N®. 14407 Zateinla» O Febrnai'l. A«, 1907. feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit VIER'Bladen. Eerste Blad. Offieieele Kennisgeving. Gemeenschappelijke Keuken. FEUILLETON. X>e oude toi-en. ritus DEZER COrRANTt Voor Le\«3©D per week 6 Geste t per 8 maanden I l l l f 1.10. Bciten Leiden, per loopei eti waar agenten gevestigd zijn 1.30. Franco per post t 1.65. PKUS l)KR ADVKItTKNTlEN: V&o 10 regols M.C6 leuere regel meer /0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. - Kleine adrertentiën rao 30 woorden 40 Oems ooDtant elk tiental woorden meer 10 Oents. - Voor het incasseeren wordt/ 0.05 berekend. Do Burgemeester cd Wethouders van Leiden douu to weten, dat door den Raad dier gemeente in zijn vergadering vau den 6den December lbüö is vastgesteld de vol- gendo verordemug: VERORDENING, houdende wijziging van de verordening van den 18den November 18y7/27steu Januari 1898, gewijzigd bij de verordeningen van 20 November 1902 en 19 November iyu3, re gelende do betting vau een plaatselijke directe belasting te Leiden. Eenig artikel. In artikel 1 der verordening van den 18dcn November lö9ï/27sten Januari 1898, gewijzigd bij de verordeningen van 20 No Vember 1902 en 19 Novemoer 19b3, rege lende do hefiing van oen pluatselyko di. recto belasting te Leiden, wordt in de plaats van audOOO, gelezen 3i5uu. Vastgesteld door deu Gemeenteraad vaa Leiden in zijn openbare vergadering van den 6den December 19u6. De Burgemeester. DE RIDDER, Do Secretaris. VAN HEUfcT, Zijnde de heffing van dezo belasting goedgekeurd bij Koninklijk besluit van den l&dcn Januari 1907, No. 13, waarbij tevens ia aangehaald de verordening, regelende do invordering dier belasting van den 18don November 1897. co Eu is hiervan afkondiging geschied waar hot behoort den 8sten Februari 1907. Burgemeester en »/cthoudcra voornoemd, DE RIDDEL, L'urgemeestor. VAN HE-oT, Secretaris. Vordering en keijring van paarden ten bclioeve van den kry^gitienKt. Do Burgemeester der gemeente Leidon maakt bij deze bekend, dat ingevolge art. 17 van het Koninklijk besluit van 16 De cember 1902 (Stsbl. no. 222) opgemaakte alphabetischo naamlijst der in deze go- meontc gevestigde eigenaars of beheerders van één of meer paarden tot on met 28 Februari a. 8 ter gemeente-secretarie (af- dccling Militaire Zaken, kamer no. 9) al hier voor belanghebbenden ter inzage ligt. Do Burgemeester voornoemd, DE RTDDER Leiden, 9 Februari 1907. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden Gelet op art. 12 der Drankwet; Brengen ter algcraeene kennis, dat door A. J. SERVAAS, schoenmaker, wo nende te LeideD, een verzoekschrift is in gediend, om vergunning tot uitoefening van den kleinhandel in sterken drank, voor gebruik tèt^ plaatse van verkoop, in het voorlokaaï van het perceel Varkenmarkt No. 17. Burgemeester en Wethouders voornoemd, DE RIDDElt, Burgermester. VAN HEYKT. Secretaris, Leiden, 9 Februari 1807. Het ia niet meer dan con begrijpelijk tecken des tijds, een onvermijdelijke stap verder in den gang van het maatschappe lijk gezinsleven, dan een Dieuwo schakel die door de vanzelf groeiende denkbeelden cn zich wijzigende inzichten aan d>en ouden ketting van volksgebruiken en zeden, van samenstelling van het huiselijk leven in do gemeenschap, wordt aangehaakt, indien het denkbeeld van een steeds meer zich vereenvoudigende huiselijke routine, die in de groote steden het eerst zich deed gel- dcD, afdalend in de kleinere centra van verkeer, zich meer en meer baan breken gaat. Als het gemeenschappelijk overleg, een vrijmaking van dachten beoogend, zich richten gaat naar een ontknooping, een oplossing van al de huiselijke bcslomrucr- nisscn, die onnoodig in ieder gezin afzon derlijk worden doorstreden. Als wij kortom den weg opslaan van centralisatie voor het gemeenschapsleven. Dien weg z ij n wij al op. Wanneer wij des avonds de gaskranen opendraaien, een lucifer er bij houden en wij in een ommezien ons heelc lniia in licht zien baden, dan heeft dc centralisatie, in dezen do gasfabriek, aan tallooze gezin nen, werk, moeite e"n tijd bespaard; dan heen. één reuzengreep het collectieve werk verricht van: het zich in duizenden kan nen aanschaffen van petroleum, het vullen van duizendbn diverse lampen, het ver zorgen van oven zoovele branders, cn ver meden al die duizenden aanrakingen met de min aangename vloeistof. De waterleiding is ccn even doortastende hulp voor het groote stadsgezin. Wij hebben de kraantje® maar open te draaien en het stroomt in een milden, vlot ten stroom, zooveel cn zoolang het wirdfc begeerd. Al de misères van ondiepe on vuile re genbakken, van weinig water vergarend' daken, slecht werkende pompen, van lood houdend, door herfstbladeren of door ge- vogelt© verontreinigd water: men er in een stad van cenig© bctcckenis over heen, denkt er niet meer aan. Slechts als -wo cena ccn vacantio buiten doorbrengen, niet in een geciviliseerd op trekje rondom Arnhem, maar zoo echt, ziet U' 1D kartj© der natuur willen dringeto, zoo bij een eenvoudigen boer, een heel ena van allee wat naar beschaving riekt, d,\n kunndn wij te midden van al die natuur nog wol eens op het grofst kennis maken mot hot ontbreken van die natuurlijke zaak. goed, helder drinkwater. Aan deze beide groote nood-en; licht en water, dir? met een luilckkerl.i"dachtige ge makkelijkheid ons zco gerieflijk mogelijk worden opgedischfc, uit kraantjes toevloei en, is men nu gewend geraakt, niemand, dio als de dichter zegt, een stan terug zou wcnschcn te treden, op de afgelegde baan. Niemamd, dio niet als een onaangenaam visioen bij het verh'uizcD naar ccn kleiner plaats ziet opdoemen, dio terugzetting naar een overwonnen tijdperk: dat van de petroleumlampen, do lecgo of leegrakondo of op anooro wijze de monschhoid dupooren- de regenbakken. Een vefdero evolutie, van minder vef- strekkonden invloed, liet terrein van dc huisvrouw meer uitsluitend betredend, is do nu vrij algemeen© gewoonte van het uitbceLdon van <.'o wascii. Denken wij nu oens in, do mogelijkheid van ccn groot maal, onderverdeeld in con aantal gezin nen, als een nieuwe schakel, gesmeed door het gemeenschappelijk overleg. Zooals do toestand is, is het toch eigen lijk vrij dwaas. Daar is m© nu, door een paar honderd Lcidsche Ourgorgezinncn vandaag laat ik eons denken rundvleesch met kool en aardappelen cn een meelspijs toe gegeten. Voor al die kleine quantums zijn al die huizon vervuld gcwee6t \an cteusiucht. fcifcel u eens een oogenblik voor, dat wij d© gevels eens weg konden zetten, dat al dio keukens en keukentjes eens open cn bloot voor ons lagen 1 Wat een, gescharrel den heclen dig wat een bestel, in verUoudmg tut den eenvoud van dergelijk© maaltijden, wat ccn bouf I- breken voor zulke geringe quant1 tn ticro en dikwijls qualitative uitkomsten. Dat begint al mot het aanmaken van de keukeukachels, met do misère van sckoor- steenon, die niet trekken en kachels^ di© niet willen. Heeft het kcukenpaardj© nukken cn kuren op zij gezet, blieit het haar door to draven de gelukkig-m met gaskooktoo- steilen hebben ook hier weer een streep voor, als onafhankelijk van het getij dat in den schoorsteen blaast dan begint het go ij ver van dc voorbereiding en de toe bereiding van het maal. Nu spelen de knappe huisvrouwen of dienstboden het vrij handig klaar, maar verspillen minder gerouti neerde n aan dat potje haar kostelijke© middag cd staan onbekwamen pralsoti. te cxperimcntceren totdat als het ei van Columbus er soms een goed maal vau te recht komt. En met doD breeder wordenden stroom van vrouwen, die deel nemen aan het maatschappelijk work, neemt het getal van die laatstcD toe, neemt het aantal, dat van jongsaf getraind werd in de huishoudiug, ai. Nu is het voor een vrouw van mifdil- matigen aanleg geen heksentoer oin op ouderen leeftijd do huishouding te leeccn toch blijft het mecrendeel van haar, hoe ook thuis op eenig ander gebied, tet d<? unskilled labourers in do keuken bchooren. Vergemakkelijking van de werkza .nihe den, door do handen ineen to legg'n zal dus dezen vrouwen, wier capaciteiten haar tot ander werk in staat stellen, ten goede komen. En ook niet weinig de huisgïüuo- ten van die vrouwen. Dio hebben cr wel veel aan, dat de huisvrouw zich in de mu ziek heeft gespecialiseerd, maar toch nog meer, als de godin van het huis met een huishoudschool-diploma in do practijk weet om to gaan. Andcro vrouwen zullen zich met hand en tand tegen het deelnemen aan zoo'n ge meenschappelijke keuken verzetten. Voor haar is het koken eon van do pret tigste bezigheden, dat bovendien een. aan genaam besef van verantwoordelijkheid en onmisbaarheid verwekt, en niet dan met den grootsten tegenzin zouden ze zich dal been uit den schotel van haar werkzaam heden zien gerukt. Voor een andere categorie weer is hot ke ken een zoo intcgrcerend deel van har.r-zd- vo geworden, dat het ongeveer gelijk zou staan met haar huwelijkstrouw uit het even wicht te willen lichton. Dan Eijn er ook lo- vens, waarvoor het koken icdcrcn dag weer aan de topic of the day is, do puzzle, dio ioderen dag met behulp van dienstbode» groentenboer en slager moeitevol wordt opgelost; voor haar is het werk 1".": meer dan noodig, dat een frisschc wind door do duffe levens blaast, dat co eens tijd krijgen voor allerlei, waar nu tijd en lust voor ontbreekt. Ook man non-tegenstanders zijn cr ga- nocg, dio zich een echrikboeld voor oogon halen van vleesch mot uion gebraden, van kloine toevalligheden c!i© ze net niet lusten voor wie het eigen kooksel uit het eigen huis een bijzondere charme heeft. En toegegeven mo.t wordon dht het niet aesthetisch is, procics te weten wat een heelo buurt des middags heeft gegeten, liet is ccn stap wocr nador tot de eenvormig heid die Eet loven hoe langer hoe meor gaat kenmerkenmaar acsthetiscb is het ook niet dat allo homes door kool lucht worden ontwijd cn dat ieder huis icdcren dag den rompslomp van ccd klein restau rant ondergaat. Dan verdient het toch bazijden, moeite, tijd cn personeel besparing ook ora dia reden overweging dat do uniforme of me kaar niet zeer outloopcnd© beurzon samen scholen, tot verkrijg/mg van con unifor men middag pot, tofc ccn gcaucenschnppc- lijke keuken, zooals die in Amsterdam en Rotterdam al bestaat. DE H. Leiden, 9 Februari. Zooals men weet, is hier tor stodo onlangs opgericht een afdeeling Leiden en Omstre ken van de Nederlandsche Verecniging ,,Onza Vloot.'* De Lcidsohe afdeeling is er cn thans worden cr pogingen aangewend, om ook dio van do Omstreken tot stand te brengen, tot medewerking waarvan do bur gemeesters der naastbijg legen gemeenteu Leiderdorp, Ocgstgeest, Zocterwoude, Voov schoten cn Warmond hun welwillende tus- Bchenkomst hebben toegezegd. Aan do in gezetenen dier gemeenten zijn nu circulai res waarin doel cn strekking der Verccni- gtng wcxrdan uiteengezet, ter intcekening verzonden, terwijl de genoemde burgemees ters zich bovendien bereid hebben ver klaard nadcro inlichtingen to geven. Het Nedcrlandsoho volk moet opnieuw gaan gevoelen dat zijn toekomst ligt op dc zeo en nergens anders cn dat onze vloot moet zorgen dio toekomst to beschermen, haar voor te bereiden, haar mogelijk te maken. Met vertrouwen wordt dan ook ccn be roep op aller medowerking gedaan tot ver sterking van het ledental der afoVeJing. Do jaarlijksche contributie is gesteld op zoo'n matig bedrag, opdat zoor veel Ne derlanders, van welken stand ook, in do gelegenheid kunnen gesteld worden om moe to werken tot dit werkelijk n a t i o- o al o doel. Het elfdo Ncdcrlandsch Natuur- en Geneeskundig Congres, dat \an 4 tot 7 April te Leiden gehouden wordt, zal van verschillende feestelijkheden vergezeld ziju.' Donderdag 4 April zal liet Congres offi- eicel ten Stadhuizo ontvangen wordon. Des middags heeft de openingsvergadov ring, in de Stadsgehoorzaal, plaats, welke waarschijnlijk door Z. K. II. don Prius dor Nederlanden bijgewoond wordt. Des avonds te negen uren wordt het Congres door do Rcgelings commissio ontvangen ia de gereserveerde benedenzalen van den Vergulden Turk". Vrijdag- en Zaterdagmorgen hebben do acetie-vcrgaderingeu plaats De Vrijdagmid dag is bestemd voor bezoek aan musea, fa brieken, het gemeentelL'k slachthuis, enz. Vrijdagavond opera voorstelling in den Schouwburg door het gezelschap van do Fransche Opera uit Den Ilang, uitsluitend voor Congresleden en genoodigden. Zaterdagmiddag zal de sluilingsvcrtrado- ring plaats hebben; des namiddags to zos ureD heeft een gcmcenscbappelijko maal tijd plaats. Zondag 7 April excursie naar do bollon- vclden te Lisse. Heenreis per extra trein, aangeboden door do directie van dc H. IJ- S.-M Terug per boot, met bezoek nnn do Lecghwatcr. Aan boord bestaat g.legonhcid het tweede ontbijt te gebruiken. Gelijk reeds gemeld is, zal lor gelegen heid van dit Congres in do Universiteits bibliotheek en do Academie con tentoon stelling georganiseerd worden op het ge bied van dc geschiedenis dor Natuur- en Geneeskunde. Deze tentoonstelling belooft hoogst belangrijk tc worden Zij is voor congresleden gratis toegankelijk cn zal verder togen entree toegankelijk zijn. Eon cat-logus is in bewerking. Mon kan zich als lid of deelnemer voor dit congres opgeven bij den secretaris van het hoofdbestuur, D r. D. C o e 1 i n g h, N i c.-W itsenkado 6, Amsterdam. Wij verwijzen naar do advertentie van do Maatschappij voor Toonkunst, in dab blad voorkon.* ndo, dat Commissarissen zich voornemen streng de nand t© houden aan hun circulaire van* Januari 1900, zoodafc niemand tot de concerten zal worden toe gelaten dio niet een geldig toegangsbewijs kan vertoonon, terwijl in het belang d«?c controle do dameskaarten voor ieder con cert zullen worden afgescheurd. Word nauvankulOk reods godacht, dak op 1 April of 1 September a. s. hot Iweelo depot huzaron te Loidon In garnizoen zou worden overgeplaatst naar Haarlem, thans is officieel nnn don betrokken garnizoenscom mandant gemeld, dat do voorgonomen ver andering van garnizoensplaats zal plaa'8 heb ben op den 1st en Mol a. met dien ver* stands -dat alsdan nog een gedoelta van hek tweede depot huzaren, sterk 1 officier, 8 onder* officieren, 25 minderen en 58 paarden te Leiden zal garnizoen houden tot do benoodlgdo stallingen In Haarlora gereed zullen zijn. Dc Bondaring, Leiden on Omstreken" van Geref. JongeL Ver. is voornemens a. 8* Dinsdagavond zijn laatste openbaro verga dering to hout .n in dit seizoen. Na opening door den voorzitter, den heer J. Zandber gen C'zn. van ijnsburg, zullen als sprekers - i optreden do heer Tj. Dijkstra, onderwijzer 79) Hans Thorbeekcu was opgestaan en naar het raam gegaan. Met het drukkende be wustzijn van den wanhöpigon toestand der dingen staarde hij over het lecgu markt plein hij benijdde do vogels, welko om den slanken toren van den ouden bum vlugen, naar boven cn naar beneden, zooals zij .wilden, zonder last, in-vroolijke vlucht. O, hier was elk woord een verhaal van pudo gesohiedc-nissenelk uur een verma ning aan oude, altijd nog onbetaalde 6chuld. Afschuw voor zijn toestand maakte zich van hom meester; hij wilde weg, mor gen, vannacht, zoodra hij zich van zijn plichten als gastheer had gekweten. Kij wildo alles uit zijn hart rukken: de oude 6chuld en alles, wat daarmee samenhing. Trude Knee 1 Toen do gedachte aan haar bij hem opkwam, voelde hij plotseling, iat het niet mogelijk was, zijn leven ooit van do oudei schuld to bevrijden; die bield hem vast; hij voelde de waarheid van het ge zegde, dat do zonden der vaderen aan de kinderen beoooht worden, al verzetten de- zo kindoren zich ook nog zoozeer. ,,Ik kan heb niet," zeide hij luid. Loe voegde zich bij hem: „Waarom?" zeide hij, „kunt gij dat mot? De mensch kan alles wat hij will" Do stem van den jovialen man klonk ernstig en hartelijk. „Men moet den stier bij de horons grij- «iPi. flaos I Zoo r En hij maakte met zijn forsche handen een veelbcteeüenenurï beweging. Do aangesprokeno keek hem als wezen loos aan: „Er is hier geen sprake van een stier, Loe; er ia hier sprake vau eeü meeuw 1" Toen wist dc ander, hoe het met zijn vriend gesteld was. „Dat weet ik," 2eido hij en in zijn oogen gloeido een warm vuur. „Do oude buihond verjaagt je meeuw; ik zeg je: urijp toe!" En hij maakte weer dezelfde beweging met beido armen. Toen riepen eenige ken nissen, hem om een strijd te bealeichten, wclké onder hen was ontstaan. Hans Thorbeeken stond weer alleen bij het raam, alleen met zijn gedachten, en zij begonnen hem weer to kwellen, doelloos, want hij weet, dat hij daar zal ophouden te denken, waar hij begonnen is- „Waarom ben ik niet opgeruimd? De schuld is betaald met een grooten hoop blank geld 1 Is zij werkelijk betaald? Wat zeide Trude Groode? Een schuld kan slechts met liefde betaald worden I Zeker, met liefdel Maar ook nog met iota ao- ders: Door straf 1" Een koude rilling voer hem door da leden. En ik ben het, aan wien do zonde be zocht wordtrk ben het, die de straf moet dragen, ik: het derde geslacht; ik zal de drievoudige keten door mijn geheels leven slepen: een slecht geweten, een onbomi rei© vrouw en bitter heimwee! „Trude Groode I Over al het onrecht, ovor al de oude zonde heen kan ik niet bij je komenI Ik wil het mij voorstellen: ik aan jo voeter^ mjjn handen in je schoot en jo warme handen, waarnaar ik van kind af verlangd heb, op mijn haar, en je reine, mooie oogen in mijn oogen en geen macht meer tusscben jou en mij, geen, alles ge boet, begraven, begraven." Nu klonk do dronken stem van zijn va der in zijn oor: „Wat, staat gij hior en haalt je muize nissen in het hoofd? Laat de mcnschen nu toch praten wat zij willen; alles ia im mers betaaldik vraag jo: tweehonderd duizend marken Hans Thorbeeken keerde zioh niet om het hoogroode, opgeblazen gelaat stiet hem af en hij was bang voor de glazig© oogen, waaruit do angst sprak. Het waren immers toch do oogen van zijn vader 1 „Er is niets geboet," zeide hij, met een nog altijd afgewend' gelaat. „Wij zullen de schuld verder dragen door ons geheels levers Tructe Knco ©n ik." „Waarom noemt gij die beide namen to zarnen?" Thorbeeken vroeg dit in doodelijkon angst. „Wij beiden zijn degenen, dio lijden" „Maar, wat heeft zij te lijden met mijn, mijn mooi gold in den zak? G, zij za' een begeerde partij zijn I" In do oogen van den jongen man flik kerde het woeot; met één ruk keerde bij zich om. „Spreek gedn woord," bracht hij uit. „En, opdat ik zeg, wat ik denk Wij spreken zeker voor het laatst met el kaargij weet wat men elkaar ;n het landschap vertelt;, gij weet dat alles van huis tot buis gaat; misschien nog meer dan dat 1 Ik weet jx>k, dat gij een ellendig te ven leidt, ellendiger dan uw kcttinghoöi en angstiger dan een haas in dcD jacht tijd I Ik weot, dat gij niet slapen kunt on niet wakker zijn, en dat gij slochts dan «.cn weinig vergeet, als gij dronken zijtl Ik vraag u, wilt gij zoo verder leven, totdat God u roept?" „Gij bedoelt?" De stem klonk zoo kalm als die van iemand, die gelaten zijn vonnis afwacht. Nu werd de zoon vorteederd: „Vader, ik smeek u, wentel den last van uw ge moed I Laat al je geld en goed hier; ga met mij mee en begin een ander leven l De angst om u veraohourt mij de ziel. Ik kan dit smartelijke sterven niet langer aanzien." Hij had beide handen op de schouders van zijn vader gelegd, heft was de eerste maaL, dat zij elkaar zoo aanraakten; do eersto maal na tien jaren. Wat de gebalde hand van den zoon toen misdaan had, dat maakte zij nu weer goed; zij lag fceeder en zacht, als vol angst zioh vastklemmend, op den schouder van den vader. Thorbeeke>n was een stap achteruitge gaan er ging een schok door zijn liohanm Voelde hij, dat or nog eens geprobeer-l werd zijn ziel to redden? Starend keek hij in de schitterendo oogen van zijn zoon. Nu hoorde hij achter zich een bekend ge luid. In de groep, waarin Loe zich bevoad, werd een koop gesloten iemand legde be talend de geldstukken op de tafel. Eénkink I Tweekink 1 DrieThorbeeken had aljn grije hoofd tfp zijde gebogen en naar hefc tellen on rinkelen geduisterd. „Ik moet jo zeggen," zeido hij somber, met knarsende tanden, „dat ik geen ziel meer heb; dio is mij met do papieren cu tweehonderd duizend marken ontfutseld. Ik wil hot zoo doorzetten. Doo jo ztlven geen verwijten, het ia alleen mijn zaak." Met wankelende, zwaro voetstappen begaf hij zich n%ar den achtergrond der kamer. Men ging tamelijk zw^gend aan tafel; maar het smakelijk toebereide eten, do goede wijn, t ©nevens eenigo anekdoten, welko Loe ten beste gaf, brachten bij hot meerendoel der gasten een vroolijkc stem ming teweeg. Zooals het dan zoo gaat, eerst wil men tot eiken prijs vroolijk zijn en zich amuseeren. Vervolgens, als men dat bepaald wil, gelukt het ook. In de plaats van do kunstmatige opwinding kwam do ongedwongen vroolijkheid. De damca deden behoorlijk het har©. Hoe het gekomen was, men noemt heb immers toeval Christiaan Möllcr was do tafelbuur van Thorbeeken. In het eerst hield dezo zich kalm; hij staarde, in zich- zelvon gekeerd, met oogen zonder uitdruk king op zijn bord. Toen men ongeveer een halfuur nan ta< fel had gezeteö, begon hij den wijn aan to spreken; de vrecselijke agitatie, waarin hij zich bevond, scheen het hare to doen, hob duurdo ton minste niet lang of hij bevond zich in een stemming, waarin hij alle égards voor zijn omgeving liet varen. Gelukkig waren zijn naaste buren in eco 3ruk gesprek gewikkeld met degenen, die meer in het midden van. de tafel zaten zoodat Thorbeekens woorden,' vooral wijt hij zo bijna onverstaanbaar uitstiet, nielj begfepen werden. (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1907 | | pagina 1