N«. 14365 Donderdag 20 December. A®. 19OS. Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§pn- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Se Nieawiaarswenschen, FEUILLETON. 113e oude toresi. LEIDSCH PRIJ8 DEZER COURANT» Voor Lol don poi «ook 6 Oenui per 8 moanden f 1.10. Belten Lelden, per loopei en waar agenten gevestigd «IJn 1.30. Franco per poat L63. PRIi'S DER ADVERTENTIES» Van 1—6 regels /"1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere lettere naar plaatsruimte. - Kleine edvertentiën ran 30 woorden 40 Oents oontant i elk tiental woorden meer 10 Oents. - Voor het incasseeren wordt/"0.05 borekend. welke worden opgenomen in hot „Leldsch Dagblad" van Dinedagmorgen 1 Januari kOBton 85 Cent» per advertentie, indien aangeboden vóór of tot Vrijdagavond 88 December. Na dien tijd kosten deze advortentlön 50 Cent». Buiton Leiden wonenden kunnon postwissel zenden en de advertentie op het strookje schrijven. Leiden, 20 December. Door de Afdceling Leiden van den Bond van Nederlandsche Onderwijzers is heb volgende adres verbonden. Aan Edelachtb. Heeren Burg. en "Weth. to Leiden. Edelachtbare Heeren. Bij de beraadslaging over volgn. 130 der Gemcente-begrooting over 1907, luidende: „Jaarwedden der onderwijzers", is naar aanleiding van een opmerking van den heer Witmans door den Wethouder van Onderwijs o. a. gezegd, dat het lid-zijn van den Boad van Nederlandsche Onder wijzers geen beletsel, maar ook geen aan beveling is om hier op do voordracht te komen en tot onderwijzer to worden be noemd. Dit oordeel is door den Voorzitter na der verklaard in dezer voege: „Wij staan tegenover den Bond neu traal." Voor de uitspraak van dit oordeel i.ijn wij het College van B. en Ws. harte lijk dankbaar, omdat wij gevoelen, dat het juist is on gegrond. Eveneens met dankbaarheid getuigen wij, dat, voor zoo ver ons bekend, noch door uw Ooilege, noch door do hoofden der scholen alhier ooit een collega niet ter benoeming voor gedragen of niet voor bevordering in aanmerking gebracht is, omdat hij lid was van onze Vereeniging. Evenwel, wij hopen niet onbescheiden geacht te worden, als wij in het belang van hafc onderwijs een bedenking makeu tegon de woorden van den Voorzitter, waar hij in dit debat als de meening van uw Oollcge te kennen geeft, dat moet wördon „gehandhaafd het recht van de „hoofden van scholen, om tc informeeren „daar, waar zij meenen dat tc moeten „doen en naar wat zij wenschen," en dat „dat recht volkomen onverkort moet blij ven." Wij wenschen op dit recht der hoof den van scholen niets af te dingen, maar wij hadden toch gaarne gezien, dat het College van B. cn Ws. de verzekering had gegeven, nauwlettend to zullen toezien, of van dat recht een behoorlijk gebruik wordo gemaakt. Vooral de woorden „vol komen onverkort/' hebben ons.te dozen opzichte eenigerniate bevreesd gemaakt. Do mogelijkheid is toch niet uitgesloten, dat een on. ...oorlij-. gebruik van dit recht gemaakt wordt. 21) -Nu bouwden de straatjongeas yan Westdorf hun konijnenhokken van de sbeenen, welk een mach tig, adellijk geslacht te midden van een vrijen volksstam had opgestapeld om recht en onrecht, naar eigen goedvinden, te kun_ non oefenen. Men onderscheidde aan de onregelmati ge, omhoog stokende stukkon muur de afscheidingen van do gebouwen, ja bijna van elk vertrek. Er behoorde echter een kenner van do middeleouwsche bouwordo too, om dc beteekenis te ontraadselen, wclko elk vertrek afzonder lijk moest ge had hebben: zoo woest en dooreen had de tijd het ge-.eele bouwwei'i door elkaar ge worpen, als een aardbeving do wonlingen der menschjcn dooreensctrudt, als dobbel- fcteeneu in een L-eker. Van do duinhelling kt .cn de toppen dor jonge dennen in de bonte wildernis Zij wuifden tegen den wilden sorbcboom, die fier uit een spleet van den muur sprong, cn tegen de breed uitgespreide vlier, die niet wist, dat zij juist daar haar worteleu bad geslagen, waar vóór eeuwen de ruw getimmerde legeretede van den geharden graaf uad gestaan. Een schare beweeglijke zwaluwen, die in den steilen wand van den witten Kneo bun nestgatcn hadden, zaten behaaglijk rij cn gelid boven op den muur om het Plein; een zilvcrglanzigo meeuw had zich Piet ver van hen neergezet. Voor .de die- Wij meenen zelfs.. dat een dergelijk geval z*ich in den loop van dit jaar heeft voorgedaan, het geval namelijk, dat aanleiding heeft gegeven tot de debat ten, bovenbedoeld. Een schoolhoofd heeft bij do hoofdcu der scholen, waar de solli citanten werkzaam waren, o. a. gevraagd: „Hoe is zijn a;rho. .ling tot het hoofd der school Do fout, hier gemaakt, schuilt niet in do vraag op zichzclve, maar hier in, dat zij gericht is tot iemand, die bij zijn antwoord niet onpartijdig kon rijn. Immers, tweeërlei kan zich voordoen: die verhouding is zooals zij behoort te zijn ff niet. In het eerste geval zal de beantwoor ding der vraag niet bezovaarlijk zijn. Is echter de verhouding niet de ware, dan kan de oorzaatc hiervan liggen: lo. bij den onderwijzer; 2o. bij het schoolhoofd; 3o. bij beiden. En nu moet het toch voor uw Ooilego duidcl.j.c zijn, dat bijaldien een der twee laatst© mogelijkheden de werke lijkheid is, het betrokken schoolhoofd tenzij hij beter zij dan menscb geen juiste inliciuingen zal verschaffen. Daar door kan zeer steidg ^hade wordon be rokkend aan het onder—ijs, en daarom is bij bet richten dezer vraag aan een oolle- gla-schoolhoofd niet een behoorlijk gen bruik van het recht tot onderzoek ge maakt. Indien uw College de juistheid hiervan mèt ons gevoelt en wij twijfelen daar aan geenszins dan zal het tot het in zicht zijn gekomen, dat het „volkomen on verkort" toch eenige beperking bebooft, opdat het niet tot nadeel van het onder wijs zij. Wij komen daarom met het be leefd, doch dringend verzoek, der j beper king alsnog t© willen aanbrengen en open baar maken op do wijze, die uw College het me©-t ge .onscht en geschikt voorkomt. Namens do Afd. Leiden van den Bond van Nederl. Onderwijzers: J. M. YOS Jz.. Voorzitter. c- A. TUK, Secretaris. liet maken van alle brand- cn inkt- stempels ten bohocve van het Gemeente- Slachthuis te Haarlem, is opgedragen aan do firma Jobs. Dee en Zoon, Hooigracnt alhier. De „Sts.-Ct." bevat do beschikking van den Minister van Binnenlandsche Za ken, waarbij mr. J. van Droogo, griffier van den raad van beroep to Dordrecht, toe gelaten is als privaat-docent in de rechts geleerdheid aan dc Rijksuniversiteit te Lei den om onderwijs te geven in het recht van do publiekrechtelijke verzekeringen. Een door B. dn Ws. van Bussum aan den heer C. J. Dieben te Leiden opgelegde voorwaarde voor de vergunning tot oprich ting van een stoom-wasch- on strij kinrichting te Bussum, is op het daartegen door Dieben ingestelde beroep bij Kon. besluit door een voor hcTn minder bezwarende bepaling ver vangen. H. M. de Koningin heeft den hoofdin genieur der burgerlijke openbare werken in Nederl an dsch-Indië L. J. C. van Es he- noemd tot commandeur in do Huisorde van Oranje. J>c heer Smeding, gepcnsionncerd gencraal-majoor der cavalerie, is Dins dag door jlI. M. de Koningin-Moeder in audiëntie ontvangen. H. M. do Koningin-Moeder woonde gis teravond een gedeelte van het Diligeofcia- ren van do lucht had de oude muur ten dubbele beteekenis; hij was een rustplaats voor het jong uitvliegend gebroed en voor de ouden 'een zonnig plekje om bespiege lend te mijmeren. Tusschen het weelderige onkruid on het puin leidde een met groote steeneu ge plaveide hobbeligo weg door do wildernis. Zij maakten aanstalten dien zwijgend to betreden. „Oom, vroeg Gertrud met gesmoorde stem cn met tranen in do oogen: ,,Hoe heeft grootvader hier kunnen wonen?" Do heer von Knee bief zijn stok op en wees naar den toren: „Je overgrootvader heeft hier reeds niet meer gewoond, maar beneden in den pol der, in het gebouw, dat nu Thorbeeken bezit en bewoont. Indertijd beh -orde dat met den gebcelen polder aan jo familie. Je grootvader heeft het aan zijn rentmees ter, den ouden Thorbeeken, moeten ver- koopon, toen hij in den vreemde trok. Graaf Hans heeft zich echter wekenlang in don teren daar verborgen, voordat hij over dc Elbo voer. Van dat uur af is nie mand van je geslacht hier meer geweest." „En hoe lang is dat geleden, oom?" „Dat was in achttienhonderd dertig, in een nacht in Maart." „Ging hij toen naar do Pruisen?" De invalide knikte. „Om voor de vrij heid te strijdenzeide hij met trotschen nadruk. Zij stonden voor den toren, welke wa3 bestemd geweest, om na het veroveren van den burcht den laateten tegenstand tc bie den. Hij was ter halver hoogte uit veld stcencn opgetrokken en ongeveer tien M. hoog. Voss haalde weer zijn sleutels voor conoerb bij, in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. Te 's-Gravenhage is op 55-jarigen leef tijd overleden mr. H. W. Diephuis, oud president van den Raad van Justitie to Pa- dang. Mr Diephuis werd te Winschoten gebo ren on begon zijn loopbaan bij de rechter lijke macht in Nederlandsch-Indië in 1875 als griffier bij den landraad te Bon<l.>- woso (Besoeki) cn was daarna griffier bij den, otngaanden rechter in de 3de afd. op Java. Voorts was hij voorzitter van verschil lende landraden, te weten te Blora (Rem bang), te Poerworedjo on Kootooardjo, te Toeban, Somarang en te Modan Bindjei (Sumatra's Oostkust). Tweemalen vervulde hij do beürekkiDg van lid van den Raad van Justitie tc So marang, eerst in 1831, daarna in 1899, In 1902 werd mr. Diephuis op zijn verzook eervol ontslagen als president van don Raad van Justitie to Padang (Sumatra's Westkust). De begrafenis zal plaats hebben a-8. Vrijdag op Oud Eik-en-Duinen, om half- twaalf van het sterfhuis aan de Laan van Meerde rvoort, Mon meldt ons uit Haarlem dat daar door het Provinciaal Bestuur van Noord- Holland heden is aanbesteed: het maken van een zuidelijken aanbouw bfo het Rijksmuseum te Amsterdam en de daarby behoorende werk zaamheden en leverantïön. Raming f 70,000 Laagste Inschrijver J. Kok, to Utrecht, voor f 67,876. De gemeenteraad van Middelburg heeft benoemd tot rector aan het gymnasi um dr. A. H. Kan, thans conrector, en ia zijn plaats tot conrector dr. A. W- G. G Wagner, leeraar in de oude? talen en dc ge schiedenis. Volgens to 's-Gravenhage ontvangen telegrafisch bericht is te Semarang overle den het lid van don raad van justitio al daar mr. A. W. A. van dor Mey, op den leeftijd van 47 jaren. („Vad.") Door het gerechtshof te Amsterdam zijn, tor vervulling van twee vacatures van raadsheer in dat college, opgemaakt dc na volgende alphabetischo lijsten van aanbe veling eerste lijst: mr. P. J. Bijloveld, mr. F. A. Eggcrs-, en jhr. mi*. J. O. Reynst, allen rechter in de arrondissoments-reohtbank aldaar; 2de lijst: mr. J. H. Bijdendijk, mr. A. Fentonor van Vlissingen, Cn mr. O. van der Zweep, allen rechter in de arrondisse- ments-rechtbank aldaar. De gewone audiënties van de ministers van binnenlandsche zaken en waterstaat zul Ion deze week niet plaats heb bon. Het 8toomechip „Koningin Wilholmi- na", van Amsterdam naar Batavia, ver trok 118 Dccenu van Southampton; de „Kronpi&nz", tbui reis, vertrok 17 Dec. van Tangcr; do „Koning Willem II", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 19 Deo. van Suez; do „Timor" vertrok 19 Decem ber van Sabang naar Amsterdam; do „Gocnfcoer" van Rotterdam naar Batavia, arriveerde 19 Dec-mber to Marseille; do „Bürgcrmeistor", thuisreis, vertrok 16 De cember van Swakopmund; do „Jason", van Batavia naar Amsterdam, passeerde den dag en duwde een lage, eikenhouten deur open; zij betraden nu een gewelfde ruimte, waarin op rijde, door een onregel matige opening voldoende licht viel om haar vorm te onderscheiden. De kalk waa van do muren afgebrokkeld, er heerschte een bedompte, vunzige lucht, en helder glinsterend water hing aan het verwulf sel; steeds door neervallend, zeker eeuwen achtereen, had het do kalk opgelost en kristallen gevormd, welke mat glinsterend de grauwe wanden bedekten. „Hu," zeido Frauke en nam haar klee- ren bijeen. Yogs stapte dwars door de ruimte en hief zijn hand op. ton einde een deur open te stooten, welke naar boven leidde. „Als 't je blieft, Trade", en zij legde haar kleine, wanne hand op de oogen ba rer vriendin en leidde haar over den drem pel, vervolgens nog zes k aeht schreden recht uit tot in een groote ruimte. „Doe nu je oogen open, zandgravin l" Gertrud stond midden in een gewelfde zaal. Door een hoog, Romeinsch boograam, dat bijna d© geheele breedto en hoogte van de ruimte innam, stroomde helder, warm zonlicht; het speelde met de spinncweb- ben in den Romeinsohen boog, het viel op den gladden steenen vloor tot aan don uitersten hoek; het wierp licht en 6chaduw op de figuren in do wapens, welke, in een vreemde 60ort 6teen uitgehouwen, in de rijmuren waren aangebracht; het lag op do sierlijke leun gon van de steenen ban ken aan beide kanten. Gertrud beefde van blijde verrukking en keek met schitterende oogen naar het won- clerschoono tafereel daar buiten, op waar dige wijzo omlijst door het stocnen boog- 16 Deo. Pcri de „Schwaben", van Australië naar Bremen, arriveerde 18 Dec. t© Suez. Noordw^k. Gisteravond vergaderde in „Het Hof van Holland" do afdeelinB NoordiWijk van d© Alg. Ver. voor Bloem bollencultuur. Er waa onder bestuursledon, noch leden veel animo, want alleen de voorz- de heer C. J. L. van der Meer, on do waar nemende secretaris, do heor K. do Groot Lzn., waren aan de bestuurstafel gezeten, terwijl het aantal opgekomen leden klein was. Na do oponing weiden de notulen gelezen e<i goedgekeurd. Er waren twee brieven in gekomen, een van do afdeoling Haarlem, waarin zij haar candidaat, don hoor Ernst H Krelage, aanbeval voor do voorzitters- vacature in het hoofdbestuur, ontstaan door het bedanken van don tegenwoordigen titularis, don heor J. H. Weutholt, cn een van do afdeeling Noordwijkerhout, waarin dezo voor genoemde vacature aanbeval don heer O. J. Roozon. Later werd door do verga deriuj candidaat gesteld de heer Ernst H. Krelage, Daarna werd besproken de beschrijvingsbrief voor de 113do Alg. Vorg. to houden op 24 Deo. aanstaande, to Haarlem. Dc eerste punten lokten gcCn discussie uit. Punt 6 was de zooeven genoemde oandidaatstclling voor de vacante voorzittersplaats in hot hoofdbo- stuur. Punt 7, voorstel van het H. B., den algemeonen sccretaris-ponningmeestcr, weoi voor vijf jaar te bonocmen, weid goedge vonden. Bij punt 10: vaststelling van do bo- grooting voor 1907, lokte de post van lOOu guldon voor het to stichten Krelagc-fondf» waarvan dan zal werden opgericht do Kre- lage-stichting, nogal disoussio uit. Mon bleok dan ook per slot van rekening te gon fonds Cn stichting te zijn. Punt 11, voorstel van het H. B. om te besluiten tot Iet instellen van Beurs voorwaarden, vol gens bijgevoegd reglement, werd verworpen. Punt 13, voorstel van hot H. B., om in 1D07 weder eon ton toonstelling to houdeu van in Mei bloeiende soilla'9, werd goedge vonden. Tot afgovaardigden ter Algemu-üi Ver gadering werden gekozen do heeren P. de Groot en L. A. Prins, en tot plaatsvervan gers-afgevaardigden de heoren J. Paarde- kooper on 0. J. L. v cL Meor. In de vacaturo, ontstaan in de commis si© der „kwade plekken", door hot bodan- kon van don heer P. de Groot, werd geko zen do heer L. A. Prins, die de benoeming aanvaardde in do hoop, lekker to zullen drinken van do ohampagne, die voor de toe gestane 300 gulden zal wordon gekocht. Vele punten werden uitgesteld tot dc vol gende vergadering. Voorgesteld word, voort aan wat vaker te vorgaderen. Daarna sloot de voorzitter de vergade ring, en sprak den wonsch uit, dat een vol gende maal ón de leden ón do bestuursle den wat talrijker zullon opkomen. öu(l9hoorn. Do openbare jaarvergade ring der Ohr Jongclingsvoreeniging „Pe trus" alhier, was door vele belangstellenden bezocht. De voorzitter, de heor J. Verduyn, open de de bijeenkomst, heette allon welkom en gaf een kort overzicht over don toestand der vereeniging. Het ledental is in het afgoloo- pCn jaar geklommen tot 37, zoodat hierin voortuitgang is te bespeuren. venster. Boven op de duin, wel honderd vijftig voet boven de zee, had het storko geslacht, dat hier eens had gehuisd, zijn nest ge-- bouwd. Wanneer zou dat geweest zijn? In elk geval in den grijzen voortijd, toen er van het vruchtbare land, hotweifc diep beneden aan Gcrtrudfl voeten lag, nog nicta te zien was; toen do woeste golven klotsond tegon de duin aansloegen cn wit schuim en zand tegen do muren van den burcht wierpen. Misschien hadden daar boneden rechts, waar nu do hollo weg van het oude land in het nieuwe leidde, in een soort haven, do vaartuigen van do oude heeren gelegen en op buit geloerd. Een langen tijd geleden I Een tijd, toen ©r nog geen geleerde over boeken zat gebogen cn de gesohiedenis van rijn volk in het stijve perkament begroef. Toen echter de woeste zeo niet langer tegen de duin aansloeg, zich loerend als een wilde tijger terugtrok, en slechte n<-g in de verte, een halfuur gaans naar het Westen, dof brommend/ langs do kleiige geulen sloop, woren ook do oude heeren van den burcht zachter geworden; want de grond, waarop het opgroeit, vormt een geslacht tot hetgeen het in do oogen van anderen eigenaardig maakt. Zij leiddea hun kudden, hun paarden, hun breede, Hollandsohe runderen en schapen naar het nieuwe, vruchtbare land. Zij werden echter nog geen landbouwers; want af cn too, ton tijde, wanneer do eer st© sneeuw tegen dc duinen dwarrelde en dan weer, wanneer dio smolt, kwam, door den Noord-Ooster-storm opgezweept, de oude grimmige tijger weer in opstand; hij bruid© luide, sprong met woeste Bprongen De secretaris deelde mede, dat in dit sei zoen nog één lezing zou gehouden worden cn wel den 22sten Januari 1907. Uit het verslag van den penningmeester bloek, dat do financicclo toestand der ver eeniging gunstig kan genoemd worded daar bet boek sloot met een, batig saldo Yan ruim 51. Do bibliothecaris, do heer Snel, bracht nog een verslag uit, waarna hij zijn anibt neerlegde cn dit overgaf aan den heer Van Rijn. Na clo uitgebrachte verslagen werd nog oen opstel ten best© gegevcti over het 12de art.. waarna do cerc-voorzittcr, ös. v. d. Hcy den, nog een kort toepasselijk woord sprak en den wemsch uitte, dat do vereeniging steod3 meer tot eer des Heeren moge groeien en bloeien. Sassenhcim. Do afdceling Sasscnheim van „Patrimonium" heeft in „Concordia" haar vijftiond© jaarvergadering gehouden. Velo leden met hun dames, alsook afgovaar" digdon van andere vcrcenigingon waren te genwoordig. Nadat do voorzitter de vergadering met gbod had gcopond cn door do aanwezigen Pa. 103 vs. 1 was gezongen, deed do secre taris verslag over het afgeloopen jaar. Hierna worden vcrschillendo korto lezin gen of inleidingen gehouden o. a. over „On- zo feesten", waarin cl© raad werd gegeven^ niet meer volksfeesten te houdon zooals dezen zomer, waarna do heer Warnaar voor stelde con Wilhelmina-vcreeniging op io richten. D© heer Frijling decldo iots mede over vorvalsehing van verschillende artikelen door zijn voordracht„De wereld wil be drogen zijn." Dc lieer Verwoerd vertelde iets over naam en beteekenis van „Patrimonium." Nadat neg cnkclo sprekers iets ten bcsto hadden gegeven, wer.l de bijeenkomst clooï Ds. Thijs gesloten. Voorhout. Het aandeel der door dezo gemeente te leveren manschappen voor do nationale» militie bedraagt zes, van wio vier voor volledige oefening en twee voor korte* Voor den door den Militieraad vrijgo- stelden lotcling Van Lierop is door het volgnummer ccn herkeuring aangevraagd. Voor hot bekomen van het getuigschrift voor lichamelijke geoefendheid ou militaire bekwaamheid hebben zich twee jongelieden aangemeld. Tob leden van dc Commissie tot we ring van Schoolverzuim zijn hcrbcnoomd de heeren J. v. d. Hulst, J. Wcsterhovcn, J van Dobbelen, L. Prins cn W. Prins. VY oubiuggo. Gisteren is alhier door den landbouwer v. cl B. een varken afgeleverd, dat een respectievelijk gewicht bleek tc heb ben van 720 pond, dus 360 kilo. Inderdaad een kolossaal gewicht voor een varken, en dat monig vet rund niet haalt. Lisse. Heden is in den dienst dor pos terijen alhier oen zeer groote verbetering gekomen, want tot nu bod de eerste post verzending plaats, de3 morgens te halfnc- gon, terwijl than3 reeds 's morgens to halfzcö ccn verzending geschiedt. Vervolgens arrivcoren thans dc brieven, ©n/.., die met dc nachttreinen in Leiden zijn aangekomen, reeds to halfzes cn vroeger eerst te halfnegcn, zoodat hierdoor do corsto bestelling van veel moer belang is geworden.. door do gleuven en groef zijn klauwen in het zand vau de oude, met neido begroei de duin en scheurde lange cn diepe, witte wonden in baar lichaam. Hot oudo, woest© geslacht stierf uit. Do laatste van liet huis trouwde met cerf man, dio in den grootcn, dertigjarigen oorlog met woest krijgsvolk langv* don ouden straatweg trok. Was hij werkelijk' een graaf geweest en hoe was zijn naam? Hij had geen documenten meegebracht, al leen zijn groot, machtig zwaard: dab had hij kletterend op do tafel geworpen. En do erfdochter had gemeend, dat in oor-< logstijden oen zwaard beter was dan ecn^ 6tuk papier. En de naam? Er werd er ook' een gevonden. Hij noemd© zich graaf von Knee; want in bet gclieclc landschap hcot- to do groote duin indertijd reeds evenals nu: „De witte Kneo". Waarom? Wel, de1 reeks duinen, welke do zeo in den grijzen voortijd lange het geheel© landschap had opgeworpen, vormde juiüb bij do grooto j duin, waarop dc burcht stond, een «tem pen hoek, gelijk aan de knie van een ge bogen been; cn wegens de witte wondeu,1 welke de woeste zee in den heidcgron-1 lud gescheurd, heette hij do „witte" Knee. En deze bijnaam kreeg in den ioap dei} eeuwen steeds meer recht van baïtaan.. (Wordt vervolgd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1906 | | pagina 1