Denkt om „SchooHoMervoeding"!
Marktberichten.
Burgerlijke Stand.
Katwijk. Zooals bekend brak j-l. Zater
dag te Katwijk-aan-Zee bij de wed. Verdoes
brand uit in ccn hooiberg. Dank zij het
flinke optreden der brand weermannen
bleef do brand alleen bij den hooiberg be
perkt cn bleven do belendingen gespaard.
De brandwaarborg-maatschappij ,,De
Verecniging, firma H. van Veeren" te Am
sterdam, agent de heer G. B. Werther al
hier, beeft dit zoo zeer op prijs gesteld, dat
zij een bedrag van -20 gld, voor de brand
weer beschikbaar stelde. Dit voorbeeld vin-
de navolging bij de groote Maatschappijen,
die belangrijke bedrageD hier hebben ver
zekerd.
Katwijk aan (Ion Rijn, Bij het schoon
maken van de klok in bet torenuurwerk al
hier is bevonden, dat daarop bet volgend
rijm staat:
Tot dienst des nood
Voor kleiD en groot,
DieD ik gelijk
Arm en rijk.
Anno 1598.
Spelling en schrift toonen echter duide
lijk aao, dat deze woorden ongetwijfeld
twee en een halve eeuw later werden inge-
grift.
Bij de Gercf Kerk alhier zijn gesteld
tot -candidaat-ouderlmg de heeren C. J v,
d. Bos, A. v. d. Jagt, J. Minnee Chzn P.
Ravcnsbergcn Gz P. Ravensbcrgen Pz*
cn W. Schoneveld; aftredend zijn wegens
periodieke aitreding de hecren A. y. d.
Jagt cn P. Ravensbcrgen Pz.
Gisteinamlddag werd de logger KW. 95
van den reeder N. Parlevllet per eloepboot
van de naamlooze vennootschap „De visch-
ploeg" to IJ muiden naar Kalwyk-aan Zee
gesleept. Alhoewel de Kwakelbrug nog niet
goopend was, bleef de boot doorstoomen en
kwam daardoor in botsing met de juist opge-
baald wordende brug, die eenigszina bescha
digd werd. Tegen den gezagvoerder werd
verbaal opgomaakt.
Katwijk-aan-Zec. Naar wo vernemen,
zal onze haringvloot met niet minder dan
ecu 8 tal leggers worden vergroot.
De balddudighedcn op stiuat nemen
weder ccn aanvang. Hoewel wc heel goed
kunnen begrijpen, dat den jongelieden, die
maanden lang zich met do kleine ruimte
op een haringschuit tevreden hebben moe-
\in stellen, du a weer aan den wrl zijn
3c broodkruimels beginnen te steken, ia
Sr toch tusschen pretmaken en pretmar
ken nog eei,ig verschil.
Zoo zien we het amusante er l iet van
in, dat altijd personen en vooral dames
moeten worden nageschreeuwd of lastig
gévallen. Zoo werd hedenmiddag een dame
weer door een drietal vaD die flauwe grap
penmakers nageloopen onder het maken
van allerlei lieflijke opmerkingen,
totdat zij eindelijk door ccn winkel bin
nen lo gaan, zich aan die sujetten k-ou
onttrekken.
Met vreugde kunnen wo aan bet
eind van dit haringseizoen mededeolen,
dat van ons dorp geen enkel verlies van
menschenlevens valt to betreuren. Mogo
dit en ook de groote voorspoed tot dank
baarheid stemmen.
In de afgeloopen weck Jcwamen alhier
ccnige partijen haring in afslag; volle
pekelharing bracht op 14 gld- lot 14.25
gld ijle 11.40 guldeD; steurharing 13 gul
den tot 14.50 gulden; makreel 13.7ö gld.
tot 18 gld alles per kantje.
Ten gevolg: der stijging van de markt
in een week tijds meer dan 2 gld. per
kantje, houden vele reeders voorloopig nog
hun voorradige partijeD haring op.
Roudekork. In de alhier gehouden
vergadering van de afd. Patromouium wer
den tot bestuursleden herkozen do heeren
H. van Diggele en N. P. .Slegtenhorst eti
tot- advisecrend lid herbenoemd do heer G.
van Egmond cn benoemd da. R. \V. Hui
zing.
Voor de betrekking van 6chippcr op
dc waterschuit dezer gemeente, hebben zich
20 sollicitanten aangemeld.
A,s. Maandagavond zal in do consisto
riekamer der Ned.-Hcrv. Kerk alhier de
verkiezing plaats hcbbcD van een ouderling
(aftredend de beer J. van Hoiuingen) ou
twee diakenen (aftredend de heer J. A. v.
d Velde en bedankt de heer J. Vuyk.)
Noord wykerhout. Door de vergadering van
stemgerechtigde leden der Ned.-Horv Gom
alhier zijn herkozon, als notabelen de heeren
W. J. Guldamond en J. Wassenaar, en als
diaken, de hoer C. Berghout en als ouderling,
do heer B IJouwaart.
Oudshoorn. Op Maandagavond 10 Dcc.
a.s. zal in het Nutsgebouw alhier een bij
eenkomst worden gehouden van den Ne-
derlanclscben Protcstantenbondj afd» Al
phen en omstreken.
Als spreker zal optreden de heer Tj.
Kiclstra van Leiden,.
Kyusburg. Gisteravond vergaderde dc
Afdeeling Rijnsburg" deT Algem. Verecni
ging voor Bloembollencultuur bij don lieer
II. Coster.
De voorzitter, de heer A. do Mooy Jt.,
opende de vergadering en stelde na lezing
cn goedkeuring clcr notulen aan de oTdc:
Beschrijvingsbrief" der a.s. Algemecno
Vergadering. De mecstx? punten dier afenda
waren reeds in do voorgaando vergadering
behandeld Wat betreft het verkiezen van
een voorzitter der Algemeeno Verecniging
had het Bestuur liet oog laten vallen op den
heer G. Kruyf, ta Sassenhéim, die echter
op grond van overwegende bezwaren voor
die oer had mcenen te moeten bedanken.
Het bestuur adviseerde nu den te kiezen
afgevaardigde voor dit punt een vrij man
daat te gevén.
Do voorgestelde bepalingen en voorwaar
den vaD den koop en verkoop op do Beurs
konden door dc vergadering niet worden ge
accepteerd. Ook was men tegen 't verleenen
van subsidie -aan Noordwijk inzake de
kwade plekken".
Hierna volgde het verslag van den afge
vaardigde ter vorige algemeene vergade
ring, den heer D van Itcrson.
Dit verslag gaf den loop der gehouden
vergadering juist en correct weer, waarvoor
co afgevaardiede een woord van lof van den
voorzitter ontving.
Tot afgevaardigc der a.s. algemeene ver
gadering werd gekozen do heer D. van Eg-
mond Nzn.
Nog werd besloteD ook vanwege deze af
deeling ccn request te zenden aan Ged. St.v
ten inzake den toestand van d<?n grindweg
Katwijk—Oegstgeest.
Ten slotte volgde een verloting, waarvan
de prijzen hoofdzakelijk bestonden uit plan
ten.
IVoubrugge. Hoofdzakelijk voor onderzoek
naar de bekwaamheid van den lsten en den
2den machinist van do stoombrandspult Is
heden die spuit voor de tweede maal beproefd,
waarbb de bekwaamheden der belde machinis
ten voldoende gebleken zl)n, Ook van doze be
proeving kan worden gezegd, dat de Bpult
goed voldoet.
Tot Kerkvoogden tyj de Horv. Gemeente
alhier, z\Jn door het College van Notabelen
herbenoemd de heeren W. Boot en C. Visser,
die tevens de benoemiDg hebben aangenomen.
Ter verkryglDg van de bewezen van
voorgeoefendheid Inzake het voorbereidend
militair onderricht, hebben zich alhier vijf
lotelingen aangemeld.
Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde.
Onder voorzitterschap van prof. dr. J.
Verdam, hield de Maatschappij der Ned.
Letterkunde gisteravond in het Nutsgebouw
alhier haar gewone maande!ijksche verga
dering.
Id deze» bijeenkomst hield prof. dr. E.
0. van Lecrsum, hoogleeraar bij de Facul
teit der Geneeskunde alhier, een voordracht
over Gerard van Swieten als censor".
Na eerst even aan den persoon van Ge
rard van Swieten te hebben herinnerd,
deelde spr. een en ader mee over de be
langrijke rol, die in de 18<le eeuw Ncder-
landsche geleerden in do stad Weenen heb-
beo vervuld, waarvoor Oostenrijk hun nog
altijd erkentelijk is. En onder deze geleer
den behoort Van Swieten in do eerste
plaats genoemd te worden.
Spr. ging nu de oorzaken na, die cr U>e
hebben geleid, dat Van Swieten in 1745
als lijfarts der Keizerin en gewoon hoog
leeraar te Weenen kwam.
Hoewel ccn der beste cn meest geliefde
leerlingen van BoerH^vo, werd Van Swie
ten niet als zijn opvolger aan de Leidsche
Academie benoemd, omdat hij Roomsch-
Katholiek was en dc tijden toen niet ge
doogden, dat ccn belijder dier Kerk een
ambt van openbaar lccraar bekleedde.
Zijn nict-benoeming tot hoogleeraar ver
wekte echter gToote ontevredenheid onder
de toenmalige studenten.
Naar aanleiding van de ziekte van aarts
hertogin Marianne, cchtgenooie van Karei
van Lotharingen, wérd Van Swieten naar
Brussel geroepco en na den dood van Ma
rianne vertrok i..j, zooals werd opgemerkt,
naar Weenen. Daar werd Van Swieten ook
prefect aan de Hofbibliotheek en wist hefc
vertrouwen van zijn heerseberes te winnen.
De trouw aan zijn meesteres bracht hem
echter in conflict met de Jezuïeten, die des
tijds belast waren met de censuren van
buitenlandBche werken, waarbij zo zich
zei de spr. niet altijd getrouw van hun
plicht kweten. Lij dien strijd trad Van
Swieten als overwinnaar nit het strijdperk
en de Keizerin benoemde hem tot voorzit
ter der censoren-commissie en belastte hem
met de censuur over medische en filosofi
sche werken.
Nu was spr. in het bezit gekomen van
een merkwaardig manuscript, waarin een
lange lijst van ruim 3000 geschriften voor
komt, -waarachter Van Swieten zijn op-
eu aanmermngen iD stenographiscno ka
rakters geplaatst heelt. Het waa aan spr.
gelukt, die aanteekeningen' zoo goed als
volkomen te ontcijferen; vandaar, dat hij
in staat was gesteld, kennis te maken mot
Van Swieten als censor, diens smaak leer
de kennen en het standpunt, dat hij ten
opzichte vaD do literatuur van die dagen
innam.
Aan de uiteenzetting daarvan was verder
prof. VaD Lcersume belangwekkend betoog
gewijd.
Het manuscript leert, volgons spr., dat
VaD Swieten een man van strenge zeden
was en het noodlot heeft gewild, dat hij
ecD groot deel van zijn kostoaren tijd aan
het lezen van obscene werken heeft moeten
wijden. Dezo gingen alle op den Inciox,
maar het blijkt intusscben, dat Van Swie
ten voor Bicrlijken stijl en taal niet onge
voelig was.
Wat VaD Swietens oordeel over de na
tuurwetenschappelijke geschriften van zijn
tijd betreft, verwees spr. naar een artikel
in Jannes, Archives internationaies pour
1' liistoire de la Médoeine." Daarin zijn de
oordeelvellingen over een groot aantal van
dergelijke werken medegedeeld.
Uit een en ander trok spr. de conclusio.
dat het manuscript ons een oelangrijKon
stap nader bveDgt tot de kennis van dezen
bekenden Hollander. Het leert ons, aldus
besloot spr., Van Swieten kennen als een,
vroom, rechtschapen en tevens liberaal
man, die bovendien in wetenschappelijk
opzicht hoog boven zijn tijdgenooten uit
stak.
Do voordracht werd door do aanwezigen
met groote aandacht gevolgd en aan hot
oindo warm toegejuioht. De voorzitter ver
tolkte nogmaals do gevoelens der vergade
ring door don heer Van Leersum dank to
zeggen voor zijn zoo belangrijk© studio.
I'elegraiiscli wecriicrichi,
naar waaruemiogan in den morgen van 8 Deo.,
medegedeold door het Kon. Ned. Meteor. Instituut
te De Bilt.
Hoogste barometerstand 773.9 te Horta
laagsto 724.9 te Bodo.
Verwachting tot don avond van 9 Deo.
Matige tot krachtigen westelijken wind.
Zwaar bewolkte lucht. Mogelijk regen. Iels
warmer.
Agenda van de week:
Zondag: Stadsgehoorzaal. Specialiteiten-Voor
stelling. Direc'ie J. F. Sireugholt. 8 uren.
Du Nord, .Robert en Bertrand" of de Lustige
Vngebondeu. 8 uren.
Maandag: Leidsche Schouwburg. 5de Abonn.-
Voorstelling, „MdsHlhauco", Toooeelspel. Half-
acht. Vergulden Turk. Algem. Ledenvergade
ring VereeDigiDg .Leidens Belang". 8 uren.
Wjjlcgeb. Leveodsal. Ketste Bijeenk. Chr. Jong.-
Vereenig. „Dient den lieer". 8 uren.
Dinsdag: Lsidsche Schouwburg. Voorstelling
,Het Vrye Tooneei", Speenbolï, Nap de la Mar
e, a, 8 uien. - Stadsgehoorzaal. Groote Openb.
Vergadering Soo.-Hem. Arb.-partg. Spreker: Mr.
M. Mondeis. Halfnegen.
Woensdag: Foyer Stadsgehoorzaal. Tweede
Concert Leidsche Concertvereenigiog Scbörg-
quartot. 8 uren. Concertzaal Zomerzorg, 2do
UiLvoering Mandoline-club Krebustlipo". H a 1l-
negen.
Donderdagi Harmonie Breestraat 16. Algem.
Vergadenug Leidsche Bouw-Maatschap pij. '«Mid
dags 3 uren. Stadsgehoorzaal. Generale
Repetitie, 92ste Uitvoering Maancbappü Bevorde
ring 'i'oonkunet. 8 uren.
Vrijdag:: Stadsgehoorzaal. 92ste Uitvoering
Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst. 8
Leiden, 8 Dec. Granen werden heden met
meer aanbod tot ODreranderde prijzen verkocht.
W itte Tarwe f 0.n ƒ8.15, lioode n
Walla-Walla a per 80 KG.
Rogge 6.10 a 6.60 per 75 KG.
Zomeigerst a Winter- 4Ü0 a
ƒ6.30 per 65 KG. Chevalier ƒ6 75 6 60 per 1IL.
Haver /3.75 a 4.10 per 60 KG.
Groene KrwLen 7-60 a 8.50 por HL,
Faardenboonen ƒ6.60 a C.70 per HL.
Duiveuhoonen 7.60 u 8.por 85 KQ.
Koolzaad a per 11L.
Kanariezaad a por HL.
Houuepzaad 8.a 8.25 per HL.
Boter. Aanvoer 6700 kilogr., late qual. per '/i
vat ƒ58.— h 62,L'de qual. per rat 62.—
a 66.1st» qual. por kilogr. 1.46 a 1.65, 2de
qual. por kilogr. 1.30 a ƒ1.40.
Lange zwarte turf, «tuks, f i.a 4.26
per daizend,
i.ireeui, 8 Deo. Op de weekmarkt waren heden
600 atuks voe aangevoerd. De pnjy.en waren voor
atieron 70 a 195, voor vaarzeu 140 a 186, voor
pinken 60 a 146, voor melkkoeien 140 a 220,
voor kalikoeien ƒ190 a ƒ310, voor vaarskoeien
140 a 200, voor vette koeien 190 a 300, voor
nuchtere kalveren 7 a/ 13, voor magere kalvorou
25 n 100, voor niagore varkens 26 a 85, veoi
biggen Aa 13.—.
netuiuurdcii, 7 Deo. Voe. De aanvoer bestond
heden uit 4234 stuks^ als: 020 liundereu, 2096
tcliapen, 1481 Varkens, 16 Bokken en Geiten, 21
i'uarden, Veulen, waarvan de uoteering is als
volgt'.
buoren, enters 90 tot ƒ120, Tweutera- ƒ126
tot 270, U3sen 180 tot 226, vetto Koeion
176 tot f 265, inelk eii kMtkoeien ƒ140 tel
270, Pinken 60 tot 80, vette Kalveren 20 tot
60, Graskulveren tot nuohtere dito 8
tot 12, votto Schapen 28 tot 32, weido id. 22
tot f 1b, Lammeren ƒ23 tot ƒ30, vette Varkens
76 a 90, magere dito 35 tot 40, vette
Biggen 20 tot 30, magere dito 8 tot ƒ12,
Paarden 60 tot 150, Vette Koeien lete
qual. «tot o., 2de qual. tot c., 3de qual.
tot o., stieren per bout tot o., vetto
kalveren Lot c., vette Schnpen totc.,
volte Varkens 21 tot 22 o., Vurkens Londeusoho
murkt 22 tot 224 o. per J./a KG.
oniouiiiii, 7 Deo. Koteenng van tie Beurs
commissie: Moutwijn 13.60 per ILL. Zonder lust
ou zondor belastng.
SpoeiiDg ƒ1.80 per ketel.
Noteering vau de Makelaars: Moutwijn ƒ13.60,
Jenever 17.60, Amsierd. proal 19.
Noiueriug Diatelateura; Moutwijn 14.Jonevei
18.Ainsteid. proe. i lV.öO.
Graan-Spimus ƒ16.76 a f 17.76, Melasse-Spiritus
ƒ16.26 a 16.ruwe Bpiritna 8 a
RIJNSBURG. Geboren: Cornelia, D. vsu W-
Ouiiw.Rer en 0. v. Delit. Marinus, Z. van F.
Heemskerk en J. de Mooy. Jons Nicolaae. Z-
van J. V\ ijsman en IS. J. v. d. Leig. Cornelia,
D. van D. Verhaar en U. de Best.
Gehuwd; A. Hogewoniug jm. 21 j, en II.
v. d. Moij )il. 23 j.
Gemeentelijke Arbeldsbenri.
Aa nvragen va n werkzoekenden.
Stadstimmerwerf, telefoon No. 127.
Geopend van 912 uren des morgens en van
2—6 nreu des middags.
1 reiziger, Iemand voor vertaal- of kopieer
werk, 1 fabrieksopzichter (ook voor admi
nistratie), 4 opperlieden, 9 schilders, 1 boek
drukker, 1 stoker machinist, 1 voorslaander,
3 grof-bankwerkera, 1 smidsjongen, 2 bakkers
(noodhulp), 1 bleekersknecht, 1 portier, 1
oppassoi-wakor, 1 huisknecht, 8 fondsbodeu
ol incasseerders, 12 loopknechten, 4 magazijn-
knoebton, 14 losse werklieden, 8 waseh
vrouwen, b wolkaters, 1 dagdienstbode, 1
verste) naaistor.
Buitenlandseh Overzicht.
In do Belgisohe Kamer erkende
"Vanderveld©., socialist, de grootsche zij
de van hot id deD Congo verricht»©
werk, maar daar staat do ernstigo on
derdrukking van do inboorlingen tegen
over. Hij vergeleek den Koning der Belgen
met do hoofden der Amerikaanscho trusts.
Do jxilitiek, in den Congo gevolgd, moet
leiden tot do verslaving der inboorlingeu.
Indien' do Congo morgen een Belgische
kolonie word, daD zouden de eocialisten
er voor waken, dat de financieelo instel
lingen cr beslag op leggen.
Hij verdedigde Morel van Liverpool, cn
degenen, dio met hem den veldtocht te
gen dc'n Congo leiden.
Vandervelde zeido het noodig to ach
ten, de kwestie der overneming to stellen,
want do toestand ia vol gevaren. af
scheiding zou ondenkbaar zijn. Hij ©i*ch-
te een volledige inventaris. Hij zei te
tullen stemmen tegen do motie, waarbij
het huidige stelsel wordt gehuldigd. Hij
verweet den Koning zijn grootheid te heb
ben gesticht op de verslaving van ccn al
geheel o bevolking.
Nadat in den Duitscben Rijks-
d a g do meeste sprekers zich in gunstigen
zin over de akte van Algocïras
hadden uitgesproken, wird' bet daarop
betrekking hebbende wetsontwerp in eer
st© en tweedo lezing aangenomen.
Wij moeton nog ©ven terugkomen op het
amendement, waarbij dienstboden
in d© Engelscho Ongevallen
wet zijn opgenomen.
Het werd in het Lagerhuis voorgesteld
door do unionisten. Do eerste minister
ried den heeren aan, daarop niet t©
grootsch to gaan, want toen zij verleden
jaar, nog aan liet bewind zijnde, een d©r-
gelijko wet indienden, lieten rij er de
dienstboden netjes uit.
Do dienstboden zelf schijnen niet aan
stonds ingenomen met hun nieuwe ver
houding tot de mevrouwen. Althans, do
secretaresse van de Londenaeh© Yereeni-
ging ten bat© van jonge Dienstboden
vreesde, dat de nieuwe wettelijke verant
woordelijkheid de meesteressen niet gun
stiger voor de dienstboden zou stemmen,
en zij de verhouding minder hartelijk zou
maken. Mevrouw Deepard, dc bekende
voorvechtster van vrouwenkieerecht, denkt
cr anders over. Voor haar zelf en ande
ren, dio een dienstbode behandelen als
een dochter des huizes, was zoo'n bepaling
niet noodig, zeide zij; maar voor vele
meesteressen weL Dat had rij als armbe
stuurster ervaren.
Het wetsontwerp bepaalt nu, dat, wan
neer een dienstbode omkomt bij de uit
oefening van haar dienst, aan menschen,
die van haar afhangen, drie jaar looa.
maar ten minste 150 pd. sb. moet uitbo
taald worden. Zijn er geen, dio vao haar
afhangen, dan 10 pd. Bij wondeD, door
een ongeluk in den dienst ontvang :n,
krijgt de dienstbode i\e helft van haar
loon, tot zij hersteld is.
De Regeering beloofde in den loop van
het debat, dat zij een aantal zis'n-eu die
bij zekere bedrijven voorkomen on waar
naar zij op het oogenblik een onderzoek
laat instellen, in de wet zullen opgenomen
worden als recht gevende op schadever
goeding.
Het belangrijkste, te vermelden omtrent
het verhandelde in do Hongaar-
e c b e L. a kl o r, ia dc verklaring van
den minister van landbouw, dat hij, in
geval van een werkstaking bij den land-
Louw, maatregelen zal nemen om ophitsing
tegen te gaan, do werkwilligen t© be
schermen cn zoo noodig de werkliedenver-
eenigingeii to ontbinden.
De Tsaar van Rusland heeft
graaf Witto ontvangen in verband met
diens terugkeer uit het buitenland.
Tegenover d: andersluidende geruchten,
die in do buitenlandache en de Russische
pers versproid rijn, verzekert het Huüsi-
scho Telegraaf-Agentschap, dat Witte al
leen wegens zijn gezondheidstoestand eerst
nu zijn opwachting bij den Tsaar kon
maken.
Admiraal Touch a r d, de bevel
hebber van het Fransche eskader op weg
naar Tangor, is t© Madrid werkelijk
schitterend ontvangen door dien J^oning.
Ten palcizo is een feestmaal gehouden,
waar ikoning Alfonso verscheen in de
uniform van Spaansch admiraal, ver
sierd met het groot cordon van het legi
oen van ccr. Do Koning heeft zich lan
gen tijd onderhouden met admiraal Tou-
chard ©n den Franschen gezant. De ko
ninklijke familie, d© hoog© hofambtena
ren, do ministers en andero hoogwaardig-
heidsbekleeders namen deel aan het feesL
maal.
Do ministerraad heeft besloten bij do
Cortes aan to dringen op on/middel lijk©
behandeling van het wetsontwerp betref
fende de ratificatie van bet werdrag van
Algeciraa.
Men verwacht van den minister vau
buitenlandscho zaken een dergelijk© ver
klaring in do Cortes als de Franscho mi
nister Pichon Id het paleis-Bourbon ge
houden heeft.
To Madrid heeft, in een ministerraad,
onder leiding van den Koning, admiraal
Matta meegedeeld wat hij met admiraal
Touchard afgesproken had, voor het ge
val er to Tangor troepen zouden landen.
Zo srouden dan geen vlag voeren en zich
door Marokkaanscho politie laten bege
leiden, om to toonen, dat het eenigo doel
is do ordo to bewaren.
Raisoeli heeft den vertegenwoordigd©
der vreemde mogendheden kennis gegeven
dat hij Europeanen toestaat buiten Tan-
ger land t© koopen.
Dr. L a p p o n i, d© den laatsten tijd
dikwijls genoemde Lijfarts van Z. H. den
Paus, is aan kanker in do lever overleden
D© Californiërs echter sohijncn
de vredelievendheid van president Roose
velt niet tc deelen In dc bladen en on
der het volk van Californië en de stre
ken aan den Stillen Oceaan worden de
zinsneden uit de Boodschap van den Pre
sident, betrekking hebbend© op hot ge
schil met Japan, aan een scherpe critiek
onderworpen en instede van to verflau
wen, neemt de anti-Japansche beweging
hoe langer hoe meer toe.
Bij Taeoma (staat Washington) zijn do
Japanscho wcrkliode«n door do blanke
vervolging een dorp uitgejaagd en is hun
aangezegd, dat do dood hen wacht, zoo ee
hot mochten wagen terug t© keeren.
Ook op andere plaatsen verwacht moD
©oortgelijko buitensporigheden, want de
bevolking is in een staat van buiteng©-
wono opgewondenheid.
Straizaab Hoiianilsclis ilypo.haEkbaak.
De malversatiën van de Hollaxchche
Hypotheekbank en de Aiïatschappij voor
Zeker heidssl eliing.
{Per Telegraaf
Dertiende dag.
Hedenmorgen werd de behandeling van
de straf zaak tegen J. J. Lé Fèvre do Mon-
tigny en jhr. Th. A. C. de Geer voor do
Arasterclaxnsohe rechtbank hervat-
Het woord was nu aan het Openbaar Mi
nisterie tot het nemen van het requisi
toir»
De belangstelling van het publi«k was woef,
overgroot. Zoowel do publieke tribune als de
special® toeboordersplaataen waren druk bezet
en In - de advocatecbanken was geen plaatfó
meer beschikbaar.
De Subst.-Officier van Justitie mr. L.,
Ch. Besier ving zijn requisitoir aan mét*
dezen aanhef
,,Veel en velerlei zaken trekken wekclijkrf'
voorbij, ©en lange litanie van misdrijven em
ongerechtigheden, die niet veel opwekkend^
heeft. In een zaak, waarin ik heden namenaj
en in hét belang der maatschappij zal
spreken tegen de beide personen, die zi oir1
aan haar hebben vergrepen, is mijn taa^
nog zwaarder dan anders, omdat de zaakt)
die wij thans behandelen, zich beweegt op^
het gebied van financieelo operation ©n dor<
ro cijfers, operatiën, waarin do rechtbankt
in een lange reeks zittingen met groot ge»?
duld een weg heeft gezocht. Heb vinden,
van dén weg zou niet mogelijk zijn geweest,?
zonder het uitnemende voorbereidend ow'
derzoek door den rechter-commissaris, dia'
met grooten ijver en vaste hand dien weg?
heeft aangewezen en geëffend. Zonder zijn
scherpzinnige voorlichting zouden wij hierV
verkeeren in een doolhof van feiten én bij-
zonderheden, waarin het althans mij zoo;
zeide de Officier niet mogelijk zou zijn^'
geweest don weg tc vinden.''
Spr. bracht den rcchtex-comiuissaris iü
het openbaar hulde voor diens voorlichting,;,
zonder welke wjj hier zouden hebben ver-,
keerd in een doolhof van feiten en cijfers,
waaruit het niet mogelijk zou geweest zijD
tc geraken. 7
En nu de aohtergrond, waartegen die Fel-7
ten uitkomen. Wij zien daar twee bloeiende
financieel© instellingen, aan wier soliditeit
niemand twijfelde, instellingen, welke zijti
geknakt door hen, dio geroepen warén don
bloei daarvan te bevorderen. En wij zien'
als beklaagdén twee manneD, aan',
wie nog slechts een jaar geleden niemand;
zijn vertrouwen zou hebben ontzegd, dc ccnj
drager van een oud-a del lij kon naam, oud*j
officier van hét Nederlandsche leger, de anz,
der mede bchoorendc tot een achtenswaard
digo familie, bekend op maatschappelijk go-^
bied en op 't gebied der philanthropic. Dé;
-vervloekte dorst naar nog meer goud heeft
beiden ten val gebracht, en in dien vaT)
sleepten zij met zich do tweo instellingent.
onder hun beheer staande, aan welke zij eer»'
nadeel toebraehtén, dat wordt geschat op,
meer dan 4 millioen. Niet, dat zij zich met)
dat geheele bedrag zouden hebben ver
rijkt, of dat het van den beginne ai in bua
bedoeling zou hebben gelegen zich dat- too1
te eigenen. Wie dat zou mcenen, weet niet'
hoe 't in den regel in dergelijke z-ken pleegt
toe te gaan én toont ook deze zaak niet to j
kennen.
Hot is sprekers bedoeling niet de loss$|
lijst feiten hier ieder afzonderlijk te bespre
ken; zij moeten worden beschouwd in het
verband, waarin zij zijn gepleegd. Difc za
Bpr. doen in cgil overzicht, dat hij aa,n ecu
behandeling der dagvaarding zal doeiv
voorafgaan. Hierbij zal het noodzakelijk)
blijken, liet materiaal te putten ook uit do
instructie, omdat een deei dier feiten ter
terechtzitting niet of slechts terloops rip*
ter sprak© gekomen.
De officier aeht dit geoorloofd, omdat,
wat in de instructie is verhandeld, aaov
do verdediging volkomen bekend is en datl
dit ook wordi gekend door beid© beklaagd
den.
Bij den aanvang van zijn overzicht ves*
tigt spr. de aandacht op het feit, dat beidé
boklaagden geheel onafhankelijk van elkaa^
met het plegen van malversaties zijn bo*
gonnen. Het is toch gebleken, dat De Mon-/
tigny reeds in 1S94 is begoDncn met teD na#
deelo der Maatschappij van ZMeerheidstcbj
ling verduisteringen te plegen,; hij waé
toen nog niet directeur van die Hypotheek»
bank. Difc feit is door het O. M. niet torf
laste gelegd, omdat, toen het requisitoir,
tot voorloopige informatie kon worden ge^
nomen, dit feit juist sedert één dag wast
verjaard.
Op difc feit volgden tal van andere toof
eigeningen van gelden van de Zekerbeid-i
stelling door De Montigny, die deze gel
den aanwendde voor spoculatiën voor zijn1
eigen voordeel, welke feiten door hem alV
le gepleegd .werden met gelden, dio terugj»(
kwamen van de Ontvang- en Betaalkas.
Bekl. Do Montigny, die niet ongelukkij
gespeculeerd heeft, kon dio gelden later te»
ruggeven, maar al had hij in 1901 alié
bedragen weer teruggegeven, geheel vrij
stond hij niet tegenover de ZekcrheidsteL
ling, daargelaten nog do moreele schuld,
want juist toen is hij begonnen met voor
zijn eigen rekening aan derden in onder-,
pand te geven effecten, die toebehoorden
aan de Zekerheidstelling en wel op 29 No4
vcmber 1901 aan de firmia Gillissen.
En nu De Geer.
Bij de in de vorigo zitting de rechtbank
lang beziggehouden hebbende radeering in
het kasboek, beginnen diens malversatiën^
Het betrof do verduistering in 1892 met dé
prolongatie.
D© eerste aan dezen beklaagde ten las
te gelegde vaststaande feiten zijn do ver
duisteringen van 30,000 gulden in 1896 et
50,000 gulden in 1898. In 1897 coincide*#
do ontdekking door Do Graaff van (U
malversatiën van De Montigny met d<
ontdekking van do duisteringen, door,
De Geer gepleegd. 1
Daarna herinnerde spreker aan de verj,
duisteringen van pandbrieveo beleend
door bemiddeling van Van Hengel en Bo^
Sulpke, ten bedrage van eenige 1onn©Q',
gouds. Het zijn de pandbrieven bcltendi
door Struik Daim bij Mulder.
De officier heelt opz-ottelijk de ferfcoö
Voor -en na 19G1 gepleegd, afzonderlijk g*
houden, omdat hiermede do ontdekking
door De Montigny van de belecning vaal
pandbrieven door Do Geer samenvalt.
Na 1902 is er aan do malversatiën geen
houden meer. De Montigny beleende ot
verkocht in dat jaar bij de effecten-oom<i
missionnairs Rupe en Gouda, Gilissen,-
Hooft Graafland, Van Marle, Kolff ca^
Co., bij de meeste zelfs meermalen, eflet*
ten, aan do Zekerheidstelling toebehoor
