m
Afdeeling Damesmantels en Kostuums.
Wat is
TllIEllBra WAALS
2
Het eenig
afdoend middel
voor
(thematiek.
SVSen zie de voordeelige aanbiedingen.
MANTELS.
GROOTSTE SOHTEERSSG IH MAHTELS.
Tevens een enorme sorteering in; KINDERMANTELS, SCHOOLCAPES, WATERDICHTE REGENMANTELS, DAMESROKKEN.
MANTELS.
m
r
Verpakt in kistjes van 12 geplombeerde Potten.
©veraS verkrijgbaar a f 1.— pep pot.
EnEn-gros" bij 03 Epa's Cinquoline-Fabriek te Apeldoorn.
12.50 en meer verdienste per dag.
Kotterdanisoii Engros-RSagazgjn,
gg, Sa
Ilaarleiiiiaei'Straat 110118,
berichten de oatvasigsi sÊer Saaiste Nouveautés voos*
het a. e. Ws'nter-Sëizoen, in Handschoenen, Blouses,
Frocks, Onder- en Bovenrokken, Fluweelen, Galons, Broderies
en andere Garneeringen.
Groote keuze: Pelterijen in Bever, Nertz, Chêvre,
Oppossum, Blauw-vos en Skunks. ms si
Ruime sorteering in Bonten HÜutsen en Kinderstelletjes.
Te 2C©©gss
Kunstveifósig.
moderne en oude Schilderijen,
Aquarellen en Teekeningeo
Aan onze sfadgcnooten, die belangstellen In den
strijd der Hollandsche Afrikaanders voor het be
houd hunner taal en nationaliteit
Is de worsteling van onzo st'amgenooten
in de beide Zuixi-Afrikaansche Republie
ken ten einde, nu tij in 1902 hun onafhan
kelijkheid hebben moeten prijsgeven?
Zullen zo eerlang met hun taal ook de
herinnering aan hun glorierijk verleden
verliezen
Zal hun nationaliteit dan worden uitgo-
wischfc?
En moeten wij hen dus maar loslaten,
als voor onzen stam reddeloos verloren?
Op die vragen antwoorden we met een
beslist neen 1 uit volle overtuiging.
Zij worstelen nog voor hun taal en tra
ditie, en hun eigen nationaal, Hollandsch-
Afrikaansch leven is hun dierbaar. En in
die worsteling mogen en moeten wij hen
niet laten ondergaan.
Reeds tijdens den oorlog had de nieuwe
regeering honderden Engelfech'e (onderwij
zers en on derwij zeposecn ingevoerd; de
schoolgebouwen in bozit genomenhet
Engelsch tot schooltaal verklaard en tracht
te zij do^r kosteloos onderwijs de natie der
toekomst in haar scholen te lokken.
De moedertaal werd als een vreemdj taal
op zij gedrongen.
En toen heeft een kern der natie, schoon
ontzettend verarmd door den vers^hrlkke-
TsLken oorlog, dc eigen taal en daarmede
de nationaliteit in veiligheid zoeken te
brengen in eigen scholen- „l';t het puin
der verwoeste woningen" heeCt zij scholen
opgebouwd en, vaak geholpen door bijdra
gen van het Nederlandschc broedervolk,
heeft zij een eigen school wezcu met meer
dan 3000 leerlingen in meer dan 160 scholen
in stand gehouden.
Ih den voormaligen Vrijstaat bewilligde
de Hollandsche Kerk schoorvoetend in een
overeenkomst met de Regeering, maar een
deel der natie ging ook toen niet mee en
een "vrij schoolwezen handhaaft zïoh daar
tot op den huidigen dag. -
D'e Regeering kreeg toen besef van de
bcteekenis dezer beweging, die daardoor
zegenrijke gevolgen voor het gansdhe
volksonderwijs begint te dragen.
Zij gegon toenadering te toonen. Zij
stond enkele uren in haar scholen voor
Hollandsch onderwijs toe en -benoemde
daarvoor ook Hollandsche onderwijzers.
•Soms nam zij nationale scholen met de on
derwijzers over. Kortom het bleek, dat het
vrije onderwijs voor haar een waarschu
wing is om haar stelsel van overheerschend
Engolfedh ondjeqjwijs niet tie 'sterk, door te
letten.
Daarom moet dat vrije onderwijs niet
bezwijken. Maar de stelligste getuigenissen
stellen het boven allen twijfel, dat onder
scheidene scholen in meerdere districten
zich nog niet künnen handhaven zonder
onze hulp. Onze fondsen hier zijn uitgeput.
Daarom wenden wij ons tot u met een
dringend beroep op uw hulpvaardigheid,
als wij op 31 Ootober a.s. de oollectc hou
den, die het ons onmogelijk was op den
geboortedag van Paul Kruger 10 October
te doen plaats hebben.
Het tijdBtip nadert snel, waarop de vrije
school steun zal kunnen verwachten van
een door het volk gekozen regeering. Tot
zoolang ia onzo hulp onmisbaar. En zc is
geenszins vruchteloos, nu ook in Natal en
niet het minst in de Kaapkolonie do vrije
Hollandsche school een machtig bolwerk
wordt tot behoud der taal en nationaliteit.
Moge deze opwekking bij u gehoor vin
den. Do tegenstandor strooit uit, dat do
Hollandsche Afrikaners niet zoo warm zijn
voor hun vrije school. Gelooft hem niet!
Want hoe zou zo dan nu reeds vier jaren
lang op zoovele plaatsen staaüde gebleven
zijn?
Het Bestuur der Afdeeling Leiden en
Omstreken der Nederlancfaoh Zuid-
af rikaansche Vereeniging:
Dr. M. J. DE GOEJE, Voorzitter.
Dr. P. J. BLOK, Onder-Voorzitter.
Mr, C. H. BEEKHUIS, Secretaris.
Dr. D. C. HESSELING, Penningmeester.
Dr. E. F. v. d. SANDE BAKHUYZEN.
Mr. M. DE VILLIERS.
Ds. W. BRIET, o,llen te Leiden.
Dr. A. H. L. HENSEN, te Warmond.
Dr. I. W. LELT, te Voorschoten..
Leiden, 27 October 1906.
Over den uitslag der
Leidsche verkiezing.
,,De Nieuwe Courant" zegt. over den
uitslag:
Leiden heeft dr Do Visser met een be
langrijke meerderheid tot. opvolger v&n mr.
Van der Vlugt in de Kamer gekozen en
daarmede den zetel, dien laatstgenoemde
in 1902 voor do liberalen herwonnen en in
1905 behouden had, aan de rechterzijde te
ruggegeven.
Het blad gaat dan de cijfers van de vori
ge verkiezing na en lhnt zich na de be
schouwing daarvan aldus uit:
De krachtsinspanning, die alle groepen
der coalitie zich voor dr. Dc Visser hebben
getroost en die zóó ver ging, dat katholie
ken onder baron Van Wijnbergen voor den
„Vader des Vaderlands", den grooten af
vallige van Kerk en Koning, warm liepen
heeft haar werking niet gemist.
En dan gaat het aldus voort:
Stellige conclusies mag men, naar ons
voorkomt, uit de stemmcncijfers, op da
candidaten van links uitgebracht, niet
trokken.
Bij een tusschen tijdscho verkiezing is de
opkomst gemeenlijk slechter" dan bij de pe
riodieke; 280 kiezers minder naar de stem
bus dan in do warme Juni-week van 1905,
is op zichzelf niet kwaad. En dan zijn er
natuurlijk, om van bepaalde ©verloopers
uit het rechtsche kamp niet te sproken, tc
Leiden gelijk elders een aantal nièt-poli-
tieke menschen, die voor oen man als Van
der Vlugt gaarne naar de stembus loopen,
maar die, als het tusschen De Visser en
(Paul, rechts tegen link.?, vóór of tegen
het ministerie ga.at, zich deze zaken geheel
niet aantrekken.
Wat in den uitslag van deze stemming
ons treft, ie ah.veer do betrekkelijkheid der
waarde van do „plaatselijke overwegingen"
bij do candidaat-stelling. Daar was uu,
aanvankelijk, van vrijzinnige zijde een man,
jhr. Smissaert, aangezocht, dio mend en
geestverwant van Van der Vlugt was, alom
bekend in bet land als uitmuntend door
gaven van geest en karakter, een ware
aanwinst vcJor het Parlement. Maar de
meerderheid der kieevoreeniging wilde hem
niet op grond van „plantselijko overwe
gingen." Er was een Leidsch burger, wiens
roep niet buiten de r.-uren dier veste was
doorgedrongen, maar met wien men het
wel dacht tc kunnen winnen. En zie, deze
notabele blijft to Leiden bij de laatste cij
fers van Van dor Vlugt 300 ten achter en
wordt met bijna 800 stemmen geslagen door
dr. Do Visser, iemand, die op Leiden noch
als stad noch als Universiteitszetel ook
maar do minste betrekking heeft! De
„plaatselijke overwegingen" vielen hier al
bijzonder ongelukkig uit; en misschien zegt
wel menig li^ der meerderheid der „Vrij-
zinnigo Kiesvoreeniging" than9 tot zich
zelf, aai, achteraf beschouwd, rijn vereeni
ging zich oven goed de eer van Smissaert's
candidaatstelling had kunnen gunnen.
Het. gebeurdo kan wellicht tevens ecniger-
mate als vingerwijzing dienst doen* voor
onze geestverwanten, om zich, in gevallen
als dit (er zijn meer districten all Leiden)
niet te laten intimideeren door dc bewe
ring van meer „vooruitstrevende" vocalen
in kiesveroenigingen, dat een opschuiving
naar links „in do lucht zit" en dat men
met een liberaal vanzelf to meer kans heeft
de zego te behalen naarmate hij meer als
democraat bekond staat-. Dikwijls is daar
niets van aan.
Te minder had men zich in Leiden aan
zulke beweringen behoeven te storen, wijl
blijkbaar het hoofdkwartier der „Unie"
zoowel als der vrijzinnig-democratie van
wenken in die richting zich ditmaal ont
houden heeft, verstandig^ ijk meenende,
dat bij den tegenwoordigen politieken toe
stand aan den status quo der Jinkergroa-
pen liefst niet moest worden geraakt.
Voor het Kabinet is de uitslag dezer ver
kiezing onaangenaam. Wel mag die uit
slag niet beschouwd worden als een veroor
deeling door do Lcidscho kiezers van de
daden, die het in het. afgeloopcn jaar heeft
verricht. Maar, behalve dat do verhouding
tusschen rechts en links thans is terugge
bracht tot 5119, dus tot vlak bij het po
litieke doodc punt, is do morccle indruk,
dien een bij-ver kiezing in het land maakt,
meestal groot.
En dan een zoo geruchtmakende als de
ze eu een, welko met oen zoo onmatige cri-
tiek op het regecringsbelcid door dc
veehtsche sprekers werd ingeleid.
Hoewol dus do Lcidschc verkiezing niet
strekt om dc toekomstzorgen van het mi
nisterie-De Meester tc verlichten, kan men
toch niet zeggen, dat do poeitio van dat
Kabinet ea* sinds gister on belangrijk op
achteruitgegaan is.
Immers, hot steundo n i o t op een por-:
lomentairo meerderheid van 52 on dus even
min thans op eon van 51 stemmen; zijn'
grondslag is ongewijzigd gebleven eo voor
zijn plannen zal liet, nu uoo goed als gis
teren, steeds de medewerking behoeven van
zeer versliillendo groepen der Kamer
Bchalvo vopr het ministerie, betreuren;
wij den uitslag met het oog op de Staten^
verkiezingen van 1907. Misschien ochtof,:
dat do vrijzinnigen to Leiden zich herstel
len togen dien tijd.
Mon heeft het meer gezien na eon ge
duchte nederlaag.
Na ecnigc cijfers genoemd to hebben van.
de eerste stemming on do herstemming in
1905, zegt- de „Nieuwe Rottcrdnmscbe Cou
rant":
Dat wij den uitslag dor Lcidsobe stem
bus zeer betreuren, behoeven wij niet uit
drukkelijk te verklaren. Dat dc strijdlust*,
ge chri6telijk-histonsche predikant, dio
blijkens zijn optreden te Leiden, allerminst
in verzoeningsgezinde stemming naar hetr
Binnenhof terugkeert, de plaats van onzen
uitnemendon Van der Vlugt gaat bezetten,
konden wij natuurlijk niet anders dan mot
groot leedwezen veniemon. Wij liadden hot
van liarto anders gehoopt.
Of het bericht van de verkiezing van dr.
De Visser voor ons echter ook onverwacht
kwam? Zeker niet. Hadden bij do ccrsto
stembus van 1905, evenals thans, de stom
men van al do kerkelijke fracties zich op
6ên candidaat vcrcenigd, dan zou deze zelfs
tegenover een man als Van der Vlugt da
delijk dc overwinning behaald hebben.
Thans werden op de beide liberale can*
didaten minder stemmen uitgebracht dan
in 1905 op mr. Van der Vlugt, ofschoon
thans de vrijzinnig-democraten niet, gelijk
toen, een eigen candidaat haddon. Hierin
ligt voor ons do reden tot teleurstelling, ai
vergeten wij niet, dat dc persoonlijkheid
van mr. Van der Vlugt ongetwijfeld in
1905 haar gewicht in de schaal heeft ge
legd.
„De Telegraaf" zegt:
Do uit&lag verrast ons niet. In dr. Dö
Visser doden do kerkelijke partijen zulk
1
_i
u
H
Z
eg
8
I
i
a
Hiermede berichten wü U, dat wij opnieuw een zeer ruime sorteering in MANTELS, KOSTUUMS, PALETOTS, enz., hebben ont
vangen, welke wü door buitengewoon groote inkoopen tegen extra prijzen als onderstaand kunnen aanbieden.
DAMESPALETOTS in gekleurd laken, beige, bruin, brons, enz., in de meest chique modellen,
112.—, 1 la.—, 114.75, tlü.—117.Ö0, f20.-, 122.—, i 25.-.
DAMESPALETOTS, in zwart laken, de nieuwste modellen, f5.75, f6.50, f7.75, f9.—, fllf13.50, 117.—, f20.— tot f35.—.
DAMESPALETOTS, in de meest moderne Fantasie-Stoffen en verschillende modellen.
f4.50, f5.75, f7.—, f3.50, f9.25, fll-, f12- tot f20.-.
S5«~ BESLIST GOEDKOOPE PRIJZEN. Aanbevelend
^0
1488 222
33
lil
FO's HOM????
To Lelden voifcrljgbaar bi) de Heeren: J. EL DIJKHUIS, Drogist,
Hoogstraat 5, i). M. KRUISINGA Ezn., Drogist, Nieuwe R(Jn 38, REIJ8T
en KRAK, Drogieten, Steonstraat 41, E. C. H. F. DE RUITER, Drogiet
Hoogewoerd 88, J. v. BEVEREN, Drogist, Haarlemmerstraat 6, A. M. WIT
BEUKERS, Drogiste, Haarlemmerstraat 70, D. H. TERBURGH Drogiet
Haarlemmerstraat 259, C. MACHE.N', Drogiet, Lauge Hare 48, J. M. A-'wATER^
REUS te Katwjjk a./Zee, C. BROEKES te Hlllegom, alle Drogisten, Wsd.
B. HANSE, in Drogerijen te Lisso, A. F. ELSINGA, Drogist, Voorsohoten
D. A. LUSCHEN, Drogist, Kerkstraat, Noordwljk-Blnnen, P. DE R00IJ, ln
Drogerijen, Saseenheim, C FRANKEN te Warmond, C. J. SCHEER, Bode
graven, N. FRANCKEN, Koudekerk, L. J. WINDHORST, HazeiBwoude.
1607 100
Voor het breien van Kousen, Sokken on
andere Artikelen, op onze Snclbreiizin-
ckine ."tllilAJIAIi", zooken wy personen
van beiderlei geslacht, uit olken stand, onvor-
6chllJig waai woonachtig. Eenvoudigo en vJuggo
arbeid gedurende het geheele jaar. Vakkennis on-
noodig. Wij koopen het werk. Vele getuig
schriften ter inzage.
J Breimachine-Baaischappij lot bevordering van huisarbeid.
TIIOS. II. WHITTICK Co. Amsterdam. Keizersgracht 263.
Niet to verwarren met minderwaardige aanbiedingen mot en zonder
werkafname. 1519 32
Dengenen, die lots te
vorderen hobhon van
of verschuldigd zfjn
aan de nalatenschap van Morrouw
AXTOISHTTK 5IAUlAm
V-LIELANII, Wcduwu van den
Heer RdCOLAAS DK BINK,
gowoond hebbende en overleden to
Leidon d6n Saton Juli 1906,
wordt verzocht daarvan opgave of
betaling to doen vóór 1 November
a. b. ten Kantoro van Notaris J. F.
MEINERS, Breostraat 89 te Leiden.
1511 13
Een in besten staat zllndo en goed1
onderhouden AVestlanduclie
Schuit, grootte 14 22 ton, wordt
verkocht wegens aanschaffing van
een Motor. To bevragen bU G, PEL,,
F.aarlemmorstraat 115, Lolden.
1609 e
Op Donderdag 1 Novcmbei
1906, des voormiudaga telialfelf,
•zal ten overstaan van den Dour-
waarder J. U. DOORN BERG, to
'8 Qravenhage, in do Grooto Zaal van
het Gebouw „Do JUnagaclio
Kunstkring", a»n do lieeren
gracht No. 13 aldaar in hot Openbaar
en A Contant worden verkocht:
Een fraaie Collectie
van bekende Meesters,
waaronder
Akkeringa, De Bonza, A. G. Bildo-a,
Th. de Book, Van Boreolen, Bauer,
Bosboom, Courbet, Ch. Dankmeytr,
Dreibholi, Hoemskork ran Beest, A.
Hynor, A. van Ingen, Jongkindt,
Kevor, Kopponol, Koekoek, Letckert
fr. M. en 3. Maris, Taco Mesdag
Morgenstern© Munths, Oppenoorth,'
Rosióre, Ch. Rochusson, A. do la
Rivióre, Alfred Stevens, P. en J.
Stortenbeker, Teixoira do Mat tos, H.
O. von Tho), E. Vorveer, Jan VroollJk,
Van WaniDg, Joh. Welssenbrucb,
W. de Zwart on andoren.
Kijkdagen: Dingdag 30 en
Woensdag 31 October 1906,
van 10-5 aren.
Catalogus verkrijgbaar op gemelde
K\Jkdagen. 1500 fl