léïösch dagblad,
WOENSDAG 5 JUNI. - TWEEDE BLAD.
Ajmo Ï9Ö7.
PERSOVERZICHT.
I Do ,,vrij-liberalen" stellen do profeten
Hln het gelijk, die sinds lang voorspelden,
II wettigt tot dusverre de veronder-
Gemengd Nieuws.
JSO. 14502.
Omtrent het p r og r a m m a der V r ij e
(ibera.len zegt „De Nedierlan-
ler":
De vrij-liberalen zijn ten aanzien van net
,lancoartikel nu onder het Caudijnsche
uk doorgccaan.
Als een staaltje van rrij-liberaal weer-
tandsvermogen is de ^esohiedenis, nu ze
ich heeft afgespeeld, in hooge mate leer-
aam.
In Januari 1905 sloten Unie-liberalen en
lijzinnig-democraten hot bekende blanco-
erbond, na vruchteloos gepoogd te hebben
en steun ook der vrij-liberalen hiervoor te
erkrijgen. In Maart daaraanvolgende pu-
liccerde de vrij-liberale vóórmannon een
Daoifest, waarvan wel is waar de spits te
en de rechterzijde was gericht, maar waar-
D toch mede, als kenmerkend onderdeel,
cr afbakening van de grenzen naar links
|o blanoo-politiek werd verworpen. Dat ma-
lifest werd aangekondigd als een herleving
Ier vrij-liberale partij; een zich-onttrekken
an het vermaard geworden radicale sleep-
ouw; een belofte van stavastheid en eigen
irincipieele politiek in de toekomst. Tot nu
oc had men vaak achter de radicalen aan-
jehinkt, maar thans zou dit anders worden.
En het deel der kiezers, dat in het blanoo-
>rogram der ooncentratie-partijen weinig
lekoring vond en weinig reden om tegen de
ech terzij de storm te loopen, werd onder do
ohutsvleugelon der vrij-liberalen genomen.
Hun werd in het vrijzinnig ooalitieleger de
laats aangewezen, die hun paste, en tevens
le meening bijgebracht, dat ook nè, de stem-
nis do vrij-liberalen zich zouden doen gol-
Jen.
Prof. Van der Vlugt, zoo zegt het blad
rerder, schreef in „Onze Eeuw, dat aan
vaarding van de blanco-politiek zijn ge-
noedsvrede zou verstoren, en „De Nieu-
|vc Courant" was zóó zeker van haar
aak, dat zij in Juni 1905, tussohen de eer-
Ite stemming en de herstemming, schreef:
Hot blanoo-artikel 80 is voor de eerste
Wier jaren onherroepelijk van de baan. Het
g van het terrein der practische politiek
laar hoogef^.sferen verhuisd."
Daarmee, aldus gaat ,,D e Nederlan-
H e r'voort, werden de kiezers nog eens
lyoor het laatst gefopt. Natuurlijk te goe
der trouw, want de vrij-liber. hebben altijd
ioowel hun eigen weerstandsvermogen als
3e bescheidenheid van hun bondgenooten
ïversehat.
Na de herstemming haalden Unie-libera/-
en en vrijzinnig-democraten als, naar ge
woonte, de spons over wat de vrij-liberalen
ïadden geschreven. Hun manifesten en
foorspellingen werden voor blanco geacht.
En doodkalm werd de nieuwe politiek inge-
uid, welke volgens „De Nieuwe Cou
lant" eenige weken te voren reeds onber-
^fcocpclijk van d© baan was.
Do geconcentreerden wisten daarbij zeer
^■ocd vat zij deden. ,,De vrij-liberalen vol-
l' ten wel", was bun leus.
W En thans, zoo zegt het blad verder, is het
^Rilcit beslecht. Het eerste deel van een be
ginselprogram is aangenomen, waaronder
■gen artikel, waarin het attributief kles-
^pecht met positieve kenteekenen, wordt
■jn-ijsgegeven,. terwijl in do toelichting de
^Eiaud wordt gereikt aan een blanoo-artikel
■BO. Eón mits is er aan het nieuwe program-
Bkrtikcl verbonden: De JEerste Kamer moet
l'Eliet reoht van amendement krijgen.
Na er op gewezen te hebben, dat tot uit-
■vlakkon ook van deze restrictie ,,H et V ar
lid o r 1 a n d" de spons reeds heeft opgehe-
pjiven, zegt het blad nog:
Wij noemden de geschiedenis der vrij-Ii-
Kberalo oppositie tegen het blanoo-artikel
I h,leerzaam". Minder omdat wij aan dat
I Ijblancovraagstuk-zelf zoo'n groote waarde
■toekennen, dan wel omdat het weer toont,
I (hoezeer zij zich vergissen, die, ook in an-
Edere zaken, op den vrij-liberalen invloed
I jïn do linksche partij-groepeering meenen te
1 .mogen vertrouwen en aan de aanwezigheid
lyder vrij-liberale groep een excuus meenen
■te kunnen ontleenen, om de linkerzijde te
■steunen.
In het ooalitiekamp der vrijzinnigen ver-
Pkult het vrij-liberalisme thang gc n andere
f-jrol dan van een lokkend vlaggetje, een du-
l|peerond uithangbord. De stuwkracht, de
leiding, de koersbepaling, ligt elders.
I „Do Tijd":
dat ook ten o<nzent de middentinten gelei-
IJdel ijk zouden verdwijnen, dat de gematigde
Kélcmenten in het vrijzinnige kamp op den
■duur niet zouden weerstaan aan de zuig-
rikraeht van het radicalisme en aan den
■s^a i van den dag, welken men „demoora-
■ifcie'' noemt.
De evolutie voltrok zich echter sneller
l'jdan men had durven hopen of VTeezen.
■Immers is het nog slechts twee jaren gele-
Wden, dat de vrij-liberalen", fier op bun
■onafhankelijkheid, in een kloek en forsch
fel manifest zich tegen Grondwetsherziening
■en algemeen stemrecht verklaarden.
I En verder:
H De vreugde der meer vooruitstrevende
■Vrijzinnigen zal niettemin voorbarig blij-
kjkon geweest te zijn, wanneer de vrij-li-
r beralen maar wie staat na bet gebeurde
■daarvoor in? vasthouden aan het be-
■ding, dat bij eventueele uitbreiding van
■jhet kiesrecht voor de Tweede Kamer, de
[.;|positie van de Eerste Kamer niet alleen
■[dient gehandhaafd, maar zelfs versterkt te
■i^orden, zoodat beide lichamen ongeveer
S ;fe'lijken invloed op de'wetgeving kunnen
■j.int oefenen.
«telling, dat de meer radicale fracties
■jora van de socialisten, die de Eerste Kar
■jmer eenvoudig willen opdoeken, niet eens
■jte spreken geheel in strijd met hun be-
I|ginsel ei met beslistheid op den voor-
Kgrond gestelde eischen ter wille van de
oud-liberalen tot de versterking van de
machtspositie der Eerste Kamer hun me
dewerking zullen verleenen. „Het Va
derland" denkt zelfs aan de mogelijk
heid, dut zoo iets zou kunnen gebeu
ren en schijnt 't als 'n reeds uitgemaakte
zaak te beschouwen, dat hier van de
uiterste groepen in elk geval geen concessie
aan het conservatisme te verwaehten is.
Dat de opstellers van het nieuwe pro
gram in staat geacht worden tot conces
sies, welke gelijk zouden staan met een
politieken zelfmoord, hebben ze aan hun
eigen beginselloosheid te wijten en daarom
hebben zij geen recht om zich verontwaar
digd te toonen over een veronderstelling,
welke, wèl beschouwd, voor de oud-liberale
partij een grove beleediging inhoudt.
Wij voor ons kunnen, zelfs na het gebeur
de, niet aannemen, dat de groote massa
der oud-liberalen, in de eerste toekomst
althans, zal meedoen aan de invoering van
het algemeen (of zoo goed als algemeen)
kiesrecht voor de Tweede Kamer, zonder
dat, met het oog op de dreigende overheer-
6ching van het demagogische element, ge
zorgd is voor een tegenwicht in de Eerste
Kamer. Elke partij is ten slotte op zelfbe
houd bedacht en de onverbiddelijke eischen,
welke dat zelfbehoud stelt, geven de uiter
ste grenzen aan van haar concessies.
Beschouwd in verband met de eischen
van de andere vrijzinnige en de socialis
tische partijen, lijkt de kiesrocïïtparagraaJ
der oud-liberalen ons echte orakeltaal: men
doet oonoossies, maar mén Bindt ze aan
voorwaarden, welke, menschelijkerwijze ge
sproken, niet kunnen vervuld worden.
Ergdenkende geesten, die fn de verschil
lende evolution van de conservatief-libero-
lo beginselen telkens een nieuwe openba
ring van een beginselloos opportunisme
zien, zullen voor deze struisvogelpolitiek
wellicht geen andere verklaring weten te
vinden dan deze: dat de opstellers van het
program den moed derven, om, ten over
staan van de veldwinnende demagogische
ini loeden, voor hun overtuiging uit te ko
men. Wij onthouden ons liefst van appre
ciatie van bedoelingen en constateeren al
leen, dat de vrij-liberalen" weer het be
wijs geleverd hebben, dat zij zich bij het
vaststellen van hun verhouding tot andere
partijen, gedreven dootr hun anti-clerioaal
instinct, volstrekt niet weten vrij te houden
van invloeden, welke zij, onder de bekoring
van het conservatisme, in dc practijk tot
dusverre bestreden en ook in de toekomst
vermoedelijk willen bestrijden.
Op zijn zachtst gesproken, moet men
toch zeggen, dat zulk een houding geen
eerbied afdwingt.
Hetzelfde dient gelegd van hun houding
ten opzichte van den godsdienst in ver
band met de staatkunde.
„De Nieuwe öonrant":
De kiesrechtparagraaf van het program
der Vrije Liberalen heeft in de pers zekere
opschudding verwekt. De voorstanders van
het blanco-artiKel 80 der Grondwet zien
daarin een blijk van toenadering, in zóóver,
dat een oplossing van hot kiesreohtvraag-
stuk langs dien weg door de gokozon for
muleering niet wordt afgesloten. En zij voe-
fon er (zoo deed bijv. „Het Vader-
a n d") op eigen hand de willekeurige ver
onderstelling bij, dat het eene deel van de
paragraaf wel ernstiger gemeend zal zijn
dan het andere, met name, dat men zich go-
noopt zal zien de voorwaarde, dat de twee
Kamers, op verschillende wijze gekozen,
het zoodanige grondwettelijke bevoegdheden
bekleed zullen zijn, dat aan beide nagenoeg
gelijke invloed op de wetgeving zij verze
kerd een voorwaarde, die amondeerings-
re-cht der Eerste Kamer insluit los te la
ten.
Van de andere zijde smalen „Stand
aard*' en ,,N ederlander" over capi
tulatie'' en spreekt men schamper van het
loslaten van een beginsel, dat in het mani
fest van 1905 zou zijn neergelegd.
Ten onrechte. De eenvoudige lezing van
de kiesrechtpassage in het manifest van
1905 zal doen inzien, dat het verzet tegen het
aan-de-orde-stellen van een nieuwe regeling
van het kiesrecht en de daarvoor noodza
kelijke Grondwetsherziening niet met prin-
cipieele gronden werd gemotiveerd. Van be-
ginselvorandcring sinds dat jaar is dan ook
geen sprake.
Evenmin kan uit de thans vastgestelde
paragraaf worden afgeleid, dat do vrije
liberalen zich van nu af aan beide partijen,
die ijveren voor Grondwetsherziening en al
gemeen kiesrecht aansluiten, als dat zij zich
hebben bekeerd tot de schoonste uitvin
ding", het blanco-artikel.
Door hun program toonen zij slechrts te
erkennen, dat Grondwets- en kiesrechther
ziening sinds het optreden van het ministe
rie-De Meester en den arbeid der staatscom
missie zijn getrokken binnen de sfeer van
de actueele politiek waarbinnen die onder
werpen zich niet bevonden, toen men er in
december 1904 hun medewerking en propa
ganda tevergeefs voor verzocht.
Dat met name de rechterzijde gaarne zou
zien, dat de vrij liberalen op dit punt een
onverbiddelijk nooit 1 hadden laten hooren
of thans in hun program lieten hooren 1
daarover behoeft men zich niet te verbazen.
Do vrije liberalen zouden dan van alle
parlementaire partijen, zoo links als rechts,
vermoedelijk do eenige zijn, die absoluut on
verzoenlijk tegenover Grondwets- en kies-
rechtherziening zich stelden en het zou de
reohtsche coalitie wel te stade komen, indien
haar lastigste tegenstanders zich in die po
sitie plaatsten.
Een kiesrecht-partij wcnscht de Bond niet
te zijn. Het moge waar zijn, dat de kieswet-
Tak het sein gaf tot een scheiding tusschcn
de ,,oud"-liberalen en hun mede-vrijzinni
gen bij de stembus van 1894 en dat in 1905
opnieuw verschil van inzicht nopens de wen-
sohelijkheid van kiesrechtuitbreiding hen
bewoog tot afzonderlijk optreden, het cri
terium van hun partijvorming ligt niet in
ihefc kiesrecht, maar in bet beginsel, waar
mede het program aanvangt: de verdediging
der persoonlijke vrijheid.
Wie in het kiesreohtvraagstuk de reden
van bestaan hunner organisatie ziet, moet
daarmee aannemen, dat na een fjnale oplos
sing van die kwestie der staatkundige rol
der vrije liberalen zou zijn uitgespeeld. Het
tegendeel is waar. Zeker niet minder dan
tot nu toe zullen zij dan in het parlement
een taak van hooge bebeekenis voor 's lands
belang te vervullen hebben.
„H et Yo 1 k":
Thans zijn de Oud-Liberalen gekomen en
zijn, begrijpende, dat het onvermijdelijke
toch in aantocht is, ter zijde getreden om
de baan vrij te maken.
Z9 besloten cm, als do Eerste Kamer be
houden blijft en haar invloed wordt ver
groot, verder verzet tegen het algemeen
kiesrecht op te geven.
Feitelijk gaan ze verder dan de Unie-Li
beralen, die zioli voor het Algemeen kies
recht niet dorsten uitspreken, en daartoe
het blanco-artikel uitvonden.
Feitelijk heeft het blanco-artikel door de
verklaring der Vrije Liberalen alle reden
van bestaan verloren. Want na deze kan do
Unie toch geen ander kiesrecht dan het al-
gemeone, meer voorstaan zonder geheel in
elkaar te vallen. En ons dunkt, de vrijzin
nig-democraten, die in 1905 met die pas
kwil zijn uitgekomen, moeten tooh wel eens
gemeesmuild hebben bij het vernemen hoe
volkomen overbodig hun zijsprong van 1905
is geweest.
De Vrije Liberalen eischen waarborgen.
Groote re bevoegdheid voor de Eerste Ka
mer, dameskiesreoht, behoud van den oensus
voor het gemeentekieereoht.
Zo spelen: voor wat hoort wat.
Nu ze hot algemeen kiesrecht niet meer
kunnen tegenhouden, willen zo het zooveel
mogelijk verknoeien. Vrees voor den volks
wil blijft het geheel beheerscben. Wij heb
ben in de laatste twee jaar het algemeen
kiesrecht zien zegevieren in Finland, in
Oostenrijk, in Zweden, in Baden, in Wur-
temberg. Het staat op punt van zegevieren
in België en... in Nederland. Als symptoom
en als belofte heeft liet besluit der Vrije Li
beralen groote boteekenis. Het bewijst, dat
men het lijf wil bergen vóór het te laat is.
Men speculeert er op, dat de clericalen zoo
dom zullen zijn zich te verzetten en dat dan
do overige linkerzijde de gevraagde groote
anti-democratische waarborgen zal aanbie
den.
Maar, zegt het blad verder, de arbeiders
klasse zal er bij wezen, ook als de Vrije Li
beralen hun voorwaarden presente eren.
Zij hebben A gezegd, ze zullen ook B zeg
gen en zo zullen bemerken, dat het schrp
niet alleen op de helling staat, doch ook,
dat ©r vuur brandt in cl© ketels, dat er ma
chinisten bij de kruk staan.
Wij gaan naar het algemeen kiesrecht met
vollen atoom.
Naar aanleiding van een artikel van ds.
Buytendijk, te IJselstoin, in „De Ne
derland© r", iwaarin gewezen werd op
den druk, dien 'tohristelijk onder
wijs nog in vele gemeenten ondervindt we
gens het uitermate lage schoolgeld op de
openbare school, schrijft „D e (£,nti-rev.)
K otterdammer":
Met ds. Buytendijk houden wij vast, dat
het handhaven van de leuze, „de v r ij e
school voor heel de natie" niet
moet worden prijs gegeven.
Het anti-rev. standpunt in dozen op
zichte is niet beter aan te geven dan prof.
Fabius dit deed in zijn „Beginselen en
Eisohen", waarin hij schreef op biz. 58,
57:
„Wij blijven op hot standpunt van Groen
van PrinBterer: de „bijzondere school re
gel; de openbare aanvulling"-) of, gelijk
hét in de laatste jaren dikwijls uitgedrukt
werd: „do vrije school voor heel de natie."
Overeenkomstig den wensch van De
Tocqueville: de vrije school „pour tout le
monde."
Wij vragen dan ook niet naar gelijkstel
ling van het vrije onderwijs met het open
bare, maar hierop sturen wij aan, dat de
vrijheid van het onderwijs, het onderwijs,
dat niet uitgaat van het openbaar gezag,
op den voolrgrond sta, de „regel" zij, en
dat, voor zoover openbaar onderwijs gege
ven wordt, dit hieraan gebonden zij, dat de
vrijheid van onderwijs daardoor niet wor
de gedeerd. Zeker is het onderwijs een
volksbelang, waarvoor de overheid aller
minst onverschillig mag wezen. Zij heeft
toe te zien, dat overal soholen zijn, waar
de jeugd onderricht ontvangt. Maar dit
sluit allerminst de erkenning harerzijds
uit, dat dit onderwijs bij voorkeur van de
maatschappij moet uitgaan éh niet van
haar; dit belet niet, dat, wanneer zij door
gebrek aan particuliere veerkracht ge
noopt wordt zichzelve met bet stichten van
scholen te belasten, zij dit op zoodanige
wijze doe, dat zij, wel verre van het parti-
oulicr initiatief daardoor te dooven, dit
blijvo prikkelen; dat zij voor de burgerij
het niet gemakkelijk make, zioh die taak
van de schouders te laten afnemen, maar
haar veeleer aanzette de handen zelf aan
het werk te slaan, dat zij het onderwijs
niet tegen lager prijs verschaffe dan ge
vorderd zou worden, wanneer het van par-
tioulieren uitging, maar veeleer iets daar
boven of tegen denzelfden prijs, maar met
een schoolinrichting op eenvoudiger leest,
tot het meest zakelijke beperkt."
J uist.
Het schoolgeld op de openbare school
moet iets d u u r d e r zijn dan het school
geld op de Ohristelijke school.
Opdat de Overheid de kinderen eenigs-
zins van zich afhoüdo.
C pdat de Overheid de schoolopvoeding
late blijven, waar die behoort te zijn.
Opdat de Overheid aan de vrije maat
schappij het werk niet uit handen neme.
Opdat het standpunt der Overheid zui
ver blijve, en zij slechts optrede in aller
uiterste noodzakelijkheid, n.l., wanneer
particuliere veerkracht inzake het onder
wijs der jeugd ontbreekt.
Ook volgens liet „Katholiek Program"
moet zegt „D T ij d het bijzondei
onderwijs regel, heb openbare aanvulling
zijn. In dit licht bezien, maa^c de soms
vrij hooggaande beweging van leden der
R.-K. Onderwijzersbonden tegen Uit
breiding van het bijzonder onderwijs een
allosbehalven verheffenden indruk. De
Katholieken, in zooverre zij die beweging
steunen of toejuichen, kunnen van hun be
ginselvaste en offervaardige bondgenooten
nog iets leeren.
91 iddengtandabond.
Het Rijksbureau voor Kosteloos Onder
zoek van Koopwaren voor den Midden
stand zal binnenkort te Leiden geopend
worden.
In verband hiermede had aan de afdee-
ling Handel van heb Ministerie van Land
bouw, Nijverheid en Handel te 's-Graven-
hage een conferentie plaats tusschen ae
Regeering, prof. Wijsman te Leiden en het
Dagelijksoh Bestuur van den Middenstands
bond, waarhij de onderdeelen der inrich
ting nader werden besproken en vastge
steld. AIb gevolg dier bespreking zal prof.
Wijsman op de 4de Algemeen© Vergade
ring van den Middenstandsbond, welke
dit jaar op 17 en 18 Juli a. s. te Nijmegen
zal worden gehouden, het doel en den
werkkring van het Rijksbureau in een rede
voering nader uiteenzetten.
Iiiimaeus-feeaten in Zweden.
Naar de „N. R. Ct." van bevoegde zijde
verneemt, is tijdens de Linnaeus-feesten te
«Upsala en Stooknolm op zeer duidelijke
wijze van Zweodsohe zijde gepoogd, de Ne-
derlandsche gedelegeerden op bijzonders
wijze te huldigen, zooals bijv. reeds was ge
bleken uit $e verleend© eere-dootoraten.
„Het Nëdërlandsche publiek zoo
schrijft men aan het blad mag niet on
kundig gelaten worden van de groote eer,
die de NederlandscHe natie bij die feesten
heeft genoten bij die feesten, waarbij
uit alle landen van Europa en zelfs uit
Amerika afgevaardigden waren gezonden,
bij feesten dus, waaraan de geheele weten
schappelijke wereld van Amerika en Euro
pa heeft deelgenomen.
Bij het diner, door den rector der uni
versiteit te Upsala aan de talrijke gasten
der universiteiten gegeven, was den rec
tor der Leidsche universiteit een eereplaats
aangewezen aan de hoofdtafel, naast den
beroemden prof. Haeckel, schuin tegen
over den gastheer, en aan het groote ban
ket te Upsala, op den tweeden feestdag,
iwas den Leidschen reotor de eer gegund
uit naam van alle buitenlandsche gasten
het wooi.i te mogen voeren, terwijl hij ook
daarbij, aan do eoretafel, waaraan een aan
tal leden der vorstelijke familie met den
prins-regent hadden plaats genomen, was
gezeten.
Het zou ondankbaar zijn tegenover Zwe
den daarvan het Nederlandsch publiek on
kundig te laten, evenals van het feit, dat
door de verschillende sprekers, die het
leven van Linné herdachten, aan Holland
ten volle de eere word gebracht, die het
ten opzichte van den grooten Linnaeus
toekomt, namelijk voor hem te zijn ge
weest, een tweede, een gastvrij land.
Deint. A n t i-M iiit. Vereen,
in Nederland heeft een protestmeeting be
legd tegen het doel der Vredesconfèrentie
op Zondag 16 Juni, des namiddags 1 uur,
op een terrein aan de Hoefkade bij de
Vaillantlaan te 's-Gravenhage.
Sprekers: F. Domela Nieuwenhuis, Ds.
N. J. C. Schermerhorn, fi. Kolthek, B.
Reyndorp, B. Lansink, terwijl nog zijn
uitgenocdigdj Mr. Hervó, Frankrijk, o'r.
Fricdeberg, Duitschland, Lod. van Mierop,
ds. B&hler, Prof. van Rees en anderen
Er is medewerking van zang- cn muziek-
vereenigingen.
De sigarenmaker W. B., te
Schiedam woonachtig, had Maandagavond
ten huize van een vrouw in de Kort© Lijn-
straat te Rotterdam twist. Dit zag haar
overbuurman, de koopman J. K., en
om haar zoo noodig van dienst te zijn be
gaf hij zich naar haar woning. Daar ont
moette hij op de trap den sigarenmaker
W. B. Men kreeg woorden, tot de siga
renmaker eensklaps zijn mes trok en daar
mede den koopman een por in zijn buik
gaf. De dader nam dadelijk de vlucht en
de koopman J. W. K., die zwaar verwond
werd, sleepte zich voort tot aan do Klip
straat, waar hij ineenzakte. Zoo vond hem
een politieagent, die hem naar het zieken
huis deed overbrengen, waar men zijn toe
stand levensgevaarlijk achtte. Gistermor
gen is de vermoedelijke dader te Schiedam
door de politie goarreeteerd en naar Rot
terdam gebracht om voorloopig opgesloten
te worden op het bureau in do Lange To-
renstraat.
Onge-noode gasten. De be
richtgever te Aalsmeer van het „Handels
blad" schrijft;
Toen Zondagmorgen ongeveer halfdrie
de stoombooten „Carsjens" en „Volhar
ding" tc Aalsmeer met ongeveer 500 hen
gelaars uit Amsterdam arriveerden, wer-
i den zij opgewacht door een achttal rijks-
I politieagenten, de gemeente-politie en den
burgemeester van Aalsmeer.
In do ringvaart lagen een achttal bootjes.
In ieder bootje ging een politieman met
een inwoner uit Aalsmeer, die de sport
liefhebbers den geheelen dag achtervolg
den.
Reeds heb vorige jaar maakte het blad
melding, dat deze wijze van optreden en
d© goede samenwerking tusschen politie en
ingezetenen beste resultaten had afgewor
pen.
Wat toch is het geval? Heeren hengelaars
begeven zich per roeibootjes op do akkers
en tuinen, trappen alles stuk, wat voor de
voeten (komt, en durven ook nog wel eens
op te treden als spreeuwen in de aardbeien
velden.
Ook Zondagmorgen is de moeite weer
ruimschoots beloond geworden. Niet min
der toch dan achttien profcessen-verbaal
werden door de politie tegen de hengelaars
opgemaakt wegens het loopen over eens
anders land zonder vergunning van de
eigenaars, terwijl een paar tegenspartc-
laare werden meegenomen.
Met deze wijze van surveilleericn hoopt
men den geheelen zomer door te gaan.
Een treurig ongeval had gis-
terem te Woerden plaats.
Een in de vorige week getrouwde vrouw,
die bezig was waschgoed te spoelen aan
een sloot, raakte, naar men vermoedt door
een windvlaag, in het water en werd eve
later dood opgehaald.
Op het terrein van do gasfa-
briek te Rotterdam stond do werkman D.
W. M wonende io de Loofdakstraat, op
een stelling, tien meter boven den beganen
grond, bevestigd aan een kolom van gas
houder A,, die hersteld moet worden. Hi
was bezig een moer te draaien tocr hij y lot-
seling door het uitschieten van den sbutcl..
dien hij daarvoor gebruikte, het evenwioli
verloor en achterover van de stelling sloe^
Met het hoofd kwam hij op den rand van
den gashouder terecht en vervolgens viel
hij, zwaar verwond, in het daarbij behoo-
rende waterbassin. Eenige medearbeiders
haalden hem spoedig daaruit en riepen de-
hulp van een geneesheer in, die slechts den
dood kon constatteeren. Zijn lijk is naar
het doodenhuis op de algemeene begraaf
plaats overgebracht.
Het stoomschip „Maasha
ven" is gisteravond van Rotterdam naar
Archangel vertrokken met volledige beman
ning, meerendeels bestaando uit vreemd
vollk.
Op last van don off. van ju.ct..
te Rotterdam hoeft de waarnemend commis
saris van politie, de heer M. B. van der
Hoeven, gisteravond in zijn woning aaD de
Anna ip'aulownastraat laten arresteeron en
naar het bureel van politie in do Witte dr
Withstraat doen brengen den bootwerker
F. J. van D.
De rechtbank aldaar heeft tegen hem be
vel tot gevangen neming verleend in ver
band met art. 141 van het Wetboek van
Strafrecht, handelend over het openlijk
met vereende krachten geweld plegen tegen
personen of goederen.
De gearresteerde bootwerker F J. van
D.. die verdacht wordt in do eerste dagen
van do relletjes, verleden Woensdag, in
de Calandstraat iemand uit Delft, die zich
als bootwerker bij de stuwadoorsvereeni-
ging om werk 'kwam melden, op liet West
plein te hebben mishandeld, wordt heden
naar het parket van den officier van jus
titie overgebracht.
Gistermorgen waren eenige
werklieden in de Veerlaan te Rotterdam
bezig met het vervoeren van zwaro Am©*
rikaansche ballkén.
Terwijl de werkman N. B., wonende in'
de Speelmanstraat, behulpzaam waó ora
een balk van 1500 kilogram per mallejatf
te vervoeren, struikelde hij on kreeg hij
een stoot van dit zware stuk, wna1"1, r hij
viel en bewusteloos met een gebv"«"--> lin<
kerarm en bovendien zwaar mweu og ge
kneusd bleef liggen.
Naar het ziekenhuis vervoerd, verled
hij aldaar een kwartier na aankomst
D e v le e s c h h o u we r D. G. v. d. S.'
t© Rotterdam kocht den 21sten Mei jl op
de veemarkt aldaar van een hem onbekend;
landbouwer een koe voor 280 gulden. Toen
hij den vericooper wilde betalen, was df
man verdwenen en ondanks alle pogingen
ia het hem niet gelukt dien landbouwer uit
te vinden. De koe nam hij natuurlijk mee,
maar het geld is hij tot dusverre nog niet
kwijt kunnen raken. (N. R. C.)
Gistermorgen is ook aan deri
Hoek van Holland het lijk opgevischt van
een man, waarschijnlijk afkomstig van do
„Berlin." Het was van handen ontdaav'
gezicht onherkenbaar, gekleed in ruw
cheviot pantalon, waarin zilveren tabalks-
doos met inscriptie in het Engelsch.
Het lijk is naar de begraafplaats te
's-Gravenzande overgebracht.
Wederom is bij de politic tf
Amsterdam valsch geld gedeponeerd, dat
aan personeel van de gemeentetram in
betaling was gegeven. Ditmaal waren het
een rijksdaalder en een kwartje.
Op gevraagde assistentie van
den gezagvoerder van het Duitscho stoom
schip „Elbing" liggende aan de IJkadc te
Amsterdam, zijn Zondagavond door de po
litie twee deserteurs van het O.-I. leger
aangehouden, die tc Padang heimelijk nan
boord van dit schip waren gekomen. Een
maal in zee zijnde, en na eerst hun uniform
overboord to hebben geworpen, hadden z«r
zich aan do equipage vertoond.
De man,-die op het Damrak te
Amsterdam, dezer dagen drie scholen lost©
op een meisje, dat hij in de bijeenkomsten
van het Leger des Heils had leeren kennen
maar dat van zijn aanzoeken niet gediend
was, heeft zich in het Huis van Bewaring
van het leven beroofd.
Aan 30 werklieden en jong
maatjes van 17 I 21 jaar, werkzaam bij
do Munitiefabriek, afdeeling PatroonfA'
briek, aan de Hembrug, ia aangezegd, dat
zij met ingang van den lsten Augustus £.s.
zullen ontslagen worden wegeDs persooeelé'
vermindering aan die inrichting.
Bij den brand vando Lochem-
sche lijm- en gelatinefabriek is voor een
waarde van pl.m. 40,000 gulden aan lijn
verbrand. De schade wordt voorloopig
een ton geschat.
