Boa-Kettingen.
I W. v. mm OU CHATTEL, j
Stoomtram HAARLEM-LEIDEN.
LEIDSCH DAGBLAD. DONDERDAG 24 JANUARI. TWEEDE BLAD.
Ingezonden.
Kastranden. OPROEPING.
Wegens de ongekend lage prijzen is hel
vervoer van Bestei- en Vrachtgoederen
per Stoomtram het voordeehgst.
Goederen worden vervoerd naar Oesjst-
geest, Sassenheisn, Lisse, Hille*
gom, Gennehroek, Heemstede en
tSaarfem om 7 u. 22 en Ij u. 15 v. m.
en u. 10 en 7 u. 04 n. m., Amster-
damsche tijd. Inlichtingen worden verstrekt
aan het bestelkantoor
ZILVEREN
^Haarlemmerstraat 114. Nieuwe Rijn 55.^
J. C. C. HENDRICHS, Doezastraat No. 9.
3 3 GRIMEUR. 3 3
ZIEKEN,
Med. Uocls. H. B. S. REMMERS.
No. 14393.
Anno 1907.
Buitenlandseh Overzicht.
Het Franscte regeeringsontwerp,
strekkende tot afschaffing van de verplich
te jaarüjksche aangifte voor het houdon
van godsdienstoefeningen, is gereed. Do
ministers Clémenceau, Briand en Guyot
Dcssaignc zijn het in de Kamercommissio
gaan verdedigen. Het ontwerp bestaat uit
twee artikelen. Het eerste verklaart dat het
voortaan geoorloofd zal zijn, zonder ecnigo
voorafgaande afgifte, bijeenkomsten te
houden onverschillig met welk doel. Het
tweede artikel verklaart de met dezen re
gel strijdende bepalingen uit vroegere wet
ten afgeschaft.
De oommissie heeft het ontwerp goed
gekeurd. De ministers legden aan de oom
missie voor wat het gevolg zou zijn van de
voorgestelde wet.
Volgens do wet van 2 Januari zouden dc
priesters, die geen aangifte doen en op dien
grond veroordeeld zijn, hun recht op een
uitkeoring uit de staatskas verliezen. Nu
het nalaten van aangifte niet meer straf
baar is, vervalt deze dwangmaatregel van
zelf.
In den Franschcn Senaat heeft minister
Briand geantwoord op aanvallen van le
den der rechterzijde over de uitzetting
van seminaristen.
Do Minister zeidc nog eens, dat de Re
geering lankmoedig tot het uiterste waa
geweest, maar voor geweld niet zou terug
deinzen. Soldaten en gendarmen zijn door
uw vrienden gekwetst! riep de Minister
uit. Gij tracht tevergeefs uw vroegere hou
ding met geweld te rechtvaardigen. Maar
het zal u niet gelukkendo rust zal, on
danks u, terugkeereu. De sluiting van de
congreganisfcische scholen is overal met dc
noodige voorzorgen geschied. Indien er
hier en daar wanordelijkheden zijn geweest,
is dat uw schuld.
De apporteur over do begrooting van
ondorwijs ging met dc verklaringen van
don Minister mee en prees het wereldlijke
onderwijs. De onderwijzers zijn zeer aan
het vaderland en aan do Republiek gehecht*
Ons onderwijsstelsel, zeide hij, is het beeld
yan het volk.
Daarna zijn de algemeene beraadslagin
gen gesloten.
Bij de voortgezette behandeling van de
begrooting van onderwijs iD den Fran-
schen Senaat, beschuldigde het lid Halgau
do Re-geering van met het plan om te gaan
om het godsdienstig onderwijs in de lycea
op te .«.effen.
Briand bracht in herinnering, dat hij
van de Kamer hersbei had gekregen van
het creJict betreffende de aalmoezeniers
in de lycea, hetwelk de begrootingscom
missie had geschrapt. Hij voegde er aan toe,
dat de Staat eerlijk zich moet houden aati
de tegenover do families aanvaarde ver
plichting, dat hun zonen in elke inrichting
godsdienstonderwijs kunnen krijgen, maar
daar bepaalt zioh de rol van den Staat toe
behoeft, aan het godsdienstonderwijs
geen officieel karakter te geven.
De begrooting werd daarna goedgekeurd.
Daarna ging men over tot dc begrooting
.van eeredienst.
Do senator Dupuy deed een goed woord
voor een twintigtal bejaarde geestelijken,
de meesten, zwak bovendien, van de oude
ontbonden congregatie van Puy. Zij zijn
van alles ontbloot. De wet, zei Dupuy.
wilde toch niet treffen ongelukkige men-
schon, maar do congregaties.
Briand antwoordde, dat dc toestand hem
Bekend was. Hii zou er zijn aandacht aan
.wijden.
Dc zaak-P o 1 o n y i schijnt nu aanlei
ding te zullen geven tot een ra i n i s t c-
i e e i e crisis in H o i« g a r ij c. Door
de bijcenkoms* der onafhankelijkheidspartij
is de toestand niet veel verbeterd. Polo
nyi's positio is heel wat moeilijker gewor
den d-or de beschuldiging, die in Longyels
open brief tot hem wordt gericht. Daarin
wordt meegedeeld, dat Polonyi zich door
middel vaji barones Sehönberger, dio be
trekkingen onderhoudt met personen uit
de naasto omgeving van den Kcizer-Ko-
ning, op de hoogte heeft gesteld van de
stemming, die aan het hof beerschte in ver
band met de geruchtmakende zaak. Polo
nyi beweerde, dat graaf Andrassy en
Apponyi van deze relatie wisten. Apponyi
interrompeerde direct en zei, dat hij daar
van wel wist, maar zo niet had goedge
keurd, en Andrassy verklaarde later, dat
hem van de heelo historie niets bekend was.
Hij protesteerde ernstig bij den premier,
dat zijn naam in deze onverkwikkelijke
kwestie werd betrokken. Een lange confe
rentie met Wekerle was daarvan het gevo'g.
Ook Apponyi en Kossuth namen daaraan
deel.
Gedurende deze bespreking liöp in het
'Parlement het gerucht-, dat- Andrassy zou
aftreden, en politici van aanzien, als
graaf Stefan Karolyi bevestigden dat na
afloop der conferentie en verzekerden, dat
Wekerle Dinsdag nog naar Weenen zou
vertrekken.
Later werd het aftreden van geheel het
kabinet waarschijnlijk genoemd.
In Regeeringskringen weigert men ophel
dering over deze zaak. Andrassy gaf op
vragen, tot hem gericht, ontwijkende ant
woorden.
Op een bijeenkomst der volkspartij
deelde Rakofsky mede, dat Andrassy's
heengaan eon feit was en tevens dab hij zijn
vicc-presidiaat van het Huis van Afge
vaardigden zon neerleggen, daar hij ge
heel op Andrassy's standpunt stond.
Hedennacht- ontvangen Reutortelegram-
men doen zien, dat Polonyi's heengaan
vaststaand wordt gehouden.
Wekerle is intusschcn niet naar Weenen
gegaan. In het Huis van Afgevaardigden
verklaarde hij gisteren het gerucht voor
onjuist, dat verschillende personen, vooral
in Frankrijk, als onderhandelaars voor de
Hongaarscbe regcering optreden om een
leening te plaatsen, hoewel die op het
oogenblik tot niets zou dienen. De Minis
ter deelde mede, dat liet plan bestond la
ter maatregelen te treffen voor do plaat
sing van fondsen op groote schaal, als dc
conjunctuur daarvoor gunstig was. Dan
zou or voor gezorgd worden, dat dit in ver
schillende landen geschiedde
In politieke kringen tc Weenon houdt
men het voor waarschijnlijk, dat binnen
kort stappen worden gedaan om weer te
komen tot een normale verhouding tua-
schen Scrvic en Oostenrijk. Het
antwoord der Servische regeering wordt
eiken dag verwacht en men vermoedt, on
danks Pasjitsj besliste verzekering van het
tegendeel, dat daarin de wenscb naar eon
betere verstandhouding tot uiting zal ko
men.
Ook in Parijs wordt deze verwachting ge
deeld door menschon, dio do Servische
toestanden kennen.-. Servië zou aldus zijn
leening van negentig millioen, waarvan de
emissie medio Februari in Parijs zal plaats
hebben, wat grooter kans van slagen wil
len verzekeren.
In elk geval zal Servië wol pogen bij een
verdrag groote re zelfstandigheid tegen
over Oostenrijk te bewaren dan vroeger h'cc
goval was. De verschillende handelsver
dragen maken het mogelijk, zoo noodig,
elders dan in Oostenrijk een débouché le
zoeken voor d© producten van landbouw
en industrie.
Nu zijn iü Weenen weer de onderhande
lingen aangevangen over oen Zwit9©rsch-
Servisch handelsverdrag.
Het zwaartepunt der kwestie, die de
Engelse h-A morikaa d bc h e we
reld bezighoudt schijnt toeli wel t© liggen
in den bcfaamden brief, dio door den gou
verneur aan gcnorasl D n vi s ia
geschreven.
Het zou wel mogelijk zijn, dat de Ameri
kaansehe admiraal, bij het aanbieden en vor-
lcenen zijner hulp, niet in elk opzicht de
gewenschte etikette in acht heeft genomen
cd inderdaad heeft hij dan ook reeds op
één punt verontschuldigingen aangeboden.
Doch welke ernstige rcdeD go u v e r-
n o u r 8 wetten ham moge hebben
gehad om t© wenscken, dat do Amerika&o-
sche Iandingsdivisie^ zouden ophouden sa
men te wcrkeD en do Amerikaanscho doc
toren zouden heengaan, hij had dien wen ch
kenbaar moeten maken mot fijngovo-dden
cn nauwgezetteu tact. Hoo sterker do zark
van den gouverneur stond, des te meur on
verdedigbaar wordt zijn brief.
De Amerikaansehe toerUten, die van Ja
maica te New-York zijn teruggekeerd, kla
gen bitter over de wijze, waarop zij door
de Engelsehe bewoners van het eiland als
mede door den gezagvoerder van de boot
der Elder-Dempsterlijn zijn bejegend.
Laatstgenoemde deed de Amerikaansehe
toeristen, die reeds aan boord waren, het
schip weder verlaten om voor Engelschon
plaats te maken.
De Amorikaan&che toeristen hielden eon
protestbijcenkomst te New-York.
Ten gevolge van uit Washington ontvan
gen bevelen weigerde do Amerikaansehe
overheid te San-Francisoo aan 200 Hawaï-
sche en Japansche arbeiders verlof tot lao
den te geven.
Volgens berichten uit Kingston b;eft bet
vertrek van de .Celtic", zonder bair lading
vleesch te hebben geloot, de vijandigheid der
bevolking tegen Swettenham tot het uiter
ste gebracht. Men verwijt den gouverneur
nu in het algemeen wanbeheer, opzettelijke
verkleining van de ramp, overmoed en on
beschoftheid tegenover de hulp b..uende
Amerikanen. Zoo verbitterd is do stemming,
dat men Swettenhams onmiddellijk ontslag
ei6cht; als opvolger wonscht men Sydney
Oliver, d. i. de ambtenaar dio admiraal
Davis toestond zijn mariniers te landen.
Inmiddels houden de aardschokken aan;
sommige zijn hevig. hetgeen do bovolking
natuurlijk angstig noudt.
XJit Washington wordt gemeldDe
rogeering der Yoreenigde 8taton is zich be
wust, dat do Europeesche mogendheden bij
d© vaststelling van hot tijdstip van do bij
oenroeping van do Ha agscho confe
rentie meer belang hebben dan een Am
rikaausche mogendheid.
Zij is daarom bereid, met elk door do
meerderheid der mogendheden goedgekeurd
tijdstip genoegen te nemen, maar geeft te
kennen, dat do maanden Mei en Juni van
dit jaar het meest gewenscht zouden zijn.
Men zegt, dat Charlomagno Tower, do
Amerikaan8ohe gezant te Berlijn, goraach-
tigd is, met don Russi&chen Staatsraad
Martens over den datum van bijeenkomst
van gedachten te wisselen, maar dat hij is
verplioht, alle voorstellen van Martens aan
het Ministerie van Buitenlandsche Zaken
ter goedkeuring voor te leggen.
D© Gemeente al» werkgever.
Goachte Redaotiel
Het 16 naar aanleiding van bovenstaan
de qualitcifc der gemeente, dat we eon klein
plaatsje in uw blad vragen. Bij voorbaat
onzen dank.
De gemeente besteedde in December 19U6
hot meubilair der in aanbouw zijnde school
aaD cn kroeg daarvoor inschrijvingen, die
op verbazende manier uiteenliepen, het be
lachelijke nabij.
Ter illustratie een klein Btaaltjo.
Een aannemer uit Amsterdam schrijft
in voor (om ons alleen tot do schoolbanaen
te bepalen) por stuk ongeveer f 16,50.
Een andere aannemer, ook uit Amster
dam, dus rekening moetende houden met
dienzelfden loonstandaard, bedingt per
stuk ongeveer f 6,85.
Neemt men nu in aanmerking, dat in
1902 voor do schoolbanken der school
Paul-Krugerstraot ongeveer 16 gld. werd
bedongen en do aannemers nog al tame
lijk veel klaagden, dat do prijs eigenlijk ro
laag was, dan zal ieder mooten tbcsfommc-i
dat-, als eon der twee Amstordamsehe aan
nemers bet dichtst bij den werkelijken
prijs moest zijn; hot toch wel de hoogste
inschrijver was. Voegt men daarbij dat een
der Loidsche patroons insohrecf voor on
geveer 14 gld. por stuk, dan blijkt dat door
do gemeente geprofiteerd wordt van een
aanbieding beneden peil, door het werk
aan den laagstee inschrijver to gunnen.
Nu willon we in gcon geval te kennen
geven voorstandere te zijn van do stelling,
dat werk der gemeente onder iedere om
standigheid gegund moet worden aan in
gezetenon, maar we zijn alleen van mee
ning, dat het hier een bijzondere omstan
digheid was.
Waar als laagste inschrijving gold, een
prijs zoo bespottelijk laag, als hior hot ge
val was, en er daarbij zoo'n kolossale wer
keloosheid vooral in het bouwbedrijf
heersohte, als in jaren niet het geval is
geweest, daar mccnen we, dat hier wol de
gelijk redenen aanwqzig waren om het
werk in Leiden te houden.
En al was het dan niet ter wille der .wer
keloosheid, voor hen, dio mcencn, dat de
gemeente met werkeloosheid niets le ma
ken heeft on dat do werkeloozen dit zelf
maa-r moeten oplossen, dan nog was er ro
den ter wille der rechtvaardigheid, om hot
werk tot dien prijs niet te doen maken.
De gemeente mag o.i. van omstandighe
den, dio iemand soms noodzaken voor een
bespottelijk lagen pi Ijs in te schrijven, al
leen om maar werk t© hebben, zooals dik
wijls gebeurt, geen misbruik maken.
Als de gemeente waar voor haar gold wil
hebben, moet ze ook geld voor haar waar
weten to geven on dat doet ze op deze ma
nier niet. Zo heeft voldoende kundige amb
tenaren om te weten wat do waar, die zij
noodig heeft, kosten moet.
Aanleiding tot dit schrijven vonden wo
In de oproeping van een comité uit eoui-
ge werklieden-vereenigingon tot een verga-
doring, ten einde de heorschende werke
loosheid te bespreken on maatregelen te
beramen, tot welke vergadering ook ver
schillende ingezetenen waren uitgenoodigd.
Zelfs werd daar nog aanbevolen den par
ticulieren patroons on bouwondernomera ie
verzoeken met tcr-zijdo-stelling van hun
persoonlijk belang misschien minder
long te laten werken en daardoor aan an
deren do gelegenheid te geven, arbeid te
vinden.
En do gemeente?
Zij stuurt haar .work, waarmede oen
flink aantal werklieden de wintermaan-ton
een eind hadden kunnen doorkomen, naar
Amsterdam, omdat daar iemand is, die,
het kost wat kost, maken wil.
Had cr ooit een rodon kunnen zijn om
van don stelregel, die tooh dikwijls buiton
werking gesteld wordt, hot work lo gua-
nen aan den minsten inschrijver, af te wij-
ken, dan .was het ons inzions nu geweest.
B.
Leiden, 22 Jan 1907.
Mijnheer de R.dacleurl
In uw blad van 'gisteravond goaft gij in
do rubriek Vragen co Antwoorden" aau
ccn vragor den gemoedelijkon raad om zioh.
in geval hij een tooneelbtuk beoordcold v.ilde
zien, tot mij te wenden en dat ik daD mis
schien kans zou zien con opvoering te bczor
gen.
Bij deze deel ik u medo, dat ik niet voor
nemena ben als tooneolcriticus van den
eerste den be&fco mij beschikbaar te stellnj
en dat ik met gocn cnkclo tooneelvereeni
ging in conneotie sta, zoodat ik zeker niet
in staat zou zijn eon opvoerng te bewerk
steil igen.
Hoogachtend,
M. VAN KLEEPF,
Oud© Singel.
Diensthodenbond.
Het derde. Congres (jaarvergadering)
van den Algemecnen Nederlandschen
Dienstbodenbond, Zondag to Rotterdam ge
houden, word geopend door de presi^-nte,
Mej. E. G. Auwordn, dio mededeelde, dat
aanwezig wareD de afdcolingon Amster
dam, Don Haag, Den Helder, Middelburg,
Leiden en Rotterdam en afwezig Zwolle;
dat in het afgeloopcn jaar de Bond in le
dental flink was vooruitgegaan, do afdeo-
ling Middelburg was tot stand gekomon
en vooral Amsterdam veol leden had ge
won non.
De finanoioele toestand van den Bond is
gunstig. Op 31 Dec. jl. was ccn saldo In
kas van 160.4J gld.
Besloten werd do volgende jaarvergade
ring te Amsterdam to houden en voort*
het oi^aan van don bond gratis, toe te zon*
den aan arbeidsbeurzen en volksleosznleu.
De afdeclingon Amsterdam m Leidorf
werden aangewezen uit haar midden een'
hoofdbestuurslid to kiezen; de afdeelinj
Amsterdam bovendien eon redactielid.
De ontworp-ötatuton en het huishoud©*'
lijk reglement werden goedgekeurd cn be<
sloten do Koninklijke goedkeuring aan td
vragen.
Na ecnigc discussie werd een motie aan
genomen, waarin do wetgevende mnchtl
wordt verzocht do woniuginspoctie uit tQ
breiden tot keukens cn diensthó^ènshuip*
kamers.
Daarna werd dc jaarvergadering gesloten*
'8 Avonds word in do voilingzaal van het»
Verkooplokaal aan den Goudscheu Singel^
een feestelijke bijeenkomst gehouden, waai;
mevrouw .Tydeman-Verschoor cn de heor
F. Mol het woord voerden. De redevoerin
gen werden afgowisseld door zang, muziek
cn voordrachten.
Kingston.
In het Myrtlc-hotel zijn tien lijkeu ge
vonden. Dc Amerikaansehe marine-iufauto*
ristcD hielpen hij het doen springen van
gevaai-oploverende gebouwen. Do ellende
is groot cn hulp hoog noodig. Men verdeelt
soep cn de regecring heeft een bakkerij in
gericht De boeren uit den omtrek brengen
groenten nan.
Twintigduizend personen zijn zonder dak;
hot meerendcel kampeert op het terrein dor.
wcdrenncü, waar aanhoudend godsdienst*
oefeningen worden gehouden. Nog ecu dor*
tigtal welbekende kooplieden worden vor<
mist.
Veel verkoold© lijken zijn totaal onlior*
kenbaar. Ontsmettingsmiddelen zijn hoog
noodig. Ziekten zijn nog niet uitgebrokon.
Iodereon in de stad is gereed bij do coTst©
gewaarwording van een nieuwen aardschok
de vlucht te nemen. Een aanzienlijk© bon*
veelheid kostbaarheden is verzameld. Een
militaire patrouille hoeft twee plunderend©
negers neergechotcn. Licht© schokken ko
men nog voor. Het verkeer tusscbcn cl©
wankelende huizen is op vool plaatsen gc*
vaarlijk. Do spleten in don bodem worden'
wijder cn het benedengedeelte van do stad
blijft zakken In sommig© bodcmspleton
staat zwarte, warmo modder. Do clcctri-
schc kabels hebben ccn aantal mcnscherf
gedood.
Mr. Nathan, do voornaamste koopman
van Jamaica, gewoonlijk in Engeland,
doch eens per jaar op het eiland verblijf
houdend, werd juist geschoren op het
oogenblik van den 6chok. Een balk sloeg
hem het. hoofd af. D© barbier bleef onge
deerd.
De .Prins Wal demur", van de Hamburg-
Amcrika lijn, is vorloron. Het schip kwaux
binnenvaren, nog onbekend ract do ramp.
Het hield dc vlammen van brandende wo*
ningen voor bet licht van den recdB ing©-
btorteu Plum-point vuurtoren.
Laatste berichten zeggen, dat nog nad*
houdend aardscliokkon worden gevoeld.
Vereenvoudiging Leerplichtwet.
Bij Kon. Besluit is aan do hoofden van
scholon bekend gemankt, welk© vereenvou
digingen in de administratie dor Leer
plichtwet zijn aangebracht. Tot nog too
inocston de hoofden van scholen wekclijkj
allo verzuimen, zoowol ongeoorloofde
als geoorloofde, aan den nrr.-schoolopzie
ner opzenden. Do laatstgenoemdo verzui
men zijn veol talrijkor dan cl© ongeoorloof
de cn vcroorzaukton zeer veel admiDistrac
tie, ook voor do schoolopzieners.
Daarom behoeven in het vervolg do f,o-
oorloofdc yorzuimon slechts mnandcl'jks
in hun algemeen totaal, dim niet meer por
kind afzonderlijk, t© worden opgegeven,
hetgeen voor schoolopzieners on hoofcioo
zeor veel administratie bespaart. Van .la
ongeoorloofdo verzuimen blijven do wcck-
lijston bestaan.
Nog is bij Kon. Besluit bepaald, dat all©
vorzuimen van leerlingen, die niet ineof
onder de Leerplichtwet vallen, bij de ge
oorloofde verzuimen behooren t© worden
ingedeeld.
12 groote, zeer mooie Kastranden
10 Cts., Ramee Union, tochtvrije Gloei
kousjes 12Vt Ct. Duizenden Zeem
lappen van af 15 Cts. Hercules
Schaatsenband 2'/i, 9 en 3y2 Ct.
Gasglazen en gaatjes Glazen voor
handen. Een mooi partijtje Thermo
geen Flanel in verschillende Kleuren
van af 13 Cts. Dikke Wolion Rokken
van f 1.00, 1.10 en f 120
V.-d.-Werfslraa! 60-58,
Telefoon Interc.
Koopt geheele of gedeel
telijke Inboedels. 958 18
j Allen, die iets te vorderen hebben i
van, vergclmldigd /.(Jn aan, of borg
tochten onder zich hebben ten laste
van wijlen den Heer PIKTLB
KK1JËR8ZOON KKYSKU,
in leven Koopman, gewoond hebbende
te Den Burg op Tessel, en aldaar
overleden 14 November 1906, wordt
verzocht daarvan betaling of opgave
te doen aan de Executrlce-Testa-
montalro, Mejuffrouw J. A. ZUNDER-
DORP of ten Kantore van den Notaris
CLAUDE K. DE BOER, beiden te
Den burg op Tessel, voor of op
1 Maart 1907. 963 17
-ri— p Uitll lö
tpsarasteefjj No. 2 nabij de Mare.
r
Juwelier, m{IJ
2
De Administratie van het „Leidseh
6400 33
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
Agent der Firma J. KALF (DAVIDSON),
3 3 COSTUMIER. 3 3
laat Uw l/rine onderzoeken door
het Scheikundig Laboratorium Open
Itystnin No. 4, Botterdam.
Te con6ulteeren "Vrijdag on Zater
dag van 10 tot 3 uren: Kaiser*
jstraat CIO, Leiden.
Onderzoek mot inbegrip der medi
cijnen één Galden. 173 12
HARTESTEEG 2.
Per Liter.
Ani8etto f 0.45
Perfiico 0.45
Curasao 0.45
Frambozer '>.45
lenover ».72
Brande -vlJi. C 72
Boerenjong.,, 0.80
Cognac 10.90
Por Flosch.
Roodo WlJn 0 50
Medoc 0.00
Madera 0.50
ltoode Port 0.55
Wil te B .0 60
Samoa 0.60
Champagne 9 0.80
Advocaat 0.80
428 10
