklieden van do gemeente, bij wie het
niet ruim omkwam, kooren zeggen dat ze
maar lieverl wcnschten dat die pensioen
fondsen er niet waren. Wie later leeft, wie
later moet zorgen.
Hoewel zoo'n uitdrukking te begrijpen
en in vele gevallen te vergeven is, zij is
toch niet te verdedigen.
Een menseh is weldegelijk verplicht oók
voor de toekomst van zichzelf en de zijnen
to zorgen, zooveel als in zijn vermogen is.
Het Rijk en vele gemeenten hebben dan
ook een weldaad aan hun ambtenaren bewe
zen door deze fondsen te stichten en zoo
noodig met bijdragen te steunen.
Dit dacht ik onwillekeurig toen ik dezer
dagen de eerste wetenschappelijke balans,
omtrent het Pensioenfonds voor weduwen
en kinderen van ambtenaren onzer gemeen
te, onder oogen kreeg, die door den weten-
schappelijken adviseur prof. dr. P. van
Geer voor do gemeente is opgemaakt en
die met do memorio van toelichting aan
de leden van den gemeenteraad is toege
zonden.
Dc Leidsche Briefschrijver heeft ook van
dit belangrijk stuk werk kennis mogen ne
men en ik geloof op de belangstelling der
gemeentenaren te mogen rekenen, deelge-
nooten in het fonds, zoowel als nict-deelge-
nooten, wanneer ik er een en ander uit
oververtel.
Op Ó1 December 19C6 waren 626 manlijke
en 77 vrouwlijke ambtenaren als deelge-
nooten te beschouwen, waaronder 13 man
lijke tot den maximum pensioens-grondslag
van 2400 gulden. Sedert de vijf jaren, dat
het fonds bestaat, bedraagt het aantal we
duwen, die pensioen genieten, reeds 18 tob
een gezamenlijk bedrag van 4448 guldon
aan onverhoogd weduwenpensiocn, terwijl
van dez^ 7 met een gezamenlijk bedrag
van 994 gulden zijn verhoogd voor kinde
ren.
Hoeveel van die 18 weduwen zouden wel
licht geen gebrek hebben moeten lijden in
dien het fonds niet had bestaan cn hun
mannen zijn althans kunnen heengaan met
de gerusstellende gedachte, dat zij niet
onverzorgd achterbleven en geen beroep
behoefden te doen op de openbare liefda
digheid.
Het gemiddeld aantal aanstellingen per
jaar bedroeg 32 en de gemiddelde pen
sioensgrondslag 681 gld. en gemiddeld
werden 11 ambtenaren per jaar ontslagen.
Het aantal gehuwde deelgcnooten tot het
geheel aantal is hier grooter dan bij de
rijks-ambtenaren, een verschijnsel, dat
zich volgens prof. Van Geer bij gemeente
ambtenaren in het algemeen voordoet.
Het hangt hiermede samen, dat de aanstel
ling op hoogeren leeftijd plaats vindt dan
bij de rijks-ambtenaren en dat do meesten
gehuwd zijn of spoedig huwen, waardoor
De ander stond bevend op en draaide
het gaslicht uit, wat direct een beklem
mende stilte gaf in het duistere ver,trek.
Voorzichtig, tastend maakte Annemie de
veiligheidsspeld van de overgordijnen los
en terwijl zij ze opzij, achter om zich been
sloeg, trok ze de store op en keek in span
ning naar buiten. De straat was donker
en leeg; een spookachtig flakkerende lan
taren stond er desolaat liaar licht uit te
schijnen. Angstig zachtjes doend kwam
Bettekoo nu ook nader, maalkte de gordij
nen open, en wilde naast haar vriendin
sluipen, 'toen een nieuw© kreet hen schrik
ken deed. Nu zagen zij in de straat twee
slenterende, donkere mansfiguren, als heer:
gekleed, cn zwaaiend met de armende
een midden op de straat, de ander op de
stoep aan de overzij. Zij schenen wat te
koop aan te bieden. Ingespannen luister
den do twee oude juffrouwen. En toen de
ccne kerel nogmaals schreeuwde, een bun-
dcl papieren omhoog heffend, verstonden
zij: „Koopt en leest het uitvoerig verhaal
van het schandaal van twee alleenwonendo
dames hier in de straat, hoe ze handelden
mot eeb welbekend advocaat hier ter stede
en Waarom het zaakje in don doofpot is
gestopt. Twee juffies uit deze straat! Kost
slechts drie centf'
De beide dame8 stonden voor de overgor-
dijncn achter het venster, verstomd van
ontsteltenis. Het was duidelijk, dat e ij
daarmee werden bedoeld, en dat dat pam
flet, hetwelk die kerels daar clandestien
verkochten, over haar handelde! De man
nen liepen langzaam voor.t, speurend naar
alle kanten. Hier en daar ging tersluiks
een deur open en sloop haastig een dienst
meisje op een van de twee too, om een
exemplaar machtig te worden. Een heer
sprong van zijn fiets cn een snelleu blik om
zich heen werpend, duwde hij de man het
geld toe en rukte hij hem het pamflet uit
de handen. Niemand zag de iwco oude
juffrouwen, die daar boven bevend van
angst en ontzetting haar bl?e»ko gezichten
tegen de donkere ruit drukten.
Aan den overkant werden nu ook gor
dijnen opzij geslagen en in de verlichte ka
mer zag men menechen voor het raam ko-
hefc verschil in leeftijd mot de vrouw ge
ringer worclt.
Overigens komt de sociale toestand van
het gezin ook hier overeon met alle andcro
ambtenaars-categorieën.
Van de vrouwelijke ambtenaren in dienst
staan er twee buiten het fonds, omdat zij
ongehuwd het 60ste levensjaar zijn inge
treden. Do vrouwelijke deelgcnooten wer
pen evenmin ah bij het rij'ksfonds een last
op het Leidsche pensio- .fonds. De ver
plichte contributie van 1 proeent weegt
ruim op tegen den pensioensla. tr wolke
kan ontstaan uit evpntucel pensioen aan
kinderen van de gehuwden en weduwen.
Om die reden kunnen zij echter niet van
eontributie-betaling worden vrijgesteld,
evenmin als dit bij het Rijk het geval is.
Wel kan volgens den oud-hoogleeraar in
navolging van de rijksregeling het ophou
den der contributie-betaling vroeger ge
steld worden. De gemeente heeft zooals
men weet, overeenkomstig dit advies den
leeftijd van 60 op 4Ü jaar gesteld. Vrouwe
lijke ambtenaren, die geen kinderen heb
ben, behoeven dus na haar 40ste jaar niet
meer in het fonds bij te dragen.
Volgens een overgelegden staat be
draagt de waarde van het (kapitaal, ver
meerderd met het kassaldo 188,349.67 gld
Gedurende het 5-jarig bestaan van het
fonds is van alle bezittingen een gemiddel
de rente gemaakt van 3.99, dat is nagenoeg
4 prooent, terwijl geen reden beslaat om
aan te ncmon, dat in de eerstvolgende jas
ten de gemiddelde rente lager zal zijn. Do
vrijheid die hier bestaat om geldon in pro
longatie op onderpandte geven, is een
groot voordeel, waarvan terecht gebruik
fe gemaakt en ooik verdef gebmiik kan ge
maakt worden. Dit voorrecht wordt door
het bestuur vta-n het rijksfonds gemist,
waardoor dc rentevoet daar niet hoogcr
aan 3£ procent mag opgevoerd worden.
Het voordeelig saldo van het fonds be-,
draagt 14,546.07, dat beschouwd kan wor
den als do contante waarde van de kosten
van beheer, die uit het pensioenfonds
moesten voldaan worden.
De wetenschappelijke balans sluit zon
der. dat daarbij een gemeentelijke subsidie,
die, zooals wij weten, de eerste 5 jaren
14,000 per jaar heeft bedragen, in reke
ning behoefde te worden gebracht. De ge
meente heeft zich echter royaal betoond cn
draagt gedurende de eerstvolgende 5-jarige
periode jaarlijks bij f 5100. Daardoor ia
het mogelijk alle reeds toegeikonde pen
sioenen cn ook do nog toe te kennen pen
sioenen met 15 procent te verhoogen, waar
door het maximum van hot on verhoogde
weduwen-pensioen van \f 600 wordt ge
bracht op f 690.
Dat de balans zoo voordeelig sluit, is
volgens prof. Van Geer een g.volg van het
samenwerken van verschillende oorzaken.
Een daarvan en daarvoor verdient de
gemeente zeker wel een pluimpje is het
voortreffelijk financieel beheer, waardoor
hot kapitaal is gevormd, dat uit goede be
leggingen bestaat, die eerste klasse kun
nen genoemd worden en toch een voordec-
lige rente geven. Daarna wordt genoemd
de verhoo^ing van den rentevoet, die ver
oorzaakt, dat er evenwicht ontstaat tus-
schen de lasten en de baten der nieuwe aan
stellingen, terwijl het verschil tu&schen die
lasten en baten voor het bestaand personeel
men. De kerels vervulden telkens na een
oogenblik stilte de straat met hun brutaal
geschreeuw.
„Kom," zei Annemie, „laten wij naar
binnen gaan. Zo kunnen ons zien aan den
overkant."
En ze sloeg zich tusschcn het gordijn
uit. Zij Btakcn de Lmp weer aan en spel
den zorgvuldig de gordijnen over elkaar.
In haar ontzetting vergaten ze de lamp
half neer te draaien. Bedremmeld bleven
ze sprakeloos eon poos tegenover elkaar
zitten. Het geschreouw verwijderde zich
buiten langzamerhand naar cun kant van
de gracht.
Eindelijk zuchtte de jongste:
„Wat zou daar nu .weer voor lasterpraat
in staan V'
„Wij zijn de oenige twee dames hier in do
straat," zei Annemie.
„Ja," zuchtto Bettekoo.
_Bij Verbroek zijn w«el twee meisjes, maar
die man riop: „alleenwonende dtv-
mes. D&t zijn wij!"
„Zo kunnen niet d t van ons vertellen.
Wat kunnen ze nu van ons voor (kwaad
weten?"
„Ja."
„Och, maar die lui liegen er maar op los,
hè. Om geld te verdienen mot het schan
daal, dat ze maken, 't Is afschuwelijk I"
Beiden zwegen een, poos stil, elk in cigeD
gedachten verz nken. Misschien gingen zij
de geheime schuilhoekjes van haar geweten
na.
Eindelijk begon de oudste ,woer, de ge
dachte vertolkend, die do ander niet uiten
durfde:
„Ik zou toch wel eens zoo'n papier wii-
len hebben."
„Je kan het t-och niet zelf aan dc deur
gaan (koopen En Sientjo er op af sturen,
dat zou ik voor geen geld durven f'
„Neon; vooral niet nu iedereen weet, dat
wij cr mee bedoeld zijn. Maar ik had toch
wel eens willen zien, wat zo to vertellcD
hebben, die vuile lasteraars!"
Het pamflet liet haar den verderen
avond niet los.
Zc waren er beidcD stil van en ontdaan.
Ze lieten haar daoreliikschc soellctie ach-
wordb gedekt door het kapitaal van het
fonds, nadab hiervan de contante waarde
der reeds toegekende pensioenen is afge
trokken.
Verder geeft het feit, dat nagenoeg heb
geheele onderwijzend personeel van het
middelbaar en heb lager onderwijs, wat de
pensionneerlng van de weduwen en weezen
betreft, van de gemeente naar het Rijk is
o\iergebracht, een aanzienlijke verminde
ring van lasten.
Ik acht het met prof. Van Geer een ge
lukkig verschijnsel, dat de eerste weten
schappelijke balans van het gemeente
fonds zoo gunstig is uitgevallen en aan
toont, dat de grondslagen der instelling
deugdelijk wa<ren, zoodat met gerustheid de
toekomst kan worden te gemoet gezien en
zij die jaarlijks hun premiën storten, geen
oogenblik behoeven te vreezen, dat het
fonds niet aan zijn verplichtingen tegen
over de verzekerden zal kunnen voldoen.
En de bclastingbetalenden, die indertijd
pruttelden, dat ten behoeve dor verzekering
van gemeen to- amb ten aren, die voor hun
diensten aan do gemeente behoorlijk wor
den bezoldigd, ook nog een aanzienlijk be
drag uit de gemeentekas moest worden ge
offerd, zullen ook tevreden kunnen zijn nu
zij vernemen, dat deze bijdrage na vijf ja
ren reeds bijna tot een derde is vermin
derd en er alle kans bestaat, dat, zoo het
Rijk die pension nee ring niet voor dien tijd
overneemt, na vijf jaar het fonds zichzelf
bedruipeD kan.
Tc N i o u w-Z uinen is do wo
ning, toebehoorende aan G. Middeljans
en bewoond door J. Zeven, afgebrand.
Van den inboedel werd slechts weinig
gered. Twee 'varkens kwamen in de vlam
men om. De inboedel was laag, het huia
in liet geheel niet verzekerd.
De ruim 5 0-jarige vrouw W
S. uit Assen schramde onlangs to Furme-
rend de hand aan een emmer. Er onr.-
stond bloedvergiftiging, waaraan zij thans
In het ziekenhuis te Groningen is over
leden.
Allerzonderlingste tocstan-
den in de gevangenis te Keulen zijn aan
het licht gekomen in^en proces, dab dezer
dagen voor de nechtbank te Keulen behan
deld is. Zóó lustig schijnt het in deze voor
afzondering cn boete bestemde plaats te-
zijn toogegaan, dat do „Köln. Zeitung"
van een „fidelcs Gefangniss" spreekt, een
herinnering^ aan de gevangenis in Strauss'
vroolijlke operette: „Die Fledermaus".
Terecht stonden twaalf gevangenen, eie
van omkooping der cipiers beschuldigd wa
ren. Bij dc getuigenverhooren, die gerui-
men tijd in beslag namen, bleek het vol
gende: Wanneer iemand, die goed ge
kleed was, in do gevangenis gebracht werd,
moest de man die met het schoonmaken
der cellen belast is, zich op bevel van de
cipiers met dezen in verbinding stellen cn
onderzoek doen naar zijn omstandigheden.
Dan stelden dc cipiers zich met hem of
met zijn familie in verbinding, om hem
tegen betaling genotmiddelen te verschaf
fen en brieven in cn uit do gevangenis te
brengen.
Een getuige deelde mede, dat do cipiers
zich om strijd voor dergelijke" diensten'
aanboden; zij staken echter zoovoel moge
lijk in hun zak. Een der cipiers, die 50
üüarQc aan een familielid moest overbren
gen, behield er 40 voor zichzelf.
Eon ander gevangene verklaarde onder
groot© vroolijkheid der, aanwezigen, dat
hij voor de cipiers bewakingsdienst placht
te verrichten, terwijl zij in hun cel gingen
liggen slapen; daarvoor kreeg hij dan
worst, looter en dergelijke lekkernijen. Eens
was hij, toen hij in een cipiersjas met een
contróle-ktek cn een lantaren rondliep,
door een hoofdopzichter gesnapt 1
Andere getuigen verklaarden eveneens,
dat het initiatief tot dit alles niet van de
gevangenen, maar van do cipiers uitging.
De omgaog was zeer vriendschappelijk, en
bewakors en gevangenen plachten elkander
te „dutzen".
De rccht-ban'k oordeelde, evenals liet
Openbaar Ministerie, dat <e beklaagden
niet schuldig waren, daar niet kon worden
bewezen, dat zij hunnerzijds overtreding
der dienstvoorschriften hadefcn uitgelokt.
Allen werden dan ook vrijgesproken. Do
cipiers echter hebben hun langstcn tijd in
dc Kculsche gevangenis doorgebracht. (H.)
T© Casablanca is dc eerst
oorlogsballon opgelaten. Met bange vrees
zag do bevolking het monster ich verhef
fen in de lucht meenende, dat het uit de
lucht, evenals de sch./.n dat van de 4êo-
zijde doen, dood en verderf over zou bren
gen. Dc Franschon hadden echter weinig
nut van deze eerste, opstijging, daar ten
gevolge van den hevigen wind, de ballon
voortdurend schommelde, waardoor het
doen van juiste - aarneraingen onmogelijk
bleek.
Onlangs werd melding ge-
ma kt van do gevangenneming van den
Let Rohlan, den hoofdleider dor Lottisclio
revolutie i.j Koerland cn Zuid-Lijfland.
Men zegt, dat Rohlan dozer ctegon bij een
poging om te Ontvluchten door zijn bewa
kers is doodgeschoten. Eon Duifcsch blad
wil beweren, dat hij niet wegens poging tot
ontvluchting is doodgeschoten, maar ge
woon vermoord is. Den 31sten Augustus,
zoo beweert het blad, zou de gevangene aan
handen en voeten gebonden, uit de govan-
genis in Grobin naar Libau getranspor
teerd v/orden, onder begeleiding van acht
tien dragonders, i officier en een vrij*-
willigcr bij de politie, een zekeren baron
R&pp. Toen zo nog niet ver van Grobin af
waren, zou zich baron Ropp op den gevan
gene hebben geworpen, hem met zijn rij
zweep afgeranseld hebben cn vervolgens tot
drie malen toe in den rug geschoten heb
ben. De soldaten zouden geen schot gelost
hebben. Hot lijk had men op het veld laten
liggen, waar het later dopr een paar boer
innen gevonden werd.
Uit Rusland worden stoeds
nieuwe choleragevallen gemeld. Te N-ibjni-
Novgonod zijn nu weer 8, te Smolensk 4
on in het gouvernement Joroslaf 30 geval
len voorgekomen.
Men vreest dat de ziekte zich thans ook
reeds tot in Silezië heeft uitgebreid. Te
Königshütle, ten oosten van Brculaii, is
een spoorwegwerker gestorven onder ver
schijnselen, die aan cholera deden deuken.
Het resultaat van de sectio is nog niet be
kend, doch men heeft het huis reeds ge
desinfecteerd.
terwego en al haar gedachten, haar angst
en verontwaardiging .wart :i bij de gemcene
manier waarop haar fatsoenlijko naam
door de goot wei d gesleurd.
Annemie kon het echter niet geloo-
vcn; bij haar wilde het er niet duur
zaam in.
„Maar zouden zc nu wel ons bedoeld
hebben?" was do vraag die telkens bij haar
terugkeerde. Doch, ofschoon ze het niet
kon gelooven, do angst, dat het toch kon
zijn, vermocht zij niet van zich af te zet
ten. En daar kwam nog bij, dat zelfs al
mochten zij niet in het minst er mco be
doeld zijn, de heelo buurt zou, evenals zij
zelf, dadelijk aan haar den~:nl
In bed tobden zij or nog over en geen
van beiden deed de eerste uren van den
nacht een oog dicht. De jongste, Bettekoo,
had een kleine halve eeuw geleden een ad-
vooaat gekend en het zweet brak haar uit,
toen ze zich dit herinnerde. Of hij nog
leefde of dood was, wist zo r' on zc had
nooit grooter kwaad gedaan dan zich een
vlucjitigen kus to laten ontstelen in do
kleedkamer van een balzaal; maar dit was
zeker, de geheimzinnige sohrijvor van het
pamflet was daar achter gekomen en nu,
na vijftig jaar, wreökte het kwaad zich en
werd de valscho verhouding aan de kaak
gesteld. Met ontzetting bedacht ze de mo
gelijkheid, dat haar vriendin niets meer
van haar zou willen weten, wanneer se
het pamflet ooit in handen kreeg.
En in de andere kamer lag Annemie to wor
stelen met de gedachte, dat die schreen-
wende kerels haar zouden hebben bedoeld.
Ton slotte rustig, alleen, zocht zij nog eens
nauwkeurig allo hoekjes van haar geweten
af en veel kwam er tc voorschijn, dat haar,
in het donker nog een blos van schaamte
op do oudo wangen joeg 1 Een advocaat
had ze zoover ze kon nagaan nooit gekend
cn ook weigerde ze zgelooven, dat er iets
waars van haar in dat papier zou. staan.
Maar ze was toch nieuwsgierig. En ze was
toch bang.
De ochtend bracht beiden raad. Min of
meer stug hadden ze elkaar begroet er
was een geheim tusschcn lien g-.kom.n
tot Sientjo de eieren binnenbracht*aan het
ontbijt, cn na goeden morgen gewenscht to
hebben, begon;
„Hebt u gisteravond die mannen hooren
schreeuwen in de straat?"
't Was een lont in een vaatje buskruit;
de twee dames werden vuurrood en met
haar gloeiende koppen en oogen, dio uit
haar hoofd dreigden to rullen, zaten ze te
wachten, terwijl dc meid afratelde: „Zo
verkochten voor drie centen een papier,
waar heel wat op stond, zeiden ze, van
mon&chen hier uit do straat, verbeeld u,
en een advocaat en weet ik wat; allemaal
gemeenigheid en zoo. Aan den overkant
hebben ze er een gekocht. En wat denkt u,
dat er op stond?"
De oude juffrouwen op heete kolen.
„Zeg 't maar 1" stotterde Bettekoo, ge
reed om haar doodvonnis to hooren.
,,'t WareD gewone blaadjes uit een oud
boek, allemaal er uit gescheurd! Ieder
kreeg een volgend blaadje 1 De meisjes aan
den overkant zijn cr bijna allemaal inge
vlogen I"
Sientjo schaterde het, uit,
Toen eo weer de kam.r uit was, zaten
Bettekoo en Annemie nog als stommen el
kaar aan te kijken,
,,Good, dat iik er geen drie centen aan
gewaagd heb 1" zei de jongste.
„Maar dan hadden we niet zoo in angst
gezeten, zei Annemie. ,,Wa' een oplich
ters I"
„Wat verzinnen ze al niet?''
„Dus er was niets van aan, van dien ad
vocaat en van die t j dames, enzoo?
Daar stond niets van er op?"
„Welneen, 't waren_gewone bladzijden
uit een roman of zoo I"'
„Wat een brutaliteit 1"
„Vanavond doen ze het in een ander©'
buurt, het zelfde liedje! Een gemakkelijke
broodwinning 1"
Bettekoo nam nog een broodje cn dacht
aan haar advocaat, die haar een kus ge
geven had achter den porto-inanteau ©O
dien zo nu uit het oog had verloren. Z ilt
hij al dood zijn Zij zuchtte.
Maar Annemie lachte alweer.
