WOOAHUIS,
C7
GRASKAAS,
ie HOOP of ie H:
Stoomtram Haarlem-Lo den.
LEIDSCH DAGBLAD, MAANDAG 24 SEPTEMBER. - TWEEDE BLAD.
Tweede Kamer.
Vervolg Advertentiën.
Droge Bloembollenveiliüg
We--~
Koordeinde,
SCert-Rapsiïbairg
No. 14280.
Anno 1806
Yer hooging Hoofdstuk V.
(B i n q o 1. Zaken) 1 906.
De post voor onderhoud, aanbouw, verbe
tering, lasten en huur van gebouwen, enz.
wordt verhoogd met 15,000 gulden, welke
verhooging noodig is geworden door her-
fetellingen en verbeteringen van de woning
van den Commissaris der Koningin in Zee
land, een gebouw dat dateert uit de 16de
eeuw.
Voor subsidiën ter bestrijding van tuber
culose wordt 10,000 gulden meer aange
vraagd. De post: kosten van de pharmaco-
pee-commissiën en van nieuwe vaststelling
of wijziging van de Nederlandsche pharrna-
copee en van con bijvoegsel wordt voorge
steld met 10,154 gulden te verhoogen; de
post; -.j voorschot te betalen kosten van
overbrenging naar en van verpleging van
krankzinnigen in daarvoor bestemde ge
stichte enz. met 3000 gulden en die van
bureel- en lokaalbehoeften drukwerken,
enz. m't 5000 gulden.
Ter toekenning van een buitengewoon
'krediet ten bchoevo van het onderwijs in de
bacteriologie en do hygiëne aan de Rijks-
univert it te Leiden is een bedrag van
5250 gulden noodig en voor verhoogde sub
sidiën aan gemeenten ten behoeve van haar
gymnasia en pro-gymnasia, bedoeld in art.
8 der H. O.-v een bedrag van 8371 gld.
De i >st: vergoeding door het Rijk am
'do gemeei ten voor kosten van haa lager
onderwijs over 1904 moet verhoogd worden
met 10,000 .gulden en die van toelagen en
gratifies, ui wordt voorgesteld te verhoo
gen met 12C0 gulden, om aan enkele ambte
naren, die naar 's ministers oordeel daar
voor in aanmerking komen, een ©xtra^beloo-
ning toe t© kennen.
Yoor onderstand aan gemeenten, die bui
ten staat zijn in alle of sommige kosten
barer huishouding behoorlijk te voorzien,
wordt 3007.50 gulden uitgetrokken. Onder
een nieuw artikel 153 bis wordt 25,000 gul
den aangevraagd om to gemoet to komen
aan gemeenten, die door het niet voldoen
aan den eisch van het 4de lid van art. 45
der L. O.-wefc geen aanspraak kunnen doen
gelden op de Rij' sbijdragc.
Ter afboeking van het nadeelig slot der
rekening ra de Algemeene Landsdrukke
rij wordt 21,421.41 gulden aangevraagd.
t' i
- -.;h Oveizieht.
Omtrent een samenzwering te
gen den Tsaar aangaande welke se
dert eenige dagen geruchten loopen, in ver
band waannede een groot aantal personen
in hechtenis is genomen, en waarvan wij
in ons jongste Overzicht reeds melding
maakten, bericht de „Bórsenzeitung", dat
zoeklichten te Peterhof worden gebezigd,
om do zee en het land des avonds in alle
richtingen af te zoeken.
De correspondent van Daily Telegr.'
te Weenen zegt, dat twee leden van een
Russisch revolutionair comité, daar aange
komen, verklaarden, dat het te Peterhof
ontdekte kompl 1 niet gericht was togen
den Tsaar, maar tegen de grootvorsten
Nikolaas eu Wladimir. Beide Grootvorsten,
die ter dood veroordeeld zijn door het re-
volutionnair comi'-é, vonden de onderteo-
kende doodvonnissen op zekeren morgen in
liet paleis van Peterhof zelf op hun lesse
naar liggen en verwittigden daarvan ge
neraal Dadjoelin. De generaal ondervroeg
het geheele personeel en zocht alle vertrek
ken af, toen hij in een gebouw, in den hof,
verscheidene personen bij elka r verraste,
die, toen zij hem zagen, uit elkaar stoven.
De generaal loste drie revolverschoten
zonder iemand te treffen, doch toegesnelde
personen hielden drie mannen aan; een
hovenier en twee lakeien van grootvorst
Nikolaas.
Een dezer laatston had een heel plan
van Peterhof op zak en vertelde den Groot
vorst, dat zijn leven bedreigd werd en het
paleis van Petorhof, weldra niet meer zou
bestaan.
Bij een huiszoeking te T i f 1 i s vond
de politie in de kamer van een jongen man
een bus met drukkerij-benoodigdheden
Toen deze bus aangeraakt werd, ontplofte
ze, waarbij twee inspecteurs en een politie
beambte gedood en verscheiden agenten,
een soldaat on een officier gewond werden
De vloer stortte door het geweld der ont
ploffing in, doodde een kind en kwetste een
vrouw, die beneden waren. In het vertrek
werden nog twee niet ge\ulde bommen ge
vonden.
De huurder van de kamer is niet te vin
den, maar twee mannen en twee vrouwen
zijn in hechtenis genomen.
Volgens een mededeeling in de Russische
bladen zijn te St.-Petereburg Fransche,
Duitsche on Belgische politie-ambtenaren
aangdkomen om de Russische ge
wone en geheime politie te re-
organiseeren. Het plan schijnt te bestaan,
ia het vervolg een buitenlander tot onder
chef van het politie-departement te benoe
men. De buitenlandscbo politie-mannen ver
bazen zich over de grenzenlooze wanorde,
die bij do Russische politie heersebt, en
over de grooto sommen, die het politiewe
zen verslindt, ofschoon vie lagere beambten
een bespottelijk gering loon ontvangen.
Dat voor die bevreemding wel eenige
grond is, moge blijken uit het volgende:
In do brjgrooting vioor 1606 «is voor de
politie uitgetrokken de sora van 28,490,927
Rbl., 768,239 Rbl. meer dan in het vorige
jaar. Maar bij deze som zijn de uitgavea
niet medegcrekend voor de politieke ge
heime politie, do gendarmerie-divisie en
het departement van politie. Daarbij komen
nog de buitengewone kredieten en de on
langs door de steden toegestane sommen,
ten bodrage van 6 tot 10 millioen Rbl. De
politie verslindt dus ongeveer een vierde
van de geheele som, voor binnenlandschc
zaken bestemd, en die 131,228,849 Rbl. be
draagt.
Als bevestigd mocht worden wat nu weer
omtrent de vijandelijke houding van Oos
tenrijk j egens Italië uit Rome aan
het „Petit Bleu" gemeld wordt, zou men
zeggen: het loopt verkeerd tusschen beide
landen.
Bij gelegenheid van den verjaardag van
den Italiaanschen kroonprins hadden alle
ter reede van Venetië liggende Engelsohe,
Duitsche, Fransche en Spaansche schepen
gepavoiseerd. Alleen de twee v_ ostenrijlcsche
schepen, die zioh daar ophielden, onthiel
den zich van vlagvertoon. Do Yenetiaan-
scho oevolking kon zich toen niet onthou
den eoi vijandige demonstratie tegen de
schepen to maken. Het gebeurde zal door
den heer Santini tor kennis van de Kamer
gebracht worden.
Ah>' pendant wordt uit Weenen gemeld,
dat men op de Oostenrijksche werven met
koortsigen spoed arbeidt aan het voltooien
van oorlogsschepen. Er staan op het oogen-
blik 11 schepen op .stapel, waaronder een
linieschip van 10,000 ton, 4 torpedo-vaar
tuigen van 400 ton, 5 torpedo-jagers van
200 ton en 1 transportschip. Het linie
schip word te Triöst gebouwd door do
„Stabilimiento Tecnieo", de torpedo-vaar
tuigen gedeeltelijk op de Engelschen wer
ven van Yarrow.
In het volgende jaar zal de Oottenrijk-
sehe marine beschikken over 12 grooto
slagschepen, metende van 8000 tot 10,000
ton.
Het vredescongres te Milaan
beraadslaagt over het program van de
eerstvolgendo Haagtohe conferentie. Nowi-
kof heeft uit naam der commissie voorge
steld, dat de conferentie zioh uitsluitend
zal bezighouden met de kwestie van de sta
king der krijgstoerustingen en met het
vennen van grondslagen voor de verhin
dering van oorlogen. Arnaud en Goabab
willen de Haagsohe conventie van 1890 ge
wijzigd zien in den zin van uitbreiding ha-
rer bevoegdheid. De conferentie moet het
politieke orgaan der natiën worden, op ge
zette tijden bijeenkomen en een vaste com
missie verkiezen.
Naar aan de ,,'Folit, Correspondent' ge
meld wordt, heeft gTaaf Dudzeele, de Bel-
gischo gerant te Konstentinopel, eenige da
gen geleden een nieuwe nota aan de Porte
ingediend over de z a a k-J oris. Ia deze
nota wordt, evenals in de eerste, de uit
levering van den Belgischen onderdaan
Joris aan de Belgische overheid gcoischt,
op grond van een bijzondere bepaUng van
het Turktch-Belgische verdrag vau 1842.
Verder wordt voorgesteld de besl'.ssing over
de uitlegging, dio de Porte op grond van
den Turkachen tekst van dat verdrag aan
bedoelde bepaling geeft, aan eca scheids
gerecht op to dragen.
ZooaU' men zich zal herinneren, werd
Joris veroordeeld ter zake van medeplich
tigheid aan den Jildiz-aanslag.
Na den Solamlik van Vrijdag heeft do
Sultan van Turkije den Oostenrijksch-
Hongaarse-hen, den Russisohen en den Ita
liaanschen gezant ontvangen. De Sultan
zag er, ondanks alle berichten over zijn
ziekte, zeer goed uit en zoido, dat prof. von
Bcrgmann hem voor geheel geneven had
verklaard.
Generaal Pino Guerra was met zijn
strijdmacht, die op 5300 man wordt go-
schat de provincie Havanna binnen
gedrongen en rukte op Marianhos aan. Op
verzoek van T-'t zijn toen Zayas en nog
ecnigo invloedrijke personen naar den re
bellen-generaal gegaan. De generaal is
daarop teruggetrokken naar een punt, op
10 mijl ten Zuiden vau Havanna gelegen,
waar hij de beslissing der Amerikaan sche
bemiddelaars afwacht.
Het uitvoerend comité der gematigde par
tij heeft besloten do beslissing van Taft
en Bacon te aanvaarden, mits ook de
liberalen de wapenen neerleggen en zich
eveneens verbinden om zioh naar die be
slissing te gedrrgen.
Telegrammen uit Amerika maken mel
ding van militaire toebereidselen met het
oog op inmenging in de zaken van Cuba.
Newport-News zal het punt van samen
komst zijn voor do legermacht, die Cuba
zou moeten bezetten, en die tustohen de ö-
en 10,000 man geschat wordt. Generaal
Barry, thans in Europa, wordt als leider
van den veldtocht mocht daartoe beslo
ten vorden gedoodverfd.
De Ba9i-expeditie.
In aansluiting op het Regeeringstelegram
van Zaterdag, zij nog het volgende ge
meld:
De correspondent te Batavia van het
„Hbld." seint.
„Ook Pamabjoesan is veroverd. Men vond
200 lijken, waaronder do vorst, met poeng-
gawa's, vrouwen en kinderen."
Een tweede telegram van den correspon
dent luidt:
,,De Radja van Badoeng, op een draag
stoel gezeten, met de poenggawa's en do
vrouwen, werden bestormd. Allen zijn
neergeschoten, Radja Pametjoetan even
eens. De vrouwen kristen zich op de lijken'
stapels. De bevolLing van de hoofdplaats
bood do onderwerping aan.
„De verdediging van Den Pasar is
zwak. De vorst van Badoeng, de poengga-
wa's, vrouwen en kinderen, ongeveer ten
getale van 200, zijn gesneuveld. Verschei
dene hebben zich gekrist Wij liaddon 4
gesneuvelden, 16 minderen gewond.''
Aan een telegram in de „N. R. Ct.*' be
treffende de bezetting van de poeri Kesi-
man, ontleent men nog de volgende bijzon
derheden:
„De buit bedroeg 10 kanonnen, 68 gewe
ren, veel munitie en wapens.
„Alle groote gebouwen te Den Pasar wa
ren vóór de aankomst in brand gestoken.
„Do troepen kampeeren in de pocri te
Den Pasar.
„Do beschieting door de marine had uit
stekend doel getroffen."
Het „N. v. d. D." brengt in herinne
ring, wat een „poepootan" is:
Volgens oen oud-Balisch gebruik, dat
van Hindoeschen oorsprong wc rit geacht,
geeft de vorst des lai?is zich niet over won
neer verdere tegenstand onmogelijk is,
maar den dood verkiezend boveu de schan
de van onderwerping of gevangenschap
gaat hij met zijn hoofden en vazallen den
vijand te gemoet om in den laatsten 6trijd
te sterven.
De oude radja op Lombok heeft zich in
1895 vrijwillig onderworpen; een zijner zo
nen echter, een gebrekkig man nog wel, is
met al zijn volgelingen bij een dergelijke
poepoetan omgekomen. Men herinnert zich
hoe de kampong door onze troepen wa6 om
singeld en onder vuur genomen, toen uit
een poortje een stoet naar buiten kwam.
De Balische prins, op een draagstool ge
zeten, was omringd door zijn poenggawas
en vele vrouwen en kinderen, allen »n rij
ke gewaden gekleed, met prachtige, van
goud en cdclsteenen fonkelende krissen en
lansen in de hand. Onder luid geschreeuw
stormden zij op den troep in, de geweren
knetterden en in weinige oogenblikken wa
ren allen bezweken Niet uitsluitend door
de geweerkogels der onzen, want velen ble
ken zichzelf te hebben gekrist.
Een dergelijke wanhoopsdaad, maar op
veel grootor schaal, is nu bij den poeri van
Badoeng herhaald. Do vorst is doof geble
ven voor allo bemiddeling, tot het laatst
heeft hij elk vergelijk afgewezen en toen
hij de overtuiging kreeg, dat geen verdere
tegenstand kon baten, beeft hij besloten
tot den poepootan, den zelfmoord-in-massa,
waarbij al de zijnen zich ton doodo wijden.
De „N. R. C." kan hot zich voorstellen
hoe de gang van zaken is geweest.
Al twee jaren lang dreigde het N.-I.
gouvernement, al twee jaren lang weiger
de Tabanan, later Badoeng, het hoofd te
buigen, tot op eon dag van uit het hoogge
legen Den Pasar de rook zichtbaar werd
van een vloot, zoo talrijk als ze nog nooit
gezien hadden, die eenvoudige lieden. Ze
namen het scherp waar, dio lichtgovorfdo
schepen, dat waren de oorlogsbodems van
die machtige compagniedio donkero etoo-
mers met hun zwarte pijpen, hun beter be
kend, dat waren do schepen der Pakctvaart-
maatschappij, met de soldaten aan boord.
Toeö kwam voor het laatst dc eischon
derwerpt u, willigt do eisehen van het gou
vernement, dat machtig is, veel machtiger
dan gij, in; voorkomt nu nog, dat dc sol
daten aan land worden gezet en met ge
weld afdwingen, wat gij goedschiks wei
gert te geven.
Maar Badoeng's vorst, Goesti Gdé Ngoe-
rah Den Pasar had zijn lieden gewapend,
had wapenschouwingen gehouden en
weigerde nogmaals, nu voor het laatst.
Niet bij do Landing, als dc groote kanon
nen van de schepen strand en omgeving
sohoonvogen, zou verzet worden geploegd,
maar hier, in de oude vors ton verblijven
van Den Pasar en Pametjoetan, achter do
oude stevige muren.
Zoo kwamon do soldaten bij Sanoer aan
wal, waar ruim twee jaren geloden de be
volking een gestrand schip leeggeplunderd
had. Toen gelastte do vorst oen laasaanval
op het bivak; de oude beproefde strijdwij
ze zou ook hier wel wonderen doen. Maar
ze kwamen terug, do Balineesche krijgers
on vertelden van een onafgebroken rate
len van geweren, van kogels, dio koomcu
doorboorden, die twee, drie man te gelijk,
neersloegen in hun vaart.
Dat was nog niets, allo hoop was nog ge
vestigd op do dikke muren van de poc-
ris, tot op een dag de slanke lijven van do
oorlogsbodems grooto bliksems'ralen uit
schoten, reuzen-projectielen van zes K. Al.
ver kwamon aangesuisd, om mot een ver
vaarlijken slag in do kampong, in dc poc
ri uit elkaar te springen, de muren tot
gruis slaande, dc huizen in brand zettende.
En toen do vlammen naar boven lekten,
de rookwolken het uitzicht schier belet
ten, do knappende en knallende, bran de n-
do bamboe een helsch lawaai maakte, toon
werd het den vorst bericht, dat do gehcolo
macht der compagnio op kwam zetten
om do poeri, zijn poeri, to vermeesteren...
Kesiman met daar gelegen pocri en den
eerbiedwaardigen huistcmpel pomerad-
jan, viol spoedig in handen der soldaten,
maar hot vorstenverblijf. dat niet dan
over het lijk dop vorsten. En hij, Goesti
Gdó Ngoerah Den Passar verzamelde de
rijksgrooten en volgelingen, gelastte ccn
poepoetan... Allen bogen, ze haddon don
last begrepen, ze zouden hein opvolgen.
Allen kleedden zich in het wit, verkort
ten hun lansen als zinnebeeld van het
handgemeen, kristen hun vrouwen en kin
deren zc hadden afscheid genomen
van hot leven, waren bereid hun vorst te
volgen, to overwinnen of te sterven... Ook
den krankzinnigen Goesti Ngoerah Pamet
joetan kon men aan het vorstand brengen,
dat hij mco moest, waar een poepoetan
door do vorsten werd geleid
Daar waren de soldaten genaderd, ccn
tetdten van don vorst, en do poopoetan nam
ccn aanvang...
Wat moot er op dat oogenblik niet zijn
omgegaan in do harten van officieren en
soldaten, dio dadelijk wisten, dat hioc
allen moesten zijn neergelegd, voordat hot
afgeloopen zou zijn'?
Do ,,N. R. C." kan begrijpon, d..t or een
oogenblik, een ondeelbaar oogenblik aarze
ling is geweest; immers ook vrouwen en kin
deren, dio liever medegingen tot het laatet
dan gekrist tc worden, werden opgemerkt
onder do aanvallors. Daar ölaat het oersto
salvo in, maait oen gat in de aanstormend©
drom; zouden zo keert maken? Neen, z©
hebben iinmors het witte kleod, hun doods
kleed aan l En nu suizen do kogels van
allo kanten aan, steeds dunner wordt do
drom, totdat de laatste zioltogond ligt te
stuiptrekken... Vorston, poenggawas, vof-
golingen, vrouwen en kinderen, zo hebben
hun plicht allen gedaan.
Neon, zegt het blad hot is geon
overwinning om trotsch op te zijn, dio na
werd geseind. Zij is alleen uit zuivere nood
zaak bevochten; zij wijst op den ruwen
kant van hot soldatenbedrijf. Zij stemt
erichten over LLijnliiii<l,2-4 boezem,
gedurende de week van 9—15 Sept. 1906.
Stand vaD don boezem to Leiden.
Idem (e Oudewaloring
Working der stoomgemalen.
Watorloozing langs natuurlijk, weg.
Watenulating
Regenval in Alm
9 Sept. 10 Sept. 11 Sept. 12 Sept. 13 Sept. 14 Sept. 15 Sept.
54 55 55 58 CO 61 00 ora.-A.P.
55 54 55 56 58 60 58 om.^A.P«
Spaarndam 12 u., Halfweg u., Goudau., Katwijk u.
Spaaradnm u.. Halfweg u., Gouda 15è u-, Katwijk 21$ u.
Door do sluis te Gouda 71$ u.
2.4
lste en 2de Hypotheok, Bedrijfs
kapitaal. Voor particulieren, ambte
naren, handelaren, enz. O ©ld ver
krijgbaar op aannomelijke voor
waarden en rente, ook voor Bouw-
crediet, op Erfenissen, Accepten, Koop-
mansgoodoren, Meubelen, enz. Brioven
franco letters C Postkantoor Den
Haag, Postbus No. 104. 9430 9
Zwaarlijvigheid,
Corpulentie,
■wordt door de Marien bader Ont-
TettingspilSen bestreden. ZU geven
spoedig een slank figuur. Onschadelijk
voor de gezondheid. Pr\js/1.— te
Lelden verkrijgbaar bij 9713 10
J. H. DIJKHUIS, Hoogstraat 5.
Ï9Ö&
te Rijasburg,
op Donderdag ST Sept. 1906,
des morgens 10 uren, in Met Veiling-
lokaal van hot ,,Caf© Central",
van prachtige partijen
Tulpen, Bloembollen,
zoowel leverbaar als per H.L., waar
onder groote partijen Scarlet Due,
La Reine, Proserpine, Granduc, Thomas
Moore, Koningin der Nederlanden,
Murillo, Salvator rose, enz. enz.
Betaaldag 1 Juli 1907.
Ten overstaan van Notaris BIN
NENDIJK, onder directie van de
Hoeren A. DE M00IJ Jr., A. VAN
DEN EIJKEL en Y. VAN DUIJN.
Catalogus verkrijgbaar.
47 24.
KOOYKER's LEESINftlGHTBEMG, Nieuwe Rijn
KEUZS UIT 70 soorten Tijdschriften.
Abonnementen kunnen dagelijks ingaan.
9196 21
GREOiETÉBANÜ VOSPR NEEKERLAftO,
gevesligd 4© LEADEN, !?ae£erskepksta*aa2 4.
Maatschappelijk Kapitaal: EEN MILLIOEN GLEDEN.
Dir.J. P. VERGOUWEN. Adj.-Dir.Jhr. W. ENGELEN VAN PIJLSWEERT.
Kassier: De TVVENTSCHE BANKVEREENIGING
B. W. BLIJDENSTEIN Co. te Amsterdam.
Trustee: De TRUST- EN SAFE-MAATSCHAPPIJ te 's-Gravenhage.
Accountant: J. W. DE TOMBE Jr.
De Bank verstrekt credieten onder persoonlijke of zakelijke zeker
heid en geeft uit:
4i/ü pGts. OSsSiisfatiën,
in 6tukken van /"1000. f 500.—f 100.— en f 60. welkor uitgifte
onder contröle staat van de Trust- en Safe-Maatschappij te 's-Gravenhage
en die verkrijgbaar z\jn ten kantore der Bank en bi) H.H. Agonten en
Correspondenten en Commlssionnairs in Effecten. 5889 40
Ook neemt zij gelden a deposit© op langen termtin.
^'JÏ>CHXiaü!jhfkiatn>
C v ïccêm.
VOORSCHOTEN.
Prima Frfesche
SO SEE
65 10
TS per 5 Ons.
A. JI4KBUS.
GEVRAAGD,
Een net
voor klein gezin, op
IBreestraai',
of omgeving.
Br. fr., met opgaaf
aantal Kamers, Huur-
of Koopprijs lett. L,
bij ROTHEfiEYER's
Boekhandel,
ioi75 30 Rotterdam.
el© üeclarlande^ van iS45
111MB - J
msst&AK
VEM.SE-KiSIS.EM
DEN HAAO (vroeger Zutphen). Dlrectla HENNY.
KAPITAALf 4.000.000.00
RESERVEFONDS: ruim - 1.200.000.00
6925 40
1 De
Dagb
De Administratie van het „Leidsch
Dagblad" belast zich met het plaatsen
van Advertentiën in alle Bladen.
Goedkoopste en gerieflijkste Reisgelegenheid.
Van LEIOEfS naar lste KI. 2de KI.
0EGSTGEEST 15 Cents. I2{ Cent.
SASSEN HEiM 25 22)
LISSE. HILLEGOM, BENNEBROEK,
HEEMSTEDE of HRftRLEWI 30 25
Couponboekjes, verkrijgbaar gesteld bij de Goederen*
Agenten, geven voor korte afstanden veel besparing. 3374 a
