vm oer mmiioimooD. UlLI WILn£LrofHA~IJ§Lli.G. r. JAPIKSË, oude Vest lü3.elefoonn.59. VAN WAVEREN's BOCK alhier verkrijgbaar hij bijna alle Caré's, MACHINALE KOFFIEBRANDERIJ. nn tt Vlfll liCI Ril HI A DirD '4 Fijnste, goudkleurig Tafelbier.. fMgemeeoe maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente 77 Ss©!amimciP laison ¥M DUE, Breestraat. J. A. VAN DER MADE, A. LEWENSTEIN, Lijders aan Maag- en Ingewaniiziekte S. P. liliINNEMA, Haarlemmerstraat 143. JE tUI NTI END RAL LEIDSCH DACBLAD. ZATERDAG 9 FEBRUARI. - DERDE BLAD. ^ocietei&ea. 1. 3XTeemt oeu proef met de lijnste en meest voedzame der Zwitsersclie 3flellccliooola<le. TABLETTEN van 15, 30 en 60 Cts. CROQUETTES 30 60 SQUARES 30 60 6 BUNDI.ES IDEAL 80 Ket Brood der toekomst iss En Ores. En Détail. Steenkolenhandel, Goederenterrein Staatsspoor, Haag~weg, Kachelkolen, Machine-, Smee- en Vlamkolen. Engelscde en Belgische AnUiraciet «o Groye .en gekloete Gascokes. Naaimachinenhandel Leiden, Haarl.straat 14L Comprimé's van P. VAN BIJSTERVELD, Vraagt t. v. BIJSi'ERVnLD's Purgearpastilles, ProL Dr. F. J. L. Kramer, E. W. loes, Dr. P. Wagner, De i/erlaiinfl der prtyiea U vastgesteld cp 19 Maart a. So. 14407. Anno 1007. PERSOVERZICHT. Over do Grondwetsherziening ^clirjTt „11- et Centrum": Oadanks de zeven ncta'a, aan het rap port der SUK'LCo<x.-;mn.idsio inziko de Clrondwetshorzieni.^; tocgvvoègd, blgkt toch op enkela punten een mate van over eenstemming onder do leden *e zijn verkre gen, die ve.róssing wekt. Dut men zich cocparig voor het behoud der Eoi-bte Kamer verklaarde, was wel bo eerwachten. Maai dat zich een zoo groote mcerderneid zou uitspreken voor liet toekennen van het recht van amendement aun die Kanvjr en anderzijds voor de voïkiosbaarheid ctex vrouw in do vertegenwoordigende lichamen en voor egruiming der Dspalingen, welke de io veerings der K. V. bemoeilijken, trekt de aandacht. Wij sUdien ona voor, op een en ander uitvoeriger terug te komen en de verschil lende pu- t ;n en desiderata van bet rap port meer in bijzone 'heden na ta gaan. Maar wei kan, w nncer men zich de voorbereiding cn do beraadslagingen her innert vaD do laatste Grondwetsherziening na lezing van dit rapport worden getuigd, dat sommige ideeën terrein hebben gewon nen. „Hot Volk' schrijft naar aanloiding yan het rapport der staatscommissie voor Grondwetsherziening Het zevental heeren heeft heel wat over hoop gehaald en is blij. aar slechts met moeite van vele andere Grondwetsartikelen afgebleven. De hoofdzaak'is intuBschcn di. zij stelt voor. aan de Eerste Kamer heb recht van amendement te geven, behalve voor de begroetingen. Dat zal dus de prijs moeten worden, waarvoor, als bet zoover komt, via het blanco-artikel het algmeen kiesrecht, of iets wat er op lijkt, wordt toe gestaan. Een vo-Lksr^eht meer, dan ook een geldzakr*. cht meer, zoo oordeelt deze commissie. Of het rn zoo ver komen zal? De l.cgee- ring ia niet gebonden aan de voorstellen, die haar staatscommissie doet. De dri9 leden van de commissie, die meer in het bijzonder als gees' rerwanten van deze Regeering moeten worden beschouwd, de vrijzinnig-democraat Fokker en de libera len Opponheim en Wi'linge, verblaren zich Bterk tegen het amondeeringsrecht, „bij uitstek eo bovenal en zoowel op princi- pieele als op nuttigbeidsgronden. Zou bet ministerie met de oud liberalen De Beau fort en Do Louter en roet da twee clerikale leden der conuniscie meega it Men ach- te dit niet van te voren onwaarschijnlijk. iNiots ia blijkens de ervaring zoozeer een kwestie van geven en nemen, zoo weinig een zaak van beginselen, zoo geheel ten spel van berekening van mockts- en par^j- bulangfactoren als een kicsrechtücrriomng Daarom moet men, wanneer onze burgerlij kc partijen aan den gang gaan,'om de kies rcchtuitbreidïng naar het veld dor practi- sclie politiek te brengen, op het meest on gedachte bedacht zijn. ,,D c Gelderlander" schrijft: „Twee v jziging'en staan ons bijzonder aan: dij tot wegruiming van de belemme ring (of: de gewaande belemmering) tegen irvoeriag van de Evenredige V•ertegenwoor diging (K.V.); en het voorstel tot toeken ning van een, zij het ook beperkt, recht van amendement aan de Eerste Kamer. Wat betreft de meening der oommissie, dat de Grondwet geen beletsel moet zijn om den wetgever too te staan, vrouwen verkiesbaar te verklaren als leden van Gemeenteraden, Prov. Staten en Kamers, kunnen we ons begrijpen, dat de beer Ruye de Beerenbrouck in een afzonderlijke nota hiertegen bezwaren ontwikkelt. Wanneer we denken aan de verdienste lijke wijze, waarop vrouwen bijv. de amb ten van advocaat on dokter uitoefenen, zouden w© invoering van dezo nieuwigheid niet zulk een overgroot bezwaar achten, indiou er maar zekerncid beslond, dat het actieve kiesrecht uitsluitend aan mannelij ke personen bleef toegekend. Alsdan kou den dozen, waar vrouwen zich candidee- reft _naast mannelijke mededingers, eenvou dig de voorkeur geven daar, waar zij de grootsto bekwaamheden verpersoonlijkt achten. Die zekerheid bestaat echter niet, wijl do Regeering zich het doen van voorstal len nopens de Grondwetsartikelen bctref- fe-ido het kiesrecht lieeft voorbehouden- Do mogelijkheid bestaat, dat, waar eencr- zijds de slagboom voor bet -betrekkelijk meerdere: de verkiesbaarheid, wordt weg genomen, anderzijds die voor het betrek kelijk minderehet kicerocht, niet zal worden neergehouden. Voor elke min of meer radio val-gezin de Kamermeerderheid staat dan de weg open, om d© verlangens der feministen ook met terdaad in te willigen. Wij vreezen, dat vooreerst zulk een sprong naar het nieuwe, zonder overgangstoestand to groot zou wezenen dat uit een plotse ling toekennen van kiesrecht èn verkies baarheid aan do vrouw, naast den man, een strijd zou ontstaan tusschen de biide seksen, die niet in het belang zal wezen van hrst land". Htffc „Handelsblad" had een arti kel, waarin het als zijn meening uitsprak, dat, de Commissie haar taak wat ftl b®- perkt heeft opgevat; het blad zou o. m. wel. willen woicn hoe men in d<m boezem der Commissie dacht over vcrsohillende Grondwettige bepalingen, die zij meende, dat moesten w-rden herzien, maar waar omtrent zij geen voorstellen di>ot. jjKukelo van deze in het verslag zelf niet behandelde onderworpen woidcn in de afzonderlijke nota's aangestipt, maar van groot gewicht ware het geweest, dat over al die onderwerpen, welke dan toch stellig ter s, ake zijn gekomen, de ver schillende meeningen waren bekend ge maakt. Het is zeker niet onwaarschijnlijk, dat, als do Regeering haar eig n voorstel len eerlang zal hebben aangeboden, bij hot onderzoek in do Tweede Kamer al die punten zuilen worden aangeroerd, on dan ware bet wel gewensclit geweest, dat men wist wat daarover in de vergaderingen der uitnemend© staatsrechtgeleerden, die deel van do commissie uitmaken, in verschillen den zin is gesproken' Zijn oordeel over den arbeid der Com missie vat het blad aldus samen: „De arbeid der Üommi&sio is evenwel zij het «ian ook in mindere mate dan die harér voorgangsters een werk van zeer groot belang. Haar voorstellen en toelich ting onderscheiden te gelijk zich door groots beknoptheid en groot© klaarheid en verdienen daarvoor reeds een woord van hulde. Aan aller wenschcn zullen do voorstellen natuurlijk' niet voldoen; vele echter zullen vrij algemeene instemming vinden. Er zal heel wat over worden geschreven, nu de Regeering zoo wijs is geweest het verslag spoedig openbaar h? maken en aan de openbare beoordeeling te onderwerpen, al vorens, rij haAr eigen ontwerpen samen stelt en indient." „ffet Huisgezin" schrijft: De Staatscommissie was eenstemmig voor het behoud der Eerste Kamer. Do meerderheid wenschte, al8 tot dusver, de leden deT Eerste Kamer te doen kiezen I door de Prov Staten. De meerderheid wilde, in tegenstelling met thans, voor de verkiesbaarheid tot lid oer Eerste Kamer geeo andere cisehen stel 1 len dao waaraan men moet voldoen om lid der Tweede Kamer te kun Den worden. Hoe staan nu de vier partijen, die de linkerzijde uitmaken tegenover deze kwes tie? Deze partijen zijn de vier zuilen, die het RegeeringsgeiKJUw schragen, en zoo is het voor de Regeering ver vad onverschillig, hoe allereerst zij over het onderhavige punt donken. De minst ministerede partij, do sociaal democraten, wil blijkens het in 1903 inge- diendo wetsontwerp Troelstra c. s., van een behoudon der Eerst© Kamer niets we ten. D© Eerste Kamer zoo heette het in do Memorie van toelichting is „ecu ondemocratisch en nutteloos element ou- zer Staatsregeling" en behoort t© worden opgeruimd. Op den steun der 6ociaaJ-democraten kan do Regeering, als zij hot voorstel der Staatscommissie overneemt, dus stellig niet rekenen. Do good o vrienden van het ministerie, di© oud-liberalen heeten, hebbon in 1905 in hun bekend manifest verklaard, dat rij „voor een Grondwetsherziening, waarbij do samenstelling en de bevo gdheden dor Eorst© Kamer in behandeling worden go- nomen, de denkbeelden niet rijp achten. Van-huis-uit zijn dezo hecron dus tegen do hccle onderneming der Grondwetsher ziening, maar van don andoren kant ligt 't voor de hand, dat, komt de zaak aan de orde, hun sympathieën wel zullen zijn voor een ontwerp, dat J© tegenwoordig© sa menstelling dor Eersto Kamor behoudt en haar invloed vergroot. Blijven de naaste vrienden van het mi- niötcrie, de Unio-libciralen en vrijzinnig- democraten. Wat de Unie-liberalen willen, mag go- acht worden te zijn neergelegd in het be kende rapport over bet kiesrccHvraagrtuk, in 1903 verschonen, aan welks samenaiel- liug de tegenwoordige minister Rink heeft meegewerkt. Welnu* dit rapport komt tot de co hol u aio dat de verkiezing der Eerst© Kamer ook voor do toekomst zal moeten blijven opge dragen aan de Prov. Sta-ton, en dat voor de verkiesbaarheid tot lid dor Eerst© Ka- mor geen andere eiachen behooren te wor den gesteld dan voor ret lidmaatschap dor Tweede, precies hetzelfde dus als do S taatsoom miss i© in haar ontwerp voorstelt Gaan nu ook d© vrijzianig-d-emocrateu m$t dit voorstel aocoordl Neen. Blijkens bet ontwerp, in 1903 ingediend doo»r de vrijzinnig-domocratisuhe Kamoi club, waartoe toen ook de tegenwoordige minister oir Van Raalte behoorde ver langde zij, dat ook de leden der Ecruto Kamer door dezolfdo kieebevoegden als voor ue Tweed© Kamer zouden worden ge kozen, en noemde eiken vorm van getrap te verkiezing onaannemelijk Het woord is kras, maar het staat er. Wel stelden do vrijzinnig-domocratca voor de verkiesbaarheid tot lid der Eerste Kamer een eisch van „aanzien", terwijl de Liberale Unie en nu de Maatscommissic tevreden is met de gewon© vorcischten voor de verkiesbaarheid tot lid der Tweede ava- mer, maar het blijft toch zeer do vraag, of de vrijzinnig-democraten in ruil voor de iete ruimer© keus de getrapt© vorkie- zing zullen aanvaarden en hun „onaanne melijk" zullon willen ©n kunnen proeven. Overzien w© het geval, dan blijkt, d.it do Regcering, aanvaardt zo het voorstel der StaafcscommissiQ ten aanzien van de samenstelling der Korst© Kamer, van d© vier linksche groepe.i twee n^ast cn two© tegenover rich zal vinden. Wat xpoct ze aanvangen1? Welke wijze geeft haar hier goeden raad, die baat Wat nu den werkkring der Eerste Ka mer betreft, de Staatsoommissie heeft voor gesteld, haar het recht van amendement toe te kennen. Uit het feit, dat drie der zeven leden in hun nota's het toekennen van dat recht ongeraden rekenen, volgt, dat Hot voorstel juist de meerderheid heeft verkregen, be staands uit de beide ud-liberalen, de boe ren Do Beaufort en Do Louter, den chris- tolijk-historischo, den heer Do Savoruin Lohmann, cn den katholiek, den Heer Ruys de Berenbrouck. Daar uit den aard der zaak do sociaal- domocraten togen het omendeeringsrecht der Eerste Kamer zijn, in het ontweTp dor vrijiianig-doinocraten en in 't rapport der Liberal Unie met geen woiTd ovor dut roohfc wordt gesproken, kan men het er veilig voor houden, dat hot van link's ©nkel op de sympatlflo der oud-liboralen kan rekenen. Waar dit bet géval is, is moei.te ver onderstellen, dat de Regeering dit voorstel al ontmoet het ook steun rechts, zal over nemen, want Unie-liberalen cn vrïjzinnig- deroocraton samen ontstemmen is te voel gevraagd van het ministerie, dat toch al een heelon toer zal bobben om inzako de samenstelling der Eerste Kamer de com promis- -broeders vaa 1905 tot eon nieuw aoooord te brengen. Onze indruk is, dat do Rcgooring, ook met het rapport der Staatsooimssio, niet in een benijdenswaardig purk.t verkeert. „Wijs ons den weg", bad d© heer Do Meester tot de Cominissio gezegd. Maar in dit labyrint is geon weg te wijzen. Mr Aalberso schrijft in liet „K a t h o* liek Sociaal Weekblad": Met verwondering zal men in sommige katholieke bladen de polemiek gevolgd hebben over de vraag, of onze g o o s t o- 1 ij k e n ook onder de nieuw© wet op hot arbeidscontract vullen. Men scheen zich er over te vorbazen, daf aan deze gewichtige kwestie blijkbaar in do Tweede Kamer in het geheel niet ge dacht was. Inderdaad niet, om do eenvoudige reden, dat niemand vermoedde, dat men later el ook maar één oogenblik over in twijfel zotl 833 30 gevestigd te AMSTERDAM, Damrak 74. Goedgekeurd bij Eoninkllik Besluit van 1 rtovombor 1380, No. 28, DIRBCTEURKNi Dr. S. E. J. I. SCIlPVICtlAVES, E. W MOTT tn J. P. L. BLAÜEESBEB8. Secretaris dw Directie: Jlr. J. I. SlUEVIlHAlKI Volloofccnrt }(MiMh*pp6Ujk kapitaal Vorwk-jTd Kapitaal Verzfllce-^e Itonce Oatvnr:gat--a In 1005 1 OOO.OQp.— HlAitt.87H.74 ".057. *11.71 - 11.«4 44.lil OiO.ilO «iU>3.34$J50 25 30 35 40 45 50 JAAULIJKStUE premie voor 1000^- dd 'J0 laren na 15 Jeren^ kr^ren. uit te k er ren. 18 I 64 21 27 24 62 23 I 97 84 I C2 <8 03 41 69 ..42 27 43 18 44 61 46 85 M 36 53 1 84 £3 I 78 59 46 60 52 62 19 Dadc]i|k ingmondo JaarlIJki»! lie lijf reut* voor f 100 fe»Lort kapitaal. vonr manneo.roor vrouwen. 45 to 55 60 65 70 10 87 12 40 6 09 6 54 'l n u IIoo^ewoerd 46, Intero. Telef. 336. Verki'ljgbanr: Ouilo Vest 99. 8834 22 I J^ieterkerk liot 28. Aanbevelend, Th. P. v. d. STEEN. lONOVERTREFR T00BHEEN 8624 60 Tel. Int. 685. Levert uitsluitend eerste klos )W i ▼oor huishoud als Industrieel gebruik. Met degelijke garantie en f gratis onderricht, ook In Borduren^ v. y en Stoppen. Ook op gemakkelijke botalingd-^^-.^ conditie verkrijgbaar. Aan het Magazijn ls tevens een Werkplaats verbonden voor alle voorkomende iteparatiën. vinden BAJDICALB GËN£ZL\G door te gebruiken de VBOüCOOr te BOTTUJiUAJl. PrU« per flacon 2.50, met gebruiksaanwijzing. YerkrUgbaor bfl Apothekers en Drogisten of tegen toezending van bet bedrag per post wissel a./d. MaatschappU „IÏOVU1I". Houttuin 9, Botterdam. fl.50 per flacon. 2259 86 Let op gedep. Fabrieksmerk en Handteekemng van den Uitvinder. Verkrijgbaar te Leiden bU de Firma KKlJóT KRAK, Drogisten. Mets pleit beier voor de qnalileit dan hel steeds toenemend debiet. Alle soorten dadelijks versch gebrand. A. VI. SIJTHOFF, ie Leiden, heelt by alle Boek handelaren de uiteeKening opengesteld op: Bijzonderheden uit de Geschiedenis van de Huize Nassau en Oranje, IN OPSTELLEN BIJEENQEBKACUT ONDER LEIDING VAN Directeur v/ü. Konuiklgk Directeur van 'eUflks Directeur v/ü. KoninkL Huffiarcliief. Freutenkabiuet. ötaatsarcbleUe Wteebuden^ Opgetlmgon auu Hare Mnjeatoit (lo Koningin der Nodorluudon. In dit monumentaal prachtwerk zal een verzameling opstellen gegeven worden over verschillende oudet werpeu uit de goachieüems van het Neder- lanü8cbe Vorsteunuis, die aanspiaak kunnen uisken op de belaugeloliing vau het puoiiok door het meer intieme karakter en üe oorspronkelijkheid der onderwerpen, van welke weinig oi nieta is gepuoliceerd geworden. Lioze upstelieu zuilou opgeluisterd worden door een groot aantal afbeel dingen Q&ar teekemngeu, porti ellen, schilderijen ot giavuies, waar vaa veie tiet ©tgeodom zga vaa het hutsaichief van tl. AL da Aoninyin en tiyka hrentenkabinet. Je BalntiendraD' ls verschetiea In twoe deolen ln fraaie pracht banden. De piys per deel Lö/"ld.—Om bet debiet vau deze belang- rijke onderneming te steunen, zal aan eiken intoekenaar als pieinie grails worden aangeboden een exemplaar vau deuy64eten Jaargang van de Kt'AiSTIillUMlilK met lot m de Terloting vau kunstwerken. De prfls vau de Kuueikruuivk, 46 vel druka eu 24 piachtig uitgevoerde platen IS f 10.Ais terete prtja voor de verloting ls aangekocht: Een prachtig Schilderij, van den eter gunstig bekenden schilder J.J. V AÜ DL SaSDE BAKHÜYZEN\ Herfstochtend ln Dreute, ter xoaarde van Twee Duizend Uulden. De verdere prijzen z|jn: Een Cassette de Ménage, uit de Kon. Ned, Fabriek van J. M.. VAN KEMlrLN en ZUNEN te Voorscholen^ ter loaurde van Duizend Gulden. 18 Schilderijen ln Olieverf van Nederlandwche mcoHtera, Hun»twerken, Staalgravure», Boek- en Plaatwerken*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1907 | | pagina 17